هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۴۷/۱۰/۷ بنا به پیشنهاد شماره ۳۱۰ /۱۰۹۸۸ /۱۷۱۹۲ – ۲۴ /۷ /۴۷ وزارت آب و برق به استناد تبصره (۲) ماده (۱۸) قانون سازمان برق ایران حریم خطوط هوایی انتقال و توزیع نیروی برق … پیوست تصویب نمودند.
وزیر مشاور – محمود کشفیان
ماده ۱- تعاریف
تعریف اصطلاحات بکار برده شده در این تصویبنامه بشرح زیر میباشد:
الف = محور خط. خطی است فرضی رابط بین مراکز پایه ها در طول خطوط هوائی نیروی برق .
ب = مسیر خط. نواری است از زمین در طول خطوط هوائی انتقال و توزیع حاصل از تصویر هادی های جانبی خط بر روی زمین.
پ = حریم
1) حریم درجه یک. دو نوار است در طرفین مسیر خط و متصل بان که عرض هریک از این دو نوار در سطح افقی در این تصویبنامه تعیین شده است.
2) حریم درجه دو. دو نوار است در طرفین حریم درجه یک و متصل به آن.
فواصل افقی حد خارجی حریم درجه دو از محور خط در هر طرف در این تصویبنامه تعیین شده است.
ت = ردیف ولتاژ از ….. خطوط نیروی برق است.
ث = محدوده شهر: حدودیست که از طرف انجمن شهر یا قائم مقام قانونی آن با تائید مراجع مندرج در قانون قبل از تاریخ طرح نهایی هر یک از خطوط نیروی برق برای آن شهر تعیین گردیده است.
تبصره- تاریخ طرح نهائی خطوط نیروی برق از طرف وزارت آب و برق یا سازمانهای چهل متر از محور خط میباشد.
ج = حریم درجه یک خطوط هوائی نیروی برق ردیف ولتاژ چهار صد و پانصد هزار ولت برابر بیست متر در هر طرف مسیر خط بوده و حد خارجی حریم درجه دو در هر طرف به فاصله پنجاه متر از محور خط میباشد.
چ = حریم درجه یک خطوط هوائی نیروی برق ردیف ولتاژ هفتصد و پنجاه هزار ولت برابر بیست و پنج متر در هر طرف مسیر خط بوده و حد خارجی حریم درجه دو در هر طرف به فاصله شصت متر از محور خط میباشد.
تبصره ۱= در صورتی که ردیفهای ولتازی در آینده بین ردیفهای ولتاژ مذکور در این ماده به وجود آید حریم درجه یک و حریم درجه دو آن به تناسب حریم نزدیکترین ردیف ولتاژ آن تعیین خواهد شد.
تبصره ۲= تعیین و تشخیص ردیف ولتاژ خطوط نیروی برق با وزارت آب و برق میباشد.
ماده ۲- در صورتی که عبور خطوط هوائی فشار قوی نیروی برق در داخل محدوده شهرها بتشخیص وزارت آب و برق لازم باشد و احداث تمام یا قسمتی از آن از نظر رعایت فواصل لازم و سایر جهات فنی و ایمنی به شرح اندازه های حریم درجه یک مذکور در ماده ۲ این تصویبنامه در معابر عمومی و حریم اماکن ممکن نباشد و ایجاد خط عرفا موجب سلب استفاده متعارف از امالک اشخاص شود وزارت آب و برق و مؤسسات تابع طبق ماده ۱۶ قانون برق ایران اقدام خواهند کرد.
اجرائی آن اعلام میشود:
ج= خطوط هوائی فشار قوی: خطوطی است که دارای ولتاژ یکهزار ولت و بالاتر میباشد.
چ= خطوط هوائی فشار ضعیف: خطوطی است که دارای ولتاژ کمتر از یکهزار ولت میباشد.
ماده ۳- حریم خطوط هوائی فشار قوی نیروی برق در خارج از محدوده شهرها بدو درجه تقسیم و نسبت به ولتاژهای مختلف بشرح زیر تعیین میشود.
الف= حریم درجه یک خطوط هوائی نیروی برق ردیف ولتاژ یکهزار تا بیست هزار ولت برابر سه متر در هر طرف مسیر خط بوده و حد خارجی حریم درجه دو در هر طرف به فاصله پنج متر از محور خط میباشد.
ب= حریم درجه یک خطوط هوائی نیروی برق ردیف ولتاژ سی و سه هزار ولت برابر پنج متر در هر طرف مسیر خط بوده و حد خارجی حریم درجه دو در هر طرف بفاصله پانزده متر از محو خط میباشد.
پ= حریم درجه یک خطوط هوائی نیروی برق ردیف ولتاژ شصت و سه هزار ولت برابر سیزده متر در هر طرف مسیر خط بوده و حد خارجی حریم درجه دو در هرطرف بفاصله بیست متر از محول خط میباشد.
ت= حریم درجه یک خطوط هوایی نیروی برق ردیف ولتاژ یکصد و سی و دو هزار ولت برابر پانزده متر در هرطرف مسیر خط بوده و حد خارجی حریم درجه دو در هر طرف به فاصله سی متر از محور خط میباشد.
ث= حریم درجه یک خطوط هوائی نیروی برق ردیف ولتاژ دویست و سی هزار ولت برابر هفده متر در هر طرف مسیر خط بوده و حد خارجی حریم درجه دو در هر طرف بفاصله
تبصره ۱- در داخل محدوده شهرها فواصلی که برای رعایت ایمنی و سایر جهات فنی خطوط انتقال و توزیع نیروی برق در نظر گرفته میشود میتواند متناسب با فواصل پایه‌ها تا سی درصد کمتر از مقدار مقرر برای حریم درجه یک مذکور در ماده ۲ این تصویبنامه طبق نظر وزارت آب و برق باشد.
