نظامنامه رسومات

تاریخ انتشار: ۱۳۱۳/۰۱/۲۳

مصوب 1313,01,18


قسمت اول ـ مؤسسات مشروب‌سازی

شرائط لازمه
ماده 1ـ هر کس بخواهد مؤسسه‌ای برای مشروبات مشمول حقوق رسوماتی دایر نماید و یا این قبیل مؤسسات موجوده را (اعم از اینکه دائر یا در حال تعطیل باشد) بخود منتقل نموده یا اجاره کند باید قبلا اظهارنامه به اداره مالیه محل تسلیم نماید در اظهارنامه باید اسم و مسکن خود و محل مؤسسه را بطور وضوح معین کرده نوع و عده و ظرفیت خمها و ماشین ها و آلات و ادوات دیگری که برای مشروب‌سازی بکار می‌رود و سایر اطلاعاتی را که اداره مالیه محل لازم بداند بنویسد. اداره مالیه در مقابل اظهارنامه رسید خواهد داد.


ماده 2 ـ تخمیر مواد الکلی- تقطیر- تصفیه- اختلاط یا هر قسـم تغییر شکل و دخل و تصرف در الکل منجمله تقلب الکل و همچنین در بطری و ریختن کلیه مشروبات الکلی فقط در مراکز رسوبات که در هر شهر یا قصبه یا بلوک برای این کار توسط ادارات مالیه مربوطه تخصیص و یا اجازة افتتاح آن داده شده صورت خواهدگرفت.
در موارد لازمه و مخصوصا در مورد کارخانجات مهم که دارای آلات و ادوات جدید بوده و نتوان آن ها را در مراکز رسومات جای داد وزارت مالیه می‌تواند بطور استثناء ترتیب دیگری مقرر بدارد.

تبصره ـ آب‌جو و شراب مشمول این ماده نیست.


ماده 3ـ محل مؤسسات مشروب سازی باید کاملاً محصور و محفوظ بوده برای دخول و خروج فقط یک درب داشته و نباید هیچگونه ارتباط داخلی با امکنه و ابنیه مجاور داشته باشد.


ماده 4 ـ خمها – ماشین ها – آلات و ادوات – لوله‌ها و سایر مجاری باید در محل ثابتی قرارداده‌ شده و بدون اجازه کتبی رسومات محل آن ها تغییر داده نشود ادوات مزبور باید طوری قرارداده شود که مامورین رسومات بتوانند برای مواقعی که مشروب تهیه نمی‌شود و یا مؤسسه اساسا در حال تعطیل است آنها را پلمپ نموده و باین ترتیب از استعمال و استفاده آنها در موارد مذکوره جلوگیری کنند.


ماده 5 ـ ظروفی که موقتا مشروبات الکلی در آن ریخته می‌شود تا بعد مشروب را در بطری کرده بفروش برسانند باید در حضور صاحب مؤسسه یا نماینده او و ماموریت رسومات پیمانه و ظرفیت آن ها معین شود صورت مجلس پیمانه گیری و در دو نسخه تهیه و یک نسخه آن تحویل صاحب مؤسسه و دیگری در شعبه رسومات ضبط شود.
روی هر یک از ظروف فوق‌الذکر باید ورقه‌ الصاق و لاک و مهر یا پلمب شود که خمره و ظرفیت آن را معلوم نماید و در صورتی که صاحب مؤسسه چندین نوع مشروب تهیه نماید باید نوع مایع محتوی ظروف نیز روی ورقه مزبور تصریح گردد.


قسمت دوم ـ عملیات مشروب‌سازی

الف – اظهارنامه شروع بکار

ماده 6 ـ صاحبان مؤسسات مشروب‌سازی مکلفند هر موقع که بخواهند مبادرت بعملیات مشروب‌سازی کنند قبل از شروع بعملیات اظهارنامه در دو نسخه به اداره مالیه محل خود تسلیم نمایند.
اظهارنامه لااقل یک روز قبل از شروع به عملیات باید تسلیم شده باشد در اظهارنامه روز و ساعت شروع و ختم عملیات نوع و مقدار مواد مصرفی و همچنین مقدار تخمینی الکل ـ عرق ـ شراب ـ آب‌جو و یا مشروب دیگری که بدست خواهد آمد باید معین بشود.
یک نسخه از اظهارنامه به صاحب مؤسسه داده خواهد شد تا بدفتری که در ماده 9 شرح آن داده می‌شود ضمیمه نماید.
مؤسساتی که در تمام مدت سال یا در عوض مدت معینی مستمرا کار میکنند اظهارنامه آنها ممکن است برای 1سال یا برای همان مدت معین تنظیم شود.

تبصره ـ اشخاصی که فقط برای مصرف شخصی شراب می‌اندازند باید قبل از مبادرت بعمل اظهارنامه‌ در دو نسخه به اداره مالیه محل بدهند.
یک نسخه از اظهارنامه بصاحب آن داده خواهد شد تا همیشه در منزل برای ارائه حاضر داشته باشند.
در اظهارنامه باید مقدار مواد مصرفی و مقدار تخمینی شرابی که بدست خواهد آمد ذکر شده و صریحا تعهد شود که شراب جز برای مصرف شخصی بکار نخواهد رفت.
ندادن اظهارنامه مشروب را مشمول حقوق رسوماتی خواهد کرد.


ماده 7 ـ تهیه مشروبات الکلی از میوه‌جات یا غلات خراب یا فاسد یا تیزابی یا سایر مواد مضره و همچنین مخلوط نمودن مواد مخالف اصول حفظ الصحه به مشروبات الکلی اکیدا ممنوع است و فقط در مواردی اداره مالیه میتواند تخلف از مقررات فوق را اجازه دهد که قبل از عمل اشخاص ذینفع کتبا تقاضای اجازه کرده و تصریح نمایند موادیکه تهیه میشود تقلیب شده و به مصرف شراب نخواهد رسید.


ماده 8 ـ هرگاه موادی که بمصرف رسیده بنظر اداره رسومات مشکوک باشد اداره مزبوره فورا رئیس مالیه را مطلع خواهد ساخت و اگر رئیس مالیه نیز در مورد موضوع سوء‌ظن با رسومات هم عقیده کردید مقداری از مواد مشکوک را بعنوان نمونه برداشته و فورا به اداره کل عایدات ارسال خواهد نمود بعلاوه بصاحب مؤسسه اخطار میشود اگر تا تعیین تکلیف قطعی مواد مشکوک مشروبی را که از آن مواد تهیه شده یا نشود بفروش برساند و بعدا در نتیجه تجزیه معلوم گردد سوءظن بی‌مورد بوده دیگر اجازه مشروب‌سازی باو داده نخواهد شد.
چنانچه در نتیجه تجزیه معلوم شود که مواد مصرف شده واقعا مضر بوده در این صورت مواد مزبور و همچنین مایعاتی که از انها تهیه شده است بخرج مؤسسه مشروب سازی و در حضور مشارالیه یا نماینده او و مامور رسومات و یک نفر دیگر که حتی‌الامکان از بین اعضاء اداره مالیه انتخاب خواهد شد معدوم خواهد گردید یکنسخه از صورت مجلس قضیه بعد از امضاء حاضرین تسلیم صاحب مؤسسه و نسخه دیگر در اداره رسومات ضبط میشود.


قسمت سوم – دفتر کار

ماده ۹- صاحب مؤسسه مکلف است دفتر مخصوصی نگاهداری نمودۀ عملیات خود را بتدریجی که واقع میشود در آن ثبت نمایند. دفتر مزبور که طبق نمونه مصوب وزارت مالیه تهیه خواهد شد بایستی همیشه در محل مؤسسه بوده و هر موقع که مامورین مالیه تقاضا نمایند در همان محل تحت نظر آنها گذاشته شود. در دفتر مزبور مخصوصا تاریخ اظهارنامه عملیات و تاریخ شروع و ختم عملیات اساسی و همچنین نوع و مقدار مواد مصرف شده نوع و مقدار محصولاتی که بدست آمدۀ نوع و مقدار محصولاتی که به انبار یا بخارج فرستاده شده ثبت خواهد شد.
چنانچه خود تقطیرکنندگان از عهده نگاهداری دفتر برنیایند دفتر آنها ممکن است در مرکز رسومات بتوسط انباردار و در خارج از مرکز رسومات توسط مفتش رسومات تحریر و تنظیم گردد مندرجات آن را باید تقطیر کننده امضاء یا مهر نماید.


قسمت چهارم ـ نگاهداری مشروبات

دفتر انبار

ماده 10 ـ کلیه مشروبات باید بمحض اینکه تهیه شدند توسط صاحب مؤسسه در ظروف مذکوره در ماده 5 ریخته شده ظروف مزبور توسط صاحب مؤسسه ممهمور و به انباردار رسومات تحویل گردد.
مهر رسومات بهر یک از ظروف زده خواهد شد و چنانچه مصرف ظرف قبلا تعیین نشده باشد (رجوع شود بماده 5) صاحب کارخانه باید اتیکت مخصوص به آن الصاق نماید که نوع محتوی آن معلوم بشود. در صورتی که ظرف کاملا پر نباشد مقدار محتوی در روی اتیکت ذکر خواهد شد چنانچه محل عملیات تقطیرکننده خارج از مرکز رسومات باشد ظروف مشروبات در محل مخصوص توسط مفتش رسومات که مامور این کار است مهر یا پلمپ خواهد شد.


ماده 11- انباردار و در غیاب او مامور مخصوص اینکار ملزم خواهد بود قبل از زدن مهر رسومات مطمئن شود که آنچه راجع به محتوی ظرف در اتیکت روی کاغذ نوشته شده صحیح است و بلافاصله باید مشروباتی که در انبار گذاشته می‌شود با قید تاریخ ورود و به تفکیک نوع و مقدار در دفتر انبار رسومات در حساب صاحب مؤسسه ثبت نماید.


ماده 12- مقدار خروجی مشروبات از انبار نیز باید فورا در حساب مذکور فوق ثبت شود مدرک خروج مشروب عبارت خواهد بود از نمره دفتر باندرول تحویلی بصاحب مؤسسه و ملصقه به بطریها (رجوع شود بماده 18) که باید در مقابل مقدار خروجی ذکر نمایند و یا نمره اجازه انتقال یا جوازی که بموجب آن خروج و حمل اجناس صورت گرفته است.


ماده 13- در مواردی که آب با مواد دیگر یا عرق یا الکل مخلوط نمایند و یا بوسیله موادی الکل و مشروبات را رنگ یا تقلیب کنند خروج مایعات مزبوره در ستون مربوطه دفتر ثبت و مواد جدیدی که بدست آمده است در ستون مخصوص قسمت واردات ذکر خواهد شد.


ماده 14- هر وقت از ظرفی مقداری مشروب برداشته شود باقیمانده فورا به مهر صاحب مؤسسه و رسومات مهر یا پلمپ خواهد شد و روی اتیکت آن مقدار و نوع محتوی را تعیین خواهند نمود. در مورد مواد حاصله که در ظروف جدید ریخته میشود همین طور عمل خواهد شد.


ماده 15ـ در آخر هر ماه حساب صاحب مؤسسه بسته شده و آنچه از محصولات طبق حساب در انبار موجود باشد با رعایت مقررات ماده 59 بحساب ماه بعد منتقل خواهد شد.


