قانون مربوط به موافقتنامه راجع به سرویسهای حمل و نقل هوایی بازرگانی منعقده بین دولتین ایران و نروژ

تاریخ تصویب: ۱۳۳۴/۱۱/۲۴
تاریخ انتشار: ۱۳۳۵/۰۱/۲۵

ماده واحده – مجلس شورای ملی موافقت نامه راجع به سرویسهای حمل و نقل هوائی بازرگانی منعقده بین ایران و نروژ را تصویب مینماید.

موافقتنامه مزبور که مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده و یک ضمیمه می باشد و در تاریخ دهم خردادماه ۱۳۲۹ در اسلو به امضاء رسیده است در جلسه سه شنبه بیست و چهارم بهمن ماه یکهزار و سیصد و سی و چهار به تصویب مجلس شورای ملی رسید.

نایب رئیس مجلس شورای ملی – نورالدین امامی



متن موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت نروژ ‌راجع به سرویسهای حمل و نقل هوائی بازرگانی مابین دو کشور و ماوراء آنها

‌نظر به اینکه
‌اعلیحضرت شاهنشاه ایران
‌و
‌اعلیحضرت پادشاه نروژ
‌مایل هستند بمنظور برقراری و بهره‌برداری سرویسهای هوائی بازرگانی مابین کشورهای خود و ماوراء آنها موافقتنامه منعقد نمایند لذا نمایندگان ‌تام‌الاختیار خود را بدین منظور بشرح زیر تعیین نمودند: ‌اعلیحضرت شاهنشاه ایران. جناب آقای سفیر کبیر باقر کاظمی – وزیر مختار دولت شاهنشاهی ایران در نروژ.
‌اعلیحضرت پادشاه نروژ- جناب آقای هالواردم- ‌لانکه وزیر امور خارجه دولت نروژ. ‌نمایندگان مزبور پس از آنکه اختیارنامه‌های کامل خود را که صحیح و معتبر بود مبادله نمودند در موارد ذیل موافقت حاصل کردند:

مقدمه
‌در این موافقت نامه مقصود از بعضی عبارت مستعمله بشرح زیر میباشد مگر آن که مفهوم جمله طرز دیگری ایجاب نماید
‌الف – مقصود از ‌مقامات هوائی در مورد ایران اداره کل هواپیمائی کشوری و هر شخص یا هیئتی که مأمور انجام وظایف فعلی آن اداره کل یا نظیر آن ‌وظایف گردد میباشد و در مورد نروژ وزارت حمل و نقل و ارتباطات و هر شخص یا هیئتی که مأمور انجام وظایف فعلی آن مقام یا نظیر آن وظایف‌ گردد میباشد.
ب – مقصود از قرارداد هواپیمائی کشوری بین‌المللی قراردادی است که در تاریخ ۷ دسامبر ۱۹۴۴ برای امضاء کشورها در شیکاگو حاضر شده بود.
ج – مقصود از کشور- سرویس حمل و نقل هوائی – سرویس حمل و نقل هوائی بین‌المللی مؤسسه هواپیمائی و فرود آمدن بمنظور غیر از حمل و‌نقل همانست که در مواد ۲ و ۹۶ قرارداد هواپیمائی کشوری بین‌المللی تصریح گردیده.

ماده ۱ – با رعایت مقررات این موافقت نامه هر یک از طرفین متعاهدین بمؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی معینه از طرف متعاهد دیگر برای بهره‌برداری‌ سرویسهای مورد موافقت حق انجام پرواز ترانزیتی از فراز کشور خود و همچنین حق فرود آمدن در آن کشور در نقاط مذکوره در برنامه پرواز پیوست‌ غیر از حمل و نقل و بمنظور پیاده و یا سوار کردن محمولات بین‌المللی – مسافر – بار و پست اعطاء مینماید.


ماده ۲ –
الف – هر یک از طرفین متعاهدین بمنظور بهره‌برداری طبق این موافقتنامه در خطوط مذکوره در برنامه پرواز پیوست یک یا چند مؤسسه‌ هواپیمائی را کتباً بطرف متعاهد دیگر معرفی خواهد نمود طرف متعاهد دیگر بمحض دریافت معرفی‌نامه با در نظر گرفتن مفاد ماده ۳ این موافقت نامه بمؤسسه یا مؤسسات معرفی شده بدون تأخیر اجازه بهره‌برداری اعطاء خواهد نمود مشروط بر اینکه در صورت لزوم مؤسسات هواپیمائی معینه‌ مقامات صلاحیتدار هوائی کشوری که حقوق نامبرده را اعطاء مینماید قانع کنند که قابلیت انجام شرایطی را که طبق قوانین و مقررات آن کشور برای‌عملیات مؤسسات هواپیمائی بازرگانی مقرر است دارا میباشند هر موقع متعاقب این امر هر مؤسسه هوائی که بدین ترتیب تعیین و مجاز گردیده ‌می‌تواند بهره‌برداری از سرویس های مورد موافقت را آغاز نماید.
ب – و مشروط باین که مبادرت باین اقدام در مناطق جنگ یا مناطقی که تحت اشغال نظامی بوده یا تحت تأثیر آن واقع شده باشد با اجازه و موافقت‌ مقامات صلاحیتدار نظامی باشد.


ماده ۳ –
الف – هر یک از طرفین متعاهدین حق خواهد داشت از حقوق مصرحه در ماده یک این موافقت نامه بیک مؤسسه یا مؤسسات هوائی ‌خودداری یا آن حقوق را معلق یا نقض یا برای استفاده از آن حقوق شرایطی که متعاهد تعیین کننده مؤسسه مؤسسه ‌یا مؤسسات مزبور یا اتباع آن طرف میباشد.
ب – همچنین هر یک از طرفین متعاهدین حق خواهد داشت که پس از مشورت با طرف متعاهد دیگر یا مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی را از استفاده از‌حقوق مذکوره در ماده یک این موافقت نامه باز دارد و یا برای استفاده از آن حقوق شرایطی را که مقتضی بداند جهت یک مؤسسه یا مؤسسات تعیین کند در‌هر مورد که آن مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی مندرجات مواد ۱۱ و ۱۳ قرارداد بین‌المللی هواپیمائی کشوری را بصورت فعلی یا شرایط مندرجه در‌این موافقت نامه را مراعات ننماید.


ماده ۴ – هیچیک از مقررات موافقت نامه چنین تعبیر نخواهد شود که حقوق انحصاری و استثنائی بطرف متعاهد دیگر یا مؤسسات هواپیمائی آن‌اعطاء نموده یا نسبت بمؤسسات هواپیمائی هر کشور دیگری تبعیض‌آمیز باشد.


ماده ۵ – مفاد این موافقت نامه بمؤسسه هواپیمائی یکی از طرفین موافقت نامه حق نمیدهد که در خاک طرف متعاهد دیگر از یک نقطه آن کشور بنقطه‌ دیگر واقع در آن مسافر – بار یا محمولات پستی با دریافت کرایه یا حق‌الزحمه برای حمل قبول نماید و مفاد مزبور باید باین منظور تعبیر گردد.


ماده ۶ – مؤسسات هواپیمائی که به وسیله طرفین متعاهدین معین شده‌اند فرصت مناسب و متساوی خواهند داشت سرویس های مورد موافقت را در‌ خطوط هوائی مشخصه بین کشورهای طرفین و ماوراء آنها بکار اندازند. مؤسسه یا مؤسسات هوائی معینه هر یک از طرفین متعاهدین باید در موقع بکار انداختن سرویسهای مورد موافقت منافع مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر را یا ملحوظ دارند تا اثر نامطلوبی در جریان امور‌ سرویسهائی که طرف اخیرالذکر در تمام یا قسمتی از همان خطوط دائر نموده حاصل نشود.


ماده ۷ – سرویسهای مورد موافقت که از طرف مؤسسات هواپیمائی معینه طرفین متعاهدین برقرار میشود باید کاملا منطبق با احتیاجات عمومی برای‌ حمل و نقل در خطوط معینه باشد و هدف اصلی آنها فراهم نمودن ظرفیت مناسب با احتیاجات کنونی و احتیاجاتی که منطقاً برای آتیه پیش‌بینی شود از‌لحاظ حمل و نقل مسافر و بار و محمولات پستی بین کشور طرف متعاهده‌‌ای که مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی را تعیین نمود کشوری که مقصد نهائی ‌حمل و نقل است است باشد و در تعیین ظرفیت باید رعایت تناسب تعداد اشخاص و میزان اشیائی که در یک هواپیما حمل میشود نسبت بظرفیت ‌کامل آن هواپیما بشود.
فراهم نمودن وسائل حمل مسافر – بار و محمولات پستی از لحاظ پیاده و سوار کردن آنها در نقاطی واقع در خطوط مشخصه در‌کشورهای دولتی غیر از دولتی که مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی را تعیین نموده است طبق اصول کلی مبنی بر اینکه ظرفیت باید متناسب باشد با:
‌الف – احتیاجات حمل و نقل بین کشور مبداء و کشور مقصد
ب – احتیاجات مؤسسات هواپیمائی در بهره‌برداری از خط هوائی که از یکی از کشورهای متعاهد بمقصد کشورهای دیگری عبور میکند.
ج – احتیاجات حمل و نقل نواحی که هواپیماهای مؤسسات هوائی از آن عبور مینماید با رعایت منافع سرویسهای حمل و نقل هوائی دیگری که بوسیله مؤسسات هواپیمائی کشورهای شامل آن نواحی تأسیس شده است.


ماده ۸ – تعرفه‌هائی که برای هر یک از سرویسهای مورد موافقت وضع میشود باید عادلانه باشد و میزان آن با رعایت کلیه عوامل مربوطه از جمله ‌صرفه‌جوئی در عمل و نفع عادلانه و اختلاف و خصوصیات سرویسها (‌از قبیل میزان سرعت و وسائل راحتی مسافرین) و تعرفه‌هائی که از طرف‌ مؤسسات هواپیمائی دیگری در هر قسمت از مسیر وضع شده تعیین شود نسبت بهر مسیر تعرفه‌ها باید در صورت امکان بین مؤسسات هواپیمائی ‌طرفین متعاهدین پس از مشورت با مؤسسات هواپیمائی دیگر که در همان مسیر یا در قسمتی از آن عمل مینماید تعیین گردد و موافقت‌ها در تعیین این ‌تعرفه در مواردی که ممکن باشد بوسیله انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوائی انجام بگیرد اجرای تعرفه‌هائیکه بدین ترتیب مورد موافقت قرار‌ میگیرد موکول به تصویب طرفین متعاهدین خواهد بود.


ماده ۹ – مواد ۱۵ر ۲۴ر ۳۱ر ۳۲ ر ۳۳ ر ۳۵ قرارداد هواپیمائی کشوری بین‌المللی بصورت فعلی آنها بمنزله جزء لایتجزای این موافقت نامه در‌مورد هر یک از طرفین متعاهدین طی مدت اعتبار این موافقت نامه لازم‌الاجراء خواهد بود مگر اینکه طرفین متعاهدین که قرارداد نامبرده را امضاء ‌نموده‌اند نسبت بمواد مذکور اصلاحاتی را که طبق ماده ۹۴ آن قرارداد بموقع اجراء گذارده خواهد شد تصویب نمایند و در این صورت مواردیکه باین ترتیب اصلاح شده نسبت بطرفین متعاهدین در مدت اعتبار این موافقت نامه لازم‌الاجراء خواهد بود.


ماده ۱۰ – مقامات صلاحیتدار هوائی هر یک از طرفین متعاهدین در صورت تقاضای مقامات صلاحیتدار هوائی طرف متعاهد دیگر اطلاعات و‌ آماری که معمولا مورد لزوم بوده و مربوط بتعداد و ظرفیت سرویسهای مورد موافقت و حمل و نقلهائی که توسط مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی ‌معینه خود در سرویسهای هوائی بمقصد نقاطی در کشور طرف دیگر موافقت نامه یا از نقاطی در کشور طرف دیگر مزبور یا از راه آن کشور انجام شده‌ است میباشد همچنین اطلاعاتی راجع بمبدأ و مقصد حمل و نقلهای مزبور تهیه و تسلیم خواهند نمود.


ماده ۱۱ –
الف – هر گاه یکی از طرفین متعاهدین مقتضی بداند که شرایط این موافقت نامه را تغییر دهد میتواند تقاضای مشورت بین مقامات رسمی‌ هوائی طرفین متعاهدین را بنماید و این مشورت در ظرف شصت روز از تاریخ تقاضا شروع خواهد شد و هر موقع که مقامات رسمی نامبرده با تغییر‌ این موافقت نامه توافق نظر حاصل نمودند تغییر مزبور پس از آن که بوسیله مبادله یادداشت هائی از مجرای سیاسی تأئید گردید بموقع اجرا گذارده خواهد‌ شد این تغییر بایستی بلافاصله به اطلاع شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری برسد.
ب – تغییراتی که یک کشور متعاهد در خطوط هوائی معینه میدهد و یا نقاطی از آن خطوط حذف مینماید و همچنین تغییر هر یک و یا کلیه پروازها‌ باستثنای تغییر نقاطی در کشور متعاهد دیگر که هواپیماهای مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی معینه در آن فرود می‌آیند تغییر این موافقتنامه محسوب‌ خواهد شد لذا مقامات هوائی هر یک از طرفین متعاهدین میتواند بتنهائی تغییرات نامبرده را بدهد و یا نقاطی را حذف نماید مشروط بر آن که حذف‌ نقاط و یا تغییرات نامبرده را بدون تأخیر به اطلاع مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر برساند. ‌


ماده ۱۲ – چنانچه نسبت بتفسیر یا اجرای این موافقتنامه اختلافی بین طرفین متعاهدین روی دهد طرفین در وهله اول کوشش خواهند نمود که آن را به وسیله ‌مذاکره مستقیم بین خود حل و فصل نمایند هر گاه باین وسیله رفع اختلاف مزبور میسر نگردد به حکمیت شخص یا هیئتی که با توافق نظر طرفین‌ تعیین شده باشد ارجاع خواهد گردید. اگر با ارجاع امر بحکمیت موافقت نظر حاصل نشود یا پس از موافقت با ارجاع امر بحکمیت نسبت بتشکیل‌ آن طرفین مزبور اتفاق نظر حاصل ننمایند هر یک از طرفین متعاهدین میتواند موضوع مورد اختلاف را برای صدور رأی بمحکمه‌ای که صلاحیت اخذ‌ تصمیم دارد و ممکن است در سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری تأسیس گردد در صورتی که چنین محکمه‌ای وجود نداشته باشد به شورای ‌سازمان مزبور و در غیر این صورت دیوان داوری بین‌المللی ارجاع نماید طرفین متعاهدین تعهد مینمایند طبق رأیی که بترتیب مقرر در این ماده ‌صادر خواهد گردید عمل کنند. هر گاه و مادام که هر یک از طرفین متعاهدین یا مؤسسات هواپیمائی معینه آن طبق رأیی که بموجب این ماده صادر‌شود عمل ننمایند طرف متعاهد دیگر میتواند هر گونه حقوقی را که طبق این موافقت نامه بطرف متعاهد مستنکف یا بمؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی ‌متعلق به آن اعطاء نموده محدود – معلق یا نقض نماید.


ماده ۱۳ – در صورتی که یک قرارداد یا موافقت نامه عمومی چند جانبه نسبت به حقوق مربوط به حمل و نقل سرویسهای هوائی منظم بین‌المللی نسبت‌ به هر دو کشور متعاهد بموقع اجراء در آید موافقت نامه فعلی بطوری اصلاح خواهد شد که با مقررات قرارداد یا موافقتنامه مزبور منطبق گردد.


ماده ۱۴ – این موافقت نامه یکسال پس از تاریخ وصول اخطار بوسیله یکی از طرفین متعاهدین خاتمه خواهد یافت مگر اینکه اخطار نامبرده قبل از‌ انقضای مدت یکسال با موافقت طرفین پس گرفته شود این اخطار باید در آن واحد بشورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری نیز ارسال شود. ‌طرف متعاهدی که اخطار خاتمه موافقت نامه را دریافت کرده است به آن پاسخ وصول خواهد داد و در صورت عدم اعلام وصول چهارده روز پس از‌وصول اخطار از طرف شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری نامبرده بطرف متعاهد دیگر رسیده شده تلقی خواهد شد.


ماده ۱۵ – موافقت نامه فعلی و کلیه قراردادهای مربوط به آن در نزد سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری بثبت خواهد رسید.


ماده ۱۶ – دولت شاهنشاهی ایران تصویب این موافقت نامه را از طرف پارلمان ایران به دولت نروژ اعلام خواهد داشت و دولت نروژ در تاریخ ابلاغ‌ اعلامیه مذکور از طرف دولت شاهنشاهی این موافقت نامه را قطعی و قابل اجرا تلقی خواهد نمود.
‌برای تأیید مراتب بالا نمایندگان تام‌الاختیار امضاء کننده زیر که از طرف دول متبوع خود دارای اختیارنامه می‌باشند این قرارداد را امضاء و بمهر خود ‌ممهور نمودند.

‌این قرارداد در تاریخ دهم خرداد ماه ۱۳۲۹ مطابق سی و یکم مه ۱۹۵۰ در اسلو در سه نسخه به زبانهای فارسی – نروژی و انگلیسی که هر سه متن‌ متساویاً معتبر می‌باشد به امضاء رسید.
‌از طرف دولت شاهنشاهی ایران
از طرف دولت نروژ



ضمیمه موافقتنامه هواپیمائی کشوری بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت نروژ

برنامه پرواز
1 – خطوط هوائی که توسط مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی معینه از طرف دولت شاهنشاهی ایران مورد استفاده قرار خواهند گرفت
‌تهران و یا آبادان از راه نقاط واسطه واقعه در خاور نزدیک و خاورمیانه و اروپا به اسلو و یا استاوان‌گر و نقاط ماوراء آن در هر دو جهت.

۲ – خطوط هواپیمائی که توسط مؤسسه یا مؤسسات هواپیمائی معینه از طرف دولت نروژ مورد استفاده قرار خواهند گرفت: ‌اسلو یا استاوان‌گر از راه نقاط واسطه واقعه در اروپا و خاورمیانه و خاور نزدیک بتهران و یا آبادان و نقاط ماوراء آن در هر دو جهت.


موافقت نامه راجع به سرویسهای حمل و نقل هوائی بازرگانی که مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده و یک ضمیمه می‌باشد در جلسه روز سه شنبه بیست و چهارم بهمن ماه یکهزار و سیصد و سی و چهار به تصویب مجلس شورایملی رسید.

نایب رئیس مجلس شورای ملی. نورالدین امامی