هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۳۲/۱۲/۱۵ بنا بر پیشنهاد شماره ۳۴۳۰۴ / ۱۹۷۱۲ – ۱۳۳۲/۱۲/۱۵ وزارت کشاورزی بمنظور رسیدگی به وضع اراضی که به اتکاء قانون مصوب ۱۶ فروردین ۱۳۱۴ بر طبق تصویبنامه‌های شماره ۱۶۹۰۸ – ۱۳۲۶/۸/۱۸ و ۱۲۴۵۵ – ۱۳۲۳/۸/۲۸ و همچنین مطابق سایر تصویبنامه ها و آیین‌نامه ها و اجازات و بالاخره بهر نحوی از انحاء بمنظور فاریاب نمودن و انجام عملیات کشاورزی در اراضی بایر و دیم خالصه خوزستان دراختیار اشخاص و شرکتها قرار گرفته و هنوز بملکیت قطعی آباد کنندگان درنیامده تصویب نمودند که کمیسیونی تحت نظر استاندار استان ششم و مرکب از نماینده بنگاه خالصجات و روسای ادارات کشاورزی و دادگستری و دارائی و ثبت اسناد و عندالزوم نماینده بنگاه مستقل آبیاری در محل تشکیل گردد.
ماده اول – وظایف و حدود اختیارات این کمیسیون بشرح زیر است.
۱- رسیدگی بوضع اراضی بایر و دیم خالصه که در اجراء تصویبنامه های شماره ۱۶۹۰۸ – ۱۳۲۶/۸/۱۸ و ۱۲۴۵۵ – ۱۳۲۳/۸/۲۸ و بهر نحوی از انحاء برای فاریاب نمودن و انجام عملیات کشاورزی در اختیار اشخاص و شرکتها قرار گرفته و با رعایت نکات زیر:
اولا – منظور از فاریاب نمودن اینست که برای هر سه هکتار زمین در سه آیش یک لیتر آب در ثانیه تامین و انهار لازم تهیه شده باشد.
ثانیا – عرض اراضی واگذاری در امتداد رودخانه نباید از یک ربع طول آن بیشتر باشد.
ثالثا – تعداد تلمبه ها از دو دستگاه در مورد هر شخص یا شرکتی نباید کمتر باشد.
رابعا – نیروی ذخیره بجای میزان مقرر در ماده ۲ تصویبنامه شماره ۱۶۹۰۸ باید معادل صدی پنجاه نیروی تلمبه یا تلمبه هائی باشد که براساس قدرت آن زمین واگذار میشود.
خامسا – حق نصب تلمبه در امتداد رودخانه در اراضی واگذاری و حفر مجاری برای فاریاب نمودن اراضی که پشت زمین واگذار شده واقع شده اند باید محفوظ و این شرط در اوراق انتقال و اسناد مالکیت قید شود.
سادسا – چنانچه دولت از نظر سدسازی و تاسیسات آبیاری و حفر انهار احتیاج به اراضی واگذاری پیدا کند میتواند از عرصه مجانا و از اعیانی با تادیه بهای عادله و به میزان احتیاج استفاده کند. این نکته باید در اسناد انتقال و مالکیت قید شود.
۲- کمیسیون اختیار دارد به پیمانهائی که بین هیئت تقسیم اراضی سابق (که به استناد تصویبنامه های ۱۶۹۰۸ و ۱۲۴۵۵ و آیین‌نامه های مربوطه تشکیل گردیده) و اشخاص یا شرکتها تنظیم شده و مدت انجام تعهدات منقضی گردیده رسیدگی دقیق نموده و با متعهدین بترتیب زیر رفتار نماید:
الف – نسبت به آنهائی که کاملا مفاد پیمان را اجرا و اراضی را آباد نموده و کلیه تعهدات خود را انجام داده اند گواهی لازم بدهد که برای تقاضای ثبت زمین واگذاری طبق مقررات اقدام نمایند. نسبت باسترداد سپرده آنان نیز اقدام نمایند.
ب – نسبت به آنهائی که هیچیک از تعهدات خود را انجام نداده اند پیمان منعقده فسخ و سپرده متعهد ضبط و اراضی در ملکیت دولت باقی خواهد ماند.
ج – اشخاص یا شرکتهائی که قسمتی از تعهدات را انجام داده و قسمتی را انجام نداده اند کمیسیون بوضع متعهد و اوضاع و احوال محل و طرز کاری که انجام شده رسیدگی مینماید چنانچه متعهد قادر بانجام تعهدات خود تا آخر اسفند سال ۳۳ باشد و تعهد نماید کار خود را بپایان برساند هرگاه میزان کارهای انجام شده معادل نصف کل کار لازم برای انجام تعهدات باشد نسبت به آن قسمت از اراضی که طبق مقررات پیمان و با رعایت مفاد ماده ۱ این تصویبنامه آباد شده گواهی لازم داده خواهد شد که بتوانند طبق مقررات تقاضای ثبت بنمایند و نسبت بمابقی اراضی پیمان قبلی فسخ و پیمان مجدد برای مدت یکسال با رعایت مواد ۱۰ و ۱۱ و ۱۲ و ۱۷ تصویبنامه شماره ۱۶۹۰۸ و ماده ۱ تصویبنامه شماره ۱۲۴۵۵ و مفاد ماده ۱ این تصویبنامه منعقد و اراضی را کماکان باختیار متعهد بگذارد و تضمین کافی اخذ شود. در این صورت سپرده متعهد تا پایان عمل مسترد نمیشود.
در صورتی که میزان کار انجام شده برابر نصف نباشد پیمان منعقده فسخ و آن قسمت از اراضی را که طبق شرایط پیمان فاریاب و آباد نموده اند با رعایت مفاد ماده ۱ این تصویبنامه باو واگذار و بقیه در اختیار دولت در میآید سپرده این قبیل متعهدین طبق شرایط پیمان ضبط خواهد شد.
۳- اشخاص یا شرکتهائی که طبق اصول مقرر در تصویبنامه شماره ۱۶۹۰۸ –۱۶ / ۸ / ۲۶ و آیین‌نامه اجرائی و تصویبنامه اصلاحی ۱۲۴۵۵ – ۲۳ / ۸ / ۲۸ تقاضا نامه واگذاری اراضی با ترسیم نقشه به اداره دارائی خوزستان یا هیئت تقسیم اراضی تسلیم و نامه کمیسیون را دایر باجازه عمل دردست دارند ولی منتهی بتنظیم پیمان نگردیده و اقدامات عمرانی کشاورزی انجام داده اند زمین با رعایت مواد ۱۰ و ۱۱ و ۱۲ و ۱۷ تصویبنامه شماره ۱۶۹۰۸ و ماده ۱ تصویبنامه شماره ۱۲۴۵۵ ومفاد ماده ۱ این تصویبنامه به آنان واگذار و گواهی لازم برای تقاضای ثبت طبق مقررات بآنان تسلیم شود مشروط براینکه بهره مالکانه اراضی را که تحت کشت درآورده اند (از تاریخ اولین برداشت محصول تا تاریخ اجراء مفاد این ماده) روی قدرت کشش تلمبه از قرار لیتری پنجاه ریال در هر سال به اداره کشاورزی و خالصه خوزستان پرداخت نماید.
۴- اشخاص و یا شرکتهائی که بر خلاف مقررات و خودسرانه اراضی بایر و دیم را تصرف و با فاریاب نمودن آن اقدامات عمرانی کشاورزی نموده اند در صورتی که بهره مالکانه اراضی تحت کشت را روی قدر کشش تلمبه از قرار لیتری یکصد ریال در هر سال (نسبت بآن مدت که زمین را در تصرف داشته اند) نقدا پرداخت نمایند زمین با رعایت مواد ۱۰ و ۱۱ و ۱۲ و ۱۷ تصویبنامه شماره ۱۶۹۰۸ و ماده ۱ تصویبنامه شماره ۱۲۴۵۵ و مفاد ماده ۱ این تصویبنامه بآنان واگذار و گواهی لازم بآنان داده خواهد شد که بتوانند طبق مقررات تقاضای ثبت بنمایند.
۵- اشخاص یا شرکتهائی که با انعقاد پیمان مزارعه و قراردادهای زراعی با اداره دارائی خوزستان و بالاخره با اجازه اداره مذکور و با نصب تلمبه در اراضی کشت و زرع مینمایند با رعایت مواد ۱۰ و ۱۲ و ۱۲ و ۱۷ تصویبنامه شماره ۱۶۹۰۸ و ماده ۱ تصویبنامه شماره ۱۲۴۵۵ و مادۂ ۱ این تصویبنامه بآنان واگذار و گواهی لازم بآنان داده خواهد شد که بتوانند طبق مقررات تقاضای ثبت نمایند مشروط بر اینکه تمام بدهی خود را نقدا به بنگاه خالصجات پرداخت نمایند.
۶- در مورد مواد ۳ و ۴ و ۵ چنانچه شخص یا شرکتی قبلا از بابت بهره مالکانه مقداری به اداره دارائی و خالصه پرداخت نموده باشد در صورتی که پرداختی معادل یا بیش از میزان مقرر در این تصویبنامه باشد زمین طبق مواد فوق و بدون دریافت بهره جدید واگذار خواهد شد و چنانچه کمتر باشد باید ما به التفاوت را پرداخت نمایند در صورتی هم که شخص یا شرکتی نتواند بهره مالکانه را دفعتا واحده پرداخت نمایند و بنظر کمیسیون عدم توانائی او محرز باشد کمیسیون میتواند موافقت نماید ثلث بهره نقدا و بقیه باقساطی که از دو سال تجاوز ننماید با اخذ وثیقه ملکی معتبر دریافت شود.
۷- برای اینکه سپرده اشخاصی که سپرده داده ولی هیچ عمل عمرانی کشاورزی انجام نداده اند و سپرده اشخاصی که طبق مقررات تصویبنامه باید مسترد شود مسترد گردد کمیسیون مجاز است امضاء رئیس اداره کشاورزی و خالصه را به بانک ملی شعبه اهواز معرفی نماید تا طبق نظریه کمیسیون در استرداد سپرده ها اقدام نماید.
۸- مقررات این تصویبنامه فقط شامل اشخاص یا شرکتهائی است که تا تاریخ اول اسفند ۱۳۳۲ اقدامات عمرانی کشاورزی در اراضی بایر و دیم خالصه خوزستان انجام داده اند.
۹- کمیسیون باید بوضع اراضی بخش سوسنگرد دقیقا رسیدگی و با تعیین و اعزام مهندسین نقشه بردار مساحت و حدود اراضی که قبلا باشخاص واگذار شده طبق اوراق واگذاری و یا مطابق سوابق و صورتمجلس ها و یا پیمانها تشخیص و چنانچه تعهدات عمرانی انجام شده باشد گواهی لازم صادر نماید که بتوانند طبق مقررات تقاضای ثبت بنمایند. صورت و مشخصات بقیه اراضی را نیز تعیین و به بنگاه خالصجات ارسال نمایند که تا موقعیکه موجبات قطعی تقسیم اراضی بین زارعین محلی داده نشده بزارعینی که شخصا بامر زراعت اشتغال دارند باجاره واگذار شود.
۱۰- اراضی واقع در شهرها و بلافصل شهرها تا شعاع ۶ کیلومتر از خیابانهای حدی شهر مشمول مواد ۳ و ۴ و ۵ مقررا این تصویبنامه نیست.
۱۱- ادارات دارائی و کشاورزی و ثبت اسناد مکلفند سوابق و پرونده های هیئت تقسیم اراضی سابق و اطلاعات مورد نیاز را در اختیار کمیسیون بگذارند.
تبصره – چنانچه سوابق و پرونده هائی در محلهائی بمهر کمیسیون تقسیم اراضی ممهور و موجود باشد با حضور نماینده دادستان لاک و مهر شکسته و سوابق در اختیار کمیسیون قرار گذاشته خواهد شد.
۱۲- مدت ماموریت کمیسیون حداکثر تا آخر اسفند ماه سال ۱۳۳۴ میباشد.
۱۳- وزارت کشاورزی و بنگاه خالصجات مسئول اجرای مفاد این تصویبنامه میباشند.