آیین‌نامه نظارت بر نمایش فیلم و اسلاید و ویدیو و صدور پروانه نمایش آنها

تاریخ تصویب: ۱۳۶۱/۱۲/۰۴
تاریخ انتشار: ۱۳۶۱/۱۲/۰۹

شماره: ۶۰۵۶۶ – ۱۳۶۱/۱۲/۹

هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۱/۱۲/۴ بنا به پیشنهاد شماره 62/3422 مورخ ۱۳۶۱/۸/۸ وزارت ارشاد اسلامی، آیین‌نامه نظارت بر نمایش فیلم و اسلاید و ‌ویدئو و صدور پروانه نمایش آنها را به شرح زیر تصویب نمودند.

ماده ۱ـ مقصود از فیلم و نوار ویدئو دراین آیین‌نامه هرگونه فیلم، نوار ویدئو و اسلاید به اندازه‌های مختلف و زمانهای کوتاه، متوسط و طولانی اعم از‌ داستانی، مستند و آموزشی میباشد.


ماده ۲ـ [اصلاحی ۱۳۸۲/۵/۱۹]
کلیه فیلمها و نوارهای ویدئو که در سینماها یا سالنهای عمومی به نمایش گذاشته میشود و یا به هر نحو در معرض استفاده عموم قرار میگیرد باید ‌دارای پروانه نمایش فیلم از وزارت ارشاد اسلامی ‌باشد و در صورت تخلف به درخواست وزارت ارشاد یا ادارات تابعه در‌ شهرستانها از طریق نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی از نمایش آن جلوگیری بعمل خواهد آمد.


ماده ۳- نمایش هرگونه فیلم در سینماها و سالنهای عمومی و عرضه یا فروش آنها در بازار فروش که نهایتاً متضمن نکات مشروحه زیر باشد در سراسر کشور‌ ممنوع است:

1 ـ انکار یا سست کردن اصل توحید و دیگر اصول دین مقدس اسلام و یا اهانت به آنها به هر شکل و طریق که باشد.

2 ـ نفی یا تحریف و یا مخدوش کردن فروع‌ دین مقدس اسلام.

تبصره – تشخیص موارد مربوط به بندهای ۱ و ۲ با روحانی عضو شورای بازبینی میباشد.

3 ـ اهانت مستقیم و یا غیرمستقیم به پیامبران الهی و ائمه معصومین علیهم‌السلام و مقام رهبری (‌ولی فقیه) یا شورای رهبری و مجتهدان جامع‌الشرایط.

4 ـ هتک حرمت مقدسین و مقدسات اسلامی و سایر ادیان شناخته شده در قانون اساسی.

5 ـ نفی برابری انسانها از هر رنگ و نژاد و زبان و قوم و انکار ملاک برتری که تقوی است و تحریک اختلاف نژادی و قومی و یا استهزاء و تمسخر آنها.

6 ـ نفی یا مخدوش نمودن ارزش والای انسان.

تبصره – هیأت نظارت موظف است ضوابط نحوه حضور زن را بطوری که با کرامت انسانی زن مغایرت نداشته باشد با توجه به ضوابط شرعی در کلیه فیلمها ‌اعم از ایرانی و خارجی را تعیین و در اختیار سازندگان داخلی و واردکنندگان فیلمهای خارجی قرار دهد.

7 ـ اشاعه اعمال رذیله و فساد و فحشاء

8 ـ تشویق و ترغیب و یا آموزش اعتیادهای مضر و خطرناک و راههای کسب درآمد از طرق نامشروع مانند قاچاق و غیره.

9 ـ کمک به نفوذ فرهنگی یا سیاسی یا اقتصادی بیگانگان که مغایر با سیاست نه شرقی نه غربی جمهوری اسلامی ایران است.

تبصره – فیلمهایی که متضمن آشنا کردن بیننده به آداب، رسوم و فنون اقوام، ادبیات، هنر و صنایع ملتها و محیطهای مختلف طبیعی، جغرافیایی و علوم انسانی ‌و تکنیکهای گوناگون فیلمسازی و یا تقویت‌کننده قوه تفکر و تصور و سرگرم کننده و یا آموزنده و نظایر اینها باشد به شرطی که از اهداف استثماری و استعماری پیروی‌ نکنند میتوانند پروانه نمایش دریافت دارند.

10 ـ بیان و یا عنوان هرگونه مطلبی که مغایر منافع و مصالح کشور بوده و مورد سوء استفاده بیگانگان قرار گیرد.

11 ـ نشان دادن صحنه‌هایی از جزییات قتل و جنایت و شکنجه و آزار به نحوی که موجب ناراحتی بیننده یا بدآموزی گردد.

تبصره- فیلمهای علمی، آموزشی و پژوهشی میتواند در محلهای خاص و جهت تماشاگران مخصوص به معرفی نمایش گذاشته شوند.

12 ـ بیان حقایق تاریخی و جغرافیایی به نحوی که موجب گمراهی بیننده شود.

13 ـ نشان دادن تصاویر و اصوات ناهنجار اعم از آنکه ناشی از نقص فنی یا غیر آن باشد به نحوی که سلامت تماشاگر را به خطر اندازد.

14 ـ نمایش فیلمهایی که از ارزش تکنیکی و یا هنری نازلی برخوردار بوده و یا ذوق و سلیقه و پسند تماشاگران را به انحطاط و ابتذال بکشد.


‌ماده ۴- [الحاقی ۱۳۶۴/۶/۳]
معاونت سینمایی میتواند بنا به ضرورت‌های سیاسی و فرهنگی از نمایش فیلمی که دارای پروانه نمایش است جلوگیری نموده و پس از رفع موانع (‌در‌ صورت امکان) مجدداً اجازه نمایش صادر بنماید.


ماده ۵ـ صدور فیلمهای ایرانی به کشورهای دیگر به منظور فروش یا اجاره و یا شرکت در فستیوال مستلزم صدور پروانه مخصوص میباشد.


ماده ۶ـ
[اصلاحی ۱۳۶۴/۶/۳] –
[اصلاحی ۱۳۷۷/۳/۲۰]
[اصلاحی ۱۳۸۲/۵/۱۹]
جهت بررسی و اظهار نظر در مورد نمایش هرگونه فیلم سینمایی و صدور پروانه نمایش یا در نظر گرفتن مقررات این آیین‌نامه هیئتی با توجه به‌ رعایت تخصصها و اطلاعات لازم پیرامون فیلم و سینما به پیشنهاد حوزه معاونت سینمایی و تصویب وزیر ارشاد اسلامی حداقل 5 نفر و حداکثر 9 نفر از بین افراد زیر تعیین و به نام شورای بازبینی تشکیل میگردد:
1 ـ یک نفر روحانی آشنا به مسائل هنری.
2 ـ سه نفر دارای بینش سیاسی، اجتماعی اسلامی و آشنا به مسائل فیلم و سینما.
3 ـ یک نفر کارشناس امور فیلم و سینمای داخلی و خارجی.

تبصره ۱- [اصلاحی ۱۳۷۷/۳/۲۰]
یک نفر از اداره کل نظارت و نمایش بدون داشتن حق رای سمت دبیری شورا را به عهده داشته و در صورت عدم حضور هر یک از اعضاء شورای‌ مذکور بعنوان علی‌البدل انجام وظیفه مینماید.

‌تبصره ۲-
[الحاقی ۱۳۷۷/۳/۲۰]
[اصلاحی ۱۳۸۲/۵/۱۹]
بنا به تشخیص و تأیید معاونت سینمایی و سمعی- بصری شورای بازبینی فرآورده‌های سمعی و بصری صدور پروانه نمایش فیلمهای ویدیویی، اسلاید و رایانه‌ای تشکیل خواهد شد.


‌ماده ۷- [اصلاحی ۱۳۶۴/۶/۳]
رسمیت جلسات و نحوه رای‌ گیری و اعتبار آن بموجب آیین‌نامه داخلی خواهد بود که توسط شورای بازبینی تهیه و تنظیم و با تصویب وزیر ارشاد ‌اسلامی به مرحله اجرا در می‌آید.


ماده ۸ـ [اصلاحی ۱۳۶۴/۶/۳]
شورای بازبینی در صورت لزوم و بازبینی شورای مربوطه و تایید آن میتواند از کارشناسان متخصص رشته‌های مختلف مربوط به موضوع فیلم برای مشاوره از آنان دعوت بعمل آورد.


ماده ۹ـ در صورتی که حذف یا تغییرات در فیلم یا قسمتی از آن که مغایر مفاد این آیین‌نامه تشخیص داده شده لطمه‌ای به محتوا و تکنیک فیلم نزند فیلم مذکور پس از‌ اصلاح قسمتهای مورد نظر میتواند پروانه نمایش دریافت نماید.


ماده ۱۰ـ [اصلاحی ۱۳۷۷/۳/۲۰]
در صورتی که فیلمی طبق این آیین‌نامه موفق به اخذ پروانه نمایش نگردد و متقاضی نسبت به رای صادره معترض باشد میتواند تقاضای بازبینی مجدد ‌را توسط شورای عالی نظارت بنماید.

تبصره 1- دارنده فیلمهای ایرانی بعد از اصلاح فیلم خود میتوانند تقاضای بازبینی در شورای بازبینی را بنماید.

تبصره 2- [اصلاحی ۱۳۶۴/۶/۳]
در صورتی که فیلم از لحاظ شرایط و مقتضیات زمان مردود شناخته شود دارنده فیلم میتواند پس از ‌کسب مجوز از اداره نظارت و نمایش مبنی بر رفع ‌موجبات عدم صدور پروانه فیلم خود را برای بازبینی مجدد ارائه نماید.

‌تبصره 3 – [الحاقی ۱۳۶۴/۶/۳]
فیلمهای ایرانی که در شورای بازبینی مردود شناخته میشوند بنا به درخواست مدیر کل نظارت و نمایش و تایید معاونت امور سینمایی میتوانند‌ جهت بازبینی مجدد به شورای عالی نظارت ارجاع گردند.


ماده ۱۱-
[اصلاحی ۱۳۶۴/۶/۳]
[اصلاحی ۱۳۷۷/۳/۲۰]
اعضای شورای عالی نظارت متشکل از افراد زیر است که به پیشنهاد معاون سینمایی و سمعی -‌بصری تعیین و با حکم وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی‌ منصوب می‌شوند.

‌الف – سه نفر کارشناس امور فرهنگی و سینمایی.

ب – دو نفر فیلمساز معتبر به پیشنهاد خانه سینما.

ج – یک نفر نماینده شورای بازبینی.

‌د- مدیر کل نظارت و ارزشیابی که ضمن حق رأی سمت دبیر جلسه را بر عهده خواهد داشت.

تبصره ۱- شورای عالی نظارت میتواند در کلیه احکام صادره توسط شورای بازبینی تجدیدنظر نماید.

تبصره ۲- رای شورای عالی نظارت قطعی است.

تبصره ۳- شورای عالی نظارت در صورت لزوم میتواند از صاحب‌نظران جهت مشاوره دعوت بعمل آورد.

‌تبصره ۴- [اصلاحی ۱۳۷۷/۳/۲۰]
در غیاب نمایندگان خانه سینما، دو نفر فیلمساز معتبر به انتخاب معاون امور سینمایی، سمعی و بصری جایگزین می‌شوند.

تبصره ۵- در صورتی که حضور نمایندگانی از نهادها و ارگانهای دولتی در جلسه بازبینی مورد نیاز باشد با دعوت قبلی از طرف وزیر ارشاد اسلامی نهاد مربوطه ‌موظف به معرفی نماینده خود میباشد.


ماده ۱۲ـ [اصلاحی ۱۳۷۷/۳/۲۰]
مدت اعتبار پروانه نمایش فیلم از تاریخ صدور ۲ سال است و تمدید پروانه نمایش بدون بازبینی مجدد صورت می‌گیرد مگر در مواردی که تشخیص‌ اداره نظارت و ارزشیابی بازبینی مجدد ضروری باشد.

‌تبصره – [الحاقی ۱۳۶۴/۶/۳]
چنانچه پس از صدور پروانه نمایش ‌فیلم بدلیل عدم امکانات فنی و مواد خام (‌با تایید مدیر کل نظارت و نمایش) نمایش عمومی آن به تعویق افتد ‌مدت مذکور به مدت اعتبار پروانه نمایش افزوده می‌گردد.


ماده ۱۳- [الحاقی ۱۳۶۴/۶/۳]
فیلم‌هایی که جهت بازبینی و صدور پروانه نمایش برای نمایش درآمدن در سینماهای کشور به اداره کل نظارت و نمایش ارائه میشود مدت زمان ‌نمایش آنها نباید از 75 دقیقه کمتر باشد.

‌تبصره – در صورتی که نمایش فیلمی توسط شورای بازبینی بلامانع تشخیص داده شود و مدت زمان آن بین 75 لغایت 80 دقیقه باشد نمایش فیلم مذکور باید به‌ همراه یک فیلم کوتاه باشد.


ماده ۱۴- [اصلاحی ۱۳۶۴/۶/۳]
پروانه نمایش فیلم برای تمام نقاط کشور معتبر خواهد بود به استثنای نقاطی که در پروانه نمایش قید میگردد.


ماده ۱۵- [اصلاحی ۱۳۶۴/۶/۳]
متقاضی پروانه نمایش فیلم باید کلیه اطلاعات و مشخصات مربوط به فیلم مورد تقاضا را در پرسشنامه‌هایی که از طرف اداره کل نظارت و نمایش در‌ اختیار او گذاشته میشود قید کرده و همراه با نسخه کامل فیلم (‌دوبله فارسی و یا زبان اصلی) را به اداره کل نظارت و نمایش ارائه نماید.


ماده ۱۶-
[اصلاحی ۱۳۶۴/۶/۳]
[اصلاحی ۱۳۷۷/۳/۲۰]
شماره و تاریخ صدور پروانه نمایش فیلم در مورد فیلمهایی که نشان داده میشود اعم از فیلمهای ساخت داخل یا خارج باید روی فیلم و همراه عنوان ‌آن بطور خوانا نوشته شود.


ماده ۱۷- [اصلاحی ۱۳۶۴/۶/۳]
فیلمهای کوتاهی که جهت معرفی فیلمهای پروانه‌دار در سینماها و سالنهای عمومی به نمایش گذاشته میشوند باید دارای مجوز لازم از اداره کل‌ نظارت و نمایش باشند.


ماده ۱۸- [اصلاحی ۱۳۸۲/۵/۱۹]
هر کس بدون اخذ پروانه نمایش از وزارت ارشاد اسلامی مبادرت به نمایش فیلم یا اسلاید و ویدئو بنماید و یا برای تقاضای ‌صدور پروانه به تقلب و فریب متشبث شود و یا اطلاعات و مدارک موهوم یا مجهول عنوان کند و یا در موقع نمایش فیلم خودسرانه به حذف قسمتی از فیلم یا‌ الحاق و افزودن صحنه‌هایی که در موقع صدور پروانه از طرف مراجع ذیصلاح حذف شده اقدام نماید و یا صحنه‌هایی از فیلم را در موقع تقاضای صدور پروانه ‌نمایش خود از متن خارج کرده و این صحنه‌ها را بعد از صدور پروانه به متن فیلم اضافه کند و بطور کلی کلیه اشخاص که بنحوی از انحاء در اجرای مقررات‌ این آیین‌نامه تخلف نمایند گذشته از اینکه برای تخلف در هر مورد بموجب قوانین جاری مملکتی تعقیب میشوند در مرحله اول پروانه نمایش فیلم و در‌ صورت تکرار تخلف علاوه بر مجازات قانونی پروانه کسب متقاضی و نمایش دهنده فیلم لغو خواهد شد.


ماده 19- هرگونه پروانه نمایش فیلم و اسلاید و ویدئو که تا تاریخ تصویب این آیین‌نامه صادر شده باشد تا پایان مدت معتبر است.

میرحسین موسوی – نخست‌وزیر