آیین‌نامه شماره ۳۹ – قرارداد بیمه مسئولیت مدنی حرفه‌ای متصدیان حمل و نقل داخلی

تاریخ تصویب: ۱۳۷۸/۰۳/۳۰
تاریخ انتشار: ۱۳۷۸/۰۳/۳۰

قرارداد بیمه مسئولیت مدنی حرفه‌ای متصدیان حمل و نقل داخلی

شماره قرارداد …

این‌ قرارداد بین‌ شرکت‌   سهامی‌ بیمه‌ … (بعنوان‌ بیمه‌گر) از یک‌ طرف‌ و شرکت‌ حمل‌ ونقل داخلی… به نشانی… (بعنوان‌ بیمه‌گذار) از طرف‌ دیگر با رعایت‌ قانون‌ بیمه‌ مصوب‌ سال‌ ۱۳۱۶ بشرح‌ زیر منعقد میشود:

ماده 1: موضوع قرارداد
موضوع قرارداد عبارتست از بیمه مسئولیت مدنی حرفه‌ای بیمه‌گذار در قبال ارسال کنندگان و یا صاحبان کالا ناشی از فقدان و یا خسارات وارده به کالا که “بیمه‌گذار ” براساس مواد 377 الی 394 قانون تجارت و بموجب بارنامه های صادره، بعنوان متصدی حمل و نقل مسئول جبران آنها شناخته می‌شود.

ماده 2- شروع و خاتمه تعهدات بیمه‌گر
تعهدات بیمه‌گر تحت این قرارداد شامل مسئولیت های بیمه‌گذار ناشی از حوادث و یا وقایعی می‌گردد که از زمان تحویل گرفتن محموله تا زمان تحویل دادن آن به گیرنده در مقصد مندرج در بارنامه، به وقوع پیوسته و با رعایت مفاد ماده 391 قانون تجارت، ظرف مهلت مقرر به بیمه‌گذار اعلام شده است.

ماده 3: حدود و میزان تعهد بیمه‌گر
حدود و میزان تعهدات بیمه‌گر در قبال خسارتها و یا هزینه هایی که مسئولیت جبران آن با توجه به ماده یک این قرارداد به عهده بیمه‌گذار می‌باشد بشرح زیر است:
1/3- در مورد مجموعه محمولاتی که برای آنها قبض رسید انبار صادر شده و در انبار بیمه‌گذار استقرار یافته است حداکثر معادل پانصد میلیون ریال.
2/3- برای خسارت وارد به کالا در هر حمل حداکثر معادل مبلغ دویست میلیون ریال
1-2-3- بیمه‌گذار می‌تواند با جلب موافقت بیمه‌گر و پرداخت حق بیمه اضافی (بشرح مذکور در بندهای 4/5 و 4/7) میزان تعهد بیمه‌گر در یک حمل را افزایش دهد.
3/3- هزینه های لازم و متعارف جهت نجات کالا و جلوگیری از توسعه خسارت پس از وقوع حوادثی که زیان حاصله از آن درتعهد بیمه‌گر باشد حداکثر معادل ارزش محموله.
4/3- هزینه دادرسی و دفاع از بیمه‌گذار در رابطه با دعاوی مطرح شده در مراجع قضایی.

ماده 4: موارد استثناء
بیمه‌گر نسبت به خساراتی که بطور مستقیم و یا غیر مستقیم در نتیجه عوامل زیر به کالای مورد حمل وارد آمده باشد، تعهدی ندارد:
1-4- عمل عمد یا مجرمانه بیمه‌گذار (شامل کارکنان و نمایندگان وی)
1-1-4- بیمه‌گر خسارات ناشی از سرقت کلی محموله حین حمل، توسط راننده را پرداخت و حق و حقوق خود جهت تعقیب و بازیافت خسارت از راننده را محفوظ نگه می‌دارد.
2-4- بلیات طبیعی مانند سیل، طوفان، زلزله، آتشفشان، صاعقه.
3-4- جنگ، شورش، اعتصاب، بلوا، ضبط و مصادره، یاغیگیری و سرقت مسلحانه.
4-4- تشعشعات رادیو اکتیو و فعل و انفعالات هسته ای.
5-4- عیب ذاتی کالا.
6-4- هرگونه خسارات غیر مستقیم و عدم النفع.
7-4- حمل هائی که به هر دلیل برای آنها بارنامه صادر نشده است.

