فصل اول ـ کلیات
ماده ۱ـ سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور که در این اساسنامه به اختصار «سازمان» نامیده می شود، مؤسسه دولتی با ماهیت آموزشی و وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. موضوع فعالیت سازمان، برنامه‌ریزی و اجرای آموزش و تربیت فنی و حرفه ای و مهارتی غیررسمی، سنجش مهارت و صلاحیت شغلی و حرفه‌ای و تربیت مربی فنی و حرفه‌ای در سطح کشور می باشد.
تبصره ـ سایر دستگاههایی که دارای قوانین خاص برای ارائه آموزشهای غیررسمی هستند، در چهارچوب قوانین خود و با رعایت قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه‌ای و مهارتی مصوب ۱۳۹۶/۸/۲۴ به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
ماده ۲ـ تعریف اصطلاحات موضوع ماده (۲) قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی در این اساسنامه نیز به کار برده می شود.
ماده ۳ـ جامعه هدف سازمان؛ شاغلین، کارجویان، کارآفرینان، سایر مهارتجویان و مربیان آموزش فنی، حرفه ای و مهارتی میباشند.
فصل دوم ـ وظایف و اختیارات
ماده ۴ـ وظایف و اختیارات سازمان با رعایت موازین شرعی، سیاستهای کلی و قوانین عبارت است از:
۱ـ هماهنگی و همکاری با دستگاههای اجرائی ارائهدهنده آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی غیررسمی در چهارچوب مصوبات شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی
۲ ـ مشارکت و همکاری با ارکان نظام موضوع ماده (۵) قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی در استقرار و اجرای چهارچوب صلاحیت حرفه‌ای
۳ ـ اتخاذ تدابیر لازم برای تضمین کیفیت آموزش های فنی، حرفه ای و مهارتی غیررسمی در چهارچوب صلاحیت حرفه ای
۴ـ تعمیم و ترویج آموزشهای فنی و حرفه‌ای (شایستگیهای فنی، غیرفنی و عمومی) برای ارتقای سطح آگاهی جامعه
۵ ـ تدوین استانداردهای آموزش، شایستگی و ارزشیابی حِرف و مشاغل با مشارکت شاغلین خبره و عوامل بازار کار در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط
۶ ـ احداث، توسعه، بازسازی و تجهیز مراکز و کارگاههای آموزش فنی و حرفه ای و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه‌ای
۷ـ طراحی، تدوین و اجرای برنامه های آموزش فنی، حرفه ای و مهارتی غیررسمی به صورت دولتی، غیردولتی، نیمه دولتی (تعاملی) و مشارکت بین المللی در قالب آموزشهای حضوری (مستقیم)، نیمه حضوری و مجازی بر اساس نیاز بازار کار در حِرف و مشاغل مختلف
۸ ـ ارائه خدمات مشاوره و هدایت حرفه‌ای و شغلی و کارآفرینی به متقاضیان آموزش فنی و حرفه‌ای
۹ـ ایجاد مراکز سنجش مهارت و تعیین صلاحیت حرفه ای در چهارچوب قانون نظام جامع آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی و زیر نظر شورای عالی آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی
۱۰ـ سنجش مهارت و صلاحیت شغلی مهارت‌آموزان و صدور گواهینامه مهارت و شایستگی و صلاحیت شغلی
۱۱ـ صدور پروانه مهارت فنی کارگران ماهر موضوع ماده (۴) قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب ۱۳۷۴/۱۲/۲۲
۱۲ ـ صدور مجوز تأسیس مراکز کارآموزی جوار کارگاه و یا بین کارگاهی و آموزشگاههای فنی و حرفه ای آزاد در داخل و خارج از کشور، نظارت بر فعالیت آنها و لغو مجوز مراکز و آموزشگاههایی که برخلاف قانون و مقررات و استانداردها عمل نمایند.
