آیین‌نامه شماره ۱۰۵ – آیین‌نامه تاسیس و فعالیت شرکت های فناور بیمه‌ای

تاریخ تصویب: ۱۴۰۲/۱۰/۱۳
تاریخ انتشار: ۱۴۰۲/۱۰/۲۶

شماره ۱۴۰۲/۱۰۰/۱۹۴۵۵۸ – ۱۴۰۲/۱۰/۲۶

مصوبه یکصد و هشتاد و هفتمین جلسه شورای عالی بیمه در خصوص آیین‌نامه شماره ۱۰۵؛

شورای عالی بیمه در اجرای بند «۱» ماده (۹) آیین نامه حمایت از تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین در حوزه اقتصاد و به استناد بند «۵» ماده (۱۷) قانون تأسیس بیمه مرکزی ایران و بیمه گری و تبصره «۲» ماده (۳۱) همان قانون آیین‌نامه تأسیس و فعالیت شرکت های فناور بیمه ای را مشتمل بر ۲۱ ماده و ۱۳ تبصره به شرح ذیل تصویب نمود:

فصل اول – تعریف ها و کلیات

ماده ۱ – واژه ها و اصطلاحات مورد استفاده در این دستورالعمل با تعریفهای زیر به کار رفته اند.

الف) بیمه مرکزی: بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران

ب) شرکت فناور بیمه ای (اینشور تک): شرکتی است که با استفاده از فناوری و نوآوری در راستای اهدافی مانند بهبود بهره وری کاهش هزینه کشف و پیشگیری از تقلب ها، افزایش شفافیت سهولت دسترسی و افزایش منفعت بیمه گر مطلوبیت بیمه شده بیمه گذار و ذی نفع از طریق بهبود در فرآیندهای عملیات بیمه گری و زنجیره ارزش آن (از قبیل مدیریت محصول، ارزیابی و قبول ریسک، بازاریابی و فروش، ارزیابی و مدیریت خسارت، امور مالی و حسابرسی) و با استفاده از طیف متنوعی از فناوری ها از قبیل هوش مصنوعی اینترنت اشیا، زنجیره بلوکی یا کلان داده اقدام به ارائه خدمت نموده یا اقدام به پوشش ریسک در قالب مدل های جدید کسب و کار مانند بیمه همتا به همتا و بیمه مبتنی بر عملکرد می نماید. سکوهای (پلتفرم های) بیمه ای در شمول این تعریف می باشد.

ج) کمیسیون: کمیسیون راهبری توسعه نوآوری در صنعت بیمه موضوع ماده (۲) این آیین نامه

د) دبیرخانه: دبیرخانه کمیسیون راهبری توسعه نوآوری در صنعت بیمه

ز) پروانه فعالیت: پروانه فعالیتی که به پیشنهاد کمیسیون توسط بیمه مرکزی صادر می شود و در آن دوره اعتبار و سایر الزامات مربوط وفق مقررات این آیین نامه تعیین می گردد.

تبصره: دریافت پروانه فعالیت صرفاً برای اشخاصی که با بکارگیری فناوری های مندرج در بند «ب» این ماده به فعالیت در زمینه بازاریابی و فروش، ارزیابی و مدیریت خسارت و توسعه پلتفرم های بیمه ای اشتغال دارند و در چارچوب مقررات موجود مجوز فعالیت مرتبط از بیمه مرکزی دریافت ننموده اند، الزام آور است.

ح) محیط آزمون: محیط آزمون تنظیم گری بخش بیمه

فصل دوم – شرایط تأسیس و فعالیت

ماده ۲ – پروانه فعالیت به تشخیص بیمه مرکزی برای شرکت های فناور بیمه ای حسب موضوع فعالیت به یکی از طرق زیر صادر می شود:

۱ – تا زمان اصلاح و بازنگری مصوبات شورای عالی بیمه به پیشنهاد کمیسیون و تایید هیئت عامل بیمه مرکزی

۲ – ارجاع درخواست به محیط آزمون تنظیم گری بخش بیمه و اخذ تأییدیه مربوط، مشروط بر اینکه فعالیت آنها بر اساس مصوبات موجود شورای عالی بیمه امکان پذیر نباشد.

تبصره ۱: کمیسیون همزمان با صدور پروانه فعالیت، حسب موضوع فعالیت، دوره اعتبار پروانه فعالیت و ضوابط و مقررات تأسیس و فعالیت از قبیل اشکال حقوقی شرکت های فناور بیمه ای، مقررات مربوط به تنظیم حساب ها ذخیره گیری، توانگری، احراز صلاحیت، تأمین حداقل های مالی تضامین و تعهدهایی که باید تودیع شود، دامنه مجاز فعالیت، مقررات انحلال، ورشکستگی یا توقف شرکت های فناور، بیمه ای، مقررات نظارت بر عملکرد و سایر الزامات شرکت فناور بیمه ای را تعیین می نماید.

تبصره ۲: کمیسیون با توجه به روندهای نوآوری در دنیا اولویت فعالیت برای شرکت های فناور بیمه ای را تعیین و اعلام می نماید.

ماده ۳ – حداکثر فروش سالانه شرکت فناور بیمه ای که خدمات آن متضمن پوشش ریسک است نمی تواند بیش از سه برابر سرمایه ثبتی آن باشد مگر آنکه برای مازاد آن پوشش اتکایی اخذ نماید رعایت این شرط علاوه بر شرایط مقرر در این آیین نامه در طول دوره اعتبار پروانه فعالیت این قبیل شرکت ها، الزامی است.

ماده ۴: موسسه بیمه با رعایت مقررات مربوط، می تواند نسبت به تاسیس شرکت های فناور بیمه ای و تملک صد درصد سهام آن، اقدام نماید.

تبصره ۱ : اعضای حقیقی هیئت مدیره نماینده عضو حقوقی هیئت مدیره هیئت عامل موسسات بیمه و اعضای کمیسیون نمی توانند سهامدار شرکت های فناور بیمه ای باشند.

تبصره ۲: اشخاص حقیقی سهامدار بالای ۲۰ درصد شرکت فناور بیمه ای و یا اشخاص حقوقی که شخص حقیقی مذکور در آنها بیش از ۲۰ درصد سهم دارد، نمی توانند در سایر شرکت های فناور بیمه ای بیش از ۲۰ درصد سهم داشته باشند.

تبصره ۳: سرمایه گذاری موسسات بیمه در تأسیس و همچنین سهام داری آنها در شرکت های مذکور مشمول مشوق های مالیاتی مندرج در مقررات مربوط می باشد.

ماده ۵ – مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره شرکت فناور بیمه ای نمی توانند:

۱ – به صورت همزمان به عنوان نماینده بیمه یا کارگزاری رسمی حقیقی بیمه فعالیت نمایند.

۲ – به صورت همزمان، عضو هیئت مدیره یا کارمند شرکت های بیمه، نمایندگان حقوقی بیمه، کارگزاری های رسمی حقوقی بیمه باشند.

۳ – به صورت همزمان، در بیمه مرکزی اشتغال داشته باشند.

تبصره – محدودیت مندرج در بندهای فوق، شامل اقارب نسبی و سببی درجه یک از طبقه اول آن شخص نیز می باشد.

ماده ۶ – تأسیس و فعالیت شرکت های فناور بیمه ای که به موجب این ماده برای آنها پروانه فعالیت صادر شده است در چارچوب اساسنامه مورد تأیید بیمه مرکزی و پروانه فعالیت صادر شده خواهد بود. در هر حال فعالیت شرکت های فناور بیمه ای منوط به اعتبار پروانه فعالیت است. پروانه فعالیت صادره موقت بوده و مشروط به تایید عملکرد توسط بیمه مرکزی در چارچوب ضوابط ابلاغی قابل تمدید خواهد بود.

ماده ۷ – متقاضی اخذ پروانه فعالیت شرکت فناور بیمه ای، باید دارای شرایط زیر باشد:

۱ – در قالب شخص حقوقی مورد تایید کمیسیون به ثبت رسیده باشد.

۲ – از صلاحیت های عمومی مقرر برای مدیرعامل و اعضای هیئت مدیره حسب موضوع وفق موارد مندرج در آیین نامه مربوط برخوردار باشد.

۳ – مستندات مربوط به تعیین و قبولی سمت مدیرعامل، سمت اعضای هیئت مدیره و صاحبان امضای مجاز آنها ارائه شده باشد.

ماده ۸ – متقاضی دریافت پروانه فعالیت می تواند از یکی از طرق زیر درخواست خود را به دبیرخانه ارسال نماید:

۱ – معاونت طرح و توسعه بیمه مرکزی

۲ – مرکز نوآوری صنعت بیمه

۳ – درگاه کارگروه یکپارچه محیط های آزمون

تبصره ۱: دبیرخانه کمیسیون در معاونت طرح و توسعه بیمه مرکزی مستقر خواهد بود.

تبصره ۲: درخواست های واصله از طرق فوق، ابتدا در دبیرخانه بررسی خواهد شد. دبیرخانه موظف است پس از دریافت درخواست متقاضی گزارش بررسی اولیه درخواست را تهیه و در اولین جلسه کمیسیون ارائه نماید. پس از بررسی درخواست ها در کمیسیون دبیرخانه موظف است حداکثر ظرف ۴۵ روز کاری از تاریخ تکمیل مدارک نتیجه بررسی را مبنی بر رد یا تأیید درخواست به همراه دلائل مربوط به اطلاع متقاضی برساند.

تبصره ۳: بیمه مرکزی موظف است با ایجاد بخشی از پایگاه اطلاع رسانی خود امکان مشاهده مراحل ارسال درخواست و مستندات و نتایج اقدامات انجام شده را برای متقاضی فراهم نماید.

ماده ۹ – شرکت فناور بیمه ای برای ارجاع به کمیسیون علاوه بر دارا بودن یک یا چند ویژگی مندرج در بند «ب» ماده (۱) این آیین نامه باید واجد شرایط زیر باشد:

۱ – طرح با حوزه کسب و کار بیمه های بازرگانی مرتبط باشد.

۲ – طرح ارزش افزوده اقتصادی داشته باشد.

۳ – طی شش ماه اخیر طرح در کمیسیون رد نشده باشد.

تبصره – جزییات مربوط به درخواست باید در چارچوبی که به تأیید کمیسیون رسیده است. تنظیم و ارسال گردد.

ماده ۱۰ – کمیسیون به ریاست معاونت طرح و توسعه سه نفر با حکم رئیس کل بیمه مرکزی و نمایندگان تام الاختیار معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهور، سندیکای بیمه گران ایران و اتاق بازرگانی صنایع معادن و کشاورزی (همگی با حق رای) و حسب موضوع با دعوت از نمایندگان صندوق نوآوری و شکوفایی و سایر مراجع مربوط به تشخیص کمیسیون (بدون حق رای) تشکیل خواهد شد. در صورت تأسیس و راه اندازی انجمن صنفی ذی صلاح شرکت های فناور بیمه ای، نماینده این انجمن جایگزین نماینده اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی خواهد شد.

تبصره – جلسات کمیسیون حداقل هر دو ماه یکبار تشکیل خواهد شد و با حضور حداقل پنج نفر از اعضای دارای حق رای رسمیت یافته و مصوبات آن با حداقل چهار رای موافق معتبر خواهد بود.

فصل سوم – مقررات ناظر به استمرار فعالیت

ماده ۱۱ – به منظور افزایش سطح دسترسی شرکت های فناور بیمه ای به اطلاعات مورد نیاز افزایش امکان رقابت در صنعت بیمه و هموارسازی زمینه فعالیت شرکت های فناور بیمه ای از تاریخ ابلاغ این آیین نامه ادامه فعالیت شرکت های فناور بیمه ای منوط به التزام آنها در استفاده از سرویس ها پلتفرم ها و برقراری ارتباط لازم و تبادل اطلاعات مورد نیاز مطابق مصوبات شورای عالی بیمه و کمیسیون و بخشنامه های بیمه مرکزی خواهد بود.

ماده ۱۲ – شرکت های فناور بیمه ای مکلفند الزامات و ضوابط امنیت اطلاعات و سامانه ها را که توسط بیمه مرکزی و کمیسیون به تصویب می رسد رعایت نمایند. در هر صورت مسئولیت تأمین امنیت اطلاعات تجمیع شده در شرکت های فناور بیمه ای با مدیرعامل و هیئت مدیره آنها خواهد بود.

ماده ۱۳ – در صورتی که فعالیت های شرکت های فناور بیمه ای به نحوی از آنجا موجب اخلال در نظم بازار و رقابت بروز تخلف و نظایر آن را فراهم نماید حسب مورد مشمول اقدامات نظارتی مربوط خواهد شد.

ماده ۱۴ – شرکت های فناور بیمه ای مکلفند اطلاعات درخواستی بیمه مرکزی و کمیسیون گزارش عملکرد و همچنین صورت های مالی سالانه خود را از طریق سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) به بیمه مرکزی ارسال نمایند.

ماده ۱۵ – در زمان اتمام اعتبار پروانه فعالیت کمیسیون گزارش عملکرد شرکت فناور بیمه ای را بررسی و پیشنهاد خود را در این خصوص به بیمه مرکزی هیئت عامل ارائه می نماید.

تبصره – چنانچه تدوین مقررات جدید یا اصلاح مقررات فعلی با نظر بیمه مرکزی هیئت عامل زمانبر باشد پروانه فعالیت تا زمان اصلاح مقررات قابل تمدید است.

فصل چهارم – سایر مقررات

ماده ۱۶ – در اجرای قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی، شرکت های فناور بیمه ای موظفند اطلاعات درخواستی را در اسرع وقت از طریق سامانه نظارت و هدایت الکترونیکی بیمه (سنهاب) در اختیار بیمه مرکزی قرار دهند.

ماده ۱۷ – مسئولیت نظارت بر شرکت های فناور بیمه ای با بیمه مرکزی خواهد بود.

ماده ۱۸ – بیمه مرکزی موظف است با رعایت قانون مدیریت داده ها و اطلاعات ملی و حفظ حریم خصوصی اشخاص امکان دسترسی شرکت های فناور بیمه ای را به سامانه های اطلاعاتی مرتبط با فعالیت آنها فراهم آورد.

ماده ۱۹ – بیمه مرکزی موظف است نقشه راه توسعه فناوری های بیمه در قالب نظام نوآوری بخشی بیمه را ظرف مدت شش ماه تهیه و ابلاغ نماید.

ماده ۲۰ – صدور پروانه فعالیت برای سکوهای بیمه ای تابع مفاد مقررات این آیین نامه و دستورالعملی است که بیمه مرکزی تدوین و ابلاغ می کند.

ماده ۲۱ – این آیین نامه در تاریخ ۱۴۰۲/۱۰/۱۳ به تصویب شورای عالی بیمه رسیده است و از تاریخ ابلاغ لازم الاجرا می باشد.