با سلام
در اجرای بخشنامه شماره ۱۳۳۰۹ /۹۳ /۱۰۰۰ مورخ ۲۷ /۱۲ /۹۳ با موضوع “تنقیح بخشنامه ها و دستورالعمل های سازمان” شفاف سازی مقررات، تسهیل در ارائه خدمات و ارتقاء امور، ایجاد وحدت رویه و همچنین بازنگری در ضوابط مربوط به قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب ۲۱ /۰۸ /۱۳۵۲، قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۳۸۶/۸/۹ و اصلاحات بعدی آن مصوب ۱۴ /۱۲ /۱۳۸۷، ۲۹ /۹ /۱۳۹۱ و ۱۶ /۹ /۱۳۹۳ و آیین نامه اجرایی مواد (۳) و (۵) قانون فوق الذکر موضوع تصویب‌نامه شماره ۴۳۰۴۰/۴۲۰۵۳ مورخ ۱۳۸۹/۲/۲۶ هیات محترم وزیران توجه واحدهای اجرایی را به رعایت مفاد این بخشنامه جلب می نماید.
– فصل اول: قوانین و مقررات
- فصل دوم: تعاریف و کلیات
- فصل سوم: کارگران ساختمانی مشمول و غیرمشمول قوانین بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی
- فصل چهارم: نحوه شناسایی، نام نویسی، فرآیند بررسی و احراز اشتغال کارگران ساختمانی
- فصل پنجم: نحوه محاسبه حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی)
- فصل ششم : تعهدات کوتاه مدت و بلند مدت
- فصل هفتم : مقررات مالی
- فصل هشتم : سایر موارد
فصل اول: قوانین و مقررات
۱ – ۱ - قوانین
- قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی (مصوب ۲۱ /۸ /۱۳۵۲ مجلس شورای ملی سابق)
- قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی (مصوب ۱۷ /۸ /۱۳۷۹ مجلس شورای اسلامی)
- قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی (مصوب ۹ /۸ /۱۳۸۶ مجلس شورای اسلامی)
- قانون بودجه سال ۱۳۸۷ کل کشور (بند ۲۹)
- قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی (مصوب ۱۴ /۱۲ /۱۳۸۷ مجلس شورای اسلامی)
- قانون رفع موانع اجرایی قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی و نحوه مجازات متخلفان (مصوب ۲۹ /۹ /۱۳۹۱ مجلس شورای اسلامی)
- قانون بودجه سال ۱۳۹۲ کل کشور (بند ۸۹)
- قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی (مصوب ۱۶ /۹ /۱۳۹۳ مجلس شورای اسلامی)
۲ – ۱ - آئین نامه های اجرایی و مصوبات
- مصوبه شماره ۵۰۳۵۱ /ت۱۷۶۱۳هـ مورخ ۲۴ /۰۴ /۱۳۷۶ هیات وزیران
- بند «۳» یک هزار و چهل و سومین جلسه هیات مدیره سازمان مورخ ۲۷ /۳ /۱۳۸۷
- مصوبه شماره ۴۲۰۵۳ /۴۳۰۴۰ مورخ ۲۶ /۲ /۱۳۸۹ هیات وزیران موضوع آیین نامه اجرایی مواد (۳) و (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی
- مصوبه شماره ۱۴۰۲۸۳ /ت۴۵۲۵۰هـ مورخ ۲۴ /۶ /۱۳۸۹ هیات وزیران
- مصوبه شماره ۳۰۵۶۲ / ت ۴۹۱۲۸ هـ مورخ ۱۵ /۲ /۱۳۹۲ هیات وزیران
- بند «۴» یک هزار و چهارصد و پنجاه و پنجمین جلسه هیات مدیره سازمان مورخ ۲۳ /۱۰ /۱۳۹۲
۳ – ۱ - دادنامه های هیات عمومی دیوان عدالت اداری و هیات تخصصی بیمه، کار و تامین اجتماعی
- دادنامه شماره ۴۰۹ مورخ ۲۲ /۱۲ /۱۳۷۸ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۱۶۳، ۱۶۴ و ۱۶۵ مورخ ۲۱ /۵ /۱۳۸۰ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۲۲۸ مورخ ۱۶ /۴ /۱۳۸۷ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۵۴۹ مورخ ۸ /۸ /۱۳۹۱ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۹۹۸ مورخ ۱۱ /۱۲ /۱۳۹۲ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۱۶۰ مورخ ۱۱ /۹ /۱۳۹۳ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۳۹۴ مورخ ۹ /۱۲ /۱۳۹۴ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۴۱۰ مورخ ۲۶ /۱۲ /۱۳۹۴ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۲۷ مورخ ۲۵ /۲ /۱۳۹۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۲۸ مورخ ۲۵ /۲ /۱۳۹۵ هیات تخصصی بیمه، کار و تامین اجتماعی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۸۲ مورخ ۳۰ /۵ /۱۳۹۵ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
- دادنامه شماره ۸۶ مورخ ۲۷ /۱ /۱۳۹۸ هیات عمومی دیوان عدالت اداری
۴ – ۱ - تفاهم نامه ها
- تفاهم نامه مورخ ۹ /۱۲ /۱۳۹۳ با سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور
- تفاهم نامه مورخ ۱۸ /۳ /۱۳۹۴ با سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور
- تفاهم نامه مورخ ۱۳ /۸ /۱۳۹۷ با سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور
فصل دوم: تعاریف و کلیات
۱ – ۲ – کارگر ساختمانی: فردی که به نحوی از انحا در رابطه با ایجاد، توسعه، تجدیدبنا، تعمیرات اساسی و تخریب ساختمان به طور مستقیم اشتغال دارد و مشمول مقررات خاص از نظر بیمه و بازنشستگی نمی باشد.
۲ – ۲ – کارت مهارت فنی: گواهی نامه حاوی اطلاعات راجع به مشخصات هویتی، سطح مهارت و تاریخ صدور، مدت اعتبار و تمدید آن که توسط سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور برای کارگران ساختمانی صادر می شود.
۳ – ۲ – نرخ مبنای کسر حق بیمه (سهم بیمه شده) کارگران ساختمانی مشمول: معادل ۷ % دستمزد ماهانه ای است که طبق ماده (۳۵) قانون تامین اجتماعی تعیین و همه ماهه از سوی بیمه شده به سازمان پرداخت می گردد.
۴ – ۲ – نرخ مبنای کسر حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی): به شرح فصل پنجم
۵ – ۲ – مشاغل کارگران ساختمانی: مطابق با فهرست شانزده گانه مشاغل کارگران ساختمانی تهیه شده توسط سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور (هر یک از مشاغل در سه سطح) به شرح ذیل می باشد:
| ردیف | عنوان شغل | ردیف | عنوان شغل |
| ۱ | آرماتور بند | ۹ | کارگر نگهدار بتن |
| ۲ | بتن ساز و بتن ریز | ۱۰ | کارگر نقشه بردار |
| ۳ | قالب بند و کفراژ بند | ۱۱ | گچ کار |
| ۴ | اسکلت فلزی | ۱۲ | سنگ کار |
| ۵ | بنای سفت کار | ۱۳ | کاشی کار |
| ۶ | لوله کشی گاز خانگی و تجاری | ۱۴ | درب و پنجره ساز فلزی |
| ۷ | لوله کش و نصاب وسایل بهداشتی | ۱۵ | برق کار ساختمان |
| ۸ | عایق کار رطوبتی و آسفالت کار ابنیه | ۱۶ | نقاش ساختمان |
توجه: در کلیه موارد چنانچه کارگر ساختمانی در کارگاه های موضوع ماده (۲) قانون تامین اجتماعی شاغل بوده و یا دارای کارگاه (محل کسب «کار ثابت») بوده باشد و یا عملیات بصورت کارگاهی در محل کارگاه انجام گیرد از شمول قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی خارج و مشمول مقررات عام قانون تامین اجتماعی خواهند بود.
۶- [اصلاحی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
۲ – در اجرای بند «۳» دو هزار و یکصد و یازدهمین صورتجلسه مورخ ۱۴۰۲/۰۶/۱۴ هیأت مدیره محترم و با توجه به جلسه مشترک مورخ ۱۴۰۲/۵۰/۱۰ با کانون عالی انجمن های صنفی کارگران ساختمانی و نمایندگان تشکل های صنفی ذی ربط و توافقات انجام شده (پیوست)، ضرایب دستمزد مقطوع کارگران ساختمانی، از تاریخ ۱۴۰۲/۰۷/۰۱ به شرح جدول ذیل اصلاح و مبنای دریافت حق بیمه بیمه شدگان کارگر ساختمانی و ارائه تعهدات قانونی قرار می گیرد.
شرح – ضریب دستمزدی
کارگر درجه یک (کارگر ماهر - استاد کار)- ۹ /۱ برابر حداقل دستمزد
کارگر درجه دو (کارگر نیمه ماهر - کمک استاد کار)- ۶ /۱ برابر حداقل دستمزد
کارگر درجه سه (کارگر عمومی)- ۳ /۱ برابر حداقل دستمزد
لازم است مراتب به نحوه شایسته به اطلاع کارگران ساختمانی محترم رسیده و از تاریخ ۱۴۰۲/۰۷/۰۱ حق بیمه افراد موصوف با توجه به سطح حرفه آنان و بر اساس جدول مذکور دریافت و تعهدات قانونی را نیز بر همان مبنا ارائه نمایند.
فصل سوم: کارگران ساختمانی مشمول و غیرمشمول قوانین بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی
۱ – ۳ – کارگر ساختمانی (بیمه شده) مشمول:
الف ) کارگران ساختمانی مشمول قانون سال ۱۳۵۲
کلیه کارگران شاغل در کارهای ساختمانی اعم از ایجاد، توسعه ساختمان و یا تجدید بنا و تخریب مربوط به آن صرف نظر از اخذ کارت مهارت فنی و تطبیق عنوان شغلی مربوطه با فهرست شانزده گانه مشاغل کارگران ساختمانی که از سوی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور اعلام گردیده است، تا زمان نام‌نویسی و بیمه پردازی بر اساس قانون مصوب سال ۱۳۸۶، مشمول قانون فوق الذکر خواهند بود.
ب ) کارگران ساختمانی مشمول قانون سال ۱۳۸۶
کارگر شاغل در کارهای ساختمانی که دارای کارت مهارت فنی معتبر بوده و دارای عنوان شغلی منطبق با فهرست شانزده گانه مشاغل کارگران ساختمانی اعلام شده از سوی سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور باشد، پس از نام نویسی و اخذ شماره اختصاصی (بیمه شده) با پرداخت حق بیمه مقرر مشمول قانون مذکور قرار می گیرد.
توجه: کارگران شاغل در کارهای ساختمانی تا زمان تحت پوشش قرار گرفتن از طریق قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی، از حیث خدمات (حوادث ناشی از کار) کماکان مشمول قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب ۱۳۵۲ و اصلاحات بعدی آن هستند و در صورت احراز شرایط از مزایای قانون یاد شده برخوردار خواهند بود.
۲ – ۳ – کارگران شاغل در کارهای ساختمانی غیرمشمول قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی:
کارگران شاغل در کارهای ساختمانی در موارد زیر از شمول این قانون خارج و کماکان تابع قانون تامین اجتماعی مصوب سال ۱۳۵۲ و اصلاحات بعدی آن هستند:
الف – وزارتخانه ها، سازمان ها، موسسات و شرکت های دولتی و وابسته به دولت، موسسات عمومی غیردولتی، شهرداری ها، بانک ها، موسسات عام المنفعه، کارخانجات دارای پروانه بهره برداری اعم از اینکه انجام کار را به پیمانکار واگذار نمایند یا رأساً انجام دهند.
ب – آن دسته از کارهای ساختمانی مشمول این قانون که انجام آن ها از طریق انعقاد پیمان (قرارداد) به پیمانکار واگذار می شود حق بیمه کارگران پیمانکار بر اساس ماده (۳۸) قانون تامین اجتماعی وصول خواهد شد.
توجه: با توجه به قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۶ /۹ /۹۳ مجلس شورای اسلامی، کلیه کارگاه های فوق الذکر مشمول قانون اخیرالذکر بوده و در زمان اخذ پروانه ساختمانی، مراجع صدور پروانه موظف به معرفی آنان به سازمان جهت پرداخت حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی و اخذ گواهی مربوطه می باشند.
فصل چهارم [اصلاحی ۱۴۰۲/۷/۲۳]:
نحوه شناسایی، نام نویسی، فرآیند بررسی و احراز اشتغال کارگران ساختمانی
الف- [الحاقی ۱۴۰۲/۷/۲۳]–
شناسائی و پذیرش:
۱ – ۴ -
در اجرای بند (ح) قانون اصلاح ماده (۵) قانون یاد شده، حداکثر سه ماه پس از لازم الاجرا شدن این بند و معادل و متناسب با درآمدهای این قانون، سازمان مکلف است کارگران ساختمانی متقاضی را پس از بررسی مدارک و احراز اشتغال به عنوان کارگر ساختمانی تحت پوشش قرار دهد.
ادارات کل استان ها مکلفند ترتیبی اتخاذ نمایند، تا میزان درآمدهای ناشی از حق بیمه سهم کارفرمائی کارگران ساختمانی را به تفکیک به اداره کل وصول حق بیمه اعلام نمایند تا متناسب با درآمدهای این قانون نسبت به پالایش، ساماندهی تداوم پوشش بیمه ای و در صورت کفاف درآمدهای حق بیمه نسبت به تحت پوشش قرار دادن کارگران جدید واجد شرایط در حرفه ساختمانی اقدام لازم به عمل آید.
تذکر: مسئولیت رعایت بند (ح) قانون یاد شده با مدیران کل استان ها و سرپرستان بلافصل می باشد.
۲ – ۴ - کلیه کارگران شاغل در کارهای ساختمانی به منظور بهره مندی از تعهدات قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی، در ابتدا می‌بایست نسبت به ثبت نام و تکمیل اطلاعات مورد درخواست در سامانه رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدام نمایند.
۳ – ۴ - کارگران شاغل در مشاغل ساختمانی می توانند پس از اخذ کارت مهارت فنی خود از سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور و ثبت نام در سامانه کارگران ساختمانی، جهت تعیین وضعیت بیمه ای خود (بدون محدودیت استان/ شهر صادرکننده کارت مهارت فنی) به شعب تامین اجتماعی محل سکونت خود مراجعه تا با رعایت سایر مقررات و ضوابط مربوطه نسبت به پذیرش آنها اقدام گردد.
۴ – ۴ - اطلاعات افراد ثبت نام شده در سامانه مذکور (شاغل در کارهای ساختمانی) با بکارگیری سایر پایگاه های اطلاعاتی موجود در بانک داده سامانه موصوف اعتبار سنجی شده و پس از انجام مراحل کنترلی جهت بهره برداری در دسترس کاربران واحدهای اجرایی سازمان تامین اجتماعی قرار می گیرد.
۵ – ۴ - آندسته از متقاضیان بیمه کارگران ساختمانی که درخواست آنها در سامانه کارگران ساختمانی مورد بررسی و تائید نهایی قرار گرفته است، می بایست با رعایت تقدم زمانی تاریخ ثبت نام در سامانه، پس از مراجعه به شعبه تامین اجتماعی محل اشتغال، درخواست آنان توسط واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی به لحاظ وضعیت بیمه ای و همچنین احراز اشتغال، به شرح ذیل مورد بررسی و رسیدگی قرار گیرد:
۱– ۵ - ۴ - واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی می بایست با دریافت مدارک هویتی (کارت ملی و شناسنامه مخاطب) و کارت مهارت فنی معتبر متقاضی و تطبیق آنها با اطلاعات دریافتی از سامانه کارگران ساختمانی، نسبت به احراز هویت، بررسی اصالت کارت مهارت فنی و انطباق آن با جدول مشاغل ساختمانی و اطمینان از اینکه محل اشتغال اعلامی در محدوده شعبه قرار دارد، اقدام نماید.
۲ – ۵ - ۴ - متقاضی می بایست فرم درخواست کارگران ساختمانی و تعهدنامه (فرم شماره «۱») مبنی بر اشتغال مستقیم در یکی از مشاغل ساختمانی و عدم پوشش نظام حمایتی خاص را تکمیل و پس از امضاء و درج اثر انگشت به واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی تحویل نماید.
۳– ۵ - ۴ - پس از کنترل فرم تکمیل شده شماره «۱» توسط مسئول واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی، می بایست نسبت به تصویربرداری و شناسه گذاری آن در بخش مستندات کارگر ساختمانی در پرونده الکترونیک متقاضی اقدام گردد.
۴ – ۵ - ۴ - واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی می بایست اقدامات لازم را پیرامون مراحل در نظر گرفته شده در کارتابل پذیرش سیستم متمرکز کارگران ساختمانی از جمله بررسی ارتباطات بیمه ای، فعالیت های صنفی و تجاری (وضعیت کارفرمایی واحد صنفی از طریق استعلام در سامانه اصناف و بازرگانان ایرانیان)، بازرسی و توانائی انجام کار مطابق راهنمای کاربران سیستم مذکور معمول نماید.
