18488/020 – ۱۳۸۵/۶/۱۲
جناب آقای خداکرم جلالی معاون محترم وزیر و رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
پیرو ابلاغیه شماره 688/020 مورخ 21/1/1385، موضوع تفکیک وظایف امور مربوط به ممیزی و واگذاری اراضـی و با عنـایت به وظـایف قانونی این وزارتخـانه مستنـداً به مواد (1) و (2) قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی مصوب 1379 و مفاد بند (ج) تصویب‌نامه درخصوص شرح وظایف وزارت جهاد کشاورزی مصوب 2/4/1381 هیأت محترم وزیران و نیز بند (14) مصوبه شماره 205240/1901 مورخ 16/11/1381 شورایعالی اداری در مورد وظایف واحدهای استانی وزارت جهاد کشاورزی و مفاد بند (2) قسمت (ب) توافقنامه فی‌مابین آن سازمان با سازمان امور اراضی به پیوست « دستورالعمل مربوط به امور شناسایی، تشخیص، ممیزی و تملک اراضی ملی و دولتی» مشتمل بر (8) ماده و (5) تبصره جهت اجراء ابلاغ می‌گردد. لازم به ذکر است که توافقنامه مزبور در جلسه مورخ 5/2/1385 ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین با حضور نماینده محترم تام‌الاختیار ولی فقیه مطرح و مطابق بند (1) تمامی مفاد آن مورد تأیید قرار گرفته و همچنین در اجرای تبصره (3) بند (ب) توافقتنامه نیز ترکیب جدید اعضای کمیسیون حریم روستا و مرتع حریم تعیین گردیده است (تصویر پیوست). نظارت بر حُسن اجرای این دستورالعمل به عهده جنابعالی است، بدیهی است رؤسای محترم سازمان جهاد کشاورزی استانها، نهایت همکاری در حُسن اجرای آن را بعمل خواهندآورد. ضمناً کلیه دستورالعمل‌ها، بخشنامه‌ها و ضوابط مغایر با این دستورالعمل ملغی‌الاثر اعلام می‌گردد.
وزیر جهاد کشاورزی ـ محمدرضا اسکندری
ماده 1ـ با عنایت به مفاد مواد (1) و (2) قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی و تصویب‌نامه در خصوص شرح وظایف تفصیلی وزارت جهاد کشاورزی مصوب 2/4/1381 هیأت محترم وزیران و نیز بند (14) مصوبه شماره 205240/1901 مورخ 16/11/1381 شورایعـالی اداری در مـورد وظـایف واحـدهـای استـانی وزارت جهـاد کشـاورزی و نظـر به مندرجات بند (2) قسمت (ب) توافقنامه فی‌مابین سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان امور اراضی که تمامی مفاد آن در جلسه مورخ 5/2/1385 ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین مطرح و مطابق بند (1) مصوبه شماره 4784/020/53 مورخ 26/2/1385 به تأیید رسیده است، امور مربوط به شناسایی، تشخیص، ممیزی، تثبیت و تملک اراضی ملی و دولتی موضوع قوانین مربوط به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری و همچنین اراضی موضوع بند (10) ماده (1) آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیاء اراضی و قوانین اصلاحات ارضی و قوانین راجع به خالصجات با رعایت مفاد این دستورالعمل به عهده سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری محول شده، لذا مقرر گردید کلیه اسناد و مدارک مربوطه، شامل مدارک و اسنادی که قبلاً توسط سازمان امور اراضی اجرای مقررات گردیده و منجر به صدور رأی و اخذ سند گردیده و یا بعداً می‌بایست از طریق سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری اجرای مقررات گردد، در اختیار سازمان مذکور جهت اعمال کامل مقررات و تثبیت و تملک قرار گیرد.
تبصره 1ـ سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در خصوص اجرای سایر مقررات مربوط به تملک اراضی ملی و دولتی اقدام خواهد نمود.
