ماده واحده
موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری اسلامی پاکستان مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده که در هیجدهم اسفند ماه ۱۳۳۴ مطابق نهم مارس ۱۹۵۶ در کراچی به امضاء رسیده تصویب میشود.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده پس از تصویب مجلس سنا در جلسه یکشنبه نوزدهم آبانماه یکهزار و سیصد و سی و شش به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
نایب رئیس مجلس شورای ملی – عماد تربتی
قانون فوق در جلسه ۲۲ر۱۲ر۱۳۳۵ به تصویب مجلس سنا رسیده است.
موافقتنامه فرهنگی ایران و پاکستان
دولتین ایران و پاکستان با توجه به روابط باستانی معنوی فرهنگی هنری و مذهبی مشترک خود و نظر به تحکیم و توسعه روابط فرهنگی و هنری و ایجاد همکاری‌های علمی بین دو کشور و نیز علاقه مفرط خود به برقراری و تحکیم مبانی حسن تفاهم بین دو ملت دوست و همسایه ایران و پاکستان تصمیم بمبادله موافقتنامه فرهنگی اتخاذ و نمایندگان مختار خود را بترتیب زیر تعیین نمودند:
از طرف دولت ایران جناب آقای دکتر محمود مهران وزیر فرهنگ.
از طرف دولت پاکستان جناب آقای حمیدالحق چودری وزیر امور خارجه
که پس از مبادله اختیارنامه‌های خود و اطمینان به صحت آنها نسبت بمواد ذیل موافقت حاصل نمودند:
ماده اول ) طرفین متعاهدین تشکیل موسسات فرهنگی را در کشور یکدیگر تشویق و ترغیب خواهند نمود – این قبیل موسسات فرهنگی تابع مقررات و قوانین تأسیس چنین موسسات و سیاست کلی کشوری خواهد بود که در آن تاسیس میشود. مقصود از موسسات فرهنگی، مراکز تعلیماتی کتابخانه‌ها موسسات علمی و تدریسی موسسات مربوط به توسعه هنر از قبیل نمایشگاههای هنری – مراکز و انجمن های هنری و محل نمایش دادن و نگاهداری فیلم میباشد.
ماده دوم ) طرفین متعاهدین چه از مجاری رسمی و چه من غیر رسم مبادله استادان دانشگاهها و معلمین سایر موسسات فرهنگی خود را تشویق و ترغیب خواهند کرد. شرایط مبادلات مذکور در بالا از طرف کمیسیون مختلطی که تشکیل آن در ماده چهاردهم این قرارداد تصریح گردیده تعیین خواهد شد.
ماده سوم ) طرفین متعاهدین حتی‌الامکان در دانشگاهها و سایر موسسات تعلیمات عالیه خود کرسی زبان ملی یکدیگر را دائر خواهند ساخت.
ماده چهارم ) هر یک از طرفین متعاهدین ورود دانشجویان کشور دیگر را به موسسات فرهنگی (مدارس – دانشکده‌ها و دانشگاهها) طبق مقررات جاریه کشور خود تسهیل خواهد کرد.
ماده پنجم ) دولتین متعاهدین موافقت مینمایند که کمیسیون مختلطی از نمایندگان وزارت‌خانه‌های فرهنگ و دانشگاههای خود تشکیل دهند تا ارزش گواهی‌نامه – دیپلم دانشنامه صادره از طرف مقامات صلاحیت‌دار از طرفین را تعیین نمایند دولتین متعاهدین بفواصل معینی در این باره تبادل نظر خواهند کرد.
ماده ششم ) برای آنکه دانشجویان یکی از کشورهای متعاهد بتوانند در موسسات فرهنگی کشور طرف به تحصیلات ادامه دهند دولتین متعاهدین موافقت دارند که بورسهائی برای فرا گرفتن تعلیمات عالیه در رشته‌های علمی – فنی – ادبی و غیره در کشور خود بوجود آورند.
ماده هفتم ) دولتین متعاهدین موافقت دارند که در برنامه‌های تاریخ و جغرافی و ادبی موسسات فرهنگی خود موادی بگنجانند که حتی‌المقدور اطلاعات جامعی را از طرز زندگی و فرهنگی دو کشور در دسترس دانشجویان بگذارد.
ماده هشتم ) هر یک از طرفین متعاهدین طبق استعداد و به نسبت احتیاجات خود کارمندان رسمی دولت طرف و یا هر شخصی را که از طرف آن دولت برای فراگرفتن تعلیمات لازمه در موسسات فنی – علمی و صنعتی خود معرفی می‌شوند خواهند پذیرفت.
ماده نهم ) طرفین متعاهدین سعی خواهند نمود که توسعه روابط فرهنگی میان دو کشور را از طرق مشروحه در ذیل تشویق و ترغیب نمایند:
1- اعزام هیئت‌های علمی و فرهنگی.
