فصل اول – کلیات
ماده ۱- صندوق توسعه کشاورزی ایران که در این اساسنامه صندوق نامیده میشود طبق قانون شرکت سهامی است و بموجب قوانین مربوط به تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران مصوب سالهای ۱۳۴۵ و ۱۳۴۷ و این اساسنامه بصورت بازرگانی اداره میشود و در مواردی که در قوانین مذکور و این اساسنامه پیش‌بینی لازم نشده باشد تابع قانون بانکی و پولی کشور و قانون تجارت خواهد بود.
ماده ۲ – مرکز اصلی صندوق تهران است و صندوق میتواند در هر جا که لازم بداند شعبه یا نمایندگی تأسیس کند و یا در صورت اقتضاء با تصویب شورایعالی صندوق بیکی از بانکها نمایندگی بدهد.
ماده ۳ – سرمایه اولیه صندوق یک میلیارد ریال است که به یکهزار سهم یک میلیون ریالی تقسیم گردیده است و تمام آن متعلق بدولت است.
ماده ۴ – افزایش سرمایه صندوق به پیشنهاد رئیس کل صندوق و تصویب مجمع عمومی انجام خواهد شد.
فصل دوم – عملیات صندوق
ماده ۵ – صندوق میتواند عملیات زیر را انجام دهد:
الف – دادن وام به افراد و شرکتهای خصوصی طبق آئین‌نامه.
ب – سرمایه‌گذاری در شرکتهای خصوصی از طریق مشارکت طبق آئین‌نامه.
مشارکت صندوق در یک شرکت نباید از پانزده درصد سرمایه پرداخت شده و اندوخته‌های صندوق تجاوز نماید مگر با اجازه شورای پول و اعتبار و در هر صورت جمع مشارکتهای صندوق نباید از مجموع سرمایه پرداخت شده و اندوخته‌های صندوق تجاوز کند.
ج – راهنمائی در امر صدور و انتشار هر نوع اوراق قرضه مربوط بشرکتهای خصوصی کشاورزی و همچنین خرید و فروش اوراق قرضه میان‌مدت و بلند مدت شرکتهای مذکور.
د – تضمین وامهای کشاورزی که توسط اشخاص ثالث به افراد و شرکتهای خصوصی داده میشود.
ه- انتشار اوراق قرضه با رعایت ماده ۱۱ قانون اصلاح پاره‌ای از مواد و الحاق مواد جدید بقانون تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران.
و – دریافت وام از مؤسسات بین‌المللی و بانکها و سازمانهای خارجی بر طبق ماده ۱۰ قانون اصلاح پاره‌ای از مواد و الحاق مواد جدید بقانون تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران.
ز – دریافت وام از مؤسسات و بانکها و سازمانهای داخلی با تصویب شورایعالی.
ح – استفاده از تسهیلات تنزیل مجدد و وام و اعتبار بانک مرکزی ایران.
ط – راهنمائی‌های فنی و مالی و اداری در امور کشاورزی به افراد و شرکتهائی که از تسهیلات صندوق استفاده میکنند و کمک به تهیه طرح برای آنها.
صندوق همچنین میتواند رأساً طرحهائی برای اینگونه عملیات تهیه و برای اجراء بسرمایه‌گذاران خصوصی عرضه نماید.
ی – قبول و انجام نمایندگی وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی و مؤسسات و بانکهای داخلی و خارجی برای سرمایه‌گذاری در طرح‌های کشاورزی از طریق دادن وام و مشارکت.
ک – هر گونه عملیات بانکی مجاز که انجام آنها را صندوق برای نیل به هدف‌های خود لازم بداند.
ماده ۶ – اشخاص حقیقی یا حقوقی بخش خصوصی که در یک یا چند رشته از امور کشاورزی مشروح در زیر و یا نظایر آن فعالیت یا سرمایه‌گذاری نمایند میتوانند از اعتبارات و تسهیلات صندوق استفاده نمایند.
1 – زراعت و باغداری.
2 – پرورش و نگاهداری گاو، گوسفند، طیور، ماهی، زنبور عسل، کرم ابریشم و هر نوع حیوان دیگری که شیر، گوشت، پشم، کرک، پوست و دیگر اجزاء و فرآورده‌های آن مورد استفاده باشد.
