تعرفه حق بیمه و نحوه تقسیط و تخفیف در حق بیمه شخص ثالث

شماره: 34608/ت41574ک – 1390/02/19

وزیران عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک درجلسه مورخ ۸ /۱۲ /۱۳۸۹ ‏بنا به پیشنهاد بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تأیید شورای عالی بیمه و به استناد ماده (۸‏) قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث – مصوب ۱۳۸۷ – و با رعایت تصویب‌نامه شماره ۲۴۶۹۹۰ /ت۴۵۲هـ مورخ ۲۸ /۱۲ /۱۳۸۷ تعرفه حق بیمه و نحوه تقسیط و تخفیف در حق بیمه موضوع قانون یادشده را به شرح زیر تصویب نمودند:

ماده ۱-
در این تصویب ‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
الف- قانون: قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث – مصوب ۱۳۸۷ –
ب- بیمه مرکزی: بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران
پ- بیمه ‌گر: هر یک از شرکت‌ های بیمه دولتی و غیر‌دولتی که مجوز فعالیت در رشته بیمه شخص ثالث از بیمه مرکزی را داشته باشند.
ت- بیمه ‌گذار: هر شخص حقیقی یا حقوقی اعم از مالک وسیله نقلیه یا متصرف آن که قرارداد بیمه موضوع این تصویب ‌نامه را با بیمه ‌گر منعقد می ‌کند و متعهد به پرداخت حق بیمه مربوط است.
ث- زیان ‌دیده: هر شخصی که به سبب حوادث وسایل نقلیه موضوع قانون دچار زیانهای بدنی یا مالی می ‌شود.

ماده ۲ – تعرفه حق‌بیمه وسایل نقلیه سواری شخصی که برای حمل انسان ساخته شده و ظرفیت مجاز آن با احتساب راننده حداکثر شش نفر است، به ازای هر هزار ریال مجموع تعهدات بدنی و مالی بیمه ‌گر برای هر نفر موضوع ماده (۴) قانون به شرح زیر تعیین می‌ گردد:

تبصره ۱ – نرخ حق‌بیمه برای وسایل نقلیه سواری چهار سیلندر پیکان، پراید و سپند پانزده درصد کمتر از نرخ سایر وسایل نقلیه چهار سیلندر می‌باشد.

تبصره ۲ ـ نرخ حق‌بیمه برای وسایل نقلیه سواری با کاربری آژان

ماده ۳ – تعرفه حق‌بیمه وسایل نقلیه‌ای که ظرفیت مسافرگیری آنها بیش از شش نفر بوده (استیشن، ون، مینی‌بوس و اتوبوس) و برای حمل و نقل عمومی مسافر به کار می‌روند، به ازای هر هزار ریال مجموع تعهدات بدنی و مالی بیمه‌گر برای هر نفر موضوع ماده (۴) قانون به شرح زیر تعیین می‌شود:

تبصره-
به وسایل نقلیه موضوع این ماده که متعلق به بیمه‌گذار بوده و مخصوص جابجایی کارکنان آن باشد یا در صورتی که متعلق به مراکز آموزشی بوده و مخصوص حمل و نقل دانش‌آموزان و دانشجویان باشد و نیز به وسایل نقلیه عمومی شهری بیست درصد در حق‌بیمه مربوط تخفیف داده خواهد شد. وسایل نقلیه موضوع این تبصره صرفاً از یک نوع تخفیف می‌توانند استفاده کنند.

ماده ۴-
تعرفه حق‌بیمه وسایل نقلیه بارکش که برای حمل بار به کار می‌روند، به ازای هر هزار ریال مجموع تعهدات بدنی و مالی بیمه‌گر برای هر نفر موضوع ماده (۴) قانون به شرح زیر تعیین می ‌شود:

تبصره – در صورتی که وسیله نقلیه بارکش برای حمل مواد منفجره به کار رود، پنجاه درصد و چنانچه برای حمل مواد سوختنی مایع و گازی ‌شکل استفاده شود، بیست و پنج درصد به حق بیمه مربوط اضافه می‌ شود.

ماده ۵ – تعرفه حق ‌بیمه انواع موتورسیکلت بر ‌اساس ظرفیت مجاز آن، به ازای هر هزار ریال مجموع تعهدات بدنی و مالی بیمه ‌گر برای هر نفر موضوع ماده (۴) قانون به شرح زیر تعیین می ‌شود:

ماده ۶ – تعرفه حق ‌بیمه آمبولانس، وسایل نقلیه ویژه حمل خون، حمل وسایل رادیولوژی و آتش‌ نشانی با توجه به نوع و ظرفیت آنها بر ‌اساس تعرفه وسایل نقلیه مشابه محاسبه خواهد شد.

ماده ۷ – تعرفه حق ‌بیمه انواع وسایل نقلیه کشاورزی، راه‌ سازی و ساختمانی معادل پنجاه درصد حق ‌بیمه وسایل نقلیه بارکش با ظرفیت بیش از یک تن تا سه تن و تعرفه وسایل نقلیه ویژه حمل زباله و خیابان پاک ‌کن‌ ها معادل پنجاه درصد حق ‌بیمه وسایل نقلیه بارکش بیش از پنج تن تا ده تن مندرج در تعرفه موضوع ماده (۴) تعیین می ‌شود.

ماده ۸-
در صورت اتصال یدک به وسایل نقلیه موضوع این تصویب‌ نامه، بابت اتصال هر یدک پانزده درصد به حق بیمه مربوط اضافه می‌ شود.

ماده ۹-
در مورد وسایل نقلیه‌ ای که برای تعلیم رانندگی به کار می ‌روند، پانزده درصد به حق ‌بیمه مربوط اضافه می‌ شود.

ماده ۱۰-
در مورد وسایل نقلیه و موتور سیکلت‌ هایی که برای مسابقات رانندگی به کار می ‌روند، به ترتیب پنجاه درصد و سی درصد به حق بیمه مربوط اضافه می ‌شود.

ماده ۱۱-
چنانچه از سال ساخت وسیله نقلیه بیش از پانزده سال گذشته باشد، به ازای هر سال مازاد بر پانزده سال دو درصد و حداکثر ده درصد به حق بیمه مربوط اضافه می ‌شود.

ماده ۱۲-
در صورتی که در مدت بیمه، خسارتی از محل بیمه ‌نامه پرداخت نشود، بیمه‌ گر موظف است از سال دوم به بعد هنگام تجدید بیمه ‌نامه، به شرح جدول زیر تخفیف ‌هایی در حق بیمه مربوط اعمال نماید:

تبصره – در صورت انتقال قطعی مالکیت وسیله نقلیه، انتقال ‌دهنده تا قبل از انقضای مدت اعتبار بیمه ‌نامه می ‌تواند تخفیف وسیله نقلیه منتقل ‌شده را به وسیله نقلیه از نوع مشابه متعلق به خود یا اقارب درجه اول خود منتقل نماید. بیمه ‌گر مکلف است سوابق تخفیف عدم خسارت وسیله نقلیه منتقل‌ شده را به وسیله نقلیه جایگزین انتقال داده و تخفیف مربوط را با کسر تخفیف مدت باقی‌ مانده وسیله نقلیه منتقل ‌شده در بیمه ‌نامه وسیله نقلیه جایگزین اعمال نماید. حق‌بیمه وسیله نقلیه منتقل‌شده در سررسید بیمه‌ نامه آن بر‌اساس سوابق بیمه‌گذار جدید دریافت خواهد شد.

ماده ۱۳-
حق‌ بیمه آن دسته از بیمه ‌گذارانی که در مدت اعتبار بیمه ‌نامه موجب پرداخت خسارت از محل بیمه‌ نامه شوند هنگام تجدید بیمه ‌نامه علاوه بر محرومیت از تخفیف‌ های موضوع ماده (۱۲) بر مبنای حق‌ بیمه سالانه به شرح جدول زیر افزایش می ‌یابد:

تبصره ۱ – در صورتی که در طول مدت اعتبار بیمه ‌نامه، بیمه‌ گر هم خسارت مالی و هم خسارت بدنی پرداخت نموده باشد، اضافه نرخ بالاتر به حق بیمه مربوط اضافه خواهد شد.

