رأی شماره ۹۴۲ – ۱۳۸۶/۹/۶ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری: ذخیره گردیدن مرخصی مستخدمین رسته آموزشی و دیگر مستخدمینی که از تعطیلات فصلی استفاده می‌نمایند

تاریخ تصویب: ۱۳۸۶/۰۹/۰۶
تاریخ انتشار: ۱۳۸۶/۰۹/۰۶

شماره هـ/۸۵/۷۷۷

تاریخ: ۶/۹/۱۳۸۶
شماره دادنامه: ۹۴۲
کلاسه پرونده: ۸۵/۷۷۷
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: مدیرکل امور اداری وزارت آموزش و پرورش.
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب اول، یازدهم و چهاردهم دیوان عدالت اداری.
مقدمه:

الف ـ شعبه چهاردهم در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۱/۳۷۵ موضوع شکایت آقای محمدرضا عروجی به طرفیت آموزش و پرورش به خواسته، درخواست حقوق و مزایای مرخصی ذخیره در ایام تابستان به شرح دادنامه شماره ۲۲ مورخ ۱۸/۱/۱۳۸۳ چنین رأی صادر نموده است، با عنایت به اینکه حسب رأی وحدت رویه شماره ۳ مورخ ۳۰/۲/۱۳۶۴ هیأت عمومی دیوان اعمال ماده واحده قانون مصوب، سالب حق استفاده از مرخصی استحقاقی ذخیره شده مستخدم نمی‎باشد و ماده ۹ آیین‎نامه مرخصی‎ها اجازه ذخیره مرخصی به مستخدم دولتی را داده است و توجهاً به اینکه مدرسه راهنمائی ۱۵ خرداد ورامین طی نامه شماره ۱۶۸ مورخ ۳/۴/۱۳۷۸ خطاب به آموزش و پرورش ورامین گواهی نموده شاکی از مورخ ۱/۷/۱۳۵۹ لغایت ۱۵/۷/۱۳۷۰ مشغول انجام وظیفه بوده و به علت حجم زیاد کار و نداشتن دفتردار دیگر در ایام تابستان از مرخصی فصلی استفاده ننموده است و با التفات به اینکه شاکی بازنشسته گردیده و قانوناً در هنگام بازنشستگی باید تمامی حقوق و مزایای مورد مطالبه مستخدم پرداخت گردد ولی در قضیه مانحن‌فیه در باب مرخصی‌های ذخیره شده این پرداخت صورت نگرفته است، علیهذا حکم به ورود شکایت و استحقاق شاکی به دریافت حقوق و مرخصی‌های ذخیره شده فصلی از مورخ ۱/۷/۱۳۵۹ لغایت ۱۵/۷/۱۳۷۰ صادر و اعلام می‎گردد. الف ـ۲ـ شعبه نهم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۳/۲۷۵ موضوع تقاضای تجدیدنظر اداره کل امور اداری وزارت آموزش و پرورش ـ سازمان آموزش و پرورش شهرستانهای استان تهران نسبت به دادنامه شماره ۲۲ مورخ ۱۸/۱/۱۳۸۳ صادره از شعبه چهاردهم به شرح دادنامه شماره ۱۱۷۶ مورخ ۶/۸/۱۳۸۳ دادنامه بدوی را عیناً تایید نموده است.

ب ـ۱ـ شعبه یازدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۴/۸۰ موضوع شکایت آقای بیژن صادقی به طرفیت، آموزش و پرورش استان تهران به خواسته، مطالبه وجوه مربوط به مرخصی های مورد طلب دوران مدیریت و معاونت به شرح دادنامه شماره ۸۴۱ مـورخ ۳/۵/۱۳۸۴ چنین رأی صادر نموده است، نظر به اینکه طبق ماده ۱۷ آیین‎نامه مرخصی‌ها مستخدمین واحدهای آموزشی از تعطیلات فصلی (تیر و مرداد) استفاده می‎کنند، مدت مزبور در همان سال به حساب مرخصی استحقاقی تا میزان یک ماه منظور خواهد شد. چنانچه به عللی از تعطیلات فصلی استفاده ننماید، می‎بایست در همان سال تحصیلی از مرخصی استفاده کنند، در صورت عدم استفاده برای سال بعد ذخیره خواهد شد. با توجه به عدم دفاع موثر خوانده و سایر قرائن و محتویات پرونده با عنایت به مسئولیت نامبرده در پست سازمانی (مدیریت و معاونت) ذخیره شده مرخصی‎های نامبرده حقوق مکتسبه تلقی می‎گردد که قابل احتساب و پرداخت خواهد بود. بنا به مراتب مذکور حکم به ورود شکایت مشارالیه و الزام مشتکی‎عنه به اجابت خواسته به شرح متن دادخواست صادر و اعلام می‎گردد.

ب ـ۲ـ شعبه یازدهم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۴/۱۰۵۵ موضوع تقاضای تجدیدنظر آموزش و پرورش تهران نسبت به دادنامه شماره ۸۴۱ مورخ ۳/۵/۱۳۸۴ شعبه یازدهم دیوان به شرح دادنامه شماره ۲۰۷۸ مورخ ۱۳/۷/۱۳۸۴ دادنامه بدوی را عیناً تایید نموده است. ج ـ شعبه یازدهم در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۴/۷۹ موضوع شکایت آقای بیت اله سرمست به طرفیت وزارت آموزش و پرورش به خواسته، مطالبه ذخیره مرخصی یک ماه از سال برای مدیران به شرح دادنامه شماره ۸۴۶ مورخ ۳/۵/۱۳۸۳ چنین رأی صادر نموده است، در لایحه جوابیه طرف شکایت آمده برابر ماده ۹۶ آیین‎نامه اجرائی مدارس مصوب شورای عالی آموزش و پرورش، مدارس در ایام تعطیلات فصلی (تیر و مرداد) فقط روزهای دوشنبه و چهارشنبه برای استفاده مستخدم از مرخصی ماده مذکور امکان داشته و ذخیره شدن مرخصی مفهومی ندارد. لذا تخلفی از مقررات و قوانین نشده حقی از نامبرده تضییع نشده دعوی مطروحه غیر وارد تشخیص حکم به رد شکایت مشارالیه صادر و اعلام می‎گردد.

دـ۱ـ شعبه اول در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۳/۵۹۲۳ موضوع شکایت آقای علی قاسمی به طرفیت اداره آموزش و پرورش ورامین به خواسته اعتراض به عدم دریافت حق مرخصی ذخیره سالیانه در دوران خدمت در آموزش و پرورش به شرح دادنامه شماره ۴۸۹۰ مورخ ۱۴/۱۲/۱۳۸۴ چنین رأی صادر نموده است، نظر به اینکه برابر مفاد لایحه جوابیه، شاکی قبل از بازنشستگی، متصدی امور دفتری در یک واحد آموزشی در ورامین بوده و چون براساس ماده ۱۷ آیین‎نامه مرخصی‎ها تعطیلات فصلی تا میزان یک ماه درسال به حساب مرخصی استحقاقی در همان سال منظور می‎شود و چنانچه مستخدمی در طول سال از تعطیلات فصلی استفاده ننماید ملزم می‎باشد که با درخواست مرخصی و عدم قبول و موافقت رئیس اداره با آن امکان استفاده از آن مرخصی برای سال بعد به عنوان ذخیره را فراهم نماید در حالی که در پرونده استخدامی شاکی، درخواستی که متضمن تقاضای استفاده از این راهکار قانونی باشد رویت نگردیده و وجود ندارد و بدین ترتیب این ترک فعل نامبرده مستوجب تضییع حقوق استخدامی وی گردیده و مسئولیتی در این خصوص متوجه سازمان طرف شکایت نبوده است و به همین جهت حکم به رد شکایت مطروحه در این خصوص صادر و اعلام می‎گردد.

