مصوب ۱۳۱۲/۱۲/۱۹
ماده اول- دولت مکلف است از اول فروردین ماه 313 تا مدت 5 سال بیست و پنج باب دانش سرای مقدماتی و یک باب دانش سرای دخترانه در طهران و در ولایات بشرح ذیل تاسیس نماید و دانش سرای عالی پسرانه را که بر طبق قانون مصوب 1308 تاسیس شده است تکمیل نماید:
در سال 313 تکمیل دانش سرای عالی پسرانه در طهران و تاسیس 5 باب دانش سرای مقدماتی در طهران و در ولایات.
در سال 1314 تاسیس یک دانش سرای عالی دخترانه در طهران و پنج دانش سرای مقدماتی در طهران و در ولایات.
از سال 315 تا 318 سالی 5 باب دانش سرای مقدماتی در ولایات.
تبصره – از این به بعد مدرسه ابتدائی دبستان و معلم آن آموزگار
– مدرسه متوسطه دبیرستان و معلم آن دبیر:
مدرسه صنعتی هنرستان و معلم آن هنرآموز:
هر شعبه از مدارس عالیه (فاکولته) دانشکده و مجموع شعب عالیه (اونیورسیته) دانشگاه و معلم مدارس عالیه استاد نامیده خواهد شد.
ماده دوم- دانشسراهای مذکور در ماده فوق شبانه روزی و مجانی خواهند بود لیکن تا زمانی که بنای کافی برای آنها ساخته نشده است وزارت معارف ممکن است آنها را موقتا بصورت مدارس روزانه تاسیس نماید و لدی الاقتضا به شاگردان آنها بر طبق مقررات خاص خرج تحصیل بدهد.
ماده سوم – دولت مکلف است از سال 1313 تا ده سال اعتباری سالیانه که از پانصد هزار ریال کمتر نباشد در بودجه مملکتی برای بنای دانشسراها منظور نموده همه‌ساله بمصرف مزبور برساند.
ماده چهارم – دانش سراهای عالی برای دبیرستان ها و دانش سراهای مقدماتی معلم و معلمه تربیت مینماید. شرط اصلی ورودبه این مدارس عالیه داشتن تصدیق فراغ تحصیل از دانشسراهای مقدماتی یا تصدیق متوسطه کامل می‌باشد.
دوره تحصیلات آنها کمتر از سه سال نبوده دیپلم ختم تحصیلات آنها علاوه بر مزایای اختصاصی معادل با لیسانس و دارای تمام امتیازات قانونی آن‌خواهد بود.
تبصره – فارغ‌التحصیل های مدارس عالیه خارجه که در رشتة معلمی تحصیل نموده و کمتر از دیپلم لیسانس نداشته باشند از مزایای این قانون نسبت به دبیران استفاده خواهند نمود.
ماده پنجم – دانش سراهای مقدماتی برای دبستانها آموزگار تربیت مینمایند – شرط اصلی ورود باین مدارس تحصیلات 3 ساله اول متوسطه و دوره تحصیلات آن ها دو سال و شهادت نامه فراغ از تحصیلات آن ها علاوه بر مزایای اختصاصی دارای تمام امتیازات قانونی تصدیق متوسطه کامل خواهد بود.
تبصره 1 – هر یک از دانش سراها یک دبستان یا یک دبیرستان ضمیمه خواهد داشت که شاگردان سال دوم در آنجا تمرین و ممارست نمایند.
تبصره 2 – آموزگارانی که دارای تصدیقنامه فراغ تحصیل از دانش سرا نیستند چنانچه به اخذ تصدیق نامه مذکور نائل شوند یا امتحانات علمی و عملی معادل آن بر طبق نظامنامه مخصوص بدهند مشمول این قانون خواهند بود.
ماده ششم- رؤسا و استادان دانش سراهای عالی باید علاوه بر شرایط مقرره در فقرات یک و سه و چهار ماده دویم قانون استخدام کشوری کمتر از سی سال نداشته و به درجه دکتری رسیده باشند لیکن برای روسا دانش سراهای مقدماتی حداقل سن 25 سال و حداقل درجه علمی داشتن تصدیق فراغ تحصیل از دانش سراهای عالی یا دیپلم لیسانس خواهد بود.
تبصره – مادامی که وزارت معارف بعده کافی مستخدمینی که واجد تصدیقهای علمی مذکور در این ماده باشند در اختیار خود نداشته باشد میتواند کسانی را که اطلاعات و مقام علمی آنها را کافی میداند بریاست و معلمی این مدارس بگمارد لیکن انتصاب این گونه اشخاص به آن مشاغل آن ها را مشمول مقررات مواد یازده و دوازده و سیزده و چهارده این قانون نخواهد نبود.
ماده هفتم- محصلین دانش سراها باید در موقع ورود به مدرسه تعهد کتبی بسپارند که پس از فراغ از تحصیل مدت پنج سال با دریافت مقرری به خدمت معلمی اشتغال ورزند و الا از عهده مخارجی که دولت درباره آن ها موافقت نموده است برایند.
ماده هشتم- دولت مکلف است کسانی را که از دانش سراها فارغ‌التحصیل میشوند با رعایت شرایط مقرره در فقرات 1 – 3 – 4 ماده دوم قانون استخدام کشوری و ماده هفتم این قانون در سال تحصیلی بعد در مدارس با حقوق بخدمت بگمارد در سال اول خدمت آنها عنوان آزمایش را خواهد داشت. چنانچه وزارت معارف آنها را مستعد شغل معلمی تشخیص ندهد میتواند سال بعد آنها را از خدمت معلمی معاف نماید.
ماده نهم- مدیرها و ناظم ها و مفتش های مدارس از بین آموزگاران و دبیرانی که یک سال خدمت کرده باشند انتخاب میشوند ارتقاء و ترفیع آنها مانند معلمین و معلمات است.
ماده دهم- هر یک از مشاغل دوگانه آموزگار و دبیر از حیث حقوق و سابقه خدمت به ده درجه تقسیم می‌شود مدت خدمت هر یک از درجات اول و دوم و سوم کمتر از ده سال و در درجه‌های بعد کمتر از سه سال نخواهد بود ارتقاء از درجه به درجه دیگر منوط به لیاقت و حسن خدمت است که تشخیص آن بر طبق نظامنامه مخصوص خواهد بود و همچنین تاهل در ارتقاء مستخدم از درجه به درجه دیگر مؤثر است.
ماده یازدهم – میزان مقرری درجه اول آموزگاران بموجب قانون بودجه همه‌ساله معین می‌شود میزان مقرری درجه اول دبیران دو برابر میزان مذکور خواهد بود .
مقرری مدارج دیگر هر یک از مشاغل دوگانه آموزگار و دبیر مساوی خواهد بود با مقرری درجه مادون به اضافه خمس آن.
تبصره 1 – رؤساء و استادان دانش سراهای عالی از حیث درجات و مقررات دیگر مانند سایر کارکنان دانش گاه مشمول قانون جداگانه خواهند بود.
تبصره 2 – آموزگاران و دبیرانی که از محل اقامت اصلی خود بخارج فرستاده میشوند مادامی که در آن محل باقی هستند ممکن است تا دو عشر مقرری خود را بعنوان مدد معاش اضافه دریافت دارند.
ماده دوازدهم – وزارت معارف مجاز است که لیسانسیه‌های فعلی دانش سراهای عالی را که مشمول قانون استخدام کشوری هستند و نیز اشخاصی را که دارای دیپلم کامل متوسطه یا بالاتر بوده و تا اول فروردین ماه 1313 سه سال در مدارس به شغل معلمی یا ناظمی یا مدیری مشغول بوده‌اند مشمول مقررات این قانون قرار داده و رتبه آن ها را مطابق آخرین حقوق دریافتی تعیین نماید.
ماده سیزدهم- از میان دبیران ممکن است اشخاصی را بخدمات اداری انتقال داد مشروط بر این که این امر با تعهداتی که قبلا سپرده‌اند مخالفت نداشته باشد و رتبه آنها بر طبق آخرین حقوق دریافتی تعیین می‌شود.
ماده چهاردهم- مواد و فصول ذیل از قانون استخدام کشوری در مورد آموزگاران و دبیران مجری خواهد بود.
مواد: 7 – 8 – 9 – 19 – 28 و فصل سوم.
