مصوب ۱۳۵۸/۸/۲۰
اول ـ کلیات
ماده ۱ـ بمنظور اظهارنظر نهائی در باره متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که به تصویب مجلس بررسی نهائی قانون اساسی رسیده است، برنامه همه‌پرسی از آحاد ملت ایران مطابق مقررات این قانون انجام میگیرد، به نحوی که همه اقشار جامعه با آزادی کامل نظر خود را به یکی از دو حالت زیر به صورت مخفی اعلام نمایند:
الف ـ با اصول قانون اساسی مصوب مجلس بررسی نهائی قانون اساسی (مجلس خبرگان) موافقت دارید؟ آری
ب ـ با اصول قانون اساسی مصوب مجلس بررسی نهائی قانون اساسی (مجلس خبرگان) موافقت دارید؟ نه
ماده ۲ـ برنامه همه‌پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران عمومی و اخذ رأی به صورت مستقیم و مخفی خواهد بود و هیچکس نمی‌تواند بیش از یک بار رأی دهد.
ماده ۳ـ اخذ رأی در مدت دو روز (هر روز حداقل ۱۰ ساعت) در تمام کشور در یک زمان انجام میشود.
وزارت کشور ضمن صدور دستور شروع همه پرسی، تاریخ اخذ رأی را تعیین و به حوزه های انتخاباتی اعلام خواهد کرد.
تبصره ـ ایرانیان مقیم خارج از کشور از طریق سفارتخانه‌ها و کنسولگریها و نمایندگیهای رسمی در این همه‌پرسی شرکت خواهند نمود.
ماده ۴ـ رأی دهندگان باید دارای شرایط زیر باشند:
۴.۱ ـ تابعیت ایران
۴.۲ ـ داشتن حداقل شانزده سال تمام
۴.۳ ـ عدم محرومیت از حقوق اجتماعی
دوم ـ انجمن نظارت
ماده ۵ـ در مرکز هر شهرستان با دستور وزارت کشور هیئت اجرائی رفراندم به ریاست فرماندار (یا سرپرست) و عضویت بالاترین مقام دادگستری محل ـ مدیرکل یا رئیس آموزش و پرورش ـ مدیرکل یا رئیس ثبت احوال و پنج نفر از معتمدان محل با انتخاب اشخاص مذکور تشکیل میشود.
تبصره 1 ـ در غیاب یا استعفای هریک از اعضای هیئت اجرائی رفراندم فرماندار از جانشین یا رؤسای سایر ادارات محل یا معتمدان محل دعوت بعمل میآورد و عدم حضور بیش از دو جلسه متوالی اعضاء بمنزله استعفاء تلقی میشود.
ماده ۶ـ هیئت اجرائی رفراندم در اولین جلسه نسبت به تعیین ۲۵ نفر از مردم طبقات مختلف حوزه شهرستان که دارای شرایط رأی دهنده باشند اقدام مینماید و فرماندار متعاقباً برای تشکیل انجمن نظارت رفراندم از آنان دعوت بعمل میآورد.
ماده ۷ـ پس از حضور دو سوم دعوت شدگان (17 نفر) با رأی مخفی و اکثریت نسبی از بین آنان یا از خارج 7 نفر بعنوان عضو اصلی انجمن نظارت مرکزی و 7 نفر بعنوان عضو علی البدل انتخاب میشوند. اعضای اصلی انجمن نظارت مرکزی از بین خود یک رئیس، یک نایب رئیس و سه منشی انتخاب مینمایند.
ماده ۸ـ انجمن نظارت مرکزی در اولین جلسه نسبت به تشکیل انجمنهای نظارت فرعی در بخشهای تابع شهرستان توسط فرماندار اقدام مینماید.
ماده ۹ـ بخشداران تابع شهرستان بمحض وصول دستور فرماندار برای تشکیل انجمن نظارت فرعی مطابق مقررات مواد 5 و 6 و 7 این قانون اقدام مینمایند.
ماده ۱۰ـ انجمنهای نظارت مرکزی و فرعی رفراندم مکلفند بدون وقفه نسبت به تعیین محل شعب ثبت نام و اخذ رأی به تعداد کافی و همچنین اعضای شعب رفراندم شامل 5 نفر مرکب یک روحانی – یک کارگر یا کشاورز – یک فرهنگی یا دانشگاهی – یکنفر از اصناف یا پیشه وران و یک خانم خانه دار اقدام نمایند.
تبصره ـ برگزاری رفراندم در بخش مرکزی شهرستان بعهده انجمن نظارت مرکزی میباشد.
ماده ۱۱ ـ انجمن نظارت رفراندم قانون اساسی غیرقابل تغییر و انحلال میباشد مگر در صورتی که موجبات تعطیل یا تعویق برنامه همه پرسی را فراهم نمایند. در این صورت فرماندار یا بخشدار با تصویب هیئت اجرائی نسبت به تعیین جانشین یا تجدید اعضای آن انجمن اقدام مینماید.