دـ۲ـ شعبه اول تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ۸۵/۲۴۱ موضوع تقاضای تجدیدنظر آقای علی قاسمی نسبت به دادنامه شماره ۴۸۹۰ مورخ ۱۴/۱۲/۱۳۸۴ شعبه اول دیوان به شرح دادنامه شماره ۶۴۷ مورخ ۱۸/۴/۱۳۸۵ با رد تجدیدنظرخواهی دادنامه بدوی را عیناً تایید و استوار نموده است.

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علی ‎البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رأی می‎نماید.

رأی هیأت عمومی

اولاً، با توجه به مجموع محتویات پرونده‌های فوق‌الذکر وجود تناقض بین دادنامه‌های شماره ۲۲ مورخ ۱۸/۱/۱۳۸۳ شعبه چهاردهم و شماره ۸۴۱ مورخ ۳/۵/۱۳۸۴ شعبه یازدهم مبنی بر ورود شکایت و دعوی شاکیان به خواسته دریافت حقوق و مزایای مرخصی ذخیره ایام تابستان (تعطیلات فصلی واحد آموزشی) با دادنامه‎های شماره ۸۴۶ مورخ ۳/۵/۱۳۸۳ شعبه یازدهم و ۴۸۹۰ مورخ ۱۴/۱۲/۱۳۸۴ شعبه اول مشعر بر رد شکایت و دعوی شاکیان به خواسته فوق‌‎الذکر محرز است. ثانیاً، در ماده ۱۷ اصلاحی آیین‎نامه مرخصی ها که به تجویز ماده ۵۰ قانون استخدام کشوری به تصویب هیأت وزیران رسیده تصریح شده است که، تعطیلات فصلی مستخدمین رسته آموزشی و دیگر مستخدمینی که از این نوع تعطیلات استفاده می‎کنند تا میزان یک ماه در سال به حساب مرخصی استحقاقی آنان در همان سال منظور می‎شود. این قبیل مستخدمین چنانچه در طول سال به عللی به میزان کمتر از تعطیلات فصلی استفاده نمایند، ملزم می‎باشند با درخواست مرخصی، مازاد مدت تا یک ماه را در طول سال تحصیلی از مرخصی استحقاقی با رعایت مقررات این آیین‎نامه استفاده نمایند و چنانچه رئیس اداره یا معاون اداری و مالی وی بنابه مصالح اداری با درخواست مرخصی مزبور موافقت ننماید و بدین وسیله امکان استفاده از این مرخصی تا پایان سال تحصیلی برای فرد فراهم نگردد، این مرخصی برای سال بعد ذخیره خواهد شد، و حسب ماده ۹۶ آیین‎نامه اجرایی مدارس، مصوب شورای عالی آموزش و پرورش فقط کادر اداری شامل مدیر، معاون، متصدی امور دفتری و خدمتگذار مکلفند روزهای دوشنبه و چهارشنبه در هفته در محل کار خود تا ساعت ۱۲ حضور داشته باشند. نظر به اینکه اسناد و مدارک شاکیان و سایر محتویات پرونده‌‎های فوق‎الذکر مثبت تحقق و اجتماع شرایط مندرج در مقررات مذکور از جمله درخواست شاکیان به استفاده از مرخصی مورد ادعا و عدم موافقت مسئولین ذیصلاح با تقاضای آنان نیست، بنابراین مفاد دادنامه شماره ۸۴۶ مورخ ۳/۵/۱۳۸۳ شعبه یازدهم و دادنامه شماره۴۸۹۰ مورخ۱۴/۱۲/۱۳۸۴ شعبه اول دیوان مبنی بر رد شکایت و ادعای شاکیان صحیح و موافق اصول و موازین قانونی می‎باشد.
این رأی به استناد بند ۲ ماده ۱۹ وماده ۴۳ قانون دیوان عدالت اداری مصوب ۱۳۸۵ در موارد مشابه برای شعب دیوان و مراجع اداری ذیربط لازم‎الاتباع است.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ علی رازینی