تبصره 2ـ اسناد و مدارک شامل کلیه مستندات و نقشه‌های مربوط به اجرای مقررات تملک دولت و همچنین اسناد مالکیت اراضی دولتی می‌باشد. در خصوص اسنادی که قبلاً به اداره کل اموال دولتی وزارت امور اقتصادی و دارایی ارسال شده است، سازمان امور اراضی لیست اسناد مربوط را با ذکر نوع اراضی، تهیه و به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور ارسال می‌نماید. اسناد مالکیت اراضی خالصجات و اصلاحات ارضی که کل اراضی آن دارای متصرف قانونی (موضوع تبصره (5) قسمت (ب) توافقنامه) می‌باشد و همچنین اسناد مالکیت اراضی که ششدانگ آن در اجرای قوانین و مقررات مربوطه واگذار و تفکیک گردیده به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور ارسال نمی‌گردد. لیست اطلاعات سایر پرونده‌های خالصجات و اصلاحات اراضی که بخشی از آن دارای متصرف قانونی و بخشی دیگر مربوط به اراضی دولتی فاقد متصرف قانونی است، توسط مدیریت‌های امور اراضی به ادارات کل منابع طبیعی منعکس و حسب درخواست و اولویت‌بندی توسط ادارات منابع طبیعی به تدریج اطلاعات، مدارک و نقشه‌ها تحویل خواهد شد.
تبصره 3ـ پرونده‌های مربوط به اراضی موات و دولتی اعم از اخذ سند شده و یا نشده که بصورت مجزا صرفاً در ارتباط با مالکیت دولت هستند، حداکثر تا پایان سال 1385 بصـورت کامل و برگ شماری شده توسـط سازمان امور اراضـی و مدیریت‌های امور اراضـی به‌ترتیب به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری و ادارات‌کل منابع طبیعی تحویل خواهد شد. ضمناً در خصوص پرونده‌های اصلاحات ارضی تصاویر اسناد مالکیت اعم از سند اولیه و آراء شورای اصلاحات ارضی، آگهی خرید و…. تهیه و در اختیار ادارات کل منابع طبیعی قرار می‌گیرد.
تبصره 4ـ لازم است در تبصره 2 و 3 ماده (1) ارائه آمار کامل متصرفین قانونی اراضی خالصه و همچنین گزارش و اقدامات سازمان امور اراضی در رابطه با تشخیص اراضی موات به تفکیک اخذ سند شده یا نشده اعلام گردد.
ماده 2ـ با توجه به تبصره (2) قسمت (ب) توافقنامه در خصوص رسیدگی به دعاوی مطروحه در محاکم قضائی نسبت به اجرای قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسنـاد آن، در مواردی که صـرفاً منجـر به صـدور رأی مـوات گردیده و همچنین نسبت به پرونده‌های اراضی دولتی که در اجرای این دستورالعمل پیگیری آن به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری محول گردیده، سازمان امور اراضی در اجرای بند (ح) ماده (7) اساسنامه آن سازمان اختیارات مربوط جهت پیگیری امور مذکور در محاکم و سایر مراجع ذیربط را به ادارات کل منابع طبیعی تفویض تا اقدامات لازم شامل پیگیری جهت اخذ سند و شرکت در جلسات محاکم و دفاع از حقوق دولت به نحو مقتضی معمول گردد. در مواردی‌که نمایندگی دولت در اسناد مربوطه به نام سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری تغییر یابد و یا اسناد در زمانی آتی برابر بند (2) قسمت (ب) توافقنامه و تبصره‌های آن در اختیار سازمان مذکور قرار گیرد این سازمان رأساً نسبت به طرح دعوی و پیگیری و دفاع از حقوق دولت اقدام می‌نماید.
ماده 3ـ با توجه به تبصره (2) ذیل قسمت (ب) توافقنامه به منظور اجرای قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آن مسئولیت شناسائی اراضی موات به عهده سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری می‌باشد که پس از تهیه مقدمات و جمع‌آوری سوابق و اطلاعات لازم موضوع را جهت طرح در شورای هیأت هفت نفره و صدور رأی تشخیص موات اعلام می‌نماید.