3 – تهیه بذر و نهال و دام اصلاح شده و کود و سموم دفع آفات و امراض.
4 – غرس اشجار و بهره‌برداری از آنها بمنظور تأمین مواد اولیه صنایع.
5 – پرورش نباتات زینتی و بهره‌برداری از جنگل.
6 – فعالیت‌های «کشت و صنعت».
7 – عملیات مربوط به تصفیه، تبدیل، درجه‌بندی، بسته‌بندی و نگاهداری محصولات کشاورزی و هر گونه صنایع و تأسیساتی که مؤثر در افزایش و بهبود تولید و عرضه محصولات کشاورزی باشد.
۸ – تأمین خدمات کشاورزی از قبیل: تسطیح، زهکشی، کانال‌کشی، آزمایش آب و خاک.
ماده ۷ – شرکتهائی که صندوق در آنها مشارکت دارد میتوانند از تسهیلات اعتباری صندوق استفاده نمایند.
ماده ۸ – صندوق در رد هر نوع پیشنهاد معامله و مشارکت و درخواست وام مختار است.
ماده ۹ – صندوق مجاز بپذیرفتن سپرده‌های دیداری نخواهد بود ولی میتواند سپرده‌های مدت‌دار به سررسید حداقل دو سال قبول نماید.
فصل سوم – ارکان صندوق
ماده ۱۰ – صندوق دارای ارکان زیر است:
1 – مجمع عمومی.
2 – شورای عالی.
3 – رئیس کل.
4 – بازرس صندوق.
۱ – مجمع عمومی
ماده ۱۱ – مجمع عمومی صندوق بطور عادی سالی یکبار حداکثر ظرف سه ماه پس از انقضاء سال مالی صندوق و بطور فوق‌العاده به پیشنهاد وزیر کشاورزی و منابع طبیعی یا رئیس شورای عالی یا رئیس کل صندوق و یا بازرس صندوق تشکیل میگردد.
صورت مجلس مذاکرات و تصمیمات مجمع عمومی صندوق بامضاء وزیر کشاورزی و منابع طبیعی رسیده و در مرکز صندوق نگاهداری خواهد شد.
تبصره – دعوتنامه تشکیل مجامع عمومی باید با امضاء رئیس کل صندوق حداقل ده روز قبل از تشکیل مجمع فرستاده شود و در دعوتنامه دستور جلسه ذکر گردد.
ماده ۱۲ – اعضای شورای عالی، رئیس کل صندوق و قائم‌مقام او و بازرس صندوق بدون حق رأی در مجمع عمومی شرکت خواهند کرد.
ماده ۱۳ – وظائف مجمع عمومی عادی بشرح زیر است:
الف- رسیدگی و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان صندوق و اظهار نظر نسبت بگزارش سالانه عملیات صندوق پس از استماع گزارش و نظرات بازرس صندوق.
ب – رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره پیشنهاد تقسیم سود.
ج – انتخاب بازرس صندوق.
ماده ۱۴ – وظائف مجمع عمومی فوق‌العاده از این قرار است:
الف – اتخاذ تصمیم نسبت به افزایش سرمایه صندوق.
ب – اتخاذ تصمیم نسبت بموضوعاتی که در دستور جلسه قرار گرفته است.
۲ – شورای عالی
ماده ۱۵ – اعضاء شورای عالی صندوق عبارتند از:
1 – رئیس کل بانک مرکزی ایران.
2 – معاون وزارت کشاورزی و منابع طبیعی بانتخاب وزیر کشاورزی و منابع طبیعی.
3 – معاون سازمان برنامه به انتخاب مدیر عامل سازمان برنامه.
4 – معاون وزارت دارائی بانتخاب وزیر دارائی.
5 – پنج نفر مطلع در امور کشاورزی، اقتصادی، بانکی، مالی و حقوقی (در هر رشته یکنفر).
تبصره ۱ – ریاست شورای عالی با رئیس کل بانک مرکزی ایران میباشد.
اعضاء شورایعالی از بین خود یکنفر را بسمت نایب رئیس انتخاب مینمایند که در غیاب رئیس شورایعالی وظائف او را انجام خواهد داد.
تبصره ۲ – رئیس کل صندوق و قائم مقام او بدون حق رأی در جلسات شورایعالی شرکت خواهند کرد.
تبصره ۳ – دبیر شورایعالی بپیشنهاد رئیس کل صندوق و تصویب شورای عالی از بین کارکنان صندوق انتخاب میشود.
ماده ۱۶ – پنج نفر مطلع مذکور در ردیف ۵ ماده ۱۵ از بین کسانی که دارای تحصیلات عالی و یا حداقل ده سال تجربه عملی در رشته مربوط باشند برای مدت دو سال انتخاب خواهند شد و انتخاب مجدد هر یک از آنها بلامانع است.
برای انتخاب پنج نفر مذکور در فوق رئیس شورایعالی افراد واجد شرائط را که عده آنها حداقل دو برابر عده لازم باشد بوزیر کشاورزی و منابع‌طبیعی معرفی و وزیر کشاورزی و منابع طبیعی پنج نفر از بین آنها برای عضویت شورای عالی انتخاب و بصندوق معرفی خواهد کرد.
در صورت فوق یا استعفاء هر یک از افراد مزبور جانشین او بترتیب مقرر در این ماده برای بقیه مدت انتخاب خواهد شد.
ماده ۱۷ – وظائف شورایعالی بقرار زیر است:
الف – رسیدگی و تصویب بودجه سالانه که از طرف رئیس کل صندوق پیشنهاد میشود.
ب – تصویب نرخ بهره و کارمزد و سایر تعرفه‌های صندوق و آئین‌نامه‌ها از قبیل آئین‌نامه استخدام و آئین‌نامه وام و آئین‌نامه مشارکت و سایر‌آئین‌نامه‌هائی که از طرف رئیس کل صندوق پیشنهاد میشود.
ج – اتخاذ تصمیم نسبت بخط مشی صندوق.
د – اتخاذ تصمیم نسبت به مطالبات مشکوک الوصول.
ه – تعیین مؤسسه حسابرسی که صندوق در صورت لزوم از خدمات آن استفاده خواهد نمود.
و – اتخاذ تصمیم نسبت بهر موضوعی که مربوط بصندوق توسعه کشاورزی ایران باشد و رئیس کل صندوق طرح آنرا در شورای عالی لازم‌بداند.
ماده ۱۸ – شورایعالی حداقل ماهی یکبار تشکیل جلسه خواهد داد برای مذاکره و اتخاذ تصمیم حضور حداقل پنج نفر از اعضاء در جلسه شورایعالی لازم خواهد بود. تصمیمات و نظرات شورایعالی با پنج رأی معتبر میباشد.
تبصره – طرز کار شورایعالی بموجب آئین‌نامه‌ای خواهد بود که به تصویب خود شورایعالی خواهد رسید.
ماده ۱۹ – شورای عالی میتواند به تشخیص خود از اشخاص صلاحیتدار بمنظور مشورت برای حضور در جلسه شورایعالی دعوت کند.
ماده ۲۰ – اعضاء شورایعالی و اشخاص صلاحیتداری که شورایعالی برای مشورت دعوت مینماید و کارمندانی که وظائف اداری شورای عالی را انجام میدهند و بطور کلی همه کسانی که در جلسه شورایعالی شرکت مینمایند موظف بحفظ اطلاعات و اسرار شورایعالی و صندوق میباشند جز در مواردی که قانون آنها را مکلف به اظهار اطلاع و ادای شهادت کرده باشد.
۳ – رئیس کل صندوق
ماده ۲۱ – رئیس کل صندوق توسعه کشاورزی ایران که در این اساسنامه رئیس کل صندوق نامیده میشود بالاترین مقام اجرائی و اداری صندوق میباشد و بر طبق مقررات قانون تأسیس صندوق و قانون اصلاحی آن و مقررات این اساسنامه صندوق را اداره مینماید و دارای حق امضاء از طرف صندوق و وظائف و اختیارات زیر است:
الف – تعیین وظایف و اختیارات کارکنان صندوق.
