مصوبه پنجشنبه دهم شهر ذیقعده ۱۳۲۹ قمری
مطابق با نهم عقرب ۱۲۹۰
ماده ۱ – مکتب و مدرسه عبارت است از تأسیساتی که برای تربیت اخلاقی و علمی و بدنی ابناء نوع دائر میگردد.
ماده ۲ – پروگرام مدارس و مکاتب از طرف وزارت معارف معین میگردد و باید در پروگرام حیثیت علمی و صنعتی و نشو و نمای بدنی ملحوظ باشد.
ماده ۳ – تعلیمات ابتدائیه برای عموم ایرانیان اجباری است.
ماده ۴ – طریق تحصیل آزاد است لیکن هر کس باید آن اندازه از معلوماتی را که دولت برای درجه ابتدائی معین نموده تحصیل کند.
ماده ۵ – هر کس مکلف است اطفال خود را از سن هفت به تحصیل معلومات ابتدائیه وادارد، اعم از اینکه در خانه باشد یا در مدرسه.
ماده ۶ – در صورت لزوم طبی یا وجود مانع، با اطلاع مأمورین معارف، تأخیر شروع در ارسال طفل به مکتب جایز است.
ماده ۷ – ملل غیر اسلامی در مدارس دولتی حق تقاضای تحصیل مذهب خودشان را ندارند، مجبور به تحصیل شرعیات اسلامی نیز نخواهند بود.
ماده ۸ – مکاتب و مدارس بر دو قسمت است: رسمی و غیر رسمی:
رسمی آنست که از طرف دولت دایر شده باشد – غیر رسمی آنست که بانی مخصوص داشته باشد.
ماده ۹ – هر کس مدرسه غیر رسمی افتتاح کند باید به اطلاع دولت برساند.
ماده ۱۰ – کسی که میخواهد مدرسه افتتاح کند باید رعایت شرایط ذیل را بنماید:
۱ – مدیر مدرسه کمتر از سی سال نباید داشته باشد.
۲ – بنای مدرسه را موافق ملاحظات حفظ‌الصحه که از طرف وزارت معارف مقرر شده است فراهم نماید.
۳ – در مدارس ابتدائی مدیر باید دارای تصدیقنامه تحصیلات مدارس متوسطه و در مدارس متوسطه دارای تصدیقنامه تحصیلات عالیه باشد.
۴ – مدیر مدرسه باید معروف به سوء عقیده و اخلاق و عادات ذمیمه نبوده، مرتکب جنحه و جنایتی نشده باشد، و معلمینی را هم که انتخاب میکند باید علاوه بر شرایط مزبوره، هر کدام در فن خود تصدیق رسمی وزارت معارف را دارا باشند.
تبصره- [الحاقی ۱۳۳۵/۳/۹]
مادام که داوطلبان حائز تحصیلات متوسطه بقدر کافی برای مدیریت دبستان ملی نباشد وزارت میتواند به کسانی که دارای تقوی بوده و صلاحیت علمی و اخلاقی آنها مورد گواهی شورای عالی فرهنگ در تهران یا شعب آن در شهرستانها باشد اجازه تاسیس دبستانهای چهار‌کلاسه ابتدائی را بدهد و مدیریت دبستان را به آنان واگذار نماید.
ماده ۱۱ – هر کس در هر جا تحصیل کرده باشد، تا در مقام امتحان رسمی برنیامده است در مدارس رسمی دولتی پذیرفته نخواهد شد.
ماده ۱۲ – مفتشین دولتی در کل مدارس و مکاتب رسمی و غیر رسمی حق ورود و تفتیش دارند و هیچ مدیری در هیچ موقعی حق مخالف ندارد.
ماده ۱۳ – مدارسی که از اموال اوقاف دایر است نیز از حیث امور اخلاقی و حفظ صحتی و ترتیب تعلیمات و امتحانات و غیرها تا اندازه‌ای که با غرض واقف موافقت کند در تحت نظارت وزارت معارف است.
ماده ۱۴ – وزارت معارف باید تدریس کتبی را که مضر به اخلاق و دین محصلین است ممنوع نماید، و کتبی که از طرف وزارت معارف ممنوع شده باشد در هیچ مدرسه‌ای نباید تدریس بشود.
ماده ۱۵ – مدارس و مکاتب بر چهار نوع است:
۱ – مکاتب ابتدائی دهکده.
۲ – مکاتب ابتدائی بلدی.
۳ – مدارس متوسطه.
۴ – مدارس عالیه.
ماده ۱۶ – هر یک از مکاتب و مدارس چهارگانه پروگرام مخصوص قانونی خواهد داشت و وزارت معارف مسئول اجرای آن پروگرامها است.
ماده ۱۷ – پروگرام مکاتب و مدارس ابتدائیه و متوسطه باید تعلیم واجبات دینی را بقدر لزوم شامل باشد.
ماده ۱۸ – وزارت معارف ترتیب درجات و مراتب تحصیلیه را معین نموده برای هر کدام امتحانات و تصدیقنامه‌ها برقرار خواهد نمود که دخول در خدمات دولتی، موقوف به داشتن آن تصدیقنامه‌ها خواهد بود.
ماده ۱۹ – در هر ده و در هر محله از قصبات یکی مکتب ابتدائی دهکده دایر میشود.
ماده ۲۰ – در شهرها بر حسب عده نفوس و حاجت اهالی و کفایت مالیه محلیه، یک یا چندین مدرسه ابتدائی و متوسطه دایر خواهد شد.
ماده ۲۱ – مدارس عالیه، در طهران و در مراکز عمده دایر خواهد شد.
ماده ۲۲ – مخارج مدارس ابتدائیه در قصبات و بلاد، بعهده دولت و مخارج آنها از محل مالیاتی که در هر محل بموجب قانون برقرار میشود پرداخته خواهد شد.
ماده ۲۳ – مخارج مکاتب دهکده نیز بر عهده دولت و بموجب قانون از مالکین دهکده و اهالی دریافت خواهد شد.
ماده ۲۴ – مخارج مدارس غیر مجانی دولتی از محل حق‌التعلیمی است که از شاگردان اخذ میشود و چنانچه کسری داشته باشد بر عهده دولت است.
ماده ۲۵ – مکاتب و مدارس مجانی که به خرج دولت اداره میشود فقط برای تمتع اطفال فقرا و اشخاصی است که رسماً عدم بضاعت آنها از طرف مأمورین رسمی محلی تصدیق شده باشد.
ماده ۲۶ – ابنیه متعلقه به مکاتب و مدارس و سایر متعلقات مدارس از منقول و غیر منقول، در تحت نظارت وزارت معارف است.
ماده ۲۷ – قبول محصلین بی‌بضاعت در مدارس متوسطه و عالیه بطور مجانی، بموجب قانون مخصوص خواهد بود.
ماده ۲۸ – مجازات بدنی در مکاتب و مدارس ممنوع است.