۵ – ۵ - ۴ - به منظور احراز اشتغال متقاضی در مشاغل ساختمانی در کارگاه ساختمانی، می بایست اقدامات لازم جهت انجام بازرسی میدانی از محل اشتغال توسط بازرسین شعب و یا کارگزاری های رسمی سازمان مطابق قسمت «ج» این فصل صورت پذیرد.
۶ – ۵ - ۴ - متعاقب احراز اشتغال متقاضی در کارهای ساختمانی، واحدهای نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعب مکلفند نسبت به معرفی این دسته از افراد با تنظیم فرم شماره «۲» به مراکز معاین (در صورت نداشتن شرایط معافیت از انجام معاینه پزشکی) جهت انجام معاینات پزشکی اقدام نمایند.
تذکر: پس از ایجاد تعامل فیمابین سیستم های مکانیزه کارگران ساختمانی و حوزه درمان، مراتب از طریق ارتباط سیستمی مورد اقدام قرار می گیرد که این امر متعاقباٌ اطلاع رسانی خواهد شد.
۷ – ۵ - ۴ - واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی موظف است با دریافت فرم نتیجه انجام معاینات پزشکی، نسبت به تصویربرداری و شناسه گذاری آن در بخش مستندات کارگر ساختمانی در پرونده الکترونیک اقدام نماید. بدیهی است در صورتی که توانائی انجام کار متقاضی تائید گردد، می بایست با رعایت ضوابط مربوطه نسبت به پذیرش متقاضی به عنوان کارگر ساختمانی و نام‌نویسی، اقدام گردد.
تذکر: درخصوص کارگران شاغل در کارهای ساختمانی که حسب نتایج معاینات پزشکی اولیه از کارافتاده کلی و یا فاقد توانایی انجام کار می باشند، شعب می بایست از پذیرش و نام‌نویسی آنان خودداری نماید.
۸– ۵ - ۴ - در مواردی که کارگران شاغل در مشاغل ساختمانی، حسب نتایج معاینات پزشکی اولیه از کارافتاده کلی بوده، لیکن در خصوص توانایی انجام کار آنان (بیمه شدگان قبل از سال ۱۳۹۴) توسط پزشک معاین اظهارنظر نشده است، در صورت احراز و تایید اشتغال بکار آنان (گزارش بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی) پذیرش و نام‌نویسی آنان در زمره کارگران ساختمانی بلامانع خواهد بود، بدیهی است پذیرش درخواست از کارافتادگی کلی این قبیل افراد بر اساس نوع بیماری اولیه که منجر به از کارافتادگی کلی گردیده، موضوعیت نخواهد داشت.
۹ – ۵ - ۴ - در کلیه مواردی که به دلایلی از جمله نتایج بررسی در سامانه کارگران ساختمانی ، داشتن ارتباط بیمه ای فعال غیرکارگر ساختمانی، فعالیت های صنفی و تجاری، عدم احراز اشتغال بر اساس بازرسی میدانی، عدم توانائی انجام کار در حرفه ساختمانی و… پذیرش متقاضی به عنوان کارگر ساختمانی امکان پذیر نیست؛ واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعبه ذیربط موظف است فرایند پذیرش را متوقف و مراتب را با ذکر دلیل مربوطه به متقاضی اعلام نماید.
۱۰– ۵ - ۴ - ملاک تاریخ شروع بیمه پردازی جهت بیمه شدگان کارگران ساختمانی، تاریخ نام‌نویسی مرتبط با ثبت فرم شماره «۱» اخیر در دبیرخانه شعبه می باشد.
ب. [الحاقی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
بازرسی :
۶ – ۴ - واحد نام‌نویسی و حساب های انفرادی موظف است متعاقب نام نویسی و بیمه پردازی کارگران ساختمانی ضمن برنامه ریزی مدون و بمنظور بررسی اشتغال بکار این دسته از افراد نسبت به درخواست انجام بازرسی تحقیقی حداقل هر شش ماه یک بار و حسب ضرورت بصورت موردی اقدام نماید.
۷– ۴ - به منظور اطلاع شعبه از آخرین وضعیت محل اشتغال و سکونت کارگران ساختمانی، کارگران ذی ربط می بایست نسبت به اعلام تغییرات مربوط به محل اشتغال بکار و سکونت خود، جهت ثبت در سیستم اقدام نمایند.(فرم شماره پنج) بدیهی است پس از تمهیدات و هماهنگی های لازم امکان دریافت اطلاعات مربوط به محل اشتغال بکار بیمه شدگان کارگر ساختمانی از طریق سامانه های غیرحضوری امکان پذیر خواهد بود.
۸ – ۴ - بازرسین منتخب واحدهای اجرایی موظفند حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از دریافت اطلاعات مربوط به کارگران شاغل در کارهای ساختمانی از واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی، نسبت به انجام بازرسی تحقیقی در خصوص اشتغال بکار کارگران ساختمانی با رعایت سایر ضوابط و مقررات اقدام و نتیجه گزارش بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی را به همراه سایر مدارک و مستندات مربوطه به واحد نام‌نویسی و حساب های انفرادی ارسال نمایند.
تذکر: بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی بمنظور احراز اشتغال افراد موصوف توسط همکاران سازمانی (با صدور احکام) و کارگزاری های رسمی سازمان انجام خواهد شد.
۹ – ۴ - انجام بازرسی بمنظور احراز اشتغال بکار کارگران شاغل در مشاغل ساختمانی می بایست بصورت حضوری و میدانی با مراجعه به آدرس محل اشتغال بکار و یا عنداللزوم بازرسی تحقیقی از محل سکونت بیمه شده به همراه جمع آوری مستندات و شواهد مورد نیاز و اخذ امضا و اثر انگشت انجام گردد، لذا بررسی احراز اشتغال و یا عدم اشتغال بکار بصورت تلفنی از شخص بیمه شده/ متقاضی فاقد وجاهت بوده و قابلیت استناد نخواهد داشت.
۱۰– ۴ - در اجرای بند (و) قانون مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۵ و با توجه به اینکه انجام بازرسی تحقیقی پیرامون شناسائی کارگران ساختمانی واقعی و احراز اشتغال بکار مستقیم آنان در مشاغل ساختمانی، فرآیندی مهم و کارآمد در کلیه مراحل پذیرش، ساماندهی و پالایش کارگران ساختمانی محسوب و از آنجائی که در صورت عدم تائید اشتغال بکار کارگران ساختمانی توسط بازرس، وضعیت آنان مختومه و فرآیند اعتراض، رسیدگی و خروج از پایگاه افراد مختومه شده، مستلزم طی مراحل متعددی در سطوح شعبه و اداره کل استان می باشد، بنابراین کیفیت گزارش بازرسی کارگران ساختمانی و در دسترس بودن مدارک، مستندات و مشاهدات بازرس از اهمیت بسزائی برخوردار خواهد بود. لذا به منظور جلوگیری از تضییع حقوق ذینفعان و صیانت از منابع سازمان، بازرسین کارگران ساختمانی مکلفند در خصوص کلیه بازرسی های تحقیقی، ضمن رعایت نکات ذیل، ابتدا نسبت به تکمیل چک لیست (فرم شماره ۳) اقدام و پس از تنظیم گزارش بازرسی تحقیقی نتایج را در سیستم درج و در نهایت در پرونده الکترونیک بیمه شده بارگذاری نمایند.
۱– ۱۰ - ۴ - درج مشخصات کارگر ساختمانی و کارت مهارت فنی
۲ – ۱۰ - ۴ - تعیین نوع بازرسی (پذیرش اولیه، موردی و دوره ای)
۳ – ۱۰ - ۴ - اطلاعات دریافتی از محل اشتغال پیرامون بررسی نوع فعالیت انجام شده با نوع حرفه بیمه شده (از لحاظ سنخیت شغل با کارت مهارت فنی و مرحله کار در ساختمان) از لحاظ ماهیت پیمانکاری «ماده ۳۸ق.ت.ا»، غیرپیمانکاری، مراکز دولتی یا غیردولتی و بررسی سایر استثنائات مربوطه (شرکت های دولتی و وابسته به دولت، موسسات عمومی غیردولتی و…)
۴ – ۱۰ - ۴ - بررسی و اخذ نظرات صاحبان کار، کارکنان شاغل در محل و همسایگان محل سکونت در خصوص کارگر ساختمانی (در صورت لزوم)
۵ – ۱۰ - ۴ - بررسی همه جانبه و درج اطلاعات سوابق حرفه ای اخیر کارگر ساختمانی
۶ – ۱۰ - ۴ - درج نتایج دو بازرسی قبلی کارگر ساختمانی
۷ – ۱۰ - ۴ - درج اطلاعات و امضاء بازرس/ بازرسین
توجه: بدیهی است پس از طراحی نرم افزار مربوطه توسط شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین، اخذ فرم چک لیست حاوی برخی اطلاعات از جمله مشخصات کارگر ساختمانی، نوع بازرسی، محل اشتغال، نتایج دو بازرسی قبلی از سیستم امکان پذیر خواهد بود. ضمن اینکه پس از درج و تائید اطلاعات باقیمانده در سیستم توسط بازرس، نسخه الکترونیک چک لیست مذکور بطور اتوماتیک در پرونده الکترونیک بیمه شده ذخیره و شناسه گذاری می گردد.
۱۱ – ۴ - به منظور جلوگیری از مشکلات آتی، واحدهای اجرایی مکلفند نتیجه گزارش بازرسی را حداکثر ظرف سه روز اداری در سیستم ثبت نمایند.
۱۲– ۴ - رعایت کامل شئونات و اصول اخلاقی و اصل انصاف در طول فرآیند شناسایی و بررسی وضعیت اشتغال کارگران ساختمانی و همچنین در تنظیم و ارائه گزارش های نظارتی، الزامی می باشد.
۱۳ – ۴ - از آنجایی که هدف از کنترل و نظارت بر وضعیت اشتغال کارگران ساختمانی در جهت جلوگیری از استفاده من غیرحق از مزایای مترتب بر این گروه از بیمه شدگان تبیین گردیده است، لذا تهیه گزارش های بررسی و شناسایی بایستی با مشخص نمودن وضعیت اشتغال یا عدم اشتغال فرد مورد نظر در کارهای ساختمانی، مدنظر قرار گیرد و قطعا ارائه گزارش های بررسی و شناسایی با هر مضمونی به غیر از موارد مذکور (میسر نشد، شناسایی نگردید و…)، اهداف سازمانی را محقق ننموده و ضرورت جمع آوری اطلاعات بیشتر و انجام بررسی های دقیق تر را ایجاب می نماید.
۱۴ – ۴ - به منظور فراهم سازی شرایط مطلوب جهت اخذ نتایج بهتر و سریع تر در روند اجرای این فرآیند، کلیه واحدهای اجرایی می بایست نسبت به بروزرسانی اطلاعات این گروه از بیمه شدگان و آدرس محل اشتغال و سکونت ایشان اقدامات لازم را انجام و مراتب را طبق آخرین اصلاحات انجام شده در اختیار کارگزاری ها قرار دهند.
۱۵ – ۴ - با توجه به کوتاه بودن زمان اشتغال در برخی مشاغل ساختمانی به دلیل ماهیت ذاتی کار، عملا احتمال اتمام زمان فعالیت بیمه شده در یک پروژه ساختمانی در زمان مراجعه بازرسین مربوطه و یا جابه جایی آدرس محل اشتغال بیمه شده در بازه های زمانی کوتاه مدت وجود خواهد داشت، لذا در اینگونه موارد پس از جمع آوری اطلاعات تکمیلی می بایست نسبت به انجام بررسی و شناسایی مجدد از محل اشتغال بکار جدید، تا زمان حصول نتیجه قطعی در خصوص اشتغال یا عدم اشتغال بیمه شده در کارهای ساختمانی، اقدامات لازم صورت پذیرد.
۱۶ – ۴ - چنانچه محل سکونت و اشتغال بکار بیمه شدگان کارگران ساختمانی در برخی موارد به دلیل ماهیت شغل (خارج از استان محل بیمه پردازی) تغییر می نماید و این موضوع احیاناً مشکلاتی را جهت تداوم بیمه پردازی آنان به وجود می آورد، لذا به منظور تسهیل در انجام امور بیمه ای این طیف از بیمه شدگان با وضعیت بیمه ای فعال، نحوه و شرایط جابجایی آنان در سطح استان ها مراتب پس از طراحی نرم افزار مربوطه، متعاقبا اطلاع رسانی خواهد شد.
۱۷ – ۴ - ایام بستری و مدت زمان تعیین تکلیف کمیسیون پزشکی کارگران ساختمانی از مصادیق عدم اشتغال آنان محسوب نخواهد شد و بیمه شده در این ایام مشمول قانون بیمه کارگران ساختمانی می باشد.
۱۸ – ۴ – به منظور حسن انجام کار و ارتقاء کیفیت بازرسی های تحقیقی به عمل آمده، روسا و کارشناسان نام‌نویسی و حسابهای انفرادی ادارات کل استان ها موظفند در بازدیدهای ادواری از شعب تابعه، بصورت تصادفی چند نمونه از بازرسی های انجام شده را به لحاظ تنظیم فرم چک لیست مذکور و همچنین ارزیابی کیفیت بازرسی های انجام شده توسط شعب و کارگزاری های رسمی مورد بررسی قرار دهند. بدیهی است این امر به عنوان یکی از شاخص های ارزیابی ادارات کل استان ها تلقی خواهد گردید.
۱۹ – ۴ – با عنایت به اهمیت بازرسی های تحقیقی صورت پذیرفته اعم از گزارشات شعبه و استان، متن گزارش لازم است با در نظر گرفتن کلیه موارد فوق بوده و شرح فعالیت ها و اقدامات صورت پذیرفته که منتج به حصول نتیجه گردیده، در متن گزارش به شفافیت و وضوح، انشاء و از نوشتن عبارات کلی پرهیز شود.
۲۰ – ۴ – فرایند بازرسی میدانی کارگر ساختمانی با اظهارنظر رئیس/ معاون شعبه خاتمه یافته و ملاک عمل، نظر وی می باشد.
۲۱– ۴ – در مواردی که محل اشتغال به کار کارگران ساختمانی در حوزه عملکرد سایر شعب می باشد، واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعبه محل بیمه پردازی موظف است نسبت به ارجاع درخواست بازرسی به شعبه ای که محل اشتغال کارگر ساختمانی به آن مربوط می شود، اقدام نماید. لذا شعبه مقصد می بایست ضمن انجام بازرسی میدانی، بارگذاری فرم شماره (۳) و گزارش بازرسی در پرونده الکترونیک و درج نظرات در سیستم، امکان ادامه فرایند را فراهم نماید.
ج. پالایش
[الحاقی ۱۴۰۲/۷/۲۳]:
۲۲– ۴ – در اجرای بند (و) قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه های اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۵ مبنی بر اینکه استفاده دارندگان موافقت اصولی، پروانه کسب، کارت بازرگانی و کارگران شاغل در کارگاه های صنفی، صنعتی و موارد مشابه غیرمرتبط از خدمات بیمه ای موضوع این قانون ممنوع است و در خصوص دارندگان موافقت اصولی، پروانه کسب، کارت بازرگانی و سایر موارد مشابه، در صورتی که توسط سازمان تامین اجتماعی احراز شود فرد بیمه شده در شغل ساختمانی تعریف شده اشتغال نداشته است، متقاضی مکلف است ظرف یک ماه نسبت به پرداخت بیست درصد (%۲۰) سهم کارفرمائی برای مدت مربوطه اقدام نماید، در غیراینصورت سوابق بیمه ای متخلف، متناسب با مدت عدم اشتغال، حذف می گردد.
تذکر: در خصوص کارگران شاغل در کارگاه های مشمول قانون کار اقدامات لازم به منظور وصول حق بیمه طبق ضوابط و مقررات جاری انجام می گیرد.
سازمان تامین اجتماعی مکلف است با بکارگیری روش های متنوع و حتی الامکان بصورت مستقیم بر پوشش بیمه ای کارگران ساختمانی نظارت داشته باشد. بنابراین نحوه عمل در این راستا به شرح زیر تعیین می گردد.
۲۳ – ۴ – استفاده از سامانه کارگران ساختمانی و سایر پایگاه های اطلاعاتی
۱– ۲۳ - ۴ - اطلاعات کارگران ساختمانی فعال بطور متناوب و مکانیزه جهت بررسی و راستی آزمائی به سامانه کارگران ساختمانی مستقر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (حاوی پایگاه اطلاعات ایرانیان و…) ارسال و نتایج بررسی اعم از تائید یا عدم تائید (با ذکر علت) به سیستم کارگران ساختمانی شعبه تامین اجتماعی ذیربط منتقل می گردد.
تذکر: مواردی که نتیجه راستی آزمائی در سامانه کارگران ساختمانی در این مرحله، مانع از ادامه رابطه بیمه ای کارگر ساختمانی باشند، از طریق پیامک به متقاضی اطلاع رسانی می گردند.
۲ – ۲۳ - ۴ - واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعبه ذیربط موظف است، پیرامون مواردی که نتیجه بررسی در سامانه، عدم تائید می باشند با توجه به علت عدم تائید، بررسی های تکمیلی در خصوص تعیین تاریخی که فرد کارگر ساختمانی نبوده معمول و از همان تاریخ نسبت به توقف ارتباط بیمه ای کارگر ساختمانی و سپس مطابق بند ۴ - ۲۴ - ۴ این بخشنامه اقدام نماید.
۲۴– ۴ - اقدامات واحدهای اجرائی
۱ – ۲۴ - ۴ - واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی مکلف است به منظور احراز اشتغال کارگران ساختمانی نسبت به انجام بازرسی میدانی دوره ای مطابق بند «ب» این فصل و همچنین پایش فعالیت های صنفی و تجاری آنها اقدام نماید.
۲ – ۲۴ - ۴ - واحد نام‌نویسی و حساب های انفرادی موظف است متعاقب نام نویسی و بیمه پردازی کارگران ساختمانی ضمن برنامه ریزی مدون نسبت به بازبینی کلیه مدارک و مستندات پذیرش کارگران ساختمانی مطابق (فرم شماره شش) اقدام نمایند. بدیهی است در صورت عدم وجود هر یک از مدارک مربوطه می بایست وفق مقررات و ضوابط جاری اقدامات لازم صورت پذیرد.
۳ – ۲۴ - ۴ - واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعبه ذیربط موظف است، مواردی که نتیجه بازرسی میدانی و یا پایش فعالیت های صنفی و تجاری، عدم تائید اشتغال کارگر ساختمانی می باشد، نسبت به توقف ارتباط بیمه ای کارگر ساختمانی از تاریخ انجام بازرسی و یا شروع فعالیت صنفی و تجاری ذیربط و سپس مطابق ۴ - ۲۴ - ۴ این بخشنامه اقدام نماید.
۴ – ۲۴ - ۴ - استفاده دارندگان موافقت اصولی، پروانه کسب، کارت بازرگانی از خدمات بیمه ای موضوع این قانون، ممنوع است بنابراین در اینگونه موارد واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی می بایست ظرف مدت یک هفته نسبت به تعیین دوره، محاسبه و اعلام مبلغ بدهی به بیمه شده اقدام نماید. لازم به ذکر است چنانچه مخاطب ظرف یک ماه از تاریخ اعلام بدهی نسبت به پرداخت حق بیمه موصوف اقدام نماید، سوابق دوره مربوطه لحاظ و در غیراینصورت می بایست نسبت به حذف سوابق مربوطه اقدام گردد.
ضمناً در خصوص کارگران شاغل در کارگاهها؛ رعایت مفاد تذکر ذیل بند ۲۲ - ۴ الزامی است.
۵ – ۲۴ - ۴ - آن دسته از افراد که بر اساس اطلاعات سامانه کارگران ساختمانی، پایش فعالیت های صنفی و تجاری و یا گزارشات بازرسی تحقیقی وضعیت بیمه ای آنان مختومه می گردد، در صورت تمایل می توانند با احراز شرایط مقرر از طریق بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد و یا ادامه بیمه بصورت اختیاری نسبت به ادامه بیمه پردازی و بهره مندی از مزایای قانون تامین اجتماعی اقدام نمایند.
۶ – ۲۴ - ۴ - کارگران ساختمانی که در کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی اشتغال بکار می یابند و جهت آنان لیست ماهیانه ارسال و حق بیمه پرداخت می گردد از شمول قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی خارج بوده و در صورت عدم اشتغال در کارگاه مربوطه و با ارائه درخواست و رعایت سایر شرایط مقرر می توانند از تسهیلات در نظر گرفته شده در قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی و آیین نامه اجرایی مربوطه بهره مند گردند.
۷ – ۲۴ - ۴ - در خصوص آن دسته از کارگران شاغل در کارهای ساختمانی که سن بالا دارند، شعب موظفند پس از اعلام نتایج مراکز معاین پزشکی مبنی بر سلامت جسمانی و توانایی انجام کار، نسبت به انجام بازرسی تحقیقی دو نفره (بازرسین منتخب کارگزاری و شعبه) اقدام و در صورت تایید، هر سه ماه یک بار جهت احراز اشتغال بکار آنان در حرفه صنعت ساختمان مطابق ضوابط جاری اقدام نمایند.
د. اعتراض
[الحاقی ۱۴۰۲/۷/۲۳]:
۲۵– ۴ - فرآیند رسیدگی به اعتراض کارگر ساختمانی به نتیجه گزارش بازرسی میدانی
۱ – ۲۵ - ۴ - در اجرای بند (ط) قانون اصلاح ماده (۵) مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۵، چنانچه کارگر ساختمانی به توقف ارتباط بیمه کارگران ساختمانی معترض بوده و درخواست بررسی و پذیرش مجدد داشته باشد، می بایست حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ توقف رابطه بیمه ای توسط سازمان، نسبت به تکمیل «فرم شماره (۴)» و ارائه آن به واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعبه ذیربط اقدام نماید.
۲ – ۲۵ - ۴ - مسئول واحد یاد شده موظف است در خصوص تصویربرداری و شناسه گذاری فرم شماره (۴) تکمیل شده در بخش مستندات کارگر ساختمانی در پرونده الکترونیک و همچنین ثبت درخواست انجام بازرسی دو نفره اقدام نماید.
۳ – ۲۵ - ۴ - بازرسی هائی که در فرآیند بررسی اعتراض کارگر ساختمانی انجام می شوند، می بایست توسط دو بازرس شعبه یکی از واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی و دیگری به انتخاب رئیس شعبه و حداکثر ظرف دو هفته از زمان تخصیص بازرسی، انجام و نتیجه در سیستم درج و گزارش آن به بیمه شده اعلام گردد.
۴ – ۲۵ - ۴ - بازرسی های تائید شده توسط رئیس/ معاون شعبه مربوط به این بخش، می بایست توسط اداره نام‌نویسی و حسابهای انفرادی اداره کل استان ذیربط بر اساس مدارک و مستندات بطور کامل مورد بررسی قرار گرفته و در سیستم اظهارنظر گردد. بدیهی است ملاک عمل، نظر رئیس اداره یاد شده خواهد بود.
۵ – ۲۵ - ۴ - چنانچه کارگر ساختمانی به نتیجه بازرسی میدانی اولیه (بدوی) به عمل آمده توسط واحدهای اجرائی سازمان در راستای اعتراض اول، مجدداً معترض باشد، می بایست حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ بازرسی اخیر، اعتراض خود را ضمن تکمیل «فرم شماره (۴)» به شعبه ذیربط ارائه نماید و متعاقب آن می بایست بازرسی تحقیقی میدانی و بررسی همه جانبه (تجدیدنظر) صورت پذیرفته و نتیجه به بیمه شده اعلام گردد.
ه – . پرداخت و گردش حساب:
۲۶– ۴ - حق بیمه سهم بیمه شده کارگران ساختمانی در زمان اشتغال بکار معادل %۷ دستمزد مقطوع تعیین شده خواهد بود که کارگر ساختمانی می بایست راساً حق بیمه خود را هر ماه با رعایت مهلت مقرر به سازمان پرداخت نماید.
۲۷– ۴ - بمنظور جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی و احقاق حقوق بیمه شدگان واقعی کارگران ساختمانی صدور فیش پرداخت حق بیمه منوط به وجود گزارش بازرسی و تایید اشتغال بکار، در فاصله زمانی شش ماه قبل از دوره برگ پرداخت مربوطه خواهد بود.
۲۸ – ۴ - از آنجایی که مهلت پرداخت حق بیمه هر ماه لغایت آخرین روز ماه بعد می باشد لذا در صورت عدم پرداخت حق بیمه مربوطه ظرف مهلت مذکور به ترتیب ذیل عمل می گردد:
۱ – ۲۸ - ۴ - چنانچه مراجعه ظرف شش ماه پس از آخرین پرداخت حق بیمه باشد، محاسبه و وصول حق بیمه معوق بر اساس گردش حساب به همراه جرائم متعلقه ضمن رعایت ضوابط و مقررات مربوطه و به شرط پوشش بازرسی اشتغال بکار تایید شده، بلامانع خواهد بود.
۲ – ۲۸ - ۴ - در صورتی که تاریخ مراجعه بعد از شش ماه از آخرین پرداخت حق بیمه باشد، تداوم بیمه پردازی وی در صورت احراز کامل اشتغال در کارهای ساختمانی در قالب بیمه کارگران ساختمانی تابع ضوابط و شرایط حاکم بر پذیرش متقاضی جدید خواهد بود.
و. کارگزاری
[الحاقی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
۲۹ – ۴ - در راستای وظایف محوله و به جهت کنترل و نظارت مستمر بر وضعیت اشتغال بکار متقاضیان مورد نظر در کارهای ساختمانی کارگزاری های رسمی نیز موظفند با هماهنگی شعبه ذی ربط نسبت به معرفی فرد یا افراد مجرب و آشنا با قوانین و مقررات مربوطه وفق ضوابط اقدام نماید.
تذکر ۱: به دلیل حساسیت امر و اهمیت موضوع در جهت افزایش کیفیت نتایج حاصله در راستای اجرای این فرآیند، لازم است در انتخاب فرد یا افراد مذکور، شاخص هایی از قبیل تعهد، توانمندی، مسئولیت پذیری، تجربه، صداقت در رفتار و گفتار و پایبندی به اصول و موازین اخلاقی مورد توجه قرار گیرد.
تذکر ۲: انجام کلیه اقدامات از جمله اخذ تاییدیه حراست، انعقاد قرارداد، اخذ رمز و کد کاربری، صدور کارت شناسایی جهت انجام امور میدانی و رعایت سایر امور ضروری در راستای به کارگیری و جذب نیروی انسانی و فعالیت در این فرآیند، از سوی کارگزاری مربوطه الزامی می باشد.
۳۰– ۴ - واحد نام نویسی و حساب های انفرادی شعبه می بایست بمنظور نظارت بر وضعیت اشتغال بکار کارگران ساختمانی، مطابق برنامه ریزی مدون و بر اساس ضوابط موجود، درخواست های بررسی و شناسایی افراد موصوف را به انضمام آدرس محل اشتغال بیمه شدگان مربوطه از طریق سیستم متمرکز کارگران ساختمانی، به مسئول کارگزاری ذی ربط ارجاع نماید. بدیهی است آن دسته از شعبی که دارای بیش از یک کارگزاری می باشند تفکیک فهرست مذکور می بایست با رعایت اصل برابری مد نظر قرار گیرد.
تذکر: تعداد فرم های درخواست بررسی و شناسایی از سوی شعبه در طول یک هفته برای هر نفر حداکثر ۳۰ درخواست تعیین می گردد.
۳۱ – ۴ - کارگزاری موظف است حداکثر ظرف مدت «چهار روز کاری» پس از دریافت فرم های درخواست بررسی و شناسایی، نسبت به بررسی موضوع احراز اشتغال بکار متقاضیان ذی ربط منطبق با جدول شاغلین بخش صنعت ساختمان، از محل اشتغال بکار، نحوه انجام فعالیت و شرح آن، با رعایت سایر ضوابط و مقررات، اقدام نتیجه گزارش های ذی ربط را پس از ثبت در سیستم متمرکز کارگران ساختمانی، به همراه سایر مدارک و مستندات، طبق فرم اخذ شده از سیستم مذکور و درج مهر مسئول کارگزاری جهت بررسی و تایید نهایی به واحد نام نویسی و حساب های انفرادی شعبه ارسال نماید.
۳۲ – ۴ - کلیه کارگزاری های رسمی سازمان موظفند ضمن مطالعه دقیق قوانین و مقررات بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی، نظارت های ادواری و موردی را با اولویت بررسی و شناسایی از محل اشتغال بکار، طبق قوانین و ضوابط موجود با ذکر آدرس محل اشتغال، شماره پروانه ساختمان و… انجام دهند.
۳۳ – ۴ - واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعب می بایست تمهیدات لازم را به منظور بررسی صحت و سقم گزارش های ارسالی از سوی کارگزاری ها ، توسط بازرسین منتخب (همکاران سازمانی) پیش بینی نموده تا حسب مورد نسبت به بررسی مجدد حداقل %۱۰ از گزارش های بازرسی تحقیقی ارائه شده بصورت تصادفی (در طول هر دوره بازرسی انجام شده)، جهت احراز اشتغال متقاضیان ذی ربط قبل از تاییدیه پرداخت حق الزحمه طبق مقررات و ضوابط جاری اقدام گردد.
۳۴ – ۴ - پرداخت حق الزحمه اجرای فرآیند بازرسی تحقیقی از طریق کارگزاری رسمی به ازای ارائه هر گزارش به شعبه، صرفا پس از تایید مسئول نام نویسی و حساب های انفرادی و رییس شعبه و بر اساس مصوبه های شماره ۱۱۰۰/۹۴/۲۸۱۵ مورخ ۱۳۹۴/۹/۷ و شماره ۱۱۰۰/۹۴/۳۲۲۸ مورخ ۱۳۹۴/۱۰/۱۷ هیات مدیره محترم سازمان و تغییرات بعدی آن خواهد بود.
تذکر: صرفاً آن دسته از گزارش های بازرسی تحقیقی که ضمن رعایت کامل ضوابط و مقررات مربوطه، وضعیت قطعی اشتغال (تایید) و یا عدم اشتغال (عدم تایید) بیمه شده در کارهای ساختمانی را مشخص نموده باشد، مشمول پرداخت حق الزحمه خواهد بود.
۳۵ – ۴ - در صورت مشاهده و اثبات هرگونه خطای سهوی یا عمدی، سوء استفاده و یا تخلف احتمالی کارگزاری مربوطه و نیز عدم رعایت ضوابط و مقررات در اجرای این فرآیند، سازمان ضمن مکلف نمودن کارگزاری ذی ربط به جبران خسارات و هزینه های احتمالی، نسبت به اعمال مجازات های تعیین شده طبق دستورالعمل نحوه رسیدگی به تخلفات کارگزاری های رسمی سازمان با پیشنهاد دفتر امور کارگزاری ها به ستاد صدور جواز کارگزاری ها اقدام خواهد نمود.
ز. سایر موارد
[الحاقی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
۳۶– ۴ - کارگران شاغل در کارهای ساختمانی تا زمانی که تحت پوشش قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب سال ۱۳۸۶ قرار نگرفته اند، مشمول قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب سال ۱۳۵۲ و اصلاحات بعدی آن بوده و در صورت احراز شرایط از مزایای قانون مربوطه برخوردار خواهند شد.
۳۷ – ۴ - به موجب ماده یک قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب ۱۳۵۲/۸/۲۱ کلیه کارگران شاغل در کارهای ساختمانی (دارای کارت مهارت یا بدون کارت مهارت فنی) اعم از ایجاد یا توسعه بنا و تخریب مربوط به آن بترتیب مندرج در قانون نزد سازمان تامین اجتماعی در مقابل حوادث ناشی از کار بیمه خواهند بود و نحوه اقدام در خصوص معرفی آنان به مراکز درمانی مطابق مفاد دستور اداری شماره ۵۰۱۰/۹۳/۰۱ مورخ ۱۳۹۳/۰۱/۰۵ مشترک حوزه معاونت های بیمه ای و درمان خواهد بود.
۳۸ – ۴ - نحوه نقل و انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی مشمولین همانند ضوابط عمومی و تعیین شده فی مابین صندوق های بیمه و بازنشستگی و بر اساس قوانین مربوطه صورت می پذیرد.
۳۹ – ۴ - احتساب سابقه بیمه پردازی برای کارگران ساختمانی جهت ایامی خواهد بود که بیمه شده در شغل ساختمانی اشتغال به کار داشته و حق بیمه متعلقه را پرداخت نماید.
۴۰ – ۴ - ادارات کل استا ن ها موظفند، نسبت به ارسال کلیه آمارهای مربوط به بیمه کارگران ساختمانی به صورت هر سه ماه یک بار (سه ماهه اول؛ اسفند، فروردین و اردیبهشت، سه ماهه دوم؛ خرداد، تیر و مرداد، سه ماهه سوم؛ شهریور، مهر و آبان و سه ماهه چهارم؛ آذر، دی و بهمن) و صرفا مطابق فرمت Excel “پیوست” لغایت دهم ماه بعد به اداره کل نام‌نویسی و حساب های انفرادی اقدام نمایند.
۴۱ – ۴ - در خصوص ارسال آمار افراد مختومه شده بر اساس گزارشات بازرسی تایید نشده، بیمه شدگان کارگر ساختمانی که به علت بازنشستگی، از کارافتادگی، فوت و یا عدم پرداخت حق بیمه در مهلت مقرر و… ارتباط بیمه پردازی آنان خاتمه یافته است، جزء نفرات مختومه لحاظ نگردیده و می بایست از درج افراد مربوطه در فهرست نفرات مختومه شده خودداری به عمل آید.
