مصوب شورای عالی معارف
در جلسه 53 مورخ 20 برج حوت 1302 نظامنامه مکاتب دهکده مطرح گردید و در شور ثانوی با اصلاح بعضی مواد و اخذ رأی، نظامنامه مزبور مشتمل بر پانزده ماده به شرح ذیل تصویب گردید:
به موجب فقره اول ماده (15) قانون اساسی معارف، مصوب مجلس شورای ملی که تأسیس مکاتب ابتدایی دهکده را الزام مینماید و نظر به ماده (23) قانون مزبور که مخارج مکاتب مذکوره را بر عهده مالکین و اهالی مقرر داشته است همچنین به موجب ماده (19) که مخصوصاً افتتاح یک باب مکتب را در هر ده و محله از قصبات لازم می شمارد مکاتب ابتدائیه دهکده به موجب نظامنامه ذیل تشکیل مییابد:
1- در هر قریه که عده اطفال از سی نفر کمتر نباشد یک باب مکتب ابتدایی مجانی تأسیس می شود.
2- در قرائی که مسافت بین آنها بیش از ربع فرسخ است برحسب تقسیم اوقات معلمین در دو نقطه تدریس می نمایند.
3- در قرائی که مسافت بین آنها کمتر از ربع فرسخ است مکتب در محل مناسبی افتتاح گردیده و شاگردان قراء مجاور به آن مکتب می روند.
4- شاگردان نصف روز را در مکتب تحصیل نموده و بقیه را برای کارهای زراعتی و صنعتی آزادند.
5- دروس اطفال موافق پروگرام مخصوص این مکاتب است و مدت تحصیل چهار سال است.
6- شاگردان باید کمتر از هفت سال نداشته و اطفالی که مبتلی با مراض مسریه هستند تا کاملاً معالجه نشدهاند در مکتب پذیرفته نمی گردند و در سایر قسمتها مکاتب دهکده مشمول همان نظامنامه مدارس ابتدائیه می باشند.
7- پس از ختم تحصیلات مدیر و معلمین مدرسه با حضور کدخدای ده و در صورت امکان مفتش محلی معارف مجلس امتحان تشکیل داده صورت مجلس و نمرات شاگردانی را که در امتحان پذیرفته شدهاند به اداره معارف ولایتی میفرستند. مدیر معارف ولایتی، صورت اسامی شاگردان را به وزارت معارف برای صدور شهادتنامه احاله می دهد.
8- هر شاگردی که در امتحان فارغ التحصیلی نمره اول را داشته باشد وزارت معارف او را بعنوان شاگرد دولتی در یکی از مدارس برای تکمیل تحصیلات مجّاناً پذیرفته و در صورت لزوم کمک خرجی به او می دهد.
9- شهادت نامه مکاتب دهکده، مجانی است.
10- در صورت تعدد، یکی از معلمین [انتخاب] و امور مکتب به او سپرده می شود.
11- معلمین هر مکتبی در تحت اداره معارف آن ولایت بوده و مستقیماً دستورالعمل های لازمه راجع به وظایف خود را دریافت می نماید.
12- انتخاب معلمین با مدیر معارف ولایتی است و راپرت آن را به مرکز ارسال می دارد.
13- ترتیب دروس و تقسیم ساعات با مدیر مکتب است.
14- مدیر مکتب هر ماهه راپرت مکتب را به اداره معارف ولایتی می فرستد.
15- قسمت بودجه مکتب مطابق نظامنامه مخصوص از طرف وزارت معارف تعیین شده و مدیر ولایتی معارف مأمور اجرای آن است.