نظامنامه غوص مروارید در بنادر جنوب

تاریخ انتشار: ۱۳۱۶/۰۶/۲۵

هیئت وزراء در جلسه 13 شهریورماه 1316 مطابق پیشنهاد شماره 49786 مورخ 19/2/1316 وزارت مالیه اجرای نظامنامه غوص مروارید را در بنادر جنوب که مشتمل بر بیست و هفت ماده است تصویب نموده‌اند.


ماده 1 ـ کلیه کشتیهای غوص باید دارای نمره فلزی باشند که بنام صاحب کشتی در ادارات گمرک محل به ثبت رسیده باشد.

ماده 2 ـ هر یک از عملجات کشتی اعم از غیص (غواص) و سبب (عملجات روی سطح کشتی را گویند که غواص‌ها را بالا می‌کشند) و ناخدا باید دارای کتابچه‌های موسوم به (راهنما) باشند.
کتابچه مزبور از طرف مالیه چاپ و به بهائی که تمام شده توسط حکومت به آنها داده می‌شود.

ماده 3 ـ کتابچه مزبور دارای صفحات چاپ شده خواهد بود که در صفحه یکم آن نام کشتی مالک محل. عمل غوص ـ نام خانوادگی و شماره شناسنامه آنها نوشته می‌شود.

ماده 4 ـ کتابچه مزبور باید قبل از حرکت به غوص به امضاء و ثبت دفتر حکومتی محل برسد و در غیر این صورت اعتبار و رسمیت نخواهد داشت.

ماده 5 ـ در کتابچه‌های ناخدا و عمله غوص وجوهی که عمله غوص به دفعات از ناخدا دریافت داشته در یکطرف و محصول فروش شده در طرف دیگر باید نوشته شده و به امضاء یا مهر ناخدا و عمله غوص برسد.

ماده 6 ـ کتابچه مزبور پس از خاتمه غوص باید به حکومت ارائه و به ثبت برسد.

ماده 7 ـ موقع شروع به غوص و مدت آن را هر ساله حکومت تعیین و آگهی خواهد داد.

ماده 8 ـ میزان وجوهی که بعنوان پیش پرداخت از طرف ناخدا به‌عملجات غوص داده می‌شود از طرف حکومت تعیین و آگهی داده می‌شود.

ماده 9 ـ غیر از وجه پیش پرداخت که در ماده8 مقرر به عمله غوص داده می‌شود (یکی قبل از حرکت به غوص معروف به تسقام و دیگری بعد از خاتمه عملیات غوص موسوم به سلف) پیش پرداخت دیگری نیز به آنها جهت هزینه سفر در موقع حرکت داده می‌شود و میزان آن نیم میزان پیش پرداخت تسقام خواهد بود.

ماده 10 ـ وجوه پیش پرداختی که به عنوان تسقام و هزینه سفر بعملجات مزبور داده شده از درآمد محصول سهمی آنها در موقع حساب کسر خواهد گردید.

ماده 11 ـ چنانچه سهم درآمد هر یک از عملجات از فروش مروارید کمتر از میزان وجوه پیش پرداخت دریافتی آنها باشد آن کسری در کتابچه محاسبه جزء بدهی عمله غوص ثبت و از درآمد سال بعد او موضوع خواهد گردید.

ماده 12 ـ فروش مروارید باید با حضور اکثر عملجات و با رضایت آنها باشد و هیچ ناخدائی حق ندارد مروارید تحصیل شده را مخفیانه و بدون اطلاع عملجات غوص به معرض فروش گذارد.

ماده 13 ـ درآمد حاصله از غوص مطابق معمول به ترتیب ذیل تقسیم می‌شود:
الف ـ خمس درآمد جهت صاحب کشتی.
ب ـ پس از وضع هزینه‌های ضروری کشتی از حیث طناب و روغن زدن و خوراک عمله غوص و غیره صدی شصت از بقیه سهم غیص‌ها و صدی چهل آن سهم سبب‌ها می‌باشد.
ج ـ سهم ناخدای کشتی مساوی با سهم یک عمله غوص و از محل صدی شصت مذکور در بند (ب) پرداخته می‌شود.