۴۲ – ۴ - معاونت های بیمه ای، برنامه ریزی، مالی و پشتیبانی و اقتصادی و سرمایه گذاری موظفند ترتیبی اتخاذ نمایند تا در صورت عدم تامین منابع لازم جهت گسترش پوشش بیمه ای کارگران ساختمانی، افزایش مجموع عوارض تا معادل سی درصد (%۳۰) و بصورت سالانه حداکثر در سقف معادل دو و نیم درصد (%۲/۵) جهت طی فرایند تصویب به هیات وزیران ارسال نمایند. همچنین در اجرای بند (ج) قانون یاد شده ضمن ایجاد حساب واحد برای کلیه عملیات مالی موضوع این قانون، وجوه حاصل از درآمدهای تحقق یافته و سرمایه گذاری انجام شده و سود حاصل از سرمایه گذاری را صرفا برای بیمه نمودن کارگران ساختمانی، اختصاص داده و گزارش عملکرد درآمد و هزینه و خسارات پرداختی افراد تحت شمول را به تفکیک هر سه ماه یکبار به کمیسیون های اجتماعی و عمران مجلس شورای اسلامی ارائه نماید.
۴۳ – ۴ - در اجرای قانون بیمه های اجتماعی کارگران ساختمانی مدیران و مسئولین بلافصل کارکنان، مسئول نظارت و کنترل بر حفظ روابط کارکنان خود در انجام وظایف محوله بوده و می بایست در خصوص عملکرد آنان پاسخگو باشند. ضمنا چنانچه اثبات شود همکاران ذیربط با اقدامات خود موجبات پذیرش کارگران غیرواقعی را فراهم نموده باشند، علاوه بر برخورد با همکاران خاطی با مدیران و سرپرستان مربوطه نیز که در کشف تخلف یا سوء استفاده احتمالی اهمال نموده باشند، مطابق قوانین و مقررات رفتار خواهد شد.
۴۴ – ۴ - شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین مکلف است در اسرع وقت و حداکثر یک ماه از تاریخ صدور بخشنامه اقدامات لازم پیرامون اعمال کلیه اصلاحات نرم افزاری مربوط به تعامل مکانیزه با سامانه کارگران ساختمانی مستقر در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و همچنین توسعه سایر قابلیت های نرم افزاری سیستم کارگران ساختمانی را معمول نماید.
۱ – ۴ – کلیه کارگران شاغل در کارهای ساختمانی بمنظور بهره مندی از تعهدات قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی و شناسایی کارگران واقعی ساختمانی (اعم از جدید و نام نویسی شده قبلی)، در ابتدا می بایست نسبت به ثبت نام و تکمیل اطلاعات مورد درخواست در سامانه رفاهی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اقدام نمایند.
۲ – ۴ – اطلاعات افراد ثبت نام شده در سامانه مذکور( شاغل در کارهای ساختمانی) با بکارگیری سایر پایگاه های اطلاعاتی موجود در بانک داده سامانه موصوف اعتبار سنجی شده و پس از انجام مراحل کنترلی جهت بهره برداری در دسترس کاربران واحدهای اجرایی سازمان تامین اجتماعی قرار می گیرد.
۳ – ۴ – سامانه بگونه ای طراحی گردیده که صرفاً فهرست آن دسته از کارگران شاغل در کارهای ساختمانی را که درخواست آنان مورد تایید قرار گرفته است را در اختیار کاربران واحدهای اجرایی قرار می دهد. مع الوصف، کاربران موصوف می توانند با ورود به سامانه یاد شده و با انتخاب گزینه های “نام خدمت” (بیمه کارگران ساختمانی)، “وضعیت حساب”، به فهرست اطلاعات مورد نظر دسترسی داشته باشند.
۴ – ۴ – مسئولین نام‌نویسی و حساب های انفرادی واحدهای اجرایی می بایست با ورود به سامانه مذکور، نسبت به احصای فهرست اطلاعات کارگران شاغل در کارهای ساختمانی که در محدوده جغرافیایی شعبه مربوطه ثبت نام و اشتغال آنان در صنعت ساختمان وفق جدول شانزده گانه مشاغل کارگران ساختمانی مورد تایید قرار گرفته است، با رعایت سایر مقررات و ضوابط جاری اقدام نمایند.
۵ – ۴ – مسئولین واحدهای نام‌نویسی و حساب های انفرادی موظفند فهرست افراد مربوطه را با رعایت تقدم زمانی تاریخ ثبت نام، بمنظور بررسی صحت و سقم و احراز اشتغال واقعی آنان به کار در یکی از مشاغل منطبق با جدول شاغلین وفق جدول شانزده گانه مشاغل کارگران ساختمانی، به بازرسین منتخب (همکاران شعبه یا کارگزاری های رسمی) ارائه نمایند.
۶ – ۴ – بازرسین منتخب واحدهای اجرایی موظفند حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از دریافت اطلاعات مربوط به کارگران شاغل در کارهای ساختمانی از واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی، نسبت به انجام بازرسی تحقیقی در خصوص اشتغال بکار کارگران ساختمانی (از محل اشتغال بکار یا عنداللزوم محل سکونت) با رعایت سایر ضوابط و مقررات اقدام و نتیجه گزارش بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی طبق (فرم پیوست شماره ۱) را به همراه سایر مدارک و مستندات مربوطه و اعلام نظر به واحد نام‌نویسی و حساب های انفرادی ارسال نمایند.
۷ – ۴ – مسئولین نام‌نویسی و حساب های انفرادی شعب پس از دریافت گزارش و شناسایی کارگران ساختمانی مکلفند با ورود به سامانه فوق الذکر، فرم گزارش بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی و پذیرش کارگران را در ارتباط با هر کدام از متقاضیان ذیربط تکمیل و در سیستم مربوطه ثبت نمایند.
تذکر: پس از طراحی نرم افزار مربوطه کلیه فرآیندها بصورت سیستمی در سامانه موصوف اعمال خواهد شد.
۸ – ۴ – روسا/ معاونین شعب تامین اجتماعی می بایست به طور مرتب آن دسته از رکوردهای مرتبط با بیمه کارگران ساختمانی که فرم گزارش بازرسی تحقیقی آنان تکمیل و وضعیت آن ها در سیستم مورد نظر «در انتظار تایید نهایی شعبه» ثبت گردیده است را انتخاب و نسبت به اظهار نظر نهایی (با توجه به مستندات ارسالی) اقدام نمایند.
۹ – ۴ – واحدهای اجرایی موظفند در صورت مراجعه کارگران شاغل در کارهای ساختمانی، از ثبت نام در سامانه مورد اشاره و تایید اشتغال بکار آنان اطمینان حاصل نموده و پس از آن نسبت به دریافت درخواست، مدارک و ادامه مراحل وفق ضوابط جاری اقدام نمایند.
۱۰ – ۴ – آن دسته از متقاضیانی که وفق اطلاعات موجود در سامانه رفاهی، اشتغال بکار آنان مورد تایید قرار می گیرد، می بایست حداکثر ظرف مدت یک هفته از تاریخ گزارش بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی جهت ارائه درخواست به واحد اجرایی ذی ربط مراجعه نمایند، در غیر این صورت پذیرش درخواست آنان منوط به احراز اشتغال بکار مجدد در مشاغل ساختمانی خواهد بود.
۱۱ – ۴ – واحدهای نام نویسی و حساب های انفرادی مکلفند به هنگام مراجعه کارگران شاغل در کارهای ساختمانی، بمنظور شناسایی کارگران ساختمانی واقعی نسبت به اخذ مدارک کامل از جمله کارت مهارت فنی معتبر (ارائه شماره شناسایی کارت مهارت)، کارت ملی و شناسنامه مخاطب، اخذ تاییدیه اصالت گواهی نامه و پروانه مهارت فنی نیروی کار از سایت سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور و همچنین احراز اشتغال بکار آنان در شغل کارگران ساختمانی (منطبق با جدول شانزده گانه) با توجه به گزارش بازرسی تحقیقی با رعایت سایر شرایط مقرر مراتب را مورد بررسی قرار دهند.
۱۲ – ۴ – بمنظور حصول اطمینان از عدم کارفرمایی افراد موصوف در واحدهای صنفی، مسئول نام‌نویسی و حسابهای انفرادی می بایست از طریق سامانه اصناف و بازرگانان ایرانیان قبل از پذیرش و ثبت نام کارگران ساختمانی، وضعیت کارفرمایی واحد صنفی (پروانه کسب صنفی) آنان را از طریق سامانه مذکور مورد بررسی قرار داده و چنانچه متقاضیان ذی ربط دارای پروانه واحد صنفی باشند از پذیرش و نام‌نویسی آنان خودداری نمایند. ضمناً این دسته از افراد در صورت احراز شرایط مقرر می توانند نسبت به تداوم بیمه پردازی از طریق بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد و یا ادامه بیمه بصورت اختیاری و بهره مندی از مزایای قانون تامین اجتماعی اقدام نمایند.
۱۳ – ۴ – در صورت اعتراض به گزارش بازرسی تحقیقی مبنی بر کارفرمایی واحد صنفی (دارا بودن پروانه کسب)، چنانچه با ارائه مدارک متقن و مثبته و وفق بررسی های انجام شده کارگر شاغل فاقد پروانه کسب واحد صنفی باشند و از طریق گزارش بازرسی تحقیقی اشتغال بکار کارگر ساختمانی در بخش ساختمان مورد تایید قرار گیرد، پذیرش و نام‌نویسی این قبیل افراد با رعایت سایر مقررات و ضوابط جاری بلامانع خواهد بود.
۱۴ – ۴ – قبل از ثبت نام و پذیرش کارگران شاغل در کارهای ساختمانی حصول اطمینان از انجام کلیه اقدامات مربوطه شامل: تکمیل فرم درخواست پوشش بیمه ای (فرم پیوست شماره ۲) و ثبت آن در دبیرخانه شعبه، اخذ تاییدیه اصالت کارت مهارت فنی صنعت ساختمان از سامانه سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور (طبق تاییدیه نمونه پیوست)، گزارش بازرسی تحقیقی مبنی بر احراز اشتغال بکار متقاضی در مشاغل ساختمانی، انجام معاینات پزشکی، اخذ تعهدنامه مبنی بر فاقد هرگونه پوشش بیمه ای (فرم پیوست شماره ۳)، تاییدیه سیستمی از سامانه اصناف و بازرگانان ایرانیان در خصوص عدم کارفرمایی واحد صنفی و… با رعایت سایر ضوابط، الزامی می باشد.
۱۵ – ۴ – واحدهای امور بیمه شدگان شعب مکلفند متعاقب احراز اشتغال بکار کارگران شاغل در کارهای ساختمانی، نسبت به معرفی این دسته از افراد طبق (فرم پیوست شماره ۴) به مراکز معاین (در صورت نداشتن شرایط معافیت از انجام معاینه پزشکی) جهت انجام معاینات پزشکی اقدام نمایند.
۱۶ – ۴ – به موجب ماده یک قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب ۲۱ /۸ /۱۳۵۲ کلیه کارگران شاغل در کارهای ساختمانی (دارای کارت مهارت یا بدون کارت مهارت فنی) اعم از ایجاد یا توسعه بنا و تخریب مربوط به آن بترتیب مندرج در قانون نزد سازمان تامین اجتماعی در مقابل حوادث ناشی از کار بیمه خواهند بود و نحوه اقدام در خصوص معرفی آنان به مراکز درمانی مطابق مفاد دستور اداری شماره ۰۱ /۹۳ /۵۰۱۰ مورخ ۰۵ /۰۱ /۱۳۹۳ مشترک حوزه معاونت های بیمه ای و درمان (فرم پیوست شماره ۵) خواهد بود.
۱۷ – ۴ – کارگران ساختمانی که اعتبار کارت مهارت فنی آنان در شرف پایان بوده (کمتر از دو ماه اعتبار داشته) و تمایل به تداوم رابطه بیمه پردازی دارند، می بایست نسبت به تمدید کارت مهارت فنی خود از طریق سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور اقدام نمایند، لذا در اینخصوص رعایت موارد ذیل الزامی می باشد:
الف – در خصوص کارگران ساختمانی بیمه شده که پس از انقضای دوره اعتبار کارت مهارت فنی، مجدداً با تمدید آن متقاضی بهره مندی از مزایای قانون مذکور می باشند، لازم است با انجام بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی بمنظور احراز اشتغال بکار و پذیرش و تداوم رابطه بیمه پردازی، از طریق اخذ درخواست جدید و با رعایت مقررات و سایر ضوابط جاری اقدام گردد.
ب – آن دسته از بیمه شدگانی که در فاصله کمتر از یک ماه پس از پایان اعتبار کارت مهارت فنی قبلی خود و یا قبل از تاریخ پایان اعتبار آن، دارای درخواست تداوم بیمه پردازی می باشند، ملاک صدور فیش و برگه پرداخت حق بیمه جهت آنان بر اساس تاریخ شروع اعتبارکارت مهارت جدید یا تاریخ پایان اعتبار کارت قبلی خواهد بود (هرکدام که موخر باشد) و در خصوص متقاضیانی که بعد از گذشت یک ماه از تاریخ پایان اعتبار کارت مهارت قبلی مراجعه می نمایند، ملاک صدور فیش و برگ پرداخت حق بیمه، تاریخ درخواست جدید متقاضی با رعایت تاریخ اعتبار کارت مهارت فنی می باشد.
۱۸ – ۴ – حق بیمه سهم بیمه شده کارگران ساختمانی در زمان اشتغال بکار معادل ۷% دستمزد مقطوع تعیین شده خواهد بود که کارگر ساختمانی می بایست راساً حق بیمه خود را هر ماه با رعایت مهلت مقرر به سازمان پرداخت نماید.
۱۹ – ۴ – از آنجاییکه بیمه شدگان شاغل در کارهای ساختمانی مکلفند، حق بیمه هر ماه را حداکثر تا آخرین روز ماه بعد به سازمان پرداخت نمایند، لذا چنانچه بیمه شده (در صورت فوت وی بازماندگان واجد شرایط ایشان) ظرف مدت حداکثر سه ماه پس از آخرین روز ماه بعد (مهلت پرداخت) بمنظور پرداخت حق بیمه مراجعه نماید، پرداخت حق بیمه ایام اشتغال بکار (در مدت تعیین شده) با رعایت ضوابط و مقررات مربوطه به همراه جرائم متعلقه بلامانع خواهد بود.
ضمناً در صورتیکه مراجعه بیمه شده خارج از مهلت مقرر اخیرالذکر (سه ماه پس از آخرین روز ماه بعد) باشد، پذیرش و تداوم بیمه پردازی وی منوط به انجام بازرسی تحقیقی مبنی بر احراز و تایید اشتغال بکار وی در فعالیت ساختمانی و با رعایت سایر مقررات و ضوابط جاری خواهد بود.
۲۰ – ۴ – ملاک تاریخ شروع بیمه پردازی جهت بیمه شدگان کارگران ساختمانی با توجه به تاریخ ثبت درخواست در دبیرخانه شعبه صورت می پذیرد.
۲۱ – ۴ – بمنظور جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی و احقاق حقوق بیمه شدگان واقعی کارگران ساختمانی صدور فیش پرداخت حق بیمه منوط به وجود گزارش بازرسی و تایید اشتغال بکار، در فاصله زمانی شش ماه قبل از دوره برگ پرداخت مربوطه خواهد بود.
۲۲ – ۴ – در خصوص آن دسته از بیمه شدگان کارگران ساختمانی دارای کارت مهارت فنی که در برخی از ماه ها نسبت به پرداخت حق بیمه خود در موعد مقرر اقدام ننموده اند، اخذ گردش حساب جهت دوره های مربوطه، صرفاً با انجام بازرسی تحقیقی و تایید اشتغال بکار در شغل کارگر ساختمانی موضوعیت خواهد داشت.
۲۳ – ۴ – کارگران شاغل در کارهای ساختمانی تا زمانی که تحت پوشش قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب سال ۱۳۸۶ قرار نگرفته اند، مشمول قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب سال ۱۳۵۲ و اصلاحات بعدی آن بوده و در صورت احراز شرایط از مزایای قانون مربوطه برخوردار خواهند شد.
۲۴ – ۴ – نحوه نقل و انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی مشمولین همانند ضوابط عمومی و تعیین شده فی مابین صندوق های بیمه و بازنشستگی و بر اساس قوانین مربوطه صورت می پذیرد.
۲۵ – ۴ – احتساب سابقه بیمه پردازی برای کارگران ساختمانی جهت ایامی خواهد بود که بیمه شده در شغل ساختمانی اشتغال به کار داشته و حق بیمه متعلقه را پرداخت نماید.
۲۶ – ۴ – کارگران ساختمانی که در کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی اشتغال بکار می یابند و جهت آنان لیست ماهیانه ارسال و حق بیمه پرداخت می گردد از شمول قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی خارج بوده و در صورت عدم اشتغال در کارگاه مربوطه و با ارائه درخواست و رعایت سایر شرایط مقرر می توانند از تسهیلات در نظر گرفته شده در قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی و آیین نامه اجرایی مربوطه بهره مند گردند.
۲۷ – ۴ – در مواردی که کارگران شاغل در مشاغل ساختمانی، حسب نتایج معاینات پزشکی اولیه از کار افتاده کلی بوده، لیکن در خصوص توانایی انجام کار آنان (بیمه شدگان قبل از سال ۱۳۹۴) توسط پزشک معاین اظهارنظر نشده است، در صورت احراز و تایید اشتغال بکار آنان (گزارش بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی) پذیرش و نام‌نویسی آنان در زمره کارگران ساختمانی بلامانع خواهد بود، بدیهی است پذیرش درخواست از کار افتادگی کلی این قبیل افراد بر اساس نوع بیماری اولیه که منجر به از کار افتادگی کلی گردیده، موضوعیت نخواهد داشت.
تذکر: در خصوص کارگران شاغل در کارهای ساختمانی که حسب نتایج معاینات پزشکی اولیه از کار افتاده کلی و فاقد توانایی انجام کار می باشند، شعب می بایست از پذیرش و نام‌نویسی آنان خودداری نماید.
۲۸ – ۴ – در خصوص آن دسته از کارگران شاغل در کارهای ساختمانی که سن بالا دارند، شعب موظفند پس از اعلام نتایج مراکز معاین پزشکی مبنی بر سلامت جسمانی و توانایی انجام کار، نسبت به انجام بازرسی تحقیقی دو نفره (بازرسین منتخب کارگزاری و شعبه) اقدام و در صورت تایید، هر سه ماه یک بار جهت احراز اشتغال بکار آنان در حرفه صنعت ساختمان مطابق ضوابط جاری اقدام نمایند.
۲۹ – ۴ – در خصوص آن دسته از مشاغل کارگران ساختمانی که به دلیل جابه جایی مکانی و سیار بودن شغل و ماهیت ذاتی کار، امکان بررسی اشتغال بکار (با مراجعه به محل کار) فراهم نمی باشد، احراز اشتغال بکار از طریق انجام بازرسی تحقیقی یا عنداللزوم اخذ اطلاعات از محل سکونت مخاطب با رعایت سایر ضوابط و مقررات جاری انجام می پذیرد.
۳۰ – ۴ – انجام بازرسی بمنظور احراز اشتغال بکار کارگران شاغل در مشاغل ساختمانی می بایست بصورت حضوری و میدانی با مراجعه به آدرس محل اشتغال بکار و یا عنداللزوم بازرسی تحقیقی از محل سکونت بیمه شده به همراه جمع آوری مستندات و شواهد مورد نیاز انجام گردد، لذا بررسی احراز اشتغال و یا عدم اشتغال بکار بصورت تلفنی از شخص بیمه شده/ متقاضی فاقد وجاهت بوده و قابلیت استناد نخواهد داشت.
۳۱ – ۴ – دقت نظر در انجام فرایند بازرسی تحقیقی بمنظور بررسی صحت و سقم احراز اشتغال بکار کارگران ساختمانی، به عنوان یکی از شاخص های موثر در ارزیابی و ارزشیابی عملکرد ادارات کل استان ها و شعب خواهد بود، لذا کارشناسان استان ها موظفند در بازدیدهای نظارتی این مهم را به جد مد نظر قرار دهند.
۳۲ – ۴ – با توجه به اینکه موضوع اشتغال بکار کارگران ساختمانی به استناد ماده (۱) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی از اهمیت ویژه ای در تحت پوشش قرار گرفتن متقاضیان برخوردار است، لذا بمنظور نظارت بر نحوه پوشش بیمه ای کارگران ساختمانی و جلوگیری از استفاده من غیر حق از مزایای قانون، بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی جهت احراز اشتغال آنان به شرح ذیل صورت می گیرد:
الف – بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی بمنظور احراز اشتغال افراد موصوف توسط همکاران سازمانی (با صدور احکام) و کارگزاری های رسمی سازمان انجام خواهد شد.
ب – واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی می بایست در خصوص آن دسته از بیمه شدگان کارگران ساختمانی که مطابق بازرسی و گزارش های واصله توسط مراجع ذی ربط اشتغال آنان در شغل کارگر ساختمانی احراز نگردیده است، نسبت به خاتمه بیمه پردازی آنها اقدام نماید.
توجه ۱: آن دسته از افراد که بر اساس گزارشات بازرسی تحقیقی وضعیت بیمه ای آنان مختومه می گردد، در صورت تمایل می توانند با احراز شرایط مقرر از طریق بیمه صاحبان حرف و مشاغل آزاد و یا ادامه بیمه بصورت اختیاری نسبت به ادامه بیمه پردازی و بهره مندی از مزایای قانون تامین اجتماعی اقدام نمایند.
توجه ۲: ایام بستری و مدت زمان تعیین تکلیف کمیسیون پزشکی کارگران ساختمانی از مصادیق عدم اشتغال آنان محسوب نخواهد شد.
ج – واحد نام‌نویسی و حساب های انفرادی موظف است متعاقب نام نویسی و بیمه پردازی کارگران ساختمانی ضمن برنامه ریزی مدون و بمنظور بررسی اشتغال بکار این دسته از افراد نسبت به درخواست انجام بازرسی تحقیقی حداقل هر شش ماه یک بار و حسب ضرورت بصورت موردی اقدام نماید.
د – بمنظور اطلاع شعبه از آخرین وضعیت محل اشتغال و سکونت کارگران ساختمانی، کارگران ذی ربط می بایست نسبت به اعلام تغییرات مربوط به محل اشتغال بکار و سکونت خود، جهت ثبت در سیستم اقدام نمایند. (فرم پیوست شماره ۶)، بدیهی است پس از تمهیدات و هماهنگی های لازم امکان دریافت اطلاعات مربوط به محل اشتغال بکار بیمه شدگان کارگر ساختمانی از طریق سامانه های غیرحضوری امکان پذیر خواهد بود.
هـ – انجام امور مربوط به برنامه ریزی جهت انجام بازرسی تحقیقی کارگران ساختمانی بصورت دستی (غیرسیستمی) مجاز نبوده و این فرآیند می بایست طی برنامه‌ریزی منسجم و با استفاده از نرم‌افزار مربوطه بصورت سیستمی انجام گردد.
و – بمنظور جلوگیری از مشکلات آتی، واحدهای اجرایی مکلفند نتیجه گزارش بازرسی را حداکثر ظرف سه روز اداری در سیستم ثبت نمایند.
ز – بمنظور جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی می بایست از اعلام و ارائه نتیجه گزارش بازرسی تحقیقی مربوط به اشتغال بکار کارگران ساختمانی به مخاطبین مربوطه امتناع و مشارالیه را بمنظور مراجعه به شعبه ذیربط حداکثر ظرف یک هفته آتی راهنمایی نمایند. ضمناً کلیه مکاتبات مورد نظر از طریق سیستم اتوماسیون اداری صورت پذیرد.
ح – واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی موظف است در صورت عدم احراز اشتغال بکار و اعتراض کارگران شاغل جدید یا بیمه شدگان جاری به نتیجه گزارش بازرسی شعب و کارگزاری های رسمی سازمان، ضمن اخذ درخواست اعتراض از مخاطبین مربوطه، نسبت به بررسی مجدد اشتغال بکار آنان اقدام نمایند. از طرفی چنانچه با بازرسی مجدد عدم تائید اشتغال بکار ایشان در شغل کارگر ساختمانی احراز گردد، ضمن اعلام نتیجه به بیمه شده مراتب می بایست در سامانه رفاهی کارگران ساختمانی ثبت گردد.
۳۳ – ۴ – سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور تمهیدات لازم در خصوص آموزش مهارت های مورد نیاز بازار کار، باز‌آموزی و تجدید مهارت کارگران ساختمانی بر اساس شیوه نامه اجرایی طرح آموزش کارگران صنعت ساختمان را فراهم و اجرا نموده و پس از آموزش مهارت های مورد نیاز نسبت به صدور کارت مهارت فنی برای آموزش دیدگان طرح مذکور و به شرح ذیل اقدام می نماید:
الف – شرایط و ترتیب صدور، تمدید و تعلیق کارت مهارت فنی و تعیین سطوح کارگران ساختمانی برای آموزش، طبق ضوابط و مقررات مورد عمل سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور از جمله آیین نامه صدور پروانه مهارت فنی و برای کارگران ماهر موضوع تصویب نامه شماره ۵۰۳۵۱ /ت۱۷۶۱۳ مورخ ۲۴ /۴ /۱۳۷۶ و شیوه نامه موضوع این ماده می باشد.
ب – با توجه به برگزاری دوره های کوتاه مدت از طریق سازمان آموزش فنی و حرفه ای جهت کارگران ساده ساختمانی، سطح توانمندی کارگران تعیین و کارت مهارت متناسب با شغل آنان صادر می گردد.
ج – کارگران شاغل در مشاغل ساختمانی می توانند پس از اخذ کارت مهارت فنی خود از سازمان آموزش فنی و حرفه ای کشور و ثبت نام در سامانه رفاهی (مرحله وضعیت تایید نهایی سر بازرس استانی)، جهت تعیین وضعیت بیمه ای خود (بدون محدودیت استان/ شهر صادرکننده کارت مهارت فنی) به شعب تامین اجتماعی محل سکونت خود (محل دریافت خدمت) مراجعه تا با رعایت سایر مقررات و ضوابط مربوطه نسبت به پذیرش آنها اقدام گردد.
۳۴ – ۴ – چنانچه محل سکونت و اشتغال بکار بیمه شدگان کارگران ساختمانی در برخی موارد به دلیل ماهیت شغل (خارج از استان محل بیمه پردازی) تغییر می نماید و این موضوع احیاناً مشکلاتی را جهت تداوم بیمه پردازی آنان به وجود می آورد، لذا بمنظور تسهیل در انجام امور بیمه ای این طیف از بیمه شدگان با وضعیت بیمه ای فعال، نحوه و شرایط جابجایی آنان در سطح استان ها به شرح ذیل خواهد بود:
الف – افراد موصوف که به دلیل جابجایی محل سکونت و اشتغال خود درخواست جابجایی بیمه پردازی کارگران ساختمانی را دارند می بایست نسبت به تکمیل فرم «درخواست جابجایی بیمه کارگران ساختمانی» (فرم پیوست شماره ۷) و ثبت آن در دبیرخانه شعبه مبدا اقدام نمایند. بدیهی است جهت آن دسته از متقاضیانی که فاقد کارت مهارت فنی معتبر بوده یا عدم اشتغال بکار آنان در حرفه ساختمانی احراز می گردد، درخواست جابجایی آنان فاقد موضوعیت خواهد بود.
ب – مسئول نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعبه مبدا می بایست وضعیت بیمه ای مخاطب را بررسی و در صورت فعال بودن، پس از اطمینان از عدم وجود بدهی بیمه شده (منوط به اخذ گردش حساب)، وضعیت را در سیستم به «منتقله به سایر شعب» تغییر داده و مراتب را جهت بررسی و احراز اشتغال بکار به شعبه مقصد با رعایت سایر مقررات ارسال نماید. لازم به ذکر است در خصوص بیمه شدگانی که وضعیتی غیر از فعال دارند پذیرش مجدد آنان در سایر شعب همانند بیمه شده جدید کارگر ساختمانی خواهد بود.
ج – مسئول نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعبه مقصد می بایست درخواست مخاطب را (از حیث تکمیل اطلاعات مورد نظر شامل؛ محل اشتغال بکار، سکونت و… ) مورد بررسی قرار داده و سپس نسبت به انجام بازرسی تحقیقی از محل اشتغال بکار جدید اقدام نماید. بدیهی است در صورت تایید و احراز اشتغال بکار، ثبت نام و نام‌نویسی بیمه شده در دفتر مستندات کارگران ساختمانی شعبه مقصد با وضعیت «واصله از سایر شعب» ثبت می گردد.
د – ملاک صدور فیش جدید پرداخت حق بیمه در شعبه مقصد جهت آن دسته از بیمه شدگان که در شعبه مبدا فعال بوده اند از تاریخ آخرین پرداخت حق بیمه در شعبه مبدا می باشد.
۳۵ – ۴ – از تاریخ صدور این بخشنامه جایگزینی بیمه شدگان جدید بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی که اشتغال بکار آنان در سامانه رفاهی کارگران ساختمانی مورد تایید قرار گرفته است بترتیب تاریخ ثبت نام و تایید اشتغال آنان، با رعایت مقررات و ضوابط جاری و در حدود ظرفیت های تعیین شده انجام خواهد پذیرفت. شایان ذکر است در این راستا شعب و ادارات کل استانها موظفند با توجه به مهلت مقرر (شعب تا پنجم و ادارات کل استان ها تا دهم هر ماه) گزارش تعداد افراد مختومه را طبق (فرم های پیوست شماره ۸ و ۹) بمنظور اخذ مجوزهای مربوطه به اداره کل نام‌نویسی و حسابهای انفرادی ارسال نمایند.
۳۶ – ۴ – در راستای وظایف محوله و به جهت کنترل و نظارت مستمر بر وضعیت اشتغال بکار متقاضیان مورد نظر در کارهای ساختمانی کارگزاری های رسمی نیز موظفند با هماهنگی شعبه ذی ربط نسبت به معرفی فرد یا افراد مجرب و آشنا با قوانین و مقررات مربوطه اقدام نماید.
توجه ۱: به دلیل حساسیت امر و اهمیت موضوع در جهت افزایش کیفیت نتایج حاصله در راستای اجرای این فرآیند، بایستی در انتخاب فرد یا افراد مذکور، شاخص هایی از قبیل تعهد، توانمندی، مسئولیت پذیری، تجربه، صداقت در رفتار و گفتار و پایبندی به اصول و موازین اخلاقی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
توجه ۲: انجام کلیه اقدامات از جمله اخذ تاییدیه حراست، انعقاد قرارداد، اخذ رمز و کد کاربری، صدور کارت شناسایی جهت انجام امور میدانی و رعایت سایر امور ضروری در راستای به کارگیری و جذب نیروی انسانی و فعالیت در این فرآیند، از سوی کارگزاری مربوطه الزامی می باشد.
۳۷ – ۴ – واحد نام نویسی و حساب های انفرادی شعبه می بایست بمنظور نظارت بر وضعیت اشتغال بکار کارگران ساختمانی، مطابق برنامه ریزی مدون و بر اساس ضوابط موجود، درخواست های بررسی و شناسایی افراد موصوف را به انضمام آدرس محل اشتغال بیمه شدگان مربوطه از طریق نرم افزار موجود، چاپ و پس از اخذ رسید به مسئول کارگزاری ذی ربط تحویل نماید. بدیهی است آن دسته از شعبی که دارای بیش از یک کارگزاری می باشند تفکیک فهرست مذکور می بایست با رعایت اصل برابری مد نظر قرار گیرد.
توجه: تعداد فرم های درخواست بررسی و شناسایی از سوی شعبه در طول یک هفته حداکثر ۳۰ درخواست تعیین می گردد که در صورت لحاظ نمودن توانمندی کارگزاری های تابعه از منظر نیروی انسانی و سایر مشخصه های تاثیرگذار، تهیه و ارسال درخواست جدید به کارگزاری تحت پوشش در طول همان هفته، پس از دریافت نتایج گزارش های فهرست قبلی، محدودیتی نخواهد داشت.
۳۸ – ۴ – کارگزاری موظف است حداکثر ظرف مدت «هفت روز کاری» پس از دریافت فرم های درخواست بررسی و شناسایی، نسبت به بررسی موضوع احراز اشتغال بکار متقاضیان ذی ربط منطبق با جدول شاغلین بخش صنعت ساختمان ( بند ۵ – ۲ فصل دوم)، از محل اشتغال بکار، نحوه انجام فعالیت و شرح آن، با رعایت سایر ضوابط و مقررات، اقدام و نتیجه گزارش های ذیربط را پس از تایید و مهر مسئول کارگزاری و به همراه سایر مدارک و مستندات، طبق (فرم پیوست شماره ۱۰) جهت بررسی و تایید نهایی به واحد نام نویسی و حساب های انفرادی شعبه ارسال نماید.
۳۹ – ۴ – کلیه کارگزاری های رسمی سازمان موظفند ضمن مطالعه دقیق قوانین و مقررات بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی، نظارت های ادواری و موردی را با اولویت بررسی و شناسایی از محل اشتغال بکار، طبق قوانین و ضوابط موجود با ذکر آدرس محل اشتغال، شماره پروانه ساختمان و… انجام دهند.
۴۰ – ۴ – رعایت کامل شئونات و اصول اخلاقی و اصل انصاف در طول فرآیند شناسایی و بررسی وضعیت اشتغال کارگران ساختمانی و همچنین در تنظیم و ارائه گزارش های نظارتی، الزامی می باشد.