ماده 5: حق بیمه
1-5- حق بیمه با توجه به کرایه حمل مندرج در هر بارنامه و بر مبنای دو درصد آن محاسبه و از جانب بیمه‌گذار در وجه بیمه‌گر پرداخت خواهد شد.
2-5- در مواردی که بیمه‌گذار منحصراً به حمل آهن آلات، غلات، علوفه، سنگهای مدنی، گچ و سیمان و یا سایر مصالح ساختمانی که بصورت فله حمل میشود مبادرت می‌نماید، حق بیمه بر مبنای هشت در هزار کرایه حمل مندرج در بارنامه محاسبه خواهد شد.
3-5- در صورتی که بعد از وقوع خسارت ثابت شود که کرایه حمل دریافتی بیمه‌گذار بیشتر از مبلغی بوده است که حق بیمه بر مبنای آن پرداخت شده است بیمه‌گر مجاز خواهد بود که خسارت را به نسبت حق بیمه پرداختی و وجهی که در صورت اظهار صحیح کرایه حمل بایستی پرداخت می‌شد تقلیل دهد.
4-5- در مواردی که مسئولیت بیمه‌گذار در یک حمل بیش از دویست میلیون ریال است علاوه بر حق بیمه مندرج در بندهای 1 /5 و یا 2/ 5، یک در هزار مازاد مبلغ دویست میلیون ریال بعنوان حق بیمه اضافی منظور خواهد شد.
5-5- بیمه‌گذار متعهد است در تاریخ شروع قرارداد مبلغ………. ریال بعنوان سپرده حق بیمه به بیمه‌گر بپردازد. این سپرده تا پایان قرارداد نزد بیمه‌گر باقی خواهد ماند.
6-5- بیمه‌گذار موظف است مالیات و یا عوارضی که طبق قوانین و یا مقررات ملزم به پرداخت آن می‌باشد (مانند 2 % سهم آموزش و پرورش) را در هر مورد محاسبه و علاوه بر حق بیمه متعلقه به بیمه‌گر پرداخت نماید.

ماده 6- فرانشیز
قسمتی از هرخسارت در هر حادثه بشرح زیر به عنوان فرانشیز به عهده بیمه‌گذار است:
1-6- بیست درصد خسارت ناشی از سرقت کلی محموله توسط راننده (با حداقل یک میلیون ریال).
2-6- ده درصد مبلغ خسارت و حداکثر یک میلیون ریال برای سایر موارد.

ماده 7: تعهدات بیمه‌گذار
بیمه‌گذار متعهد است:

1-7 – کلیه حمل های خود را که برای آنها بارنامه جاده ای داخلی وزارت راه و ترابری صادر می‌نماید، تحت این قرارداد بیمه نماید.

2-7 – یک نسخه از تصویر (کپی) حواله سازمان پایانه ها و حمل و نقل کشور را که جهت دریافت بارنامه بنام وی (بیمه‌گذار) صادر میگردد همواره و حداکثر در مدت پنج روز از تاریخ صدور حواله به بیمه‌گر تحویل نماید.

3-7 – ظرف مدت سه روز پس از پایان هر هفته، حق بیمه بارنامه های صادره طی آن هفته را به بیمه‌گر پرداخت نموده و فهرست و مشخصات بارنامه های صادره (شامل: تعداد، شماره سریال، مبلغ کرایه حمل و تاریخ صدور) را به بیمه‌گر تسلیم نماید.

4-7 – در صورتی که مسئولیت بیمه‌گذار در یک حمل بیش از مبلغ دویست میلیون ریال باشد، بیمه‌گذار می‌تواند جهت اخذ پوشش کامل، مراتب را قبل از حمل و طبق فرم پیوست این قرارداد، به اطلاع بیمه‌گر برساند، در غیر این صورت حداکثر تعهد بیمه‌گر معادل دویست میلیون ریال خواهد بود.

5-7 – همزمان با صدور بارنامه مدارک رانندگان و خودروها را کنترل نماید.

6-7 – در ذیل حواله بار مشخصات مربوط به راننده شامل شماره دفترچه کار، شماره کارت آمار، شماره گواهینامه، نشانی محل سکونت و شماره تلفن وی را درج نماید.

7-7 – کلیه اطلاعات مربوط به بارنامه های مورد نظر را حداقل تا یکسال نزد خود نگهداری نموده و هر زمان که بیمه‌گر لازم بداند، اطلاعات مورد نیاز را در اختیار وی قرار دهد.

8-7 – مراقبت های لازم را که هر کس عرفا از منابع خود به عمل می‌آورد، نسبت به محموله و حفظ حقوق و منافع بیمه‌گر به عمل آورد و کالای مورد حمل را در مسیر های مجاز و متعارف، حمل و به مقصد برساند.

9-7 – در صورت وقوع حادثه موارد زیر را رعایت نماید:
1-9-7- مراتب را در اولین فرصت و حداکثر ظرف مدت پنج روز از تاریخ اطلاع کتباً به بیمه‌گر (اولین و نزدیکترین شعبه بیمه‌گر) اطلاع دهد.
2-9-7- هیچگونه مسئولیتی را نسبت به حادثه و خسارت، بدون جلب موافقت بیمه‌گر قبول ننماید.
3-9-7- بدون اطلاع و موافقت بیمه‌گر، تغییری در وضعیت خسارت بعمل نیاورد مگر اقدامات و تغییراتی که برای نجات کالا و جلوگیری از توسعه خسارت ضروری بوده و عرفاً باید انجام پذیرد.

10-7 – اسناد و مدارک زیر را تهیه و در اسرع وقت به بیمه‌گر تسلیم نمایند:
1-10-7- گزارش مقامات انتظامی‌محل وقوع حادثه.
2-10-7- بارنامه و صورت بسته بندی محموله.
3-10-7- فاکتور خرید محموله یا هرگونه مدارک قانونی دیگری که دال بر تعیین ارزش محموله باشد.
4-10-7- هرگونه ادعای خسارتی که از طرف مدعی به وی اعلام شده باشد.
5-10-7- هرگونه مدرک دیگری که جهت تشخیص مسئولیت بیمه‌گذار و یا میزان خسارت موثر بوده و یا بهر نحوی در رابطه با خسارت، مورد نیاز بیمه‌گر باشد.

ماده 8: حق جانشینی
بیمه‌گر در حدودی که خسارت وارده را قبول یا پرداخت میکند قائم مقام و جانشین بیمه‌گذار بوده و حق دارد به شخص یا اشخاصی که مسئول بروز حادثه منجر به خسارت می‌باشند مراجعه و استیفای حق نمایند.
1-8- راننده وسیله نقلیه حامل کالا از قاعده فوق مستثنی می‌باشد مگر در مورد سرقت کلی محموله بشرح مذکور در بند 1-1-4.

ماده 9- مقررات گوناگون
1-9- در صورت وقوع حادثه ای که محتملاً موجب مسئولیت بیمه‌گذار می‌شود بیمه‌گر نسبت به اعزام کارشناس جهت بازدید و برآورد خسارت اقدام خواهد نمود.
2-9- بیمه‌گر میتواند در تمام دعاوی حقوقی که علیه بیمه‌گذار در رابطه با مسئولیتهای نامبرده تحت بارنامه های صادره در مراجع قضائی مطرح می‌شود، از بیمه‌گذار دفاع نماید و در مواردی که مصلحت بداند خارج از دادگاه، نسبت به پرداخت خسارت اقدام یا بازیان دیده توافق نماید. بدین منظور بیمه‌گذار به موجب این قرارداد به بیمه‌گر وکالت با حق توکیل میدهد.
3-9- بیمه‌گر موظف است ظرف 20 روز پس از دریافت مدارک و یا صدور حکم قطعی دایر بر محکومیت بیمه‌گذار تعهدات خود را ایفا نماید.
4-9- خسارت براساس قیمت کالا در بازار، در زمان و مکانی که کالا طبق بارنامه به گیرنده آن تحویل شده و یا می‌بایستی تحویل میشده است، محاسبه می‌گردد و در غیاب چنین قیمتی، ارزش بازار کالای با نوع و کیفیت مشابه در محل تحویل، مبنی محاسبه قرار خواهد گرفت. به هر حال حداکثر تعهد بیمه‌گر از حدود مبلغ بیمه شده تجاوز نخواهد کرد.

ماده 10- مدت قرارداد
مدت اعتبار این قرارداد یکسال شمسی است که از ساعت 24 روز……. شروع و در ساعت 24 روز…… میگردد و برای سالهای بعد خود بخود تجدید خواهد شد مگر آنکه هر یک از طرفین لااقل یکماه قبل از انقضاء مدت، نظر خود را مبنی بر عدم تمایل به ادامه قرارداد و یا تجدید نظر در شرایط آن به طرف دیگر اعلام نماید.
1-10- پس از انقضاء قرارداد تعهد طرفین نسبت به کلیه بارنامه هائی که در مدت اعتبار این قرارداد از جانب بیمه‌گذار صادر شده است ادامه خواهد یافت.

ماده 11- نحوه حل و فصل اختلافات
هرگونه اختلاف ناشی از تعبیر، تفسیر و یا اجرای این قرارداد، در صورتی که از طریق مذاکره حل و فصل نشود، جهت هرگونه اظهار نظر به کارشناس مرضی الطرفین ارجاع خواهد شد و رأی کارشناس مزبور قطعی و برای طرفین لازم الاتباع می‌باشد. در صورتی که طرفین در مورد انتخاب کارشناس واحد به توافق نرسند، موضوع به هیئت کارشناسی که به نحو زیر انتخاب خواهد شد ارجاع می‌گردد:
1-11- هر یک از طرفین یک نفر کارشناس اختصاصی تعیین و به طرف دیگر معرفی می‌نماید.
2-11- کارشناسان اختصاصی قبل از ورود به بحث در موضوع مورد اختلاف به اتفاق کارشناس دیگری را به عنوان سرکارشناس انتخاب خواهند نمود.
3-11- رأی هیئت کارشناسی با اکثریت آراء معتبر و برای طرفین لازم الاتباع خواهد بود.
4-11- در صورتی که هر یک از طرفین ظرف مدت 30 روز از انتخاب و معرفی کارشناس طرف مقابل کارشناس اختصاصی خود را تعیین نکند و یا کارشناسان اختصاصی ظرف مدت 30 روز نسبت به تعیین سرکارشناس به توافق نرسند، هر یک از طرفین میتواند حسب مورد از دادگاه ذیصلاح درخواست تعیین کارشناس یا سرکارشناس را بنماید.
5-11- هر یک از طرفین در شروع رسیدگی، حق الزحمه کارشناس اختصاصی خود و پنجاه درصد از حق الزحمه سرکارشناس را پرداخت خواهند کرد و در خاتمه کلیه هزینه های کارشناسی بعهده طرفی خواهد بود که رأی به زیان او صادر می‌گردد.

ماده 12- تعداد مواد و فسخ
این قرارداد در 12 ماده و در دو نسخه که هر دو نسخه حکم واحد را دارند تنظیم و امضاء گردید.

شرکت سهامی بیمه ……
شرکت حمل ونقل داخلی ………….