۱۳ـ اعتبارسنجی و رتبه‌بندی مراکز آموزش فنی و حرفه ای دولتی، آموزشگاههای فنی و حرفه ای آزاد و سایر ارائه دهندگان آموزش های مهارتی غیر رسمی دولتی و غیردولتی دارای مجوز از سازمان
۱۴ـ جلوگیری از فعالیت اشخاص حقیقی یا حقوقی فاقد مجوز آموزش فنی و حرفه ای که از عنوان سازمان یا آموزشگاه فنی و حرفه ای سوء استفاده می کنند از طریق مراجع ذی ربط
۱۵ـ تربیت مربی و نیروی فنی برای ارائه آموزش های فنی، حرفه ای و مهارتی در بخشهای دولتی و غیردولتی و بازآموزی و رتبه بندی آنها به منظور افزایش کیفیت مهارتآموزی
۱۶ـ رتبه بندی مربیان تماموقت سازمان به منظور استقرار نظام پرداخت ها بر اساس تجربه و شایستگیهای عمومی، تخصصی و حرفه ای توسط سازمان، ظرف یک سال پس از لازم الاجرا شدن این قانون
۱۷ـ مطالعه و شناسایی تغییرات بازار آموزش مهارت ها، فناوری ها، شایستگی ها و شیوه های نوین مهارتآموزی در سطح ملی و بین المللی و نیازهای بازار کار فعلی و آتی و مشاغل آینده
۱۸ـ انجام پژوهش های کاربردی و آینده پژوهی در حوزه آموزش های فنی، حرفه ای و مهارتی و وظایف و مأموریت های سازمان
۱۹ـ اجرای برنامه های ترویجی برای ارتقای فرهنگ کار و مهارت آموزی و کار آفرینی، برگزاری جشنواره ملی مهارت و سایر رویدادهای ملی، منطقه ای و بین المللی مرتبط
۲۰ ـ تولید محتواهای آموزشی، انتشار کتب و منابع آموزشی و نشریات مورد نیاز مرتبط با آموزش و تربیت فنی، حرفه ای و مهارتی غیررسمی
۲۱ـ همکاری و مشارکت با مؤسسات، انجمن های علمی، حرفه ای، اتحادیه ها و صنوف حرفه ای و شغلی و مراکز علمی، فنی، آموزشی و پژوهشی داخلی و خارجی معتبر به منظور تدوین استاندارد شایستگی و ارزشیابی و ارتقای کیفیت و توسعه آموزش های فنی، حرفه ای و مهارتی غیر رسمی
۲۲ـ انعقاد تفاهمنامه و هرگونه سند همکاری در زمینه آموزش، پژوهش و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه ای با اشخاص حقیقی و حقوقی دولتی و غیردولتی داخلی و خارجی معتبر با رعایت قوانین و مقررات مربوط
۲۳ ـ سازماندهی و جذب کمکهای فنی، اجرائی و مالی اشخاص حقیقی و حقوقی دولتی و غیردولتی داخلی و بین المللی به منظور ارتقای سطح کمی و کیفی آموزش های فنی و حرفه‌ای و مهارتی غیررسمی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط
۲۴ـ برگزاری، حضور و مشارکت فعال در مسابقات آزاد، ملی، منطقه ای و بین المللی مهارت ها
۲۵ـ عضویت در سازمان های منطقه ای و بین المللی و شرکت در مجامع بین المللی مرتبط با آموزش های مهارتی غیر رسمی به عنوان نماینده دولت جمهوری اسلامی ایران
۲۶ـ ایجاد بانک اطلاعاتی مهارتآموختگان و رصد اشتغال آنان ظرف شش ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون
۲۷ـ تهیه و تنظیم شیوه نامه ها و دستورالعمل های مورد نیاز در حوزه وظایف سازمان در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط ظرف شش ماه پس از لازم الاجرا شدن این قانون
فصل سوم ـ ساختار سازمان
ماده ۵ ـ ساختار سازمان عبارت است از:
۱ـ ستاد مرکزی سازمان که در تهران مستقر است.
۲ـ مرکز تربیت مربی فنی و حرفه‌ای
۳ـ ادارات کل آموزش فنی و حرفه ای استان ها
۴ـ مراکز آموزش فنی و حرفه ای
۵ ـ مراکز سنجش مهارت و تعیین صلاحیت حرفه ای
تبصره ـ سازمان مجاز است مراکز آموزش و سنجش مهارت خیّرساز را با رعایت موازین شرعی و مقتضای وقف، وصیت یا عناوین مشابه آن و همچنین مراکز دولتی را بر اساس شاخصهای آموزش فنی و حرفه‌ای، نیروی انسانی، فضا و تجهیزات و اداری و مالی رتبه‌بندی و به صورت هیأت امنائی اداره و بر آنها نظارت نماید. اعضای هیأت امنا که توسط رئیس سازمان، تعیین و منصوب میشوند عبارتند از:
۱ـ رئیس مرکز
۲ـ یک نفر از مربیان مرکز
۳ـ یک نفر از اتاق بازرگانی شهرستان ذیربط
۴ـ یک نفر از اتاق اصناف شهرستان ذیربط
۵ ـ یک نفر خبره آموزش های فنی و حرفه‌ای
۶ ـ دو نفر از خیّرین (در مراکز خیّرساز)
تدوین و تصویب برنامه و بودجه سالانه، نظارت بر هزینه‌کردها و تصویب صورتهای مالی، تعیین حسابرس و خزانه‌دار و جذب و قبول کمک اشخاص حقیقی و حقوقی در چهارچوب قوانین و مقررات از وظایف هیات امناء میباشد. تصمیمات هیات امناء بعد از تأیید مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای استان ذیربط، لازمالاجراست.
ماده ۶ ـ رئیس سازمان با حکم وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی به عنوان معاون وزیر و رئیس سازمان منصوب می شود و مسؤول حسن اجرای کلیه امور سازمان است.
ماده ۷ـ وظایف و اختیارات رئیس سازمان در چهارچوب اساسنامه به شرح زیر است:
۱ـ اداره امور سازمان و نظارت بر حسن انجام امور
۲ـ پیشنهاد برنامه و بودجه سالانه سازمان به مراجع ذی صلاح
۳ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی
۴ـ تدوین و ابلاغ برنامه اجرائی و مالی سازمان و ارائه گزارش عملکرد آن به مراجع ذی صلاح
۵ ـ نمایندگی سازمان در کلیه مراجع قضائی، اداری، سازمان ها و نهادهای ملی و بین المللی
۶ ـ انجام کلیه امور استخدامی از جمله عزل و نصب معاونان و مدیران سازمان و ارتقا و آموزش کارکنان با رعایت قوانین و مقررات مربوط
۷ـ تعیین و نصب اعضای هیأت امنای مراکز آموزش و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه ای
تبصره ـ رئیس سازمان می تواند برخی از اختیارات خود را به هر یک از معاونان و مدیران سازمان تفویض نماید.
فصل چهارم ـ منابع مالی
ماده ۸ ـ منابع مالی سازمان عبارتند از:
۱ ـ اعتبارات هزینه ای، تملک دارایی های سرمایه ای و ردیفهای خاص در قانون بودجه سالانه کشور
۲ـ درآمدهای حاصل از ارائه هرگونه خدمات آموزشی، سنجش مهارت و صلاحیت حرفه ای و فروش محصولات آموزشی و تولیدات کارگاهی پس از گردش خزانهداری کل کشور
۳ـ دریافت هدایا و کمکهای اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی با رعایت قوانین و مقررات کشور
۴ـ دریافت هرگونه وام و تسهیلات از بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری معتبر
۵ ـ معادل یک در هزار مزد کارگران در هر ماه، توسط کارفرمایان، صاحبان صنایع و بنگاههای اقتصادی طبق صورتهای ماهانه ارسالی به سازمان تأمین اجتماعی به منظور مهارتآموزی مستمر شاغلین با پیشبینی در بودجه سالانه و پس از گردش خزانهداری کل کشور
۶ ـ دو درصد (۲%) از منابع حاصل از فروش کالای قاچاق توسط سازمان جمعآوری و فروش اموال تملیکی به استثنای موارد مندرج در تبصره (۱) ماده (۵۳) قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب ۱۳۹۲/۱۰/۰۳ به منظور مهارت آموزی کارجویان و اقشار آسیب پذیر جامعه با پیشبینی در بودجه سالانه
۷ـ نیم در هزار از سود خالص پایان سال مالی آموزشگاههای فنی و حرفه ای آزاد به منظور ترویج و توسعه مهارتآموزی پس از گردش خزانهداری کل کشور
۸ ـ درآمدهایی که سازمان بهموجب قوانین و مقررات، مجاز به وصول و هزینه‌کرد آن می باشد.