۴۱ – ۴ – از آن جایی که هدف از کنترل و نظارت بر وضعیت اشتغال کارگران ساختمانی در جهت جلوگیری از استفاده من غیرحق از مزایای مترتب بر این گروه از بیمه شدگان تبیین گردیده است، لذا تهیه گزارش های بررسی و شناسایی بایستی با مشخص نمودن وضعیت اشتغال یا عدم اشتغال فرد موردنظر در کارهای ساختمانی، مدنظر قرار گیرد و قطعا ارائه گزارش های بررسی و شناسایی با هر مضمونی به غیر از موارد مذکور (میسر نشد، شناسایی نگردید و…)، اهداف سازمانی را محقق ننموده و ضرورت جمع آوری اطلاعات بیشتر و انجام بررسی های دقیق تر را ایجاب می نماید.
۴۲ – ۴ – بمنظور فراهم سازی شرایط مطلوب جهت اخذ نتایج بهتر و سریع تر در روند اجرای این فرآیند، کلیه واحدهای اجرایی می بایست نسبت به بروزرسانی اطلاعات این گروه از بیمه شدگان و آدرس محل اشتغال و سکونت ایشان اقدامات لازم را انجام و مراتب را طبق آخرین اصلاحات انجام شده در اختیار کارگزاری ها قرار دهند.
۴۳ – ۴ – نحوه انجام بررسی ها می بایست بصورت حضوری و میدانی با مراجعه به آدرس محل اشتغال بیمه شده به همراه اخذ امضا و اثر انگشت، صورت پذیرد. لذا شناسایی و بررسی وضعیت اشتغال کارگران ساختمانی از سایر طرق نامعتبر، از جمله تلفنی و… قابلیت استناد نخواهد داشت
۴۴ – ۴ – بمنظور تسهیل در پیگیری های آتی، درج تاریخ دقیق و ساعت انجام بررسی و شناسایی در گزارش های مربوطه از سوی کارگزاری الزامی می باشد.
۴۵ – ۴ – با توجه به کوتاه بودن زمان اشتغال در برخی مشاغل ساختمانی به دلیل ماهیت ذاتی کار، عملا احتمال اتمام زمان فعالیت بیمه شده در یک پروژه ساختمانی در زمان مراجعه نماینده کارگزاری و یا جابه جایی آدرس محل اشتغال بیمه شده در بازه های زمانی کوتاه مدت وجود خواهد داشت، لذا در اینگونه موارد پس از جمع آوری اطلاعات تکمیلی می بایست نسبت به انجام بررسی و شناسایی مجدد از محل اشتغال بکار جدید، تا زمان حصول نتیجه قطعی در خصوص اشتغال یا عدم اشتغال بیمه شده در کارهای ساختمانی، اقدامات لازم صورت پذیرد.
۴۶ – ۴ – واحد نام‌نویسی و حسابهای انفرادی شعب می بایست تمهیدات لازم را بمنظور بررسی صحت و سقم گزارش های ارسالی از سوی کارگزاری ها، توسط بازرسین منتخب (همکاران سازمانی) پیش بینی نموده تا حسب مورد نسبت به بررسی مجدد حداقل ۱۰ % از گزارش های بازرسی تحقیقی ارائه شده بصورت تصادفی (در طول هر دوره بازرسی انجام شده)، جهت احراز اشتغال متقاضیان ذی ربط قبل از تاییدیه پرداخت حق الزحمه طبق مقررات و ضوابط جاری اقدام گردد.
۴۷ – ۴ – در صورت اعتراض بیمه شده به نتیجه گزارش بررسی و شناسایی انجام شده توسط کارگزاری و بمنظور دستیابی به نتایج مطلوب، بررسی و شناسایی مجدد از وضعیت اشتغال بیمه شده مربوطه می بایست از طریق شعبه ذی ربط و یا بصورت دو نفره توسط نماینده کارگزاری و بازرس منتخب شعبه، اقدام گردد.
۴۸ – ۴ – از آنجایی که به دلیل مهارت کاری اغلب کارگران ساختمانی در چندین شغل تعریف شده، امکان به کارگیری اینگونه افراد در مشاغل مختلف در پروژه های ساختمانی گوناگون وجود خواهد داشت، لذا می بایست ضمن در نظر گرفتن عمده فعالیت مهارتی ایشان، مراتب در گزارش های بررسی و شناسایی، مدنظر قرار گرفته و توضیحات لازم در این زمینه ارائه گردد.
۴۹ – ۴ – پرداخت حق الزحمه اجرای فرآیند بازرسی تحقیقی از طریق کارگزاری رسمی به ازای ارائه هر گزارش به شعبه، پس از تایید مسئول نام نویسی و حساب های انفرادی و رییس شعبه و بر اساس مصوبه های شماره ۲۸۱۵ /۹۴ /۱۱۰۰ مورخ ۷ /۹ /۱۳۹۴ و شماره ۳۲۲۸ /۹۴ /۱۱۰۰ مورخ ۱۷ /۱۰ /۱۳۹۴ هیات مدیره محترم سازمان و تغییرات بعدی آن خواهد بود.
توجه: صرفاً آن دسته از گزارش های بازرسی تحقیقی که ضمن رعایت کامل ضوابط و مقررات مربوطه، وضعیت قطعی اشتغال (تایید) و یا عدم اشتغال (عدم تایید) بیمه شده در کارهای ساختمانی را مشخص نموده باشد، مشمول پرداخت حق الزحمه خواهد بود.
۵۰ – ۴ – در صورت مشاهده و اثبات هرگونه خطای سهوی یا عمدی، سوء استفاده و یا تخلف احتمالی کارگزاری مربوطه و نیز عدم رعایت ضوابط و مقررات در اجرای این فرآیند، سازمان ضمن مکلف نمودن کارگزاری ذی ربط به جبران خسارات و هزینه های احتمالی، نسبت به اعمال مجازات های تعیین شده طبق دستورالعمل نحوه رسیدگی به تخلفات کارگزاری های رسمی سازمان با پیشنهاد دفتر امور کارگزاری ها به ستاد صدور جواز کارگزاری ها اقدام خواهد نمود.
فصل پنجم : نحوه محاسبه حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی)
۱ – ۵ - از تاریخ ۷ /۱۰ /۱۳۵۲(اجرایی شدن قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب ۲۱ /۸ /۱۳۵۲) تا تاریخ ۲۹ /۹ /۱۳۷۹ (تاریخ اجرایی شدن قانون اصلاح ماده ۵ قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب ۱۷ /۸ /۱۳۷۹)، حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی) در واحدهای با زیر بنای بالاتر از ۱۵۰ مترمربع معادل ۳۰ ریال و در واحدهای با زیربنای کمتر از ۱۵۰ مترمربع معادل ۵ ریال به ازای هر مترمربع زیربنا محاسبه می گردد.
۲ – ۵ - از تاریخ ۲۹ /۹ /۱۳۷۹(تاریخ اجرای قانون اصلاح ماده ۵ قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب ۱۷ /۸ /۱۳۷۹) تا تاریخ ۱۹ /۸ /۱۳۸۶ (تاریخ اجرایی شدن قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۹ /۸ /۱۳۸۶)، حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی) در واحدهای با زیربنای تا ۱۰۰ مترمربع به ازای هر مترمربع معادل ۳ % حداقل دستمزد روزانه کارگر ساده شهری و از ۱۰۰ مترمربع سطح زیربنا به بالا به ازای هر مترمربع معادل ۴ % حداقل دستمزد روزانه کارگر ساده شهری محاسبه میگردد.
۳ – ۵ - از تاریخ ۱۹ /۸ /۱۳۸۶ (تاریخ اجرایی شدن قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۹ /۸ /۱۳۸۶) تا تاریخ ۱۴ /۲ /۱۳۸۸ (تاریخ اجرایی شدن قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۴ /۱۲ /۱۳۸۷) - به استثناء سال ۱۳۸۷، محاسبه حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی) بر اساس ۴ % حداقل دستمزد ماهانه برای هر مترمربع سطح زیر بنا خواهد بود.
توجه: بر اساس بند (۲۹) قانون بودجه سال ۱۳۸۷ کل کشور، قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی در سال ۱۳۸۷ لازم الاجراء نبوده است و لذا در طول سال ۱۳۸۷ حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی) محاسبه و مطالبه نمی گردد.
۴ – ۵ - از تاریخ ۱۴ /۲ /۱۳۸۸(تاریخ اجرایی شدن قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۴ /۱۲ /۱۳۸۷) تا تاریخ ۲ /۱۱ /۹۳ (تاریخ اجرایی شدن قانون اصلاح ماده (۵) اصلاحی قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۶ /۹ /۱۳۹۳)، محاسبه حق بیمه ساختمانی به استثناء ۹ ماهه آخر سال ۱۳۹۲، بر اساس آئین نامه اجرایی مواد ۳ و ۵ قانون بیمه کارگران ساختمانی موضوع مصوبات ۹ /۸ /۱۳۸۶ و ۱۹ /۲ /۱۳۸۹ به شرح ذیل خواهد بود:
- وفق قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی (مصوب ۱۴ /۱۲ /۱۳۸۷ مجلس شورای اسلامی)، حق بیمه ساختمانی هر مترمربع زیربنا براساس حداقل دستمزد ماهیانه مصوب شورای عالی کار و بر مبنای ارزش معاملاتی املاک و متراژ و طبقات موضوع ماده (۶۴) قانون مالیات های مستقیم (مصوب سال ۱۳۶۶ و اصلاحیه های بعدی آن)، سطح زیربنا و سایر شاخص های ارزش گذاری منطقه ای اعم از شهری، روستایی با توجه به ضریب محرومیت آن ها به شرح فرمول ذیل محاسبه و در هر صورت نرخ حق بیمه با توجه به شاخص های موصوف از ۴ % حداقل دستمزد ماهیانه مصوب شورای عالی کار بیشتر نخواهد بود.
میزان حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی): مبلغ قابل پرداخت حق بیمه به ازای هر پروانه ساختمانی از حاصل ضرب نرخ حق بیمه در متراژ زیربنای مندرج در پروانه به دست می آید که در آن:
ضریب حق بیمه: عددی که بر مبنای زیربنای هر واحد و ارزش معاملاتی عرصه هر مترمربع ساختمان طبق جدول ذیل تعیین می شود:
| میانگین زیربنای هر واحد ارزش معاملاتی عرصه هر مترمربع (ارقام به ریال) | ۷۵ مترمربع و کمتر | بیش از ۷۵ تا ۱۵۰ مترمربع | بیش از ۱۵۰ مترمربع |
| ۰۰۰ /۱۰ و کمتر | ۲ /۲ درصد | ۲ /۵ درصد | ۲ /۹ درصد |
| بیش از ۰۰۰ /۱۰ تا ۰۰۰ /۵۰ | ۲ /۷ درصد | ۳ /۱ درصد | ۳ /۳ درصد |
| بیش از ۰۰۰ /۵۰ تا ۰۰۰ /۲۰۰ | ۳ /۳ درصد | ۳ /۶ درصد | ۳ /۸ درصد |
| ۰۰۰ /۲۰۰ بیشتر | ۴ درصد | ۴ درصد | ۴ درصد |
نرخ حق بیمه سهم کارفرما: مبلغ حق بیمه پرداختی به ازای هر مترمربع زیربنای ساختمان که برابر حاصل ضرب ضریب حق بیمه در حداقل دستمزد ماهیانه مصوب شورای عالی کار در سال صدور پروانه می باشد.
۱ – ۴ - ۵ – بر اساس تصویب نامه شماره ۱۴۰۲۸۳ /ت۴۵۲۵۰ هـ مورخ ۲۴ /۶ /۱۳۸۹ هیأت وزیران، حق بیمه پروانه های ساختمانی صادره در سال های ۱۳۸۹ الی ۱۳۹۲ بترتیب بر اساس ۲۵ %، ۵۰ %، ۷۵ % و ۱۰۰ % حق بیمه محاسبه و وصول گردد.
۲ – ۴ - ۵ - در اجرای دادنامه شماره ۵۴۹ مورخ ۸ /۸ /۹۱ هیات عمومی دیوان عدالت اداری موضوع تقاضای ابطال مواد ۹ و ۱۰ و تبصره های (۲) و (۳) ماده (۶) آیین نامه اجرایی مواد (۳) و (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی (موضوع تصویب نامه شماره ۴۲۰۵۳ /۴۳۰۴۰ مورخ ۲۶ /۲ /۱۳۸۹ هیات وزیران):
الف - چنانچه حق بیمه ساختمانی به هنگام صدور پروانه ساختمانی بر اساس متراژ زیربنا اخذ گردیده باشد، در زمان تمدید یا تجدید پروانه ساختمانی نیازی به اخذ مابه التفاوت ناشی از افزایش حداقل دستمزد پرداختی با حداقل دستمزد زمان تمدید یا تجدید پروانه نمی باشد.
ب - در خصوص ساختمان هایی که قبل از تاریخ ۱۰ /۹ /۱۳۸۷ و بر اساس قوانین مربوط به دوره خود (مصوب ۲۱ /۸ /۱۳۵۲و مصوب ۱۷ /۸ /۱۳۷۹) ساخته و حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی) مربوط به آن به سازمان پرداخت شده ولی به هر دلیل پایان کار مربوطه اخذ نگردیده است، شعب مجاز به مطالبه حق بیمه و ارائه گواهی مربوطه نخواهند بود.
ج - در مواردی که ساختمان قبل از ۱۰ /۹ /۱۳۸۷ و در زمان قوانین مربوطه ساخته شده و حق بیمه ساختمانی آن ها متناسب با قوانین موضوعه پرداخت گردیده باشد. لیکن افزایش بنا بعد از مورخ ۱۰ /۹ /۱۳۸۷ صورت گرفته باشد محاسبات حق بیمه منحصراً بابت متراژ افزایش بنا و بر اساس آیین نامه اجرایی مواد (۳) و (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی خواهد بود.
د - چنانچه عملیات ساختمانی بعد از تاریخ ۱۰ /۹ /۱۳۸۷ و بدون پرداخت حق بیمه انجام گرفته باشد حق بیمه متعلقه می بایست بابت کل متراژ ساختمان بر اساس آئین نامه اجرایی مواد (۳) و (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۹ /۲ /۱۳۸۹ با احتساب جرائم متعلقه از سال صدور پروانه ساختمان محاسبه، مطالبه و وصول گردد.
هـ - در ارتباط با واحدهایی که در مناطق روستایی و کمتر توسعه یافته و بر اساس مصوبات دولت احداث می شوند از تاریخ ۸ /۸ /۱۳۹۱ به بعد بدون اعمال هرگونه معافیت نسبت به محاسبه و مطالبه حق بیمه متعلقه با رعایت جدول پیش بینی شده در آیین نامه اجرایی مواد (۳) و (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب۱۹ /۲ /۱۳۸۹ و شاخص های مربوطه اقدام می گردد.
۳ – ۴ - ۵ - در اجرای بند (۸۹) ماده واحده قانون بودجه سال۱۳۹۲ کل کشور، در ۹ماهه سال۱۳۹۲ (از تاریخ ۱ /۴ /۱۳۹۲ لغایت ۲۹ /۱۲ /۹۲) پرداخت حق بیمه و ارائه اسناد در زمان صدور پروانه ساختمانی موضوع قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی در شهرها و روستاهای کشور به اعتبار واریز مبلغ نه هزارمیلیارد ریال از سوی سازمان امور مالیاتی کشور از محل بندهای (ج) و (د) ماده (۳۸) قانون مالیات بر ارزش افزوده متمرکز نزد سازمان دهیاری ها و شهرداری های کشور، بعنوان ۲۰ % حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی) به سازمان تأمین اجتماعی متوقف گردیده است.
توجه ۱: در خصوص استعلام هایی که قبل از تاریخ ۱ /۴ /۱۳۹۲ انجام و شعب تابعه نسبت به دریافت حق بیمه ساختمانی اقدام نموده اند، حق بیمه سهم کارفرمایی دریافت شده با توجه به سهمیه کارگران ساختمانی بابت ۲۰ % حق بیمه سهم کارفرمایی اینگونه کارگران منظور گردیده است.
توجه ۲: در خصوص استعلام هایی که قبل از تاریخ یاد شده انجام، لیکن شعب بنا به دلایلی از جمله عدم توانایی پرداخت یکجای حق بیمه ساختمانی با توجه به دستورهای اداری شماره ۱۶۸۰ /۹۱ /۵۰۲۰ مورخ ۲۳ /۲ /۹۱ و شماره ۲۶۱۶ /۹۲ /۵۰۲۰ مورخ ۲۸ /۳ /۹۲ و یا با در نظر گرفتن مجوزهای صادره نسبت به تقسیط آن اقدام نموده و گواهی مربوطه نیز به هنگام تقسیط بدهی صادر گردیده است، واحدهای اجرایی تابعه می بایست برابر مقررات نسبت به وصول اقساط در سررسیدهای تعیین شده اقدام لازم معمول نمایند.
۵ – ۵ - [اصلاحی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
از تاریخ ۲ /۱۱ /۹۳ (تاریخ اجرایی شدن قانون اصلاح ماده (۵) اصلاحی قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۱۶ /۹ /۱۳۹۳) به بعد محاسبه حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی بر مبنای ۱۵ % مجموع عوارض صدور پروانه خواهد بود. ضمناً بر اساس تفاهم نامه های منعقده فی مابین سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور و سازمان تامین اجتماعی (به شرح تفاهم نامه های پیوست)، مراجع صدور پروانه مکلفند در دوره های ذیل و بر اساس عناوین مندرج در جداول مربوطه، عوارض صدور پروانه ساختمانی مشمول کسر حق بیمه را بمنظور محاسبه حق بیمه ساختمانی به همراه مبلغ کل عوارض صدور پروانه به سازمان اعلام نمایند.
الف - از تاریخ ۲ /۱۱ /۱۳۹۳ لغایت ۵ /۱۲ /۱۳۹۳ بر اساس مجموع عوارض صدور پروانه ساختمانی.
ب - از تاریخ ۶ /۱۲ /۱۳۹۳ لغایت ۱۷ /۳ /۱۳۹۴ بر اساس عناوین عوارض صدور پروانه ساختمانی موضوع تفاهم نامه مورخ ۴ /۱۲ /۱۳۹۳.
ج - از تاریخ ۱۸ /۳ /۱۳۹۴ لغایت ۶ /۱۲ /۱۳۹۶ بر اساس عناوین عوارض صدور پروانه ساختمانی موضوع تفاهم نامه مورخ ۱۸ /۳ /۱۳۹۴.
د - از تاریخ ۷ /۱۲ /۱۳۹۶ لغایت ۱۲ /۸ /۱۳۹۷ با توجه به دستوراداری شماره ۱۳۰۷۹ /۹۶ /۵۰۲۰ مورخ ۰۷ /۱۲ /۱۳۹۶ بر اساس مجموع عوارض صدور پروانه ساختمانی.
هـ – از تاریخ ۱۴۰۲/۰۸/۰۳ (تاریخ لازم الاجرا شدن قانون مذکور) حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی معادل ۲۵ درصد مجموع عوارض صدور پروانه ایجاد یا توسعه، احداث و یا افزایش تراکم ساختمان، تخریب و نوسازی بنا و تعمیرات اساسی (علاوه بر عوارض پرداختی) به عنوان سهم مالک محاسبه و وصول خواهد شد.
۱ – ۵ - ۵ - واحدهای اجرایی در اجرای تفاهم نامه مورخ ۱۳ /۸ /۱۳۹۷ منعقده فی مابین سازمان و سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور موضوع قانون اصلاح ماده (۵) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی (مصوب ۱۶ /۹ /۱۳۹۳ مجلس شورای اسلامی)، می بایست در ارتباط با محاسبه عوارض تغییر کاربرد و ارزش بهینه اعیانی به شرح ذیل اقدام نمایند:
الف - مبلغ اعلام شده تحت عنوان عوارض «ارزش بهینه» شامل دو بخش «ارزش بهینه عرصه» و «ارزش بهینه اعیانی» می باشد که با توجه به ماهیت آن ها «ارزش بهینه اعیانی» در زمره بند (۱) تفاهم نامه مورخ ۱۳ /۸ /۱۳۹۷ و مشمول کسر حق بیمه بوده و مبلغ اعلام شده تحت عنوان «ارزش بهینه عرصه» جز مصادیق بند (۲) تفاهم نامه طبقه بندی و از شمول کسر حق بیمه مستثنی می باشد.
ب - مبالغ اعلام شده تحت عنوان عوارض «تغییر کاربرد» مندرج در اوراق اعلام عوارض، با توجه به این که مرتبط با ساخت و ساز نمی باشد، از مصادیق بند (۲) تفاهم نامه تلقی گردیده و مشمول کسر حق بیمه نمی باشد.
ج – عنوان عوارض «تغییر کاربرد» به «نوع استفاده از اعیانی ساختمان» و همچنین عوارض «ارزش بهینه عرصه» به «ارزش افزوده قانونی ناشی از طرح های توسعه شهری» تغییر نام پیدا نموده است که جزو مصادیق بند (۲) تفاهم نامه مورخ ۱۳ /۸ /۱۳۹۷ طبقه بندی و از شمول کسر حق بیمه مستثنی می باشند.
د - عنوان عوارض «ارزش بهینه اعیانی» که مربوط به اعیانی ساختمان می باشد به عوارض «افزایش ارزش قانونی اعیانی ناشی از طرح های توسعه شهری» تغییر نام نموده است که مشمول عناوین بند (۱) تفاهم نامه مورخ ۱۳ /۸ /۹۷ بوده و لازم است حق بیمه مربوطه محاسبه و وصول گردد.
هـ - عنوان عوارض «ناشی از واگذاری سرقفلی املاک تجاری» که برای ارائه مجوز انجام فعالیت کسب و کار دریافت می شود مرتبط به کاربری ملک بوده و ارتباطی به ساخت و ساز نداشته و مشمول پرداخت حق بیمه نخواهد بود.
۲ – ۵ - ۵ - با توجه به قانون اصلاح ماده (۵) اصلاحی قانون بیمه کارگران ساختمانی (مصوب مورخ ۱۶ /۹ /۱۳۹۳ مجلس شورای اسلامی)، در خصوص املاکی که قبلاً و در زمان صدور پروانه ساختمانی از سوی مراجع ذیربط به سازمان معرفی و با پرداخت حق بیمه متعلقه گواهی مربوطه را اخذ و پروانه آنان صادر گردیده است، تمدید و یا تجدید پروانه ساختمانی آنان، صرفاً منوط به اخذ ۱۵ % حق بیمه مابه التفاوت عوارض ناشی از هرگونه تغییر در مبانی صدور پروانه اعم از تغییر قوانین و مقررات و ضوابط صدور پروانه، افزایش بنا، تغییر بنا، افزایش تراکم و… که منجر به افزایش مبلغ عوارض گردد خواهد بود.
۳ – ۵ - ۵: [اصلاحی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
در مواردی که سازندگان با تصمیمات اجرایی کمیسیون های ماده (۹۹) و ماده (۱۰۰) قانون شهرداری ها و یا سایر مراجع قانونی مکلف به پرداخت عوارض ابقای اضافه بنا می گردند، در اینگونه موارد تاریخ قطعیت رای ابقاء اضافه بنای صادره توسط کمیسیون های فوق الذکر ملاک عمل واحدهای اجرایی خواهد بود به نحوی که چنانچه تاریخ قطعیت رای صادره قبل از ۱۴۰۱/۱۲/۲۰ باشد محاسبه حق بیمه بر اساس %۱۵ مجموع عوارض مربوط به اضافه بنای احداثی و در صورتیکه تاریخ قطعیت آراء مذکور از تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۲۰ به بعد باشد محاسبه حق بیمه بر اساس بند ۴ - ۵ - ۵ - این بخشنامه خواهد بود. بدیهی است میبایستی حق بیمه بر اساس عوارض اعلامی از سوی مرجع صدور پروانه (در اجرای آراء کمیسیون های مواد ۹۹ و ۱۰۰ شهرداری ها) محاسبه گردد و شعب مجاز به مطالبه حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی مربوط به مبلغ جرائم تعیین شده از سوی کمیسیون های مذکور نخواهند بود. لازم به ذکر است در صورت عدم پرداخت حق بیمه اضافه بنای موضوع این بند در مهلت مقرر قانونی، واحد اجرایی میبایستی در زمان مراجعه مالک یا اعلام مرجع صدور پروانه (پس از قطعیت رای صادره توسط کمیسیون های مذکور و یا در زمان اخذ پایانکار ساختمان) حق بیمه مربوطه را بر مبنای حداقل دستمزد ماهانه همان سال محاسبه و به مالک اعلام و در صورت عدم تمکین به پرداخت به همراه متعلقات وفق ماده ۵۰ قانون تامین اجتماعی از مالک ملک مطالبه، وصول و مفاصاحساب مربوطه را صادر نماید.
تذکر: در مواردی که سازندگان با تصمیمات اجرایی کمیسیون های مواد (۹۹) و (۱۰۰) قانون شهرداری ها و یا سایر مراجع قانونی مکلف به پرداخت عوارض ابقای اضافه بنا می گردند، در اینگونه موارد چنانچه تاریخ قطعیت رای کمیسیونهای مذکور پس از تاریخ لازم الاجرا شدن قانون مصوب ۱۴۰۲ (۱۴۰۲/۰۸/۰۳) باشد ملاک محاسبه حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی، بر اساس قانون اخیرالذکر مندرج در بند (۱) این بخشنامه خواهد بود.
۴ – ۵ - ۵ – [اصلاحی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
برای ساخت و ساز در داخل محدوده روستاها با مجوز دهیاری ها، معادل ده درصد (%۱۰) مجموع عوارض صدور پروانه به عنوان سهم مالک و برای ساخت و ساز خارج از محدوده روستاها (محدوده عمل بخشداری ها) و در داخل مجتمع ها و شهرک های کشاورزی، نواحی و شهرک های صنعتی و مناطق نمونه گردشگری، با مجوز سازمان متولی حسب مورد مطابق نزدیک ترین روستا یا شهر (هر کدام نزدیک تر باشد) عمل می گردد.
توجه ۱: طبق تبصره (۳) اصلاح ماده (۵) قانون بیمه کارگران ساختمانی مصوب ۱۴۰۱/۱۱/۰۵ مجلس شورای اسلامی، حق بیمه ساختمانی کلیه ساخت و سازهای روستایی با هدف اقامت موقت یا گردشگری میبایستی بر اساس ضریب مناطق شهری (۴% حداقل دستمزد ماهانه سال صدور مجوز) محاسبه و دریافت گردد.
توجه ۲: واحدهای اجرایی مکلف می باشند با عنایت به مراتب فوق، نسبت به بررسی مجدد کلیه استعلام های انجام شده از سوی مراجع صدور پروانه ساختمانی مربوط به بعد از تاریخ اجرایی شدن اصلاحیه قانون فوق الذکر اقدام و مابه التفاوت متعلقه را مطالبه و اقدامات مقتضی را برابر مقررات به عمل آورند، بدیهی است کلیه متقاضیان پروانه ساختمانی که استعلام آنان قبل از تاریخ ۱۴۰۱/۱۲/۲۰ در دبیرخانه شعبه ثبت و یا از طریق سامانه خدمات غیرحضوری سازمان (وب سرویس) واصل گردیده است، مشمول قانون قبلی خواهند بود.
۵– ۵ – ۵ – [الحاقی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور و سایر افراد ناتوان از پرداخت عوارض مذکور مطابق آیین نامه اجرایی که متعاقبا توسط هیات وزیران تصویب خواهد شد؛ از پرداخت حق بیمه معاف هستند.
۶– ۵ - ۵ – [الحاقی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
طرح (پروژه) های ملی حمایتی ساخت مسکن، معرفی شده توسط وزارت راه و شهرسازی به منظور تامین مسکن متقاضیان واجد شرایط در تمامی مناطق شهری کشور، مشمول پرداخت حق بیمه پانزده درصد (%۱۵) مجموع عوارض صدور پروانه می باشند.
۶ – ۵ - طبق تبصره (۱) ماده (۵) قانون مزبور چنانچه متقاضی پروانه ساختمانی توانایی پرداخت حق بیمه ساختمانی را بصورت یک جا نداشته باشد، سازمان می بایست حق بیمه ساختمانی را بر مبنای حق بیمه سهم کارفرما در زمان صدور پروانه ساختمانی تا مدت سه سال و بدون دریافت سود تقسیط کند، لذا واحدهای اجرایی می توانند بر مبنای درخواست متقاضی، مدت اعتبار پروانه ساختمانی و با ملحوظ داشتن مبلغ حق بیمه محاسبه شده نسبت به تقسیط بدهی حداکثر در ۱۸ قسط ماهانه اقدام نماید. تقسیط حق بیمه ساختمانی از ۱۹ تا ۳۶ قسط ماهانه صرفاً با مجوز اداره کل استان و با رعایت منابع و مصارف بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی امکان پذیر و تقسیط حق بیمه ساختمانی با واریز ۱۵ تا ۲۵ درصد از حق بیمه از سوی متقاضی به عنوان پیش قسط (با توجه به میزان حق بیمه متعلقه) و صدور گواهی مربوطه بلامانع خواهد بود.
توجه: تقسیط حق بیمه به شرح فوق با دریافت مدارک و مستندات از جمله اسناد مالکیت ملک مورد نظر و اخذ تضامین (ضمانت نامه معتبر بانکی یا چک صیادی یا سفته) امکان پذیر می باشد.
۷ – ۵ - در صورت تاخیر در پرداخت هر یک از اقساط تعیین شده و یا عدم پرداخت آن ها تا سر رسید قسط بعدی، واحدهای اجرایی می بایست با رعایت قانون دریافت جرایم نقدی از کارفرمایان کارگاه های مشمول قانون تامین اجتماعی… (مصوب ۹ /۵ /۱۳۷۳ و اصلاحات بعدی آن)، بدهی را تبدیل به حال نموده و مانده حق بیمه را به همراه جرایم متعلقه از تاریخ تبدیل به حال با صدور اخطاریه و اجراییه پیگیری و عنداللزوم مطابق ماده (۵۰) قانون تامین اجتماعی نسبت به بازداشت پلاک ثبتی و یا سایر اقدامات پیش بینی شده در آیین نامه اجرایی مربوطه اقدام نمایند.
۸ – ۵ - در خصوص املاکی که پروانه ساختمانی آنان بدون پرداخت حق بیمه ساختمانی و اخذ گواهی مربوطه از سازمان صادر گردیده است و در حال حاضر درخواست صدور گواهی جهت تمدید و یا تجدید پروانه و یا اخذ پایان کار ساختمان را دارند، واحدهای اجرایی می بایست با توجه به تاریخ صدور پروانه و به شرح فوق نسبت به محاسبه و مطالبه حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی) به همراه جرائم تأخیر تأدیه برابر مقررات زمان صدور پروانه اقدام و پس از وصول حق بیمه و جرائم گواهی مربوطه را صادر نمایند.
۹ – ۵ - [اصلاحی ۱۴۰۲/۱۱۹]
پس از محاسبه حق بیمه ساختمانی به ترتیب فوق الذکر، در صورت پرداخت آن بصورت یکجا، پاسخ استعلام تهیه و با الصاق هولوگرام ساختمانی و مهر برجسته (در صورت ایجاد وب سرویس از طریق سیستم) به مرجع استعلام کننده ارسال می گردد.
توجه: در اجرای ماده (۷) آئین نامه اجرائی ماده (۳۹) قانون تامین اجتماعی و به جهت افزایش سرعت و دقت در محاسبه و وصول حق بیمه ساختمانی (سهم کارفرمایی)، جلوگیری از وقوع هرگونه خطای سهوی یا عمدی و هم چنین پی گیری اقدامات اجرایی بمنظور وصول بدهی های ایجادی، لازم است حق بیمه ساختمانی مربوط به هر پلاک ثبتی توسط شعبه ذی ربط که ملک مورد نظر در محدوده عملکرد آن قرار دارد دریافت و اقدامات محاسباتی و پیگیری مطالبات نیز صرفاً توسط همان شعبه به عمل آید.
۱۰ – ۵ - [اصلاحی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
صدور پروانه ساختمانی و یا اجازه ساخت و ساز توسط مراجع ذی ربط از جمله؛ شهرداری ها، سازمان های مناطق آزاد تجاری - صنعتی، سازمان های مناطق ویژه اقتصادی، شرکت های شهرک های صنفی و صنعتی، بخشداری ها و دهیاری ها منوط به ارائه گواهی واریز حق بیمه به حساب تعیین شده و یا اعلام تقسیط آن توسط سازمان تأمین اجتماعی خواهد بود. لذا واحدهای اجرایی مکلفند با توجه به واریزی حق بیمه و یا ترتیب پرداخت آن نسبت به ارائه گواهی واریز حق بیمه و یا ترتیب پرداخت آن، نسبت به ارائه گواهی واریز وجه به مرجع مربوط اقدام نمایند. لازم به ذکر است صدور پایان کار اعم از اینکه حق بیمه به صورت یکجا واریز شده باشد و یا اینکه تقسیط گردد، منوط به ارائه مفاصاحساب بدهی که از سوی واحدهای اجرایی سازمان صادر می گردد، خواهد بود»
تقسیط حق‌بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی با دریافت مدارک و مستندات از جمله اسناد مالکیت ملک مورد نظر و اخذ تضامین (ضمانت نامه معتبر بانکی یا چک صیادی یا سفته) امکان پذیر خواهد بود.
۱۱ – ۵ - با توجه به اینکه برخی از مراجع صدور پروانه طبق قوانین و مقررات و ضوابط داخلی، در زمان صدور پروانه ساختمانی جهت تعدادی از اشخاص حقیقی و حقوقی، تخفیف و معافیت هایی در میزان عوارض صدور پروانه ساختمانی بنا به دلایل مختلف اعمال می نمایند، واحدهای اجرایی مکلفند در اجرای ماده (۵) قانون و تبصره (۳) ذیل آن، فرم اعلام عوارض صدور پروانه ساختمانی را عینا با ذکر میزان کل عوارض مشمول قبل از اعمال هرگونه معافیت برای محاسبه حق بیمه از مرجع صادر کننده پروانه اخذ و برابر مقررات اقدام نمایند.
۱۲ – ۵ - در مواردی که مراجع صدور پروانه همکاری لازم را با سازمان درخصوص اعلام اطلاعات پروانه های صادره بعمل نمی آورند، واحدهای اجرایی می بایست ضمن انعکاس موضوع به مراجع نظارتی (سازمان بازرسی استان و…)، نسبت به محاسبه و مطالبه حق بیمه مربوطه به استناد ماده (۴۰) قانون و پیگیری آن از طریق اعمال ماده ۵۰ قانون تامین اجتماعی و آئین نامه اجرائی مربوطه مطرح در بند ۱۷ بخش (الف) فصل اول بخشنامه ۲۴ جدید درآمد به شماره ۱۲۳۱۶ /۹۲ /۱۰۰۰ مورخ ۷ /۱۲ /۹۲ درخصوص مالکین ساختمانی اقدام لازم بعمل آورند.
۱۳ – ۵ - در مواردی که مراجع صدور پروانه ساختمان بدون اخذ گواهی پرداخت حق بیمه ساختمانی از سازمان، اقدام به صدور پروانه ساختمانی می نمایند، واحدهای اجرایی می بایست در اجرای تبصره ذیل ماده (۷) قانون و مواد (۵) و (۱۳) آیین نامه اجرایی مربوطه به شماره ۴۲۰۵۳ /۴۳۰۴۰ مورخ ۲۶ /۲ /۱۳۸۹ مصوب هیات وزیران، ضمن مکاتبه با مرجع صدور پروانه طبق (فرم پیوست شماره ۱۱) با اخذ مبانی محاسباتی (مجموع عوارض صدور پروانه، تاریخ صدور پروانه و…) نسبت به محاسبه و مطالبه حق بیمه ساختمانی به همراه جرایم تاخیر تادیه از مالک اقدام و اداره کل استان را مطلع و اداره کل ذی ربط نیز طبق (فرم پیوست شماره ۱۲) موضوع را به مراجع ذیصلاح استانی اعلام نمایند.
۱۴ – ۵: [اصلاحی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
ساخت و ساز مساجد، حسینیه ها، خانه های عالم و ابنیه مربوط به ارتقای سرانه خدمات عمومی - آموزشی، بهداشتی، درمانی، ورزشی و فرهنگی که حق بهره برداری دائم آن مطابق آیین نامه اجرائی که متعاقباً به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید، در اختیار دستگاه های متولی ارائه خدمات عمومی قرار می گیرد؛ از پرداخت حق بیمه موضوع این قانون معاف می باشند.
توجه: در صورتی که بخشی از املاک مراکز فوق به امور تجاری، فرهنگی، مسکونی و… تخصیص یابد، واحدهای اجرایی می بایست با استعلام از مراجع صدور پروانه نسبت به محاسبه حق بیمه ساختمانی بابت متراژ زیربنای مربوط به فضاهای تجاری، اداری، مسکونی و… برابر مقررات اقدام نمایند.
۱۵ – ۵ - هیات عمومی دیوان عدالت اداری طی دادنامه شماره ۸۶ مورخ ۲۸ /۲ /۱۳۹۸ و مستند به بند (ب) ماده (۸۴) قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۱۳۹۲ ضمن نقض رای شماره ۹۶ مورخ ۳۱ /۴ /۱۳۹۷مرجع قضایی مزبور و در اجرای بند (۱) ماده (۱۲) و ماده (۸۸) قانون یاد شده، مصوبه شماره ۳۰۵۶۲ /ت ۴۹۱۲۸هـ مورخ ۱۵ /۲ /۱۳۹۳ هیات وزیران با موضوع “حق بیمه تامین اجتماعی پروژه های مسکن مهر برای هر مترمربع به صورت مقطوع به مبلغ ۵۲۰۰۰ ریال محاسبه و وصول می گردد” را به دلیل مغایرت با ماده (۴۱) قانون تامین اجتماعی “در مواردی که نوع کار ایجاب کند، سازمان می تواند به پیشنهاد هیات مدیره و تصویب شورای عالی سازمان نسبت مزد به کل کار انجام یافته را تعیین و حق بیمه متعلقه را به همان نسبت مطالبه و وصول نماید” و همچنین بند (۲) ماده (۲) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب سال ۱۳۸۶ مجلس شورای اسلامی”در مورد آن دسته از کارهای ساختمانی مشمول این قانون که انجام آن ها از طریق انعقاد پیمان به پیمانکار واگذار می شود، حق بیمه کارگران پیمانکار بر اساس ماده (۳۸) قانون تامین اجتماعی وصول خواهد شد” مغایر و ابطال نموده است، لذا لازم است حق بیمه پروژه های مسکن مهر به شرح ذیل محاسبه گردد:
۱ – ۱۵ - ۵ – پروژه هایی که بعد از صدور دادنامه مذکور با انعقاد پیمان به مقاطعه کار واگذار می گردند، مشمول ماده (۳۸) قانون تامین اجتماعی بوده و واحدهای اجرایی مکلف می باشند برابر مفاد ماده (۴۱) قانون مزبور حق بیمه کارکنان شاغل را محاسبه، وصول و مفاصاحساب مربوطه را صادر نمایند.
۲ – ۱۵ - ۵ – در خصوص پروژه های مسکن مهر که قراردادهای سه یا چهار جانبه آن ها تا قبل از صدور دادنامه مذکور منعقد گردیده است، حق بیمه ساختمانی طبق دستور اداری شماره ۶۳۲۰ /۹۳ /۱۰۰۰ مورخ ۲ /۷ /۱۳۹۳ محاسبه، وصول و مفاصاحساب مربوطه صادر خواهد شد.
۱۶ – ۵ – [اصلاحی ۱۴۰۲/۷/۲۳]
در مورد آن دسته از کارهای ساختمانی موضوع بند (۲) ماده (۲) این قانون، پرداختی سهم سازمان تأمین اجتماعی بابت صدور پروانه ساختمانی در محاسبه حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی پیمانکار لحاظ می شود. سازمان تأمین اجتماعی مکلف است حق بیمه سهم کارفرمایی را در فهرست حقوق و مزد ماهانه کارگران ساختمانی شاغل تا سقف مبلغ مذکور منظور نموده و مفاصاحساب مربوط را مطابق مواد (۳۸) و (۴۱) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴/۴/۳ صادر کند.
فصل ششم : تعهدات کوتاه مدت و بلندمدت
۱ – ۶ - غرامت دستمزد: صرفاً شامل پرداخت غرامت دستمزد ایام بیماری در صورت استراحت و عدم اشتغال به کار برای حوادث ناشی از کار مشمولین این قانون طبق مقررات قانون تامین اجتماعی (موضوع بخشنامه ۱۶ امور بیمه شدگان) خواهد بود.
۲ – ۶ - هزینه کفن و دفن، کمک هزینه پروتز و اروتز، هزینه سفر، فوق العاده سفر و اقامت بیمار و همراه بیمه شدگان موصوف: با رعایت سایر ضوابط مقرر پرداخت خواهد شد.
۳ – ۶ - از کارافتادگی: شامل تعیین درصد از کارافتادگی، پرداخت مستمری از کارافتادگی جزیی (ناشی از کار)، پرداخت مستمری از کارافتادگی کلی، شرایط پرداخت غرامت مقطوع نقص عضو، نحوه محاسبه و میزان مستمری آن و تغییرات درجه از کارافتادگی جزیی و کلی با رعایت مقررات قانون تامین اجتماعی خواهد بود. لازم به ذکر است مشمولین قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب ۹ /۸ /۸۶ از کلیه حمایت های از کارافتادگی ناشی و غیرناشی از کار بهره مند، لیکن مشمولین قانون بیمه اجباری کارگران ساختمانی مصوب ۲۱ /۸ /۵۲ صرفاً از حمایت های از کارافتادگی ناشی از کار بهره مند خواهند شد. اضافه می نماید بررسی حوادث این قبیل بیمه شدگان حسب مفاد بخشنامه شماره ۱۶ امور فنی بیمه شدگان امکان پذیر خواهد بود.
۴ – ۶ - بازنشستگی: مشمولان این قانون درصورت دارا بودن یکی از شرایط زیر می توانند درخواست بازنشستگی نمایند:
الف - داشتن حداقل سابقه مقرر در قانون تامین اجتماعی و شصت سال تمام سن.
ب - داشتن سی و پنج سال کامل سابقه پرداخت حق بیمه.
ج - مشمولین قانون تعیین تکلیف تأمین اجتماعی اشخاصی که ده سال و کمتر حق بیمه پرداخت کرده اند.
توجه: نحوه محاسبه میزان مستمری بازنشستگی مشمولین فوق مطابق قانون تامین اجتماعی خواهد بود.
۵ – ۶ - فوت: شرایط بیمه شده متوفی، بازماندگان واجد شرایط بیمه شده متوفی، نحوه برقراری مستمری بازماندگان و سهم مستمری هر یک از آنان طبق قانون تامین اجتماعی خواهد بود.
توجه: چنانچه بیمه شده حق بیمه خود را پیش پرداخت نموده و از طرفی در دوره مذکور به واسطه حادثه ناشی از کار استحقاق دریافت غرامت دستمزد را داشته باشد، واحد وصول حق بیمه مکلف است بر اساس تاییدیه واحد امور بیمه شدگان نسبت به حذف سوابق پرداخت حق بیمه کارگران ساختمانی در دوره بیماری و بستانکار نمودن بیمه شده اقدام نماید.
فصل هفتم : مقررات مالی
۱ – ۷ - حق بیمه های وصولی از بابت اجرای این قانون باید به تفکیک، ۷ % حق بیمه سهم بیمه شده کارگران ساختمانی، مابه التفاوت حق بیمه سهم کارفرمایی و کسری اعتبار مربوطه، ۳ % حق بیمه سهم مشارکت دولت و تعداد مشمولین در گزارش وصولی ماهیانه منعکس و گزارش گردد.
۲ – ۷ - کدهای نگهداری حساب های درآمد و هزینه قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی:
| عنوان حساب | کد حساب | |
| تفصیلی | کل و معین | |
| غرامت دستمزد ناشی از کارکارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۱۱۰ |
| کمک هزینه اولاد کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۲۱۱ |
| کمک هزینه عایله مندی کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۲۱۲ |
| عیدی کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۲۱۳ |
| بن کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۲۱۴ |
| کمک هزینه کفن و دفن کارگران ساختمانی * | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۲۱۵ |
| کمک هزینه مسکن کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۲۱۶ |
| کمک هزینه همسر متکفل کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۲۱۸ |
| کمک هزینه سفر و فوق العاده سفر بیمه‌کارگران ساختمانی * | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۲۵۰ |
| کمک هزینه پروتز و اروتز کارگران ساختمانی * | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۲۵۲ |
| مستمری از کار افتادگی کلی ناشی از کار کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۳۱۰ |
| غرامت نقص عضو مقطوع حوادث ناشی از کار کارگران ساختمانی * | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۳۲۰ |
| مستمری از کارافتادگی کلی غیر ناشی از کار کارگران ساختمانی * | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۳۳۰ |
| مستمری از کار افتادگی جزیی ناشی از کار کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۳۴۰ |
| مستمری بازنشستگی کارگران ساختمانی * | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۴۱۰ |
| مستمری بازماندگان فوت ناشی از کار کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۵۱۰ |
| مستمری بازماندگان فوت غیر ناشی از کار کارگران ساختمانی * | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۵۳۰ |
| غرامت مقطوع فوت غیرناشی از کار کارگران ساختمانی* | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۵۴۰ |
| حق سنوات مستمری بگیران کارگران ساختمانی | ۰۰۰۰۱۴ | ۷۶۱۰ |
| حق بیمه سهم کارگر ساختمانی – ۷ % * | ۰۰۰۰۰۱ | ۶۱۳۳ |
| حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی * | ۰۰۰۰۰۲ | ۶۱۳۳ |
| حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی مناطق روستایی و کمتر توسعه یافته * | ۰۰۰۰۰۳ | ۶۱۳۳ |
| حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی مابه التفاوت تمدید یا تجدیدپروانه * | ۰۰۰۰۰۴ | ۶۱۳۳ |
| کمک دولت بابت مابه التفاوت حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی * | ۰۰۰۰۰۹ | ۶۱۳۰ |
| کمک دولت به کارگران ساختمانی - ۳ % * | ۰۰۶۱۳۳ | ۶۱۳۰ |
| خسارت عدم اخذ پروانه ساختمانی توسط کارفرما کارگران ساختمانی * | ۶۳۱۴ | |
توجه: علامت * نشانه جدید بودن مزایا و کد حساب می باشد.
۳ – ۷ - کد نگهداری حساب مربوط به ضوابط کنترل و نظارت بر وضعیت اشتغال کارگران ساختمانی از طریق کارگزاریهای رسمی:
| تفصیلی | کد حساب | عنوان حساب |
| ۰۰۰۰۰۷ | ۸۴۴۰ | حق الزحمه گزارش نظارت بر وضعیت اشتغال کارگران ساختمانی- کارگزاری رسمی |
۴ – ۷ - کدهای نگهداری حساب خسارت وصولی از کارگزاری های رسمی و هم چنین حساب حق الزحمه پرداختی:
| تفصیلی | کد حساب | عنوان حساب |
| ۰۰۰۰۰۰ | ۶۳۴۰ | خسارت وصولی از کارگزاری های رسمی |
| ۰۰۰۰۰۱ | ۶۳۴۰ | خسارت وصولی از کارگزاری های رسمی،ناشی از تخلفات احتمالی در گزارش های بررسی و شناسایی وضعیت اشتغال کارگران ساختمانی |
فصل هشتم: سایر موارد
۱ – ۸ - در اجرای ماده (۱۳) قانون بیمه اجتماعی کارگران ساختمانی مصوب مورخ ۹ /۸ /۱۳۸۶ کلیه وزارتخانه ها، دستگاه ها، نهادها، شرکت ها و موسسات دولتی و وابسته به دولت، شهرداری ها و موسسات و نهادهای عمومی غیردولتی و دستگاه هایی که شمول قانون بر آن ها مستلزم ذکر نام است و مراجع صدور پروانه ساختمان از جمله شرکت شهرک های صنعتی ایران، مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی و… مکلف به همکاری با سازمان جهت اجرای قانون مزبور می باشند و می بایست متقاضیان پروانه ساختمانی را جهت پرداخت حق بیمه سهم کارفرمایی کارگران ساختمانی به شعب سازمان معرفی نمایند.
۲ – ۸ - در صورت تداخل سوابق بیمه پردازی کارگران ساختمانی با صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستائیان و عشایر، شمول و بیمه پردازی آنان از طریق بیمه کارگران ساختمانی صرفاً پس از خروج از شمول صندوق مزبور و در صورت احراز اشتغال در مشاغل ساختمانی بلامانع خواهد بود.
۳ – ۸ - جهت آن دسته افرادی که بصورت غیرواقعی در زمره بیمه شدگان کارگران ساختمانی قرار گرفته اند و بر این اساس دارای سابقه پرداخت حق بیمه می باشند و از طرفی حسب گزارش بازرسی تحقیقی اشتغال بکار آنان در دوره بیمه پردازی مورد تایید قرار نگرفته است، در بررسی سوابق دوره مورد نظر می بایست مفاد دستورالعمل شماره “۴۲” سوابق به شماره ۹۳۶۲ /۹۵ /۱۰۰۰ مورخ ۶ /۹ /۱۳۹۵ رعایت گردد.
۴ – ۸ - مرکز فناوری اطلاعات، آمار و محاسبات می بایست حداکثر ظرف مدت یک ماه پس از صدور این بخشنامه تمهیدات لازم را بمنظور بروزرسانی نرم افزارهای موجود و طراحی و پیاده سازی سایر نرم افزارهای مورد نیاز و ایجاد امکان اخذ کلیه آمار و اطلاعات مربوطه را با همکاری شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تامین فراهم نمایند.
۵ – ۸ - این بخشنامه ضمن بازنگری در مفاد بخشنامه ها و دستورهای اداری صادره (طبق فهرست پیوست) تهیه و از تاریخ صدور جایگزین بخشنامه ها و دستورهای اداری مذکور می گردد.
مسئول حسن اجرای این بخشنامه مدیران کل، معاونین منابع و تعهدات بیمه ای، روسای ادارات وصول حق بیمه، نام‌نویسی و حساب های انفرادی، امور بیمه شدگان، مستمری ها، امور مالی و دفتر کارگزاری های رسمی سازمان و مسئولین متناظر ذی ربط در واحدهای اجرایی خواهند بود.
مصطفی سالاری
مدیرعامل