مصوب ۱۳۷۳/۲/۲۵
ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای بین دولت‌های جمهوری اسلامی ایران و فدراتیو روسیه، مشتمل بر یک مقدمه و 19 ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده میشود.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراتیو روسیه
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراتیو روسیه که منبعد در این توافقنامه «طرفین متعاهد» نامیده میشوند با تمایل به توسعه و تسهیل متقابل حمل و نقل جاده‌ای کالا و مسافر بین دو کشور و همچنین بصورت ترانزیت از سرزمین آنها، در موارد زیر توافق نمودند:
مقررات مقدماتی
ماده 1 – تعاریف
از نظر این موافقتنامه
اصطلاح «متصدی حمل و نقل» عبارتست از هر شخص حقیقی یا حقوقی مقیم و تبعه جمهوری اسلامی ایران یا فدراتیو روسیه که بر طبق قوانین و مقررات ملی مربوط به کشور خود مجاز به حمل و نقل بین‌المللی کالا و مسافر در جاده‌ها میباشد.
اصطلاح «وسیله نقلیه» عبارت است از:
الف – در مورد حمل و نقل کالا: کامیون یا کشنده یا ترکیب کامیون و کشنده با یدک یا نیمه‌یدک که در قلمرو یکی از طرفین متعاهد به ثبت رسیده باشند.
ب – در مورد «حمل و نقل مسافر» وسیله نقلیه مخصوص حمل مسافر که دارای بیش از هشت صندلی بدون احتساب صندلی راننده بوده و در قلمرو یکی از طرفین متعاهد به ثبت رسیده باشد.
ج – «حمل و نقل منظم مسافر» عبارتست از حمل مسافر توسط وسائل نقلیه بر اساس جدول زمانی، مسیر حرکت توافق شده همراه با ذکر نقاط مبداء و مقصد و ایستگاههای بین‌راهی بمنظور پیاده و سوار شدن مسافر.
ماده 2 – حوزه اجراء
بر طبق مفاد موافقتنامه حاضر حمل و نقل مسافر و کالا بین دو کشور، بصورت ترانزیت از قلمرو آنها و همچنین از او به کشورهای ثالث و از طریق جاده‌های مجاز برای حمل و نقل بین‌المللی انجام خواهد شد.
حمل و نقل مسافر
ماده 3 – حمل و نقل منظم
سازماندهی حمل و نقل منظم مسافر توسط وسائل نقلیه مسافربری با توافق بین مقامات ذیصلاح طرفین متعاهد انجام می‌گیرد.
پیشنهادات حاوی اطلاعات مورد نیاز سازماندهی این نوع حمل و نقل قبلاً بین مقامات صلاحیتدار طرفین متعاهد مبادله خواهد گردید.
ماده 4 – حمل و نقل نامنظم
1 – براساس موافقتنامه حاضر به استثنای موارد مندرج در بند 2 این ماده، برای انجام حمل و نقل نامنظم مسافر نیاز به کسب مجوز خواهد بود.
2 – حمل و نقل نامنظم گروه معینی مسافر توسط یک وسیله نقلیه مسافری معین در سرتاسر طول سفر نیاز به مجوز ندارد مشروط بر آنکه:
الف – مبدأ و مقصد سفر در قلمرو طرف متعاهدی که وسیله نقلیه در آن به ثبت رسیده است واقع باشد.
ب – مسافرت از کشور محل ثبت وسیله نقلیه آغاز و در قلمرو طرف متعاهد دیگر خاتمه یابد و وسیله نقلیه قلمرو طرف متعاهد اخیرالذکر را بدون مسافر ترک نماید.
ج – حمل و نقل مسافر بصورت ترانزیت از طریق قلمرو طرف متعاهد دیگر انجام شود.
3 – برای انجام عملیات حمل و نقل مسافر مذکور در بند 2 این ماده راننده باید لیست مسافرین را در اختیار داشته باشد.
حمل و نقل کالا
ماده 5 – انواع حمل و نقل کالا
1 – براساس این موافقتنامه متصدیان حمل و نقل طرفین متعاهد میتوانند بدون نیاز به پروانه حمل، نسبت به حمل کالاهای صادراتی و وارداتی بین دو کشور و همچنین موارد مندرج در ماده 6 این موافقتنامه اقدام نمایند.
2 – حمل و نقل کالا از مبادی واقع در کشورهای ثالث به قلمرو هر یک از طرفین متعاهد و از قلمرو یکی از طرفین متعاهد به مقصد کشورهای ثالث و‌همچنین بصورت ترانزیت از قلمرو هر یک از طرفین متعاهد براساس پروانه‌های صادره از سوی مقامات صلاحیتدار طرف متعاهد ذیربط انجام خواهد گردید.
ماده 6 – معافیت از پروانه
انجام عملیات حمل و نقل زیر توسط وسائل نقلیه، بدون نیاز به کسب پروانه صورت خواهد گرفت:
الف – محمولات نمایشگاهی.
ب – محمولات ورزشی جهت انجام مسابقات ورزشی.
ج – اجساد.
د – محمولات پستی.
هـ – وسائل نقلیه آسیب‌دیده یا ازکارافتاده.
و – اثاثیه منقول منزل در موارد نقل مکان.
ز – عملیات حمل و نقل مذکور در ماده 7
ح – محمولات مربوط به کمکهای بشردوستانه.
مقررات عمومی
ماده 7 – وزن و ابعاد وسایل نقلیه جاده‌ای
1 – در مورد وزن و ابعاد وسایل نقلیه جاده‌ای، هر یک از طرفین متعاهد، ملزم میگردند که وسائل نقلیه جاده‌ای را که در سرزمین طرف متعاهد دیگر به‌ثبت رسیده است، مشمول شرایط محدودکننده‌تری نسبت به وسایل نقلیه جاده‌ای ثبت شده در سرزمین خود، قرار ندهند.
2 – چنانچه وزن یا ابعاد وسیله نقلیه جاده‌ای از حداکثر حدود مجاز در سرزمین یکی از طرفین متعاهد تجاوز نماید و همچنین برای حمل کالاهای خطرناک لازم است جهت وسیله نقلیه جاده‌ای اجازه مخصوصی از مقامات صلاحیتدار طرف متعاهد ذیربط تحصیل گردد.
وقتی که این اجازه‌نامه مقرر میدارد وسیله نقلیه جاده‌ای باید در مسیر معینی مورد استفاده قرار گیرد انجام حمل و نقل تنها در آن مسیر مجاز خواهد بود.
ماده 8 – پروانه‌ها
نحوه صدور و مبادله پروانه‌های حمل مندرج در این موافقتنامه بر طبق توافق مقامات ذیصلاح طرفین متعاهد تعیین میگردد.
ماده 9 – ممنوعیت حمل و نقل داخلی
متصدی حمل و نقل یکطرف متعاهد اجازه حمل و نقل مسافر یا کالا بین دو نقطه واقع در سرزمین طرف متعاهد دیگر را نخواهد داشت.
ماده 10 – اسناد و مدارک حمل و نقل
اسناد و مدارک مورد نیاز مطابق با مفاد این موافقتنامه، باید همراه راننده وسیله نقلیه مربوطه باشند تا در صورت تقاضای مقامات صلاحیتدار کنترل‌کننده، به آنها ارائه گردند.
ماده 11 – پرداختها
کلیه پرداختهای ناشی از اجرای این موافقتنامه در چارچوب توافقات جاری بین طرفین متعاهد انجام خواهد شد.
ماده 12 – مالیاتها و عوارض
بر طبق این موافقتنامه، حمل و نقل کالا و مسافر توسط متصدیان حمل و نقل یکی از طرفین متعاهد از قلمرو طرف دیگر متعاهد و همچنین وسائل نقلیه‌ای که این عملیات را انجام میدهند بطور متقابل از پرداخت هزینه‌های صدور پروانه‌های پیش‌بینی شده در این موافقتنامه و همچنین عوارض و مالیاتهای مربوط به درآمد و سود حاصل از عملیات حمل و نقل، استفاده و یا نگهداری از جاده‌ها، مالکیت یا استفاده از وسائل نقلیه معاف میباشند.
ماده 13 – تشریفات گمرکی
1 – ورود موقت وسایل نقلیه جاده‌ای به سرزمین طرف متعاهد دیگر مشمول قوانین و مقررات ملی طرف متعاهد مذکور خواهد بود.
2 – مواد سوختی و روغنی موجود در مخازن استاندارد وسایل نقلیه جاده‌ای یکی از طرفین متعاهد که بطور موقت به سرزمین طرف متعاهد دیگر وارد میشوند از پرداخت مالیات و عوارض ورودی معاف بوده و مشمول ممنوعیت و محدودیتهای وارداتی نخواهد بود مشروط بر آنکه این مخازن بدواً توسط کارخانه سازنده وسیله نقلیه جاده‌ای بر روی آن نصب شده باشد.
3 – قطعات یدکی وارد شده بمنظور تعمیر یک وسیله نقلیه معین که قبلاً بصورت موقت وارد گردیده است موقتاً از پرداخت مالیات و عوارض ورودی و همچنین ممنوعیت و محدودیت وارداتی معاف خواهند بود. طرفین متعاهد ممکن است لازم بدانند که جهت اینگونه قطعات پروانه موقت صادر شود.
قطعات یدکی تعویض شده را باید مطابق با قوانین و مقررات ملی طرف متعاهدی که این قطعات به سرزمین آن وارد شده ترخیص قطعی نمود یا عودت داد یا تحت نظارت مقامات گمرکی ذیربط از حیز انتفاع ساقط گردد (منظور از ساقط گردد اعراض میباشد) یا بطور مجانی در اختیار مقامات گمرکی طرف اخیرالذکر قرار داد.
ماده 14 – بیمه مسوولیت مدنی
بر طبق این موافقتنامه متصدیان حمل و نقل هر یک از طرفین متعاهد موظفند وسایل نقلیه خود را تحت شرایط بیمه مسوولیت مدنی وارد قلمرو طرف متعاهد دیگر بنمایند.
ماده 15 – اجرای قوانین ملی
متصدیان حمل و نقل و رانندگان وسائل نقلیه یک طرف متعاهد در کلیه مواردیکه در این موافقتنامه و سایر موافقتنامه‌های بین‌المللی که هر دو طرف متعاهد در آنها عضویت دارند مورد پیش‌بینی قرار نگرفته است، موظفند قوانین و مقررات ملی طرف متعاهد دیگر را در مدت اقامت در قلمرو آن رعایت نمایند.
ماده 16 – تخلفات
1 – مقامات صلاحیتدار طرف متعاهدی که وسیله نقلیه در آنجا به ثبت رسیده است، موظفند بنا بر درخواست مقامات صلاحیتدار طرف متعاهد دیگر در مورد متصدیان حمل و نقل و رانندگان وسیله نقلیه‌ای که در سرزمین طرف متعاهد اخیرالذکر از مقررات این موافقتنامه و نیز از قوانین و مقررات لازم‌الاجرای مربوط به عبور و مرور و حمل و نقل در آن سرزمین تخطی نموده‌اند، اقدامات زیر را معمول دارند:
الف – صدور اخطار به متصدی حمل و نقل.
ب – سلب اجازه حمل و نقل در سرزمین طرف متعاهدی که تخلف در آنجا وقوع یافته است، بطور موقت، جزئی یا کلی.
2 – مقامات صلاحیتدار طرف متعاهدی که چنین تدابیری را طبق بند 1 این ماده اتخاذ نموده‌اند، مقامات صلاحیتدار طرف دیگر را مطلع خواهند نمود.
3 – اقدامات مذکور در بند 1 این ماده هیچگونه تعارضی با اجرای قوانین و مقررات داخلی طرف متعاهدی که تخلف در سرزمین آن صورت گرفته، نخواهد داشت.
ماده 17 – کمیسیون مشترک
1 – مقامات صلاحیتدار طرفین متعاهد، «کمیسیون مشترکی» مرکب از نمایندگان خود را بمنظور بررسی کلیه مسائل مربوط به اجرای این موافقتنامه تشکیل خواهند داد.
2 – کمیسیون مشترک به پیشنهاد هر یک از طرفین متعاهد تشکیل خواهد شد.
ماده 18 – مقامات صلاحیتدار
مقامات صلاحیتدار که جهت اجرای این موافقتنامه تعیین شده‌اند به شرح زیر میباشد:
– از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران: وزارت راه و ترابری
– از طرف دولت فدراتیو روسیه: وزارت حمل و نقل
ماده 19 – لازم‌الاجرا شدن و مدت اعتبار
1 – این موافقتنامه سی روز بعد از آنکه طرفین متعاهد کتباً یکدیگر را از طریق مجاری دیپلماتیک مطلع نمودند که طبق قوانین و مقررات خود درباره لازم‌الاجراء شدن این موافقتنامه عمل نموده‌اند، بمورد اجراء گذارده خواهد شد.
2 – این موافقتنامه برای یک دوره نامحدود منعقد میشود مگر آنکه یکی از طرفین متعاهد با یک پیش‌آگهی کتبی نود روزه از طریق کانال دیپلماتیک انقضای آن را به طرف متعاهد دیگر اعلام دارد.
این موافقتنامه در یک مقدمه و نوزده ماده به تاریخ بیست و ششم مرداد ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و یک شمسی برابر با هفدهم اوت یکهزار و نهصد و نود و دو میلادی در دو نسخه اصلی و به زبانهای فارسی و روسی در تهران به امضاء رسید که هر دو متن دارای اعتبار یکسان میباشند.
از طرف دولت فدراتیو روسیه – از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و نوزده ماده در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ بیست و پنجم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و هفتاد و سه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1373/3/4 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – علی‌اکبر ناطق نوری