[به موجب ماده ۴۱ نظامنامه دفاتر ازدواج و طلاق، مصوب ۱۴۰۱ نسخ شده است.]
وزارت عدلیه برای اینکه مسئله ثبت عقد و ازدواج و طلاق در دفاتر مربوطه متحدالشکل بوده و کلیه دفاتر از روی یک اسلوب عمل ثبت را انجام بدهند دستورات ذیل را مقرر می‌دارد:
1ـ در هر حوزه‌ای که از طرف وزارت عدلیه بر طبق ماده اول قانون ازدواج اعلام شده باشد کلیه ازدواج و طلاقهائی که در حوزه مزبور واقع بشود باید در یکی از دفاتر ثبت برسد ولو اینکه طرفین ازدواج ساکن آن محل نباشند.
2ـ برای تشخیص سن ورقه هویت صادره از سجل احوال مدرک بوده و دفاتر ملزم به خواستن تصدیق دیگر نخواهند بود.
3ـ امضای دو شاهد یا بیشتر به نحوی که سند لااقل دارای 6 امضاء باشد. و اگر مجری صیغه عقد ازدواج یک نفر باشد در این صورت لااقل امضای 3 نفر شاهد لازم است.
4ـ در مواردی که اموال غیرمنقول مهر قرارداده می‌شود برای این که سند ازدواج نسبت به ملک هم رسمیت حاصل نماید اگر ملک ثبت شده باشد و صاحب دفتر ازدواج دارای دفتر اسناد رسمی هم باشد بایستی ورقه ازدواج را در دفتر اسناد رسمی هم مطابق مقررات ثبت نموده و خلاصه آن را مطابق مقررات قانون و نظامنامه ثبت تهیه نموده به دفتر املاک بفرستد و اگر ملک ثبت نشده باشد باز بایستی سند ازدواج را در دفتر اسناد رسمی ثبت کند. و در صورتی که صاحب دفتر ازدواج دارای دفتر اسناد رسمی نباشد بایستی سند ازدواج را در تحت مسئولیت خود یکی از دفاتر اسناد رسمی حوزه خود و اگر در آن حوزه دفتر اسناد رسمی نباشد به یکی از نزدیکترین دفاتر اسناد رسمی حوزه مربوطه ارسال دارد تا مطابق مقررات به ثبت برسد. و البته در همه موارد حق‌الثبت قانونی ملک برای ثبت در دفتر اسناد رسمی اخذ خواهد شد.
5 ـ عقود ازدواج و طلاقی که در خارج از حوزه مأموریت صاحب دفتر واقع شده و در محل وقوع عقد یا طلاق دفتر رسمی ازدواج و طلاق وجود نداشته در صورتی که متناکحین بخواهند به آن عقد یا طلاق رسمیت بدهند بایستی در یکی از دفاتر ازدواج و طلاق حاضر شده و بر طبق مقررات قانون و نظامنامه تشریفات ثبت را در دفتر ورقه ازدواج یا طلاق تکمیل کنند.
6ـ صاحبان دفاتر ازدواج به هیچ وجه نباید راجع به ازدواج یا طلاق در ورقه هویت چیزی بنویسند وقوع ازدواج یا طلاق بایستی به وسیله خود مأمورین سجل احوال در اوراق هویت قید شود و صاحبان دفاتر فقط بایستی در اوراقی که از طرف اداره تهیه شده است خلاصه ازدواج و طلاق را قید و در آخر هر ماه به وسیله اداره ثبت حوزه خود به اداره سجل احوال ارسال دارند.
7ـ در مورد عقد انقطاع در صورتی که زوج در حین مدت بخواهد از بقیه مدت صرف‌نظر کند بایستی در نزد صاحب دفتر حاضر شده و صاحب دفتر هم بذل بقیه مدت را در ستون ملاحظات دفتر و در ورقه عقدنامه قید و به امضای خود و زوج رسانیده و به علاوه سوادی از ورقه عقدنامه برداشته و بذل بقیه مدت را در آن قید نموده و به امضای خود و زوج رسانیده و آن سواد را به توسط اداره ثبت محل برای زوجه ارسال بدارد. در مورد طلاق و همچنین در مورد رجوع به طریق فوق باید رفتار شود.
8ـ در مواردی که هویت زوج یا زوجه نزد صاحب دفتر محرز نبوده و در بین شهود عقد اشخاصی باشند که معرفی آنها برای احراز هویت نزد صاحب دفتر کافی باشد شهود مزبور می‌توانند معرف هم واقع شوند و خواستن معرف علیحده الزامی نیست.
9ـ برای این که بین ورقه عقد ازدواج و یا طلاقنامه و ثبت آن در دفتر هیچ قسم اختلافی بروز نکند صاحبان دفاتر بایستی بدواً صورت عقدنامه یا طلاقنامه را در خارج تهیه و بعد در دفتر وارد و ثبت کرده سواد آن را بر طبق ماده 14 نظامنامه روی اوراق چاپی در دو نسخه نقل کنند.
وزیر عدلیه