تبصره ۲ – چنانچه دارنده وسیله نقلیه با ارائه سند مالکیت آن ثابت نماید که یک یا چند خسارت قبل از انتقال قطعی مالکیت وسیله نقلیه به وی صورت گرفته است، از پرداخت حق‌ بیمه اضافه مربوط به آن خسارتها معاف خواهد بود. در صورتی که مالک قبلی وسیله نقلیه متقاضی خرید بیمه ‌نامه شخص ثالث برای وسیله‌ نقلیه دیگر باشد، حق‌ بیمه اضافی دریافت ‌نشده بابت خسارت وسیله ‌نقلیه قبلی از وی دریافت خواهد شد.

ماده ۱۴-
بیمه ‌گر موظف است هنگام صدور بیمه‌ نامه، به ازای هر بار تخلف حادثه‌ ساز وسیله نقلیه که طبق اعلام پلیس راهنمایی و رانندگی در دوره یک‌ ساله قبل از صدور بیمه ‌نامه صورت گرفته باشد، دو درصد و در مجموع شانزده درصد به حق بیمه مربوط اضافه نماید.

ماده 15-
نرخهای مندرج در این تصویب‌ نامه برای بیمه ‌نامه‌ های با مدت یک سال می ‌باشد و چنانچه مدت بیمه ‌نامه کمتر از یک سال باشد، حق ‌بیمه آن به شرح جدول زیر محاسبه خواهد شد:

تبصره – ارایه بیمه ‌نامه کمتر از یک سال برای وسایل نقلیه صفر کیلومتر و موتورسیکلت‌ ها (اعم از صفر کیلومتر و کارکرده) مجاز نمی ‌باشد.

ماده ۱۶-
چنانچه بیمه ‌گذار بیمه‌ گر جدیدی را برای تجدید بیمه‌ نامه موضوع این آیین‌ نامه انتخاب نماید، بیمه ‌گر جدید موظف است با توجه به سوابق قبلی وی و با توجه به مفاد این آیین ‌نامه نسبت به محاسبه و دریافت حق‌ بیمه مربوط اقدام نماید.

ماده ۱۷-
تعرفه ‌های موضوع این آیین ‌نامه حداکثر نرخ‌ های مجاز می ‌باشد و بیمه ‌گر می‌ تواند بیمه شخص ثالث با نرخ‌ های کمتر ارایه نماید، در هر حال مبنای ایفای تعهدات بیمه‌ گر در مقابل زیان ‌دیده، قانون و آیین‌ نامه‌ های اجرایی آن می‌ باشد.

ماده ۱۸-
در صورتی که مؤسسه یا سازمانی متعهد شود که اقساط حق‌ بیمه شخص ثالث وسایل نقلیه متعلق به کارکنان خود و یا اقارب آنها را از حقوق آنان کسر و در وجه بیمه‌ گر پرداخت نماید، بیمه ‌گر مجاز است حق بیمه سالانه را به اقساط دریافت نماید.

تبصره – سایر روش‌ های فروش اقساطی بیمه ‌نامه شخص ثالث ظرف شش ماه پس از ابلاغ این تصویب‌ نامه توسط بیمه مرکزی تهیه و ابلاغ خواهد شد.

ماده ۱۹-
فروش اجباری پوشش‌ های مازاد بر میزان مقرر در ماده (۴) قانون ممنوع است، ولی بیمه ‌گذار می‌ تواند برای جبران خسارت‌ های بدنی و مالی بیش از حداقل یاد ‌شده بیمه اختیاری (مازاد) تحصیل نماید.

ماده ۲۰-
بیمه ‌گر مکلف است در ایفای تعهدات مندرج در قانون، خسارت زیان ‌دیده را بدون لحاظ جنسیت و مذهب بر مبنای دیه مرد مسلمان (با رعایت مقررات مربوط به ماه حرام و غیر‌حرام) تا سقف تعهدات بیمه ‌نامه و با لحاظ تبصره‌ های ماده (۴) قانون پرداخت نماید. تعرفه‌ های حق ‌بیمه موضوع این تصویب ‌نامه با احتساب تعهدات موضوع این ماده تعیین شده است.

ماده ۲۱-
در مواردی که پرداخت خسارت به صورت توافقی انجام نشده و موکول به ارایه رأی دادگاه شده است، مبنای ایفای تعهدات بیمه‌ گر در خصوص خسارتهای بدنی مبلغ ریالی دیه در زمان پرداخت آن (یوم‌الادا) می ‌باشد. زیان‌ دیده موظف است ظرف پانزده روز از تاریخ ابلاغ رأی قطعی یا ظرف پانزده روز بعد از قطعی‌شدن رأی ابلاغی به وی مراتب را به بیمه ‌گر اعلام و برای دریافت خسارت مراجعه نماید. عدم مراجعه زیان‌ دیده یا مقصر حادثه ظرف مهلت مذکور موجب افزایش تعهدات بیمه ‌گر نخواهد شد.

ماده ۲۲-
بیمه ‌گر مکلف است حقوق متعلق به صندوق تأمین خسارتهای بدنی، موضوع بندهای “الف” و “ب” ماده (۱۱) قانون را بلافاصله پس از دریافت از بیمه‌ گذار به حساب مربوط واریز نماید. مبنای محاسبه سهم صندوق بابت بند “الف” ماده (۱۱) قانون، مجموع مبالغ دریافتی بیمه‌ گر بابت پوشش تعهدات اجباری خواهد بود.

ماده ۲۳-
بیمه مرکزی موظف است نسبت به کاهش تدریجی حداکثر تا پنجاه درصد کارمزد فروش و هزینه‌ های صدور بیمه ‌نامه شخص ثالث بر مبنای کارمزدهای مصوب سال ۱۳۸۷ اقدام نماید.

ماده ۲۴-
بیمه‌ گر موظف است گزارش عملکرد بیمه شخص ثالث را هر سه ماه یک بار طبق نمونه‌ های ابلاغی از سوی بیمه مرکزی تهیه و به بیمه مرکزی ارسال نماید. بیمه مرکزی با توجه به اطلاعات دریافتی، پیشنهادهای مستند و اصلاحی لازم را برای تعدیل حق بیمه مربوط پس از تأیید شورای ‌عالی بیمه به هیأت‌ وزیران ارائه می ‌نماید.

ماده ۲۵-
بیمه مرکزی موظف است هر سال مبالغ ریالی حق‌ بیمه‌ های موضوع این تصویب ‌نامه را به تفکیک انواع وسایل نقلیه محاسبه و به بیمه‌ گر ابلاغ نماید. بیمه ‌گر و نمایندگی‌ های مربوط مکلفند جدول مبالغ حق‌ بیمه را در معرض دید متقاضیان قرار دهند.

ماده ۲۶-
در صورت تخلف بیمه ‌گر از مفاد این تصویب‌ نامه مطابق ماده (۲۸) قانون و سایر قوانین و مقررات مربوط از جمله قوانین تعزیراتی برخورد خواهد شد.

تبصره – در صورت افزایش نرخ حق ‌بیمه توسط بیمه‌ گر قبل از ابلاغ این آیین ‌نامه اقدام مقتضی توسط مراجع قانونی از جمله بیمه مرکزی و سازمان تعزیرات حکومتی به عمل خواهد آمد.

ماده ۲۷-
نرخ‌ های موضوع این تصویب‌ نامه شامل مبالغ موضوع بند “ب” ماده (۳۷) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۸۹ – نیز می ‌باشد.

ماده ۲۸-
این تصویب ‌نامه از تاریخ ۱ /۱ /۱۳۹۰ لازم الاجرا خواهد بود.

این تصویب‌نامه در تاریخ ۱۴ /۲ /۱۳۹۰ به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.

محمد رضا رحیمی – معاون اول رییس جمور