تبصره ۲= در مورد توسعه محدوده شهردار اراضی و املاک واقع در خارج از محدوه‌ای که قبلا” خطوط نیروی برق با استفاده از حق حریم در آن ایجاد شده وزارت آب و برق و مؤسسات و شرکتهای تابعه کماکان از حق حریم از درجه یک استفاده مینمایند لیکن اراضی مشمول حریم درجه دو با تقویت خط از حریم خارج میشود.
تبصره ۳ – [الحاقی ۱۳۸۰/۲/۲۶]
مفاد این ماده و تبصره‌های آن با تشخیص وزارت نیرو به مناطق واجد شرایط در خارج از محدوده شهرها نیز تسری داده میشود.
ماده ۴- در مسیر و حریم درجه یک اقدام بهرگونه عملیات ساختمانی و ایجاد تاسیسات مسکونی و تاسیسات دامداری یا باغ و درختکاری و انبارداری تا هر ارتباع ممنوع میباشد و فقت ایجاد زراعت فصلی و سطحی و حفر چاه و قنات و راهسازی و شبکه آبیاری، مشروط بر اینکه سبب ایجاد خسارت برای تاسیسات خطوط انتقال نگردد با رعایت ماده ۸ این تصویبنامه بلامانع خواهد بود.
تبصره – ایجاد شبکه آبیاری و حفر چاه و قنوات و راهسازی در اطراف پایه های خطوط نباید در فاصله ای کمتر از سه متر از پی پایه های انجام گیرد.
ماده ۵= در حریم درجه دو فقط ایجاد تاسیسات ساختمانی اعم از مسکونی و صنعتی و مخازن سوخت تا هر ارتفاع ممنوع میباشد.
ماده ۶= در صورتی که در نتیجه عملیات تعمیراتی و بازرسی خطوط نیروی برق خسارتی باعیان و مستحدثات موجود در ملکی وارد آید، وزارت آب و برق و مؤسسات و شرکتهای تابع خسارت مالک اعیانی را جبران خواهند نمود.
ماده ۷= در صورتی که اشخاصی برخلاف مقررات این آیین‌نامه عملیات یا تصرفاتی در حریم درجه یک و درجه دو خطوط انتقال و توزیع بنمایند مکلفند بمحض اعلام ماموران وزارت آب و برق و مؤسسات و شرکتهای تابع عملیات و تصرفات را متوقف و بهزینه خود در رفع آثار عملیات و تصرفات اقدام نمایند.
ماده ۸= برای کلیه عملیاتی که بوسیله اشخاص حقیقی یا حقوقی بمنظور راهسازی کارهای کشاورزی، حفر چاه و قنوات، عبور و حمل بار و ماشین آلات و نظائران در مسیر و حریم خطوط نیروی برق انجام میگیرد باید اصول حفاظتی بمنظور جلوگیری از بروز خطرات جانی و ورود خسارات مالی رعایت شده و در مورد حفرچاه و قنات و راهسازی قبلا” از مسئولین عملیاتی خطوط نیروی برق راهنمائی لازم خواسته شود و اجازه کتبی کسب گردد و در هر حال نظر وزارت آب و برق باید ظرف یکماه از تاریخ وصول درخواست اعلام شود.
ماده ۹= حریم کابل های زیر زمینی که در معابر و راهها گذارده میشود در هر طرف نیم متر از محور کابل و تا ارتفاع دو متر از سطح زمین خواهد بود، در موردی که کابل با سایر تاسیسات شهری از قبیل لوله کشی آب و فاضل آب و کابل تلفن و نظائر آن تقاطع نماید استانداردهای متداول شبکه های انتقال و توزیع نیروی برق باید رعایت شود.
ماده ۱۰= رعایت حریم و استاندارهای مصوب خطوط نیروی برق از طرف کلیه سازمانهای دولتی و غیردولتی الزامی است و در هر مورد که سازمانهای دولتی بخواهند اقدام بایجاد تاسیسات جدیدی نمایند که با خطوط نیروی برق تقاطع نماید یا در حریم آن واقع شود این عمل با جلب موافقت وزارت آب و برق یا مؤسسات و شرکتهای تابع آن انجام میگیرد، در مواردی که خطوط جدید نیروی برق از روی تاسیسات موجود تلگراف و تلفن و راه و راه آهن عبور مینماید حریم و استاندارهای آن مؤسسات از طرف وزارت آب و برق یا مؤسسات و شرکتهای تابع باید رعایت شود و انجام طرح‌های جدید با موافقت قبلی مؤسسات مربوط خواهد بود.
ماده ۱۱= بمنظور اطلاع صاحبان اراضی و املاک واقع در مسیر خطوط نیروی برق و بالاخص جلب توجه آنان باجرای مفاد مواد ۱۶ و ۱۸ و ۱۹ قانون برق ایران وزارت آب و برق یا مؤسسات و شرکتهای تابع از طریق نشر آگهی در جراید محل یا الصاق آگهی در تابلو شهرداریها یا توزیع آن در مسیر خط بطرق ممکن یا پخش آگهی از رادیوهای محلی و یا سایر وسائل مقتضی آغاز اجرای عملیات طرح خط نیروی برق را اعلام خواهند داشت.