ب – ارتقاء و اعطای پاداش و اضافه حقوق و مزایا و اخذ تصمیم درباره کلیه امور استخدامی کارکنان و استخدام افراد مورد نیاز و همچنین عزل و‌نصب و اخراج طبق مقررات و آئین‌نامه‌های مربوط بصندوق.
ج – اجرای آئین‌نامه‌های مصوب شورای عالی و بودجه صندوق.
د – نمایندگی صندوق در مراجع قضائی و غیر قضائی با حق توکیل غیر و تعیین نماینده و تفویض اختیارات لازم بوکیل یا نماینده صندوق.
ه – اختیار صلح و سازش و استرداد دعوی با موافقت شورایعالی.
و – اتخاذ تصمیم نسبت بطرحهائی که مبلغ وام یا مشارکت و یا ضمانت صندوق در آنها تا پنج میلیون ریال باشد طبق آئین‌نامه مصوب شورایعالی صندوق.
ز – تسلیم گزارش سالانه و ترازنامه و حساب سود و زیان صندوق به مجمع عمومی و پیشنهاد خط مشی صندوق بشورای عالی و هر گونه پیشنهادی که طرح آن بنظر رئیس کل صندوق در مجمع عمومی و یا شورای عالی لازم تشخیص شود.
تبصره – رئیس کل صندوق میتواند بمسئولیت خود قسمتی از اختیارات خویش را بهر یک از کارکنان صندوق تفویض نماید.
ماده ۲۲ – کلیه طرحهائی که مبلغ وام یا ضمانت و یا مشارکت صندوق در آنها بیش از پنج میلیون ریال باشد باید به تصویب کمیسیونی مرکب از‌رئیس کل صندوق و چهار نفر از اعضاء شورای عالی بانتخاب شورای عالی برسد و رأی حداقل سه نفر از اعضاء کمیسیون که یکی از آنها رأی رئیس کل صندوق میباشد معتبر خواهد بود.
ریاست کمیسیون مزبور با رئیس کل صندوق و در غیاب او با قائم‌مقام رئیس کل صندوق خواهد بود.
ماده ۲۳- [اصلاحی ۱۳۶۰/۳/۱۴]
رئیس کل صندوق به پیشنهاد وزیر کشاورزی و منابع طبیعی و تصویب هیئت وزیران به امضای وزیر آن وزارتخانه برای مدت سه سال منصوب میشود و انتخاب مجدد او بلامانع است.
ماده ۲۴ – رئیس کل صندوق دارای یک قائم‌مقام خواهد بود که وظائف و اختیارات او را رئیس کل صندوق تعیین خواهد کرد. قائم مقام رئیس کل‌در صورت غیبت، استعفا و یا معذوریت رئیس کل دارای کلیه اختیارات او میباشد. قائم‌مقام رئیس کل صندوق به پیشنهاد رئیس کل صندوق و تأیید‌وزیر کشاورزی و منابع طبیعی و تصویب هیئت وزیران و بامضای وزیر آن وزارتخانه منصوب میشود و انتخاب مجدد او بلامانع است.
۴ – بازرس صندوق
ماده ۲۵ – بازرس صندوق از بین اشخاص متخصص در امور بانکداری یا مالی یا حسابداری به پیشنهاد وزارت دارائی و تصویب مجمع عمومی برای مدت یک سال انتخاب میشود و تا وقتی که تجدید انتخاب بعمل نیامده است در سمت خود باقی خواهد بود. حقوق و مزایای بازرس صندوق از طرف مجمع عمومی تعیین و از بودجه صندوق پرداخت میشود.
ماده ۲۶ – بازرس صندوق عملیات زیر را انجام میدهد:
1 – رسیدگی به ترازنامه سالانه و گواهی صحت آن و تهیه نظرات خود برای مجمع عمومی.
2 – رسیدگی بصورت ریز دارائی‌ها و خلاصه حسابهای صندوق و گواهی آنها بترتیب و در فواصل معین.
3 – اظهار نظر نسبت بگزارش مؤسسه حسابرسی و تسلیم گزارش مذکور و نظرات خود برئیس کل صندوق برای طرح در مجمع عمومی‌صندوق.