ماده پانزدهم- آموزگاران و دبیران میتوانند با پنجاه سال عمر و هر قدر سابقه خدمت تقاضای تقاعد نمایند دولت نیز میتواند با واجد بودن شرط مذکور و حداقل بیست سال خدمت آنانرا متقاعد سازد و مابقی شرایط تقاعد آموزگاران و دبیران بر طبق فصل چهارم قانون استخدام کشوری با رعایت اصلاحاتی که در آن بعمل آمده خواهد بود باستثناء جزء (د) از ماده واحده اصلاحیه ماده 43 قانون مذکور.
ماده شانزدهم- از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و موادی که با مدلول آن مغایرت دارد درباره آموزگاران و دبیران بی‌تاثیر است.
ماده هفدهم- وزارت معارف برای اجرای این قانون نظامنامه‌های مخصوصی تدوین و پس از تصویب کمیسیون معارف مجلس شورای ملی بموقع اجراء میگذارد.
[نظامنامه قانون اجازه تأسیس دانشسراهای عالی و مقدماتی]
ماده 18- وزارت آموزش و پرورش میتواند داوطلبان ورود بمراکز آموزشی تربیت معلم را از قبیل مراکز تربیت مربی کودک و دانشسراهای عشایری- مقدماتی – راهنمائی تحصیلی و دانشسراهای عالی و هنرسراهای مقدماتی و مراکز تربیت دبیر حرفه‌ای که در امتحانات ورودی قبول میشوند و یا هر مؤسسه آموزشی که وزارت آموزش و پرورش برای تربیت معلم و دانش‌آموز یا دانشجو معرفی کند از تاریخ اشتغال بتحصیل بعنوان کارآموز در رشته‌ای که تحصیل میکنند بپذیرد و به آنان حقوقی برابر پایه یک گروه مربوط به مدرک تحصیلی لازم جهت ورود به رشته مورد نظر بپردازد، مشروط بر اینکه سن داوطلب در موقع ثبت نام با احتساب دوران رسمی تحصیل از 18 سال تمام کمتر نباشد.
تبصره 1- (منسوخ 31ˏ03ˏ1354)-
مفاد ماده فوق از اول مهر ماه سال 1354 قابل اجرا است.
تبصره 2- (منسوخ 31ˏ03ˏ1354)-
هزینه سرانه شبانه روزی داوطلبان تحصیل در دانشسراهائی که بطور شبانه‌روزی اداره میشوند از حقوق کارآموزی آنان کسر خواهد شد.
تبصره 3- (منسوخ 31ˏ03ˏ1359)-
در صورتی سالهای تحصیل جزء سابقه خدمت رسمی آنان منظور خواهد شد که دو برابر آن خدمت نموده باشند که در هر حال این مدت از پنج سال کمتر نخواهد بود.
تبصره 4- (منسوخ 31ˏ03ˏ1354)-
فارغ‌التحصیلان مراکز تربیت معلم باید دو برابر مدت سالهای تحصیلی خود در وزارت آموزش و پرورش خدمت نمایند و در غیر این صورت موظفند حقوق کارآموزی را که درمدت تحصیل دریافت داشته‌اند به نسبت مدتی که تعهد خدمت خود را انجام نداده‌اند بخزانه دولت واریز نمایند.
تبصره 5- (منسوخ 31ˏ03ˏ1354)-
وزارت آموزش و پرورش کارآموزانی را که بهر علت ترک تحصیل نموده و یا رفتار آنان در مدت کارآموزی و تحصیل طبق ضوابطی که به تصویب شورای عالی آموزش و پرورش میرسد مورد رضایت نباشد اخراج میکند این افراد ملزم به بازپرداخت هزینه تحصیل و حقوق دریافتی مدت تحصیل میباشند.
ماده 19- از تاریخ تصویب این قانون نحوه پرداخت وام مسکن و وام ضروری با بهره یا بدون بهره به مستخدمین وزارت آموزش و پرورش همچنین نحوه پرداخت و میزان کمک بهره وام مسکن و پرداخت هزینه درمان دانش‌آموزان از محل اعتبارات مربوط بر اساس آئین نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد وزارت آموزش و پرورش و موافقت وزارت امور اقتصادی و دارائی به تصویب هیئت وزیران میرسد.
این قانون که مشتمل بر هفده ماده است در جلسه نوزدهم اسفند ماه یکهزار و سیصد و دوازده شمسی به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – دادگر