فصل اول – کلیات
ماده ۱- نحوه تأسیس بانک: بر اساس لایحه قانونی اداره امور بانکها مصوب ۳ /۷ /۱۳۵۸ شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران و متمم آن مورخ ۲۸ /۹ /۱۳۵۸ و به استناد اختیار حاصل از مقررات مواد ۹ و ۱۷ لایحه مذکور که تأسیس بانکهای جدید را منحصراً در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده بانکها اعلام می نماید، «بانک توسعه صادرات ایران» که در این اساسنامه به اختصار «بانک» نامیده می شود، تأسیس می گردد.
بانک دارای شخصیت حقوقی مستقل، استقلال مالی و تابعیت ایرانی است.
ماده ۲- هدف بانک: هدف بانک عبارت است : کمک به «توسعه صادرات کشور و گسترش مبادلات تجاری و اقتصادی با دیگر کشورها».
ماده ۳- موضوع فعالیت بانک:
۱- ۳- اعطای تسهیلات و اعتبارات کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت صادراتی و انجام هرگونه معاملات ارزی.
۲- ۳- تضمین اعتبارات صادراتی و صدور ضمانتنامه عهده بانکها و مؤسسات مالی داخلی و خارجی برای اعطای تسهیلات مالی به فعالیتهای صادراتی.
۳- ۳- اعطای تسهیلات سرمایه گذاری برای پروژه های صادراتی در داخل و خارج از کشور.
۴- ۳- اعطای تسهیلات صادراتی به خریداران کالاها و خدمات صادراتی کشور به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از طریق بانکها و مؤسسات مالی معتبر سایر کشورها.
۵- ۳- اعطای اعتبارات وارداتی به واردکنندگان داخلی برای تأمین مواد اولیه و کالاهای تبدیلی جهت صادرات و همچنین ماشین آلات و تجهیزات مورد نیاز.
۶- ۳- اعطای تسهیلات و انجام هر گونه عملی که موجب ارتقا کیفیت و بالابردن وضعیت رقابتی صادرات کشور می شود.
۷- ۳- فراهم نمودن تسهیلات جهت صدور بیمه نامه های صادراتی برای کلیه خطرات بازرگانی، سیاسی و اقتصادی متوجه صادرکنندگان.
۸- ۳- تأمین مالی مجدد تسهیلات اعطا شده برای تولید داخلی به منظور امور صادراتی به خریداران خارجی و صادر کنندگان داخلی.
۹- ۳- انجام عملیات کارگزاری نظیر کارگزاری اجرای قراردادها و موافقتنامه های بازرگانی و تجاری با دیگر کشورها.
۱۰- ۳- ارائه خدمات مشورتی و اطلاعاتی به صادر کنندگان و سایر مراجع ذی‌ربط در امور صادراتی کشور.
۱۱- ۳- اعطای تسهیلات لازم جهت حمایت و پیشبرد صنعت حمل و نقل و توریسم، بازاریابی، شرکت در مناقصات صادراتی، صدور گواهینامه کیفیت و مبدا کالا و همچنین اعطای تسهیلات به منظور توسعه و گسترش صنایع دستی برای صادرات و نیز به مؤسسات و مراکز علمی و تحقیقاتی به منظور تشویق امر تحقیق در توسعه صادرات.
۱۲- ۳- افتتاح و نگهداری حسابهای بانکی، خرید و فروش اوراق بهادر و اسناد معتبر تجاری، تنزیل و تنزیل مجدد، تضمین اوراق و اسناد بازرگانی، چک برات و بروات ارزی، قبول پرداختهای بانکی و حوالجات تلگرافی، خرید و فروش ارز و مسکوکات طلا و نقره، دریافت و پرداخت تسهیلات، گشایش اعتبارات اسنادی و به طور کلی سایر اموری که بانک برای انجام فعالیتهای صادراتی لازم بداند.
تبصره کلیه تسهیلات فوق الذکر شامل تسهیلات ارزی و ریالی خواهد بود.
ماده ۴- مدت فعالیت بانک: بانک برای انجام فعالیتهای مندرج در ماده (۳) این اساسنامه به مدت نامحدود تشکیل شده است.
ماده ۵- مرکز اصلی بانک: مرکز اصلی بانک در تهران می باشد. بانک می تواند جهت نیل به اهداف خود در هر منطقه از داخل و یا خارج کشور که اقتضا نماید از طریق نمایندگی، شعب و یا واحدهای حقوقی مستقل اقدام نماید.
ماده ۶- سرمایه بانک: سرمایه بانک ۰۰۰ /۰۰۰ /۰۰۰ /۵۰ ریال است که به ۰۰۰ /۰۰۰ /۵ سهم ۰۰۰ /۱۰ ریالی منقسم و مبلغ اسمی کلیه سهام نیز نقداً پرداخت شده است.
فصل دوم – ارکان بانک
ماده ۷- ارکان بانک: ارکان بانک عبارتند از :
1- ۷- مجمع عمومی
2- ۷- شورای عالی
3- ۷- هیأت مدیره
4- ۷- مدیرعامل
5- ۷- بازرس قانونی
ماده ۸- مجمع عمومی: مجمع عمومی از وزیر امور اقتصادی و دارایی، وزیر صنایع، وزیر صنایع سنگین، وزیر بازرگانی، وزیر کشاورزی، وزیر معادن و فلزات، وزیر جهاد سازندگی، وزیر مسکن و شهرسازی و معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه تشکیل می شود.
ریاست مجمع عمومی با وزیر امور اقتصادی و دارایی است و در غیاب وی با وزیر بازرگانی خواهد بود.
ماده ۹- نحوه تشکیل مجمع عمومی: مجمع عمومی به دو صورت تشکیل می شود:
1- ۹- مجمع عمومی عادی
2- ۹- مجمع عمومی فوق العاده
تشکیل هر یک از مجامع عمومی عادی و فوق العاده به دعوت وزیر امور اقتصادی و دارایی و در غیاب وی به دعوت وزیر بازرگانی خواهد بود.
ماده ۱۰- وظایف مجمع عمومی عادی:
۱- ۱۰- استماع گزارش سالانه بانک و رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل و صورت دارایی و دیون و صورتحصاب دوره عمل سالانه و تصویب ترازنامه و بودجه آن.
۲- ۱۰- رسیدگی و اتخاذ تصمیم درباره اندوخته های بانک و تصویب سود ویژه.
۳- ۱۰- انتخاب اعضای هیأت مدیره بانک به پیشنهاد شورای عالی.
۴- ۱۰- انتخاب مدیرعامل بانک به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی با نظر مشورتی شورای عالی.
۵- ۱۰- انتخاب بازرس قانونی بانک.
۶- ۱۰- تصویب اساسنامه بانک
۷- ۱۰- تصویب آیین‌نامه استخدامی، مالی، اداری و معاملاتی بانک.
۸- ۱۰- اتخاذ تصمیم نسبت به هر گونه مسائل دیگری که از طرف شورای عالی به مجمع عمومی پیشنهاد می شود.
ماده ۱۱- نحوه برگزاری جلسات مجمع عمومی عادی و اخذ تصمیمات: جلسات مجمع عمومی عادی بانک حداقل سالی یک مرتبه تا پایان تیرماه هر سال تشکیل خواهد شد.
برای مذاکره و اخذ تصمیم در جلسات مجمع عمومی عادی حضور حداقل ۵ نفر از اعضا ضروری خواهد بود و مصوبات با رأی موافق اکثریت حاضر در جلسه (مشروط بر اینکه تعداد آرا موافق در هر حال کمتر از ۴ رأی نباشد) معتبر خواهد بود.
ماده ۱۲- وظایف مجمع عمومی فوق العاده: هر گونه تغییر در مواد اساسنامه بانک، کاهش یا افزایش سرمایه، انحلال یا ادغام آن در بانکهای دیگر منحصراً در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده خواهد بود.
ماده ۱۳- شورای عالی بانکها: شورای عالی بانکها از ۱۱ نفر عضو به شرح زیر تشکیل می شود:
1- ۱۳- رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
2- ۱۳- مدیرعامل بانک ملی ایران
3- ۱۳- نماینده وزارت امور اقتصادی و دارایی
4- ۱۳- نماینده معاونت ریاست جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه
5- ۱۳- نماینده وزارت مسکن و شهرسازی
6- ۱۳- نماینده وزارت بازرگانی
7- ۱۳- نماینده وزارت کشاورزی
8- ۱۳- نماینده وارت صنایع
9- ۱۳- نماینده وزارت صنایع سنگین
10- ۱۳- نماینده وزارت معادن و فلزات
11- ۱۳- نماینده وزارت جهاد سازندگی
در انتخاب نمایندگان فوق جنبه های صلاحیت و تخصص در امور اقتصادی و بانکی و مدیریت باید رعایت شود.
تبصره ۱- ریاست شورای عالی بانکها با رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.
تبصره ۲- مدت عضویت افراد مذکور در ردیفهای ۳ تا ۱۱ در شورای عالی بانکها ۲ سال می باشد و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
ماده ۱۴- نحوه تشکیل جلسات شورای عالی و اخذ تصمیمات:
۱- ۱۴- جلسات شورای عالی حداقل یک بار در هفته و به دعوت رئیس شورا و یا سه نفر از اعضا تشکیل خواهد شد.
۲- ۱۴- جلسات شورای عالی زمانی رسمیت خواهد داشت که حداقل ۶ نفر از اعضا در جلسه حضور داشته باشند.
۳- ۱۴- مصوبات شورا با رأی موافق اکثریت حاضر در جلسه مشروط بر اینکه تعداد آرا موافق کمتر از ۵ رأی نباشد معتبر خواهد بود.
ماده ۱۵- وظایف و اختیارات شورای عالی: وظایف و اختیارات شورای عالی به شرح زیر می باشد:
۱- ۱۵- پیشنهاد اعضای هیأت مدیره بانک به مجمع عمومی.
۲- ۱۵- اظهار نظر مشورتی در مورد انتخاب مدیرعامل بانک.
۳- ۱۵- تهیه آیین‌نامه استخدامی و سایر آیین‌نامه های مالی، اداری و معاملاتی مربوط به امور بانک برای تصویب مجمع عمومی.
۴- ۱۵- رسیدگی به بودجه بانک برای تصویب مجمع عمومی.
۵- ۱۵- اظهار نظر نسبت به ترازنامه و حساب سود و زیان و گزارش سالانه بانک برای تقدیم به مجمع عمومی.
۶- ۱۵- اظهار نظر نسبت به افزایش و یا کاهش سرمایه بانک.
۷- ۱۵- کسب اطلاعات لازم در امور بانک از بانک و بررسی گزارشهایی که هیأت مدیره بانک به شورای عالی ارسال می دارد.
۸- ۱۵- اتخاذ سیاست کلی در مورد تأسیس و تعطیل شعبه یا هر واحد بانکی در هر نقطه از ایران یا خارج از کشور.
۹- ۱۵- اظهار نظر نسبت به تغییر مواد اساسنامه بانک و پیشنهاد آن به مجمع عمومی بانک.
۱۰- ۱۵- اتخاذ تصمیم درباره سیاستهای کلی اقتصادی و اعتباری و اداری بانک و سایر مسائل مربوط به اداره امور بانک.
۱۱- ۱۵- کوشش و ابتکار در حسن اداره و بهره بانک و بهبود مستمر وضع آن در جهت خدمت به مردم و به اقتصاد کشور و افزایش درآمدها بر طبق موازین اسلام.
ماده ۱۶- نحوه انتخاب هیأت مدیره و مدیرعامل: تعداد اعضا هیأت مدیره ۵ نفر مرکب از مدیرعامل و ۴ عضو می باشد.
1- ۱۶- مدیرعامل به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی با نظر مشورتی شورای عالی و تصویب مجمع عمومی.
2- ۱۶- سایر اعضا هیأت مدیره به پیشنهاد شورای عالی و تصویب مجمع عمومی.
تبصره ۱- احکام مدیرعامل و سایر اعضای هیأت مدیره به امضای وزیر امور اقتصادی و دارایی صادر و ابلاغ خواهد شد.
تبصره ۲- مدت مأموریت و یا دوره خدمت مدیرعامل و سایر اعضای هیأت مدیره ۲ سال و انتخاب مجدد آنها بلامانع است.
ماده ۱۷- وظایف و اختیارات هیأت مدیره: هیأت مدیره دارای اختیارات لازم برای اداره امور بانک با توجه به موضوع و هدف مندرج در اساسنامه می باشد. مگر در مواردی که به موجب قانون یا اساسنامه اخذ تصمیم در مورد آنها در صلاحیت مدیر عامل و یا مجمع عمومی بانک باشد.
اختیارات و وظایف هیأت مدیره به شرح زیر است:
– بررسی و اظهار نظر در مورد آیین‌نامه ها و پیشنهاد آنها به مدیرعامل جهت ارائه به مجمع عمومی بانک.
– بررسی و اظهار نظر در مورد بودجه بانک.
– بررسی و تصویب برنامه های استخدامی و آموزشی بانک.
– بررسی و تصویب خلاصه صورت داراییها و بدهیهای بانک هر ۶ ماه یک بار و تسلیم آن به بازرس قانونی.
– بررسی طرح سازمانی بانک و تصویب آن.
– پیشنهاد تأسیس و یا تعطیل شعب و نمایندگیها در نقاط مختلف کشور و خارج از کشور.
– پیشنهاد اصلاح اساسنامه به مجمع از طریق مدیرعامل.
– تعیین سیاست اعتباری بانک.
– اتخاذ تصمیم در موارد خرید و فروش سهام اوراق بهادار، مشارکت و مضاربه و غیره با اشخاص و شرکتها.
– صدور اجازه خرید اموال غیر منقول و احداث هر گونه ساختمان که مورد نیاز بانک باشد.
– تحصیل وام و اعتبار از دولت و مؤسسات و بانکها و شرکتهای دولتی یا وابسته به دولت و شهرداریها و همچنین مؤسسات مالی معتبر خارجی.
ماده ۱۸- اختیارات و وظایف مدیرعامل: مدیرعامل بالاترین مقام اداری و اجرایی بانک است و وظایف و اختیارات وی به شرح زیر می باشد:
– نمایندگی بانک در برابر اشخاص حقیقی و حقوقی و ادارات و سازمانهای دولتی و مؤسسات خصوصی داخلی و خارجی.
– استخدام، نصب و عزل مأموران و کارکنان بانک و تعیین شغل و ترفیع و تنبیه و تعلیق و اخراج و اجرای سایر شرایط استخدامی.
– افتتاح حسابجاری و سپرده و سایر حسابهای مشابه نزد بانکها و استفاده از آنها به نام بانک.
– وصول مطالبات بانک و پرداخت دیون آن.
– قبول تعهد، ظهر نویسی، قبولی، پرداخت و واخواست اوراق تجاری.
– انجام هر نوع معامله و انعقاد کلیه قراردادها و تغییر و تبدیل یا فسخ و اقاله و ابطال و واگذاری آنها نسبت به اموال منقول و غیر منقول و حقوق و اسناد و اوراق بهادار و غیره به هر شکل و با هر شخص حقیقی و حقوقی و تحت هر گونه شرایط در حدود موضوع بانک و یا مربوط به آن.
– خرید و فروش امول منقول و یا غیر منقول و انجام معاملات قطعی، شرطی، رهنی، اجاره و استیجاره و واگذاری و فسخ اجاره و تقاضای تعدیل اجاره بها و دفاع از آن در تمام مراحل و مراجع و تخلیه عین مستأجره و تقاضای صدور اجرائیه و تعقیب و تقاضای تجدید نظر در رأی صادره و یا اجرای آن.
– رهن گذاردن اموال بانک اعم از منقول و غیر منقول و فک آن ولو کراراً.
– اقامه و تعقیب و دفاع از هر گونه دعوی اعم از حقوقی (مدنی) و کیفری و ثبتی و غیره و انصراف و استرداد آن با داشتن تمام اختیارات راجع به امر دادرسی در کلیه مراجع و دادگاهها و دادسراها و اجراها در کلیه مراحل اعم از مراحل بدوی، پژوهشی، فرجامی و غیره با حق مصالحه و سازش تفویض امضا و اختیار و تعیین وکیل با حق توکیل غیر ولو به طور مکرر ادعای جعل نسبت به سند طرف و استرداد سند و تعیین جاعل، ارجاع دعوی به داوری و تعیین داور با یا بدون اختیار صلح، با رعایت موازین قانونی و به طور کلی استفاده از کلیه حقوق و اجرای کلیه تکالیف ناشی از قانون آیین دادرسی مدنی و کیفری و داوری، تعیین وکیل برای دادرسی و غیره با یا بدون توکیل غیر ولو کراراً، تعیین میزان حق الوکاله وکیل، تعیین مصدق و کارشناس، اقرار خواه در ماهیت دعوی و خواه به امری که کاملاً قاطع باشد همچنین مطالبه و دعوی خسارت، استرداد دعوی جلب شخص ثالث و دفاع از دعوی ثالث اقدام به دعوی متقابل و دفاع از آن، تأمین خواسته تقاضای توقیف اشخاص و اموال از دادگاهها، اعطای مهلت برای پرداخت مطالبات بانک، درخواست صدور برگ اجرایی و تعقیب عملیات اجرایی و اخذ محکوم به و تملک املاک و اموال در قبال مطالبات به نفع بانک چه در دادگاهها و چه در ادارات و دوایر ثبت اسناد و املاک و استرداد آنها به مالکین در قبال اخذ مطالبات.
– تهیه و تنظیم و پیشنهاد خط مشی ها، سیاستها و برنامه های بانک به هیأت مدیره.
– تهیه و تنظیم و پیشنهاد برنامه و بودجه سالیانه بانک شعب و نمایندگیها به هیأت مدیره.
– تهیه گزارشهای توجیهی برای پیشنهادات مربوط به ایجاد، انحلال یا ادغام شعب و نمایندگیها و شرکتها و مؤسسات وابسته به هیأت مدیره.
– پیشنهاد انعقاد قراردادهای همکاری و مشارکت با اشخاص و مؤسسات داخل و خارج از کشور به هیأت مدیره.
– تهیه و تنظیم و پیشنهاد سیاستهای اعتباراتی و تسهیلاتی بانک به هیأت مدیره.
– تهیه و تنظیم و پیشنهاد اصلاح و یا تغییر اساسنامه بانک.
– تهیه و تنظیم و تغییر اساسنامه شرکتها و واحدهای مستقل تحت پوشش بانک.
– تهیه و تنظیم و پیشنهاد آیین‌نامه های استخدامی، مالی و معاملاتی و هر نوع آیین‌نامه و مقرراتی که برای اداره بانک لازم باشد به هیأت مدیره.
– پیشنهاد دریافت وام از بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری، مشارکت و سرمایه گذاری در مؤسسات و سایر شرکتها به هیأت مدیره.
– پذیرش نمایندگی بانک در مجامع عمومی شرکتها و واحدهای اجرایی تحت پوشش با حق تفویض این اختیار با مسؤولیت خود به هر یک از کارکنان بانک.
ماده ۱۹- حقوق و مزایای نحوه اشتغال مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره: حقوق و مزایای مدیرعامل و هیأت مدیره با تصویب مجمع عمومی بانک خواهد بود.
هر یک از اعضای هیأت مدیره، به تشخیص مدیرعامل مسؤولیت اداره قسمتی از امور را بر عهده خواهد داشت.
ماده ۲۰- ریاست هیأت مدیره: مدیرعامل ریاست جلسات هیأت مدیره را بر عهده خواهد داشت.
ماده ۲۱- نحوه تشکیل جلسات هیأت مدیره: جلسات هیأت مدیره با حضور حداقل ۴ نفر تشکیل و تصمیمات متخذه با اکثریت آرا حاضر در جلسه معتبر خواهد بود.
رئیس هیأت مدیره می تواند در غیاب خود عنداللزوم هر یک از اعضای هیأت مدیره را به عنوان نایب رئیس جلسه در موارد مختلف تعیین نماید.
ماده ۲۲- بازرس قانونی: مجمع عمومی که در هر سال بازرسان بانک را برای مدت یک سال انتخاب می نماید، عزل یا تجدید انتخاب بازرس بلامانع است.
– تهیه و تنظیم گزارش عملکرد شش ماهه و سالانه بانک و واحدهای تحت پوشش جهت تسلیم و اتخاذ تصمیم به هیأت مدیره و همچنین طرز عمل مجمع عمومی.
– پیشنهاد سازمان و تشکیلات بانک به هیأت مدیره.
– هر گونه پیشنهاد به هیأت مدیره و مجمع عمومی بانک.
– اجرای تصمیمات مجمع عمومی بانک.
– صدور دستور اجرای کلیه تصمیمات هیأت مدیره.
– اتخاذ هر گونه تدبیر و مبادرت به هر نوع اقدام دیگری که در چارچوب مفاد این اساسنامه و آیین‌نامه و دستورالعملهای مصوب برای این بانک لازم باشد.
– نظارت بر حسن اجرای مفاد اساسنامه و آیین‌نامه های بانک.
تبصره – مدیرعامل می تواند قسمتی از اختیارات و همچنین حق امضای خود را به یک یا چند نفر از اعضای هیأت مدیره و یا سایر کارمندان بانک واگذار نماید.
ماده ۲۳- وظایف بازرس قانونی: وظایف بازرس علاوه بر وظایف مندرج در لایحه قانونی اصلاح قانون تجارت عبارت است از:
– نظارت بر اجرای مقررات اساسنامه و آیین‌نامه های بانک.
– رسیدگی و اظهار نظر نسبت به حسابها و ترازنامه سالانه بانک و حساب سود و زیان بانک و سایر اطلاعاتی که از طریق مدیرعامل در اختیار مجمع عمومی گذاشته می شود.
تبصره ۱- بازرس حق مداخله در امور بانک را ندارد ولی می تواند نظرات خود را کتباً به مدیرعامل یا هیأت مدیره اعلام نماید.
تبصره ۲- بازرس می تواند برای انجام وظایف خود در هر موقع به کلیه دفاتر و اسناد و دارایی بانک رسیدگی نموده و در این مورد اطلاعات را از هیأت مدیره بخواهد. هیأت مدیره تسهیلات لازم را در این خصوص فراهم خواهند نمود.
تبصره ۳- بازرس می تواند در جلسات مجامع عمومی بدون حق رأی شرکت نماید.
تبصره ۴- هر گونه ایرادی که بازرس نسبت به امور مالی داشته باشد کتباً به نظر مدیرعامل و هیأت مدیره خواهد رسید و هرگاه در رفع آن از طرف مدیرعامل یا هیأت مدیره اقدام لازم به عمل نیاید مراتب را در گزارش خود به عنوان مجمع عمومی بانک درج خواهد کرد.
ماده ۲۴- حق الزحمه بازرس قانونی: حق الزحمه بازرس به پیشنهاد هیأت مدیره و تصویب مجمع عمومی بانک تعیین می گردد.
فصل سوم – مقررات مالی و متفرقه
ماده ۲۵- سال مالی بانک: سال مالی بانک از اول فروردین ماه هر سال تا پایان اسفند ماه همان سال خواهد بود. به استثنا سال اول آن شروع آن از تاریخ تشکیل بانک می باشد.
ماده ۲۶- مقررات مالی: ترازنامه و حساب سود و زیان و پیوستهای آن باید حداقل ۲۰ روز قبل از انعقاد جلسه مجمع عمومی عادی توسط هیأت مدیره تهیه و به مجمع عمومی بانک تسلیم گردد.
ماده ۲۷- سایر موارد: نامه ها و اسنادی که در برابر اشخاص ثالث برای بانک تعهدی ایجا می نماید با امضای مدیرعامل به تنهایی و یا حداقل دو نفر از دارندگان امضای مجاز معتبر می باشد.
ماده ۲۸- این اساسنامه در ۲۸ ماده و ۱۰ تبصره در جلسه مورخ ۱۳۷۰/۴/۱۹ مجمع عمومی بانکها به تصویب رسیده و از آن تاریخ لازم الاجرا است.