آیین‌نامه اجرایی قانون انتخابات مجلس سنا

فصل اول- در طرز تشکیل انجمن نظارت انتخابات مجلس سنا و وظایف آن

ماده ۱- پس از وصول اوراق انتخابات و رسیدن دستور وزارت کشور فرماندار شهرستان مرکز حوزه انتخابیه بلافاصله در اجرای مقررات ماده ۱۲ قانون انتخابات مجلس سنا اقدام و در ظرف مدت پنج روز اعضاء انجمن نظارت را به وزارت کشور معرفی مینماید.

ماده ۲- فرماندار با موافقت انجمن نظارت محل مناسبی برای تشکیل جلسات تعیین مینماید. انتظامات محوطه انجمن بوسیله قوای انتظامی تأمین خواهد شد. ورود با اسلحه به‌ محوطه انجمن ممنوع است.

ماده ۳- فرماندار محل قبلاً باید تمام وسائل کار انجمن را فراهم و ترتیبی اتخاذ نماید که در حین جریان عمل از این حیث وقفه و تأخیری در انجام وظایف انجمن رخ ندهد.

ماده ۴- انجمن مرکزی در اولین جلسه هیأت رئیسه خود را که مرکب از یک نفر رئیس و یکنفر نایب رئیس و دو نفر منشی خواهد بود از بین خود انتخاب مینماید.

ماده ۵- انجمن مرکزی پس از انتخابات هیأت رئیسه خود بلافاصله دستور تشکیل انجمن های فرعی را که متصدی و مسئول انتخابات حوزه مربوطه خواهد بود صادر و فرمانداران شهرستانهای حوزه های انتخابیه فرعی مکلفند فوراً بترتیب مقرّره در ماده ۱۲ قانون انتخابات مجلس سنا انجمن‌های فرعی را تشکیل و آماده کار نمایند و بلافاصله اعضاء انجمن فرعی را تلگرافاً بانجمن نظارت مرکزی معرفی نمایند.

ماده ۶- فرماندار محل باید مراقبت نماید که جلسات انجمن تا خاتمه امر انتخابات مرتباً تشکیل و حسن جریان کار تأمین گردد.

ماده ۷- آگهی انتخابات و سایر آگهی ها که انتشار آن در حوزه انتخابیه لازم باشد بتقاضای انجمن از طرف فرمانداری منتشر خواهد شد.

ماده ۸- شهرستانهائی که در حوزه انتخابیه شهرستان دیگری قرار گرفته‌اند از بدو شروع تا خاتمه انتخابات در کارهای مربوط به انتخابات تابع دستور فرماندار حوزه انتخابیه مرکزی خواهند بود و بایستی تعلیمات قانونی انجمن مرکزی را مجرا دارند.

ماده ۹- در صورتی که انجمن‌های نظارت اصلی یا فرعی تشکیل شعب فرعی را در شهر لازم بدانند برای هر شعبه ۹ نفر از معتمدین محل را با موافقت نظر فرماندار به سمت عضویت شعبه فرعی انتخاب و اعضاء نامبرده مسئول صحّت جریان انتخابات محل خود خواهند بود.

ماده ۱۰- در صورتی که انجمن مرکزی اعزام نماینده خود را برای شعب فرعی لازم بشمارد با موافقت نظر فرماندار اقدام خواهد نمود.

ماده ۱۱- در آگهی انتخابات که از طرف انجمن مرکزی منتشر میشود مراتب مندرجه در ماده ۱۵ ذکر خواهد شد و اوراق رأی مخصوصی که مطابق بند ۴ از وزارت کشور فرستاده میشود باید بمهر انجمن مرکزی رسیده و بتناسب جمعیت برای حوزه‌های فرعی فرستاده شود.

فصل دوم- در کیفیت توزیع تعرفه و اخذ رأی

ماده ۱۲- در موقعی که بموجب آگهی منتشره برای توزیع تعرفه و اخذ رأی معین شده هنگام تشکیل اولین جلسه هیأت نظارت جعبه مخصوص رأی را با حضور اعضاءِ انجمن و کسانی که برای دادن رأی حاضر شده‌اند باز وخالی بودن آن را ارائه سپس درب جعبه قفل و لاک گردیده و با مهر اعضاء انجمن ممهور میگردد و شکاف ریختن رأی نیز پس از ختم هر جلسه مهر و لاک و جعبه در کیسه گذاشته شده و سرکیسه لاک و مهر میشود.