قسمت پنجم ـ در بطری ریختن مشروبات

ماده 16 ـ ظرفیت بطریها و سایر ظروفی که مشروبات الکلی شرابها و یا آبجو برای فروش در آنها ریخته میشود باید طوری باشد که وزن آن سه سیر و سه ربع یا پنج سیر یا هفت سیر و نیم و یا ده سیر یا یکی از اضعاف این اوزان باشد استعمال بطری یا ظروفی که دارای شرایط مقرره فوق نباشد اکیدا ممنوع میباشد مگر اینکه نظر به اوضاع و احوال مخصوصی که موقتا تخلف از مقررات مزبور را ایجاب نماید قبلا اجازه مخصوصی از طرف وزارت مالیه صادر شده باشد.


ماده 17- داخل و خارج بطریها یا سایر ظروف مشروب را باید قبلا بخوبی شسته و پاکیزه نمایند تا از فاسد شدن مشروب جلوگیری شده و هیچ نوع اثری از اتیکت با باندرل روی ظرف نماند.
سر بطریها باید با چوپ پنبه بسته شود و چنانچه چوب‌پنبه نباشد بوسیله پنبه نو یا به هر ترتیب دیگری که موافق حفظ‌الصحه باشد از قبیل کابسول این کار انجام خواهد گرفت. استعمال پنبه مستعمل یا پارچه اکیداً ممنوع است.
روی هر بطری بایستی اتیکتی که حاوی اسم و محل اقامت صاحب مؤسسه و همچنین نوع و مقدار مایع محتوی بطری باشد الصاق گردد.


قسمت ششم ـ باندرل رسومات

ماده 18- بهر بطری مشروب باندرل رسومات الصاق میشود قیمت باندرل مساوی خواهد بود. با حقوق رسوماتی که بمایع محتوی بطری تعلق میگیرد.
در موارد و به شرایطی که از طرف وزارت مالیه تعیین خواهد شد ممکن است مهلتهائی که از دو ماه تجاوز نکند برای تادیه قیمت باندرل بصاحبان مؤسسات مشروبات سازی اعطاء شود.


ماده 19 ـ الصاق باندرل رسومات بوسیله صاحب مؤسسه و یا نماینده او تحت نظارت مامورین رسومات بعمل میاید.
الصاق باندرل باید طوری صورت گیرد که دائره وسط آن کاملا روی درب قرار گرفته و طرفین باندرل تماما بدو طرف گردن بطری الصاق شود باندرول بوسیله نخ محکمی نصب خواهد شد. به این ترتیب که نخ را بدور گردن بطری پیچیده و گره آن روی دایره وسط باندرل قرار گیرد و گره نخ را که روی دایره باندرل قرار داده شده مامورین رسومات لاک و مهر خواهند نمود


ماده 20 ـ باندرلهائی که طبق مقررات فوق الصاق نشده و همچنین باندرلهای تا خورده یا ضایع یا مصرف شده باید طبق صورت مجلس باطل و قبل از الصاق مهر رسومات بعوض آنها باندرل بی‌عیب الصاق شود این امر مانع از مجازاتهای مقرر در مورد قاچاق یا شروع بعمل قاچاق نخواهد بود.


قسمت هفتم ـ حمل محصولات رسوماتی

ماده 21‌ ـ هرگاه صاحب مؤسسه بخواهد مقداری از مشروبات خود را از انبار خارج نماید باید قبلا از اداره رسومات جواز مخصوص تحصیل کند (نمونه جواز مزبور از طرف وزارت مالیه تهیه خواهد شد) حمل مشروبات در بطریهای باندرله هر مقدار که باشد در ولایات یا قصباتی که در آنجا باندول شده آزاد می‌باشد ولی حمل آنها بخارج از محلهای فوق در صورتی که ارسال کننده مایل باشد از پرداخت حقوق بلدی در محل تهیه نمودن مشروب معاف باشد بموجب جواز انجام خواهد گرفت


ماده 22 ـ در صورتی که صاحب مؤسسه بخواهد مشروب باندرل نشده خود را به یک نفر دیگر که در همان مرکز رسومات مشروب‌سازی میکند انتقال دهد باید قبلا اظهارنامه انتقال برسومات محل تسلیم نماید شعبه رسومات فورا موضوع را در دفتر رسومات ثبت خواهد نمود و اظهارنامه فوق بعنوان مدرک به دفتر مذکور ضمیمه خواهد شد.


ماده 23 ـ چنانچه انتقال مشروب باید در محلی غیر از مرکز رسومات انجام گیرد کسی که مشروب خود را انتقال میدهد مکلف است:
 1ـ تقاضانامه که مخصوصا حاکی از نوع ـ مقدار ـ طریقه باربندی ـ اسم و آدرس کیرنده جنس و تاریخ و طریقه و مدت حمل باشد تسلیم اداره مالیه نماید
 2ـ معادل عوارض رسوماتی که بر مشروب تعلق میگیرد ودیعه ملکی یا نقدی بمالیه داده و یا تعهدنامه‌ای که یکنفر شخص معتبر هم اجرای آن را ضمانت نموده باشد بمالیه بسپارد و در صورتی فرستنده مشروب برای بدهی رسوماتی خود بقدر کافی محصول یا اعتبار مسلم داشته و صریحا در ورقه تقاضای جواز تعهد نماید که در موارد مذکوره در ماده (25) فورا عوارض رسومات مربوطه را بپردازد رئیس مالیه میتواند از تصمیمات مذکور در ماده فوق صرفنظر نماید.


