قانون راجع به آزادی مشروط زندانیان

تاریخ تصویب: ۱۳۳۷/۱۲/۲۳
تاریخ انتشار: ۱۳۳۸/۰۱/۲۹

ماده واحده
هر کس که برای مرتبه اول به علت ارتکاب جنحه یا جنایت به مجازات حبس محکوم شده و در مورد جنحه نصف (‌لااقل سه ماه‌ حبس) و در مورد جنایت دو ثلث از مدت مجازات را گذرانده باشد ممکن است به حکم دادگاه صادرکننده دادنامه قطعی محکومیت در صورت وجود‌ شرایط زیر از آزادی مشروط استفاده نماید:
1 ) هر گاه در مدت اجراء مجازات مستمراً حسن اخلاق نشان داده باشد.
2 ) هر گاه از اوضاع و احوال محکوم پیش‌بینی شود که پس از آزادی دیگر مرتکب جرمی نخواهد شد.
3 ) هر گاه تا آنجا که میتوان از او انتظار داشت ضرر و زیانی که مورد حکم دادگاه یا مورد موافقت مدعی خصوصی واقع شده پرداخته باشد یا قرار‌ پرداخت آن را بدهد.


تبصره ۱ ) محکومین به حبس دائم پس از گذراندن دوازده سال حبس ممکنست از آزادی مشروط استفاده نمایند.


تبصره ۲ ) صدور حکم آزادی مشروط منوط است بپیشنهاد دادیار ناظر زندان و موافقت دادستان دادگاه صادرکننده حکم و در صورت نبودن‌ دادیار به پیشنهاد دادستان در پیشنهاد مزبور باید وجود شرایط بالا تصریح شده باشد در این مورد نظریاتی که انجمن حمایت زندانیان بدهد مورد توجه‌ دادیار دادستان قرار خواهد گرفت.


تبصره ۳ ) صدور حکم آزادی مشروط کسانی که طبق احکام قطعی دادگاه‌های نظامی محکومیت حاصل مینمایند منوط است به پیشنهاد دادستان‌ دادگاه صادرکننده حکم محکومیت و موافقت دادستان ارتش و صدور حکم از دادگاه صادرکننده حکم قطعی – در صورتی که دادگاه نظامی صادرکننده‌ حکم قطعی منحل شده یا بشود صدور حکم آزادی مشروط منوط به پیشنهاد دادستان ارتش و صدور حکم از یکی از شعب دادگاه تجدید نظر سازمانی‌ و دائمی دادرسی ارتش با رعایت مقررات این قانون خواهد بود.


تبصره ۴ ) مدت آزادی مشروط اصولا شامل بقیه مدت مجازات خواهد بود ولی دادگاه می‌تواند مدت آن را تغییر دهد و در هر حال کمتر از یک سال و زیادتر از پنج سال نخواهد بود جز در مواردی که بقیه مدت کمتر از یک سال باشد که در آن صورت مدت آزادی مشروط معادل بقیه مدت حبس‌ خواهد بود و در مورد حبس دائم مدت آزادی مشروط به پنج سال خواهد بود.


تبصره ۵ ) دادگاه صادرکننده حکم آزادی مشروط میتواند به پیشنهاد دادیار ناظر زندان و تقاضای دادستان برای مدت آزادی مشروط در ضمن حکم‌ خود محدودیتهائی از قبیل اقامت در محل معین و خدمت در موسسات خیریه و یا صنعتی یا فلاحتی یا نزد کارفرمای معینی را مقرر بدارند.


تبصره ۶ ) چنانچه در مدت آزادی مشروط آزاد شده مرتکب جنحه یا جنایت شود با وجود اخطار رسمی دادگاه صادرکننده حکم آزادی مشروط‌ تکرار در نقض محدودیتهائی که طبق تبصره ۴ مقرر گردیده بنماید و یا بهر طریق دیگری شایسته نبودن مشارالیه برای اعتمادی که به او شده است‌ ثابت شود دادگاه به تقاضای دادستان مربوط حکم ببازگشت او بزندان برای اجراء بقیه مدت مجازات خواهد داد- مدتی که در آزادی مشروط گذشته ‌جزء مدت محکومیت محسوب نخواهد شد.


تبصره ۷ ) هر گاه آزاد شده در تمام مدت آزادی مشروط مستمراً از خود حسن اخلاق و رفتار نشان دهد آزادی او قطعی خواهد شد و محکومین بحبس دائم پس از انقضاء مدت آزادی مشروط که زائد بر پنج سال نخواهد بود آزاد خواهند شد.


تبصره ۸ ) در مواردی مجازات حبس توام با غرامت باشد دادگاه وقتی که حکم آزادی مشروط را می‌دهد که محکوم‌علیه غرامت را پرداخته و یا ‌قراری برای پرداخت آن به دادستان داده باشد.


تبصره ۹ – وزارت دادگستری و وزارت جنگ مأمور اجرای این قانون میباشند.


قانون فوق که مشتمل بر ماده واحده و نه تبصره است پس از تصویب مجلس سنا در جلسه شنبه بیست و سوم اسفند ماه یک هزار و سیصد و سی و‌ هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت

قانون بالا در جلسه ۱۳۳۷.۱۱.۱۱ به تصویب مجلس سنا رسیده است.