2- دادن کنسرت.
3- ایراد سخنرانی.
4- تهیه نمایشگاه هنری و علمی.
5- اعزام هیئت‌هائی از دانشجویان.
6- ایجاد همکاری بین موسسات و انجمنهای علمی و هنری و ادبی و هر موسسه دیگری که بمنظور توسعه علم و فرهنگ ایجاد شده باشد.
7- ایجاد تسهیلات برای مبادله کتب و نشریه‌ها و کتب خطی و اشیاء هنری و کتیبه‌ها.
8- نشان دادن فیلمهای سودمند و برقراری برنامه‌های رادیوئی.
ماده دهم ) طرفین متعاهدین دانشمندان – ادبا و هنرمندان خود را در تألیف و ایجاد آثاری که اتباع یکی از طرفین متعاهدین را به اوضاع کشور طرف آشنا می‌سازد با اعطای جایزه و پاداش تشویق و ترغیب خواهند نمود.
تبصره- هر یک از طرفین متعاهدین موافقت دارد که در حدود مقررات و قوانین جاریه در کشور خود از انتشار مطالب ناصحیح و زننده مربوط به کشور دیگر در کتب کلاسی جلوگیری بعمل آورد.
ماده یازدهم ) طرفین متعاهدین با توجه بمقررات ارزی و یا طرزی که با سیاست آنها در قبال سایر کشورها مطابقت داشته باشد ورود کتب و مجلات کشور طرف را به کشور خود تضمین خواهند کرد مشروط بر این‌که این قبیل کتب و مجلات حاوی مطالب زننده و تبلیغات زیان‌بخش نباشد.
ماده دوازدهم ) طرفین متعاهدین موافقت میکنند که مسافرت دستجات فرهنگی – ورزشی و پیش آهنگی را متقابلا به کشورهای یکدیگر تشویق نمایند و حتی‌المقدور تسهیلات ممکن را در اختیار آنان گذاشته و منجمله وسائط نقلیه دولتی را با نرخهای ویژه در دسترس آنان بگذارند.
ماده سیزدهم ) طرفین متعاهدین تأسیس مؤسسات و انجمن های مشترک اجتماعی و فرهنگی را در کشورهای خود تشویق و ترغیب خواهند نمود. این انجمن‌ها و مؤسسات تابع مقررات کشوری خواهند بود که در آن بوجود می‌آید.
ماده چهاردهم ) برای تضمین حسن اجرای این موافقتنامه طرفین متعاهدین در صورت لزوم کمیسیونی در ایران متشکل از جناب آقای وزیر فرهنگ و رئیس هیئت نمایندگی سیاسی پاکستان در تهران و در پاکستان متشکل از جناب آقای وزیر فرهنگ و رئیس هیئت نمایندگی ایران در کراچی و نمایندگانی که از طرف دولتین متعاهدین ممکن است انتخاب گردند تشکیل خواهند داد و وظایف کمیسیون‌های مزبور عبارت خواهد بود از:
1) نظارت بر اجرای این موافقتنامه.
2) دادن توصیه‌ها و پیشنهادات لازم به دولت متبوعه خود راجع بطرز اجرای این موافقتنامه.
این کمیسیون‌ها اقلا هر سه سال یکبار بنوبت در ایران و پاکستان تشکیل جلسه مشترکی خواهند داد.
ماده پانزدهم ) این موافقتنامه که باید طبق مقررات قانون اساسی به تصویب دولتین ایران و پاکستان برسد پانزده روز پس از مبادله اسناد و مدارک مصوبه که در طهران بعمل خواهد آمد بموقع اجرا گذارده خواهد شد.
ماده شانزدهم ) این موافقتنامه برای مدت نامحدودی بقوت خود باقی خواهد ماند مگر آنکه یکی از دولتین متعاهدین آن را با شش ماه اخطار قبلی فسخ نماید.
این موافقتنامه به زبانهای فارسی و انگلیسی تنظیم گردیده و چنانچه اختلافی در تفسیر آن روی دهد متن انگلیسی آن معتبر خواهد بود.
این موافقتنامه در تاریخ نهم مارس ۱۹۵۶ مسیحی مطابق با هجدهم اسفند ماه ۱۳۳۴ شمسی امضاء گردید.
وزیر فرهنگ دولت شاهنشاهی ایران
وزیر امور خارجه و روابط ممالک مشترک‌المنافع پاکستان
موافقتنامه فوق مشتمل بر یک مقدمه و شانزده ماده و یک تبصره ضمیمه قانون موافقتنامه فرهنگی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری اسلامی پاکستان میباشد.
نایب رئیس مجلس شورای ملی – عماد تربتی