ماده ۲۷ – بازرس صندوق در ایفای وظائف خود میتواند کلیه اسناد و حسابها و دارائیهای صندوق را مورد رسیدگی قرار دهد و از طریق رئیس کل صندوق بکلیه تصمیمات و نوشته‌های صندوق که لازم میداند دسترسی داشته باشد.
ماده ۲۸ – بازرس صندوق حق مداخله در امور صندوق را ندارد و نظرات خود را کتباً به مجمع عمومی گزارش میدهد و رونوشت گزارش مزبور را حداقل ده روز قبل از تشکیل مجمع عمومی برای وزیر دارائی و رئیس کل صندوق ارسال میدارد.
فصل چهارم – مواد متفرقه
ماده ۲۹ – رئیس کل صندوق و قائم مقام او و اعضاء شورای عالی و بازرس صندوق در مجمع عمومی سوگند یاد خواهند کرد که اسرار صندوق را حفظ نمایند و وظائف قانونی خود را بنحو احسن انجام دهند.
ماده ۳۰ – سال مالی صندوق از اول فروردین ماه هر سال شروع و در آخر اسفند ماه همان سال خاتمه مییابد و حسابهای صندوق در آن تاریخ بسته خواهد شد ترازنامه سالانه لااقل یک ماه قبل از تشکیل مجمع عمومی که طبق ماده ۱۳ این اساسنامه تشکیل میگردد برای رسیدگی ببازرس صندوق تسلیم خواهد شد.
ماده ۳۱ – در ترازنامه صندوق ارزیابی اقلام دارائی و بدهی صندوق بترتیب زیر بعمل میآید:
الف – بدهیهای ارزی بنرخ فروش بانک مرکزی ایران و موجودیها و مطالبات ارزی بنرخ خرید بانک مزبور در تاریخ تنظیم ترازنامه.
ب – اوراق بهادار به قیمت اسمی یا بهای روز آنها در بورس هرکدام کمتر باشد.
ج – اموال منقول و غیرمنقول بقیمت تمام شده و در مورد اموال قابل استهلاک پس از وضع استهلاک بمیزانی که از طرف شورای پول و اعتبار تعیین میگردد.
ماده ۳۲ – سود ویژه صندوق عبارتست از درآمد صندوق پس از وضع هزینه‌ها و استهلاک‌ها و مبالغی که طبق نظر حسابرسان صندوق بعنوان ذخیره مطالبات مشکوک‌الوصول منظور خواهد شد.
ماده ۳۳ – سود ویژه صندوق پس از کسر مالیات بترتیب زیر تخصیص داده خواهد شد.
1 – بیست درصد بحساب اندوخته صندوق.
2 – مبلغی به پیشنهاد رئیس کل صندوق و تصویب مجمع عمومی برای انتقال بحساب سال بعد.
3 – باقیمانده سود ویژه باضافه مبلغ نقل شده از سال قبل برای افزایش سرمایه صندوق اختصاص داده میشود.
ماده ۳۴ – رئیس کل صندوق و قائم‌مقام او باید تمام وقت بخدمت در صندوق اشتغال داشته و از قبول شغل موظف در خارج از صندوق ممنوع میباشند.
ماده ۳۵ – کلیه اسناد تعهدآور برای صندوق باستثناء اسناد مربوط به امور داخلی صندوق دارای دو امضاء مجاز خواهد بود.
دارندگان امضاء مجاز بر طبق آئین‌نامه مصوب شورای عالی صندوق تعیین خواهند شد.
اساسنامه فوق مشتمل بر سی و پنج ماده و شش تبصره به استناد ماده هفت قانون اصلاح پاره‌ای از مواد و الحاق مواد جدید به قانون تأسیس صندوق توسعه کشاورزی ایران پس از تصویب کمیسیونهای کشاورزی، دارائی و امور استخدام مجلس سنا در جلسات ۲۰ خرداد ماه و ۱۵ تیر ماه ۱۳۵۱، در جلسات ۹ و ۱۴ آبان ماه ۱۳۵۱ بترتیب به تصویب کمیسیونهای کشاورزی و منابع طبیعی، دارائی و امور استخدام و سازمانهای اداری مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی