هیئت وزراء در جلسه ۱۳ مردادماه ۱۳۱۶ برنامه ذیل را تصویب نمودند.
این برنامه شامل سه قسمت است.
1- تهیه تخم نوغان در داخله کشور.
2- احداث کارخانجات پیله خفه کنی در نقاط لازم.
3- اصلاح تربیت و پرورش کرم ابریشم مطابق اصول فنی که حداکثر استفاده حاصل گردد.
قسمت اول – تهیه تخم نوغان
مصرف تخم نوغان در سال ۱۳۱۶ در داخله کشور به ۱۲۰۰۰۰ جعبه بالغ گردید.
امسال در موسسه تخم گیری نوغان در تربت حیدریه در حدود ۲۵۰۰۰ جعبه بوسیله متخصصین شرکت تهیه میشود و از طرف دیگر اشخاص متفرقه نیز تحت بازرسی شرکت در خراسان و نطنز در حدود ۱۵۰۰۰ جعبه بعمل میآورند که مجموعا در هذه السنه ۴۰۰۰۰ جعبه عمل خواهند آورد.
سال دوم
در موسسه تخمگیری تربت حیدریه ۳۰۰۰۰ جعبه
در موسسه جدید که باید از حالا در نظر گرفته و
برای سال آتیه حاضر شود. ۱۰۰۰۰ جعبه
متفرقه ۲۰۰۰۰ جعبه
جمع ۶۰۰۰۰ جعبه
سال سوم ۱۳۱۸
در موسسه تخمگیری تربت حیدریه ۳۰۰۰۰ جعبه
در مؤسسه جدید التأسیس ۱۳۱۷ ۲۰۰۰۰ جعبه
در موسسه جدید التاسیس ۱۳۱۸ ۱۰۰۰۰ جعبه
متفرقه ۲۰۰۰۰ جعبه
جمع ۸۰۰۰۰ جعبه
سال چهارم ۱۳۱۹
موسسه تخمگیری تربت حیدریه ۳۰۰۰۰ جعبه
موسسه جدید التاسیس ۱۳۱۷ ۳۰۰۰۰ جعبه
موسسه جدید التاسیس ۱۳۱۸ ۲۰۰۰۰ جعبه
موسسه جدید التاسیس ۱۳۱۹ ۱۰۰۰۰ جعبه
متفرقه ۲۰۰۰۰ جعبه
جمع ۱۱۰۰۰۰ جعبه
در سالهای بعد بتدریج که مصرف نوغان زیاد میشود میتوان سالیانه ۲۰۰۰۰ جعبه زیاد نمود.
اعتبار برای ساختمان هر موسسه تخمگیری چهارصد هزار ریال پیش بینی میشود.
اعتبار برای تخمگیری هر جعبه بین ۱۰ و ۱۲ ریال بسته به قیمت پیله در مراکز تخمگیری.
قسمت دوم – احداث کارخانجات پیله خفه کنی
احداث چهارده کارخانه پیله خفه کنی در مازندران و گرگان و یزد و کاشان و نطنز و آذربایجان بشرح ذیل.
مازندران و گرگان ۸
خراسان ۲
یزد ۱
کاشان ۱
نطنز ۱
آذربایجان ۱
نظر به اینکه کارخانجات فعلی پیله خفه کنی گیلان بیش از حد احتیاج انجا میباشد کارخانجات از آنجا خریداری و حمل بنقاط فوق الذکر خواهد شد.
اعتباری که جهة اینکار پیش بینی میشود دو ملیون ریال است که در مدت دو سال باید تأدیه شود.
قسمت سوم – اصلاح تربیت کرم ابریشم
۱- بوسیله ساختن تلمبار و احداث توتستانهای نمونه از طرف اداره کل فلاحت در تمام موسسات تابعه و ساختن ۳۰ تلمبار در ۱۳۱۶ و ۳۰ تلمبار دیگر در ۱۳۱۷ و منتشر نمودن رساله های دستور پرورش کرم ابریشم در هر بخش و نشان دادن طرز عملی پرورش برعایا و همچنین نشان دادن فیلمهای پرورش کرم ابریشم و توتکاری از طرف شرکت سهامی نوغان.
۲- آموختن طرز عمل پرورش بعموم دانش آموزان در آموزشگاه های ابتدائی فلاحتی کشور عموما و خصوصا در نقاط نوغان خیز ترتیب اینکار با وزارت معارف داده خواهد شد که پرورش نوغان در برنامه ذکر شود و ضمنا اداره کل فلاحت هم تخم نوغان با تناسب عده درخت توتی که دارند مجانا بدهد.
۳- دادن جایزه از طرف شرکت سهامی نوغان از قرار کیلوئی یکریال باشخاصیکه پیله مرغوب تحویل نمایند این جایزه برای سال ۱۳۱۶ پیش بینی شده است و برای سالهای بعد هم اداره کل فلاحت برای تشویق رعایا و مالکین مبلغی جهت منظور فوق پیش بینی خواهد نمود.
۴- تأسیس مدرسه نوغان جهت تربیت دهقانان با سواد در رشت.
۵- توزیع نهال توت مجانا در کلیه نقاط مساعد کشور – در اینقسمت سال گذشته اداره کل فلاحت بوسیله ادارات فلاحت ولایات اقداماتی نموده است و جهت سال اینده هم اقدامات لازمه بعمل خواهد امد.
۶- شرکت سهامی نوغان جهت تشویق مالکین و رعایا باید پیلة که در تمام نقاط کشور بدست میاید مستقیما خریداری نماید.
۷- طرز تفریغ تخم نوغان زارعین خوب نیست چه بیش از صدی سی تخم مزبور در حین تفریغ از بین میرود و باید بوسیله اطاقهای تفریغ دسته جمعی در هر بخش از این عیب جلوگیری نمود.
برای عملی نمودن اینقسمت شرکت سهامی نوغان مراکزی جهة اینکار تخصیص خواهد داد و پیله های عمل آورده شده در این مراکز را از قرار هر کیلو پنجاه دینار اضافه بر نرخ معمول خریداری خواهد نمود و اعتباریکه جهة اینکار پیش بینی میشود (۱۵۰۰۰۰) ریال است.
۸- زارعین بیش از اندازه و وسعت تلمبار خود تخم نوغان خریداری و تربیت میکنند باید از روی آمار صحیحی وسعت تلمبار و مقدار درخت توت هر یک را در نظر گرفت و باندازه آن تخم نوغان بآنها داد این عمل از طرف شرکت نوغان شروع شده و قریبا خاتمه خواهند یافت برای اینکه از مصرف بی جهة تخم نوغان صرفه جوئی شود مقدار مصرف سال (۱۳۱۷) به (۱۱۰۰۰۰) جعبه که هفتاد هزاران از خارجه وارد و (۴۰۰۰۰) جعبه در داخله تهیه خواهد شد محدود گردید.
۹- برای عوض کردن تلمبارها و رفع نواقص لازم است که هر ساله مقداری از این تلمبارها سوزانیده و بجای آنها تلمبارهای جدیدی ساخته شود.
در گیلان در حدود (۳۰۰۰۰) عدد تلمبار موجود است که باید در مدت ۶ سال عوض شوند یعنی سالیانه (۵۰۰۰) عدد – برای ساختن هر تلمبار جدید (۹۰) ریال قرضه از طرف شرکت نوغان برعایا داده خواهد شد. که در مدت (۴) سال با تحویل هر سالی (۶) کیلو پیله ترابری هر تلمبار این قرضه مستهلک شود.
توضیح آنکه این قرضه فقط بخورده مالکین و اشخاص بی بضاعت که نمیتوانند از عهده ساختمان تلمبار جدید بدون مساعده برآیند پرداخت میشود.
۱۰- هزینه اجراء برنامه فوق از محلهای ذیل تامین خواهد شد:
الف – برای ساختمان موسسات تخمگیری موضوع قسمت اول برنامه سه ساله مبلغ ۱۲۰۰۰۰۰ ریال بشرح ذیل باید تامین گردد.
1- در سال ۱۳۱۶ از بودجه کل کشور توسط وزارت مالیه ۴۰۰۰۰۰ ریال ۴۰۰۰۰۰ ریال
2- در سال ۱۳۱۷ از بودجه کل فلاحت باید پیش بینی و تامین شود ۴۰۰۰۰۰ ریال
3- در سال ۱۳۱۸ از بودجه کل فلاحت باید پیش بینی و تامین شود ۴۰۰۰۰۰ ریال
جمع ۱۲۰۰۰۰۰ ریال
ب – برای تهیه تخم نوغان قسمت اول برنامه مبلغ ۴۸۸۰۰ ریال بشرح ذیل از بانک ملی قرض و پس از فروش نوغان وجه استقراض مسترد شود.
1- در سال ۱۷ – ۱۳۱۶
2- در سال ۱۸ – ۱۳۱۷
3- در سال ۱۹ – ۱۳۱۸
جمع ۴۸۸۰۰۰ ریال
ج – برای ایجاد ۱۴ کارخانه پیله خفه کنی موضوع قسمت دوم برنامه مبلغ ۲۰۰۰۰۰۰ ریال نصف در سال ۱۷ -۱۳۱۶ و نصف دیگر در سال ۱۸-۱۳۱۷ باید مصرف بشود این وجه از محل عایدات جاری خود شرکت باید تامین گردد و اگر عایدات جاری تکافو نکند از بانک ملی استقراض و بعدا مسترد شود.
د – برای ساختمان شصت دستگاه تلمبار درد و سال ۱۳۱۶ و ۱۳۱۷ موضوع فقره یک قسمت سوم برنامه مبلغ ۳۶۰۰۰ ریال از عایدات خود شرکت بایستی تامین گردد.
هـ – برای هزینه تبلیغات و دادن پاداش بمالکین در سه سال ۱۳۱۶ و ۱۳۱۷ و ۱۳۱۸ موضوع فقرات ۲ و ۳ جمعا مبلغ (۴۵۰۰۰۰) ریال از قرار هر سالی (۱۵۰۰۰۰) ریال از عایدات خود شرکت تامین شود.
و – برای تفریغ اجتماعی موضوع فقره (۷) قسمت سوم برنامه سالیانه (۱۵۰۰۰۰) ریال از عایدات جاری خود شرکت مصرف شود.
ز – برای تغییر وضعیت سی هزار تلمبار گیلان موضوع فقره (۹) در مدت چهار سال (۲۷۰۰۰۰۰) ریال از طرف بانک ملی بشرکت قرض داده خواهد شد که در مدت شش سال مستهلک نمایند.
۱۱- وزارت مالیه و اداره کل فلاحت و تجارت هر یک بسهم خود مامور اجرای این برنامه میباشند هر یک از موسسات قبل از مدتهای پیش بینی شده اصلاحات منظوره را عملی نمایند از طرف دولت تشویق و در صورت مسامحه و تعلل در اجرای آن مسئولین هر قسمت مورد تعقیب و مواخذه قرار خواهند گرفت.