ماده 4ـ امور مربوط به شناسایی حریم روستا و مرتع حریم بر اساس مفاد بند (4) مصوبه مورخ 5/2/1385 ستاد مرکزی هیأتهای هفت نفره واگذاری زمین از طریق سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور انجام که حسب درخواست سازمان مذکور، از طریق کمیسیون موضوع دستورالعملهای ستاد مرکزی واگذاری زمین مصوب سال‌های 1367 و 1368 و اصلاحات بعدی آن نسبت به صدور رأی تشخیص اقدام می‌گردد. اجرای مفاد رأی صادره و اعمال مدیریت بر حریم‌های تعیین شده به عهده سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور می‌باشد.
ماده 5 ـ در راستای اعمال مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام موضوع تبصره (4) ذیل قسمت (ب) توافقنامه، سازمان امور اراضی می‌بایست پیش از هرگونه اقدام مراتب را از ادارات منابع طبیعی استعلام و در صورت دریافت پاسخ به شرح ذیل اقدام گردد:
الف: چنانچه اراضی در محدوده منابع ملی واقع شده باشد سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور کماکان نسبت به ادامه اجرای مقررات مربوط اقدام خواهد نمود.
ب: در صورتی‌که اراضی در مستثنیات قانونی موضوع ملی شدن جنگلها واقع شده باشد به دو صورت زیر اقدام می‌گردد:
1ـ در صورت تشخیص اراضی توسط کمیسیون مربوطه به عنوان « بایر اعراضی» سازمان امور اراضی پس از اخذ رأی دادگاه صالحه مبنی بر احراز اعراضی بودن عرصه، پرونده امر را به اداره کل منابع طبیعی ارسال و اداره کل مزبور برای اخذ اسناد مالکیت بنام دولت پیگیری و اقدام خواهد نمود.
2ـ در صورتی که اراضی توسط کمیسیون تشخیص بعنوان « بایر غیراعراضی» تشخیص داده شود، موضوع کماکان از طریق مدیریت امور اراضی جهت اجرای مقررات مربوطه پیگیری خواهد شد.
ج: ادامه اجرای مقررات مربوط به املاک مسلوب‌المنفعه و بایر موضوع ماده (40) آیین‌نامه اصلاحات ارضی مصوب 13/5/1343 به استناد رأی وحدت رویه شماره هـ/76/54 مورخ 25/12/1377 موضوع دادنامه 185 مورخ 7/9/1377 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری موضوعیت نداشته و آن دسته از املاک مذکور که تا تاریخ صدور رأی مزبور مقررات یاد شده در مورد آن اجراء نگردیده در حکم اراضی بایر موضوع مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص حل مشکل اراضی بایر مصوب سال 1367 خواهد بود.
ماده 6 ـ درخصوص اجرای تبصره (5) و نظر به بند (2) و تبصره (1) قسمت (ب) توافقنامه مدیریت‌های امور اراضی پیش از هرگونه اقدام قانونی بر روی اراضی موضوع قانون تعیین تکلیف اراضی مزروعی و اعیان مستحدث و ماده (5) قانون راجع به الحاق (8) ماده به آیین‌نامه اصلاحات ارضی مصوب 1346 و مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص تعیین تکلیف باقیمانده قراء مزارع و املاک مشمول قانون اصلاحات ارضی مصوب 2/3/1370 می‌بایست مراتب را از ادارات منابع طبیعی استعلام نمایند و یا با استفاده از نقشه‌های اجرای مقررات ملی شدن که توسط ادارات مذکور در اختیار آنان قرار می‌گیرد نسبت به اجرای قوانین مذکور با رعایت مفاد آراء وحدت رویه شماره هـ/75/218 مورخ 4/12/1375 موضوع دادنامه 213 مورخ 15/10/1375 و شماره هـ/77/240 مورخ 20/8/1377 موضوع دادنامه 145 مورخ 11/7/1377 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اقدام نمایند. بدیهی است در صورتی که اراضی مورد نظر مشمول مقررات ملی شدن نباشد مدیریت‌های امور اراضی نسبت به اجرای مقررات یاد شده بشرح فوق اقدام خواهند نمود.
تبصره ـ بدیهی است در تشخیص منابع ملی موضوع ماده (1) قانون ملی شدن جنگلها و ماده (2) قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی، نسق زراعی هر پلاک براساس مقررات اصلاحات ارضی، لازم‌الرعایه است.
ماده 7ـ ادارات منابع طبیعی موظفند حداکثر ظرف مدت چهل و پنج (45) روز نسبت به صدور پاسخ استعلامات موضوع این مصوبه اقدام نمایند در غیر اینصورت مدیریت‌های امور اراضی می‌توانند به مسؤولیت خود برابر مقررات مربوطه اقدام نمایند.
ماده 8ـ این دستورالعمل مشتمل بر (8) ماده و (5) تبصره تهیه و تدوین گردیده و در مورد کلیه اراضی ملی و دولتی و امور مربوط به شناسایی، تشخیص، ممیزی و تملک بنام دولت قابل اجراء بوده و در صورت عدم احصاء و وجود موارد ابهام، نظریه رؤسای سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری و سازمان امور اراضی ملاک عمل می‌باشد.
وزیر جهاد کشاورزی ـ محمدرضا اسکندری
صورتجلسه مورخ 5/2/1385
شماره 40786/020/53ـ22/6/1385 با استعانت از خداوند متعال اولین جلسه ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین در سال 1385 رأس ساعت 9 صبح روز سه‌شنبه مورخ 5/2/1385 و با هماهنگی قبلی با حضور اعضاء ستاد مرکزی در محل دفتر نماینده تام‌الاختیار ولی امر مسلمین واقع در استان قم تشکیل و پیرامون موارد ذیل بحث و اتخاذ تصمیم به عمل آمد.
1ـ ابلاغیه شماره 688/20 مورخ 21/1/1385 جناب آقای اسکندری وزیر محترم جهاد کشاورزی در خصوص توافقنامه تنظیمی فی مابین سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان امور اراضی در جلسه مطرح و مفاد توافقنامه پیرامون تفکیک وظایف امور مربوط به ممیزی و تعیین کاربری اراضی و واگذاری اراضی مورد تأیید قرار گرفت.
2ـ اعضاء کارگروه کارشناسی ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین با همان وظایف که قبلاً توسط اعضاء ستاد مرکزی تصویب شده بود با ترکیب ذیل تعیین و مقرر گردید نسبت به رسیدگی به پرونده‌های واصله به دبیرخانه ستاد مرکزی اقدام و حسب مورد گزارش لازم به اعضاء ستاد مرکزی ارائه گردد.
ـ آقای مهندس فرید صیدی‌نژاد معاون اجرایی سازمان ـ آقای مهندس محمدتقی عموزاده مدیرکل امور حقوقی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور ـ آقای مهندس غلامحسین عبدیوش رئیس اداره بازرسی و رسیدگی به شکایات ـ آقای مهندس ناصر قربان‌نژاد مدیر ممیزی و واگذاری اراضی
3ـ موضوع مواد 15 و 16 لایحه واگذاری و احیاء اراضی که قبلاً توسط دبیرخانه ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین انجام می‌گردید، منبعد با مسئولیت رئیس سازمان امور اراضـی و دبیر ستـاد مرکزی هیـأتهـای واگذاری پیگیری و اقـدام و نتـایج اقدامات به عمل آمده حسب مورد هر سه ماه یکبار به ستاد مرکزی گزارش خواهد شد.
4ـ ترکیب اعضاء کمیسیون تعیین حریم و مرتع حریم روستا موضوع تبصره 3 بند (ب) توافقنامه فی مابین سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشـور و سازمان امور اراضـی به شرح ذیل تعیین و مقرر گردید: امور مربوط به شناسائی حریم روستا و مرتع حریم و مدیریت مراتع مذکور از طریق سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور پیگیری و حسب درخواست سازمان مذکور کمیسیون فوق اقدامات بعدی را معمول فرماید. ضمناً در اجرای بند 10 دستورالعمل اصلاحی مصوب 30/5/1368 ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین کمیسیون فرعی تعیین حریم روستا در شهرستانهائی که به تشخیص اداره کل منابع طبیعی استان تشکیل آن ضرورت دارد با ترکیب نمایندگان ذیربط در شهرستان بلامانع است. ترکیب اعضاء کمیسیون عبارتند از:
الف ـ مدیر کل منابع طبیعی استان / منطقه.
ب ـ معاون اداره کل منابع طبیعی استان به عنوان دبیر کمیسیون.
ج ـ نماینده تام‌الاختیار سازمان جهاد کشاورزی استان.
د ـ عضو هیأت واگذاری زمین.
هـ ـ نماینده تام‌الاختیار استانداری.
و ـ نماینده تام‌الاختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.
5 ـ مقرر گردید از اعضاء قبلی کارگروه کارشناسی ستاد مرکزی در جلسه بعدی تقدیر و تشکر به عمل آید.
محی‌الدین فاضل‌هرندی نماینـده تام‌الاختیـار ولی فقیـه در ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین
ابوالفضل انتظاری نماینـده تام‌الاختیار قوه قضائیه در ستاد مرکزی هیأتهـای واگذاری زمین
ایمان جمشیدی نماینده تام‌الاختیار وزارت جهادکشاورزی در ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین
علیرضا اورنگی نماینـده تام‌الاختیـار وزارت جهادکشاورزی در ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین
صورتجلسه مورخ 5/2/1385 ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین
ترکیب اعضاء کمیسیون تعیین حریم و مرتع حریم روستا موضوع تبصره 3 بند (ب) توافقنـامه فی مابین سازمان جنگلهـا مراتـع و آبخیزی‌داری کشـور و سازمان امور اراضـی به شرح ذیل تعیین و مقرر گردید:
امور مربوطه به شناسائی حریم روستا و مرتع حریم از طریق سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور پیگیری و حسب درخواست سازمان مذکور کمیسیون فوق اقدامات بعدی را معمول فرمایند. ضمناً در اجرای بند 10 دستورالعمل اصلاحی مصوب 30/5/1368 ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین کمیسیون فرعی تعیین حریم روستا در شهرستانهائی که به تشخیص اداره کل منابع طبیعی استان تشکیل آن ضرورت دارد با ترکیب نمایندگان ذیربط در شهرستان بلامانع است. ترکیب اعضاء کمیسیون عبارتند از:
الف) مدیرکل منابع طبیعی استان.
ب) معاون مدیرکل منابع طبیعی استان به عنوان دبیر کمیسیون.
ج) نماینده تام‌الاختیار سازمان جهاد کشاورزی استان.
د) نماینده تام‌الاختیار استانداری.
هـ) عضو شورای هیئت.
و) نماینده تام‌الاختیار بنیاد مسکن انقلاب اسلامی استان.
محی‌الدین فاضل‌هرندی نماینـده تام‌الاختیـار ولی فقیـه در ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین
ابوالفضل انتظاری نماینـده تام‌الاختیار قوه قضـائیه در ستاد مرکزی هیأتهـای واگذاری زمین
ایمان جمشیدی نماینده تام‌الاختیار وزارت جهادکشاورزی در ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین
علیرضا اورنگی نماینده تام‌الاختیار وزارت جهادکشاورزی در ستاد مرکزی هیأتهای واگذاری زمین
((((( شماره 688/020 – 21/1/1385
جناب آقای جلالی معاون محترم وزیر و رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
جناب آقای مهندس اورنگی رئیس محترم سازمان امور اراضی کشور
به پیوست توافقنـامه فی مابین دو سازمان در خصوص تفکیک وظـایف امور مربوط به ممیزی و واگذاری اراضی برای اجراء ابلاغ می‌گردد. مقتضی است ضمن نظارت بر حُسن اجرای مفاد توافقنامه ترتیبی اتخاذ گردد تا تفکیک وظایف و انجام امور مربوطه و اصلاح و تنظیم قوانین و مقررات به دقت و در اسرع وقت، بدون هرگونه مشکلی انجام شود و در سطح استانها نیز هماهنگی لازم به عمل آید.
وزیر جهاد کشاورزی ـ محمدرضا اسکندری
بسم الله الرحمن الرحیم با عنایت به اینکه سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری و نیز سازمان امور اراضی با دارا بودن وظایف و اختیارات نسبتاً مشابه در امور ممیزی و واگذاری، هر یک بطور مستقل به انجام وظایف قانونی اقدام می‌نمایند و به دلیل آنکه پس از تصویب قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی سازمانهای یاد شده در زیر مجموعه یک وزارتخانه قرار گرفته، بر این اساس در راستای سیاستهای اجرایی وزارت متبوع به دلیل ضرورت تعیین تکلیف موضوع و پیشگیری از تداخل وظایف، حذف موازی‌کاری، یکپارچه‌سازی و تمرکز امور مربوط به ممیزی و واگذاری هر یک از دو دستگاه مقرر می‌گردد: الف: امور واگذاری و تمرکز آن در سازمان امور اراضی:
1ـ کلیه امور مربوط به واگذاری اراضی ملی و دولتی شامل واگذاریهای موضوع مواد (31) و (32) آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیاء اراضی، ماده (34) اصلاحی قانون حفاظت و بهرهبرداری و تبصره (5) این ماده، ماده (84) قانون وصول برخی از درآمدهای دولت، ماده (69) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و تبصره‌های مربوطه، واگذاری اراضی موضوع طرح طوبی، بخش واگذاری اراضی آزاد شده موضوع ماده (108) قانون برنامه سوم تنفیذ شده در ماده (20) برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و قسمت اخیر ماده (70) قانون برنامه چهارم درخصوص واگذاری اراضی مستعد در چارچوب طرح ساماندهی اسکان عشایر و نیز سایر مقررات مربوط به امر واگذاری زمین از این پس توسط سازمان امور اراضی انجام پذیرد. آیین‌نامه اجرایی تبصره (5) ماده (34) یاد شده با همکاری دو سازمان اصلاح خواهد شد بنحوی‌که مرجع تهیه و تصویب طرحهای موضوع این تبصره و همچنین تشخیص اجرای طرحهای یاد شده بمنظور انتقال قطعی پس از گذشت (5) سال از واگذاری به عهـده سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشـور باشد و سایر مراحل واگذاری به عهده سازمان امور اراضی محول گردد. ب: امور ممیزی و تعیین کاربری و تمرکز آن در سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور
2ـ با توجه به بند (ج) ماده (68) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کلیه امور مربوط به شناسائی، تشخیص، ممیزی و تملک اراضی ملی موضوع قانون ملی شدن جنگلها و قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی و همچنین اراضی دولتی موضوع بند (10) ماده (1) آیین‌نامه اجرایی لایحه قانونی اصلاح لایحه قانونی واگذاری و احیاء اراضی در حکومت جمهوری اسلامی ایران مصوب 31/2/1359 اعم از قوانین اصلاحات ارضی (مرحله اول و دوم و سوم) و قوانین راجع به خالصجات مشتمل بر پیگیری، تهیه نقشه، تحدید حدود، تفکیک، تملک، تثبیت مالکیت و اخذ سند به نام دولت مطابق مقررات جاریه توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری‌کشور و با نظارت این سازمان انجام می‌پذیرد.
تبصره 1ـ امور مربوط به شناسائی، تشخیص، ممیزی و تملک اراضی یادشده که قبلاً توسط سازمان امور اراضی صورت گرفته اعم از آنکه منتهی به صدور رأی موات و بایر دولتی و اعراضی گردیده و یا منجر به صدور سند مالکیت گردیده، نظارت و پیگیری جهت تثبیت و تملک و نیز تعیین کاربری و تخصیص مطابق بند (3) قسمت (ب) این صورتجلسه به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور تفویض می‌گردد.
تبصره 2ـ در مواردی‌که بنا به پیشنهاد سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور و واحدهای تابعه نیاز به اجرای قانون مرجع تشخیص اراضی موات و ابطال اسناد آن مصوب سال 1365 باشد، حسب درخواست سازمان یادشده از طریق هیأتهای (7) نفره واگذاری زمین نسبت به صـدور برگ تشخیص موات اقدام می‌گردد و سپس پیگیری امور مربوط به تملک و اخذ سند بنام دولت و دعاوی احتمالی از سوی سازمان جنگلها و مراتع و آبخیزداری کشور صورت می‌پذیرد.
تبصره 3ـ امور مربوط به شناسایی حریم روستا و مرتع حریم به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور محول که حسب درخواست سازمان مذکور از طریق کمیسیون موضوع دستورالعمل مصوب ستاد مرکزی واگذاری زمین نسبت به صدور رأی تشخیص و تعیین حریم روستا اقدام می‌گردد. اجرای مفاد رأی صادره و اعمال مدیریت بر حریم‌های تعیین شده به عهده سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور می‌باشد. در همین راستا ترکیب اعضاء کمیسیون حریم در ستاد مرکزی واگذاری اراضی اصلاح و ابلاغ خواهد شد.
تبصره 4ـ اعمال مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام در مورد حل مشکل اراضی بایر مصوب سال 1367 صرفاً در اراضی بایری که داخل مستثنیات قانونی موضوع اجرای ماده (56) قانون حفاظت و بهرهبرداری و ماده (2) قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر جنگلی واقع شده باشد، صورت خواهد گرفت. سازمان امور اراضی و واحدهای تابعه مکلفند قبل از هرگونه اقدام وضعیت اجرای مقررات منابع ملی را از ادارات منابع طبیعی استعلام نمایند.
تبصره 5 ـ اجرای قانون تعیین تکلیف اراضی مزروعی و اعیان مستحدث از طرف اشخاص در دهات و مزارع خالصه مصوب سال 1354 و ماده (5) قانون راجع به الحاق 8 ماده به آیین‌نامه اصلاحات ارضی مصوب سال 1346 و مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام درخصوص تعیین تکلیف باقیمانده قراءها، مزارع و املاک مشمول قانون اصلاحات ارضی مصوب 2/2/1370 توسط سازمان امور اراضی انجام خواهد گرفت.
3ـ سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور پس از اجرای قانون و اخذ سند مالکیت به نام دولت، نسبت به استعدادیابی و تعیین کاربری اراضی ملی و دولتی براساس مطالعات انجام شده توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری اقدام و سپس به منظور امر واگذاری جهت اجرای طرحهای مرتبط با کاربری، تخصیص و در چارچوب مفاد این صورتجلسه در اختیار سازمان امور اراضی قرار می‌دهد تا براساس ضوابط و مقررات به متقاضیان و اشخاص واجد شرایط واگذار گردد.
تبصره 6 ـ سازمان امور اراضی، اراضی تخصیص داده شده را از زمان تحویل ظرف مدت (2) سال به اشخاص واجد شرایط طبق ضوابط و مقررات مربوط واگذار می‌نماید، چنانچه واگذاری تمام یا قسمتی از اراضی به اشخاص به دلایل فنی و یا حقوقی امکانپذیر نباشد این قبیل اراضی به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور عودت داده می‌شود. حفاظت از اراضی تحویل شده در طول مدت مذکور به سازمان امور اراضی تفویض می‌گردد.
