ماده واحده – مجلس شورای ملی موافقت نامه راجع بسرویس های حمل و نقل هوائی بازرگانی منعقده بین ایران و دانمارک را که مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده و یک ضمیمه میباشد و در تاریخ ۲۷ خرداد ماه ۱۳۳۰ در تهران بامضاء رسیده تصویب و اجازه مبادله نسخ صحه شده آنها را به دولت میدهد.
موافقت نامه مزبور که مشتمل بر ماده واحده و یک مقدمه و شانزده ماده و یک ضمیمه است در جلسه چهاردهم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و سی و چهار به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت
موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی دانمارک راجع به سرویسهای حمل و نقل هوایی بازرگانی مابین قلمرو دو دولت و ماوراء آنها
نظر به اینکه اعلیحضرت همایون شاهنشاهی ایران
و
اعلیحضرت پادشاه دانمارک
مایل هستند بمنظور برقراری و بکار انداختن سرویسهای هوائی بازرگانی مابین کشورهای خود و ماوراء آنها موافقتنامه منعقد نمایند لذا نمایندگان تام‌الاختیار خود را بدین منظور بشرح زیر تعیین نموده‌اند
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران
جناب آقای باقر کاظمی وزیر امور خارجه
اعلیحضرت پادشاه دانمارک
جناج آقای آکسل ث.ف.سپورون قیدلر نماینده فوق‌العاده و وزیر مختار دانمارک در ایران. نمایندگان مزبور پس از مبادله اختیارنامه‌های کامل خود که صحیح و معتبر بود نسبت بمواد ذیل موافقت حاصل نمودند.
مقدمه
در این موافقتنامه مقصود از بعضی عبارات مستعمله بشرحی است که در زیر ذکر شده مگر آنکه از مفهوم عبارت خلاف آن مستفاد شود.
الف – مقصود از مقامات هواپیمائی در «مورد ایران» اداره کل هواپیمائی کشوری و هر شخص یا هیئتی است که متصدی وظایف فعلی آن اداره کل یا وظایف مشابه گردد و در مورد دانمارک «وزارت فوائد عامه» و هر شخص یا هیئتی است که متصدی وظایف فعلی آن وزارت یا وظایف مشابه گردد.
ب – مقصود از قرارداد بین‌المللی هوائی کشوری قراردادی است که در تاریخ ۷ دسامبر ۱۹۴۴ برای امضاء در شیکاگو حاضر شده بود
ج – مقصود از قلمرو« سرویس حمل و نقل هوائی» سرویس حمل و نقل هوائی بین‌المللی مؤسسه هواپیمائی و فرود آمدن بمنظور غیر از‌حمل و نقل همانست که در مواد ۲ و ۹۶ قرارداد بین‌المللی هواپیمائی کشوری تصریح گردیده.
ماده ۱ – با رعایت مقررات این موافقتنامه هر یک از طرفین متعاهدین بمؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی که از طرف متعاهد دیگر تعیین شده برای بکار‌انداختن سرویس های مورد موافقت حق پرواز ترانزیتی از قلمرو خود و همچنین حق فرود آمدن در آن قلمرو در نقاط مذکوره در برنامه پرواز پیوست را بمنظور غیر از حمل و نقل و نیز به منظور پیاده یا سوار کردن محمولات بین‌المللی مسافر – بار و پست اعطاء مینماید.
ماده ۲ –
الف) – هر یک از طرفین متعاهدین بمنظور بهره‌برداری طبق این موافقت نامه در خطوط مذکوره در برنامه پرواز پیوست یک یا چند مؤسسه‌هواپیمائی خود را کتباً بطرف متعاهد دیگر معرفی مینماید
طرف متعاهد دیگر بمجرد دریافت آن معرفی‌نامه با رعایت مقررات ماده ۳ این موافقت نامه بلاتأخیر بمؤسسه یا مؤسسات معرفی شده اجازه مقتضی بهره‌برداری را اعطا خواهد نمود مشروط بر اینکه در صورت لزوم مؤسسات مذکور مقامات صلاحیتدار هواپیمائی طرفی که حقوق نامبرده را اعطاء مینماید قانع کنند که قابلیت انجام شرایطی را که طبق قوانین و مقررات آن طرف برای عملیات مؤسسات هواپیمائی بازرگانی مقرر است دارا میباشند. هر مؤسسه هواپیمائی که بدین ترتیب تعیین و اجازه بهره‌برداری تحصیل نمود هر موقعی که بخواهد میتواند از سرویسهای مورد موافقت شروع به بهره‌برداری نماید.
ب ) و نیز مقرر است که بهره‌برداری از سرویسهای مزبور در مناطق جنک یا مناطقی که تحت اشغال نظامی بوده یا تحت تأثیر آن واقع شده باشد باید با موافقت مقامات صلاحیتدار نظامی باشند.
ماده ۳ –
الف ) هر یک از طرفین متعاهدین حق خواهند داشت از اعطاء حقوق مصرحه در ماده یک این موافقت نامه بیک مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی خودداری یا آن حقوق را معلق یا نقض نموده و یا استفاده از آن را مقید بشرایطی که لازم داند بنماید در هر مورد که آن طرف قانع نشده باشد که مالکیت و تسلط مؤثر بر آن مؤسسه یا مؤسسات در دست طرف متعاهد دیگر یا اتباع آن طرف میباشد
ب ) هر یک از طرفین متعاهدین نیز حق خواهد داشت پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر یک مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی را از استفاده از‌حقوق مذکوره در ماده یک این موافقتنامه باز دارد و یا برای استفاده از آن حقوق شرایطی را که مقتضی بداند تعیین کند در هر مورد که آن مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی مندرجات مواد ۱۱ و ۱۳ قرارداد بین‌المللی هواپیمائی کشوری را بصورت فعلی یا شرایط مندرجه در این موافقتنامه را مراعات ننماید
ماده ۴ – هیچیک از مقررات این موافقتنامه نباید چنین تعبیر شود که حقوق انحصاری و استثنائی بطرف متعاهد دیگر یا مؤسسات هواپیمائی آنطرف اعطاء نموده یا نسبت به مؤسسات هواپیمائی هر کشور دیگری استثناء یا تبعیض بعمل آمده است.
ماده ۵ – مفاد این موافقتنامه بمؤسسه هواپیمائی یکی از طرفین متعاهدین حق نمیدهد که در قلمرو طرف متعاهد دیگر از یک نقطه بنقطه دیگر آن مسافر – بار یا محمولات پستی با دریافت کرایه یا حق‌الزحمه برای حمل قبول نماید و مفاد مزبور نباید این منظور تعبیر گردد.
ماده ۶ – مؤسسات هواپیمائی که بوسیله طرفین متعاهدین معین شده‌اند فرصت مناسب و متساوی خواهند داشت سرویسهای مورد موافقت را در‌خطوط هوائی مشخصه بین قلمرو طرفین و ماوراء آنها بکار اندازند مؤسسات هواپیمائی معینه بوسیله هر یک از طرفین متعاهدین [ باید در موقع به‌کار انداختن سرویسهای مورد موافقت منافع مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی طرف متعاهد دیگر را ملحوظ دارند تا اثر نامطلوبی در جریان امور‌سرویس‌هایی که طرف اخیرالذکر در تمام یا قسمتی از همان خطوط دائر نموده حاصل نشود].
ماده ۷ – سرویسهای مورد موافقت را در خطوط هوائی مشخصه بین قلمرو طرفین و ماوراء آنها بکار اندازند مؤسسات هواپیمایی معینه بوسیله هریک ازطرفین متعاهدین برقرار میشود باید کاملاً با احتیاجات عمومی برای حمل و‌نقل در خطوط معینه منطبق باشد و هدف اصلی آنها فراهم نمودن ظرفیتی باشد مناسب با احتیاجات کنونی و احتیاجاتی که منطقاً از لحاظ حمل و نقل‌مسافر – بار و محمولات پستی بین قلمرو طرف متعاهدی که مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی را تعیین نموده و قلمروی که مقصد نهایی حمل و نقل‌است پیش‌بینی میشود. فراهم نمودن وسائل حمل مسافر بار و محمولات پستی از لحاظ پیاده و سوار کردن آنها در نقاطی واقع در خطوط مشخصه در‌قلمرو دولی غیر از دولتی که مؤسسه یا مؤسسات هواپیمایی را تعیین نموده است طبق اصول کلی ذیل باید انجام گیرد. ظرفیت باید متناسب باشد با:
الف – احتیاجات حمل و نقل بین کشور مبداء و کشور مقصد
ب- احتیاجات خط هوائی سر تاسری
ج- احتیاجات حمل و نقل نواحی که هواپیماهای مؤسسات هواپیمائی از آن عبور مینمایند با رعایت منافع سرویسهای حمل و نقل هوائی دیگری که بوسیله مؤسسات هواپیمائی کشورهای آن نواحی تأسیس شده است.
ماده ۸ – تعرفه‌هائی که برای هر یک از سرویسهای مورد موافقت وضع میشود باید عادلانه بوده و بمیزان آن با رعایت کلیه عوامل مربوطه از جمله صرفه‌جوئی در عمل و نفع عادلانه و اختلاف خصوصیات سرویسها (از قبیل میزان سرعت وسائل راحتی مسافرین) و تعرفه‌هائی که از طرف مؤسسات هواپیمائی دیگر در هر قسمت از مسیر وضع شده تعیین شوند. نسبت بهر مسیر تعرفه‌ها باید در صورت امکان بین مؤسسات هواپیمائی طرفین متعاهدین پس از مشورت با مؤسسات هواپیمائی دیگر که در همان مسیر یا در قسمتی از آن عمل مینمایند تعیین گردد اینگونه موافقتها در تعیین تعرفه در صورت امکان بوسیله دستگاه تعیین نرخ انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوائی انجام میگیرد اجرای تعرفه‌هائی که بدین ترتیب مورد موافقت قرار میگیرد موکول به تصویب طرفین متعاهدین خواهد بود
ماده ۹ – مواد ۱۵ – ۲۴ – ۳۱ – ۳۲ – ۳۳ – ۳۵ قرارداد بین‌المللی هواپیمائی کشوری بصورت فعلی آنها بمنزله جزء لایتجزای این موافقتنامه در‌مورد هر یک از طرفین متعاهدین طی مدت اعتبار این موافقتنامه لازم‌الاجراء خواهد بود مگر اینکه طرفین متعاهدین که قرارداد نامبرده را امضاء نموده‌اند نسبت بمواد مذکور اصلاحاتی را که طبق ماده ۹۴ آن قرارداد بموقع اجرا گذارده خواهد شد تصویب نمایند و در این صورت موادی که باین ترتیب اصلاح شده نسبت بطرفین متعاهدین در مدت اعتبار این موافقتنامه لازم‌الاجرا خواهد بود
ماده ۱۰ ) مقامات صلاحیتدار هواپیمائی هر یک از طرفین متعاهدین در صورت تقاضای مقامات صلاحیتدار هواپیمائی طرف متعاهد دیگر اطلاعات و آماری را که معقولا مورد لزوم و مربوط باشد بتعداد و ظرفیت سرویسهای مورد موافقت و حمل و نقل‌هائی که توسط مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی معینه خود در سرویسهای هوائی بمقصد نقاطی در قلمرو طرف دیگر موافقت نامه یا از نقاطی در قلمرو طرف مزبور یا از راه آن قلمرو انجام شده و همچنین اطلاعات مربوط بمبدأ و مقصد حمل و نقل‌های مزبور را تهیه و تسلیم خواهند نمود
ماده ۱۱ )
الف – هر گاه یکی از طرفین متعاهدین مقتضی بداند که شرایط این موافقتنامه را تغییر دهند میتواند تقاضای مشورت بین مقامات رسمی هواپیمائی طرفین متعاهدین را بنماید و این مشورت در ظرف ۶۰ روز از تاریخ تقاضا شروع خواهد شد و هر موقع که مقامات رسمی نامبرده با تغییر این موافقت نامه توافق نظر حاصل نمودند تغییر مزبور پس از آنکه بوسیله مبادله یادداشتهائی از مجرای سیاسی تأیید گردید بموقع اجراء گذارده خواهد شد این تغییر بایستی بلافاصله باطلاع شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری برسد
ب – تغییراتی که یکطرف متعاهد خطوط هوائی معینه و میدهد و یا حذف نقاطی از آن خطوط در یک یا کلیه پروازها باستثنای تغییر نقاط در‌قلمرو طرف متعاهد دیگر که هواپیماهای مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی معینه در آن فرود میآیند تغییر این موافقت نامه محسوب نخواهد شد لذا مقامات هواپیمائی هر یک از طرفین متعاهدین میتوانند بتنهائی تغییرات نامبرده را بدهند و یا نقاطی را حذف نمایند مشروط بر اینکه حذف نقاط و‌یا تغییرات نامبرده را بدون تأخیر باطلاع مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر برسانند.
ماده ۱۲ – چنانچه نسبت به تفسیر یا اجرای این موافقت نامه اختلافی بین طرفین متعاهدین روی دهد طرفین در وهله اول کوشش خواهند نمود که آن را‌بوسیله مذاکره مستقیم بین خود حل و فصل نمایند هر گاه باین وسیله رفع اختلاف مزبور میسر نگردید. موضوع مورد اختلاف بحکمیت هیئت یا شخصی یا سازمانی که با توافق نظر طرفین تعیین شده باشد ارجاع خواهد گردید. اگر با ارجاع امر بحکمیت موافقت نظر حاصل نشود یا پس از موافقت با ارجاع امر بحکمیت نسبت بترکیب هیئت آن طرفین مزبور اتفاق نظر حاصل ننمایند هر یک از طرفین متعاهدین میتوانند موضوع مورد اختلاف را‌برای صدور رأی بمحکمه‌ای که صلاحیت اخذ تصمیم دارد و ممکن است در سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری تأسیس گردد ارجاع و در صورتی که چنین محکمه وجود نداشته باشد بشورای سازمان مزبور و در غیر این صورت بدیوان داوری بین‌المللی رجوع نماید طرفین متعاهدین تعهد مینمایند طبق رأئی که بترتیب مقرر در این ماده صادر خواهد گردید عمل کنند هر گاه و مادامی که هر یک از طرفین متعاهدین یا مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی معینه آن طبق رائی که بموجب این ماده صادر شود عمل ننماید. طرف متعاهد دیگر میتواند هر گونه حقی را که طبق این موافقت نامه بطرف متعاهد مستنکف یا بمؤسسه یا به مؤسسات هواپیمائی مستنکف متعلق بآن اعطاء نموده محدود یا معلق یا نقض نماید.
ماده ۱۳ ) در صورتی که یک قرارداد یا موافقت نامه عمومی چند جانبه راجع بحقوق مربوط بحمل و نقل سرویسهای هوائی منظم بین‌المللی نسبت بهر دو طرف متعاهد بموقع اجرا درآید موافقتنامه فعلی بطوری اصلاح خواهد شد که با مقررات قرارداد یا موافقت نامه مزبور منطبق گردد.
ماده ۱۴ ) این موافقت نامه یک سال پس از تاریخ وصول اخطار خاتمه موافقت نامه بوسیله یکی از طرفین متعاهدین خاتمه خواهد یافت مگر اینکه اخطار نامبرده قبل از انقضای مدت یکسال مذکور با موافقت طرفین پس گرفته شود این اخطار باید در آن واحد بشورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری نیز ارسال شود طرف متعاهدی که اخطار خاتمه موافقتنامه را دریافت کرده است بآن پاسخ وصول خواهد داد و در صورت عدم وصول اخطار مذکور چهارده روز پس از تاریخ وصول بشورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری بطرف متعاهد دیگر وصول یافته تلقی خواهد شد
ماده ۱۵ ) موافقت نامه فعلی و کلیه قراردادهای مربوط بآن در نزد سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری به ثبت خواهد رسید.
ماده ۱۶ ) دولت شاهنشاهی ایران تصویب این موافقت نامه را از طرف مجلسین ایران بدولت دانمارک اعلام خواهد داشت و هر دو طرف متعاهد در تاریخ ابلاغ اعلامیه مذکور از طرف دولت شاهنشاهی این موافقت نامه را قطعی و قابل اجرا تلقی خواهند نمود.
برای تأیید مراتب بالا نمایندگان تام‌الاختیار امضاء کننده زیر که از طرف دولت متبوع خود دارای اختیارنامه میباشند این موافقت نامه را امضاء و به مهر خود ممهور نمودند.
این موافقتنامه در تاریخ ۲۷ خرداد ماه ۱۳۳۰ خورشیدی مطابق ۱۸ ژوئن ۱۹۵۱ در تهران به سه زبان فارسی و دانمارکی و انگلیسی که هر سه متن متساویاً معتبر میباشند بامضاء رسید.
از طرف دولت شاهنشاهی ایران
از طرف دولت پادشاهی دانمارک
ضمیمه موافقتنامه هواپیمایی منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی دانمارک
برنامه پرواز
۱ – خطوطی که توسط مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی معینه از طرف دولت ایران مورد استفاده قرار خواهند گرفت:
تهران و یا آبادان از راه نقاط واقعه در خاورمیانه و خاور نزدیک و اروپا به کپنهاک و نقاط ماوراء آن و بالعکس.
۲ – خطوطی که توسط مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی معینه از طرف دولت دانمارک مورد استفاده قرار خواهند گرفت:
کپنهاک از راه نقاط واقعه در اروپا و خاور نزدیک و خاورمیانه بتهران و یا آبادان و نقاط ماوراء آن و بالعکس.
اجازه مبادله موافقت نامه سرویسهای حمل و نقل هوائی بازرگانی بین کشور شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی دانمارک مشتمل بر یک مقدمه و ۱۶ ماده و یک ضمیمه بشرح فوق در جلسه پنجشنبه چهاردهم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و سی و چهار داده شده است.
رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت