فصل اول
ماده ۱ – دانشسرای عالی برای تربیت دبیران مورد احتیاج کشور تأسیس یافته و دارای شخصیت حقوقی می‌باشد و به صورت مؤسسه مستقل تحت نظر مستقیم وزیر فرهنگ اداره می‌شود و بودجه آن جداگانه تنظیم و به وسیله وزیر فرهنگ پیشنهاد و در بودجه کل کشور منظور می‌گردد. قانون استقلال مالی دانشگاه در مورد دانشسرای عالی نیز اجرا می‌شود. در این صورت کمیسیون مالی دانشسرای عالی مرکب است از رئیس و سه نفر اعضای شورای دانشسرای عالی به انتخاب شورای مذکور و معاون اداری وزارت فرهنگ و یک نفر از کارمندان عالی‌مقام به نمایندگی وزارت دارایی و ذیحساب دانشسرای عالی و آیین‌نامه‌های اجرایی آن به وسیله شورای دانشسرای عالی تهیه و بعد از تصویب وزیر فرهنگ به مورد اجرا گذارده می‌شود.
ماده ۲ – وزیر فرهنگ از بین استادان عالی رتبه دانشسرای عالی و یا استادان عالی رتبه دانشگاه سه نفر را برای ریاست دانشسرای عالی به هیأت‌وزیران پیشنهاد و هیأت وزیران یک نفر از آنان را انتخاب می‌نماید که با فرمان همایونی به این سمت برای چهار سال منصوب می‌گردد رئیس دانشسرای عالی عضو دائمی و رسمی شورای عالی فرهنگ خواهد بود.
ماده ۳ – شورای دانشسرای عالی از رئیس و معاون و استادان و دانشیاران متصدی کرسی دانشسرای عالی و معاون یا مدیر کل تعلیماتی وزارت فرهنگ تشکیل می‌شود و ریاست آن با رئیس دانشسرای عالی و وظایف آن به قرار ذیل است: تعیین شرایط ورود محصل به دانشسرای عالی – تدوین برنامه تحصیلات – تعیین مدت دوره‌ها و رشته‌های تحصیلی و تعیین شرایط گرفتن درجه شهادتنامه‌ها – تصویب آیین‌نامه‌ها و مقررات لازم جهت امتحانات و مسابقات و اظهار نظر در انتخاب دانشیار و استاد و کمک فکری به رئیس دانشسرای عالی در امور فنی.
ماده ۴ – رئیس دانشسرای عالی مکلف است در ظرف مدت سه سال دستگاه تعلیماتی دانشسرای عالی را تکمیل نماید و در صورت لزوم می‌تواند با موافقت شورای دانشسرای عالی و دانشگاه تهران از استادان و دانشیاران و دبیران و معلمان دانشگاه و همچنین با موافقت وزارت فرهنگ از دبیران وزارت فرهنگ که صلاحیت آنان را برای تدریس شورای دانشسرای عالی تأیید کرده باشد با پرداخت حق تدریس استفاده نماید شرایط و میزان حق. تدریس با تصویب هیأت وزیران تعیین و در بودجه دانشسرای عالی منظور خواهد شد.
ماده ۵ – دانشسرای عالی می‌تواند بر حسب احتیاج طبق قانون تربیت معلم دبیر و با رعایت قوانین و مقررات دانشگاه تهران دستیار و دانشیار استخدام نماید.
تشخیص صلاحیت دبیران و دستیاران و دانشیاران و همچنین ترفیع دانشیاران به استادی بر طبق قوانین دانشگاه تهران با شورای عالی دانشسرای عالی و انتصاب آنان با تصویب و امضای وزیر فرهنگ خواهد بود وزیر فرهنگ قبل از انتصاب دستیاران و دانشیاران و استادان نظر مشورتی شورای دانشگاه تهران را می‌خواهد و چنانچه شورای دانشگاه در ظرف یک ماه نظر خود را به وزیر فرهنگ نداد وزیر فرهنگ می‌تواند برای انتخاب آنان تصمیم شایسته اتخاذ نماید.
تبصره – استخدام سایر کارمندان و خدمتگزاران در حدود بودجه مصوب طبق قوانین مربوط به عهده رئیس دانشسرای عالی می‌باشد.
ماده ۶ – استادان و دانشیاران و دبیران و دستیاران دانشسرای عالی از حیث رتبه و ترفیع و حقوق مشمول قوانین و مقررات دانشگاه تهران خواهند بود استادان و دانشیاران دارای همان مزایایی خواهند بود که برای استادان و دانشیاران دانشگاه تهران پیش‌بینی گردیده است.
ماده ۷ – به وزارت فرهنگ اجازه داده می‌شود که تا پانزده نفر معلم و متخصص خارجی از کشورهای اتریش – آلمان – فرانسه – سویس – بلژیک و ممالک متحده آمریکا و انگلیس و ایتالیا برای احتیاجات دانشسرای عالی از لحاظ تدریس مواد و راهنمایی فنی و تعلیماتی و اداره امور شبانه‌روزی استخدام نماید میزان حقوق و شرایط استخدام این عده را با رعایت قانون مصوب ۲۳ عقرب ۱۳۰۱ شمسی هیأت وزیران تعیین می‌نماید.
تبصره – ایرانیانی که واجد شرایط لازم باشند حق تقدم خواهند داشت.
ماده ۸ – اعتبارات مربوطه به دانشسرای عالی که ضمن بودجه‌های وزارت فرهنگ و دانشگاه تهران پیش‌بینی شده است در بودجه کل کشور به عنوان بودجه دانشسرای عالی منظور و سازمان تعلیماتی و اداری دانشسرای عالی طبق این قانون به صورت سازمان مستقل دانشسرای عالی اداره خواهد شد.
ماده ۹ – دانشسرای عالی به منظور هدایت فعالیتهای تربیت معلم و تحقیق و تتبع در مسائل تربیتی با موافقت وزیر فرهنگ سازمانی به نام مؤسسه تعلیم و تربیت تأسیس می‌نماید آیین‌نامه‌ها و مقررات این مؤسسه به وسیله شورای دانشسرای عالی تهیه و با تصویب وزیر فرهنگ به موقع اجرا گذارده می‌شود.
فصل دوم – مقررات تحصیلی و استخدامی
ماده ۱۰ – دانشسرای عالی علاوه بر تربیت دبیر مکلف است که رشته‌های تعلیماتی مخصوص برای تربیت مدیران و بازرسان مدارس و سایر کارمندان تعلیماتی وزارت فرهنگ دائر نماید.
داوطلبان این رشته‌ها طبق آیین‌نامه مخصوصی که به تصویب شورای عالی فرهنگ می‌رسد از بین آموزگاران و دبیران و کارمندانی که شایستگی کامل داشته باشند انتخاب می‌شوند.
ماده ۱۱ – داوطلبان تحصیل در دانشسرای عالی از بین فارغ‌التحصیلان دوره کامل متوسطه و لیسانسیه‌های رشته‌های متناسب دانشکده‌ها و هنرسرای عالی از طریق مسابقه طبق آیین‌نامه مخصوص انتخاب می‌شوند برای ترتیب مسابقه احتیاجات نواحی مختلف کشور در این آیین‌نامه رعایت خواهد شد.
دوره تحصیلات برای فارغ‌التحصیلان متوسطه لااقل سه سال و برای لیسانسیه‌های دانشکده لااقل یک سال خواهد بود.
ماده ۱۲ – فارغ‌التحصیلان دانشسرای عالی در صورتی که موفق به اخذ لیسانس آموزشی از دانشسرای عالی بشوند با رتبه یک دبیری در وزارت فرهنگ استخدام خواهند شد به لیسانسیه‌های دانشکده‌ها و هنرسرای عالی پس از پایان تحصیل در دانشسرای عالی دانشنامه معلمی اعطا می‌شود و با رتبه دو دبیری شروع به خدمت معلمی نموده و از مزایای استخدامی دبیران استفاده خواهند کرد.
ماده ۱۳ – دارندگان دانشنامه لیسانس که فعلاً در خدمت دبیری وزارت فرهنگ هستند و یا کسانی که طبق این قانون از دانشسرای عالی لیسانسیه خواهند شد پس از طی هر دوره پنج‌ساله خدمت باید در ضمن خدمت در کلاسهای تابستانی یا کلاسهای شبانه که دانشسرای عالی یا مؤسسه تعلیم و تربیت در تهران یا مراکز استانها تشکیل می‌دهد طبق مقرراتی که به تصویب شورای دانشسرای عالی خواهد رسید تحصیلات خود را تکمیل نمایند و روش تعلیم و تربیت را بیاموزند ترفیع دبیران مشمول این ماده از پایه شش به بالا موکول به شرکت در این کلاسها در صورت تأسیس و توفیق در تحصیلات خواهد بود کسانی که بدون دارا بودن دانشنامه لیسانس در دبیرستانها و دانشسراها تدریس می‌کنند باید از کلاسهای فوق استفاده نموده و گواهی لازم دریافت نمایند در غیر این صورت از خدمت در دبیرستانها و دانشسراها معاف خواهند بود.
ماده ۱۴ – وزارت فرهنگ همه‌ساله عده‌ای از آموزگاران شاغل خدمت را که دارای گواهینامه کامل متوسطه بوده و لااقل پنج سال سابقه آموزشی داشته باشند از اشخاص محلی نقاط مختلف کشور در محل از طریق مسابقه انتخاب و به دانشسرای عالی معرفی می‌نماید این داوطلبان پس از فراغ از تحصیل به همان حوزه‌ای که از آن جا انتخاب شده‌اند اعزام خواهند شد و موظفند که لااقل پنج سال در آن حوزه خدمت نمایند و رتبه آنها به مأخذ آخرین حقوق دریافتی به رتبه دبیری تبدیل می‌شود این قبیل دانشجویان در مدتی که تحصیل می‌کنند در صورتی که شبانه‌روزی نباشند از حقوق و رتبه خود استفاده خواهند نمود و مدت تحصیل جزء سابقه خدمت آنان محسوب خواهد شد.
ماده ۱۵ – فارغ‌التحصیلان دانشسرای عالی موظف هستند که پنج سال اول خدمت خود را در شهرستانهایی که وزارت فرهنگ تعیین می‌کند انجام دهند.
تبصره ۱ – دانشسرای عالی برای تکمیل دستگاه تعلیماتی خود می‌تواند هر سال با موافقت وزیر فرهنگ شاگرد اول هر یک از رشته‌های دانشسرای عالی را تا مدتی که به دبیر و دستیار نیازمند است استخدام نماید این قبیل فارغ‌التحصیلان در صورت استخدام در دانشسرای عالی از پنج سال اول خدمت در شهرستانها معاف خواهند بود.
تبصره ۲ – دبیرانی که قبل از پنج سال اول خدمت در شهرستانها بخواهند با موافقت وزارت فرهنگ از کمک هزینه تحصیلی در خارجه استفاده کنند بقیه پنج سال خدمت خود را در شهرستانها پس از استفاده از کمک هزینه تحصیلی در خارجه انجام خواهند داد.
ماده ۱۶ – تا زمانی که دانشسرای عالی شبانه‌روزی نشده است می‌تواند به دانشجویان کمک هزینه تحصیلی پرداخت نماید و آیین‌نامه کمک هزینه مزبور به پیشنهاد شورای دانشسرای عالی و تصویب وزیر فرهنگ خواهد بود.
ماده ۱۷ – هر گاه دانشجویی پس از خاتمه تحصیل در دانشسرای عالی تمام و یا قسمتی از تعهد خود را انجام ندهد موظف است بر طبق تعهد رسمی که در بدو ورود به دانشسرای عالی می‌سپارد کمک هزینه دریافتی را به اضافه کلیه مخارجی که برای تحصیلات او از طرف دولت شده به صندوق دولت نقداً تأدیه نماید این مخارج هر سه سال یک مرتبه از طرف وزارت فرهنگ بر اساس کلیه مخارج دانشسرای عالی اعم از استخدام و غیر آن با رعایت تناسب عده دانشجویان تعیین می‌گردد. کسانی که فقط قسمتی از تعهد خود را انجام داده و یا پیش از خاتمه دوره تحصیلات ترک تحصیل کرده باشند باید کمک هزینه و مخارج را به تناسب مدتی که تعهد خود را انجام نداده‌اند و یا مدتی که در دانشسرای عالی به تحصیل مشغول بوده‌اند پرداخت نمایند.
تبصره – مقررات ماده فوق در مورد هنرسرای عالی و مراکز دیگری که برای تربیت معلمین مدارس حرفه‌ای و فنی و کشاورزی تأسیس شده یا خواهد شد مجرا می‌گردد.
ماده ۱۸ – هیچیک از وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی و غیر دولتی حق ندارند به فارغ‌التحصیلان دانشسرای عالی قبل از انجام تعهد آنان خدمتی رجوع نمایند.
ماده ۱۹ – موادی از قوانین مربوط به دانشسرای عالی و تربیت معلم که با این قانون مغایرت دارد از تاریخ تصویب این قانون ملغی است.
ماده ۲۰ – وزارت فرهنگ مکلف است به تدریج در مراکزی از کشور که دارای دانشگاه است و یا در آتیه واجد دانشگاه می‌شود دانشسرای عالی بر‌اساس مقررات این قانون تأسیس نماید.
ماده ۲۱ – وزارت فرهنگ مأمور اجرای این قانون می‌باشد.
قانون فوق که مشتمل بر بیست و یک ماده و پنج تبصره است در جلسه پنجشنبه هشتم مهرماه یک هزار و سیصد و سی و هشت به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رئیس مجلس شورای ملی – رضا حکمت
قانون بالا در جلسه ۱۳۳۸.۹.۱۳ به تصویب مجلس سنا رسیده است.