ماده 24 ـ پس از تسلیم تقاضانامه جواز بضمیمه تصمیمات مذکوره در ماده فوق اداره مالیه جواز مخصوص خروج و حمل (از دسته جوازهای سوش‌دار) صادر و به تقاضاکننده خواهد داد.
نسخه ثانی جواز باید در مدت معینی که در آن قید شده است بامضای اداره مالیه مقصد برسد اداره مزبور در روی همان ورقه تصدیق خواهد نمود که مشروبات ارسالی واصل و در دفتر انبار مقصد ثبت و تحت نظارت رسومات محل قرار کرفته است. ارائه این نسخه به مالیه مبداء تعهد صاحب مؤسسه و ضامن او را باطل کرده و اگر ودیعه نقدی سپرده باشد به او پس داده خواهد شد. ظرف مشروبات محموله باید محکم و سر آن بدقت بسته و به مهر سربی اداره مالیه ممهور شده باشد


ماده 25 ـ در صورتی که نسخه ثانی جواز در مدت معینه بامضاء مالیه مقصد نرسیده و یا در مدت مقرره به اداره مالیه مبداء تسلیم نشود و همچنین در صورتی که ظرف مشروب یا مهر سربی شکسته یا آسیب مهمی بان وارده شده باشد وجهی که بودیعه داده شده بود بنفع دولت ضبط و هرگاه بجای ودیعه تعهدنامه و ضامن سپرده شده بود مبلغی که تعهد شده از فرستنده و ضامن وصول می‌شود.


ماده 26 ـ صاحب مؤسسه موظف است همیشه امکنه و ملزوماتی را که مخصوص انجام عملیات او میباشد و همچنین منابع و لوله‌های مخصوص آب خوراکی را پاکیزه نگاهدارد و در صورت غفلت مراتب را قبلا بمشارالیه اخطار و لااقل 48 ساعت مهلت داده خواهد شد و بعد از انقضای مهلت مزبور ممکن است عملیات لازمه از طرف مامورین رسومات بخرج صاحب مؤسسه اجراء شود. این ترتیب مانع از اجرای مجازات های مقرر در این نظامنامه نخواهد بود.


ماده 27 ـ مأمورین رسومات حق دارند در تمام مدت عملیات مشروب‌سازی در کلیه محل‌هائی که مؤسسات تهیه مشروب میکند وارد شوند ورود آنها در غیر اوقات عملیات مشروب‌سازی نیز در هر موقع ممکن است و صاحبان مؤسسات بلافاصله باید آنها را راه بدهند.


ماده 28 ـ ورود اشخاص خارج بمرکز رسومات بدون اجازه رئیس مربوطه رسومات اکیدا ممنوع است و تقطیر کنندگان ملزم هستند که کارگران و مستخدمین خود را قبل از ورود آنها بخدمت بمامور مزبور معرفی نمایند.
پیاله فروشی و صرف مشروبات الکلی در داخل محلهائی که تحت نظارت رسومات قرار گرفته اکیدا ممنوع است.


ماده 29 ـ مراقبت در حفظ ابنیه متعلقه بمراکز رسومات از لحاظ حراست از سرقت و دستبرد لدی‌الاقتضاء بوسیله مامورین امنیه و یا نظمیه تامین خواهد شد ولی دولت در نگاهداری و حفظ قرع‌ انبیق و سایر ادوات و اثاثیه و موادی که تقطیرکنندگان در کارخانه خود دارند هیچ مسئولیتی تقبل نمینماید.


قسمت هشتم ـ تعطیل موقت کار یا تعطیل ممتد مؤسسه

مهر و موم کردن آلات و ادوات یا امکنه

ماده 30 ـ بمحض اتمام عملیات یعنی در انقضای مدت اظهارنامه که برای اقدام به کار تسلیم شده خمها و ماشین‌ها و آلات و ادوات مذکور در ماده 4 و یا مکانی که این اشیاء در آنجا است توسط مامورین رسومات پلمپ و مهر خواهد شد تا استفاده از آنها غیرممکن شود.
برداشتن پلمپ نیز باید توسط مامورین مزبور و پس از تسلیم اظهارنامه جدیدی که برای شروع بکار داده می‌شود انجام گیرد.


ماده 31 ـ در مواردی که یکی از تقطیرکنندگان عملیات خود را پیش از یک ماه تعطیل نموده و یا از حداقلی که از طرف وزارت مالیه معین شده کمتر مشروب تهیه نماید و یا بیش از 15 روز در تادیه مال‌الاجاره مقرر در ماده (46) تاخیر کرده و یا از مقررات دیگر این نظامنامه تخلف کند اداره رسومات بصاحب مؤسسه کتبا اخطار خواهد نمود که چنانچه این ترتیب 15 روز دیگر ادامه یابد و مدلل نشود که در نتیجه فرس ماژور با سایر جهات استثنائی بوده وزارت مالیه حق خواهد داشت بدون هیچگونه اخطار مجددی اجازه تهیه محصولات رسوماتی را فسخ نموده و محل تقطیر صاحب مؤسسه مزبور را لدی‌الاقتضاء بدیگری واگذار و مواد اولیه و همچنین ادواتی که مورد استفاده واقع نشده است در محل مخصوص ممهور نماید. و در صورتی که در ظرف یک ماه پس از مهرکردن محل صاحب مؤسسه اشیاء خود را بمرکز تقطیر مجاز دیگری نقل نکرده و یا در واگذاری آنها بتقطیر کننده مجاز دیگر اقدام ننماید وزارت مالیه حق خواهد داشت اشیاء متعلق به او را حراج کند.


ماده 32 ـ در مورد تبدیل مکان و مهر نمودن و فروش آلات و ادوات یا سایر اشیائی که مورد استفاده واقع نشده قبلا مراتب با تعیین روز و ساعتی که این عمل انجام خواهد شد بصاحب آنها اطلاع داده می‌شود و از مشارالیه دعوت خواهد شد که شخصا یا نماینده او حین اجرای عملیات فوق حضور داشته باشند- و صورت مجلسی که در این مورد تنظیم خواهد شد باید به امضای مامور مالیه محل و رئیس رسومات و همچنین صاحب اجناس و یا نماینده او و در صورت عدم حضور آنها بامضای دو نفر تقطیرکننده یا اشخاص معتمد برسد.


قسمت نهم ـ داشتن آلات و ادواتی که به تهیه مشروبات اختصاص دارند

ماده 33 ـ تهیه کنندگان مشروب و همچنین کسانیکه قرع‌ انبیق یا سایرآلات و ادواتی که مخصوص بتهیه مشروبات است داشته یا وارد کرده یا ساخته یا تعمیر میکند نمیتوانند ادوات مزبور را بعنوان فروش کرایه – عاریه یا بنحوی از انحاء بدیگری واگذار نمایند مگر اینکه قبلا مراتب را بمالیه محل نوشته و نوع آلات و ادوات و تاریخ و طرز مدت حمل آن ها و اسم و آدرس شخصی را که اسباب و آلات مزبور به او واگذار خواهد شد معلوم نمایند.
مکلفین فوق باید مراتبی را که بمالیه محل مینویسند در دفتر مخصوص خود نیز ثبت نموده و دفتر مزبور باید هر موقع که مامورین مالیه تقاضا نمایند تحت اختیار آنها گذاشته شود.
حمل و نقل آلات و ادوات مزبوره بایستی بموجب جواز اداره مالیه محل ورود و یا ساختن یا تعمیر یا نگاه داشتن آلات مزبوره انجام گیرد و المثنی جواز مزبور بایستی بعد از آنکه مطابق مقررات بتصدیق مالیه مقصد رسید به اداره مالیه صادر کننده جواز ارائه گردد.


قسمت دهم ـ تهیه لیکورها

ماده 34 ـ هرگونه تبدیل الکل و یا مشروبات الکلی به لیکور یا سایر مایعات الکلی برای فروش ولو اینکه قبلا باندرل شده باشد در صورتی مجاز است که تقاضاکننده پیش از تبدیل اظهارنامه داده و تحصیل اجازه کند عملیات مزبوره باید تحت نظر مامورین رسومات انجام شود.
مایعات حاصله از تبدیلات فوق حتی آنهائی که از مایعات باندرل شده بعمل آمده مشمول کلیه عوارض رسوماتی مربوط بخود خواهد بود مگر در موارد مخصوصی که وزارت مالیه خلاف آن را اجازه داده باشد.


قسمت یازدهم ـ معافیت از تمام یا قسمتی از حقوق رسومات

الف ـ الکل مصرفی قشون

ماده 35 ـ محصولات الکلی که در مؤسسات تابعه وزارت جنگ تهیه شده و منحصرا مخصوص احتیاجات صحیه نظام و احتیاجات دیگر نظامی باشد در صورت انجام مقرراتی که وزارت مالیه معین خواهد نمود کلیتا از حقوق رسومات معاف است.


الف ـ مکرر ـ الکلهای مخصوص معالجه مرضی یا مجروحین

ماده 36 ـ الکل‌هائی که منحصرا برای معالجه مرضی یا مجروحین در مریضخانه‌های خصوصی که کاملا مجانی پرستاری می‌نمایند مصرف می‌شود به شرط تحصیل اجازه مخصوص وزارت مالیه و انجام مقررات از حقوق رسومات معاف خواهند بود.


ب ـ الکلهای مخصوص احتیاجات صنعتی – شیمیائی – یا دوائی

ماده 37 ـ در صورت تقاضای کتبی از اداره مالیه محل مایعات الکلی را که لااقل درجه آن 90 بوده مخصوص احتیاجات صنعتی یا شیمیائی یا دوائی باشد ممکن است از تمام یا قسمتی از حقوق رسومات معاف نمود .
در مورد الکل‌هائی که مخصوص احتیاجات صنعتی یا شیمیائی می‌باشد معافیت از تمام حقوق رسومات داده خواهد شد مشروط بر اینکه الکل‌های مزبور تحت نظر رسومات تقلیب و لدی‌الاقتضاء رنگ شده باشد بطریقی که نتوان استفاده شربی از آن نمود.
نوع و مقدار مواد ملونه و موادی که برای تقلیب کردن لازم است و همچنین شرایط تقلیب کنندگان و شرایط دریافت کنندگان مواد تقلیب شده و مخصوصا نوع مؤسسات و حداقل محصول و طریقه انبارکردن و نگاهداری الکل‌های تقلبی و تضمیناتی که باید بدولت بدهند از طرف وزارت مالیه با در نظر گرفتن شرایط کنترل و مقتضیات محلی و احتیاجات صنعتی معین خواهد گردید.
معافیت الکل‌هائی که برای تهیه مواد دوائی بکار میرود و صورت آن به تصویب وزارت مالیه خواهد رسید مشروط بتقلیب شدن الکل‌های مزبور نبوده و معافیت آنها تا حدود 30% حقوق معمولی است.


ماده 38 ـ کلیه دارندگان الکل بی‌باندرل اعم از تقلیبی یا غیرتقلیبی مکلف‌اند دفتر انبار نگاهداری نموده روز بروز از یک طرف نوع و مقدار الکل‌های دریافتی و اسامی و آدرس فروشندگان تاریخ و نمره جواز حمل را نوشته و از طرف دیگر مقدار الکلهای صادره را با تعیین اسامی و آدرس خریدار آن ثبت نمایند و یا اینکه چنانچه الکل برای احتیاجات صنعتی شیمیائی یا دوائی مصرف شود و نوع و مقدار و مصرف محصولاتی که بوسیله الکل‌های مزبور تهیه شده است تعیین کنند موجودی انبار در ستون آخر درج خواهد شد.
اشخاص فوق موظفند دفتر مزبور را و همچنین موجودی انواع الکل و مقداری که در جریان استعمال می‌باشد به محض تقاضای مامورین رسومات تحت رسیدگی آن ها قرار داده و وسایل تفتیشات را لدی‌الاقتضا با ارائه مدرک لازمه فراهم سازند


ماده 39 ـ خروج و حمل الکلهای بی‌باندرل نیز اعم از تقلیبی یا غیرتقلیبی مشمول شرایط مقرر در ماده 22 تا 25 می‌باشد ولی در صورت حمل‌ الکل مزبور به نقاط خارج از محلی که الکل در آنجا تهیه و تقلیب شده است نسخه ثانی جواز باید به امضای دریافت کننده آن مایعات و مالیه مقصد برسد. در موارد مذکور در ماده 25 عوارض متعلقه بالکل‌های مزبور ولو اینکه تقلیبی شده باشند مطابق نرخهای مقرر در نظامنامه رسومات ماخوذ خواهد شد. (بماده 48 نیز رجوع شود)


ج ـ الکلهای مخصوص ساخت عطریات

ماده 40- در مورد عطریات و اسانسهائی که از تقطیر بعضی گیاه‌ها بدست آمده و قابل استفاده شربی نیست نیز میتوان با اجازه وزارت مالیه و انجام مراسم مقرره معافیت از تادیه حقوق رسوماتی را اعطاء کرد.


ماده 41 ـ نگاهداری و استعمال ادوات تقطیر از طرف اشخاص و مؤسسات که به تهیه عطریات و اسانس اشتغال یا شیمیست‌ها و دواسازها یا سایر اشخاص موکول باجازه وزارت مالیه و رعایت مقرراتی است که لدی‌الاقتضا از طرف وزارت مالیه برای جلوگیری از تهیه مایعات الکلی بطور قاچاق یا تبدیل الکل تقلیبی به الکل معمولی (که کاملا ممنوع است) برقرار خواهد شد.


د ـ صادر نمودن مشروبات مشمول رسومات از مملکت

ماده 42- مایعات الکلی که از مملکت صادر می‌شوند اعم از اینکه خالص یا با مواد دیگر مخلوط شده باشند از حقوق رسوماتی معاف خواهند بود مشروط بر اینکه صدور آنها مطابق مقررات اداره گمرک بعمل آمده و از طرف اداره مزبور تصدیق شده باشد. معهذا از این مشروبات بابت مخارج نظارت ده سیر یا هفتصد و پنجاه گرام پنجاه دینار اخذ می‌شود. این مبلغ در موقع خروج مشروب از انبار گرفته شده و قبض رسید رسمی در مقابل آن داده خواهد شد. (رجوع شود بماده 48 و 49)


ماده 43- خروج و حمل مشروبات بدون باندرل برای صادرات تابع مقررات مذکور در مواد 22 تا 25 می‌باشد ولی در این مورد باید اسم دفتر گمرکی که مواد مزبور از آن محل صادر می‌شود در تقاضانامه جواز ذکر شده باشد. دفتر گمرک اخیر‌الذکر موظف است روی نسخه ثانی جواز تصدیق نماید که مشروبات مذکوره در جواز بوسیله مالیه محل پلمب شده و سالم و بدون عیب بگمرک آمده و از مملکت صادر گردیده است.


ماده 44 ـ معافیت از حقوق رسوماتی فقط وقتی داده می‌شود که تصدیق گمرک دایر بر صدور جنس از مملکت تسلیم اداره مالیه شده باشد این تصدیق باید روی نسخه ثانی جواز داده شود.


قسمت دوازدهم ـ تمبر شانسلری

ماده 45- بکلیه جوازها و اجازه‌نامه‌ها و صورت‌ مجلس‌های مذکور در مواد این نظامنامه بایستی یک تمبر شانسلری دو ریالی به خرج اشخاص ذینفع الصاق نمود.
فقط اسناد مربوط بالکل‌های تقلیبی و یا اسنادی که صدور مشروب را از مملکت تصدیق میکند و یا اسنادی که بموجب آن خروج و حمل الکلهای باندرل شده باید بعمل آید و یا اجازه‌های روزانه که طبق مواد 6 و 34 داده میشود مشمول این ماده نخواهد بود.


قسمت سیزدهم ـ اجاره امکنه تقطیر

ماده 46- در هر جا مرکز رسومات توسط اداره مالیه باختیار تقطیرکنندگان واگذار می‌شود هر یک از تقطیرکنندگان مکلف می‌باشند منتهی تا 15 هر ماه مبلغی که متناسب با اهمیت امکنه اشتغالی آنها و مال‌الاجاره حقیقی یا تخمینی کلیه ابنیه در اراضی و آب و غیره معین خواهند شد به اداره مالیه بپردازند.
مال‌الاجاره حقیقی عبارت از کرایه مخارج فرعی است که از طرف دولت بمالک مرکز رسومات تادیه می‌شود.
مال‌الاجاره تخمینی در مورد ابنیه و مؤسساتی است که متعلق بدولت است و سالیانه معادل خواهد بود با ده درصد قیمت خریداری با قیمت ساختمان ملک.


قسمت چهاردهم ـ حقوق مخصوص نظارت

ماده 47- اشتغال بکلیه عملیات تقطیر در غیر روزها و ساعتهائی که برای انجام این عملیات از طرف وزارت مالیه معین شده منوط بتحصیل اجازه کتبی از مالیه محل و پرداخت فوق‌العاده مخصوص بمامورین نظارت عملیات توسط اداره مالیه خواهد بود.
همچنین است اگر عملیات بطوری که در فقره دوم ماده 2 پیش‌بینی شده خارج از مراکز تقطیر انجام گیرد میزان و مبلغ این فوق‌العاده از طرف مالیه محل با در نظر گرفتن حقوق ماهیانه هر مامور و با رعایت ساعات کار اضافی که اجازه داده شده تعیین خواهد شد و مراتب باطلاع اداره کل عایدات خواهد رسید.


ماده 48 ـ برای جبران مخارجی که از نظارت عملیات مربوطه بتهیه و تقلیب و حمل و نقل و استعمال یا فروش حاصل میشود باید از تقلیب‌کنندگان الکل حقوق مخصوصی از قرار (750) گرم الکل تقلیبی پنجاه دینار دریافت شود.
حقوق مزبور در موقع خروج الکل تقلیبی از مرکز رسومات یا هر محل دیگر که تحت نظارت مالیه واقع شده و برای ان کار معین شده پرداخته خواهد شد.
حقوق مزبور یا بوسیله الصاق یک باندرل 50 دیناری بهر بطری (750) گرمی (ده سیری) و یا بوسیله صدور قبض رسمی برای کلیه الکل‌های تقلیبی که در ظروف دیگر که ظرفیت زیادتری دارند ریخته شده و یا هر ظروف دیگر که در موارد مخصوصه مورد قبول وزارت مالیه واقع شده ریخته شده بعمل خواهد آمد.


ماده 49 ـ در موقع صدور الکل معاف شده از کلیه حقوق رسوماتی و همچنین در مورد استعمال الکل برای تهیه مواد دوائی یا معافیت از یک قسمت حقوق رسومات نیز مقررات مندرجه در ماده فوق باید بموقع اجراء گذارده شود.


قسمت پانزدهم ـ جواز مشروب فروشی

ماده 50 ـ برای افتتاح محل فروش مشروبات الکلی و شراب و آب جو ساخت ایران یا خارجه و همچنین برای اشتغال به این کسب باید قبلا به اداره محل تقاضانامه داد. تقاضانامه باید مطابق نمونه رسمی تهیه شود. دو قطعه عکس درخواست کننده و اجازه نظمیه محل و در محل‌هائی که نظمیه نیست اجازه مقام دیگری که مسئول حفظ انتظامات است ضمیمه درخواست خواهد شد.


ماده 51 ـ مدت اعتبار جواز افتتاح محل مشروب فروشی یا اشتغال به مشروب فروشی از تاریخ صدور جواز تا آخر اسفند همان سال خواهد بود و همه ساله تا 15 فروردین سال بعد جواز مزبور بایستی تجدید شود.


ماده 52 ـ حقوقی که ذیلا تعیین می‌شود همه ساله از هر دکان مشروب‌فروشی فقط یک دفعه دریافت میگردد و در مقابل جوازی که بمنزله قبض رسید است طبق نمونه رسمی از طرف اداره مالیه محل داده میشود.

الف ـ محلهای مشروب فروشی‌ که در آنها مشروب صرف میشود به تناسب مال‌الاجاره ماهیانه و بترتیب ذیل:
تا 100ریال مال‌الاجاره 20 ریال
متجاوز از 100 ریال و کمتر از 300 ریال مال‌الاجاره 50 ریال
متجاوز از 300 ریال و کمتر از 500 ریال مال‌الاجاره 100 ریال
متجاوز از 500 ریال و کمتر از 1000 ریال مال‌الاجاره 200 ریال
متجاوز از 1000 ریال مال‌الاجاره 300 ریال.
هتلها و رستوران‌ها و پانسیونها و کافه‌ها و سایر مؤسساتی که پیاله فروشی میکند مشمول این بند خواهند بود.

ب ـ سایر محلهای مشروب فروشی که در بند الف ذکر نشده است مانند دکاکین دواخانه‌ها و سایر مؤسسات از قبیل محلهای تقطیری که بمرکز رسومات منتقل نشده‌اند و مشروب برای مصرف در خارج محل خود میفروشند نصف حقوق مذکور در بند فوق.

تبصره ـ در صورتی که محل مشروب‌فروشی اجاره نشده باشد میزان مال‌الاجاره‌ای که اگر بنا بود اجاره داده شود پرداخته میشد محسوب میگردد.


ماده 53 ـ چنانچه در بین سال شمسی دکان مشروب فروشی مفتوح شود تاکس برای مدتی که تا آخر سال شمسی مانده باشد از قرار هر 3 ماه با کسور 3 ماه ربع تاکس سالیانه مذکور در ماده فوق خواهد بود.


ماده 54 ـ در هیچ مورد تا کسی که قبلا برای تا آخر سال پرداخته شده مسترد نخواهد شد ولو اینکه بعلتی صاحب دکان مشروب فروشی قبل از خاتمه مدت اعتبار جواز خود از کار خود کناره گیرد معذلک در صورت نقل دکان مشروب فروشی بمحل جدیدی میتوان به جواز مزبور تمدید اعتبار دارد به این ترتیب که مالیه محل دو ریال دریافت نموده ذیل جواز انتقالی تمبر شانسلری الصاق نماید. هرگاه تاکس دکان جدید مشروب فروشی از تاکس مشروب فروشی سابق زیادتر باشد تفاوت مزبور تا آخر سال در مقابل قبضی که بمنزله جواز انتقال میباشد دریافت خواهد شد.
در صورت واگذاری دکان مشروب‌فروشی مجاز به شخص ثالث، جواز مزبور را میتوان برحسب تقاضای کتبی انتقال دهنده و منتقل‌الیه با همین شرایط انتقال داد.


ماده 55ـ جواز فروش مشروبات باید همیشه در محل فروش نگاهداشته شده و در صورت تقاضا بمامورین رسومات ارائه شود. در صورت مفقود یا خراب و ضایع شدن جواز صاحب محل مکلف است فورا تقاضای تجدید آن را نموده المثنی بگیرد. برای صدور المثنی دو ریال اخذ و تمبر روی آن باطل خواهد شد. روی ورقه المثنی باید کلمه المثنی بخط درشت نوشته شود.


قسمت شانزدهم ـ نظارت

ماده 56 ـ نظارت در امر رسومات در درجه اول بعهده متصدی مرکز رسومات است متصدی مزبور یا مامورین تابعه خود مسئول مراقبت در اجرای مقررات این نظامنامه و وصول عوارض و نگاهداری محاسبه آن میباشند. متصدی مزبور مکلف است وجوه وصولی را بصندوق اداره مالیه محل پرداخته و احصائیه و حساب‌های مربوطه را طبق دستور وزارت مالیه تنظیم و به اداره مالیه تسلیم نماید تفتیش ابتدا روزانه و بعد ماهیانه بعمل خواهد آمد.


ماده 57 ـ در موقع تفتیش که روزانه بعمل خواهد آمد باید نکات ذیل مورد توجه قرار گیرد:
الف ـ نگاهداری منظم دفتر انبار و دفتر باندرل.
ب ـ نوع و مقدار مواد اولیه که بکار رفته است.
ج ـ تعیین مقدار و نوع محصول بعد از تهیه.
د ـ منظم بودن عمل الصاق باندرول.
هـ ـ تعیین ظرفیت و دقت در نظارت ظروف و بطری‌هائی که برای انبار نمودن ارسال مشروب بکار میروند.
و ـ صحت مندرجات اتیکت مشروباتی که برای حمل تهیه شده است.
ز ـ مطابق بودن ظرف و محتویات آنها با مندرجات جواز خروج و حمل مایعات.
ح ـ ملاحظه اینکه درب انبار و محل ساختن مشروب محکم بسته شده باشد.
ط ـ مهر یا قفل نمودن بقفل مخصوص رسومات بمحض خاتمه کارها
ی ـ منظم بودن عمل تقلیب الکل.


ماده 58 ـ علاوه از نظارت و مراقبت‌های فوق که باید همه روزه انجام شود رئیس رسومات موظف است که در آخرین روز هر ماه صورت خلاصه از مواد وارده و صادره طبق مندرجات دفتر رسومات تنظیم و موجودی انبار را نیز تعیین نموده با دفتر تهیه مواد و مقدار حقیقی مشروبات که در آن تاریخ در انبار موجود است تطبیق نماید.


ماده 59 ـ جز در موارد فرس‌ماژور از قبیل طغیان آب و حریق و سرقت و غیره که مورد تصدیق وزارت مالیه باشد کسر انواع مشروبات الکلی هر مشروب‌سازی که مقادیر آنها در موقع کنترل ماهیانه معین شده باشد نباید از صد یک مقادیر مندرجه در دفاتر رسومات نسبت بهر یک از انواع مشروبات مزبوره تجاوز نماید. کسور و یا اضافات مشهوده هر مقدار باشد از ارقام مندرجه در دفتر رسومات کسر و یا به آن اضافه خواهد شد.
بعلاوه در صورتی که کسور مزبور از ماخذ فوق تجاوز نماید حقوق مقرره از مقدار اضافه بر صدی یک مزبور فورا بموجب صورت مجلس دریافت و معادل آن باندرل بصورت مجلس مزبور که اصل آن بعنوان مدرک بدفتر رسومات ضمیمه میشود الصاق و باطل خواهد شد و سواد مصدقی از صورتمجلس مزبور بتقطیر کننده داده خواهد شد.


ماده 60 ـ رئیس رسومات و همچنین مفتشین مخصوصا موظفند در موقع تفتیشاتی که در مرکز رسومات و سایر محلهای مشروب سازی در اوقات معین و یا بطور سرزده بعمل می‌آورند از اجرای کامل مقررات این نظامنامه اطمینان حاصل نموده و پس از رسیدگی و تطبیق دفاتر رسومات با مقادیر مشروبات الکلی و باندرل موجوده در انبار دفاتر مزبوره را امضاء ولدی‌الاقتضاء تذکرات لازمه را در دفاتر مزبور قید نمایند.
مامورین فوق‌الذکر در مورد کشف تقلیب یا هر نوع تقصیر راپرت مشروحی از مجرای اداری به اداره کل عایدات ارسال خواهند نمود تا مامورین با مشروب‌ سازان خاطی مورد تعقیب واقع شوند. بعلاوه مامورین مزبور مکلفند همیشه تجسس کرده و تقطیر کنندگانی را که در خارج از مراکز رسومات مخفیانه بساختن مشروب مبادرت نموده و باین ترتیب حقوق رسوماتی را نمی‌پردازد کشف نمایند.
مفتشین وزارتی مستخدمین اداره ‌کل عایدات نیز در مواقع ماموریت برای رسیدگی و تفتیش مراکز رسومات و غیر دارای همین وظایف خواهند بود.


قسمت هفدهم ـ مقررات موقتی و مقرارتی که ملغی می‌شوند

ماده 61 ـ هر مقدار الکل یا مایعات الکلی و شراب و آب‌جو که در بطری و خمره و خمچه یا ظروف دیگر از هر قبیل در مملکت موجود است اعم از این که در کارخانه‌ها انبار و محل‌های دیگر بوده یا در حال حمل از نقطه به نقطه‌ دیگر باشد باید تا 15 روز از تاریخ اجرای این نظامنامه به نزدیکترین اداره مالیه اظهار شود.
مالیات یا تتمه مالیات متعلقه به مقادیر مزبوره در ظرف ۱ ماه از تاریخ مذکور باید در مقابل قبض رسمی تادیه گردد.

تبصره ـ الکل و مایعات الکلی و آبجو در صورتی که از بیست بطری تجاوز نکرده و اشخاص برای مصرف شخصی خود داشته باشند و شراب مصرف شخصی تا هر مقدار که باشد مشمول این ماده نخواهد بود.


ماده 62 ـ جوازهای مشروب فروشی که قبل از اجرای این نظامنامه صادر شده موقتا تا مدت ۱ سالی که در اوراق مذکور قید شده است دارای اعتبار خواهند بود و بعد از آن مطابق مقررات نظامنامه باید تجدید شوند.


ماده 63 ـ این نظامنامه از اول فروردین ۳۱۳ بموقع اجرا گذارده شده و از همان تاریخ کلیه مقررات قبلی مربوط به رسومات بغیر از مقررات مربوطه به مجازات‌ها که موقتا بقوه خود باقی هستند ملغی است.

داور