شامل: اساسنامه اتحاد پستی جهانی و موافقتنامه بین سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی و آیین‌نامه کلی اتحاد پستی جهانی و قرارداد پستی جهانی و آیین‌نامه اجرایی آن و مقاوله‌نامه‌های مربوط به نامه‌ها و جعبه‌ها امانات پستی و آیین‌نامه اجرایی آن ضمیمه قانون “قرارداد پستی جهانی و موافقتنامه و مقاوله‌نامه و مقررات مربوط و موافقتنامه سازمان ملل متحد و اتحادیه پستی جهانی” است که در جلسه روز پنجشنبه بیست و سوم آذرماه ۱۳۴۶ به تصویب مجلس شورای ملی و در تاریخ روز دوشنبه دوم بهمن ماه ۱۳۴۶ به تصویب مجلس سنا رسیده است.
احکام اتحادیه پستی جهانی
کنگره وین
1964
کتاب اول
احکام لازم‌الاجراء اتحاد پستی جهانی
شامل
اساسنامه – آیین‌نامه اجرایی اساسنامه
قرارداد و آیین‌نامه اجرایی قرارداد
اختصارات
( – اختصارات جاری
توجه – از اختصارات مذکوره در زیر، به طور کلی در نمونه (فرمولهای) پستی این
مجموعه قوانین استفاده شده است.
آبونمان و نوشتجات دوره‌ای (مقاوله‌نامه یا
آیین‌نامه اجرایی) = (((((((((((
اداره پست = ((((((((((((((((((((((
جمله – بند = (((
قدیم – قدیمی = ((((
تفسیر – توضیح = ((((((
داوری – حکمیت = ((((((
مقاوله‌نامه = ((((
ماده = ((((
دفتر بین‌المللی اتحاد پستی
جهانی = ((
سانتیم = (
کمیسیون مشورتی مطالعات پستی = ((((
شورای اجرایی = ((
کمیسیون اجرایی و ارتباطی = (((
رجوع شود = (((
ردیف – رقم = (((
بخشنامه = (((((
سانتیمتر = ((
ستون = ((((
امانات پستی (مقاوله‌نامه یا
آیین‌نامه اجرایی مربوطه) = (((((
کمیسیون = (((((
کنفرانس = (((((
اساسنامه اتحاد پستی جهانی = ((((((((((((((((((((((
قرارداد پستی جهانی = (((((((((((((((((((
مراسلات هوایی = ((((((((((((
کمیسیون مقدماتی = ((((((((((((
کمیسیون فنی ترانزیت = (((
مقررات مربوط به پست هوایی = ((((((((((
دسیمتر = ((
مدارک (کنگره‌ها – کنفرانسها –
شورای اجرایی و غیره = (((
مدرک = (((
سرویس بین‌المللی پس‌انداز
پستی (مقاوله‌نامه یا آیین‌نامه
مربوطه) = (((((((
جزوه – کتاب = (((((
فرمول – نمونه پستی = ((((
فرانک = ((
گرم = (
ساعت = (
انجمن حمل و نقل هوایی بین‌المللی = ((((
همان – (اغلب برای جلوگیری از
مکررات می‌آید) = (((
اتحاد پستی (نشریه ماهانه
بین‌المللی) = ((((((((((((((((
روزنامه‌جات = ((
کیلوگرم = ((
کیلومتر = ((
لیور وزنی (۴۵۳.۵۹ گرم) = (((((((((((((
مقررات مربوط به حمل و نقل
مراسلات پستی از طریق هوایی (شامل
مقررات قرارداد پاریس ۱۹۴۷) متر =((((((((((((((((((((
متر = (
بروات پستی و قبض‌های پستی مسافرتی
(مقاوله‌نامه یا آیین‌نامه اجرایی مربوط) = (((((((
بروات پستی – بن (قبض‌های) پستی مسافرتی. = (((((((((((((
حداکثر = ((((
حداقل = ((((
میلیمتر = ((
دقیقه (زمان) = ((
شماره = ((((((((
تازه – جدید – نو = (((((
سازمان بین‌المللی هوایی کشوری = ((((
سازمان بهداشت جهانی = (((
سازمان ملل متحد = (((
اونس (۲۸.۳۴۵۶۵ گرم) (یک شانزدهم لیور
وزنی) = ((
صفحه (صفحات) = ((
برای مثال = ((((((
پیشنهاد = (((((
پروتکل (احکام مربوطه) = (((((((((((((((((
پست – تلگراف – تلفن = (((
گزارش درباره فعالیتهای اتحاد (تا سال
1952 گزارش اجرایی) منتشره توسط
دفتر بین‌المللی = (((((
(روکوورومان) مبالغ قابل
دریافت (مقاوله‌نامه یا آیین‌نامه
اجرایی مربوطه). = (((((((((((((
کتاب (دفتر) اطلاعات (مربوط به قرارداد
مقاوله‌نامه‌ها و غیره) = (((((((
آیین‌نامه اجرایی = ((((((
آیین‌نامه کلی یا آیین‌نامه عمومی = ((((((((((((
تغییر داده شده یا عوض شده = ((((
مرسولات در مقابل پرداخت بها
(مقاوله‌نامه یا آیین‌نامه مربوطه) = ((((((((((((((
در زیر روزنامه ملاحظه کنید. = (((((
سو کمیسیون = (((((((((((((((((
تن = (
تن کیلومتر یا تن کیلومتری
(واحدی که برای حمل و نقل به کار می‌رود) = ((((((
سازمان ملل متحد برای تعلیم و تربیت
علوم و فرهنگ = ((((((
اتحاد پستی آمریکای لاتین و اسپانیا = ((((
اتحاد پستی جهانی = ((((((((((((
ملاحظه کنید – رجوع شود = ((
نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده
(مقاوله‌نامه یا آیین‌نامه اجرایی مربوطه) = (((((((
انتقال حسابهای پستی (مقاوله‌نامه یا
آیین‌نامه اجرایی مربوطه) = (((((((((
(( – اختصارات قراردادی که در احکام آمده‌اند.
