فصل اول
مبحث اول – شرایط بکار انداختن بارکشها
ماده ۱ـ بکارانداختن بارکشها از قبیل گاری و چهارچرخه دوچرخه باری آبکش و غیره بدون پروانه شهربانی ممنوع است.
ماده ۲ـ هرکس بخواهد یک یا چند عدد بارکش از هر قبیل بکار بیاندازد باید قبلا بموجب درخواست از قصد خود شهربانی را آگاه سازد و درخواست نام و نشان خود و نشانی منزل و جایگاه بارکش را قید و رونوشت مدرک مالکیت را (تا بتوان) پیوست نماید.
تبصره ـ در صورتی که مالکین اتباع خارجه باشند باید بجای شماره شناسنامه شماره گذرنامه و پروانه اقامت و تابعیت آنها ذکر شود.
ماده ۳ـ مالکین باید بارکشها و مالهای خود را قبل از بکارانداختن در شهربانی آماده و پس از معاینه در صورتی که دارای شرایط مقرره در این آئین نامه باشند پروانه بطور مجانی صادر و بارکش شماره گذاری خواهد شد.
ماده ۴ـ بارکشها بطریق ذیل شماره گذاری شده و اسم شهر زیر آن نوشته میشود:
1) شماره گاریها در دو سمت راست و چپ بطول ۱۱ سانتیمتر و عرض۱۳ میلیمتر با رنگ سفید نوشته میشود.
2) شماره چهارچرخه ها و دوچرخه‌ها با رنگ سفید بطول ۱۱ سانتیمتر و عرض ۱۳ میلیمتر روی صـفحه آهـنی بیضی شـکل زمـینه سـیاه بطول ۱۸ سانتیمتر و عرض۱۲ سانتیمتر نوشته شده در دو طرف نصب و سرب و منگنه میشود.
3) شماره آبکشهائی که دارای مخازن فلزی هستند در دو طرف بطول ۱۱ سانتیمتر و عرض ۱۳ سانتیمتر با رنگ سفید و زمینه سیاه نوشته میشود و زیر شماره هر بارکش نام آن شهر ذکر میگردد.
مبحث دوم – وضعیت بارکشها و مالهای آنها
ماده 5- [اصلاحی ۱۳۱۹]
کلیه بارکشها علاوه بر استحکام باید دارای شرایط ذیل باشند:
1) در کمان گردن اسب چراغ نصب شده باشد. بارکشها باید دارای چراغ باشند.
2) بارکشهائی که در شهر کار میکنند چرخ آنها رزین باشد.
3) مالهای بارکشهای نامبرده فربه بوده و مبتلا به امراض مسریه و مجروح نباشند.
4) نعلبندی مالها باید طوری باشد که پای آنها نلغزیده و به زمین نخورند.
5) مالهای بارکشها بدون تعلیمات و بدخو نباشند.
6) یراقها و مهاری چرمی بوده و نهایت استحکام را داشته باشد.
7) بارکشهائی که دارای نشین گاه هستند پهلوی راننده باید بوق یا زنگ خبر نصب شود.
8 ـ بارکشها عموما باید دارای رنگ روغنی باشند.
فصل دوم – وظائف مالکین بارکشها
ماده ۶ ـ مالکین باید در موقع تغییر منزل یا محل بارکشهای خود منتها تا سه روز شهربانی را کتبا آگاه سازند.
ماده ۷ ـ مالکین در موقع فروش بارکشهای خود یا اوراق کردن یا تغییراتی که مستلزم تعطیل در کار بارکش باشد باید شهربانی را کتبا مطلع نماید.
ماده ۸ ـ مالکین در موقع کناره گیری از کاربارکشی باید قبلاً مراتب را کتباً بشهربانی اطلاع دهند.
ماده ۹ـ صاحبان بارکشها نباید راننده را که گواهینامه از شهربانی ندارد استخدام نمایند.
ماده ۱۰ـ صاحبان بارکشها در موقع استخدام راننده یا اخراج او تا ۴۸ ساعت باید کتباً شهربانی را مستحضر سازند.
ماده ۱۱ـ مالکین در موقع استخدام راننده باید ورقه خشنودی نامه مالک قبل را رؤیت و در موقع اخراج او نیز نباید بدون جهت از دادن خشنودی نامه خودداری نمایند.
ماده ۱۲ـ هر موقع شهربانی لازم بداند بارکشها و مالها را و یراق آنها را معاینه میکند.
ماده ۱۳ـ مالکین اگر بخواهند بارکشهای خود را در شهر دیگری بکار بیندازند باید شهربانی محلی را که قبلا در آنجا کار میکرده از قصد خود مطلع سازد در این صورت شهربانی شماره آنها را اخذ و برای کار کردن در شهر دیگر کتباً به شهربانی مربوط معرفی میکند که طبق ماده ۲ این آیین‌نامه اقدام نمایند.
ماده ۱۴ـ هرگاه مالک بارکشی موقتا به شهر دیگری مسافرت نموده و در آنجا بخواهد کار کند باید فورا شهربانی محل را آگاه سازد شهربانی شماره بارکش او را اخذ و شماره گذاری خواهد نمود.
فصل سوم – مقررات مربوط برانندگان بارکشها
ماده ۱۵ـ هیچکس نباید بدون گواهی نامه شهربانی برانندگی بارکشها اشتغال ورزد.
ماده ۱۶ـ گواهی نامه رانندگی باشخاصی داده میشود که دارای شرایط ذیل باشند:
۱) سن رانندگان گاریها از ۲۳ و سن رانندگان چهارچرخه و آبکشها از ۱۸ سال کمتر نباشد.
۲) دارا بودن صحب مزاج
۳) در صورت مشمول بودن باید دارای برگ خاتمه تحت السلاح یا معافیت باشند.
۴) دادن امتحان رانندگی بارکشیها.
ماده ۱۷ـ دارندگان شرایط فوق باید سه عدد عکس سربرهنه خود را با درخواست به شهربانی تسلیم نموده که یک عدد آن بگواهی نامه الصاق و بطورمجانی داده شود.
ماده ۱۸ـ رانندگان بارکشها باید شماره مخصوص باربری را موقع رانندگی در سمت راست سینه داشته باشند.
ماده ۱۹ـ رانندگان باید همیشه مؤدب و با نهایت احترام با مشتریان خود رفتار نمایند.
ماده ۲۰ـ رانندگان بارکشها در موقع رانندگی نباید استعمال نوشابه نموده باشند.
ماده ۲۱ـ رانندگان نباید بارکشهای خود را برای راندن ولو بطورموقت به اشخاصی که گواهی نامه رانندگی ندارند واگذار کنند.
ماده ۲۲ـ رانندگان باید همیشه از سمت راست خیابانها نزدیک پیاده رو و پشت سرهم حرکت نمایند.
ماده ۲۳ـ رانندگان نباید در خیابانها و گذرهای عمومی به مالهای خود خوراک بدهند.
ماده ۲۴ـ رانندگان بارکشهائی که دارای نشیمنگاه هستند در خیابانها و نقاط پرجمعیت شهر باید پیاده شده مهاری را در دست گرفته حرکت نمایند.
ماده ۲۵ـ رانندگان بارکشها باید در ایستگاههائی که شهربانی معین مینماید مطابق دستور مأمورین شهربانی بایستند.
ماده ۲۶ـ هنگام رانندگی و توقف در ایستگاهها صرف غذا و چای و غیره در بارکش ممنوع است.
ماده ۲۷ـ رانندگان باید دارای شلاق بلند یک رشته زهی یا چرمی بوده و سرشلاق فلز یا گره نداشته باشد.
ماده ۲۸ـ رانندگان بارکشهائی که دارای نشیمن گاه هستند در ایستگاهها باید در نشیمنگاه خود نشسته یا این که جلوی مال بایستند و رانندگان بارکشهائیکه فاقد نشیمنگاه هستند باید جلوی مال بایستند.
ماده ۲۹ـ رانندگانی که دارای نشیمنگاه هستند باید در محل مخصوص خود نشسته و رانندگی کنند و رانندگی بطور دیگر ممنوع است مگر در خیابانها و نقاط پرجمعیت که مطابق ماده ۲۴ این آئین نامه رفتار خواهد شد بارکشهائی که فاقد نشیمنگاه هستند رانندگان آنها باید در موقع راندن در شهر مهاری مال را در سمت راست در دست گرفته پیاده حرکت کنند.
ماده ۳۰ـ توقف بارکشها درگذرها ممنوع است مگر آن که توقف موقت آنها جهت بارگیری و بارریزی باشد و در این صورت باید در محلی که برای توقف وسائل نقلیه در هر خیابان تعیین شده است بایستند (وسط یا کنار خیابان).
ماده ۳۱ـ رانندگان بارکشها در خیابانها و گذرهای عمومی نباید از یکدیگر پیشی جویند.
ماده ۳۲ـ رانندگان در مواقعی که میخواهند بارکش را نگاه دارند باید دست راست خود را با شلاق بلند کرده راننده پشت سرخود را آگاه سازند.
ماده ۳۳ـ اگر اختلافاتی بین رانندگان بارکشها و صاحبان بار تولید شود طرفین باید به پاسبان یا کلانتری مراجعه کنند.
ماده ۳۴ـ رانندگان بارکشها نباید از خیابانها و میدانها و گذرهائی که شهربانی لوحه منع گذر وسائل نقلیه را نصب نموده گذر نمایند.
ماده ۳۵ـ رانندگان موظفند در موقع خروج از خدمت مالک بارکش اولی خشنودی نامه از او تحصیل و قبل از ارائه خشنودی نامه نامبرده مالک دیگری نمیتواند آن راننده را استخدام نماید هرگاه مالکی بدون جهت از تسلیم خوشنودی خودداری نماید شهربانی به درخواست راننده رسیدگی نموده در صورتی که خودداری مالک بدون مدرک و عذر موجهی باشد شهربانی در صورت اقتضاء گواهی نامه لازم باو خواهد داد.
ماده ۳۶ـ رانندگان بارکشها باید در موقع مسافرت با بارکش خود بشهر دیگر هنگام خروج مراتب را به شهربانی اطلاع دهند.
ماده ۳۷ـ گذر بارکشها از وسط ستونهای نظامی و هم چنین دسته‌های شاگردان آموزشگاهها و پیش آهنگان و سایر دستجات تشریفاتی و مشایعت کننده جنائز و غیره ممنوع است.
ماده ۳۸ـ رانندگان بارکشها باید در چهار راهها و سه راهها و سرپیچها و خیابانهای سراشیب و کوچه‌هائی که منتهی بخیابان دیگر میشود و همچنین مقابل در آموزشگاهها و تماشاخانها و نمایشگاهها و سایر امکنه اجتماعات و تفرج گاههای عمومی فوق‌العاده آهسته و بدستور پاسبان حرکت کنند.
و بارکشهائی که دارای بوق یا زنگ خبر هستند باید در نقاط نامبرده زنگ یا بوق بزنند.
ماده ۳۹ـ رانندگان بارکشها باید موقع عبور وسائل نقلیه آتشنشانی و اتومبیلهای بهداری که به محل حادثه میروند نقلیه خود را در کنار خیابان متوقف ساخته و راه عبور را برای آنها آزاد بگذارند.
ماده ۴۰ـ رانندگان بارکشها باید همیشه نشانی مخصوصه را که در نقاط معینه نصب و آهسته راندن و خطر و امثال آن را نشان میدهد کاملاً در نظر گرفته و رعایت نمایند.
ماده ۴۱ـ سوار کردن اشخاص روی بار ممنوع است.
فصل چهارم- مبحث اول – مقررات مخصوصه بارکشها
ماده ۴۲ـ باربندی بارکشها باید طوری باشد که از عرض بارکشها تجاوز ننموده و ارتفاع آنها از سطح زمین بیش از سه متر و نیم نباشد.
تبصره ـ بارهائی که قابل تجزیه نبوده و از عرض بارکش تجاوز نماید حمل آنها باید به اجازه شهربانی باشد.
ماده ۴۳ـ در باربندی باید مراقبت کامل بعمل آید که موقع حرکت تمام یا یک قسمت از محتویات بارکشها زمین نیفتد.
ماده ۴۴ـ بارگیری بارکشها بیش از توانائی مالهای آن نباید باشد.
ماده ۴۵ـ حمل نعش بوسیله بارکشها ممنوع است مگر در موقعی که مأمورین شهربانی ضرورتاً اجازه دهند.
ماده ۴۶ـ در هر موقعی که رانندگان و مالکین بارکشها از طرف مأمورین شهربانی احضار شوند باید بدون فوت وقت در ساعت مقرره حاضر گردند.
ماده ۴۷ـ مالکین دوچرخههای آبکش باید مراقبت نمایند که انبار آب بطور محکم بوسیله آهن‌آلات به دوچرخه نصب شود و احتمال افتادن از روی دوچرخه نرود.
مبحث دوم – مقررات خلافی
ماده ۴۸ـ اشخاص ذیل به حبس از سه روز تا هفت روز و یا به تادیه از سی ریال تا پنجاه ریال و در صورت تکرار تخلف به حبس و تأدیه غرامت توأماً محکوم خواهند شد:
۱ـ کسانی که بدون معاینه بارکش یا مال و یا بدون پروانه شهربانی بارکش راه بیاندازند.
۲ـ کسانی که بدون رعایت مراتب مندرج در ماده۵ این آئین نامه بارکش راه اندازند.
۳ـ صاحبان بارکشهائی که رانندگان بدون گواهینامه را استخدام نمایند.
۴ـ رانندگانی که بدون گواهینامه شهربانی به رانندگی اشتغال ورزند.
