ماده واحده – الحاق دولت ایران به پیمان همکاری متقابل مورخ بیست و چهارم فوریه ۱۹۵۵ منعقد بین دولت پادشاهی عراق و دولت جمهوری ترکیه مشتمل بر هشت ماده که دولت انگلستان در تاریخ چهارم آوریل ۱۹۵۵ و دولت پاکستان در تاریخ بیست و سوم سپتامبر ۱۹۵۵ به آن ملحق شده‌اند تصویب میشود.
قانون اجازه الحاق دولت ایران به پیمان همکاری متقابل منعقد بین دولتین عراق و ترکیه مشتمل بر ماده واحده و یک مقدمه و هشت ماده در جلسه یکشنبه سی‌ام مهرماه یکهزار و سیصد و سی و چهار به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت
قانون بالا در جلسه چهارشنبه ۲۷ مهر ماه ۱۳۳۴ به تصویب مجلس سنا رسیده است.
پیمان همکاری متقابل بین ترکیه و عراق
نظر به اینکه روابط دوستانه و برادرانه موجود بین عراق و ترکیه پیوسته در حال توسعه است و بمنظور تکمیل عهدنامه دوستی و حسن جوار منعقد بین اعلیحضرت پادشاه عراق و حضرت رئیس جمهور ترکیه که در تاریخ ۲۹ مارس ۱۹۴۶ در آنکارا به امضا رسیده است و بموجب آن طرفین تصدیق نموده‌اند که صلح و امنیت بین دو کشور تفکیک‌ناپذیر از صلح و امنیت جهانی و بخصوص ملل خاورمیانه بوده و این امر اساس سیاست خارجی آنها را تشکیل میدهد.
نظر به اینکه ماده ۱۱ عهدنامه دفاع مشترک و همکاری اقتصادی بین دولت های جامعه عرب حاکی است که هیچ ماده از آن معاهده بهیچ نحو طوری طرح‌ریزی یا انتخاب نشده که تأثیری در حقوق و تعهدات طرفین بمناسب امضای منشور ملل متحد داشته باشد.
و با اعتراف به مسئولیت‌های بزرگی که از لحاظ عضویت در سازمان ملل متحد بمنظور استقرار صلح و امنیت در ناحیه خاورمیانه برای آنها ایجاد شده و انجام اقدامات مقرر در ماده ۵۱ منشور ملل متحد را به عهده آنها گذاشته است لزوم انعقاد یک پیمانی که هدف‌های بالا را تأمین کند تشخیص داده و برای این منظور نمایندگان مختار خود را به ترتیب ذیل معین کرده‌اند:
اعلیحضرت فیصل دوم پادشاه عراق.
جناب آقای الفریق نوری‌السعید نخست‌وزیر.
جناب آقای برهان‌الدین‌باش‌اعیان کفیل وزارت امور خارجه.
حضرت جلال بایار ریاست جمهوری ترکیه.
جناب آقای عدنان مندرس نخست‌وزیر.
جناب آقای پروفسور فؤاد کوپرلو وزیر امور خارجه.
نمایندگان مزبور پس از مبادله اعتبارنامه‌های خود که آنها را صحیح و معتبر یافتند در مراتب ذیل موافقت حاصل کردند:
ماده ۱ – طرفین معظمین متعاهدتین برای امنیت و دفاع مطابق ماده ۵۱ منشور ملل متحد تشریک مساعی خواهند نمود. اقداماتی که برای عملی ساختن این تشریک مساعی درباره آنها موافقت میکنند ممکن است موضوع موافقتنامه‌های خاصی قرار گیرد.
ماده ۲ – برای تحقیق و اجرای تشریک مساعی پیش‌بینی شده در ماده ۱ مقامات صلاحیت‌دار طرفین متعاهدتین معظمتین اقداماتی را که میبایست بمحض اینکه پیمان فعلی بمرحله اجرا درآید تعیین خواهند نمود.
ماده ۳ – طرفین متعاهدتین معظمتین متعهد میشوند که از هر گونه دخالت در امور داخلی یکدیگر خودداری کنند و هر گونه اختلاف فیمابین را با روش مسالمت‌آمیز بر طبق منشور ملل متحد حل نمایند.
ماده ۴ – طرفین متعاهدتین معظمتین اعلام میدارند که مقررات این پیمان با هیچیک از تعهدات بین‌المللی ناشی از قرارداد هر یک از طرفین با دولت یا دول ثالثی مغایرت نداشته و نمیتواند از تعهدات بین‌المللی مذکور بکاهد و یا ناقض آنها محسوب شود. طرفین متعاهدتین معظمتین متعهد میشوند که هیچگونه تعهد بین‌المللی که منافی با پیمان فعلی باشد قبول نکنند.
ماده ۵ – این پیمان برای الحاق هر یک از دول اتحادیه عرب یا هر یک از کشورهای دیگری که به امنیت و صلح این ناحیه علاقمند هستند و طرفین متعاهدتین معظمتین آن کشور را به رسمیت کامل شناخته باشند باز خواهد بود.
الحاق از تاریخی رسمیت دارد که سند الحاق بوزارت امور خارجه عراق تسلیم شده باشد.
هر دولت عضو که به پیمان فعلی ملحق شود میتواند بر طبق ماده ۱ با یک یا چند دولت عضو پیمان قراردادهای خاص منعقد سازد. مقامات صلاحیت‌دار دول مزبور بر طبق ماده ۲ اقدامات لازمه را تعیین خواهند کرد و بمحض آنکه اقدامات مزبور به تصویب دول مربوطه رسید قابل اجرا خواهد شد.
ماده ۶ – همینکه حداقل چهار دولت بعضویت این پیمان در آمدند شورائی مرکب از وزرای دول مزبور تشکیل خواهد شد که در حدود مقاصد این پیمان کار کند. شورا آئین کار خود را تنظیم خواهد کرد.
ماده ۷ – این پیمان برای مدت پنج سال قابل اجراست و برای پنج سال دیگر قابل تجدید است. هر یک از اعضاء پیمان شش ماه قبل از انقضاء ادوار مذکور در بالا ممکن است کتباً تمایل خود را به خارج شدن از پیمان به اعضای دیگر اطلاع دهد. در چنین صورت پیمان برای اعضای دیگر معتبر میماند.
ماده ۸ – این پیمان بوسیله طرفین متعاهدین به تصویب خواهد رسید. اسناد تصویب هر چه زودتر در آنکارا مبادله خواهد شد و از تاریخ مبادله اسناد تصویب بمرحله اجرا در می‌آید.
برای گواهی مراتب بالا نمایندگان مختار مذکور این پیمان را به عربی – ترکی و انگلیسی امضاء نموده‌اند. هر سه متن متساویاً معتبر هستند و در صورت پیدایش اختلاف متن انگلیسی مرجع خواهد بود.
تهیه شده در دو نسخه در بغداد دومین روز رجب ۱۳۷۴ هجری مطابق بیست و چهارم روز فوریه ۱۹۵۵
(امضاء شده) نوری السعید
(امضاء شده) عدنان مندرس
از طرف اعلیحضرت پادشاه عراق – از طرف ریاست جمهوری ترکیه
(امضاء شده) برهان‌الدین باش‌اعیان – (امضاء شده) فؤاد کوپرلو
از طرف اعلیحضرت پادشاه عراق – از طرف ریاست جمهوری ترکیه
بغداد ۲۴ فوریه ۱۹۵۵
اجازه الحاق دولت ایران به پیمان همکاری متقابل منعقد بین دولتین عراق و ترکیه مشتمل بر یک مقدمه و هشت ماده بشرح فوق در جلسه یکشنبه سی‌ام مهرماه یکهزار و سیصد و سی و چهار داده شده است.
رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت