طرح کلان و معماری شبکه‌ ملی اطلاعات

ماده 1ـ خط‌مشی‌های حاکم بر شبکه ملی اطلاعات

به منظور استفاده از ظرفیت‌های فضای مجازی در جهت استقلال و تسهیل خدمت‌رسانی، عدالت، شفافیت و پیشرفت اقتصادی و اجتماعی، خط‌مشی‌های حاکم بر شبکه ملی اطلاعات به شرح ذیل است:
1-1- درون‌زایی و خوداتکایی؛
1-2- برون‌نگری؛
1-3- فرصت‌سازی؛
1-4- بازدارندگی، پایداری و تاب‌آوری در مقابل انواع تهدیدات؛
1-5- حکمرانی یکپارچه و منعطف؛
1-6- روزآمدی، نوآوری و آینده‌نگری؛
1-7- مشارکت فعال ذی‌ربطان؛
1-8- کارکرد فرهنگی ـ اجتماعی مبتنی بر نقشه مهندسی فرهنگی کشور؛
1-9- توسعه سبز و سلامت محور.

‏ماده 2ـ اهداف راهبردی و عملیاتی در افق 1404

2ـ 1ـ اهداف راهبردی

2-1-1- دستیابی به جامعه‏ای پیشرو و اخلاق‏مدار، با بهره‏مندی عادلانه همه آحاد جامعه از فرصت‏های فضای مجازی و رشد محتوا و خدمات داخلی، ارتقاء کیفیت زندگی و افزایش سواد فضای مجازی منطبق بر ارزش‏های اسلامی ـ ایرانی؛
2-1-2- ارتقاء جایگاه و کسب سهم مناسب از اقتصاد دیجیتال و شکوفایی کسب‏ و ‏کارهای دانش‏بنیان، خلاق و مولد با بهره‏گیری از ظرفیت‏های شبکه ملی اطلاعات مبتنی بر سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی؛
2-1-3- فراهم‏سازی زمینه‏های حکمرانی صالحانه در فضای مجازی با تاکید بر مردم‏سالاری دینی، عدالت اجتماعی، آزادی‏های مشروع و مسئولانه، حفظ کرامت و حقوق انسان‏ها و امنیت عمومی، شفافیت نظام اداری و مقابله با فساد و جرایم سایبری؛
2-1-4- استقرار نظام جامع و فراگیر در سطح ملی، برای امن‏سازی‌، پایدارسازی و تداوم ارایه خدمات زیرساخت‏های حیاتی، حساس و مهم؛
2-1-5- ارتقاء جایگاه جمهوری اسلامی ایران به تراز قدرت‏های سایبری جهانی با ایجاد موازنه تاثیر و گسترش تعاملات دوجانبه و چندجانبه با دیگر کشورها در جهت اجماع‏سازی، گفتمان‏سازی، اقناع و شکل‏دهی به قواعد، مقررات و استانداردهای فضای مجازی با ابتکارعمل و رویکرد مواجهه فعال؛
2-1-6- حضور جریان‏ساز و هدفمند در عرصه‏های ملی و فراملی فضای مجازی برای ترویج گفتمان انقلاب اسلامی.

2ـ2ـ اهداف عملیاتی

اهداف عملیاتی شامل چهار بخش است؛ در بخش اول به‏صورت جامع به اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات پرداخته شده و در سه بخش دیگر، آن دسته از اهداف عملیاتی که موجب پیشرفت، ارتقاء و کاربردی‏تر‏شدن شبکه می‏شود، ارایه شده است.
2ـ2ـ1ـ اهداف عملیاتی شبکه ملی اطلاعات
2-2-1-1- پوشش هشتاد درصدی دسترسی پهن‏باند ثابت خانوارها با متوسط سرعت دسترسی بیست‏وپنج مگابیت‏برثانیه و پوشش صد درصد جمعیت کشور برای دسترسی پهن‏باند سیار با سرعت متوسط ده مگابیت‏برثانیه؛
2-2-1-2- مزیت بخشی اقتصادی و تعرفه‌گذاری رقابتی در دسترسی به خدمات کاربردی و محتوای داخلی به میزان حداقل دو برابر و در دسترسی به خدمات پایه کاربردی شبکه ملی اطلاعات به میزان حداقل سه برابر نسبت به رقبای خارجی تا سال 1400؛
2-2-1-3- مزیت بخشی کیفی در دسترسی به خدمات و محتوای داخلی به میزان پنج برابر نسبت به خدمات و محتوای خارجی تا پایان سال 1400؛
2-2-1-4- ارایه خدمات پایه کاربردی داخلی با سهم ترافیک هفتاد به سی نسبت به خدمات پایه کاربردی خارجی مشابه در سبد مصرفی کاربران و نرخ رشد سالیانه 15 درصدی؛
2-2-1-5- ایجاد امکان اتصال حداقل ده درصد کاربران با دسترسی مبتنی بر نسل جدید ارتباطات‏؛
2-2-1-6- هزینه سالانه دسترسی پهن باند خانگی به حداکثر دو درصد از سرانه درآمد ناخالص ملی؛
2-2-1-7- امکان اتصال و دسترسی پرسرعت سازمان‏ها، مراکز آموزشی، پژوهشی، حوزوی، کسب‏و‏کارها و کاربران تجاری با حداقل سرعت صد مگابیت‏برثانیه؛
2-2-1-8- تأمین کیفیت شبکه در اتصال بین دو نقطه داخلی شبکه‌های هسته و تجمیع با تأخیر کمتر از سی میلی‏ثانیه، اتلاف بسته داده کمتر از یک‌میلیونیوم و تاخیر متغیر کمتر از دو میلی‏ثانیه؛
2-2-1-9- تأمین خدمات مستقل زمان شبکه برای همه زیرساخت‌های حیاتی، حساس و مهم کشور بدون وابستگی به سامانه‌های ناوبری جهانی نظیر GPS؛
2-2-1-10- مدیریت کامل منابع ملی و بین‏المللی مورد استفاده در زیرساخت ارتباطی کشور؛
2-2-1-11- پشتیبانی کامل زیرساخت‌های ارتباطی کشور از نسخه شش پروتکل اینترنت و کسب سهم سی درصدی در لایه دسترسی؛
2-2-1-12- ارایه خدمات زیرشبکه‏های امن و مدیریت‏پذیر‏؛
2-2-1-13- ایجاد حداقل سه قطب مرکز داده در سه استان و ایجاد نقطه حضور بین‏‏الملل در منطقه ویژه ارتباطات و فناوری اطلاعات با رعایت اصول دفاعی و امنیتی؛
2-2-1-14- شکل‏گیری حداقل سه فراهم‏کننده خدمات ابری داخلی با قابلیت تأمین نیازهای زیرساختی، ذخیره‏سازی، پردازشی و سکویی برای همه خدمات پایه داخلی و کسب سهم بازار هشتاد درصدی از کل نیاز خدمات ابری کشور؛
2-2-1-15- استقرار کامل خدمات پایه کاربردی داخلی (با اولویت پیام‌رسان اجتماعی و موتور جستجو) با قابلیت تأمین نیازهای ملی و پاسخگویی به همه محتواهای مورد نیاز کشور با اولویت محتواهای خط و زبان فارسی تا سال 1400؛
2-2-1-16- قرارگیری زبان فارسی به عنوان زبان پیش‏فرض در هشتاد درصد خدمات و تجهیزات هوشمند همراه؛
2-2-1-17- استفاده از سیستم‏عامل داخلی برای تمامی مراکز نظامی و امنیتی و زیرساخت‏های حیاتی در نسخه‏های رومیزی، سرور و سیستم‌های کنترل صنعتی؛
2-2-1-18- تأمین یک سیستم‏عامل داخلی امن تلفن همراه؛
2-2-1-19- کسب حداقل بیست درصد از سهم بازار گوشی تلفن همراه هوشمند با سیستم‏عامل داخلی توسط تولیدکنندگان داخلی؛
2-2-1-20- مصون‏سازی، کاهش آسیب‏پذیری و افزایش پایداری و تاب‏آوری امنیتی و دفاعی شبکه ملی اطلاعات در برابر تهدیدات بدون اتکا به خدمات خارجی؛
2-2-1-21- ایجاد گذرگاه‌های ایمن داخلی؛
2-2-1-22- تحقق کامل گذرگاه‌های ایمن مرزی؛
2-2-1-23- رشد بومی‏سازی تجهیزات شبکه به میزان ده درصد سالیانه بر اساس اولویت‏های تعیین شده توسط مرکز ملی فضای مجازی؛
2-2-1-24- بومی‏سازی سامانه‌های امنیتی موردنیاز شبکه ملی اطلاعات به میزان صد درصد؛
2-2-1-25- اجرای کامل نظام پیشگیری و مقابله با حوادث فضای مجازی و نظام هویت معتبر در فضای مجازی مصوب شورای عالی فضای مجازی؛
2-2-1-26- تأمین ادله الکترونیکی در خدمات شبکه ملی اطلاعات در چارچوب قوانین کشور و مصوبات شورای عالی فضای مجازی؛
2-2-1-27- اجرای الزامات صیانت از حریم خصوصی و حقوق عامه در سطح خدمات شبکه ملی اطلاعات در چارچوب طرح مصوب شورای عالی فضای مجازی و قوانین کشور؛
2-2-1-28- (غیرقابل انتشار)؛
2-2-1-29- ارتقاء سالم‏سازی خدمات شبکه ملی اطلاعات به میزان بیست درصد در سال؛
2-2-1-30- ارتقاء سطح آمادگی امنیتی و دفاعی شبکه ملی.
2-2-2-1- 2ـ2ـ2ـ اهداف عملیاتی خدمات کاربردی
2-2-2-2- رسیدن به شاخص تمرکز مطلوب در سکوهای بومی خدمات؛
2-2-2-3- استقرار کامل سکوهای ارایه خدمات الکترونیکی اعم از دولت، سلامت، تجارت، آموزش، قضایی، گردشگری، حمل‏و‏نقل و انتظامی با تعرفه مناسب برای آحاد مردم؛
2-2-2-4- دستیابی به سهم ده درصدی اقتصاد دیجیتال از کل اقتصاد کشور؛
2-2-2-5- افزایش سهم خرده‌فروشی الکترونیکی به میزان ده درصد از کل بازار خرده‏فروشی کشور؛
2-2-2-6- رسیدن مجموع سرمایه‏گذاری صندوق‏های سرمایه‏گذاری جسورانه معادل دویست میلیون یورو در سال و سهم جمع‌سپاری در کشور معادل شصت میلیون یورو در سال؛
2-2-2-7- ایجاد حداقل دو سکوی ارایه خدمت با سهم بیست درصدی از کاربران منطقه و دارای بازار جهانی؛
2-2-2-8- استقرار نظام جامع تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی؛
2-2-2-9- نظام‌مندسازی فعالیت خدمات خارجی در شبکه ملی اطلاعات.
2-2-3-1- 2ـ2ـ3ـ اهداف عملیاتی محتوا
2-2-3-2- استقرار نظام تنظیم مقررات زنجیره تولید، نشر و مصرف محتوا؛
2-2-3-3- استقرار نظام مالکیت معنوی و مادی محتوای داخلی تا سال 1400؛
2-2-3-4- دستیابی اقتصاد محتوای داخلی به سهم پانزده درصدی از اقتصاد دیجیتال کشور با نرخ رشد سالیانه پنجاه درصد؛
2-2-3-5- تحقق سهم هفتاد درصدی خدمات محتوایی داخلی (اعم از ویدیوی درخواستی و اشتراک ویدیو) از ترافیک مصرفی کاربران با نرخ رشد سالیانه چهل درصدی از طریق تنظیم مقررات تولید و خدمات محتوا؛
2-2-3-6- سهم حداقل چهل درصدی محتوای حرفه‌ای داخلی سازگار با فرهنگ اسلامی ـ ایرانی از سبد محتوای حرفه‏‌ای سکوهای داخلی و سکوهای خارجی مجاز در کشور؛
2-2-3-7- ایجاد شبکه اختصاصی ایمن، سالم و مفید کودک و نوجوان و افزایش سهم ترافیک محتوای مفید اختصاصی رده‏‏های سنی کودک و نوجوان به پانزده درصد از ترافیک کل کشور؛
2-2-3-8- تامین نیاز کشور به دانشنامه عمومی فراگیر و دانشنامه‌ها و بانک‌های اطلاعاتی تخصصی در حوزه‏های مختلف علوم؛
2-2-3-9- افزایش نرخ رشد سالیانه سی درصدی سهم بازی‏های رایانه‏ای داخلی؛
2-2-3-10- تامین نیاز محتوایی کشور در خدمات ویدیوی درخواستی و اشتراک ویدیو از طریق سامانه‌ها و سکوهای داخلی با حداقل ده میلیون مشترک فعال؛
2-2-3-11- گسترش منطقه‌ای و بین‏المللی سامانه‌های داخلی اعم از شبکه‌های اجتماعی و نمایشی برخط با جذب سی درصد از کاربران منطقه غرب آسیا، کشورهای عضو اکو و کشورهای عربی؛
2-2-3-12- رده‏بندی محتوای حرفه‌ای منتشر شده و محتوای کاربر محور با تأکید بر سازوکارهای خود تنظیم‏گری؛
2-2-3-13- افزایش سهم صفحات فارسی از وب به بیش از چهار درصد؛
2-2-3-14- کسب سهم چهل درصدی ابزارهای بومی خط و زبان‌ فارسی و آزادسازی پیکره‌ها و منابع محتوایی مورد نیاز؛
2-2-3-15- دستیابی به حداقل سه سامانه خدمات ارزیابی و صحت‏سنجی اخبار و محتوا؛
2-2-3-16- تامین نیاز کشور در حوزه سکوهای آموزشی فراگیر اعم از آموزش‏های دانشگاهی، مقاطع تحصیلی، عمومی و مهارتی با ظرفیت ارایه خدمات به بیست میلیون کاربر؛
2-2-3-17- رشد سالیانه چهل درصدی سهم تبلیغات قانونی از کل بازار تبلیغات سکوهای داخلی و خارجی فعال در کشور؛
2-2-3-18- افزایش سالیانه بیست‏وپنج درصدی محتوای مرتبط با فرهنگ‏سازی و سواد فضای مجازی.
2-2-4-1- 2ـ2ـ4ـ اهداف عملیاتی سالم‏سازی محتوا و امنیت خدمات
2-2-4-2- کاهش نرخ رشد جرایم فضای مجازی به میزان سالیانه حداقل سی درصد با فراهم‏سازی امکانات، زیرساخت‏های لازم و ارتقاء توان پیشگیری و مقابله با جرایم و حوادث فضای مجازی؛
2-2-4-3- ارتقاء توان دستگاه‏های امنیتی، انتظامی و قضایی در اشراف اطلاعاتی و شناسایی و مقابله با تخلفات و جرایم سازمان‏یافته فضای مجازی به میزان حداقل سالیانه بیست‏وپنج درصد؛
2-2-4-4- کاهش متوسط زمان پاسخگویی به استعلام‏های قضایی و رسیدگی به شکایات مرتبط با جرایم فضای مجازی به میزان سالیانه حداقل سی درصد؛
2-2-4-5- ارتقاء سالم‏سازی و کاهش محتوای آسیب‌رسان و مجرمانه در فضای عمومی به میزان سالیانه حداقل سی درصد؛
2-2-4-6- استقرار نظام حقوقی و دیپلماسی سایبری در حفظ و صیانت از حقوق و منافع ملی؛
2-2-4-7- ارتقاء اشراف، رصد، ضرایب امنیتی و امکان اعمال سیاست‏های حاکمیتی در لایه خدمات کاربردی و محتوا بر اساس پیوست امنیتی؛
2-2-4-8- ایجاد نظام هوشمند بومی امنیت و دفاع سایبری؛
2-2-4-9- مدیریت مخاطرات و ارتقاء امن‏سازی خدمات به میزان سالیانه حداقل سی درصد؛
2-2-4-10- کاهش مدت زمان رسیدگی به حوادث فضای مجازی به میزان سالیانه حداقل سی‏درصد از طریق تقویت تیم‏های پاسخگویی به حوادث.