تبصره 1ـ کلیه دستورالعملهای مربوط به ضوابط و شرایط واگذاری اراضی ملی و دولتی و نظارت بر اجراء و سایر مقررات مورد لزوم که دربردارنده کلیه واگذاریها و مستندات مربوطه باشد ظرف یک ماه از تاریخ تنظیم این صورتجلسه از سوی سازمان امور اراضی با هماهنگی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور بازنگری و اصلاح‌گردیده و سپس توسط وزیر جهاد کشاورزی جهت اجراء ابلاغ می‌گردد.
تبصره 2ـ واگذاریهای موضوع بند (1) قسمت (الف) این صورتجلسه که قبلاً توسط سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری صورت گرفته و منتهی به تنظیم قرارداد گردیده و همچنین نظارت و پیگیری و تمدید قراردادهای اجاره و یا انتقال قطعی آن (موضوع ماده 84 قانون وصول برخی از درآمدهای دولت) توسط سازمان امور اراضی انجام می‌پذیرد. قراردادهای واگذاری اراضی جنگلی و جلگه‌ای شمال کشور موسوم به اراضی ده هکتاری نیز مشمول این تبصره می‌باشد. بدیهی است قوانین و مقررات خاص مربوط به قراردادهای موضوع اراضی ده هکتاری بر آنها حاکم خواهد بود.
تبصره 3ـ همزمان با تحویل اراضی به سازمان امور اراضی مطابق بند (3) قسمت (ب) این صورتجلسه کلیه اختیارات مربوط به انعقاد قرارداد اجاره و انتقال قطعی اراضی تخصیص داده شده به سازمان امور اراضی تفویض می‌گردد.
تبصره 4ـ اجرای طرح خروج دام از جنگل، زراعت چوب در عرصه‌های جنگلی و توسعه فضای سبز موضوع بندهای (الف)، (د) و (هـ) ماده (69) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، امور مربوط به بهرهبرداری از جنگلها و مراتع موضوع ماده (3) قانون حفاظت و بهرهبرداری و قانون الحاق یک تبصره به ماده (2) قانون حفاظت مصوب 9/2/1384 و نیز بند (الف) طرح طوبی که با حفظ مالکیت دولت در اجرای طرحهای منابع طبیعی در قالب طرح به مجری یا مجریان واگذار می‌شود قرار می‌گیرد و همچنین واگذاری مربوط به عوض اراضی مورد تملک موضوع ماده (64) مکرر قانون حفاظت و بهرهبرداری کماکان بر عهده سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور بوده و تحت نظر و نظارت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری اعمال و اجراء می‌گردد.
ج: سایر مسائل مرتبط:
4ـ پس از اصلاح و ابلاغ دستورالعملهای مربوطه امکانات، تجهیزات، نیروی انسانی و اعتبارات متناسباً در مرکز و استانها به تفکیک در امر واگذاری زمین به سازمان امور اراضی و واحـدهای تابعـه و نیز در امر ممیزی، تشخیـص، تملک، استعـدادیابی و تعیین کاربری به سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری و ادارات کل منابع طبیعی با نظر رؤسای دو سازمان منتقل خواهند شد.
5 ـ آیین‌نامه‌ها و دستورالعملهای اجرایی که نیاز به اصلاح دارد با هماهنگی دو سازمان اصلاحیه لازم تهیه و از طریق مراجع ذیربط پیگیری لازم بعمل خواهد آمد.
6 ـ کلیه پرونده‌های اجرای قوانین مربوطه و سوابق امر اعم از مدارک، نقشه‌ها و اسناد مطابق با تفکیک وظایف واگذاری و ممیزی در مرکز و استانها به دستگاه مربوطه ارسال و تحویل خواهد شد.
7ـ نظارت بر حُسن اجرای مفاد این صورتجلسه بر عهده رؤسای دو سازمان یاد شده می‌باشد.
8 ـ این صورتجلسه در (8) بند و (10) تبصره تنظیم و مفاد بندهای (الف) و (ب) از تاریخ ابلاغ می‌بایست بطور همزمان اجراء شود.
معاون وزیر و رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور ـ خداکرم جلالی
رئیس سازمان امور اراضی ـ علیرضا اورنگی