۱۳۶۶۶ – ۱۳۰۲/۱۰/۰۴
هیئت وزراء در جلسه بیست و یکم قوس هزار و سیصد و دو پیشنهاد نمره ۶۵۳۷ وزارت فواید عامّه را در موضوع اوزان و اکیال مختلفه و اندازهای فعلی ایران و لزوم تبدیل آنها به اوزان و اندازهای ثابت مطرح قرارداد برای رفع اشکالات زیادی که در اوزان و مقیاسهای معموله مملکت موجود است و غالباً موجب خسارت اهالی خواهد شد مواد ده گانه ذیل را تصویب نمودند که بموقع اجراء گذارده شده و بعد از افتتاح مجلس پنجم نیز از طرف دولت پیشنهاد و به تصویب هیئت مقننه برسد:
ماده اوّل – اوزان و مقیاسهای رسمی مملکت ایران از تاریخ نشر این قانون مطابق اصول سطری بوده و از روی سطر و کیلوگرام و لیطر کمیسیون بین المللی سطر تنظیم یافته و واحد اسامی آنها از قرار ذیل خواهد بود:
ذرع = مساوی به یک سطر
درم = مساوی به یک گرام
رطل = مساوی به یک لیطر.
اضعاف و اجزای این مقیاسها نیز که در جدول نمره ۱ منضم باین قانون مصرّح است رسمی و لازم الرّعایه میباشند.
ماده دوّم – کلیه اوزان و مقیاسها باید دارای علامت مخصوص دولتی باشند.
ماده سوّم – کلیه اوزان و مقیاسها که بر طبق این قانون باید تهیه شود تحت نظارت کمیسیونی مرکب از نمایندگان وزارتین جنگ و فواید عامه در قورخانه دولتی تهیه خواهد شد.
ماده چهارم – کلیه مقیاسهائی که از طرف دولت تهیه میشود باید مقدار هر یک با اعداد و تمام حروف بطور واضح و ثابت و رقمی آنها رسم شده باشد مگر اوزان خیلی کوچک که رسم مقادیر آنها فقط با ارقام هندسی کافی است.
ماده پنجم – کلیه تجار و کسبه و قپاندارها و صنعتگران و غیره که در حجره یا دکان یا کاروانسراها و یا کارخانجات و تجارتخانها و غیره دارای اوزان و مقیاسهای قلب بوده و یا بوسیلة آلات تقلبی وزن وکیل نمایند و اندازه بگیرند علاوه بر ضبط آن آلات به سه روز حبس تکه بری و تأدیه ده تومان الی صد تومان محکوم خواهند بود.
ماده ششم – تنها اخلاقی که اوزان و مقیاسهای مستعمله با نمونه اوزان و مقیاسهای رسمی که در شعبه اوزان و مقیاسها موجود است میتواند داشته باشد بقراری است که در جدول نمره ۲ تصریح گردیده و هرگاه معلوم شود که وزن یا مقیاس باندازهای قانونی زیاد یا کمتر از آنچه که مقرّر است اختلاف دارد در صورتی هم که دارای علامت رسمی باشند قلب شناخته شده و مصادره خواهند شد.
ماده هفتم – برای اجرای این قانون و ترتیب تفتیش و رسیدگی و ساخت و استعمال اوزان و مقیاسهای جدید و جلوگیری از اوزان تقلبی وزارت فواید عامّه نظامنامة مخصوص ترتیب و پس از تصویب دولت بموقع اجراء گذارده میشود.
ماده هشتم – همینکه در نقطه از مملکت بقدر کفایت از طرف دولت وسایل اجرای این قانون فراهم شد از طرف بلدیه محل اعلان و در مدت یک ماه بعد از نشر اعلان در ولایات و سه ماه در ایالات کاملاً بموقع اجراء گذارده خواهد شد.
ماده نهم – پس از انقضای مدت مذکور در مادّة هشتم استعمال کلیه مقیاسهای سابق اکیداً ممنوع و در حق اشخاصی که بر خلاف این ممنوعیت رفتار نمایند مفاد مادّه پنجم اجراء خواهد شد.
ماده دهم – وزارت فلاحت و تجارت و فواید عامه مامور اجرای این قانون و سایر وزارتخانه‌ها هر یک در حدود اختیارات خود در اجرای آن مشارکت خواهند نمود.