آیین‌نامه اتوبوسرانی

تاریخ انتشار: ۱۳۱۸/۱۱/۰۱

فصل اول

ماده ۱- بکار انداختن اتوبوس در داخل شهرها و خارج آن بدون پروانه شهربانی ممنوع است.


ماده ۲ـ هر کس بخواهد یک یا چند دستگاه اتوبوس بکار بیندازند باید بموجب درخواست نمونه (۱) شهربانی را از قصد خود آگاه نماید.


ماده ۳ـ ظرفیت اتوبوسهای شهری از یک تن و یک چهارم و اتوبوسهائی که از شهری به شهر دیگر مسافرت میکنند از سه تن نباید کمتر باشد.

تبصره ـ اتوبوسهائی که اطاق و تعداد صندلی‌های آنها در کارخانه‌های معروف خارجه ساخته و تعیین شده و ظرفیت آنها کمتر از بیست نفر باشد مشمول مواد ۵ و۳ نخواهند بود.


ماده ۴ـ هر اتوبوس شهری باید یک نفر راننده و یک نفر بلیط فروش و یک نفر شاگرد راننده داشته باشد و اگر مالک بخواهد اجزاء دیگری از قبیل ممیز و غیره اضافه کند مجاز خواهد بود.
اتوبوسهائی که از شهری بشهر دیگر کار میکنند باید یک نفر شاگرد راننده داشته باشند تعیین اجزاء دیگر اختیاری است.


ماده ۵ ـ تعداد صندلی اتوبوسهائی که در ایران ساخته میشود شهربانی مطابق ظرفیت آن تعیین خواهد کرد عرض صندلی‌ها برای هر یک نفر از ۴۰ سانتیمتر و طول آن ۴۵ سانتیمتر کمتر نباید باشد تعیین میزان بار مسافرین اتوبوسهائی که از شهری به شهر دیگر کار میکنند با شهربانی خواهد بود.


ماده ۶ ـ فاصله هر ردیف صندلی نباید کمتر از ۳۰ سانتیمتر باشد.


ماده ۷ـ رویه صندلیها باید از چرم و یا مشمع و یا مخمل و یا ماهوت مناسبی باشد که رنگ پس ندهد.


ماده ۸ ـ شاسی اتوبوسها باید مخصوص اتوبوس ساخته شده باشد.


ماده ۹ـ عرض راهرو اطاق اتوبوسها نباید کمتر از۴۰ سانتیمتر باشد.


ماده ۱۰ـ گوشه صندلیها یا سقف راهرو اطاق اتوبوسها باید دارای دستگیره باشد که مسافرین در موقع لزوم استفاده نمایند.


ماده ۱۱ـ طرفین اطاق اتوبوس باید دارای پنجره بوده و شیشه و پرده آن متحرک و به سهولت باز و بسته شود.


ماده ۱۲ـ ارتفاع اطاق اتوبوس از کف آن تا سقف کمتر از یک متر و هشتاد سانتیمتر نباید باشد.


ماده ۱۳ـ در داخل اتوبوسهای شهری روبروی راننده باید لوحه خط سیرنصب شود.


ماده ۱۴ـ در خارج جلو هر اتوبوس باید لوحه مخصوص برای تعیین خط سیر در شهر و در جلو یا طرفین آن برای مسافرتهای خارج شهر نصب یا نوشته شود.


ماده ۱۵ـ در داخل اتوبوسها نباید کمتر از دو چراغ نصب شود و چراغها بایستی حباب مات داشته باشند.


ماده ۱۶ـ هر اتوبوس باید لااقل دارای دو چراغ بزرگ سفید در جلو باشد و در عقب باضافه چراغ فرمان ایست باید چراغ شماره و خطر نصب شود.


ماده ۱۷ـ اتوبوسها باید دارای آئینه باشند که راننده عقب خود را ببیند.


ماده 18ـ سقف اطاق اتوبوس ها باید دارای هواکش باشد.


ماده ۱۹ـ اتوبوسها باید دارای وسیله خبر بین بلیت فروش و راننده باشد.


ماده ۲۰ـ اتوبوسها میتوانند برای مسافرین ایستاده جایگاه ویژه مجزائی تهیه نمایند ولی تعیین تعداد مسافرین محل مزبور با شهربانی خواهد بود.


فصل دوم- وظایف مالکین

ماده ۲۱ـ مالکین باید دفتر ویژه مطابق نمونه (۲) که از طرف شهربانی سرب و منگنه خواهد شد در جایگاه اتوبوسها داشته باشد.


ماده ۲۲ـ دفتر مزبور هر موقع تمام شود مالک اتوبوس باید آن را به‏ شهربانی تسلیم و دفتر تازه تهیه و بسرب و منگنه شهربانی برساند.


ماده ۲۳ـ مالکین در موقع استخدام و اخراج راننده و شاگرد راننده و بلیت فروش باید بفاصله ۴۸ ساعت مراتب را در برگ چاپی طبق نمونه (۳) بشهربانی اطلاع دهند.


ماده ۲۴ـ مالکین اتوبوسهای شهری بهیچوجه حق ندارند بدون عذر موجه و اطلاع شهربانی اتوبوسهای خود را از کار باز داشته و یا اینکه بخارج شهر بفرستند و اتوبوسهائی که در خارج شهر کار میکنند موقع مسافرت باید شهربانی را مطلع و بمعاینه متخصص برسانند.


ماده ۲۵ـ مالکین و رانندگان باید ساعت کاری که از طرف شهربانی برای رانندگان تعیین میشود رعایت نمایند.


ماده ۲۶ـ مالکین موظفند در موقع انتقال اتوبوس خود یا به تعمیردادن و خارج کردن از تعمیر یا اسقاط و اوراق کردن آنها بفاصله ۴۸ ساعت مراتب را طبق نمونه (۴) به شهربانی اطلاع دهند.


ماده ۲۷ـ مالکین در موقع استخدام راننده و شاگرد راننده و بلیت فروش باید رضایت نامه مالک اول را رؤیت و در موقع اخراج آنها نیز نباید از دادن خشنودی نامه بدون جهت خودداری نمایند.


ماده ۲۸ـ در هر موقع که شهربانی مقتضی و لازم بداند اتوبوسها را معاینه خواهد نمود.


ماده ۲۹ـ مالکین اتوبوسها نباید راننده و یا شاگرد راننده و یا بلیت فروش که دارای گواهینامه شهربانی نیستند استخدام نمایند.


فصل سوم- وظایف رانندگان

ماده ۳۰ـ رانندگان اتوبوسها باید دارای گواهینامه درجه ۱ باشند.


ماده ۳۱ـ رانندگان اتباع بیگانه که دارای گواهینامه کشور متبوعه خود باشند در صورتی که در کشور نامبرده گواهینامه‌های ایران را بپذیرند گواهینامه آن کشور نیز در کشور شاهنشاهی پذیرفته شده و بدون آزمایش براننده گواهینامه داده خواهد شد.


ماده ۳۲ـ کلیه رانندگان اتوبوسها در موقع رانندگی باید لباس ویژه را که شهربانی جهت آنها تعیین نموده بپوشند و شماره ویژه رانندگی را در سمت راست سینه خود داشته باشند.


ماده ۳۳ـ رانندگان باید همه روزه صبح لااقل نیم ساعت قبل از ساعت کار ادارات دولتی اتوبوس را در ایستگاه های معینه حاضر و آماده نمایند.


ماده ۳۴ـ رانندگان در موقع رانندگی حق صحبت کردن با مسافرین را نداشته و هرگاه مسافر سئوالی نماید بدون اینکه سر خود را بطرف مسافر بر گردانند باید پاسخ دهند.


ماده ۳۵ـ خارج شدن از خط سیر معینه در لوحه اتوبوس ممنوع است.


ماده ۳۶ـ رانندگان بجز در ایستگاههائی که شهربانی لوحه نصب نموده حق توقف و پیاده و سوارکردن مسافرین را ندارند مگر در مواقع ضروری که خطری برای مسافر یا کارکنان اتوبوس متصور باشد.


ماده ۳۷ـ رانندگان در موقع حرکت اتوبوسها حق سبقت به همدیگر را ندارند.


ماده ۳۸ـ موقع حرکت فاصله دو اتوبوس نباید کمتر از پانزده متر و در موقع توقف در ایستگاهها کمتر از پنج متر باشد.


ماده ۳۹ـ شب در موقع حرکت چراغهای جلو و چراغهای داخل اتوبوس و چراغ شماره و همچنین چراغ قرمز خطر و ایست باید روشن باشند.


ماده ۴۰ـ رانندگان باید همیشه قبل از سوارکردن مسافر بقدر کافی بنزین مصرفی خط سیر خود را در انبار اتوبوس داشته باشند و با سواربودن مسافر ریختن بنزین یا آب و یا روغن به ‏اتوبوس ممنوع است.


ماده ۴۱ـ رانندگان در موقع تصادف و تصادم باید فوراً اتوبوس را ولو اینکه از مأمورین شهربانی در آنجا حضور نداشته باشد در محل واقعه نگاهداشته و پس از حضور مأمورین شهربانی مطابق دستور آنها عمل کنند.
کارکنان اتوبوسها باید در این قبیل مواقع فورا بپاس محل یا کلانتری مربوطه اطلاع دهند.


ماده ۴۲ـ رانندگان اتوبوسهای شهری بیشتر از ۱۵ دقیقه در ابتداء و انتهای خط سیر خود حق توقف نداشته ولو مسافر بقدر کافی نداشته باشند باید حرکت کنند.


ماده ۴۳ـ تعمیرکاری و روغن ‌گیری (جز در مواقع ضرورت) و شستن اتوبوس در ایستگاهها و معابر عمومی و انهار ممنوع است.


ماده ۴۴ـ رانندگان باید آلات و ابزار لازمه را همیشه در محل ویژه در اتوبوس داشته باشند.


ماده ۴۵ـ سرعت حرکت اتوبوسها در خیابان های شهر از ساعتی ۳۰ و در میدانها و سر پیچها ۲۰ و حومه ۴۰ و در خارج شهر از (۵۰) کیلومتر نباید بیشتر باشد.


ماده ۴۶ـ رانندگان در میدانها و چهارراهها و سه ‌راهها و سر پیچها و در مقابل آموزشگاهها و تماشاخانه‌ها و نمایشگاهها و سایر امکنه اجتماعات و تفرجگاه های عمومی که علائم گذارده شده باید با سرعت ۱۵ کیلومتر و با احتیاط حرکت کنند.


ماده ۴۷ـ چراغهای جلو اتوبوسها باید بطوری باشند که در مواقع ضرورت راننده بتواند نور را کم و زیاد کند و کم و زیاد کردن نور یا خاموش کردن چراغ در موقع روبروشدن با اتوبوسها و اتومبیل های دیگر در حرکت هستند اجباری است.


ماده ۴۸ـ رانندگان و بلیت فروشها در موقع خارج شدن از مالک اتوبوس اولی رضایتنامه از او تحصیل و قبل از ارائه خشنودی نامه دیگر حق استخدام آن را نخواهد داشت و اگر مالک اولی بدون جهت از دادن خشنودی نامه خودداری نماید شهربانی پس از رسیدگی گواهینامه لازم براننده و یا شاگرد راننده و یا بلیت فروش خواهد داد.


ماده ۴۹ـ عبور از وسط ستونهای دستجات ارتش و شاگردان آموزشگاهها و مشایعت کنندگان جنائز و سایر دستجات تشریفاتی و بوق زدن در این مواقع ممنوع است.


ماده ۵۰ ـ رانندگان موظفند در موقع عبور وسائل نقلیه آتش‌ نشانی و اتومبیلهای شهربانی که بمحل حادثه میروند اتوبوس را موقتا در کنار خیابان متوقف ساخته و راه عبور را برای آنها آزاد گذارده و بوق نزنند.


ماده ۵۱ ـ توقف اتوبوس در ایستگاههای خط سیر فقط باندازه پیاده و سوار کردن مسافرین خواهد بود و بدون اعلام حرکت از طرف بلیط فروش راننده نباید حرکت کند.


ماده ۵۲ ـ رانندگان چنانچه نوشابه خورده باشند نباید رانندگی کنند و همچنین خوردن نوشابه و غذا و کشیدن سیگار در موقع رانندگی و کار برای رانندگان و سایر کارکنان اتوبوس ها ممنوع است.


ماده ۵۳ ـ راننده و شاگرد راننده و بلیت فروش هر اتوبوس که صبح اسامی آنها در دفتر گاراژ ثبت و مشغول کار شده‌اند نباید وظیفه خود را شخصا بدیگری رجوع کنند و اگر ضرورتی پیدا کند باید به گاراژ رفته و باطلاع رئیس گاراژ تبدیل شوند و در موقعی که راننده دچار حادثه شده و قادر برفتن گاراژ نباشد باید اتوبوس را متوقف و بوسیله کارکنان اتوبوس برئیس گاراژ اطلاع دهد.


ماده ۵۴- راننده باید هر هفته اتوبوس را برای معاینه بشهربانی برده و برگ معاینه را همیشه همراه داشته باشد.


ماده ۵۵ ـ رانندگان در موقع رانندگی باید گواهینامه رانندگی را همراه داشته باشند.


فصل چهارم- وظایف بلیت فروش و شاگرد راننده

ماده ۵۶ ـ بلیت فروشها و شاگرد راننده‌ها باید دارای گواهینامه شهربانی بوده و در موقع انجام وظیفه همراه داشته باشند و همچنین باید در موقع کار لباس ویژه را که شهربانی تعیین نموده بپوشند و شماره ویژه خود را بسمت راست سینه خود داشته باشند.


ماده ۵۷ ـ مسئولیت تعداد مسافرین در اتوبوس های شهری با در نظرگرفتن ظرفیت اتوبوس با بلیت فروش خواهد بود و در اتوبوسهائی که از شهری بشهر دیگر کار میکنند با راننده است.


ماده ۵۸ ـ بلیت فروش باید حرکت و توقف اتوبوس را در ایستگاه ها براننده اعلام دارد.


ماده ۵۹ ـ موقع پیاده شدن مسافرین بلیت ‏فروش موظف است هرگاه پول یا اشیائی از مسافرین مانده باشد فوراً بصاحبش مسترد و اگر مسافر رفته باشد مراتب را براننده و شاگرد راننده اطلاع داده و اشیاء جا مانده را در مدت ۲۴ ساعت به کلانتری مربوطه تسلیم نماید و در اتوبوسهائی که از شهری بشهر دیگر کار میکنند این وظیفه به‏عهده راننده است و باید اشیاء جامانده را به اولین شهربانی تسلیم و رسید دریافت نماید.


ماده ۶۰ ـ رانندگان و بلیت فروش ها و شاگرد راننده‌ها حق طلبیدن مسافر نخواهند داشت.


ماده ۶۱ ـ بلیت فروشها نباید اشخاصی را که لباس آنها باعث کثافت صندلی و لباس سایر مسافرین میگردد قبول نماید و همچنین قبول اشیاء کثیف و بار و مواد محترقه نیز ممنوع است در اتوبوسهائی که در خارج شهر کار میکنند این وظیفه با راننده است.


ماده ۶۲ ـ بلیت فروشها باید همیشه بقدر احتیاج پشیز همراه داشته باشند.


ماده ۶۳ ـ بلیت فروشها باید در ایستگاهها اشخاصی را که قصد پیاده ‌‌شدن دارند قبلا پیاده نموده و بعد مسافر سوار نمایند و تا مسافر بجای خودش ننشیند بلیت ‏فروش نباید حرکت دادن اتوبوس را براننده اعلام کند.


ماده ۶۴ ـ سوارکردن خانمها و اطفال و اشخاص پیر و کهن سال بر سایرین مقدم خواهد بود.


ماده ۶۵ ـ تمیز نگاهداشتن داخل و خارج اتوبوس با شاگرد راننده است.


ماده ۶۶ ـ بلیت‏ فروش موظف است در موقع رسیدن به هر ایستگاه با ذکر اسم ایستگاه مسافرین را مطلع سازد.


ماده ۶۷ ـ بلیت ‏فروش موظف است قبل از حرکت اتوبوس درب آنرا ببندد. و در اتوبوسهائی که از شهری بشهر دیگر کار میکند این وظیفه بعهده شاگرد راننده خواهد بود.


فصل پنجم- مقررات مخصوصه

ماده ۶۸ ـ کارکنان اتوبوسها باید همیشه با نهایت ادب و احترام با مسافرین رفتار نمایند.


ماده ۶۹ ـ موقع حرکت اتوبوس ایستادن اشخاص اعم از بلیت‏ فروش و شاگرد راننده و غیره روی رکاب ممنوع است.


ماده ۷۰ ـ خط سیر اتوبوسها را شهربانی تعیین و در لوحه نامبرده در ماده ۱۴ نوشته خواهد شد.


ماده ۷۱ ـ اطفال خردسال مسافرین تا شش سال در صورت عدم اشغال صندلی از تادیه کرایه معاف خواهند بود.


ماده ۷۲ ـ اطفال از شش تا دوازده سال در شهر نصف بهای بلیت را پرداخته و حق نشستن در صندلی خواهند داشت.


ماده ۷۳ ـ صحبت خارج از نزاکت و انداختن آب دهان و بینی در اتوبوسها ممنوع است.


ماده ۷۴ـ بلیت ‏فروشها باید بهای بلیت را مطابق آنچه که در بلیت نوشته شده دریافت نمایند و حق ندارند اضافه از بهای بلیت وجهی مطالبه کنند.


ماده ۷۵ ـ اتوبوسهای فعلی مادامی که مطابق تشخیص شهربانی چه از جهت ظرفیت مندرج در ماده۳ و چه از جهات دیگر قابل استفاده باشند حق کارکردن خواهند داشت.


ماده ۷۶ ـ شماره جلو یا عقب اتوبوس نباید تا شده و یا آثار شکستگی و تا‌خوردگی داشته و یا یکی از اعداد آن افتاده و یا روی شماره با گل و یا وسائل دیگر پوشیده باشد شماره عقب اتوبوس باید در زیر چراغی که مخصوص روشن کردن شماره است نصب شود.


ماده ۷۷ ـ رانندگان و شاگرد رانندگان و بلیت فروش‌ها موظفند هر یک وظائف مربوط بخود را مطابق این آئین ‏نامه در شهربانی امتحان بدهند و در گواهی نامه آنها ذکر شود.


ماده ۷۸ ـ شهربانی میتواند از لحاظ حفظ انتظامات و در موقع بروز فساد اخلاق از راننده گواهینامه او را توقیف نماید.


ماده ۷۹ ـ از کلیه اتوبوسهائی که در خطوط مختلفه شهر و جاده‌های اطراف آن تا (۱۵ کیلومتر) از قبیل شمیرانات و شهر ری و امثال آن کار میکنند اداره کل شهربانی صورتی با تعیین خطوط و اوقات کار تهیه و بصاحبان آنها خواهد داد که در ظرف سال بنوبه در اوقات معینه در خطوط مختلفه کار کرده و هیچیک از خطوط مزبور منحصر بیک یا چند دستگاه اتوبوس نباشد چنانچه در روزهای تعطیل و مواقع لازمه در هر یک از خطوط مختلفه مسافر زیاد بوده و احتیاج باضافه کردن اتوبوس های آن خط باشد بطور تساوی و بنوبه از اتوبوسهای سایر خطوط بان خط اضافه میشود.


فصل ششم- مواد خلافی

ماده ۸۰ ـ اشخاص ذیل به سه‌ الی هفت روز حبس تکدیری و یا به تادیه ده الی پنجاه ریال جزای نقدی و در صورت تکرار بهر دو مجازات توأماً محکوم میشوند:

۱ـ کسی که بدون پروانه شهربانی اتوبوس راه بیندازد.

۲ـ مالک اتوبوسی که راننده‌ را که دارای گواهینامه شهربانی نیست استخدام نماید.

۳ـ راننده که بدون داشتن گواهینامه درجه (۲) شهربانی اتوبوس براند.

۴ـ راننده اتوبوسی که سبقت از اتوبوس دیگری که در حرکت است بگیرد.

۵ ـ رانندة که در شب چراغهای جلو یا داخل اتوبوس او روشن نباشد.

۶ ـ راننده که در موقع بروز حادثه بدون اجازه مامورین شهربانی اتوبوس را حرکت دهد.

۷ـ کارکنان اتوبوسها که در موقع بروز حادثه مراتب را فوراً به پاس محل و یا بکلانتری مربوطه اطلاع ندهند.

۸ ـ راننده که سرعتهای معینه در ماده ۴۵ این آئین ‏نامه را رعایت نکند.

۹ـ راننده که در نقاط معینه در ماده 46 این آئین ‏نامه بیش از ۱۵ کیلومتر حرکت کند.

۱۰ـ راننده که اتوبوس خود را از وسط دستجات ارتش و دانش ‌آموزان و مشایعت کنندگان جنائز و سایر دستجات تشریفاتی عبور بدهد و یا در این موقع بوق بزند.

۱۱ـ راننده اتوبوس که در موقع عبور وسائل نقلیة آتش ‌نشانی و اتومبیل های بهداری و مامورین شهربانی که بمحل حادثه میروند اتوبوس خود را متوقف نساخته و یا بوق بزند.

۱۲ـ راننده که نوشابه خورده و رانندگی کند و یا در موقع رانندگی و کار نوشابه استعمال کند یا غذا بخورد یا سیگار بکشد و همچنین سایر کارکنان اتوبوس که در موقع کار نوشابه استعمال نمایند.

۱۳ـ راننده‌ که صبح اسم او در دفتر گاراژ ثبت شده بدون اطلاع رئیس گاراژ کار خود را بدیگری محول کند.

۱۴ـ راننده‌ که اتوبوس را هر هفته برای معاینه به شهربانی نبرد.

۱۵ ـ مالک اتوبوسی که برخلاف مدلول ماده ۷۵ اتوبوس خود را بکار بیندازد و راننده‌ که در اتوبوسی که مشمول ماده ۷۵ نیست رانندگی کند.

۱۶ـ راننده که شماره جلو و عقب اتوبوس او برخلاف ماده ۷۶ این آئین ‏نامه باشد.

۱۷ـ راننده یا بلیت فروشی که در شهر یا خارج شهر بیش از ظرفیت مقرره مسافر یا بار در اتوبوس سوار یا قبول کند.

۱۸ـ مالک اتوبوسی که بدون عذر موجه و اطلاع شهربانی اتوبوس خود را از کار بازداشته یا به خارج شهر بفرستد و یا در موقع مسافرت اتوبوس شهربانی را مطلع نکرده و به معاینه متخصص نرساند:

ماده ۸۱ ـ اشخاص ذیل به یک الی سه روز حبس تکدیری و یا به سه الی ده ریال جزای نقدی و در صورت تکرار به هر دو مجازات تواماً محکوم خواهند شد.

۱ـ مالک اتوبوسی که رعایت ماده (۴) این آئین‏ نامه را از لحاظ تعیین کارکنان اتوبوس ننماید و یا استخدام و اخراج هر یک از آنان ‏را بترتیب مقرر در ظرف ۴۸ ساعت به شهربانی اطلاع ندهد.

۲ـ مالک اتوبوسی که دفتر ویژه سرب و منگنه شده نداشته و یا پس از اتمام دفتر را به شهربانی تحویل ندهد و یا دفتر جدید تهیه نکند.

۳ـ مالک و یا راننده که ساعت کار معینه از طرف شهربانی را رعایت نکند.

۴ـ مالکی که در موقع انتقال اتوبوس خود به دیگری یا بتعمیر دادن و خارج کردن از تعمیر یا اسقاط و اوراق کردن مراتب را بترتیب مقرر در ظرف ۴۸ ساعت بشهربانی اطلاع ندهد.

5 ـ مالکی که راننده یا شاگرد راننده یا بلیت فروشی را که ورقه خشنودی نامه از مالک قبلی نداشته استخدام نماید.

۶ ـ راننده اتوبوسی که گواهینامه خود یا برگ معاینه هفتگی اتوبوسی را در موقع کار همراه نداشته یا لباس ویژه رانندگی را نپوشیده و شماره ویژه رانندگی را در موقع کار به سینه خود نصب ننموده باشد.

7ـ راننده که در موقع راندن با مسافرین صحبت کند و یا سرخود را برای جواب دادن به مسافر برگرداند.

۸ ـ راننده‌ که از خط سیرمعینه در لوحه اتوبوس خارج شود.

۹ـ راننده‌ که بجز در ایستگاههای معینه بدون ضرورت توقف نماید و یا بلیت فروشی که در غیرایستگاه بدون ضرورت اعلام توقف دهد و مسافر سوار یا پیاده کند.

۱۰ـ راننده اتوبوسی که رعایت فاصله‌های معینه را با اتوبوس دیگر موقع حرکت و توقف ننماید.

۱۱ـ راننده‌ که قبل از سوار کردن مسافر بنزین و آب و روغن تهیه نکند.

۱۲ـ راننده اتوبوسی که در ابتداء و انتهای خط سیر خود بیش از ۱۵ دقیقه توقف نماید.

۱۳ـ راننده اتوبوسی و یا شاگرد راننده و یا بلیت فروشی که در معابر عمومی و ایستگاهها بتعمیر و روغن‌ گیری غیرضروری اتوبوس یا شستشوی آن بپردازد و یا به دیگری در این خصوص دستور بدهد.

۱۴ـ راننده‌ که آلات و افزار لازمه را در محل ویژه اتوبوس نداشته باشد.

۱۵ـ راننده اتوبوسی که در مواقع روبروشدن با وسائل نقلیه دیگر نور چراغ را کم و زیاد یا خاموش و روشن نکند.

۱۶ـ راننده اتوبوسی که بیش از اندازه پیاده و سوار کردن مسافرین در ایستگاهها توقف نماید.

۱۷ـ راننده اتوبوسی که قبل از اعلام بلیت فروش از ایستگاه حرکت کند و همچنین بلیت فروشی که حرکت و توقف اتوبوس را در ایستگاهها براننده اعلام ننماید.

۱۸ـ بلیت فروش و یا شاگرد راننده که دارای گواهی نامه از شهربانی نبوده یا در موقع کار گواهینامه خود را همراه نداشته یا لباس معین را نپوشیده و یا شماره ویژه را بسینه خود نصب نکرده باشند.

۱۹ـ راننده و یا بلیت فروش و یا شاگرد راننده که مسافر طلب کند.

۲۰ـ راننده و یا بلیت فروشی که اشخاصی را که خود یا لباس آنها آلوده به کثافت است سوار اتوبوس کند و یا اشیاء کثیف یا بار یا مواد محترقه قبول نماید.

۲۱ـ بلیت فروشی که پشیز بقدر احتیاج همراه نداشته باشد.

۲۲ـ بلیت فروشی که رعایت ماده ۶۳ این آئین‏ نامه را ننماید.

۲۳ـ شاگرد راننده که اتوبوس را تمیز نگاه ندارد.

۲۴ـ بلیت فروشی که در موقع رسیدن بهر ایستگاه با ذکر اسم ایستگاه مسافرین را مطلع نسازد.

۲۵ـ بلیت فروش و یا شاگرد راننده که در داخل یا خارج شهر قبل از حرکت درب اتوبوس را نبندد.

۲۶ـ بلیت فروش یا شاگرد راننده یا اشخاص دیگر که در موقع حرکت اتوبوس روی رکاب بایستند.

۲۷ـ بلیت فروشی که رعایت مواد ۷۱ و ۷۲ را در مورد اطفال ننماید.

۲۸ـ کارکنان اتوبوس یا اشخاص دیگر که آب دهان و بینی در اتوبوس بیندازند و یا صحبت های خارج از نزاکت ننمایند.

۲۹ـ مالک اتوبوس که شاگرد راننده یا بلیت فروشی را که دارای گواهینامه شهربانی نیست استخدام کند.

30ـ شاگرد راننده و یا بلیت فروشی که در موقع کار غذا بخورد یا سیگار بکشد.

۳۱ـ شاگرد راننده و بلیت فروشی که صبح اسامی آنان در دفتر گاراژ ثبت شده بدون اطلاع رئیس گاراژ کار خود را بدیگری محول کنند.

۳۲ـ بلیت فروشی که اشیاء جامانده مسافر را بترتیب مقرر در ماده ۵۹ بخود او یا به کلانتری مربوط تسلیم نکند و همچنین راننده که اشیاء جامانده در اتوبوس را که از شهری بشهر دیگر کار میکند به نزدیکترین شهربانی تسلیم ننماید.

۳۳ـ کارکنان اتوبوسی که با ادب و احترام با مسافرین رفتار نکنند.

۳۴ـ بلیت فروشی که پیش از بهای بلیت از مسافرین وجه مطالبه نماید.

کفیل وزارت دادگستری -سروری
از طرف وزیر کشور -فریدونی