آبونمان = (( امانت = (( وصول – دریافت = ((
پست هوایی = (( بروات = (( قیمتها – ارزش‌ها = ((
قرارداد – کنوانسیون = ( پرداخت = ( انتقال حسابها. = ((
پس‌انداز = ((
2 – سایر اختصارات
اعلامیه ثبت (انتقال حسابها –
آیین‌نامه ماده ۱۰۸ بند یک) = ((
سایر اشیاء (قرارداد. نمونه ((( و ((() یا
مرسولات غیر از نامه و کارت ((
شامل مرسولات فنوپست)
(قرارداد ماده ۶۴ بند یک حرف ب) = ((
اعلامیه وصول (قرارداد – آیین‌نامه ماده ۱۳۷
بند یک و غیره) = (((((
برگ ترانزیت (قرارداد – آیین‌نامه ماده
170 بند ۴) = (((((
برگ اعلامیه (فریداوی) (قرارداد ماده ۱۵۶
بند ۱۷) یا گذرنامه – بارنامه (امانات
آیین‌نامه ماده ۱۲۲ بند ۶ = (
نامه‌ها و کارتهای پستی (قرارداد)
(نمونه‌های (۱۲)( و (۱۵)() یا نامه‌ها
– نامه هوایی (ائروگرام) – کارتهای پستی
بروات پستی – بروات پرداختی – مبالغ
قابل وصول (دریافتی) نامه‌ها و جعبه‌های
با قیمت اظهار شده – اعلامیه پرداخت –
اعلامیه پرداخت – اعلامیه ثبت و اعلامیه وصول
(قرارداد ماده ۶۴ بند یک حرف الف) = ((
کرایه پرداخت شده (قرارداد – آیین‌نامه ماده
178 بند ۳ و غیره) = (((((
سفارشی (قرارداد آیین‌نامه ماده ۱۳۶ بند
4 و غیره) = (
کیسه مجموعه مجموعه مرسولات پستی
(قرارداد نمونه (۱۲)( و (۱۵)(( = (((((
کیسه خالی (قرارداد نمونه ۱۲ ( و ۱۵ ( = (((((
نرخ باید بپردازد زیرا کسر تمبر دارد
(قرارداد آیین‌نامه ماده ۱۴۲ بند یک و غیره) = (
ترانزیت دریایی (قرارداد نمونه (۱۹)() = (((((
نرخ دریافت شده (قرارداد آیین‌نامه –
ماده ۱۷۸ بند ۳ و غیره) = (((((
ترانزیت زمینی (قرارداد نمونه (۱۹)( = (((((
قیمت اظهار شده (قیمت اظهار شده نمونه (۲)((
و امانات – آیین‌نامه ماده ۱۰۸ حرف ج = (
توسط موزع مخصوص. = ((
باب اول – مقررات سازمانی
فصل اول – کلیات
ماده اول – قلمرو و هدف اتحاد
ماده دوم – اعضای اتحاد
ماده سوم – حوزه اختیارات اتحاد
ماده چهارم – روابط استثنایی
ماده پنجم – مقر اتحاد
ماده ششم – زبان رسمی اتحاد
ماده هفتم – پول رایج
ماده هشتم – اتحادیه‌های محدود و مقاوله‌نامه‌های اختصاصی
ماده نهم – روابط با سازمان ملل متحد
ماده دهم – روابط با سازمانهای بین‌المللی
فصل دوم
پذیرش یا الحاق به اتحاد – خروج از اتحاد
ماده یازدهم – طریقه الحاق و پذیرفته شدن به عضویت اتحاد
ماده دوازدهم – خروج از اتحاد – چگونگی آن
فصل سوم
تشکیلات اتحاد
ماده سیزدهم – ارکان اتحاد
ماده چهاردهم – کنگره
ماده پانزدهم – کنگره فوق‌العاده
ماده شانزدهم – کنفرانسهای اداری
ماده هفدهم – شورای اجرایی
ماده هجدهم – کمیسیون مشورتی مطالعات پستی
ماده نوزدهم – کمیسیونهای اختصاصی
ماده بیستم – دفتر بین‌المللی
ماده بیست و یکم – هزینه‌های اتحاد – سهمیه کشورهای عضو
باب دوم – اسناد اتحاد
فصل اول – کلیات
ماده بیست و دوم – اسناد اتحاد
ماده بیست و سوم – اجرای احکام اتحاد در سرزمینهایی که
روابط بین‌المللی آنها توسط یک کشور عضو تأمین می‌گردد
ماده بیست و چهارم – قوانین ملی
فصل دوم
پذیرش و اعلام عدم قبول احکام اتحاد
ماده بیست و پنجم – امضاء – تصویب و طرق دیگر موافقت با احکام اتحاد
ماده بیست و ششم – اعلام مصوبات و طرق دیگر موافقت با احکام اتحاد
ماده بیست و هفتم – الحاق به مقاوله‌نامه‌ها
ماده بیست و هشتم – عدم قبول یک مقاوله‌نامه
فصل سوم
تغییر و اصلاح احکام اتحاد
ماده بیست و نهم – تسلیم پیشنهادات
ماده سی‌ام – تغییر اساسنامه
ماده سی و یکم – تغییر قرارداد – آیین‌نامه عمومی و مقاوله‌نامه‌ها
فصل چهارم
تصفیه اختلافات
ماده سی و دوم – حکمیت
ماده سی و سوم – به موقع اجرا گذاردن و مدت اساسنامه
باب سوم – مقررات نهایی
(ماده واحده – الحاق به اساسنامه – دیباچه)
موافقتنامه بین سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی
ماده اول – سازمان ملل متحد
ماده دوم – تبادل نماینده
ماده سوم – قرار دادن مسائل در دستور جلسه
ماده چهارم – توصیه‌های سازمان ملل متحد
ماده پنجم – مبادله اطلاعات و مدارک
ماده ششم – همکاری سازمان ملل متحد
ماده هفتم – توافق نظر در مورد کارمندان
ماده هشتم – سرویسهای آماری
ماده نهم – سرویسهای اداری و فنی
ماده دهم – مقررات بودجه‌ای
ماده یازدهم – تأمین اعتبار مخارج سرویسهای اختصاصی
ماده دوازدهم – توافق بین مؤسسات
ماده سیزدهم – پیوستگی
ماده چهاردهم – اجرای موافقتنامه
ماده پانزدهم – تاریخ به اجرا گذاردن
ماده شانزدهم – تجدید نظر
————————–اساسنامه اتحاد پستی جهانی———————–
دیباچه
به منظور بسط روابط بین ملت‌ها وسیله یک عامل مؤثر سرویسهای پستی و تشریک مساعی
در نیل به هدف‌های عالی همکاریهای بین‌المللی در‌زمینه‌های فرهنگی و اجتماعی و
اقتصادی نمایندگان تام‌الاختیار دول متعهد زیر به شرط تصویب بالاتفاق این اساسنامه
را می‌پذیرند.
باب اول – مقررات سازمانی
فصل اول – کلیات
ماده اول – قلمرو و هدف اتحاد
1 – کشورهایی که اساسنامه حاضر را تحت عنوان اتحاد پستی جهانی برای مبادله متقابل
مرسولات از نوع مراسلات پستی تصویب می‌نمایند، قلمرو‌واحد پستی را تشکیل می‌دهند.
آزادی ترانزیت در سرتاسر قلمرو اتحاد تضمین شده است.
2 – هدف اتحاد تأمین تشکیلات و تکمیل سرویسهای پستی و کوشش جهت بسط و ترقی همکاری
بین‌المللی است.
3 – اتحاد در حدود امکانات خود برای کمک‌های فنی پستی مورد تقاضای کشورهای عضو
تشریک مساعی می‌نماید.
ماده دوم – اعضای اتحاد کشورهایی عضو اتحاد شناخته می‌شوند که:
الف – دارای عنوان عضو در تاریخ اجرای این اساسنامه باشند.
ب – کشورهایی که طبق ماده ۱۱ به عضویت اتحاد درآمد باشند.
ماده سوم – حوزه اختیارات اتحاد
حوزه اختیارات اتحاد سرزمینهای زیر می‌باشد:
الف – قلمرو کشورهای عضو.
ب – دفاتر پستی که توسط کشورهای عضو در سرزمینی تأسیس شده باشد که جزء اتحاد
نباشد.
ج – سرزمینهایی که بدون آن که عضو اتحاد باشند در اتحاد منظور می‌شوند در صورتی که
از نقطه نظر پستی وابسته به یکی از کشورهای عضو باشند.
ماده چهارم – روابط استثنایی.
ادارات پستی که با کشورهای غیر عضو روابط پستی دارند واسطه این کشورها با سایر
ادارات می‌باشند و مقررات قرارداد و آیین‌نامه آن برای این روابط‌استثنایی قابل
اجراء است.
ماده پنجم – مقر اتحاد.
مقر اتحاد و سازمانهای دائمی آن در برن می‌باشد.
ماده ششم – زبان رسمی اتحاد
زبان رسمی اتحاد زبان فرانسه می‌باشد.
ماده هفتم – پول رایج
فرانک که به عنوان واحد پول در اسناد اتحاد انتخاب گردیده عبارت است از فرانک طلا
(صد سانتیم) به وزن ده سی و یکم گرم و عیار ۹۰۰%
ماده هشتم – اتحادیه‌های محدود و مقاوله‌نامه‌های اختصاصی
1 – کشورهای عضو یا ادارات پست آنها در صورتی که قوانین داخلی این کشورها مانع
نباشد می‌توانند اتحادیه‌های محدود تشکیل بدهند و‌موافقتنامه‌های اختصاصی در مورد
سرویس پستی بین‌المللی تدوین نمایند، به شرط آن که این مقررات برای مردم منافع
کمتری از احکام پیش‌بینی شده‌بین کشورها نداشته باشد.
2 – اتحادیه‌های خصوصی می‌توانند ناظرینی به کنگره‌ها، کنفرانسها و جلسات
اتحادیه‌های اختصاصی اعزام نمایند.
3 – اتحادیه می‌تواند ناظرینی به کنفرانسها و جلسات اتحادیه‌های اختصاصی اعزام
نمایند.
ماده نهم – روابط با سازمان ملل متحد
روابط سازمان ملل متحد با اتحاد تحت موافقت‌نامه‌هایی که ضمیمه اساسنامه حاضر
می‌باشد تعیین شده است.
ماده دهم – روابط با سازمانهای بین‌المللی
به منظور برقراری همکاریهای صمیمانه‌تری در امور پستی بین‌الملل، اتحاد می‌تواند
با سازمانهای بین‌المللی که دارای فعالیت و منافع مشترک هستند‌همکاری نماید.
فصل دوم – پذیرش یا الحاق به اتحاد – خروج از اتحاد
ماده یازدهم – طریقه الحاق و پذیرفته شدن به عضویت اتحاد
1 – هر عضو سازمان ملل می‌تواند به اتحاد ملحق شود.
2 – هر کشور مستقلی که عضو سازمان ملل متحد نباشد می‌تواند تقاضای پذیرش به عنوان
کشور عضو اتحاد بنماید.
3 – درخواست پذیرش یا الحاق به اتحاد بایستی شامل تقاضای رسمی الحاق به اساسنامه و
مقررات اجباری اتحاد باشد این تقاضا از طریق سیاسی به‌دولت متحده سوییس تسلیم و
توسط این کشور به سایر کشورهای عضو ارسال می‌گردد.
4 – کشور غیر عضو سازمان ملل متحد در صورتی به عنوان کشور عضو تلقی میشود که
تقاضایش لااقل از طرف دو سوم کشورهای عضو اتحاد به‌تصویب برسد.
کشورهای عضوی که طی مدت چهار ماه از تاریخ وصول تقاضا به آن پاسخ ندهند ممتنع
شناخته می‌شوند.
