قانون برنامه عمرانی چهارم کشور

تاریخ تصویب: ۱۳۴۶/۱۲/۲۷
تاریخ انتشار: ۱۳۴۷/۰۲/۰۴

فصل اول – برنامه

‌‌ماده ۱ – دولت مکلف است از محل درآمدهای مندرج در این قانون ظرف مدت پنج سال که از اول فروردین ماه ۱۳۴۷ شروع میشود مبلغ چهار‌صد و هشتاد میلیارد ریال در اختیار سازمان برنامه بگذارد که بر اساس جداول کلی پیوست برای نیل به هدفهای زیر بمصرف اجرای برنامه عمرانی ‌چهارم برساند:

‌الف – تسریع رشد اقتصادی و تکثیر درآمد ملی از راه افزایش قدرت تولید با اتکاء بیشتر توسعه صنعتی و بالا بردن بازده سرمایه و استفاده از‌ روش‌های مترقی در کلیه فعالیت‌ها و گسترش تحقیقات علمی و عملی خاصه در جهت حل مسائل توسعه اقتصادی.

ب – توزیع عادلانه ‌تر درآمد از راه تأمین کار و گسترش خدمات اجتماعی و رفاه (‌بویژه خدمات آموزشی – بهداشتی و درمانی) برای کلیه افراد و افزایش فعالیت‌های آبادانی و بهسازی بخصوص در روستاها.

ج – کاهش نیازمندی بخارج بر اساس افزایش قدرت تولید – رفع احتیاجات اساسی و تسریع در رشد بخش کشاورزی بمنظور تأمین حداکثر‌ مواد غذائی مورد نیاز جمعیت و حداکثر مواد اولیه مورد نیاز صنایع در داخل کشور. همچنین تهیه کالاهای صنعتی مورد مصرف عامه مردم در داخل‌ مملکت.

‌د – تنوع بخشیدن بکالاهای صادراتی کشور و گسترش بازارهای موجود و دستیابی ببازارهای جدید خارجی.

هـ- بهبود خدمات اداری از طریق ایجاد تحول اساسی در نظام اداری همچنین تعمیم روش‌های مترقی مدیریت در کلیه وزارتخانه‌ها و سازمان‌های‌ عمومی و خصوصی و تقویت بنیه دفاعی کشور بنحوی که دولت بتواند هم آهنگ با تحولات عمیق اجتماعی و اقتصادی مملکتی وظایف سنگینی را‌که بعهده دارد انجام دهد.

‌تبصره- به کمیسیونهای برنامه مجلسین اجازه داده می ‌شود که اصول و هدف‌های بخش‌های مختلف برنامه چهارم عمرانی کشور را که به پیوست‌ لایحه تقدیم مجلس شورای ملی گردیده است رسیدگی و تصویب نماید. ‌

[‌تصمیم متخذه کمیسیون برنامه مجلسین راجع به اصول و هدفهای برنامه عمرانی چهارم کشور]


ماده ۲
اعتبار فوق شامل سرمایه‌ گذاری کلیه مؤسسات دولتی در دوره برنامه چهارم و همچنین هزینه نگاهداری و اداره تأسیساتی که در اثر اجرای ‌برنامه بوجود میآید خواهد بود و هیچیک از وزارتخانه‌ها و مؤسسات و شرکت‌های دولتی و مؤسسات وابسته بدولت به استثنای دستگاه‌های ‌مربوط به نیروهای مسلح شاهنشاهی و انتظامی و شهرداری‌ها مجاز نیستند بدون موافقت هیئت عالی برنامه به تخصیص اعتبار و مصرف آن برای یکی ‌از امور تولیدی و عمرانی که ضمن صورت فصول و بندهای برنامه تعیین می ‌شود مبادرت نمایند.


‌ماده ۳ – هیئت عالی برنامه میتواند بنا بر احتیاجات طرح‌ها در داخل هر فصل برنامه اعتبار هر بند را تا حدود بیست درصد اعتبار همان بند کاهش یا‌ افزایش بدهد. ‌
کاهش یا افزایش اعتبار هر فصل باستثناء فصل مربوط به عمران دهات که قابل کاهش نیست تا حدود بیست درصد اعتبار همان فصل موکول بموافقت هیئت عالی برنامه و تصویب کمیسیون‌های برنامه مجلسین خواهد بود.


ماده ۴
تقسیم سنواتی اعتبار موضوع ماده یک بر اساس فصول و بندهای برنامه بقرار زیر تعیین می‌شود.
‌سال ۱۳۴۷- ۷۸ میلیارد ریال
‌سال ۱۳۴۸ -۸۷ میلیارد ریال
‌سال ۱۳۴۹- ۱۱۴ میلیارد ریال ‌
سال ۱۳۵۰ -۱۰۵ میلیارد ریال
‌سال ۱۳۵۱ -۱۱۴ میلیارد ریال
‌سازمان برنامه میتواند با موافقت هیئت عالی برنامه و تصویب کمیسیون‌های برنامه مجلسین تغییراتی را که در تقسیم سنواتی فوق ضروری بداند بدهد‌ بدون اینکه در کل مبلغ اعتبار تقلیلی حاصل شود.


فصل دوم – درآمد برنامه

‌ماده ۵ – هشتاد درصد از درآمد نفت و صد درصد درآمد گاز و پتروشیمی که در هر سال طی دوره برنامه عاید دولت میشود بمحض وصول در ‌اختیار سازمان برنامه گذارده میشود. در موقع پرداخت اقساط فوق وجوه مربوط به هزینه طرح‌های عمرانی مستمر دولت که ضمن برنامه چهارم منظور‌ شده است و هزینه نگاهداری و اداره تأسیساتی که در اثر اجرای برنامه بوجود آمده است بر اساس اعتبارات عمرانی مصوب و به ترتیبی که بین ‌وزارت دارائی و سازمان برنامه توافق خواهد شد از اقساط مزبور کسر خواهد گردید.

تبصره ۱ – درآمد نفت مذکور در این ماده عبارت است از جمع وجوهی که بموجب قرارداد نفت مصوب هفتم آبانماه ۱۳۳۳ (‌اعم از مالیات بر ‌درآمد و پرداخت مشخص) عاید دولت ایران میشود و همچنین هر درآمد دیگری که دولت ایران از منابع نفت طبق قراردادهای موجود یا قراردادهائی‌ که بعدا منعقد خواهد نمود بدست میآورد.

‌تبصره ۲ – علاوه بر درآمدهای مذکور در این ماده درآمدهای متفرقه سازمان برنامه که ناشی از اجرای طرح‌های تولیدی و عمرانی میباشد و همچنین دریافتی‌های بابت وامهای پرداختی سازمان برنامه نیز بحساب درآمد منظور خواهد شد.


‌ماده ۶ – دولت مجاز است بمنظور جبران کمبود درآمد مذکور در ماده ۵ نسبت باعتبارات برنامه چهارم از اوراق قرضه و اسناد خزانه و اعتبارات ‌بانکی و بخش خصوصی از منابع داخلی و همچنین تا ۱۵۰ میلیارد ریال طبق قانون نحوه خرید ماشین آلات و سایر لوازم برای اجرای طرح‌های‌ مصوب برنامه‌های عمرانی کشور مصوب ۱۸ خرداد ماه ۱۳۴۵ در مدت پنج سال اجرای برنامه از اعتبارات خارجی استفاده نماید اصل و بهره وام‌های ‌مذکور در دوره برنامه چهارم از محل درآمد برنامه و پس از آن از محل درآمد عمومی کشور قابل پرداخت خواهد بود.


‌ماده ۷ – کلیه درآمدهای مذکور در مواد ۵ و ۶ در حساب مخصوصی بنام حساب درآمد برنامه در بانک مرکزی سپرده خواهد شد و برداشت از آن ‌منحصرا در اختیار سازمان برنامه خواهد بود و وجوه برداشتی در موارد زیر بمصرف خواهد رسید:
‌الف – پرداخت هزینه عملیات عمرانی و هزینه‌های اداری سازمان برنامه.
ب – پرداخت اقساط اصل و بهره وام‌هائی که برای اجرای برنامه‌های دوم و سوم تحصیل شده است و وام‌هائی که دولت طبق ماده ۶ این قانون‌ تحصیل خواهد نمود.
ج – پرداخت‌هائی که سازمان برنامه بموجب ماده ۳۱ این قانون بعمل خواهد آورد.
‌د – پرداخت هزینه‌های مستمر برنامه سوم.


فصل سوم – سازمان برنامه ‌

ماده ۸ – سازمان برنامه دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است که طبق مقررات مندرج در این قانون اداره خواهد شد و وظایف آن عبارتست از:

‌اول – بررسی و تصویب و در صورت لزوم تهیه طرح‌های مربوط بفصول و بندهای برنامه و محول کردن اجرای آنها به دستگاه‌های اجرائی و ‌نظارت در اجرای صحیح طرح‌ها طبق فصل ششم این قانون. ‌

دوم – پرداخت هزینه اجرای طرح‌های مصوب و نگاهداری حساب‌ها و ممیزی اسناد.

‌‌سوم – تنظیم گزارش‌های اجرای برنامه و حساب عملیات و تسلیم آن بمقامات مربوط طبق مواد بیست و پنج و بیست و هشت این قانون.

‌چهارم – تمرکز امور کمکهای خارجی بلاعوض (‌اعم از مالی و جنسی و فنی) و وام‌های خارجی و هم آهنگ ساختن آن با برنامه و داشتن‌ نمایندگی دولت در مذاکرات مربوط به وام‌ها.

‌پنجم – بررسی و تهیه پیشنهاد بدولت در مورد وضع قوانین درباره هر نوع اقدام که برای حسن اجرای برنامه لازم شناخته شود.

‌‌ششم – تسویه حساب برنامه‌های دوم و سوم و پرداخت دیون و وصول مطالبات آن طبق ماده سی و یک این قانون.

‌‌هفتم – تهیه برنامه عمرانی پنجم و تسلیم آن بمقامات مربوط بنحوی که حداقل چهار ماه قبل از پایان برنامه چهارم از طرف دولت بمجلسین‌ تقدیم شود.

‌هشتم – تهیه گزارش اقتصادی سالانه با همکاری وزارت دارائی و وزارت اقتصاد و بانک مرکزی ایران و همچنین تخصیص اعتبارات عمرانی برای‌ هر سال برنامه.

‌نهم – انجام آن قسمت از وظایف پیش‌بینی شده در قانون طرز تهیه و تنظیم بودجه کل کشور مصوب ۱۴ تیر ماه ۱۳۴۵ که بعهده سازمان برنامه‌ محول است.


‌ماده ۹ – مسئولیت امور سازمان برنامه با نخست وزیر است.
‌سازمان برنامه تحت نظر یک مدیرعامل اداره میشود که در مقابل نخست وزیر مسئول میباشد مدیرعامل سازمان برنامه بنا بپیشنهاد نخست وزیر و‌بموجب فرمان همایونی برای تمام مدت برنامه منصوب میشود معاونان سازمان برنامه مشمول مقررات مربوط بمعاونان وزارتخانه‌ها خواهند بود. ‌
مدیر عامل سازمان برنامه موظفاً انجام خدمت نموده و جزء انجام این وظیفه حق ندارد هیچ نوع شغل آزاد یا سمت دولتی دیگر داشته باشد.
‌اختیارات مدیر عامل سازمان برنامه بقرار زیر است:
1 – اداره امور سازمان برنامه بر اساس وظایفی که این قانون و سایر قوانین مربوط بسازمان مزبور محول نموده است.
2 – تنظیم تشکیلات سازمان برنامه و اداره امور استخدامی آن بر اساس قانون استخدام کشوری.
3 – عقد قراردادها و امضاء اسناد و نامه‌ها و اوراق بهادار مربوط به برنامه.
4 – تهیه آئین ‌نامه‌های مذکور در این قانون و تسلیم آن برای تصویب بمقامات صلاحیتدار.
5 – نمایندگی سازمان برنامه در مقابل وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و کمیسیون‌های برنامه و سایر کمیسیون‌های مجلسین و افراد و مؤسسات‌ خصوصی داخلی و خارجی و محاکم با حق توکیل غیر.
‌مدیر عامل میتواند با مسئولیت خود هر قسمت از اختیارات خود را که لازم بداند کتباً بهر یک از کارمندان سازمان برنامه تفویض نماید. ‌


فصل چهارم – هیأت عالی برنامه

‌ماده ۱۰ – هیئت عالی برنامه تحت ریاست نخست وزیر و عضویت شش نفر اشخاص زیر تشکیل میشود:
‌وزیر دارائی
وزیر اقتصاد
‌رئیس کل بانک مرکزی ایران
‌سه نفر شخصیت مطلع در امور مربوط به برنامه که برای تمام مدت برنامه بپیشنهاد مدیر عامل سازمان برنامه به تصویب هیأت وزیران انتخاب‌ میشوند و حق حضور آنان در صورتی که از صندوق دولت حقوقی دریافت نمیدارند با تصویب هیئت دولت تعیین خواهد شد.
در صورتی که هر یک‌ از سه نفر مذکور فوت یا استعفا نماید و یا بعلل قانونی ادامه کار هر یک از آنها میسر نباشد جانشین وی برای بقیه مدت برنامه بهمان ترتیب انتخاب‌ خواهد شد. ‌جلسات هیأت عالی برنامه با حضور لااقل ۵ نفر رسمیت خواهد یافت و نسبت بموضوعات مطروحه رأی لااقل ۴ نفر معتبر خواهد بود. جلسات‌ مزبور با دعوت مدیر عامل سازمان برنامه حداقل ماهی یکبار با حضور او تشکیل میشود و در غیاب مدیرعامل معاونی که از طرف او تعیین شده‌ است حضور خواهد یافت.


‌ماده ۱۱ – وظایف هیأت عالی برنامه بقرار زیر است:
1- توصیه نسبت به اتخاذ سیاست‌های اقتصادی و مالی و اداری و اجتماعی دولت و مقررات مربوطه با توجه به گزارش اقتصادی سالانه مذکور‌در بند ۸ ماده هشتم.
2 – بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به مشی اجرای برنامه و نوع و حدود عملیات سالانه.
3 – بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت بمسائلی که وزارتخانه‌ها ضمن اجرای برنامه با آن مواجه میشوند.
4 – تصویب اعتبارات عمرانی هر سال بر اساس ماده ۴ این قانون.
5 – اظهار نظر نسبت بپیشنهادات سازمان برنامه در مورد تغییر اعتبار برنامه.
6 – تصویب آئین ‌نامه‌ها و مقررات مربوط بنحوه تهیه و تصویب طرح‌ها و اجرا و نظارت بر آنها.
7 – تعیین سیاست و اصول و ضوابط مربوط باعطای وام و قبول مشارکت مذکور در ماده ۱۹


فصل پنجم – هیأت عامل برنامه

‌ماده ۱۲ – هیأت عامل برنامه مرکب است از مدیرعامل سازمان برنامه با سمت ریاست هیأت و چهار نفر عضو که از اشخاص با تجربه و بصیر در‌رشته‌های مختلف مربوط به برنامه برای تمام مدت برنامه بنا بپیشنهاد مدیر عامل و تصویب هیأت وزیران با فرمان همایونی منصوب میشوند.
‌در صورت محرز شدن عدم صلاحیت یا فوت یا استعفای هر یک از اعضای هیأت عامل جانشین او بهمان ترتیب برای بقیه مدت منصوب خواهد شد. ‌
چهار نفر عضو هیئت عامل موظفاً انجام خدمت نموده و جز انجام این وظیفه حق ندارند هیچ نوع شغل یا سمت دولتی یا غیردولتی دیگر داشته باشند (‌باستثنای مؤسسات خیریه آنهم غیرموظف) و از نظر تشکیلاتی و امور استخدامی (بجزء نحوه عزل و نصب) تابع مقررات سازمان برنامه خواهند ‌بود.
‌حقوق و مزایای چهار نفر فوق‌الذکر توسط هیئت وزیران تعیین خواهد شد.


‌ماده ۱۳ – وظایف هیئت عامل برنامه بقرار زیر است:
1 – تصویب طرح‌های اجرائی و روش اجرای آنها در حدود مصوبات هیئت عالی برنامه.
2 – تصویب قراردادها – هیئت میتواند برای فعالیت‌های مشابه در رشته‌های مختلف طرح قراردادهای نمونه تصویب نماید.
3 – تصویب پیشنهادهای ترک مناقصه و مزایده.
4 – تصویب پیشنهادهای ارجاع بداوری و تعیین داور و تفویض اختیار صلح و تصویب پیشنهادهای مربوط بصلح و سازش مشروط بر اینکه ‌در قراردادهای مربوط پیش‌بینی شده باشد.

‌تبصره – در مورد تغییر یا رد موضوعهای پیشنهادی هیئت عامل موظف است پس از استماع توضیحات نماینده دستگاه مربوط تصمیم مقتضی‌ اتخاذ نماید.


‌ماده ۱۴ – جلسات هیئت عامل با حضور لااقل سه نفر که یکی از آنها مدیرعامل یا معاون او خواهد بود رسمیت خواهد یافت و برای اخذ تصمیم ‌نسبت بموضوعات مطروحه لااقل رأی سه نفر معتبر خواهد بود.


فصل ششم – تهیه و اجرای طرح‌های عمرانی و نظارت بر آنها ‌

ماده ۱۵ – سازمان برنامه قبل از خاتمه هر سال ارقام اعتبارات عمرانی سال بعد را با توجه به ماده ۴ با همکاری دستگاه‌های اجرائی تهیه و پس از‌تصویب هیئت عالی برنامه بمرحله اجرا خواهد گذارد.
در تنظیم اعتبارات هر سال طرحهائی که در حال اجرا هستند اولویت خواهند داشت.

‌ماده ۱۶ – سازمان برنامه اجرای طرح‌های عمرانی را پس از رسیدگی و تصویب بعهده وزارتخانه‌ها و دستگاههای دولتی مسئول و مؤسسات‌ عمومی و عام‌المنفعه محول خواهد نمود و مساعدت‌های لازم را بمنظور تجهیز و آماده نمودن این دستگاهها بعمل خواهد آورد.
‌برای اجرای طرحهائی که جزء فعالیت هیچیک از وزارتخانه‌ها و دستگاههای دولتی موجود نباشد و اداره کردن تاسیساتی که در اثر اجرای آن بوجود‌ میآید دستگاههای مناسبی با تصویب هیئت دولت تحت نظر یکی از وزارتخانه‌ها که تناسب بیشتر داشته باشد با سازمان برنامه ایجاد خواهد گردید.

‌ماده ۱۷ – برنامه‌های عمرانی استانها و فرمانداریهای کل و یا مستقل را سازمان برنامه با توجه به نظر نمایندگان آن مناطق در مجلسین و استانداران ‌و فرمانداران مزبور تهیه مینماید و هر سال طرحهائی از قبیل راههای فرعی و آموزشگاهها و درمانگاهها و امور اجتماعی شهرها و روستاها و آبیاری و ‌کشاورزی را که اجرای آنها در محل بدون احتیاج بمراجعه بمرکز امکان ‌پذیر باشد پس از تصویب به استانداران و فرمانداران کل و یا مستقل ابلاغ‌ خواهد نمود تا طبق مقررات سازمان برنامه اجراء نمایند. ‌
سازمان برنامه مکلف است در سه ماهه اول اجرای برنامه پنجساله چهارم گزارشی از برنامه‌هائی که در نظر است در طی اجرای برنامه در هر شهرستان‌ انجام گیرد و همچنین در سه ماهه اول سالهای بعد برنامه‌های بعد مربوط بهمان سال را حداقل تا سطح شهرستانها تهیه کرده بضمیمه برنامه‌هائی که در‌سطح هر استان انجام خواهد گرفت برای اطلاع به مجلسین تقدیم نماید.
‌برای آنکه استانداران و فرمانداران کل یا مستقل بهتر بتوانند احتیاجات عمرانی منطقه خود را پیش‌بینی نموده در اجرای آنها مجهز شوند سازمان برنامه‌ کارمندان فنی در اختیار آنها خواهد گذاشت که زیر نظر آنها انجام وظیفه نمایند.

‌تبصره – در استفاده از اعتبارات عمرانی و کمک‌های بهداشتی و درمانی اعم از بخش دولتی و خصوصی شهرستانها و مناطق عقب مانده کشور‌ اولویت دارند.

‌ماده ۱۸ – در مورد فعالیت‌های عمرانی شهرداری‌ها و مؤسسات وابسته بآنها و مؤسسات عمومی و عام‌المنفعه‌ای که طبق قوانین کشور تشکیل ‌شده است سازمان برنامه با رعایت اولویت شهرهائی که در وضع نامساعدی از جهت اقلیمی و جغرافیائی و مقتضیات محلی و درآمد و استفاده از ‌کمک‌های عمومی دولت قرار دارند و همچنین با رعایت جدول اولویت طرح‌های مربوط به تأمین آب مشروب و برق و طرح‌های حفاظتی و بهداشتی‌ و تهیه مسکن و تلفن با اعطای وام و کمک‌های رایگان فنی و غیرفنی مبادرت خواهد نمود.
طرز اجرای این ماده و همچنین میزان وام و کمک ‌بلاعوض و بهره و مدت وام طبق آئین ‌نامه‌ای خواهد بود که از طرف سازمان برنامه تهیه و به تصویب کمیسیون برنامه و کمیسیون‌های مربوط مجلسین ‌خواهد رسید.

‌تبصره – شهرداری‌هائی که قراردادهائی با سازمان برنامه طبق مقررات برنامه‌های گذشته برای اجرای بعضی طرح‌ها منعقد کرده‌اند میتوانند از‌ تسهیلات مقرر در این ماده استفاده کنند.

[آیین‌نامه عمران شهری در برنامه عمرانی چهارم کشور]


ماده ۱۹) برای تشویق و بکار انداختن سرمایه‌های خصوصی در فعالیت‌های عمرانی و تولیدی که در جهت هدف‌های برنامه چهارم باشد سازمان ‌برنامه میتواند از طریق مؤسسات اعتباری وجوه لازم را بصورت وام بر اساس طرح‌های مصوب در اختیار افراد و مؤسسات خصوصی بگذارد و یا در‌ سرمایه ‌گذاری با این مؤسسات مشارکت نماید. همچنین سازمان برنامه می ‌تواند کمکهای فنی لازم را برای تهیه طرح‌های عمرانی و تولیدی خصوصی ‌که منطبق با برنامه چهارم باشد بعمل آورد.

‌تبصره – طرز پرداخت وام از محل اعتبارات عمرانی به بخش خصوصی درمانی و شرایط آن طبق آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب ‌کمیسیون‌های برنامه و بهداری و دارائی مجلسین خواهد رسید. ‌

[‌آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده ۱۹ قانون برنامه عمرانی چهارم موضوع اعطای وام جهت خدمات درمانی]


ماده ۲۰) هر یک از وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرائی و همچنین مؤسسات عمومی و عام‌المنفعه که از اعتبارات عمرانی برنامه چهارم استفاده ‌میکنند باید بمنظور تهیه طرح‌های عمرانی دفتری برای طرح‌ریزی ایجاد نمایند. سازمان برنامه میتواند تهیه طرح‌های عمرانی راه مستقیماً عهده‌ دار‌ گردد و یا بوزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی و مؤسسات عمومی و عام‌المنفعه محول و در صورت ضرورت در تهیه طرح‌ها به آنها کمک نماید.


‌ماده ۲۱) دستگاه‌های اجرائی مکلفند در پیشرفت طرح‌های عمرانی عملیات مستمر و غیرمستمر مراقبت دائم بعمل آورند و منظماً لااقل هر سه ‌ماه یکبار گزارش‌هائی به سازمان برنامه بدهند سازمان برنامه از جهت رعایت دستورالعمل‌ها و مقررات برنامه و پیشرفت طرح‌ها طبق برنامه کار و ‌تطبیق عملیات با مشخصات و عدم تجاوز از اعتبارات مصوب طرح نظارت خواهد نمود.
‌نظارت در اجرای طرح‌هائی که توسط اشخاص و مؤسسات خصوصی انجام میشود و سازمان برنامه طبق ماده ۱۹ از راه مؤسسات اعتباری به آنها وام ‌میدهد بنمایندگی از طرف سازمان برنامه توسط مؤسسات اعتباری مزبور بعمل خواهد آمد و سازمان برنامه در موارد لازم مستقیماً نظارت خواهد ‌نمود.


‌ماده ۲۲ – برای انجام مطالعات فنی و تهیه برآوردها و نقشه‌ها و نظارت فنی در اجرای طرح‌ها در مواردی که ضرورت ایجاب میکند سازمان برنامه‌ میتواند با مهندسین مشاور و دیگر کارشناسان (‌اعم از اشخاص یا مؤسسات) قرارداد منعقد و در هر مورد که صلاح بداند انعقاد قرارداد را به ‌دستگاه‌های اجرائی محول کند تشخیص صلاحیت مهندسین مشاور یا کارشناسان و موارد ارجاع کار بآنان طبق آئین ‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب‌هیئت عالی برنامه خواهد رسید.

‌ماده ۲۳ – سازمان برنامه و دستگاه‌های اجرائی در مورد اجرای طرح‌های عملیات عمرانی غیر مستمر تابع آئین ‌نامه‌های حسابداری و معاملاتی‌ خواهند بود که بنا بپیشنهاد سازمان برنامه به تصویب کمیسیون‌های دارائی و برنامه مجلسین خواهد رسید آئین ‌نامه‌های حسابداری و معاملاتی ‌عملیات عمرانی مستمر از طرف وزارت دارائی و سازمان برنامه تهیه و به تصویب کمیسیون دارائی مجلسین خواهد رسید.

‌تبصره – سازمان برنامه میتواند در مورد طرح‌هائیکه به تشخیص سازمان ماهیت و طرز اجرای آن ایجاب میکند تبعیت از آئین ‌نامه‌ها و مقررات‌ خاص دستگاه‌های اجرائی را تصویب نماید.

‌ماده ۲۴ – سازمان برنامه هر سه ماه گزارشی از پیشرفت عملیات برنامه را تسلیم نخست وزیر خواهد نمود. ‌سازمان برنامه منتهی تا سه ماه پس از پایان هر سال گزارش جامعی از فعالیت‌های عمرانی که از شروع برنامه چهارم تا پایان سال مزبور صورت گرفته به‌ انضمام صورت حسابی از درآمدها و پرداخت‌های دوره مزبور برای تقدیم بمجلسین به نخست وزیر تسلیم مینماید. در این گزارش توجه خاصی نسبت‌ به این موضوع که هدف‌های برنامه تا چه حد تحقق یافته است خواهد شد.

‌ماده ۲۵ – دستگاه‌های اجرائی مکلفند منظماً کلیه ارقام و اطلاعاتی را که برای تهیه گزارش‌های موضوع مواد ۲۴ و ۲۷ این قانون ضروری است بسازمان برنامه تسلیم دارند و کلیه اوراق و اسناد هزینه و دفاتر مربوط باجرای طرح‌ها را در اختیار سازمان مزبور بگذارند و وسائل نظارت و رسیدگی‌ دقیق را از هر حیث فراهم سازند.
‌در صورت تخلف دستگاه‌های اجرائی از مقررات این ماده و ماده ۲۱ و تأخیر و مسامحه در انجام کار سازمان برنامه اقدام لازم را معمول و در صورت ‌اقتضاء از پرداخت وجه برای اجرای بقیه عملیات طرح‌ها بدستگاه‌های مزبور خودداری مینماید و بقیه عملیات طرح را بنحوی که مقتضی بداند به ‌اتمام خواهد رسانید و مراتب را به نخست وزیر گزارش خواهد داد که نسبت بموارد تخلف و تعقیب متخلف اقدام نماید. ‌
در مواردی که پرداخت هزینه‌های عملیات عمرانی توسط وزارت دارائی بعمل میآید سازمان برنامه موارد تخلف و نظرات خود را بوزارت دارائی ‌اطلاع خواهد داد تا اقدامات لازم از طرف آن وزارت بعمل آید.