تبصره ـ کلیه دستگاههای اجرائی مکلفند با همکاری سازمان، نیازهای آموزشی نیروهای انسانی هر یک از طرحهای تملک داراییهای سرمایه‌ای خود را تعیین و حداکثر نیم در هزار اعتبارات آن طرح را به منظور آموزشهای فنی و حرفه‌ای و مهارتی نیروی انسانی همان طرح در بودجه سالانه پیشبینی کرده و در قالب توافقنامه‌ای که بین سازمان و دستگاه مربوطه تنظیم میشود، هزینه نمایند. در صورتی که به تشخیص بالاترین مقام هر دستگاه، همه یا بخشی از نیروی انسانی هر طرح پس از احراز صلاحیت فنی و تخصصی از طریق سازمان و با ارائه مدارک فنی و تخصصی مرتبط، نیاز به آموزش نداشته باشند، مازاد اعتبار مذکور صرف اجرای همان طرح می شود.
ماده ۹ـ کلیه اسناد و اوراق تعهدآور مالی، با امضای رئیس سازمان یا مقام مجاز معتبر است.
فصل پنجم ـ سایر مقررات
ماده ۱۰ـ مشاغل اختصاصی تماموقت سازمان شامل مربی و کارشناسان آموزش و سنجش مهارت و صلاحیت حرفه ای مشمول تبصره (۳) ماده (۶۵) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶/۷/۸ میباشند.
ماده ۱۱ـ ساعات کار مربیان تمام وقت سازمان، سیساعت در هفته شامل بیست و چهار ساعت تدریس و شش ساعت سایر فعالیت های آموزشی، پژوهشی و اداری می باشد.
ماده ۱۲ـ سازمان مجاز است بر اساس نیاز، نسبت به جذب و بکارگیری مربی به صورت حق التدریس ساعتی بدون تعهد استخدامی، با تأیید سازمان اداری و استخدامی کشور اقدام نماید.
ماده ۱۳ـ سازمان مجاز است از خدمات کارشناسان و متخصصین شاغل در دستگاههای دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی تا سقف سی و دو ساعت در ماه بهعنوان مربی مدعو با موافقت رئیس دستگاه مربوط استفاده نماید.
ماده ۱۴ـ مراکز آموزش فنی و حرفه ای خیّرساز و مراکز سنجش مهارت و تعیین صلاحیت حرفه ای خیّرساز که به صورت هیأت امنائی اداره می شوند، مشمول امتیاز مالیاتی موضوع ماده (۱۷۲) قانون مالیات های مستقیم مصوب ۱۳۶۶/۱۲/۳ می باشند.
ماده ۱۵ـ سازمان مجاز است نسبت به معرفی داوطلبان مهارتآموزیِ فاقد شغل به واحد های صنعتی، تولیدی و خدماتیِ داوطلب که ظرفیت آموزشی دارند، اقدام نماید. آموزش های مذکور رایگان می باشد و مهارت آموزی که توأم با کار نباشد در طول دوره آموزش مشمول قوانین و مقررات کار و تأمین اجتماعی ویژه شاغلین نمی باشد.
ماده ۱۶ـ جعل گواهینامه مهارت سازمان و استفاده از آن جرم است و مرتکب، به یکی از مجازاتهای تعزیری درجه شش موضوع ماده (۱۹) قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۱/۲/۱ محکوم میشود.
ماده ۱۷ـ به منظور ایجاد هماهنگی و پیشبرد اهداف و امور آموزش های فنی، حرفه ای و مهارتی غیررسمی در استانها، کارگروه توسعه مهارت با عضویت نهادها، دستگاههای اجرائی و تشکلهای ذی ربط بهعنوان کارگروه تخصصی شورای برنامه ریزی و توسعه استان به ریاست استاندار یا یکی از معاونان وی تشکیل می شود. دبیر کارگروه توسعه مهارت، مدیرکل آموزش فنی و حرفه ای استان می باشد. ماده۱۸ـ سایر موضوعاتی که در این اساسنامه پیش بینی نشده است، مشمول قوانین و مقررات عمومی کشور میباشد.
قانون فوق که رسیدگی به آن مطابق فراز دوم اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ ۱۴۰۲/۳/۲۳ مجلس شورای اسلامی مورد موافقت قرار گرفته است، در جلسه مورخ ۱۴۰۲/۱۰/۱۰ کمیسیون آموزش، تحقیقات و فناوری مشتمل بر هجده ماده و چهار تبصره تصویب و در تاریخ ۱۴۰۲/۱۰/۲۷ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف