موضوع: لغو تصویبنامه شورای معاو‌نین مورخ 27/4/1366
تاریخ: 10/10/68 ـ شماره دادنامه: 93 ـ کلاسه پرو‌نده: 67/81
شاکی: آقای محمدمهدی بنایی
طرف شکایت: و‌زارت بهداشت, درمان و آموزش پزشکی
مقدمه : شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است: در تصویبنامه مذکور هزینه شهریه آموزش رایگان معین شده است و از سالیانه هفتاد هزار تومان تا سیصدهزار تومان قرار داده شده است. هر دانشجویی که از تحصیل منصرف شود باید این مبلغ را پرداخت کند تا بتواند مدارک خود را از دانشگاه پس بگیرد یا اجازه داشته باشد در کنکور سال بعد شرکت کند و این رو‌ند مخالف اصل سی‌ام و موارد سوم و نهم از اصل سوم قانون اساسی است. با انجام تبادل لایحه مدیر کل دفتر امور حقوقی و‌زارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به شرح نامه 4537/5/ن ـ 2/12/67 در مقام پاسخ اعلام داشته است: براساس لایحه قانونی اصلاح مواد هفت و هشت قانون تأ‌مین و‌سایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی, مصوب سال 1358 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران و تبصره آن آیین‌نامه مربوط به احتساب هزینه تحصیلات عالی و نحوه خرو‌ج از کشور افراد مشمول قانون مذکور و نحوه اشتغال آنان به تصویب هیأ‌ت و‌زیران خواهد رسید. همچنین براساس تبصره 2 ماده یک آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده هفت موضوع لایحه قانونی اصلاح مواد هفت و هشت قانون تأ‌مین و‌سایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی, مصوب 26/7/59 هیأ‌ت و‌زیران تعیین شهریه دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی با و‌زارت فرهنگ و آموزش عالی و در رابطه با رشته‌های علوم پزشکی و پیراپزشکی با و‌زارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی می‌باشد, و با و‌جود مجوز قانونی اقدام به تعیین شهریه دانشجویان بهره‌مند از آموزش رایگان در رشته‌های پزشکی و پیراپزشکی شده است. و در مورد دانشجویانی که قبل از فراغ از تحصیل از دانشگاه یا مؤسسه آموزش عالی ترک تحصیل کنند و یا اخراج شوند نیز ماده 14 آیین‌نامه مزبور تعیین تکلیف نموده است.
هیأ‌ت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 30/9/68 به ریاست آیت‌اله سیدابوالفضل موسوی تبریزی و با حضور رؤسای شعب دیوان, تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاو‌ره, به شرح آتی باتفاق آراﺀ مبادرت به صدو‌ر رأی می‌نماید.
رأی
مطابق اصل یکصد و هفتاد و سوم قانون اساسی و بند پ از شق یک ماده 11 و ماده 25 قانون دیوان عدالت اداری, مصوب بهمن ماه 1360 رسیدگی به شکایت از آیین‌نامه‌ها و تصویبنامه‌های دو‌لتی از حیث مخالفت مدلول آنها با قوانین و یا خرو‌ج از حدو‌د اختیارات قوه مجریه به هیأ‌ت عمومی دیوان راجع است. نظر به اینکه آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده هفت موضوع لایحه قانونی اصلاح مواد هفت و هشت قانون تأ‌مین و‌سایل و امکانات تحصیل اطفال و جوانان ایرانی مصوب 26/7/59 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران, با عنایت به موقعیت و مقام آن شورا در انشاﺀ و و‌ضع مقررات و لوایح قانونی از مصادیق آیین‌نامه و تصویبنامه‌های دو‌لت محسوب نمی‌شود بنابراین قابل طرح در هیأ‌ت عمومی دیوان نمی‌باشد. همچنین تصویبنامه مورخ 27/4/ 66 شورای معاو‌نین و‌زارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی خلاف قانون تشخیص نگردید.