قانون راجع به موافقت نامه مربوط به انتقال راه‌ آهن میرجاوه – زاهدان

تاریخ انتشار: ۱۳۳۸/۱۱/۱۸

ماده واحده – موافقتنامه مربوط به انتقال راه ‌آهن میرجاوه – زاهدان از طرف دولت پاکستان به دولت ایران که در تاریخ 27 /11 /1337 بوسیله‌ نمایندگان دو دولت در کراچی امضاء و مورد تأیید هیئت دولت نیز قرار گرفته است تصویب میگردد. ‌

قانون فوق که مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز چهارشنبه پانزده دیماه یکهزار و سیصد و سی و هشت شمسی به تصویب مجلس سنا رسیده است .

نایب رئیس مجلس سنا – وارسته

قانون فوق که مشتمل بر ماده واحده و موافقتنامه ضمیمه است در جلسه روز پنجشنبه یازدهم آذر ماه یکهزار و سیصد و سی و هشت شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
نایب رئیس مجلس شورای ملی – عماد تربتی


موافقت نامه مربوط به انتقال راه‌آهن میرجاوه – زاهدان


موافقتنامه مورخ ۱۶ فوریه ۱۵۹ بین دولت شاهنشاهی ایران بنمایندگی راه آهن دولتی ایران (‌که بعد از این راه‌ آهن دولتی ایران نامیده میشود) از یکطرف و دولت پاکستان بنمایندگی قسمت راه‌ آهن وزارت راه (که بعد از این راه‌ آهن پاکستان نامیده میشود) از طرف دیگر
بموجب این موافقتنامه قرار شده است قسمتی از راه ‌آهن شمال غربی پاکستان که در خاک ایران واقع شده است از مرز بین ایران و پاکستان تا زاهدان به ‌راه‌ آهن دولتی ایران منتقل شود. ‌
و نیز موافقت شده است در حوزه مزبور طرز کار و عبور و مرور قطارها طبق شرایط و مندرجات مشروحه زیر بوسیله راه‌ آهن شمال غربی پاکستان‌ مورد عمل قرار گیرد.
لذا موافقت نامه حاضر بین طرفین منعقد و بشرح زیر اعلام میگردد:


۱ – در این موافقت نامه

1 – 2 – عبارت (‌راه ‌آهن شمال غرب) بمعنای راه‌ آهنی خواهد بود که از طرف دولت پاکستان بتوسط مدیر کل راه ‌آهن شمال غرب (‌لاهور) اداره‌ میشود.

1 – 2 – عبارت (‌راه آهن دولتی ایران) بمعنای راه‌ آهنی خواهد بود که از طرف دولت شاهنشاهی ایران به توسط مدیر کل راه ‌آهن دولتی ایران اداره ‌میشود.

1 – 3 – (‌مرز) بمعنای محلی خواهد بود که خط آهن با مرز ایران و پاکستان تلاقی مینماید

1 – 4 – (حوزه) بمعنای قطعه خطی خواهد بود که از مرز تا زاهدان امتداد دارد.

1 – 5 – (‌پیوست) و ضمیمه باسناد و اوراقی اطلاق میشود که ضمیمه این موافقت نامه میباشند.

1 – 6 – عبارت (‌عبور قطار) بمعنای حقی است که راه‌ آهن شمال غرب برای عبور دادن قطارها با لوکوموتیوها و کارکنان و نگهبانان قطار در قطعه راه ‌آهن ایران ‌دارا میباشد و همچنین بمعنای حقی است که راه‌ آهن شمال غرب برای استفاده از کلیه ایستگاهها و سکوها و خطوط فرعی و چلیپاها و سینی ‌های ‌دور و خطوط مثلث و برج آب و دپوهای لوکوموتیو و سایر تسهیلات مربوط بقطعه‌ ئیکه حق حرکت در آن داده شده است.

1 – 7 (قطار) بمعنای لوکوموتیو یا واگن و یا بدون واگن میباشد.

1 – 8 – 1 (واگنهای مسافری) بمعنای کلیه واگنهای مسافری خواهد بود که واگن رستوران و واگن پست و واگنهای یخچال و واگن های آزمایشی ‌کشش جزء آن میباشد ( بدون توجه به محتویات و اعم از اینکه به قطارهای مسافری یا باری وصل شده باشد).
1 – 8 – 2 – واگنهای باری که برای حمل مسافر در نظر گرفته شده است بطریقی که مقرر شده است علامت‌ گذاری گردیده و فقط برای حمل با قطار ‌مسافری مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
این قبیل واگنها بمنظور تبادل مانند واگنهای مسافری تلقی میگردد ولی هزینه‌ های مربوط بعیوب و‌ خرابی اینواگنها بر طبق نرخهای معینه جهت واگنهای باری به حساب گذارده خواهد شد.