ماده ۱۳- کیسه محتوی صندوق رأی در خاتمه جلسات تحت نظر مأمورین انتظامی قرار گرفته و در جلسه بعد معاینه و وضعیت و دست نخوردگی آن در صورت جلسه روزانه انجمن منعکس خواهد شد.

ماده ۱۴- رأی دهندگان باید شخصاً با شناسنامه در محل انجمن حضور یافته رأی خود را در محلی که تعیین شده بطور مخفی نوشته و به جعبه رأی بیاندازند. (روی اوراق مخصوص)

فصل سوم- استخراج آراء

ماده ۱۵- در هر شعبه یا انجمن فرعی آراء مأخوزه پس از خاتمه مدت شماره شده بلافاصله شروع بقرائت خواهد شد ترتیب قرائت و ثبت آراء همان است که درمورد انتخابات فعلی مجلس شورایملی بعمل میآید.

ماده ۱۶- پس از خاتمه قرائت آراء اسامی حائزین اکثریت از طرف رئیس انجمن بصورت بلند خوانده میشود.

ماده ۱۷-
در پایان قرائت آراء و تشخیص حائزین اکثریت انجمنهای فرعی صورت مجلسی که حاوی جریان انتخابات از بدو شروع تشکیل انجمن تا خاتمه کار بوده تهیه و بمهر یا امضاء انجمن و فرماندار رسیده و بانجمن مرکزی فرستاده خواهد شد .

ماده ۱۸-
از طرف انجمن و فرماندار معرفی‌نامه برای منتخبین درجه اول تنظیم و تسلیم خواهد شد.

فصل چهارم- کیفیت انتخابات درجه دوم

ماده ۱۹-
پس از وصول صورت مجلس های انتخابات انجمن‌های فرعی و صورت‌اسامی منتخبین درجه اول بلافاصله از طرف فرماندار حوزه مرکزی کتباً آنها را برای شرکت انتخابات درجه دوم بمرکز حوزه انتخابیه دعوت خواهد کرد که در صورتی که دعوت کتبی موجب تأخیر باشد ممکن است دعوت تلگرافاً بعمل آید.

ماده ۲۰-
پس از ده روز از تاریخ دعوت فرماندار انتخابات درجه دوم بطریق مذکوره در ماده ۲۴ قانون انتخابات مجلس سنا انجام خواهد شد.

ماده ۲۱-
اسامی کسانی که در انتخابات درجه دوم اکثریت حاصل و نماینده مجلس سنا شناخته میشوند در پایان جلسه انجمن با حضور فرماندار و دادستان و رئیس انجمن شهر از طرف رئیس انجمن بصورت بلند گفته خواهد شد.

ماده ۲۲-
صورت مجلس نهائی انتخابات بامضای اعضای انجمن و فرماندار با تصریح تاریخ شروع انتخابات و ایام اخذ رای در انجمن های فرعی و قرائت آراء و درج حائزین اکثریت و طریقه استقراع در صورت تساوی آراء و خلاصه شکایات واصله و نظر انجمن نسبت به شکایات بارعایت ماده ۴۲ قانون انتخابات فعلی مجلس شورای ملی تنظیم می گردد.

ماده ۲۳-
پس از خاتمه انتخابات و تنظیم صورت مجلس نهائی اعتبار نامه نماینده منتخب برای مجلس سنا بامضای انجمن نظارت حوزه مرکزی و فرماندار آن حوزه تنظیم و تسلیم خواهد شد.

ماده ۲۴-
انجمن نظارت مرکزی علاوه بر صورت‌مجلس فهرستی نیز از سایر حائزین اکثریت درجه دوم تهیه و بامضاء اعضاءِ انجمن و فرماندار بضمیمه صورت مجلس بوزارت کشور خواهد فرستاد تا در صورت فوت یا استعفاءِ نمایندگان منتخبه جانشین آن بموجب ماده (۳۴) به استناد فهرست مزبور معرفی گردد.

ماده ۲۵-
در مواردی که جانشین مستعفی یا متوفی بنمایندگی مجلس سنا معرفی میشود وزارت کشور شهادت نامه تهیه و بجای اعتبار نامه به دبیرخانه مجلس سنا تقدیم خواهد شد.

فصل پنجم- در تعیین تعداد منتخبین درجه اول هر حوزه

ماده ۲۶-
تعداد منتخبین درجه اول حوزه‌های انتخابیه مندرجه در جدول ضمیمه قانون اجازه اجرای نظامنامه انتخابات مجلس سنا بموجب جدول زیر تعیین میگردد: