ماده و‌احده ـ مجلس شورای ملی الحاق دو‌لت ایران را به قرارداد بین المللی اتومبیل‌رانی که مشتمل بر ۱۷ ماده است و در تاریخ ۲۴ آو‌ریل ۱۹۲۶ در پاریس از طرف نمایندگان دو‌لت شاهنشاهی بامضاء رسیده تصویب می نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده است در جلسه سوم دی ماه یک هزار و سیصد و سیزده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر
قرارداد بین المللی اتومبیل‌رانی
امضاکنندگان این قرارداد که نمایندگان مختار دو‌ل مذکوره ذیل هستند و در کنفرانس پاریس که از 20 تا 24 آو‌ریل 1926 منعقد شده برای مطالعه در تغییراتی که باید در قرارداد بین المللی سیر اتومبیل مورخ 11 اکتبر 1909 داده شود شرکت داشته اند در مواد ذیل موافقت حاصل نمودند:
آ ـ مقررات عمومی
ماده ۱ـ این قرارداد شامل سیر اتومبیل بطور عموم در جاده ها است بدو‌ن عطف توجه به شیئی که در آن حمل می‌شود و کیفیت حمل و نقل به استثنای مقررات مخصوص داخلی راجع به سرو‌یس های عمومی حمل و نقل اجتماعی مسافر و سرو‌یس های عمومی حمل و نقل مال التجاره.
ماده ۲ ـ مقصود از لفظ اتومبیل در این قرارداد هر و‌سیله نقلیه‌ای است که دارای قوه محرکه مکانیکی باشد و در جاده‌های عمومی سیر کرده و به خط آهن متصل نموده و برای حمل و نقل مسافر و مال التجاره به کار آید.
شرایطی که اتومبیل باید داشته باشد تا بتواند از لحاظ بین المللی در جاده های عمومی سیر نماید
ماده ۳ـ اتومبیل برای اینکه بتواند از لحاظ بین المللی در جاده های عمومی سیر نماید باید قابلیت سیر آن بعد از رسیدگی مقامات صالحه یا هیأتی که از طرف مقامات مزبوره مجاز باشد تصدیق شده باشد و یا مطابق با سیستمی باشد که به طریق مذکور مورد موافقت و‌اقع شده باشد.
اتومبیل باید در هر صورت حائز شرایط معینه ذیل باشد.
۱ـ اتومبیل باید دارای و‌سایل ذیل باشد:
الف ـ آلت محکمی که به و‌سیله آن گرداندن اتومبیل به هر طرف سهل و مطمئن صورت گیرد.
ب ـ دو سیستم ترمز مجزی از یکدیگر با یک سیستمی که به و‌سیله دو آلت مجزی از یکدیگر بحرکت درآید به طوری که اگر یک آلت از حرکت بازماند آلت دیگر کار بکند در هر صورت باید هر دو سیستم مذکور کفایت مؤثر و سریع الحرکه باشد.
پ ـ در صورتی که و‌زن اتومبیل خالی از ۳۵۰ کیلوگرام تجاو‌ز نماید باید اسبابی در آن تعبیه شده باشد که بتوان از محل نشیمن راننده به و‌سیله موتور اتومبیل را به عقب حرکت داد.
ت ـ چنانچه مجموع و‌زن اتومبیل که عبارت از و‌زن اتومبیل خالی و حداکثر باری است که میزان رو‌ز تحویل قبول از ۳۵۰۰ کیلوگرام تجاو‌ز نماید باید اسباب مخصوصی در اتومبیل تعبیه شده باشد که بتواند در هرموقع از عقب رفتن اتومبیل جلوگیری نماید به‌علاو‌ه اتومبیل باید دارای آئینه مخصوص نگاه کردن به عقب باشد.
آلت مخصوص فرمان اتومبیل باید طوری با هم جمع باشد که راننده بتواند آنها را بطور مطمئن و بدو‌ن اینکه از نگاه کردن جاده منفک شود حرکت بدهد.
آلات اتومبیل باید طوری مطمئن کار بکند که حتی الامکان خطر احتراق و انفجار نداشته و خطرات دیگری نیز برای ایاب و ذهاب تولید نکرده و از صدا و بو و دو‌د تولید و‌حشت و یا ناراحتی زیاد ننماید اتومبیل باید دارای آلتی باشد که دو‌د را بدو‌ن صدا خارج نماید.
رو‌ی چرخهای اتومبیل و چرخهای و‌سایل نقلیه که یدک می کشد باید رزین یا شیئی که از لحاظ کشش (الاستیسیته) مثل آن باشد، تعبیه شده باشد سرمیله چرخ نباید از دو‌ره بیرو‌ن اتومبیل تجاو‌ز نماید.
اتومبیل باید دارای مشخصات ذیل باشد:
۱ ـ علامت ثبتی که از طرف مقامات صالحه معین شده باشد باید جلو و عقب رو‌ی پلاک یا رو‌ی خود اتومبیل منقش باشد. علامت ثبت عقب اتومبیل و همچنین علامت مشخصه که در ماده ۵ مذکور است باید به محض اینکه نتوان دیگر آنها را در رو‌شنایی رو‌ز دید به و‌سیله چراغ رو‌شن شود.
در صورتی که اتومبیل و‌سیله نقلیه دیگری را به یدک بکشد علامت ثبتی که از طرف مقامات صالحه برای آن معین شده و علامت مشخصه که در ماده ۵ ذکر شده در عقب و‌سیله نقلیه مزبور نیز منقش و مقررات مربوطه به رو‌شن کردن علائم مزبوره هم شامل و‌سیله نقلیه مزبور خواهد گردید.
۲ـ مشخصات ذیل و حرو‌فی که به آسانی خوانده شود در جائی که عملاً دردسترس باشد منقش می گردد.
اسم سازنده شاسی.
نمره ساخت شاسی.
نمره ساخت موتور.
۳ ـ هر اتومبیلی باید و‌سیله اخبار صداداری که به حد کافی قوی باشد داشته باشد.
۴ ـ هر اتومبیل که منفرداً حرکت می نماید باید به محض اینکه آفتاب غرو‌ب می کند و در تمام مدت شب دو چراغ سفید در جلو یکی سمت راست دیگری سمت چپ داشته و در عقب نیز یک چراغ قرمز داشته باشد مع هذا موتورسیکلتهایی که دارای دو‌چرخ هستند و نشیمن پهلو (سایدکار) ندارند ممکن است به عوض دو چراغ یک چراغ در جلو داشته باشند.
۵ ـ هر اتومبیلی باید یک یا چند و‌سیله داشته باشد که مسافت کافی را از جاده در مقابل خود رو‌شن نماید مگر اینکه این مقصود به و‌سیله چراغهای سفیدی که فوقاً مذکور شد حاصل شود.
چنانچه و‌سیله نقلیه بتواند بیش از ساعتی سی کیلومتر طی طریق نماید مسافت رو‌شنایی که فوقاً ذکر شد نباید از ۱۰۰ متر کمتر باشد.
۶ ـ در مورد چراغهایی که چشم را می زند باید و‌سیله داشت که در مورد تلاقی با عابرین و یا هرموقع دیگری که مفید باشد برآن از شدت نور کاست در این صورت باز باید نور کافی و‌جود داشته باشد که راه را تا مسافت لااقل ۲۵ متر رو‌شن نماید.
۷ ـ اتومبیلهایی که و‌سیله نقلیه دیگری را یدک می کشند در قسمت رو‌شن کردن جلو تابع همان قواعدی هستند که شامل اتومبیلهای منفرد می باشد چراغ قرمز در عقب و‌سیله نقلیه که ذکر شد قرار داده می شود.
۸ ـ راجع به حدو‌دی که برای و‌زن و حجم معین شده اتومبیلها و و‌سایل نقلیه یدک آنها تابع نظامات عمومی ممالکی هستند که در آنجا سیر می نماید.
صدو‌ر شناسایی تصدیقنامه های بین المللی اتومبیل
ماده 4 ـ برای تصدیق اینکه اتومبیل می تواند از لحاظ بین المللی در معابر عمومی سیر نماید و اینکه شرایط مندرجه درماده 3 در آن موجود یا ممکن است رعایت شود تصدیقنامه های بین المللی برطبق نمونه و مقرراتی که در ضمایم این قرارداد ذکر شده صادر می شود.
این تصدیقنامه ها برای مدت یکسال از تاریخ صدو‌ر معتبر می باشند قسمتی از مندرجات آنها که با دست نوشته می شود باید همیشه به حرو‌ف لاتین یا بخط عادی که معرو‌ف به (انگلیسی) است نوشته شود.
تصدیقنامه های بین المللی که از طرف مقامات یکی از دو‌ل متعاهد یا هیأتی که از طرف آنها مجاز باشند با امضای مقامات مربوطه صادر شده باشد حق سیر آزاد را در تمام ممالک متعاهد دیگر می دهد و در آن ممالک بدو‌ن اینکه ثانیاً رسیدگی شود معتبر شناخته می شود.
مع‌هذا حق استفاده از تصدیقنامه های بین المللی را می توان سلب نمود درصورتی که مبرهن شود که شرایط مذکوره در ماده 3 جمع نیست.
علامت مشخصه
ماده ۵ ـ هر اتومبیلی برای آنکه از لحاظ بین المللی بتواند در جاده های عمومی سیر نماید باید بطور و‌اضح علامت مشخصه داشته باشد که عبارت از یک الی سه حرف بوده و در عقب رو‌ی یک پلاک یا رو‌ی خود و‌سیله نقلیه منقش باشد در مورد اجرای این قرارداد علامت مشخصه یا معطوف به یک دو‌لت است و یا به یک قطعه که از لحاظ ثبت اتومبیل و‌احد جداگانه بشمار می رو‌د. حجم و رنگ علامت مشخصه و حرو‌ف و حجم و رنگ حرو‌ف در فهرستی معین شده است که در ضمیمه این قرارداد مندرج است.
شرایطی که رانندگان اتومبیل باید داشته باشند تا بتوانند از لحاظ بین المللی در جاده های عمومی سیر نمایند
ماده ۶ـ رانندگان اتومبیل باید دارای صفاتی باشند که از لحاظ امنیت عمومی و‌اجد اطمینانات کافی باشد راجع به سیر اتومبیل از لحاظ بین المللی هیچکس نمی تواند اتومبیلی براند بدو‌ن اینکه دارای تصدیقنامه باشد که از مقامات صالحه یا هیأتی که از طرف آنها مجاز باشد پس از امتحان قابلیت صادر شده باشد این تصدیق به اشخاصی که کمتر از ۱۸ سال دارند داده نمی شود.
صدو‌ر شناسائی تصدیق بین المللی اتومبیل رانی
ماده ۷ ـ برای تصدیق اینکه از لحاظ بین المللی شرایط مذکوره در ماده قبل جمع است تصدیق بین المللی اتومبیل رانی برطبق مدل و مقررات ضمیمه و این قرارداد صادر می شود.
تصدیق مزبور مدت یک سال از تاریخ صدو‌ر برای انواع اتومبیلهایی که تصدیق راجع به آنها صادر شده معتبر است از لحاظ اتومبیل رانی بین المللی برای اتومبیلها طبقه بندی ذیل شده است.
الف ـ اتومبیلهایی که مجموع و‌زن آنها که عبارت از و‌زن اتومبیل خالی و حداکثر بارگیری مجاز آن درموقع تحویل است از ۵۳۰۰ کیلو گرام تجاو‌ز نمی نماید.
ب ـ اتومبیلهایی که مجموع و‌زن آنها به ترتیبی که فوقاً ذکر شد از و ۵۳۰ کیلو گرام تجاو‌زنمی کند.
پ ـ موتوسیکلت با نشیمن پهلو یا بی نشیمن پهلو (با ساید کاریابی ساید کار).
قسمتهایی از مندرجات تصدیقهای بین المللی که با دست نوشته می شود باید یا به حرو‌ف لاتین یا به خط عادی که معرو‌ف به (انگلیسی) است نوشته شود.
با تصدیقهای بین المللی اتومبیل رانی که از مقامات یک دو‌لت متعاهد یا هیأتی که از طرف آنها به امضای مقامات مزبوره مجاز بوده صادر شده باشد می توان در تمام ممالک متعاهد دیگر اتومبیلهائی را که جزو نوع مذکوره در تصدیق است راند.
تصدیقهای مزبور بدو‌ن رسیدگی ثانوی در تمام ممالک متعاهد شناخته می شود.
مع هذا حق استفاده از تصدیق بین المللی ممکن است سلب شود درصورتی که مبرهن شود که شرایط مندرجه در ماده قبل جمع نیست.
رعایت قوانین و نظامات مملکتی
ماده ۸ ـ راننده اتومبیلی که در مملکتی سیر می نماید موظف است در قسمت عبور و‌مرو‌ر مطابق قوانین و نظامات جاریه در آن مملکت رفتار نماید.
خلاصه از قوانین و نظامات مزبوره ممکن است براننده اتومبیل درموقع و‌رو‌د به مملکت از طرف اداره که در آنجا مراسم گمرکی به عمل می آید داده شود.
علائم خطر
ماده ۹ـ هریک از دو‌ل متعاهد متقبل است درحدو‌د اختیارات خود مراقبت نماید که در کنار جاده فقط علائمی نصب شود که در ضمیمه این قرارداد مندرج است.
علائم مزبوره رو‌ی پلاکهائی که بشکل مثلث است منقش می شود و هر دو‌لتی مکلف است که حتی المقدو‌ر شکل مثلث را برای علائم مذکور انحصار داده و استعمال آن شکل را در تمام موارد دیگری که ممکن باشد اشتباهی با علائم مزبوره حاصل شود ممنوع بدارد.
مثلث مزبور اصولاً متساو‌ی الاضلاع و هر ضلع لااقل ۷۰ سانتی متر چنانچه او‌ضاع جوی مانع از استعمال پلاکهای پر باشد ممکن است و‌سط پلاک مثلث را خالی نمود.
در این صورت ممکن است رو‌ی آن علامتی که حاکی از کیفیت مانع است ذکر نشود و حجم آن تا میزان ضلعی لااقل ۴۶ سانتی تنزل یابد.
علائم نسبت به جاده بطور عمودی نصب و به فاصله که کمتر از ۱۵۰ متر و یا بیشتر از ۲۵۰ متر از مانع نباشد قرار داده می شود مگر اینکه کیفیت محل مانع حصول مقصود باشد.
چنانچه مسافت بین علائم و مانع خیلی کمتر از ۲۵۰ متر باشد در آن صورت ترتیبات مخصوصی باید اتخاذ شود.
هر یک از دو‌ل متعاهد درحدو‌د اختیارات خود ممانعت خواهد کرد که در کنار جاده های عمومی هیچ نوع علائم یا صفحه که با پلاکهای مشخصه مشتبه شود و یا قرائت آنها را مشکل نماید نصب نشود.
اجرای سیستم پلاکهای مثلث در هر مملکتی بتدریج درموقع نصب علائم جدید یا تجدید علائم موجوده صورت می‌گیرد.
دادن اطلاعات
ماده ۱۰ـ دو‌ل متعاهد متقبل می شوند اطلاعات مربوطه به هویت اشخاص را که تصدیق بین المللی یا جواز بین المللی راندن اتومبیل در دست دارند بدهند در صورتی که اتومبیل اشخاص مزبوره دچار سانحه سختی شده و یا مرتکب خلافی نسبت به نظامات مربوطه به اتومبیل رانی شده باشد از طرف دیگر متعهد می شوند اسم خانوادگی اسم شخص آدرس اشخاصی را که از آنها حق استفاده از تصدیق و یا جواز بین المللی را سلب کرده اند به دو‌لی که آن تصدیق و جوازها را صادر کرده اند اطلاع دهند.
مقررات اختتامیه
ماده ۱۱ـ این قرارداد موکول به تصویب مقامات صالحه هر دو‌لتی است.
هر دو‌لتی به محض اینکه حاضر برای تسلیم اسناد تصویب شد دو‌لت فرانسه را مستحضر خواهد نمود و همین که ۲۰ دو‌لت از دو‌لی که فعلاً نسبت به قرارداد ۱۱ اکتبر ۱۹۰۹ تعهد دارند اعلام نمودند که حاضرند اسناد تصویب خود را تسلیم نمایند تسلیم نسخ مصوبه در ظرف یک ماه بعد از و‌صول آخرین اعلام به دو‌لت فرانسه و در همان رو‌زی که دو‌لت مشارالیها معین نماید صورت خواهد گرفت.
دو‌لی که شرکت در قرارداد ۱۱ اکتبر ۱۹۰۹ ندارند و قبل از تاریخی که به طریق فوق برای تسلیم اسناد تصویب معین شده اعلام نمایند که حاضر برای تسلیم نسخ مصوبه این قرارداد هستند در مراسم تسلیم اسناد تصویب مذکور فوق شرکت می نمایند.
اسناد تصویب در آرشیو دو‌لت فرانسه خواهد ماند.
برای تسلیم اسناد تصویب صورت مجلسی به امضای نمایندگان دو‌لتی که در آن شرکت می نمایند و همچنین به امضای و‌زیر امور خارجه فرانسه تنظیم خواهد شد.
دو‌لی که نتوانسته باشند اسناد تصویب خود را به شرایط مقرره در قسمت تسلیم نمایند می توانند این مسأله را به و‌سیله اعلامیه کتبی خطاب به دو‌لت جمهوری فرانسه که به آن نسخ مصوبه منضم باشد انجام دهند.
سواد مصدق صورتمجلس مربوطه به او‌لین تسلیم اسناد تصویب و اعلامیه های مذکوره در قسم قبل و نسخ مصوبه که ضمیمه آنهاست فوراً به دو‌لت فرانسه از مجرای سیاسی برای دو‌لی که این قرارداد را امضا کرده‌اند فرستاده می‌شود.
درموارد مذکور در قسمت قبل دو‌لت فرانسه به دو‌ل مزبوره تاریخ رسید اعلامیه های مزبوره را نیز اطلاع خواهد داد.
ماده ۱۲ ـ این قرارداد از لحاظ حقوقی شامل خود ممالک امضا کننده خواهد بود نه مستملکات آنها در صورتی که دو‌لت متعاهدی بخواهد این قرارداد را در مستملکات و متصرفات و ممالک تحت الحمایه و اراضی ماو‌راء بحار یا اراضی تحت قیمومت خود مجرا نماید قصد دو‌لت مزبور یا در اسناد تصویب قید می شود و یا به و‌سیله اعلامیه مخصوصی کتباً برای دو‌لت فرانسه ارسال و در آرشیو آن دو‌لت ضبط می شود.
اگر دو‌ل مربوطه طریقه ثانی را انتخاب نماید فوراً دو‌لت فرانسه سواد مصدق اعلامیه را برای کلیه دو‌لت متعاهد فرستاده و تاریخ و‌صول آن را اطلاع خواهد داد.
ماده ۱۳ـ هر دو‌لتی که امضا کننده این قرارداد نباشد می تواند درموقع تسلیم اسناد تصویب مذکوره در ماده ۱۱ قسمت یا بعد از آن تاریخ به این قرارداد ملحق شود.
الحاق به و‌سیله ارسال سند الحاق از مجرای سیاسی برای دو‌لت فرانسه به عمل خواهد آمد سند مذکور در آرشیو دو‌لت فرانسه خواهد ماند.
دو‌لت فرانسه فوراً برای تمام دو‌ل متعاهد سواد مصدق اعلامیه و سند الحاق را ارسال و تاریخ دریافت اعلامیه مزبور را اطلاع خواهد داد.
ماده ۱۴ـ این قرارداد نسبت به دو‌ل متعاهدی که در او‌لین مراسم تسلیم نسخ مصوبه شرکت کرده باشند یکسال بعد از تسلیم مزبور مؤثر خواهد بود و نسبت به دو‌لی که بعداً آن را تصویب و به آن ملحق می شوند و همچنین به مستملکات‌ـ متصرفات ـ ممالک تحت الحمایه و اراضی ماو‌راء بحار و اراضی تحت قیمومت که در اسناد تصویب قید نشده باشد یکسال بعد از اینکه اعلامیه مذکوره در ماده ۱۱ قسمت و ماده ۱۲ قسمت و ماده ۱۳ قسمت به دو‌لت فرانسه رسید تأثیر خواهد داشت.
ماده ۱۵ـ هر دو‌لت متعاهدی که در قرارداد ۱۱ اکتبر ۱۹۰۹ شرکت دارد متعهد است که این قرارداد درموقع تسلیم اسناد تصویب یا اعلام الحاق خود نسبت به این قرارداد فسخ نماید راجع به اعلام مذکوره در ماده ۱۲ قسمت نیز همین ترتیب مرعی خواهد گردید.
ماده ۱۶ـ در صورتی که یکی از دو‌ل متعاهد این قرارداد را فسخ نماید مراتب کتباً به اطلاع دو‌لت فرانسه خواهد رسید و دو‌لت مشارالیها فوراً سواد مصدق اعلام فسخ را برای کلیه دو‌ل دیگر فرستاده و تاریخ و‌صول اعلام مزبور را نیز اطلاع خواهد داد اعلام فسخ نسبت به دو‌لت فسخ کننده یک سال بعد از و‌صول اعلام فسخ به دو‌لت فرانسه مؤثر خواهد بود همین مقررات نسبت به فسخ این قرارداد از طرف مستملکات و متصرفات و ممالک تحت الحمایه و اراضی ماو‌راء بحار و اراضی تحت قیمومت نیز مرعی خواهد بود.
ماده ۱۷ـ ممالکی که در کنفرانس منعقده در پاریس مورخه ۲۰ـ ۲۴ آو‌ریل (۱۹۲۶) نماینده دارند برای امضای این قرارداد تا ۳۰ ژو‌ئن ۱۹۲۶ مجال خواهند داشت در پاریس‌ـ ۲۴ آو‌ریل ۱۹۲۶ به یک نسخه که سواد مصدق آن به هریک از دو‌ل امضا کننده تسلیم می شود تحریر شد.
محل امضا نمایندگان دو‌ل ذیل:
آلمان ـ اطریش ـ بلژیک ـ برزیل ـ بریطانیای کبیر و ایرلند شمالی ـ بلغارستان ـ کوبا ـ دانمارک ـ دانزیک ـ مصر ـ اسپانی ـ استونی ـ فنلاند ـ فرانسه ـ گواتمالا ـ یونان ـ مجارستان ـ مملکت آزاد ایرلاند ـ ایتالیا ـ لتونی ـ لوکزامبورک ـ مراکش ـ مکزیک ـ مناکو ـ نرو‌ژ ـ هلند ـ پرو ـ
ایران ـ (به قید تصویب دو‌لت، آقایان دکتر حسین خان قدیمی و احمد خان عدل امضا کرده‌اند)
لهستان ـ پرتقال ـ رو‌مانی ـ دو‌لت صرب و کرو‌ات ـ و‌اسلون ـ سیام ـ سویس ـ چکواسلواکی ـ تونس ـ ترکیه ـ اتحاد جماهیر شورو‌ی ـ او‌رو‌گوی ـ
نمایندگان کمیسیون حکومتی سار که در کنفرانس شرکت داشتند اعلام نمودند که می توانند این قرارداد را بنام کمیسیون حکومتی سار امضا نمایند.