سوم ـ اخذ رأی رفراندم
ماده ۱۲ـ انجمنهای نظارت رفراندم باید یک هفته قبل از روز همه پرسی آگهی انجام رفراندم حاوی محل شعب ثبت نام و اخذ رأی و اوقات اخذ رأی را در تمام حوزه شهرستان منتشر نمایند.
ماده ۱۳ـ هرگاه برای ثبت نام و اخذ رأی در مناطق شهری و روستائی یا کوهستانی تشکیل شعب ثابت مقدور نباشد انجمنهای نظارت میتوانند شعب سیار در نواحی مورد نظر تعیین نمایند.
ماده ۱۴ـ برگهای رفراندم شامل چهار قسمت است:
قسمت اول و دوم که تعرفه انتخابات محسوب خواهد شد و روی آنها محل ثبت مشخصات رأی دهنده و محل حوزه رفراندم چاپ شده است.
قسمت سوم و چهارم ورقه رأی محسوب خواهد شد.
قسمت اول هنگام ثبت نام رأی دهنده در دفتر شعب رفراندم باقی میماند و قسمت دوم و سوم و چهارم به متقاضیان شرکت در همه پرسی تسلیم خواهد شد.
رأی دهندگان رفراندم قسمت دوم برگ رفراندم را هنگام اخذ رأی از محل پرفراژ جدا نموده تسلیم انجمن نظارت مینمایند.
قسمت سوم و چهارم که نمایانگر نظر رأی دهنده در موافقت یا مخالفت با متن قانون اساسی میباشد بنا به تشخیص صاحب رأی از محل پرفراژ جدا شده و توسط خود او داخل صندوق رأی قرار میگیرد.
ماده ۱۵ـ صدور برگ رفراندم فقط در قبال ارائه شناسنامه به متقاضیان تسلیم میشود و ترتیب ثبت نام و اخذ رأی قرائت آراء مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط وزارت کشور تهیه و ابلاغ خواهد شد.
ماده ۱۶ـ مسئولیت نگاهداری و حفاظت کلیه لوازم و اوراق رفراندم و صندوقهای اخذ رأی با نمایندگان فرمانداری و بخشداری خواهد بود.
ماده ۱۷ـ حفظ نظم در انجمن نظارت مرکزی و فرعی با رئیس و در غیاب با نایب رئیس و حفظ انتظامات در نواحی شعب ثبت نام و اخذ رأی با مأمورین انتظامی (مأمورین شهربانی ـ ژاندارمری ـ پاسداران انقلاب) میباشد.
چهارم ـ شکایات، مقررات جزائی و متفرقه
ماده ۱۸ـ انجمنهای نظارت مرکزی رفراندم تا دو روز پس از ختم اخذ رأی رفراندم شکایات و اعتراضات واصله را میپذیرند و متعاقباً ظرف سه روز به آنها رسیدگی نموده و نظر خود را توسط فرماندار به اطلاع هیئت اجرائی رفراندم میرسانند.
ماده ۱۹ـ در صورتی که پس از رسیدگی به شکایات، انجمن نظارت مرکزی یا هیئت اجرائی رفراندم تشخیص دهد که امور ثبت نام و اخذ رأی رفراندم در یک یا چند شعبه بطور صحیح انجام نشده است با اعلام نظر هیئت اجرائی رفراندم، همه پرسی همان شعب باطل میشود. نظر هیئت اجرائی رفراندم در کلیه مواردی که مورد رسیدگی قرار میدهد قطعی خواهد بود.
ماده ۲۰ـ هرکس برگ رفراندم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران را بخرد یا بفروشد و یا در اوراق تعرفه رفراندم تقلب نماید و یا در امر همه پرسی اخلال نماید و یا تقلب و تزویر و خیانت نماید و یا به تهدید و تطمیع متوسل شود و یا با شناسنامه متعلق به دیگری یا شناسنامه مجعول با علم به جعلیت آن برگ رفراندم بگیرد و رأی بدهد علاوه بر محرومیت از حقوق اجتماعی به حبس جنحه از شش ماه الی سه سال و بجزای نقدی از 5001 تا 50000 ریال و یا به یکی از دو مجازات مذکور محکوم میشود.
ماده ۲۱ـ وزارت کشور مأمور اجرای این قانون و ناظر بر حسن جریان همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران میباشد.
ماده ۲۲ـ بمنظور انجام هزینه هائی که برای برگزاری برنامه همه پرسی قانون اساسی لازم است مبلغ دویست میلیون ریال اختصاص داده میشود که بنابه فوریت و ضرورت امر بدون رعایت قانون محاسبات عمومی و تشریفات دست و پاگیر بهر نحو که ستاد مرکزی انتخابات کشور مصلحت میداند با گواهی وزیر کشور هزینه و بحساب قطعی منظور دارد.
در جلسه بیستم آبان ماه پنجاه و هشت شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران تصویب گردید.
شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران