پروگرام کابینه آقای مشیرالدوله

تاریخ انتشار: ۱۲۹۴/۰۱/۰۶

مصوب ۱۲ جمادی الاول ۱۳۳۳ قمری [۱۲۹۴/۱/۶]

چون به عقیده هیئت وزرا پروگرامی که از طرف دولت تقدیم مجلس شورای ملی میشود باید شامل اصول اقداماتی باشد که هیئت دولت در نظر دارد و ذکر جزئیات امور را در پروگرام غیر لازم میداند علیهذا فقرات ذیل را که روس مسائل و منظورات هیئت وزراء است بعنوان پرگرام تقدیم مجلی مقدس نموده خاطر نمایندگان محترم را متوجه میسازد که در ترتیب این پرگرام از ذکر فروع و نیز از پیشنهاد نمودن اموری که به آمال و آرزو نزدیکتر از حقیقت و عمل است احتراز جسته و ضمنا ذکر چند فقره مطلب را هم که از اصول است از قبیل تأسیس مجلس سنا و شورای مملکتی و نسخ قانون بیست و سوم جوزا غیر لازم دانسته‌اند بواسطه اینکه در جزء پرگرام هیئت وزراء سابق به مجلس مقدس اظهار شده و نمایندگان محترم به تصویب سواد مزبوره نظر خود را معلوم داشته و هیئت وزراء حاضر هم همان نظر را تعقیب خواهند نمود بلکه یک ماده از آن را که نسخ قانون بیست و سوم جوزا باشد قبلا بموقع عمل گذاشته‌اند نظر به مقدمات فوق پرگرامی که هیئت حاضره مصمم به تعقیب آن میباشند از قراری است که ذیلا بنظر نمایندگان محترم میرسد:


سیاست خارجه

اول – حفظ وقایع روابط دوستانه با دول متحابه و مداومت در مسلک بیطرفی موافق نطق اعلیحضرت.

دوم – ازدیاد منابع عایدات موافق لوایحی که پیشنهاد خواهد شد.

سوم – تعدیل بودجه.

چهارم – ممیزی مالیاتهای مستقیم تا اندازه‌ای که که وسایل موجوده اجازه میدهد.
لایحه تشکیلات وزارت مالیه در کمیسیون قوانین مالیه مطرح مذاکره است و هیئت دولت تعاطی نظر با کمیسیون مذکور مینماید لوایح راجعه به سایر مواد پیشنهاد خواهد شد.


عدلیه

اول – تکمیل قوانین عدلیه و پیشنهاد لوایح قانونی ذیل به مجلس شورای ملی:
(۱) لایحه قانونی تشکیلات محاکم تجارت و اصول محاکمات تجارتی
(۲) لایحه قانون جزا
(۳) لایحه قانون افلاس تجارتی
(۴) لایحه قانون بروات.

چون مجلس شورای ملی بواسطه اشتغال فوق العاده نخواهد توانست قوانین مزبوره را در فرصت مطلوبه بگذراند هیئت وزراء درخواست مینماید که پس از گذشتن قوانین مزبوره از کمیسیون عدلیه مجلس دولت مجاز باشد که آنها را پس از آنکه به امضای هیئت وزراء و به صحه ملوکانه رسید موقتاً بموقع اجرا گذارد تا زمانی که از تصویب مجلس شورای ملی بگذرد.

دوم – اصلاحات لازم در محاکم عدلیه مرکزی و تشکیل محاکم عدلیه در ولایات موافق بودجه که وزیر عدلیه به مجلس شورای ملی پیشنهاد کرده است.

سوم – مطالعه در ترتیب ثبت اسناد و اتخاذ وسائلی که باعث مزید استحکام معاملات بشود.


نظام
اصلاحات لازمه در نظام موافق لوایح و بودجه که به مجلس شورای ملی پیشنهاد خواهد شد.


معارف

اول – اصلاحات اساسی در مدارس ابتدائی موجوده:
(۱) تأسیس دارالمعلمین و دار المعلمات
(۲) اتخاذ وسایل لازمه برای تهیه کتب تدریس ابتدائیه و متوسطه موافق نقشه که وزیر معارف مجلس شورای ملی به مجلس پیشنهاد خواهد نمود.

دوم – تبدیل چند باب از مدارس ابتدائی موجوده به مدارس ابتدائی و متوسطه دولتی و تبدیل مکتبخانه‌ها به کلاسهای ابتدائی.

سوم – اقدامات لازمه برای اینکه در مدارس اصول تعلیم از روی پرگرام واحد باشد.

چهارم – تبدیل مدرسه سیاسی به مدرسه حقوق و سیاسی برای تهیه مستخدمین لایق برای عدلیه و سایر دوایر دولتی.

پنجم – دادن اعتبار لازم به تصدیق‌نامه‌های مدارس دولتی به موجب لایحه که پیشنهاد خواهد شد.


پست و تلگراف و تجارت و فواید عامه

اول – تقدیم لوایح قانونی ذیل به مجلس شورای ملی راجع:
(۱) به قانون پستی
(۲) به تشکیلات اداری تجارت
(۳) به شرکتها و اتاقهای تجارتی.

دوم – تاسیس اتاق تجارتی در مرکز.