ماده 14 ـ فرستاده‌های مروارید مطابق قانون مصوب اردیبهشت1311 و مقررات قانون انحصار تجارت از پرداخت هرگونه حقوق گمرکی و عوارض و مقررات قانون انحصار تجارت معاف می‌باشد.

ماده 15 ـ عملجات غوص که بابت پیش پرداخت تسقام و یا سلف و یا هزینه سفر بدهکار ناخدای خود بوده و به غوص ملزم هستند بدهی‌های خود را در موقع غوص هرگاه غوص باشند تا ربع درآمد و اگر سبب باشند تا خمس بپردازند.

ماده 16 ـ عملجات غوص که وجه قسط مقرره در ماده15 را نپردازند حکومت آنها را ملزم مسافرت با ناخدای خود می‌نماید مگر این که برای پرداخت وجه قسط خودشان ضامن معتمدی به حکومت معرفی نمایند.

ماده 17 ـ هیچ ناخدائی حق نخواهد داشت بیش از وجهی که از طرف حکومت برای تسقام و سلف معین شده به عملجات غوص بدهد و اگر بخواهد کمتر از وجه مقرر در آگهی منتشر به آنها بدهد باید با رضایت طرفین بوده و در قراردادی که به امضاء طرفین باشد قید گردیده مراتب نیز به‌حکومت اطلاع داده می‌شود.

ماده 18 ـ هر ناخدائی که عملجات غوص دیگری را برای کار غوص خود نگاهدارد در موقع حساب باید تا ربع محصول سال گذشته عمله غوص را به ناخدای سابق بپردازد و بالاخره خود ناخدا ملزم بپرداخت دیون عمله غوص بناخدای سابق بترتیب فوق می‌باشد.

ماده 19 ـ به عملجات غوص که بدون سبب ترک ناخدای خود را نموده و عمله غوص ناخدای دیگری شده‌اند و بابت مساعده تسقام و سلف و هزینه سفر مدیون ناخدای سابق باشند نصف پیش پرداخت عادی از طرف ناخدای جدید به آنها داده می‌شود بقیه در موقع حساب واریخته خواهد شد.

ماده 20 ـ هر ناخدای کشتی سفری یا ماهی‌گیری و غیره که عمله غوص مدیون به ناخدای دیگری را با خود نبرد اعم از اینکه در کارخانه دریائی باشد یا خشکی مکلف است طبق ماده 15 بدهی عمله مزبور را به ناخدای سابق که طلبکار است بپردازد.

ماده 21 ـ ناخدائی که هزینه سفر به عمله غوص نداده و حرکت کند مکلف است بعداً هزینه را به او بپردازد.

ماده 22 ـ عملجات غوص که در هنگام غوص به بهانه مرض متعذر می‌شوند بدون گواهینامه بهداری محل عدز آنها پذیرفته نمی‌شود و در نقاطی که فاقد پزشک بهداشت است باید پزشک دیگر و یا چند نفر از معاریف و یا ضُباط و کدخدای محل کسالت او را گواهی دهند.

ماده 23 ـ عملجات غوص که در مسافرت مریض می‌شود باید ناخدا فوراً آنها را به محل و یا نزدیکترین پزشک برساند.

ماده 24 ـ هزینه معالجه و پذیرائی مرضی در ماده 23 را قبلاً باید ناخدا پرداخته و جزء پیش‌پرداخت محسوب دارد.

ماده 25 ـ مرضای در ماده 23 حق یک سهم مثل سایر عملجات غوص دارند و هزینه معالجه و پذیرائی در موقع حساب از سهم آنها کسر خواهد گردید.

ماده 26 ـ عملجات غوص در موقع حرکت و تمام مدت غوص تابع دستور ناخدا خواهند بود.

ماده 27 ـ تخلف از مقررات این نظامنامه از امور خلافی تشخیص و مطابق قانون قابل مجازات خواهد بود.