۵ ـ رانندگانی که در موقع رانندگی استعمال نوشابه نموده باشند.
۶ ـ رانندگانی که بارکشهای خود را برای راندن به اشخاصی که فاقد گواهینامه رانندگی هستند واگذار کنند.
۷ـ رانندگانی که در موقع رانندگی استعمال نوشابه نموده باشند
۸ ـ رانندگانی که در خیابانها و نقاط پرجمعیت شهر روی بارکشها سواره حرکت کنند و همچنین رانندگانی که برخلاف ماده ۲۹ رفتار نمایند.
۹ـ رانندگانی که در ایستگاههائی که شهربانی معین نمایند نایستند.
۱۰ـ رانندگانی که بارکش آنها دارای نشیمنگاه بوده در موقع توقف در ایستگاه در نشیمنگاه ننشینند یا جلوی مال خود نایستند و همچنین رانندگانی که بارکش آنها فاقد نشیمنگاه است در جلوی مال خود نایستند.
۱۱ـ رانندگانی که در گذرهای عمومی و خیابانها از یکدیگر پیشی جویند.
۱۲ـ رانندگانی که در خیابانهای سراشیب و کوچه‌هائی که منتهی بخیابان میشود و همچنین در سرپیچها و چهار راه ها و سه راهها و درب نمایشگاهها و تماشاخانها و غیره آهسته و بدستور پاسبان حرکت نکرده و یا بوق و زنگ نزنند.
۱۳ـ رانندگانی که در موقـع نگاهداشتن بارکـش راننده پشت سر را بوسیله بلند کردن دست یا شلاق مطلع نسازند.
۱۴ـ رانندگانی که لوحه منع گذر یا سایر نشانی‌ها که از طرف شهربانی نصب شده رعایت نکنند.
۱۵ـ رانندگانی که از وسط ستونهای نظامی و غیره گذر کنند.
۱۶ـ رانندگانی که در موقع گذر وسائل نقلیه آتشنشانی و اتومبیل های بهداری نقلیه خود را کنار خیابان متوقف نساخته و راه گذر برای آنها باز نگذارند.
۱۷ـ رانندگانی که اشخاصی را روی بارسوار کنند.
۱۸ـ رانندگانی که مراعات استحکام دوچرخههای آبکش را نکنند و احتمال سقوط دوچرخه برود.
ماده ۴۹ـ اشخاص ذیل به حبس از یک روز تا سه روز و یا به تادیه از ۳ریال الی سی ریال و در صورت تکرار تخلف بحبس و تادیه غرامت توأماً محکوم خواهند شد:
۱ـ مالکینی که در موقع کناره گیری از کار یا تغییر منزل یا تغییر محل بارکشهای خود مراتب را بشهربانی اطلاع ندهند.
۲ـ مالکینی که در موقع فروش یا اوراق کردن یا تعمیر بارکشها مراتب را به شهربانی اطلاع ندهند.
۳ـ مالکینی که استخدام یا اخراج راننده را از خدمت به شهربانی اطلاع ندهند.
۴ـ مالکینی که در موقع بکارانداختن بارکش خود در شهر دیگر از اطلاع دادن بشهربانی غفلت نمایند.
۵ ـ راننده که رعایت ادب و احترام را نسبت به مشتریان خود ملحوظ ندارد.
۶ ـ راننده که شماره مخصوص باربری را موقع رانندگی همراه نداشته باشد.
۷ـ رانندگانی که در خیابانها و گذرهای همگانی به مالهای خود خوراک بدهند.
۸ ـ رانندگانی که در موقع رانندگی یا توقف در ایستگاهها صرف غذا یا چای نمایند.
۹ـ رانندگانی که بدون داشتن منظور بارگیری یا بارریزی در گذرها توقف نمایند.
۱۰ـ رانندگانی که بارهائی حمل کنند که از عرض بارکش تجاوز نموده و همچنین ارتفاع بار یا بارکش از سه متر و نیم از زمین تجاوز کند.
۱۱ـ رانندگانی که در بارگیری رعایت توانائی مالهای خود را نکنند.
۱۲ـ رانندگانی که اقدام بحمل نعش بوسیله بارکش نمایند.
۱۳ـ رانندگان و مالکینی که در موقع احضار مامورین شهربانی بدون جهت حاضر نشوند.
۱۴ـ کسانی که در موقع باربندی رعایت استحکام بستن بار را ننمایند.
۱۵ـ رانندگانی که در موقع مسافرت با بار خود به شهر دیگر مراتب را به شهربانی اطلاع ندهند.
کفیل وزارت دادگستری -از طرف وزیر کشور
سروری – فریدونی