ماده واحده – مجلس شورای ملی موافقت نامه راجع به اصلاح خط سرحدی بین ایران و ترکیه را که در تاریخ خردادماه ۱۳۱۶ مطابق ۲۶ مه ۱۹۳۷ بامضاء رسیده است تصویب مینماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده و متن موافقتنامه است در جلسه بیستم خردادماه یک هزار و سیصد و شانزده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
نواب ریاست مجلس شورای ملی
مرتضی بیات – دکتر طاهری
موافقت نامه راجع به اصلاح خط سرحدی بین ایران و ترکیه
نظر باینکه شرح خط سرحدی مقرره در موافقت نامه تعیین خط سرحدی ایران و ترکیه امضاء شده در ۲۳ ژانویه ۱۹۳۲ در طهران در ناحیه که نقاط الی وپاکی در آن واقع شده و در ناحیه ماریشو با نقشه که برای تعیین خط مذکور بکار رفته است مطابقت نداشت لذا برای تصحیح اشتباه حاصله نمایندگان مختار طرفین.
جناب آقای سمیعی وزیر امور خارجه ایران.
جناب آقای ایسن اکایکن سفیر کبیر ترکیه در طهران. که دارای اختیارنامههای صحیح در این باب بودند در مراتب ذیل موافقت حاصل نمودند.
ماده اول – بند هشتم ماده یک موافقت نامه سرحدی مورخ ۲۳ ژانویه ۱۹۳۲ که به شرح ذیل است:
خط سرحدی از کتول داغ در ارتفاع ۲۸۶۹ شروع شده و از خط راسالجبال بطرف جنوب شرقی تا نقطه که در کنار رودخانه برادوست در ۱۶۰۰ متری شرقی با جرکه واقع است ممتد شده و راسالجبال را که دنباله ارتفاع ۱۸۹۰ بطرف جنوب میباشد در خاک ایران قرار میدهد (بنابراین خط سرحدی از دره عبور میکند) و از آنجا بطرف جنوب شرقی رفته و از تپه علائم سرحدی ۱۴۸ و ۱۴۷ گذشته و بعد بطرف مشرق جنوب شرقی تا رودخانه اکمالوک واقعه در ۴۵۰ متری تپه منحرف گردیده و دره اکمالوک را تا ارتفاع واقعه در ۸۰۰ متری جنوب تپه ۲۳۰۰ متری بالا رفته و از آنجا خط راسالجبال را تا تپه ۲۵۳۰ متری تعقیب مینماید و بعد خط سرحدی راسالجبال را در امتداد جنوب غربی ۲۵۰۰ متری طی میکند تا نقطه واقعه در۱۵۰۰ متری غربی الوزان و این نقطه در خاک ایران قرار میگیرد و از آنجا خط راسالجبال را در امتداد جنوب تا خم راسالجبال مذکور که تقریبا ۲۵۰۰ متر از آن فاصله دارد تعقیب نموده و بعد بطرف مشرق میپیچد و همواره راسالجبال را متابعت نموده تا الا درداغ میرود. بعد خط سرحد از راسالجبال بطرف جنوب شرقی میرود تا قله واقعه در ۲۴۰۰ میری شمال ملتقای نهر پاکی تا بردرش چای و از آنجا بطرف جنوب تا متلقای مزبور آن با نهری که از ۱۰۰۰ مری غربی قره شین داغ جاری میشود سیر مینماید. خط سرحدی تا لوک آب مزبور را بطرف جنوب ۱۶۰۰ متر سیر نموده و بعد به راس الجبالی بالا میرود که بطرف جنوب شرقی تا قله غربی قره شین داغ ممتد میشود نقاط الی و پاکی در خاک ترکیه و مایشو در خاک ایران قرار میگیرد. بقرار ذیل تغییر مییابد:
خط سرحدی از کتول داغ در ارتفاع ۲۸۶۹ شروع شده و از خط راس الجبال بطرف جنوب شرقی تا نقطه که در کنار رودخانه برادوست در ۱۶۰۰ متری شرقی با جرکه واقع است ممد شده و راس الجبال بطرف جنوب را که دنباله ارتفاع ۱۸۹۰ بطرف جنوب میباشد در خاک ایران قرار میدهد بنابراین خط سرحدی از دره عبور میکند) و از آنجا بطرف جنوب شرقی رفته و از تپه علائم سرحدی ۱۴۸ و ۱۴۷ گذشته و بعد بطرف مشرق جنوب شرقی تا رودخانه اکمالوک واقعه در ۴۵۰ متری تپه منحرف گردیده و دره اکمالوک را تا ارتفاع واقعه در ۸۰۰ متری جنوب تپه ۲۳۰۰ متری بالا رفته و از آنجا خط راس الجبال را تا تپه ۲۵۳۰ متری تعقیب مینماید و بعد خط سرحدی راس الجبال را در امتداد جنوب غربی ۲۵۰۰ متری طی میکند تا نقطه واقعه در ۱۵۰۰ متری غربی الوزان و این نقطه در خاک ایران قرار میگیرد و از آنجا خط راس الجبال را در امتداد جنوب تا خم راس الجبال مذکور که تقریبا ۲۵۰۰ متر از آن فاصله دارد تعقیب نموده و بعد بطرف مشرق می پیچد و همواره راس الجبال را متابعت نموده تا الا درداغ میرود بعد خط سرحد از راس الجبال بطرف جنوب شرقی تا قله تپه خوشاب بارتفاع ۲۸۰۰ متر که در آنجا علامت شماره ۴۷۶ نصب گردیده است سرازیر شده و از تپه خوشاب بخط مستقیم تا رودی که از پاکی می آید و در نقطه (ط) که روی نقشه ضمیمه که طرفین آن را امضاء کردهاند تعیین گردیده و تقریبا در ۵۰۰ متری شمال غربی ماریشو واقع است به رود مزبور اتصال پیدا میکند و از این نقطه خط سرحد تالوک رود مزبور را تا متلقای آن با رود بردرش چای تا ملتقای آن با نهری که از هزار متری غربی قره شینداغ جاری میشود سیر مینماید.
خط سرحدی تالوک آب مزبور را بطرف جنوب ۱۶۰۰ متر سیر نموده و بعد به راسالجبالی بالا میرود که بطرف جنوب شرقی تا قله غربی قره شینداغ ممتد میشود.
نقاط الی و پاکی در خاک ترکیه و قسمت نقطه ماریشو در خاک ایران قرار میگیرد.
ماده دوم – این موافقت نامه که جزء لایتجزای موافقت نامه راجع بتعیین خط سرحدی بین ایران و ترکیه که در طهران بتاریخ ۲۳ ژانویه ۱۹۳۲ امضاء شدهاست میباشد به تصویب رسیده و مبادله اسناد مصوبه آن در اسرع اوقات ممکنه در طهران بعمل خواهد آمد.
موافقت نامه مزبور فورا بعد از مبادله اسناد تصویب بموقع اجرا گذارده خواهد شد.
بنابراین نمایندگان مختار مزبور این موافقت نامه را امضاء کردند.
در دو نسخه در طهران در ماه آوریل ۱۹۳۷ نگاشته شد.
موافقتنامه راجع به خط سرحدی بین ایران و ترکیه به شرح فوق در جلسه بیستم خرداد ماه ۱۳۱۶ تصویب شده است.
نواب ریاست مجلس شورای ملی
مرتضی بیات – دکتر طاهری