فصل هفتم – هیأت حسابرسی

‌ماده ۲۶ – هیئت حسابرسی برنامه مرکب خواهد بود از سه نفر حسابرس با تجربه و بصیر که دو نفر از آنان از طرف مجلس شورای ملی از میان ‌فهرست ۶ نفری و یکنفر دیگر از طرف مجلس سنا از میان فهرست سه نفری که دولت با ذکر سوابق و تحصیلات هر یک از آنها پیشنهاد مینماید.
برای ‌مدت پنج سال از شروع سال دوم برنامه انتخاب می ‌شوند و تا انتخاب جانشین خود به این سمت باقی خواهند ماند در صورت محرز شدن عدم‌ صلاحیت یا فوت یا استعفای هر یک از اعضای هیئت مزبور جانشین او بترتیب مقرر در فوق از طرف مجلس شورای ملی یا مجلس سنا انتخاب‌ خواهد شد.
‌حقوق و مزایای اعضای هیئت حسابرسی برنامه از طرف هیئت وزیران تعیین و از محل بودجه اداری سازمان برنامه پرداخت خواهد شد. اعضای هیئت ‌حسابرسی موظفاً انجام خدمت نموده و جز انجام این وظیفه حق ندارند هیچ نوع شغل یا سمت دولتی یا غیردولتی دیگر داشته باشند. ‌

تبصره – در سال اول برنامه چهارم حسابرسان آخرین سال برنامه سوم رسیدگی بحساب آن برنامه را باتمام خواهند رسانید.


‌ماده ۲۷ – سازمان برنامه حساب‌های نهائی عملیات مالی هر سال خود را شامل اقلام کلیه درآمد و اعتبارات مصوب و کلیه هزینه‌ها بتدریج که ‌اسناد مربوط ممیزی می ‌شود بمنظور حسابرسی تسلیم هیئت حسابرسی برنامه مینماید و آن قسمت از اسناد هزینه را که هیئت مزبور بخواهد ارسال ‌میدارد.
‌تسلیم صورت حسابها و اسناد و مدارک فوق باید بنحوی باشد که تمام آنچه مربوط به هر سال است حداکثر تا آخر آبانماه سال بعد به هیئت‌ حسابرسی برنامه تسلیم گردد و هیئت مزبور مکلف است محاسبات سال قبل را از جهت تطبیق هزینه‌ها با اعتبارات و طرح‌های مصوب و مقررات ‌مربوط رسیدگی نموده چنانچه ایراد و اشکالی دید نظر خود را بمدیر عامل سازمان برنامه بدهد. ‌در صورتی که بین مدیرعامل سازمان برنامه و هیئت حسابرسی اختلاف نظری باقی بماند مرجع رسیدگی به آن کمیسیون برنامه مجلسین میباشد.
‌حسابهای نهائی هر سال که بترتیب فوق رسیدگی می‌ شود حداکثر تا .۱۵ اسفند ماه سال بعد بوزارت دارائی ارسال تا ضمن لایحه تفریغ بودجه‌ تقدیم مجلس شورای ملی گردد هیئت حسابرسی موظف است یک نسخه از گزارش و نظرات خود را به هر یک از مجلسین تقدیم دارد.


‌ماده ۲۸ – بمنظور اینکه هیئت حسابرسی برنامه بتواند انجام وظیفه نماید سازمان برنامه باید کارکنان و وسائل و تسهیلات لازم را در حدود‌ بودجه سالانه مصوب در اختیار هیئت مزبور بگذارد. هزینه حسابرسی برنامه و تعداد کارکنان مورد نیاز ضمن بودجه اداری هر سال سازمان برنامه بطور مشخص تعیین می ‌شود و اعتبار مربوط طبق مقررات بمصرف میرسد.


فصل هشتم – مقررات مختلف

‌ماده ۲۹ – هرگاه برای اجرای طرح‌ها احتیاج بخرید اراضی (‌اعم از دائر و بائر) و ابنیه و تأسیسات متعلق به افراد یا مؤسسات خصوصی پیدا شود‌ بطریق زیر عمل خواهد شد:

۱ – هرگاه نسبت ببهای اراضی و ابنیه و تأسیسات بین مقامات اجراکننده طرح و مالک توافق حاصل نشود بها بوسیله هیئتی مرکب از وزیر ‌کشور – دادستان کل – مدیر کل ثبت یا نمایندگان آنان با توجه بنظر کارشناسان فنی که از طرف هیئت مزبور انتخاب میگردند تعیین خواهد شد و رأی ‌هیئت قطعی است. ‌در مورد املاک مزروعی وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستائی بجای وزیر کشور خواهد بود.

۲ – ملاک تعیین قیمت عبارتست از بهای عادله اراضی و ابنیه و تأسیسات مشابه واقع در حوزه عملیات در سال قبل از تاریخ تصویب طرح.

۳ – پرداخت قیمت اراضی و ابنیه و تأسیسات بمالک آن بر اساس قیمت عادله فوق به اضافه پنج درصد آن خواهد بود. اگر مالک در همان ملک‌ ساکن باشد علاوه بر پنج درصد فوق ده درصد بقیمت عادله افزوده خواهد شد و هرگاه ممر اعاشه مالک منحصر به درآمد همان ملک متصرفی باشد ‌پانزده درصد دیگر قیمت عادله از این بابت به او پرداخت خواهد گردید.

۴ – در مورد املاک مزروعی طبق تبصره ۲ ماده نوزدهم قانون اصلاحی قانون اصلاحات ارضی مصوب۱۹ ر۱۰ر۴۰ اقدام و علاوه بر آنچه طبق ‌بندهای ۲ و ۳ فوق بمالک پرداخت می ‌شود معادل پانزده درصد قیمت عادله مذکور در بند ۲ فوق بین زارعین و خوش‌ نشینان و برزگرانی که محل را ‌ترک مینمایند به نسبت تعداد عائله تحت تکفل آنها تقسیم خواهد شد.

۵ – در صورتی که طبق نظر اداره اصلاحات ارضی و تعاون روستائی محل زارعین حقوقی در آن ملک داشته باشند حقوق زارعین ذینفع از قیمت ‌ملک کسر و بذوی‌الحقوق پرداخت و بقیه بمالک پرداخت خواهد شد.

۶ – تصرف اراضی و ابنیه و تأسیسات بعد از پرداخت تمام قیمت معین شده بمالک یا تودیع آن در صندوق حسابداری دادگستری محل مجاز‌است نسبت به املاک موقوفه ‌ای که فروش آنها مجاز نیست بطریق اجاره طویل‌ المدت یا تبدیل با حسن استفاده خواهد شد در مورد املاک موقوفه در‌صورتی که زارعین طبق نظر اداره اصلاحات ارضی و تعاون روستائی محل حقوقی در آن ملک داشته باشند حقوق آنان پرداخت می‌ شود.

۷ – در صورتی که مالک به انتقال ملک و تحویل آن رضایت ندهد پس از سپردن قیمت ملک در صندوق حسابداری دادگستری دادستان محل از ‌طرف او سند انتقال ملک مورد نظر را امضاء و ظرف یکماه به تخلیه قطعی ملک مذکور اقدام مینماید.

۸ – اراضی واقع در خارج از محدوده شهرها که در مسیر راههای اصلی یا فرعی و یا خطوط مواصلاتی و برق و مجاری آب و لوله‌های گاز و نفت‌ قرار میگیرد با رعایت حریم مورد لزوم که طبق تصویبنامه هیئت وزیران معین خواهد شد از طرف دولت مورد استفاده واقع می ‌شود و از بابت این حق ‌ارتفاق وجهی پرداخت نخواهد شد.
‌در صورتی که مستحدثات و اعیانی وجود داشته باشد که بر اثر احداث تأسیسات فوق ‌الذکر از بین برود و یا خساراتی به آنها وارد شود مؤسسات دولتی ‌مربوط باید قیمت اعیانی از بین رفته را طبق مقررات این قانون بپردازند و یا خسارات وارده بکلیه ذوی‌ الحقوق را جبران کنند.


‌ماده ۳۰ – در صورتی که دستگاههای تابعه دولت یا وابسته بدولت و بنگاهها و شرکت‌های دولتی بخواهند طبق مقررات برای اخذ وام یا اعتبار یا‌ کمک فنی از خارج اقدام نمایند باید قبلاً موافقت وزارت دارائی و سازمان برنامه را کسب کنند. ‌


ماده ۳۱- سازمان ‌برنامه ‌مسئول ‌تصفیه حساب برنامه‌های گذشته و وصول مطالبات و پرداخت دیون آن میباشد.
‌کلیه هزینه‌ها و تعهدات و دیون که برای اجرای طرح‌های برنامه‌ های گذشته بشرح زیر ایجاد شده است از محل اعتبارات منظور در این قانون پرداخت ‌خواهد شد: ‌
الف – هزینه‌های اجرائی و تعهدات و دیون مربوط بعملیات طرحهائیکه در آخر اسفند ماه ۱۳۴۶ در حال اجرا بوده است.
ب – تعهدات و دیون مربوط به طرح‌های خاتمه یافته تا آخر اسفند ماه ۱۳۴۶ سایر دیون سازمان برنامه مانند دیون مربوط به هزینه‌های اداری و یا‌ آنچه پس از رسیدگی بحسابهای برنامه‌های گذشته تعیین شده و می ‌شود و مربوط بطرح خاص نیست و یا دیدنی که در اثر حکم مراجع قانونی ‌ایجاد شده و می ‌شود از محل درآمد برنامه پرداخت خواهد شد بدون اینکه اعتبارات عمرانی منظور در این قانون را تقلیل دهد.


‌ماده ۳۲ – دولت میتواند تأسیسات انتفاعی و تولیدی را که در اثر اجرای برنامه‌های گذشته و این برنامه بوجود آمده و یا خواهد آمد اعم از تمام ‌شده و یا در هر مرحله احداث کلاً یا قسمتی از سهام آنرا به پیشنهاد دستگاه ایجاد کننده یا اداره‌ کننده این تأسیسات به اشخاص حقیقی یا حقوقی ایرانی ‌بفروش برساند.


‌ماده ۳۳ – اختیارات صاحبان سهام متعلق بسازمان برنامه در شرکت‌های تابعه آن سازمان با مدیر عامل سازمان برنامه میباشد که طبق سیاست‌ کلی که از طرف هیئت عالی برنامه تعیین می ‌شود اقدام نماید. ‌


ماده ۳۴ – سازمان برنامه میتواند بترتیبی که بموافقت بانک مرکزی خواهد رسید عملیات بانکی مربوط بخود و یا مؤسسات تابعه را بوسیله‌ بانک اعتبارات صنعتی انجام دهد و تمام یا قسمتی از وجوه مربوط را در بانک مزبور نگاهداری نماید.


‌ماده ۳۵ – هزینه‌های اداری و استخدامی سازمان برنامه از محل درآمد برنامه تأمین و به تصویب کمیسیون برنامه مجلس شورای ملی و سنا میرسد ‌و در بودجه کل کشور منظور خواهد شد.

‌ماده ۳۶ – سازمان برنامه مکلف است با توجه بوضع مالی و تجهیزات و افراد فنی و سوابق کار نسبت به تجدید طبقه‌ بندی پیمانکاران اقدام نماید. هرگاه پیمانکاران یا مهندسین مشاور در انجام عملیاتی که به آنان واگذار شده است تعلل ورزند و یا بمفاد قرارداد عمل نکنند دستگاههای اجرائی‌ مکلفند سریعاً طبق قرارداد با آنان رفتار نموده مراتب را برای تجدید نظر در طبقه‌ بندی و یا محرومیت از کار برای مدت معینی بسازمان برنامه گزارش ‌نمایند.

‌ماده ۳۷ – دولت مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ تصویب این قانون لایحه تشکیلات دائمی برنامه‌ ریزی کشوررا تهیه و

‌ماده ۳۸ – آئین ‌نامه‌های اجرائی این قانون ظرف ششماه از تاریخ تصویب توسط دولت تهیه و پس از تصویب کمیسیونهای مذکور در این قانون ‌قابل اجرا خواهد بود.
تا زمانی که آئین ‌نامه‌های مزبور به تصویب نرسیده آئین ‌نامه‌های اجرای قانون برنامه سوم بقوت خود باقی است.

‌تبصره – طرح طبقه‌ بندی مشاغل سازمان برنامه و فوق‌العاده‌ها و مزایای مذکور در آئین‌ نامه استخدامی قانون برنامه سوم عمرانی کشور تا تصویب و‌ اجرای آئین ‌نامه‌های فوق‌العاده و هزینه‌های قانون استخدامی کشوری بقوت خود باقی است.

‌قانون بالا مشتمل بر سی و هشت ماده و ده تبصره و جداول ضمیمه آن که در تاریخ روز شنبه بیست و ششم اسفند ماه ۱۳۴۶ به تصویب مجلس سنا‌ رسیده بود در جلسه روز یکشنبه بیست و هفتم اسفند ماه یکهزار و سیصد و چهل و شش شمسی مورد تصویب مجلس شورای ملی قرار گرفت.

‌رئیس مجلس شورای ملی – مهندس عبداله ریاضی


اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور
(فروردین ۱۳۴۷ تا پایان سال ۱۳۵۱)
(ارقام به میلیارد ریال)

 ردیف
 درآمد
 مبلغ
 ۱
 نفت (براساس ۸۰% سهم سازمان برنامه)
 ۳۸۵
 ۲
 وامهای خارجی
 ۱۵۰
 ۳
 درآمد پتروشیمی و گاز پتروشیمی
 ۱۱
 گاز
 ۱۰
 ۴
 اوراق قرضه و اسناد خزانه و اعتبارات بانکی
 ۵۰
 ۵
 متفرقه
 ۴
 جمع
 ۶۱۰

 اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور  (فروردین ۱۳۴۷ تا پایان سال ۱۳۵۱)  (ارقام به میلیارد ریال)

 ردیف
 هزینه
 مبلغ
 ۱
 طرح‏های عمرانی و هزینه‏‌های مستمر جدید برنامه چهارم
 ۴۸۰
 هزینه مستمر منتقله از برنامه سوم
 ۴۵
 هزینه انتقال گاز
 ۵
 ۲
 بازپرداخت وام و بهره (شامل بازپرداخت وام پتروشیمی نمی‏باشد)
 ۴۷
 ۳
 بازپرداخت اسناد خزانه
 ۱۵
 ۴
 بازپرداخت بدهی به بانک مرکزی
 ۱۳
 ۵
 متفرقه و اداری
 ۵
 جمع
 ۶۱۰

 فصول و بندهای اعتبارات عمرانی برنامه چهارم  صورت اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور  

(برحسب فصول)  (مبلغ به میلیون ریال)

 شماره فصل
 عنوان فصل
 اعتبارات عمرانی برنامه چهارم
 اول
 کشاورزی و دامپروری
 ۶۵۰۰۰
 دوم
 صنایع و معادن
 ۹۹۰۰۰
 سوم
 نفت و گاز
 ۲۶۳۰۰
 چهارم
 آب
 ۴۸۵۰۰
 پنجم
 برق
 ۳۸۰۰۰
 ششم
 حمل و نقل و ارتباطات
 ۸۰۰۰۰
 هفتم
 مخابرات
 ۲۰۳۰۰
 هشتم
 عمران دهات
 ۹۱۰۰
 نهم
 عمران شهری
 ۷۰۰۰
 دهم
 ساختمان و مسکن
 ۲۳۰۰۰
 یازدهم
 آموزش و پرورش
 ۳۵۰۰۰
 دوازدهم
 فرهنگ و هنر
 ۱۸۰۰
 سیزدهم
 جلب سیاحان
 ۳۸۰۰
 چهاردهم
 بهداشت و بهداری
 ۱۳۷۵۰
 پانزدهم
 رفاه اجتماعی
 ۴۸۵۰
 شانزدهم
 آمار و بررسی
 ۱۰۰۰
 هفدهم
 عمران ناحیه‏ای
 ۳۶۰۰
 جمع
 ۴۸۰۰۰۰

 صورت اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور  (برحسب بند)

اعتبارات عمرانی برنامه چهارم (بر حسب بند)
فصل اول- کشاورزی و دامپروری

مبلغ به میلیون ریال

شماره بند
-عنوان بند
اعتبار برنامه چهارم
اعتبارات پیشنهادی   تجدیدنظر شده
۱
۲
واحد‌های بزرگ کشاورزی
۱۱۰۰۰
۸۰۰۰
۳
اعتبارات کشاورزی
۱۴۰۰۰
۱۰۵۰۰
۴
خدمات کشاورزی
۶۰۰۰
۵۵۰۰
۵
بهبود کشت و تولیدات کشاورزی
۷۰۰۰
۳۸۰۰
۶
دام پروری و دام پزشکی
۷۰۰۰
۳۴۰۰
۷
بازاریابی (شامل ساختن سیلو‌ها و انبار‌های فنی)
۵۵۰۰
۴۷۰۰
۸
تحقیق و بررسی (شامل اصلاح بذر و اقتصاد   روستائی)
۴۰۰۰
۳۷۰۰
۹
اصلاحت ارضی و کاداستر
۴۰۰۰
۳۲۰۰
جمع
۶۵۰۰۰
۴۸۸۰۰

فصل دوم- صنایع و معادن
(مبالغ به میلیون ریال)

 شماره بند
 عنوان بند
 اعتبارات برنامه چهارم عمرانی
 ۱
 صنایع غذائی و دخانیات
 ۶۱۲۰
 ۲
 صنایع فلزی و ذوب فلز
 ۴۰۱۵۰
 ۳
 صنایع مکانیکی ـ الکتریکی و وسائل نقلیه
 ۱۲۱۲۰
 ۴
 صنایع شیمیائی و پتروشیمی
 ۲۵۱۰۰
 ۵
 صنایع معدنی غیرفلزی
 ۴۰۰
 ۶
 سایر صنایع (شامل صنایع روستائی)
 ۱۱۳۰
 ۷
 کمکهای فنی ـ آموزش و تحقیقات
 ۲۵۸۰
 ۸
 اکتشافات و بهره‏برداری از معادن
 ۳۱۰۰
 ۹
 کمک به سرمایه‏گذاران خصوصی  (به صورت وام یا مشارکت)
 ۸۳۰۰
 جمع
 ۹۹۰۰۰

 صورت اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور (برحسب بند)

فصل سوم ـ نفت و گاز
(مبالغ به میلیون ریال)

 شماره بند
 عنوان بند
 اعتبارات برنامه چهارم عمرانی
 ۱
 نفت
 ۶۷۰/۴
 ۲
 گاز
 ۶۳۰/۲۱
 جمع
 ۳۰۰/۲۶

 صورت اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور (برحسب بند)

اعتبارات عمرانی برنامه چهارم (برحسب بند)
فصل چهارم ـ آب

مبلغ به میلیون ریال

 شماره   بند
 -عنوان   بند
 اعتبار برنامه  چهارم
 اعتبارات   پیشنهادی تجدیدنظر شده
 ۱
 تحقیق و بررسی منابع آب
 ۳۷۴۰
 ۳۲۹۰
 ۲
 ایجاد و تکمیل تاسیسات مربوط به بهره برداری   از آبهای زیر زمینی
 ۱۷۰۰
 ۶۵۰
 ۳
 ایجاد و تکمیل تاسیسات مربوط به بهره برداری   از آبهای سطحی
 ۴۱۱۶۰۰
 ۳۸۰۰۰
 ۴
 نظارت بر منابع آب
 ۸۰۰
 ۱۳۰
 ۵
 خدمات عمومی (سازمانهای آب و برق)
 ۱۱۰۰
 ۶۸۰
 جمع
 ۴۸۵۰۰
 ۴۲۷۵۰

اعتبارات عمرانی برنامه چهارم (بر حسب بند)
فصل پنجم ـ برق

مبلغ به میلیون ریال

 شماره    بند
 -عنوان   بند
 اعتبار برنامه  چهارم
 اعتبارات   پیشنهادی  تجدیدنظر   شده
 ۱
 تولید نیروی برق
 ۱۲۱۱۲
 ۱۵۶۰۰
 ۲
 انتقال نیروی برق
 ۸۱۰۰
 ۹۶۰۰
 ۳
 توزیع نیروی برق
 ۱۲۴۷۰
 ۱۴۸۰۰
 ۴
 تامین برق شهر‌ها
 ۳۸۲۱
 ۱۹۰۰
 ۵
 آموزش و تحقیقات و بررسی
 ۱۴۹۷
 ۱۱۰۰
 جمع
 ۳۸۰۰۰
 ۴۳۰۰۰

اعتبارات عمرانی برنامه چهارم (بر حسب بند)
فصل ششم ـ حمل و نقل و ارتباطات

مبلغ به میلیون ریال

 شماره   بند
 -عنوان   بند
 اعتبار برنامه  چهارم
 اعتبارات   پیشنهادی  تجدیدنظر   شده
 ۱
 راههای اصلی
 ۳۵۴۵۰
 ۲۶۰۰۰
 ۲
 راههای فرعی
 ۱۵۵۵۰
 ۱۷۰۰۰
 ۳
 راه آهن
 ۱۶۰۰۰
 ۲۲۵۰۰
 ۴
 بنادر
 ۶۸۰۰
 ۶۳۰۰
 ۵
 فرود گاهها
 ۵۴۰۰
 ۱۱۹۰۰
 ۶
 هواشناسی
 ۶۰۰
 ۵۰۰
 ۷
 نقشه برداری
 ۱۰۰
 ۶۰
 ۸
 ازمایش‌فنی و مکانیک خاک
 ۱۰۰
 ۴۰
 جمع
 ۸۰۰۰۰
 ۸۴۳۰۰

فصل هفتم (اصلاحی ۰۸ˏ۱۰ˏ۱۳۴۸)ـ مخابرات
(مبالغ به میلیون ریال)

 شماره بند
 عنوان بند
 اعتبارات برنامه چهارم عمرانی
 ۱
 تلفن و تلگراف
 ۵۰۰/۱۴
 ۲
 پست
 ۵۰۰/۱
 ۳
 ایجاد مراکز مخابرات و پست
 ۲۰۰/۱
 ۴
 رادیو
 ۲۰۰/۱
 ۵
 تلویزیون
 ۹۰۰/۱
 جمع
 ۳۰۰/۲۰

 صورت اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور (برحسب بند)

اعتبارات عمرانی برنامه چهارم (بر حسب بند)
فصل هشتم- عمران دهات

مبلغ به میلیون ریال

 شماره   بند
 -عنوان   بند
 اعتبار برنامه  چهارم
 اعتبارات   پیشنهادی تجدید نظرشده
 ۱
 تأمین آب مشروب
 ۳۵۰۰
 ۲۹۰۰
 ۲
 تأسیسات بهداشتی روستا
 ۳۳۰۰
 ۲۱۰۰
 ۳
 بهسازی محیط و خانه‌های روستائی
 ۱۳۰۰
 ۵۵۰
 ۴
 احداث خانه‌های نمونه و وام مسکن
 ۱۰۰۰
 ۱۵۰
 ۵
 تامین برق روستا
 ـ
 ۵۰۰
 ۶
 راه‌های روستائی
 ـ
 ۱۵۰۰
 ۷
 آموزش روستائی
 ـ
 ۲۴۰۰
 جمع
 ۹۱۰۰
 ۱۰۱۰۰

اعتبارات عمرانی برنامه چهارم (بر حسب بند)
فصل نهم ـ عمران شهری

مبلغ به میلیون ریال

 شماره   بند
 -عنوان   بند
 اعتبار برنامه  چهارم
 اعتبارات   پیشنهادی تجدید نظرشده
 ۱
 آموزش و بهبود ‌مدیریت ‌شهرداریها
 ۴۰۰
 ۱۶۰
 ۲
 احداث و تکمیل تأسیسات شهرها
 ۶۱۵۰
 ۶۹۰۰
 ۳
 طرح جامع شهری
 ۴۵۰
 ۵۴۰
 جمع
 ۷۰۰۰
 ۷۶۰۰

اعتبارات عمرانی برنامه چهارم (بر حسب بند)
فصل دهم ـ ساختمان و مسکن

مبلغ به میلیون ریال

 شماره   بند
 -عنوان   بند
 اعتبار برنامه  چهارم
 اعتبارات‌   پیشنهادی تجدید نظر شده
 ۱
 احداث و تکمیل‌ ساختمانهای دولتی
 ۱۶۱۰۷
 ۳۱۸۵۰
 ۲
 مسکن
 ۳۹۹۳
 ۴۰۰۰
 ۳
 وامهای ساختمانی
 ۲۹۰۰
 ۱۵۰۰
 جمع
 ۲۳۰۰۰
 ۳۷۳۵۰

اعتبارات عمرانی برنامه چهارم (برحسب بند)
فصل یازدهم ـ آموزش و پرورش

مبلغ به میلیون ریال

 شماره    بند
 -عنوان   بند
 اعتبار برنامه  چهارم
 اعتبارات   پیشنهادی تجدید نظر شده
 ۱
 آموزش ابتدائی
 ۱۲۵۷۲
 ۱۴۰۰۰
 ۲
 مبارزه با بیسوادی
 ۲۹۵۹
 ۱۵۰۰
 ۳
 دوره راهنمائی تحصیلی
 ۵۷۷۰
 ۲۴۰۰
 ۴
 آموزش‌ حرفه‌ای، فنی، صنعتی و کشاورزی
 ۴۱۷۶
 ۳۲۰۰
 ۵
 آموزش متوسطه نظری
 ۱۱۰۰
 ۳۳۵۰
 ۶
 آموزش ضمن کارو بورس حرفه‌ای
 ۲۰۰۰
 ۱۷۰۰
 ۷
 تحقیقات علمی
 ۳۰۰
 ۴۲۰
 ۸
 آموزش دانشگاه
 ۶۰۰۰
 ۹۱۸۰
 ۹
 آموزش متفرقه
 ۱۲۳
 ۱۵۰۰
 جمع
 ۳۵۰۰۰
 ۳۷۲۵۰

فصل دوازدهم- فرهنگ و هنر
(مبالغ به میلیون ریال)

 شماره بند
 عنوان بند
 اعتبارات برنامه چهارم عمرانی
 ۱
 فعالیتهای هنری
 ۱۹۵
 ۲
 امور سمعی و بصری
 ۵۵۱
 ۳
 نگارش و آموزش هنری
 ۱۵۱
 ۴
 کتابخانه‏های عمومی و خانه‏های فرهنگی
 ۲۰۱
 ۵
 موزه و باستان‏شناسی
 ۲۸۰
 ۶
 روابط فرهنگی
 ۴۲۲
 جمع
 ۸۰۰/۱

 صورت اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور (برحسب بند)

فصل سیزدهم ـ جلب سیاحان
(مبالغ به میلیون ریال)

 شماره بند
 عنوان بند
 اعتبارات برنامه چهارم عمرانی
 ۱
 تاسیسات
 ۶۰۰/۳
 ۲
 تبلیغات
 ۲۰۰
 جمع
 ۸۰۰/۳

 صورت اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور (برحسب بند)

فصل چهاردهم ـ بهداشت و بهداری
(مبالغ به میلیون ریال)

 شماره بند
 عنوان بند
 اعتبارات برنامه چهارم عمرانی
 ۱
 خدمات بهداشتی
 ۶۰۰/۲
 ۲
 خدمات درمانی
 ۸۵۰/۷
 ۳
 خدمات مختلط درمانی و بهداشتی
 ۵۵۰/۲
 ۴
 آموزش
 ۵۰۰
 ۵
 تحقیقات
 ۲۵۰
 جمع
 ۱۳۷۵۰

فصل پانزدهم ـ رفاه اجتماعی
(مبالغ به میلیون ریال)

شماره بند
عنوان بند
اعتبارات برنامه چهارم عمرانی
۱
بیمه ‏های اجتماعی
۳۰۰
۲
رفاه خانواده و کودک
۸۵۶
۳
۴
رفاه کارگران
۲۳۵
۵
رفاه روستائیان
۳۶۶
۶
رفاه گروههای خاص
۳۸۸
۷
آموزش و تحقیقات
۲۱۱
جمع
۸۵۰/۴

صورت اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور (برحسب بند)

فصل شانزدهم ـ آمار و بررسی
(مبالغ به میلیون ریال)

 شماره بند
 عنوان بند
 اعتبارات برنامه چهارم عمرانی
 ۱
 آمار
 ۷۰۰
 ۲
 بررسی   و برنامه‏ریزی
 ۳۰۰
 جمع
 ۰۰۰/۱

 صورت اعتبارات عمرانی برنامه چهارم کشور (برحسب بند)

اعتبارات عمرانی برنامه چهارم (برحسب بند)
فصل هفدهم ـ عمران ناحیه‌ای مبلغ به میلیون ریال

 شماره بند
 -عنوان   بند
 اعتبار برنامه  چهارم
 اعتبارات پیشنهادی تجدیدنظرشده
 ۱
 عمران ناحیه ای
 ۳۶۰۰
 ۳۷۰۰
 جمع
 ۳۶۰۰
 ۳۷۰۰

 جداول فوق منضم بقانون تغییر اعتبارات فصول و بند‌های قانون برنامه عمرانی چهارم کشور میباشد.

رئیس مجلس سنا ـ جعفر شریف امامی