اساسنامه بنگاه رفاه اجتماعی

هیئت وزیران در جلسه نهم خردادماه ۱۳۲۶ بنا به پیشنهاد شماره۳۱۵۱ وزارت کار و تبلیغات و پیرو تصویبنامه شماره ۴۱۴۳۴ مورخ ۲ بهمن ماه ۱۳۲۵ و بموجب تبصره ماده ۳۷ قانون کار تصویب نمودند اساسنامه بنگاه رفاه اجتماعی (صندوق تعاون مرکزی) مشتمل بر ۳۲ ماده که یک نسخه از آن ضمیمه است بموقع اجرا گذارده شود.
آن قسمت از تصویب‌نامه شماره ۴۶۵۹۸ مورخ ۱۲ اسفندماه ۱۳۲۵ که مغایر با این تصویبنامه میباشد ملغی میگردد.

فصل اول

ماده ۱ـ در اجرای مواد ۳۵ و ۳۶ و ۳۷ و ۴۱ قانون کار مصوب ۲۸ اردیبهشت ماه ۱۳۲۵ و بمنظور تمرکز و اداره امور صندوقهای بهداشت و صندوقهای تعاون و بیکاری و همچنین تعمیم اصول بیمه و رفاه اجتماعی برای کارگران و کارمندان و غیره بنگاهی بنام بنگاه رفاه اجتماعی تشکیل میشود.

ماده ۲ـ بنگاه دارای شخصیت حقوقی بوده و مرکز آن تهران میباشد.

فصل دوم- سرمایه ـ درآمد- و اندوخته‌ها

ماده ۳ـ کلیه موجودیهای صندوق احتیاط مندرج در ماده ۴۰ قانون کار که تاکنون نزد اشخاص یا شرکتها یا در صندوقهای کارگاهها یا در خزانه‌داری کل جمع‌آوری شده جزو سرمایه بنگاه میباشد.

ماده ۴ـ درآمدهای بنگاه عبارت است از:
الف ـ چند درصدهائی که در پایان هر سه ماه از موجودی خالص صندوقهای هرکارگاه باید به بنگاه پرداخته شود.
ب ـ سایر درآمدها از قبیل کمک‌های مالی دولت و هدایای اشخاص و مؤسسات خیریه و وجوهی که بنگاه‌های کشاورزی و غیره طبق مقررات که بعداً وضع میشود خواهند پرداخت.

ماده ۵ ـ اندوخته‌های بنگاه همه ساله با تصویب مجمع عمومی از درآمدهای عادی و فوق‌العاده بنگاه کنارگذاشته میشود. طرز نگاهداری اندوخته‌‌ها و استفاده از آنها را آئین نامة که به تصویب شورای عالی کار میرسد تعیین خواهد کرد.

فصل سوم ـ ارکان بنگاه

ماده ۶ ـ بنگاه دارای ارکان ذیل است:
1ـ مجمع عمومی ۲ـ هیئت مدیره ۳ ـ هیئت نظارت.

الف ـ مجمع عمومی:

ماده ۷ـ مجمع عمومی ممکن است عادی باشد یا فوق‌العاده مجمع عمومی عادی هر سال یکبار به دعوت هیئت مدیره در تهران منعقد میشود. تاریخ انعقاد مجمع عمومی عادی نباید دیرتر از پایان خرداد هر سال باشد.
مجمع عمومی فوق‌العاده ممکنست برحسب تقاضای وزیر کار یا هیئت‌مدیره بنگاه یا بتقاضای شورایعالی کار و یا هیئت نظار باشد. دستور جلسه مجمع عمومی فوق‌العاده از طرف پیشنهاد کننده مجمع تعیین خواهد شد.
مدیرعامل بنگاه موظف است منتها در ظرف ۱۰ روز پس از وصول تقاضای وزیر کار یا تقاضای شورایعالی کار یا رئیس هیئت نظار مجمع عمومی فوق‌العاده را رسماً دعوت نماید.
در دعوت نامه باید محل تاریخ و ساعت انعقاد مجمع عمومی و همچنین دستور جلسه ذکر شود.

ماده ۸ـ مجمع عمومی تشکیل میشود از:
1ـ وزیر کار یا نماینده او.
2ـ نمایندگان راه و بانک صنعتی و معدنی.
3ـ ۷ نفر از اعضاء شورای عالی که به تصویب شورا که سه نفر از آنها نماینده کارگران ـ ۳ نفر نماینده کارفرمایان و یکنفر از مشاورین خواهد بود.
هیئت مدیره بنگاه و هیئت نظار برای شرکت در مذاکرات در مجمع عمومی بدون حق رأی حضور خواهند یافت.

ماده ۹ـ بلافاصله پس از افتتاح جلسه مجمع عمومی از طرف وزیرکار مجمع از میان حضار یکنفر رئیس و یکنفر منشی انتخاب مینماید.

ماده ۱۰ـ در مجمع عمومی وزیر کار ـ نمایندگان وزارت خانه‌ها و مشاور دولت جمعاً یک رأی و نمایندگان کارگران یکرأی و نمایندگان کارفرمایان نیز یکرای خواهد داشت.

ماده ۱۱ـ وظایف مجمع عمومی بقرار ذیل است:
1ـ استماع گزارش سالیانه بنگاه و تصویب ترازنامه سالیانه.
2ـ تصمیم راجع باندوخته‌ها.
3ـ تصمیم در هرگونه مسائل مربوط به عملیات بنگاه که در دستور جلسه قبلاً گذاشته شده باشد.
4ـ انتخاب هیئت نظار.

ماده ۱۲ـ مجمع عمومی عادی یا فوق‌العاده میتواند در مواد این اساسنامه در صورتی که در دستور مذاکرات مجمع گذارده شده باشد تغییر بدهد.

ماده ۱۳ـ تصمیم‌های مجمع عمومی باکثریت آراء اتخاذ میشود.

تبصره ۱ـ صورت مجلس مذاکرات مجمع عمومی در دفتر مخصوص نوشته شده و بامضاء رئیس و منشی مجمع خواهد رسید.

تبصره ۲ـ تصویب ترازنامه از طرف مجمع عمومی برای هیئت مدیره بمنزله مفاصاحساب خواهد بود.

ب ـ هیئت مدیره

ماده ۱۴ ـ هیئت مدیره مرکب است از سه نفر که از طرف وزارت کار و تبلیغات برای مدت ۳ سال انتخاب میشوند یکی از آنها سمت مدیرعامل را خواهد داشت. اعضاء هیئت مدیره در اولین جلسه یک نفر را به ریاست هیئت مدیره تعیین خواهد کرد.

تبصره ۱ـ اعضاء هیئت مدیره باید ایرانی و تبعه ایران بوده و سابقه محکومیت جزائی نداشه باشند هیئت مدیره و کارمندان بنگاه حق معاملات مستقیم یا غیرمستقیم با بنگاه ندارند.

تبصره ۲ ـ حقوق اعضاء هیئت مدیره از طرف وزارت کار و تبلیغات تعیین و از درآمدهای بنگاه پرداخته خواهدشد.

تبصره ۳ـ هر یک از اعضاء هیئت مدیره ممکن است پس از انقضاء سه سال مجدداً انتخاب شوند.

تبصره ۴ـ پس از انقضاء مدت سه سال در صورتی که انتخاب هیئت مدیره جدید بتأخیر افتد هیئت مدیره سابق تا انجام انتخاب مسئول اداره بنگاه میباشند.

ماده ۱۵ـ هیئت مدیره دارای هرگونه اختیار برای اداره کردن امور بنگاه در حدود مقررات این اساسنامه میباشد و بخصوص عهده‌دار انجام وظائف و امور ذیل است:
1ـ با رعایت مقررات اساسنامه و قانون کار و مقررات شورایعالی کار تهیه طرح آئین‌نامه‌ها و پیشنهادهائی که به تصویب شورای عالی کار یا مجمع عمومی برسد.
2ـ تهیه ترازنامه و گزارش هیئت مدیره بمجمع عمومی و تعیین دستور جلسه مجمع عمومی.
3ـ بکار انداختن سرمایه و اندوخته‌های بنگاه جهت استفاده از وجوه بنفع بنگاه با تصویب قبلی مجمع عمومی.
4ـ هیئت مدیره نماینده قانونی و تام‌الاختیار بنگاه در محاکم و دوایر قانونی چه بعنوان مدعی و چه بعنوان مدعی علیه میباشد.

ماده ۱۶ـ جلسات هیئت مدیره لااقل هفتة یکمرتبه تشکیل و در صورت ضرورت بطور فوق‌العاده بدعوت رئیس هیئت مدیره تشکیل خواهد شد.
تصمیمات هیئت مدیره باکثریت گرفته میشود.

تبصره ـ هیچیک از اعضاء هیئت مدیره نمیتوانند در جلسات هیئت بجای خود وکیل یا نماینده تعیین کند.

ماده ۱۷ـ صورت جلسه هیئت مدیره و تصمیم های آن در دفتر مخصوص درج و بامضای حاضرین خواهد رسید.

ماده ۱۸ـ مدیرعامل مطابق این اساسنامه و آیین‌نامه‌های مربوطه که به تصویب شورای عالی کار میرسد امور بنگاه را اداره خواهد کرد.
استخدام و تعلیق و انفصال مستخدمین و تعیین شغل و حقوق و ترفیع آنها در حدود آیین‌نامه‌ها با مدیرعامل است.

تبصره ۱ـ اسناد و نامه‌هائی که برای بنگاه ایجاد تعهد نماید باید بامضای دو نفر از اعضای هیئت مدیره صادر شود.

تبصره ۲ـ هیئت مدیره میتواند بمسئولیت خود باعضای عالیرتبه بنگاه حق امضاء بدهد کارمندان دارای حق امضاء باید قبلاً تعیین و معرفی شوند.

ماده ۱۹ـ مقررات و آیین‌نامه‌های مربوطه به‌بنگاه از طرف هیئت مدیره بنگاه تهیه و پس از تصویب شورای عالی کار که طبق فصل یازدهم قانون کار تشکیل شده است بموقع اجرا گذارده می‌شود.

ماده ۲۰ـ اختلافات بین بنگاه و شورای کارگاه بوسیله شورایعالی کار حل و فصل میشود.

ج ـ هیئت نظار

ماده ۲۱ـ هیئت نظار مرکب از ۳ نفر است که مجمع عمومی برای مدت یکسال از اشخاص صلاحیتدار انتخاب می‌کند و اعضاء هیئت نظار یک نفر را از میان خود بسمت ریاست تعیین مینمایند.

تبصره ـ حق‌الزحمه هیئت نظار هر سال با تصویب مجمع عمومی برحسب پیشنهاد هیئت مدیره پرداخته می‌شود.

ماده ۲۲ـ هیئت نظار لااقل ماهی دو مرتبه جلسه تشکیل داده و در صورت لزوم بدعوت مدیرعامل یا رئیس هیئت نظار جلسه فوق‌العاده تشکیل می‌دهند.
تصمیمات هیئت نظار باکثریت آراء گرفته میشود. مذاکرات هیئت نظار در دفتر مخصوص نوشته شده و بامضاء اعضاء آن میرسد.

ماده ۲۳ـ هیئت نظار حق مداخله مستقیم در امور بنگاه ندارد ولی نظریات خود را میتواند کتباً به هیئت مدیره اطلاع دهد.

ماده ۲۴ـ هیئت نظار باید مراقبت نماید که امور بنگاه طبق قوانین و مقررات این اساسنامه انجام گیرد و برای این منظور حق نظارت در کلیه امور و عملیات بنگاه داشته و می‌تواند هر گونه اطلاعی را لازم داشته باشد از مدیرعامل یا هیئت مدیره بخواهد و هر موقع هیئت نظار میتواند بدفاتر و محاسبات و نوشتجات بنگاه رسیدگی نماید ولی این رسیدگی نباید مانع جریان و اداره امور بنگاه باشد.
هیئت نظار باید بترازنامه‌های صندوق‌های تعاون و بهداشت کارگاهها رسیدگی و تصدیق نماید و همچنین پس از رسیدگی بترازنامه سالیانه بنگاه گزارشی مبنی بر چگونگی عملیات بنگاه و نظریات خود تهیه و بمجمع عمومی تقدیم کند.
مدیرعامل مکلف است وسائل کار و نظارت هیئت نظار را فراهم نماید و مواقعی که هیئت نظار برای انجام وظیفه کسب نظر متخصصین را در قسمتی از امور بنگاه لازم بداند مدیرعامل بحساب بنگاه هزینه دعوت متخصصین را میپردازد.

ماده ۲۵ـ وزارت کار یک نفر از کارمندان خود را بعنوان ناظر بنگاه تعیین و معرفی مینماید. ناظر وزارت کار عهده‌دار مراقبت در تطبیق عملیات بنگاه با قوانین و مقررات و آیین‌نامه‌های مربوطه است و همه ماهه مکلف است جریان امور را بوزارت کار گزارش دهد. ناظر هرموقع لازم بداند میتواند جهت کسب اطلاعات بمدیرعامل رجوع نماید.

فصل چهارم- وظائف و عملیات بنگاه

ماده ۲۶ـ بنگاه طبق ماده۳۷ قانون کار در کلیه امور صندوقهای بهداشت و تعاونی بهداشت و تعاونی کشور نظارت خواهد کرد و در صورت لزوم نمایندگانی برای نظارت در حسن جریان امور صندوق های مزبور خواهد فرستاد.

ماده ۲۷ـ بنگاه میتواند در هر موقع دفاتر و نوشتجات صندوقها را مستقیماً یا بوسیله اشخاص ذیصلاحیت مورد رسیدگی قرار داده و متخلفین را طبق مقررات تعقیب نماید.

ماده ۲۸ـ هر کارگاه مکلف است ۴۰ درصد از موجودی خالص صندوق های تعاون و بهداشت را (پس از کسر هزینه‌های مربوط بوظائف صندوقهای مزبور) در پایان ماههای خرداد ـ شهریور آذر و اسفند ماه هر سال طبق ماده ۲۸ قانون کار به بنگاه بپردازد و بنگاه موظف است از وجوه مزبور بصندوق هائی که وجوه متمرکز در آنها کفاف کمک های پیش‌بینی شده را نکند در اجرای ماده ۳۹ قانون کار طبق آیین‌نامه‌ای که به تصویب شورایعالی کار خواهد رسید کمک نماید.

فصل پنجم- ترازنامه و وجوه اندوخته و احتیاط

ماده ۲۹ـ سال مالی بنگاه از اول فروردین آغاز و در آخر اسفند همان سال بپایان میرسد.
حساب های بنگاه در پایان اسفند بسته‌شده و ترازنامه بنگاه باید لااقل تا آخر خرداد ماه سال بعد بمجمع عمومی تسلیم شود. ترازنامه بنگاه یک ماه پیش از تسلیم بمجمع عمومی باید برای اظهارنظر در اختیار هیئت نظار گذارده شود.

ماده ۳۰ـ ارزیابی ارقام دارائی و بدهی در ترازنامه بقرار زیر خواهد بود:
وجوه نقد در صندوق و بانکها بمیزان حقیقی خود. سهام و اوراق بهادار به بهای خود مگر اینکه به بهای روز کمتر از بهای خرید باشد که در این صورت ببهای روز پایان اسفند ارزیابی میشود.
اموال غیرمنقول باید به بهای خریدیا بهای تمام شده محسوب شود و میزان سالیانه استهلاک نباید کمتر از ده درصد بهای اولیه باشد. اثاثیه و هزینه تعمیرات و لوازم باید تماماً مستهلک شود.

ماده ۳۱ـ وجوه اضافی بنگاه باید پس از وضع تعهدات و اندوخته‌ها و وجوه احتیاط بحساب سرمایه منظور شود.

ماده ۳۲ـ آمار و عملیات صندوقهای تعاون و بهداشت بنگاه رفاه اجتماعی مرتباً سالیانه جمع و تا ششماه سال بعد چاپ خواهد شد.

از طرف نخست‌وزیر