1 – 9 – (‌واگنهای باری) بمعنای کلیه واگنهای باری یعنی کلیه وسایط ناقله به استثنای واگنهای مسافری میباشد بدون توجه بمحتویات و اعم از اینکه بقطار مسافری یا باری وصل شده باشد.

1 – 10 – (‌سالن مسافری) فقط به معنای واگنهای مسافری خواهد بود.

1 – 11 – (‌واگن) فقط بمعنای واگنهای باری خواهد بود.

1 – 12 – یک (‌واحد) واگن مسافری عبارت خواهد بود از یک واگن مسافری چهارچرخی (‌دومحوره) و سایر وسایل بشرح زیر محاسبه خواهد شد.
1 – 12 – 1 – سالن مسافریکه دارای شش چرخ باشد (‌سه محوره) یک واحد محسوب میشود.
1 – 12 – 2 – یک سالن مسافری بوژی ‌دار برابر با دو واحد خواهد بود.

1 – 13 – یک (‌واحد) واگن باری واگنی میباشد که دارای چهار چرخ است و سایر واگنهای باری بشرح زیر است:
1 – 13 – 1 – یک واگن شش‌ چرخه (‌سه محوره) برابر با یک واحد می‌ باشد.
1 – 13 – 2 – یک واگن بوژی ‌دار برابر با دو واحد میباشد.
1 – 13 – 3 – واگنی که دارای 12 چرخ باشد برابر با سه واحد است.

1 – 14 – یک (‌روز عبارتست از 24 ساعت از نیمه شب تا نیمه شب (‌در همه موارد وقت استاندارد پاکستان مبنای حساب خواهد بود.


۲ – این موافقت نامه ظرف سه ماه بعد از تصویب از طرف هیأت دولتین معتبر و قابل اجرا بوده و ظرف ششماه از تاریخ مذکور با تسلیم اخطار قبلی ‌کتبی یکطرف بطرف دیگر قابل فسخ خواهد بود هر یک از طرفین که مایل باشند تجدید نظری در موافقت نامه حاضر یا در قسمتی از آن بعمل آورند‌ مراتب را با اخطار قبلی سه ‌ماهه بانضمام پیش ‌نویس تجدید نظریکه پیشنهاد مینمایند بطرف دیگر اعلام خواهند نمود.


۳ – واگذاری کنترل حوزه خط یا کلیه دارائی غیرمنقول که شامل خط دائمی و علائم و پلها و ابنیه و خطوط تلگراف و وسایل و لوازم و تأسیسات آب و‌ تلمبه میباشد به راه ‌آهن دولتی ایران بعمل میآید و راه ‌آهن مزبور مسئول نگاهداری اموال غیرمنقول مذکور برای تأمین بهره ‌برداری و تردد قطارها بر‌طبق استانداردهای راه ‌آهن شمال غرب خواهد بود.
کلیه مصالح لازم جهت نگاهداری خط از قبیل سوزن و گذرگاه و ریل و تراورس و بوشکار از طرف راه‌ آهن شمال غرب در مقابل دریافت بهای آن تحویل ‌خواهد شد.


۴ – کلیه وسایط ناقله لازم برای سرویس قطارها در این حوزه از طرف راه ‌آهن شمال غرب تهیه و تأمین خواهد گردید.


۵ – پس از انجام عمل انتقال راه ‌آهن شامل غرب پاکستان در این حوزه بر اساس این موافقت نامه و مقررات مندرج در پیوست های شماره یک و دو آن عمل‌ خواهد نمود.


6 – هیچگونه تغییری در خط و پلها و تأسیسات ثابت و علائم که مخالف با جدول اندازه‌ های استاندارد مربوط به راه‌ آهن عریض باشد در این حوزه داده‌ نخواهد شد.


۷ – ‌در هر ششماه یکبار متفقاً از طرف مأمورین راه‌ آهن ایران و راه آهن شمال غرب پاکستان از خط و پل ها و علائم حوزه از نظر سلامت عبور و ‌مرور قطارها بازرسی بعمل خواهد آمد.


۸ – طرز بهره‌ برداری فعلی در این حوزه ادامه داشته و کارکنان قطارها در حوزه گمارده میشوند باید با مقررات آن کاملاً آشنا باشند.


۹ – برای مبادلات وسایل نقلیه میرجاوه مرکز عمل خواهد بود و صدور صورت مجلس ‌ها و فرمها متفقاً بعمل خواهد آمد. بنابراین راه‌ آهن شمال غرب ‌موظف خواهد بود مأمورین بازرسی قطار بتعداد کافی جهت تنظیم صورت مجلس‌ های مزبور بکار بگمارد.
در صورتی که راه آهن دولتی ایران نتواند ‌خط و وسایل تعمیر آماده نماید راه آهن شمال غرب تعمیرات لازم را انجام و مصالح و دستمزد کارکنان را بنسبت تعداد واگن هائی که برای راه آهن ‌شمال غرب و راه آهن ایران تعمیر شده است محسوب خواهد نمود.

9 – 2 – تهیه صورت مجلسها و فرمها برای تعیین عیوب و خرابی ها متفقاً از طرف نماینده راه آهن شمال غرب و نماینده راه آهن ایران مقیم‌ میرجاوه در موقع ورود قطار از پاکستان بمیرجاوه و قبل از حرکت قطار از میرجاوه بپاکستان بعمل خواهد آمد و استانداردهای مربوط ببازدید ‌آلات ناقله در میرجاوه مطابقت خواهد داشت با مقررات راه آهن شمال غرب که در ضمیمه شماره 2 تعیین گردیده است


۱۰ – ۱ – راه آهن دولتی ایران پرداخت های از باابت اقلام زیر در وجه راه آهن شمالغرب خواهد نمود:
۱۰ – ۱ – ۱ – هزینه‌ های عبور قطار – این هزینه‌ ها بنرخ مخصوص امتیازی ۶ روپیه برای هر مایل قطار پرداخت میشود معذلک نرخ امتیازی مزبور‌ هر پنجسال یکبار قابل تجدید نظر خواهد بود.
۱۰ – ۱ – ۲ – هزینه حق توقف این هزینه در مورد واگنهای مسافری از قرار ساعتی ۴ آنه برای هر واحد و در مورد واگن های باری از قرار روزی 8 /2 ‌روپیه محسوب خواهد شد.
در محاسبه حق توقف واگنهای مسافری مدتهای کمتر از نیمساعت بحساب نیامده و مدتهای بیش از نیمساعت یک ساعت تمام حساب خواهد ‌شد. همچنین در محاسبه کرایه واگنهای باری مدتهای کمتر از ۱۲ ساعت بحساب نیامده و مدتهای بیش از ۱۲ ساعت یکروز تمام حساب میشود. ‌
هزینه‌ های مزبور هنگامی اخذ میشود که واگنها مدتی بیش از ۹۶ ساعت در مورد واگنهای مسافری و مدتی بیش از چهار روز در مورد واگنهای باری در‌ راه‌ آهن ایران معطل شود مشروط بر اینکه چنانچه بلافاصله پس از انقضاء مدتهای مزبور قطاری در میرجاوه نباشد هیچگونه هزینه ‌ای تا موقع تحویل‌ گرفتن قطار بعدی اخذ نگردد
بعلاوه از بابت واگنهای مسافری یا باری که بعلت خرابی یا حادثه ناشی از عمل راه ‌آهن شمال غرب و یا بعلت فقدان‌ محل و ظرفیت در قطار معطل شده باشند هزینه کرایه اخذ نخواهد شد. ‌
از بابت مخزنهای آب نیز که برای مأمورین طول حوزه آب میرسانند هزینه توقف اخذ نخواهد شد.
۱۰ – ۱ – ۳ – هزینه مانور – این هزینه از قرار ۱۲ روپیه برای هر ساعت یا کسر ساعت برای هر لوکوموتیو مانور اخذ خواهد شد.
۱۰ – ۱ – ۴ – هزینه نواقص و تعمیر این هزینه‌ ها از بابت نواقص و عیوب و خرابی های وارده بالات ناقله و تعمیرات عملیات انجام شده و تسهیلاتی‌ که طبق مقررات ضمیمه شماره ۲ از طرف راه آهن شمال غرب انجام می‌ شود اخذ خواهد شد.
۱۰ – ۱ – ۵ – هزینه قطار امدادی (‌قطار نجات) – هزینه قطار امدادی از قرار ۶ روپیه برای هر مایل (رفت و برگشت) از ایستگاهیکه قطار امدادی از‌آن آورده و بطرف ایستگاه مزبور باضافه هزینه جرثقیل از قرار ۶۰ روپیه برای سه ساعت اول یا کسر سه ساعت و ۶ روپیه برای هر ساعت یا کسر‌ساعت بعد از آن بطور حداکثر آن ۹۰ روپیه در روز خواهد بود.
۱۰ – ۲ – طرفین موافقت نامه هرگونه خسارات ناشی از فقدان یا خرابی یا فاسد شدن محمولات و یا خسارات جانی مسافرین و کارکنان را طبق مقررات ‌قانون هر کشور پرداخت خواهند نمود .


۱۱ – کلیه پرداخت های موضوع این موافقتنامه در ظرف سه ماه از تاریخ دریافت ادعا براه‌ آهن مربوطه بعمل خواهد آمد مگر اینکه در ظرف مدت سه‌ ماه نسبت بادعای واصله اعتراض شود در این صورت عمل پرداخت ظرف مدت سه ماه پس از رسیدگی و قبول اعتراض انجام خواهد شد.


۱۲ – ۱ – کلیه حمل و نقل بین ایران و پاکستان و بین پاکستان و ایران باستثنای مسافرین و توشه بر اساس (تحویل در قبال پرداخت) ثبت خواهد شد.‌نرخها از طرف هر راه ‌آهن در کشور خود تا مرز تعیین و عمل خواهد شد.
۱۲ – ۲ – برای مسافرینی که از زاهدان بمیرجاوه حرکت می‌ کنند و همچنین توشه مربوط بآن ها تا کوه تفتان از طرف راه‌ آهن ایران بلیط صادر شده و‌ بهای بلیط و کرایه حمل توشه بوجه ایران اخذ خواهد شد. ‌در مورد مسافرینی که از پاکستان بمیرجاوه و ببعد حرکت مینمایند و همچنین برای توشه آنان راه‌ آهن شمال غرب بلیط صادر کرده و بهای بلیط و‌ کرایه بوجه پاکستان دریافت خواهد شد. از این بابت هیچگونه تعدیل مالی بعمل نخواهد آمد.
۱۲ – ۳ – برای حمل کالا و بسته از زاهدان و میرجاوه بپاکستان و بالعکس هر راه‌ آهن هزینه‌ های مربوطه را در مبداء یا در مقصد بر حسب مورد خود ‌دریافت خواهد نمود.
۱۲ – ۴ – جزئیات تهیه رسیدهای راه‌ آهن و نحوه تعیین مسئولیت فقدان و خرابی محمولات بسته‌ ها (‌کلی ها) طبق مندرجات ضمیمه شماره یک این ‌موافقت نامه می‌ باشد.


۱۳ – در مورد اموال و بسته‌ های بلامعارض و مطالبه نشده در صورتی که خصوصیات صدور قبض آن را مربوط براه ‌آهن فرستنده ننماید طبق مقررات ‌راه‌ آهنی که اموال مزبور نزد آن مانده باشد رفتار خواهد شد.


۱۴ – ۱ – هر یک از راه‌ آهنها شکایات و ادعاهائی را که مربوط باسترداد کرایه یا بهای بلیط سهم آن باشد مستقیماً رسیدگی خواهد نمود.
۱۴ – ۲ – راه ‌آهن دریافت ‌کننده کلیه شکایات و ادعاهای مربوط بجبران خسارت را رسیدگی خواهد نمود و مسئولیت مربوط بآن طبق مقررات‌ مندرج در شماره یک تعیین خواهد شد .


۱۵ – قطارهای اضافی که برای حرکت در قطعه بین میرجاوه و زاهدان علاوه بر قطارهای هفتگی مسافری و حمل آب مورد احتیاج باشد با اتخاذ ‌ترتیبات لازم بین رئیس ناحیه راه ‌آهن شمال غرب در کویته و رئیس راه آهن ایران در زاهدان اعزام خواهد شد.


۱۶ – راه آهن ایران هزینه ‌ای از بابت حمل ذغال برای استفاده راه آهن در حوزه بین میرجاوه و زاهدان اخذ نخواهد نمود
راه آهن شمال غرب مقدار ‌ذغالی را که مورد احتیاج برای دیگ بخار موجود در ایستگاه راه آهن زاهدان باشد مجاناً تحویل خواهد نمود.


۱۷ – در صورت بروز سانحه برای قطارها و آلات ناقله در حوزه باستثنای مواردیکه سانحه ناشی از سهل‌ انگاری مأمورین راه آهن شمال غرب و یا ‌معایب و نواقص موجود در لوکوموتیو و آلات ناقله باشد مسئولیت کلیه خرابی و فقدان و از بین رفتن آلات ناقله و ادعاهای مربوط بجبران خسارات‌ جانی و فقدان یا خرابی توشه و کالا و خسارات وارده باموال راه آهن ایران متوجه راه آهن ایران خواهد بود.
صرفنظر از موضوع مسئولیت جبران ‌خسارات ناشی از سوانح بر اساس قوانین و مقررات جاری راه آهن دولتی ایران بعمل خواهد آمد.


۱۸ – ترتیبات فعلی برای تحویل آب مجانی از میرجاوه و زاهدان برای موارد زیر ادامه خواهد داشت:

18 – 1 – لوکوموتیوها.

18 – 2 – واگنهای مسافری.

18 – 3 – آب آشامیدنی دستجات کارگری بوسیله قطار آب بین میرجاوه و نوکندی

18 – 4 – باغ کنسولگری پاکستان در زاهدان.


۱۹ – راه آهن دولتی ایران کلیه مامورین راه آهن شمال غرب را که تابع دولت ایران بوده و در حال حاضر در این قطعه مشغول کار میباشند استخدام‌ خواهد نمود .


۲۰ – راه آهن ایران سایر مامورین را نیز که فعلا تابع دولت پاکستان بوده ولی حاضر بقبول تابعیت ایران طبق مقررات باشند استخدام خواهند نمود .


۲۱ – بخدمت مأمورین مذکور در مواد ۱۹ و ۲۰ در راه آهن شمالغرب در تاریخ تحویل حوزه راه آهن خاتمه داده شود و کلیه حقوق و مطالبات آن ها ‌از طرف راه آهن شمال غرب پرداخته خواهد شد.


۲۲ – در صورتی که راه آهن ایران در موقع تحویل گرفتن حوزه راه آهن احتیاج بوجود مامورین پاکستانی داشته باشد راه آهن شمال غرب مامورین‌ مزبور را مختار خواهد گذارد بر طبق شرایطی که بین دو راه آهن توافق خواهد شد باستخدام راه آهن ایران درآیند.


۲۳ – راه آهن ایران اقدامات لازم را برای حمایت و تأمین مامورین راه آهن شمال غرب که در خاک ایران ماموریت داشته و یا در قطارهائی که در داخل ‌خاک ایران خدمت مینمایند بعمل خواهد آورد.


۲۴ – راه آهن ایران برای مأمورین راه آهن شمال غرب که در خاک ایران مأموریت دارند منازل مجانی مناسب مانند آنچه فعلا نیز تأمین نموده است‌ تأمین خواهد نمود.


۲۵ – خط تلگراف و تجهیزات مربوطه واقع در خاک ایران و وسایل استفاده از تلگراف که در میرجاوه و زاهدان موجود می ‌باشد در موقع تحویل خط‌ حوزه از طرف راه آهن ایران تحویل گرفته میشود در صورتی که راه آهن ایران بمنظور نگهداری خط تلگراف و وسایل در کشور ایران احتیاج بقطعات و وسایلی داشته باشد اداره پست و تلگراف پاکستان در صورت موجود بودن وسایل مورد نیاز را در مقابل دریافت بها در اختیار راه آهن ایران‌ خواهد گذارد
بعلاوه چنانچه راه آهن ایران بوجود سیمبان و یا مأمور خط مستقیم میرجاوه احتیاج داشته باشد میتواند از وجود چنین سیم بانی‌ استفاده نماید مشروط بر اینکه سیمبان مزبور مایل باشد بر طبق شرایط پیشنهادی راه آهن ایران انجام وظیفه نماید. ‌

-امضاء گواهان ۲ /۱ مدیرکل راه آهن ایران در کراچی (‌پاکستان)
-امضاء گواهان ۲ /۱مدیرکل راه آهن پاکستان در کراچی (‌پاکستان) ‌


موافقت نامه فوق راجع به قانون موافقت نامه مربوط به انتقال راه آهن میر جاوه – زاهدان مصوب جلسه روز چهارشنبه پانزده دیماه هزار و سیصد و سی هشت مجلس سنا می باشد و صحیح است .

نائب رئیس مجلس سنا – وارسته

موافقت نامه فوق ضمیمه قانون راجع به انتقال راه آهن میرجاوه – زاهدان از طرف دولت پاکستان بدولت ایران بوده و صحیح است.
نایب رئیس مجلس شورای ملی – عماد تربتی