5 – الحاق یا پذیرش به عنوان عضو، توسط دولت متحده سوییس به کشورهای عضو رسماً
ابلاغ می‌گردد و از تاریخ ابلاغ مزبور، پذیرش انجام می‌گیرد.
ماده دوازدهم – خروج از اتحاد – چگونگی آن.
1 – هر کشور عضو اتحاد اختیار دارد که از اتحاد خارج شود – اعلام خروج بایستی از
طریق سیاسی به اطلاع دولت سویس برسد تا دولت مزبور‌موضوع را به سایر کشورهای عضو
ابلاغ نماید.
2 – خروج از اتحاد یک سال بعد از وصول اعلامیه خروج از اتحاد پیش‌بینی شده در بند
1 توسط دولت سویس انجام می‌گیرد.
فصل سوم
تشکیلات اتحاد
ماده سیزدهم – ارکان اتحاد.
1 – ارکان اتحاد عبارتند از کنگره – کنفرانسهای اداری – شورای اجرایی – کمیسیون
مشورتی مطالعات پستی – کمیسیونهای اختصاصی و دفتر‌بین‌المللی.
2 – ارکان دائمی اتحاد عبارتند از شورای اجرایی – کمیسیون مشورتی مطالعات پستی و
دفتر بین‌المللی.
ماده چهاردهم – کنگره.
1 – کنگره رکن عالی اتحاد است.
2 – کنگره از نمایندگان کشورهای عضو تشکیل میشود.
ماده پانزدهم – کنگره فوق‌العاده.
یک کنگره فوق‌العاده بر طبق تقاضا یا رضایت حداقل دو سوم کشورهای عضو اتحاد
می‌تواند تشکیل شود.
ماده شانزدهم – کنفرانسهای اداری.
کنفرانسهای صرفاً به منظور رسیدگی به مسائل اداری طبق تقاضا یا با رضایت حداقل دو
سوم ادارات پست کشورهای عضو تشکیل می‌گردد.
ماده هفدهم – شورای اجرایی.
1 – در فاصله دو کنگره شورای اجرایی ((() ادامه کارهای اتحاد را طبق مقررات احکام
اتحاد تأمین می‌نماید.
2 – اعضای شورای اجرایی به نام و به نفع اتحاد انجام وظیفه می‌نمایند.
ماده هیجدهم – کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
کمیسیون مشورتی مطالعات پستی ((((() مأمور مطالعات و انتشار نظریات در مورد مسائل
فنی بهره‌برداری و اقتصادی مورد علاقه سرویس‌های‌پستی می‌باشد.
ماده نوزدهم – کمیسیونهای اختصاصی.
کمیسیونهای اختصاصی می‌توانند توسط یک کنگره و یا یک کنفرانس اداری مأمور مطالعه
و بررسی یک یا چندین مسئله مشخص بشوند.
ماده بیستم – دفتر بین‌المللی.
یک اداره مرکزی در مقر اتحاد به نام دفتر بین‌المللی اتحاد پستی تحت ریاست یک
مدیر کل و سرپرستی عالیه دولت فدرال سوییس انجام وظیفه‌می‌نماید و وسیله ارتباط و
اطلاع و مشاوره بین ادارات پستی می‌باشد.
فصل چهارم
امور مالی اتحاد
ماده بیست و یکم – هزینه‌های اتحاد – سهمیه کشورهای عضو.
1 – هر کنگره حداکثر میزان مخارج عادی سالیانه اتحاد را تعیین می‌نماید.
2 – حداکثر مخارج عادی ذکر شده در بند ۱ در صورتی که مقتضیات ایجاب کند ممکن است
تجاوز نماید به شرط آن که طبق مقررات مربوطه به‌آیین‌نامه کلی مصرف شود.
3 – مخارج فوق‌العاده اتحاد هزینه‌هایی هستند که برای تشکیل جلسات یک کنگره –
کنفرانسهای اداری یا یک کمیسیون اختصاصی – همچنین‌کارهای مخصوصی که به دفتر
بین‌المللی ارجاع شده است مصرف می‌شوند.
4 – مخارج عادی شامل مخارج احتمالی ذکر شده در بند ۲ و مخارج فوق‌العاده اتحاد به
وسیله کشورهای عضو که توسط کنگره از لحاظ پرداخت مقدار‌سهمیه به چند گروه تقسیم
شده‌اند تأمین می‌گردد.
5 – در صورت الحاق و پذیرش به اتحاد طبق ماده ۱۱ دولت فدرال سوییس با توافق و وحدت
نظر دولت ذینفع گروهی را که کشور مذکور از لحاظ‌پرداخت سهمیه باید جزو آن قرار
گیرد معین و مشخص می‌نماید.
باب دوم – اسناد اتحاد
فصل اول – کلیات
ماده بیست و دوم – اسناد اتحاد.
1 – اساسنامه به منزله سند اساسی اتحاد و شامل مقررات سازمانی اتحاد می‌باشد.
2 – آیین‌نامه کلی شامل مقرراتی است که اجرای اساسنامه و طرز عمل اتحاد را تضمین
می‌نماید و برای تمام کشورهای عضو لازم‌الاجراء است.
3 – قرارداد پستی جهانی و آیین‌نامه اجرایی آن شامل قوانین مشترک و لازم‌الاجراء
در سرویس پستی بین‌المللی و مقررات مربوط به سرویس‌های‌پستی مراسلات می‌باشد.
رعایت این احکام برای تمام کشورهای عضو اجباری است.
4 – مقاوله‌نامه‌های اتحاد آیین‌نامه‌های اجرایی آن وظایف دیگری را غیر از آن چه
که مربوط به مراسلات پستی است بین کشورهای عضو که در آن‌سهیم هستند معین می‌کند که
فقط برای این کشورها اجباری است.
5 – آیین‌نامه‌های اجرایی که شامل حدود عملیات ضروری برای اجرای قرارداد و
مقاوله‌نامه‌ها می‌باشد توسط ادارات پست کشورهای عضو ذینفع‌مشخص و معین شده‌اند.
6 – پروتکل‌های نهایی ضمیمه شده به اسناد اتحاد و پیش‌بینی شده در بندهای ۳ و ۴ و
5 شامل موارد استثنایی اسناد مزبور نیز می‌باشند.
ماده بیست و سوم – اجرای احکام اتحاد در سرزمینهایی که روابط بین‌المللی آنها
توسط یک کشور عضو تأمین میشود.
1 – هر کشور در هر موقع می‌تواند اعلام نماید که اسناد اتحاد که توسط او پذیرفته
شده شامل تمام یا بعضی از کشورهایی که ارتباط بین‌المللی آنها را‌تأمین می‌نماید
نیز می‌باشد.
2 – اعلامیه ذکر شده در بند ۱ بایستی تسلیم شود به یکی از کشورهای:
الف – کشور مقر کنگره – در صورتی که این اعلامیه در موقع امضاء سند یا اسناد
مربوطه تسلیم بشود.
ب – کشور سویس در سایر مواقع.
3 – هر کشور عضو در هر زمان می‌تواند طی یادداشتی که تسلیم دولت سویس می‌نماید عدم
اجرای اسناد اتحاد را در سرزمینهای مذکوره در بند یک‌اعلام دارد.
این اخطار پس از یک سال از تاریخ وصول توسط دولت سویس به مورد اجراء گذارده
میشود.
4 – اخطارها و اعلامیه‌های مندرج در بند ۱ و ۳ توسط دولت کشوری که آن را دریافت
نموده به اطلاع کشورهای عضو می‌رسد.
ب – تبصره‌های ۱ الی ۴ شامل کشورهایی که عنوان عضویت اتحاد را دارند و روابط
بین‌المللی آنها توسط یک کشور عضو دیگر تأمین می‌گردد‌نمی‌شود.
ماده بیست و چهارم – قوانین ملی.
شرایط اسناد اتحاد مانع وضع قانونی که در این اسناد بالصراحه از آن ذکری نشده در کشورهای عضو نمی‌گردد.
فصل دوم
پذیرش و اعلام عدم قبول احکام اتحاد
ماده بیست و پنجم – امضاء – تصویب و طرق دیگر موافقت با احکام اتحاد:
1 – امضاء احکام اتحاد وسیله نمایندگان مختار در خاتمه کنگره به عمل می‌آید.
2 – اساسنامه بلافاصله توسط کشورهای امضاء‌کننده تصویب میشود.
3 – تصویب احکام اتحاد غیر از اساسنامه تابع قوانین اساسی هر کشور امضاء‌کننده می‌باشد.
4 – هر گاه کشوری اساسنامه و یا سایر احکام را که امضاء نمود، تصویب ننماید
اساسنامه و سایر اسناد برای کشورهایی که آن را تصویب نموده‌اند به‌قوت خود باقی است.
ماده بیست و ششم – اعلام مصوبات و طرق دیگر موافقت با احکام اتحاد چگونگی تصویب
اساسنامه و احتمالاً موافقت با سایر احکام اتحاد در اسرع‌وقت به دولت سوییس اعلام
می‌گردد و توسط دولت مذکور به سایر کشورهای عضو اطلاع داده میشود.
ماده بیست و هفتم – الحاق به مقاوله‌نامه‌ها.
1 – کشورهای عضو می‌توانند در هر موقع به یک یا بیشتر از یک مقاوله‌نامه پیش‌بینی
شده در بند ۴ ماده ۲۲ ملحق شوند.
2 – الحاق کشورهای عضو به مقاوله‌نامه‌ها طبق بند ۳ ماده ۱۱ اعلام میشود.
ماده بیست و هشتم – عدم قبول یک مقاوله‌نامه.
هر کشور عضو اختیار دارد شرکت خود را در یک یا بیشتر از یک مقاوله‌نامه طبق شرایط
ذکر شده در ماده ۱۲ قطع نماید.
فصل سوم
تغییر و اصلاح احکام اتحاد
ماده بیست و نهم – تسلیم پیشنهادات
1 – اداره پست هر کشور عضو حق دارد در موقع تشکیل کنگره یا در فاصله دو کنگره در
مورد احکام اتحاد که کشورش در آن سهیم می‌باشد پیشنهاداتی‌بنماید.
2 – معهذا پیشنهادات مربوط به اساسنامه و آیین‌نامه کلی فقط تسلیم کنگره‌ها
می‌شوند.
ماده سی‌ام – تغییر اساسنامه
1 – قبول پیشنهادات مربوط به اساسنامه حاضر که به کنگره تسلیم شده‌اند منوط به
تصویب حداقل دو ثلث از کشورهای عضو می‌باشد.
2 – تغییرات قبول شده وسیله یک کنگره موضوع یک پروتکل ضمیمه را تشکیل می‌دهد و به
استثنای تصمیمات مخالف این کنگره از همان تاریخ‌اجرای اسناد تجدید شده در کنگره
مذکور به موقع اجرا گذارده میشود. اصلاحات مذکور بلافاصله وسیله کشورهای عضو
تصویب و با اسناد این‌مصوبات طبق ماده ۲۶ رفتار میشود.
ماده سی و یکم – تغییر قرارداد – آیین‌نامه عمومی و مقاوله‌نامه‌ها.
1 – قرارداد و آیین‌نامه کلی و مقاوله‌نامه‌ها، شرایط قبول پیشنهاداتی را که مربوط
به آنها است مشخص و معین می‌نماید.
2 – احکام پیش‌بینی شده در بند ۱ با هم و در یک موقع به موقع اجراء گذارده می‌شوند
– از تاریخی که کنگره برای اجرای این احکام تعیین نموده احکام‌مربوط به کنگره قبلی
ملغی می‌گردند.
فصل چهارم
تصفیه اختلافات
ماده سی و دوم – حکمیت.
در صورت بروز اختلاف بین دو یا چند اداره پستی کشورهای عضو، نسبت به تفسیر احکام
اتحاد یا مسئولیت منتجه از اجرای احکام برای ادارات‌پستی، موضوع دعوا از طریق
حکمیت حل و فصل می‌گردد.
باب سوم
مقررات نهایی
ماده سی و سوم – به موقع اجراء گذاردن و مدت اساسنامه.
اساسنامه حاضر از اول ژانویه ۱۹۶۶ برای مدت نامعین قابل اجراء و معتبر خواهد بود،
نمایندگان دول تعهدکننده اساسنامه حاضر را در یک نسخه که در‌بایگانی کشور مقر
کنگره ضبط خواهد شد امضاء می‌کنند و یک نسخه توسط دولت کشور مقر اتحاد برای هر
کشور عضو فرستاده میشود.
وین ۱۰ ژوییه ۱۹۶۴
پروتکل نهایی اساسنامه اتحاد پستی جهانی
از موقع امضاء اساسنامه اتحاد پستی جهانی به تاریخ این روز نمایندگان امضاء‌کننده
موارد زیر را مورد موافقت قرار می‌دهند:
(ماده واحده – الحاق به اساسنامه)
کشورهای عضو اتحاد که اساسنامه را امضاء نکرده‌اند می‌توانند در هر موقع قبولی آن
را اعلام نمایند.
اسناد الحاق، توسط مأمورین سیاسی به کشور مقر اتحاد اعلام و وسیله کشور نامبرده
جهت کشورهای عضو اتحاد ارسال می‌گردد.
نمایندگان مختار زیر پروتکل حاضر را که همان ارزش و قدرت ذکر شده در متن اساسنامه
را خواهد داشت تدوین و یک نسخه از آن را که در بایگانی‌کشور مقر اتحاد ضبط می‌گردد
امضاء نموده‌اند و یک رونوشت از آن توسط کشور مذکور برای کشورهای عضو ارسال
می‌گردد.
وین به تاریخ ۱۰ ژوییه – ۱۹۶۴
————— موافقتنامه بین سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی————
دیباچه
نظر به وظائفی که سازمان ملل متحد عهده‌دار است و طبق ماده ۵۷ منشور ملل متحد،
سازمان ملل متحد و اتحاد پستی جهانی به شرح زیر موافقت‌می‌کنند:
ماده اول – سازمان ملل متحد اتحاد پستی جهانی را که (در زیر تحت عنوان اتحاد ذکر
میشود) به منزله مؤسسه تخصصی موظف به کار بردن تمام‌امکانات با رعایت مفاد
اساسنامه خود، برای رسیدن به هدفهایی که در این اساسنامه معین شده به رسمیت
می‌شناسد.
ماده دوم – تبادل نماینده
1 – از نمایندگان سازمان ملل متحد دعوت خواهد شد که در مذاکرات جلسات کنگره‌ها و
کنفرانسهای اداری و کمیسیونهای اتحاد بدون داشتن حق رأی‌شرکت نمایند.
2 – از نمایندگان اتحاد دعوت خواهد شد که در جلسات شورای اقتصادی و اجتماعی ملل
متحد که در زیر تحت عنوان (شورا) ذکر خواهد شد و‌کمیته‌ها یا کمیسیونهای آن به
منظور مشارکت در مذاکرات این ارکان در موقع طرح مسائلی که در دستور قرار گرفته و
اتحاد در آن ذینفع می‌باشد بدون‌حق رأی شرکت نمایند.
3 – از نمایندگان اتحاد دعوت خواهد شد که برای مشورت در جلسات عمومی در جریان
مسائلی که در صلاحیت اتحاد است و بایستی مورد بحث‌قرار گیرد و همچنین برای شرکت
بدون داشتن حق رأی در مذاکرات کمیسیونهای اصلی مجمع عمومی در موقع طرح مسائل مورد
علاقه اتحاد شرکت‌نمایند.
4 – دبیرخانه سازمان ملل به توزیع کلیه اعلامیه‌های کتبی که توسط اتحاد تسلیم شده
بین اعضای مجمع عمومی و شورا و اعضای آن و همچنین در‌صورت اقتضاء به شورای قیمومیت
مبادرت می‌نماید. اتحاد نیز کلیه اعلامیه‌های کتبی را که توسط سازمان ملل تسلیم
میشود بین اعضای خود توزیع‌می‌نماید.
ماده سوم – قرار دادن مسائل در دستور جلسه.
با توجه به مشاورات مقدماتی که ممکن است ضروری باشد – اتحاد مسائل مربوط به
سازمان ملل متحد را در دستور جلسه کنگره یا کنفرانسهای اداری‌و یا کمیسیونها
قرارداده و یا در صورت اقتضاء به نظریه اعضای اتحاد واگذار خواهد کرد. متقابلاً
شورا کمیسیونها و کمیته‌هایش را و شورای قیمومیت‌مسائلی را که توسط اتحاد به آنها
رجوع شده باشد در دستور جلسه خودشان قرار خواهند داد.
ماده چهارم – توصیه‌های سازمان ملل متحد.
1 – اتحاد از تمام امکانات استفاده می‌کند که در اسرع وقت به بهترین نحوی
توصیه‌های سازمان ملل متحد را که به دنبال رویه پیش‌بینی شده در قرارداد‌پستی
جهانی برای او ارسال شده، در اختیار کنگره‌ها – کنفرانسهای اداری و کمیسیونها و
یا اعضایش قرار دهد.
این توصیه‌ها به اتحاد تسلیم خواهد شد و مستقیماً برای اعضاء فرستاده نمی‌شود.
2 – اتحاد با سازمان ملل متحد و بنا به تقاضای او مبادرت به تبادل نظر در مورد این
توصیه‌ها نموده و مطالعات خود و اعضای اتحاد را در مورد این‌توصیه‌ها و نتایج
حاصله آن را به سازمان گزارش خواهد کرد.
3 – اتحاد به وسائل ممکنه برای برقرار کردن همکاری و نظم مؤثر در فعالیتهای
مؤسسات تخصصی و سازمان ملل متحد کوشش می‌کند. مخصوصاً با‌هر سازمانی که شورا بتواند
از نظر تسهیل این همکاری و برای تهیه اطلاعات لازم در انجام این وظیفه ایجاد
نماید، همکاری خواهد کرد.
ماده پنجم – مبادله اطلاعات و مدارک.
1 – تضمین اتخاذ تدابیر لازم برای محرمانه نگهداشتن بعضی مدارک سری مبادله اطلاعات
و مدارک بین سازمان ملل متحد و اتحاد به طور کامل و‌سریع انجام خواهد شد.
2 – بدون آن که لطمه‌ای به وضع کلی مقررات جمله قبل وارد گردد:
الف – اتحاد یک گزارش از کارهای سالیانه برای سازمان ملل تهیه خواهد کرد.
ب – اتحاد با تمام امکانات خود، هر درخواست گزارشات اختصاصی یا مطالعات و یا
اطلاعاتی که سازمان ملل متحد با توجه به مقررات ماده ۱۱موافقتنامه حاضر برای او
ارسال دارد، تعقیب خواهد کرد.
ج – اتحاد در مورد مسائلی که در صلاحیت او است طبق تقاضای شورای قیمومیت
اعلامیه‌های کتبی انتشار خواهد داد.
د – دبیر کل سازمان ملل متحد طبق تقاضای رییس دفتر بین‌المللی اتحاد برای تهیه و
کسب اطلاعات مفید جهت اتحاد با او تبادل نظر خواهد کرد.
ماده ششم – همکاری با سازمان ملل متحد.
1 – اتحاد با سازمان ملل متحد و ارکان اصلی و علی‌البدل آن طبق مقررات قرارداد
پستی جهانی همکاری می‌نماید.
2 – آن چه که مربوط میشود به اعضای سازمان ملل متحد. اتحاد معتقد است که طبق
مقررات ماده ۱۰۳ منشور، هیچ یک از مقررات قرارداد پستی‌جهانی یا مقاوله‌نامه‌های
ضمیمه آن نمی‌توانند مانع انجام وظائف یک دولت نسبت به سازمان ملل متحد گردد و یا
در این مورد محدودیتی ایجاد نماید.
ماده هفتم – توافق نظر در مورد کارمندان.
سازمان ملل متحد و اتحاد به قدر کافی برای برقراری تساوی ممکنه در مورد شرایط کار
اعضاء و خودداری از رقابت کردن در مورد استخدام اعضای‌خود همکاری خواهند کرد.
ماده هشتم – سرویسهای آماری.
1 – سازمان ملل متحد و اتحاد موافقت می‌کنند که برای به دست آوردن بهترین نتیجه و
حداکثر استفاده از اطلاعات و آمارهای رسیده با یکدیگر‌همکاری نمایند.
2 – اتحاد، دستگاه مرکزی را که سازمان ملل متحد به منظور جمع‌آوری – تجزیه و تحلیل
– چاپ و انتشار – یکسان و اصلاح کردن آمارهای مورد‌استفاده برای هدف‌های کلی
سازمانهای بین‌المللی تشکیل می‌دهد، به رسمیت می‌شناسد.
3 – سازمان ملل متحد اتحاد را عامل صلاحیتدار، برای جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل،
انتشار و یک نواخت و اصلاح کردن آمارهای مربوط به قلمرو‌خود می‌شناسد بدون آن که
به منافع سازمان ملل متحد که می‌تواند از این آمار برای انجام هدف‌های خاص خود و
گسترش روش آماری در تمام دنیا‌استفاده کند زیانی وارد شود.
ماده نهم – سرویسهای اداری و فنی.
1 – سازمان ملل متحد و اتخاذ تشخیص می‌دهند که به منظور استفاده بهتر از کارمندان
و تخصص آنها شایسته است از ایجاد سرویسهایی با یکدیگر‌رقابت می‌کنند و کار مکرر
انجام می‌دهند اجتناب گردد.
2 – سازمان ملل متحد و اتحاد کلیه امکانات لازم را برای ثبت و نگهداری اسناد اداری
به کار خواهند برد.
ماده دهم – مقررات بودجه‌ای.
بودجه سالیانه اتحاد به سازمان ملل متحد اعلام خواهد شد و مجمع عمومی حق دارد
توصیه‌هایی در مورد آن به کنگره اتحاد بنماید.
ماده یازدهم – تأمین اعتبار مخارج سرویسهای اختصاصی.
اگر اتحاد به علت تهیه گزارشات مخصوص – مطالعات یا اطلاعات درخواستی توسط سازمان
ملل متحد به موجب ماده ۵ و یا سایر مقررات‌موافقت‌نامه حاضر با مخارج فوق‌العاده
مهمی مواجه گردد یک تبادل نظر برای تعیین راه حل عادلانه جهت تأمین این مخارج
انجام خواهد گرفت.
ماده دوازدهم – توافق بین مؤسسات.
اتحاد هر توافقی را که با سایر مؤسسات تخصصی و یا سازمانهای بین دو دولت
می‌نماید و نتایج این موافقت‌ها را به شورا اطلاع خواهد داد علاوه بر‌آن آماده شدن
این موافقت‌ها را به شورا اعلام خواهد نمود.
ماده سیزدهم – پیوستگی.
1 – با رعایت مقررات فوق – سازمان ملل‌متحد و اتحاد امیدوارند که به پیوستگی مؤثر
روابط بین دو سازمان کمک نمایند. آنها به وجود یک توافق‌مشترک برای این منظور
معتقد می‌باشند.
2 – مقررات مربوط به پیوستگی پیش‌بینی شده در موافقتنامه حاضر در روابط اتحاد با
سازمان ملل متحد و سرویسهای منضمه به آن و سرویس‌های‌ناحیه‌ای، قابل اجراء خواهند
بود.
ماده چهاردهم – اجرای موافقتنامه.
دبیر کل سازمان ملل متحد و رییس کمیسیون اجرایی و ارتباطی اتحاد می‌توانند هر نوع
موافقتنامه تکمیلی را به منظور اجرای توافق‌نامه حاضر که‌بتواند برای تکامل
تجربیات مورد علاقه این دو سازمان مفید واقع شود منعقد نمایند.
ماده پانزدهم – تاریخ به موقع اجرا گذاردن
توافق‌نامه حاضر به قرارداد پستی جهانی منعقد در پاریس به سال ۱۹۴۷ ضمیمه شده و
بعد از تصویب: توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد از‌همان تاریخ اجرای قرارداد،
معتبر و قابل اجراء خواهد بود.
ماده شانزدهم – تجدید نظر.
توافق حاضر پس از یک اعلام قبلی به مدت شش ماه، توسط یکی از طرفین با توافق بین
سازمان ملل متحد و اتحاد، می‌تواند مورد تجدید نظر قرار‌گیرد.
رییس دوازدهمین کنگره اتحاد پستی جهانی
پاریس به تاریخ ۴ ژوییه ۱۹۴۷
ژ.ژ.ل. لوموئل
قائم مقام کمیته شورای اقتصادی و اجتماعی مأمور مذاکرات با مؤسسات تخصصی.
ژان پاپانک
———————–آیین‌نامه کلی اتحاد پستی جهانی——————-
ماده ۱۰۱ – سازمان و جلسه کنگره‌ها – کنگره فوق‌العاده – کنفرانسهای اداری –
کمیسیونهای اختصاصی.
ماده ۱۰۲ – ترکیب و طرز عمل و تشکیل جلسات شورای اجرایی.
ماده ۱۰۳ – گزارش فعالیتهای شورای اجرایی.
ماده ۱۰۴ – سازمان و تشکیل جلسات کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
ماده ۱۰۵ – شورای مدیریت کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
ماده ۱۰۶ – گزارش فعالیتهای شورای مدیریت کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
ماده ۱۰۷ – آیین‌نامه داخلی کنگره و کنفرانسهای اداری و کمیسیونهای اختصاصی.
ماده ۱۰۸ – زبانهای مورد استفاده برای انتشار مدارک و مذاکرات و مکاتبات اداری.
ماده ۱۰۹ – اسامی کشورهای عضو.
ماده ۱۱۰ – وظایف و اختیارات مدیر کل دفتر بین‌المللی.
ماده ۱۱۱ – تهیه کارهای کنگره‌ها کنفرانسهای اداری و کمیسیونهای اختصاصی.
ماده ۱۱۲ – اطلاعات – اعلامیه‌ها – تقاضای تفسیر و اصلاح اسناد – بازرسی – دخالت
در امر تصفیه حسابها.
ماده ۱۱۳ – همکاری فنی.
ماده ۱۱۴ – نمونه‌های تهیه شده وسیله دفتر بین‌المللی.
ماده ۱۱۵ – احکام اتحادهای محدود و مقاوله‌نامه‌های اختصاصی.
ماده ۱۱۶ – مجله اتحاد.
ماده ۱۱۷ – گزارش سالیانه در مورد فعالیتهای اتحاد.
ماده ۱۱۸ – طرز تسلیم پیشنهادات به کنگره.
ماده ۱۱۹ – طرز ارائه پیشنهادات دو کنگره.
ماده ۱۲۰ – طرز بررسی پیشنهادات بین دو کنگره.
ماده ۱۲۱ – ابلاغ تصمیمات مصوبه بین دو کنگره.
ماده ۱۲۲ – به موقع اجراء گذاردن تصمیمات مصوبه بین دو کنگره.
ماده ۱۲۳ – تثبیت و آیین‌نامه مخارج اتحاد.
ماده ۱۲۴ – طبقه‌بندی سهمیه‌ها.
ماده ۱۲۵ – پرداخت صورت حساب دفتر بین‌المللی.
ماده ۱۲۶ – طریقه داوری.
ماده ۱۲۷ – شرایط تصویب پیشنهادات مربوط به آیین‌نامه عمومی.
ماده ۱۲۸ – پیشنهادات مربوط به موافقتنامههای منعقده با سازمان ملل متحد.
ماده ۱۲۹ – به موقع اجرا گذاردن و مدت آیین‌نامه عمومی.
پروتکل نهایی آیین‌نامه کلی اتحاد پستی جهانی
ماده اول – شورای اجرایی و شورای مدیریت کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
ماده دوم – زبانهای مورد استفاده جهت نشر اسناد.
ماده سوم – مخارج اتحاد.
آیین‌نامه کلی اتحاد پستی جهانی
امضاء‌کنندگان زیر نمایندگان مختار دول عضو اتحاد نظر به ماده ۲۲ بند ۲ اساسنامه
اتحاد پستی جهانی آیین‌نامه عمومی حاضر را ضمن یک موافقت‌مشترک پذیرفته‌اند.
مقررات زیر ضامن اجرای اساسنامه مورد بحث و طرز کار اتحاد می‌باشد.
فصل اول – طرز کار سازمانهای اتحاد
ماده ۱۰۱ – سازمان و جلسه کنگره‌ها – کنگره فوق‌العاده – کنفرانسهای اداری –
کمیسیونهای اختصاصی.
1 – نمایندگان کشورهای عضو حداکثر پنج سال پس از به موقع اجرا گذاردن اسناد کنگره
قبل در کنگره جدید مجتمع می‌شوند.
2 – هر کشوری یک یا چند نماینده با اختیارات لازم توسط دولت خود به کنگره معرفی
می‌نماید و در صورت لزوم می‌توان نمایندگی را توسط یک‌کشور دیگر عضو انجام داد.
معهذا یک هیأت نمایندگی نمی‌تواند نمایندگی بیش از یک کشور عضو دیگر را غیر از
خودش به عهده بگیرد.
3 – در مذاکرات، هر کشوری فقط دارای یک رأی می‌باشد.
4 – علی‌الاصول هر کنگره کشوری را که کنگره بعدی بایستی در آن منعقد گردد تعیین
می‌نماید و اگر این تعیین قطعیت پیدا نکرد، شورای اجرایی‌کشوری را کنگره جلسات خود
را در آن بایستی تشکیل بدهد پس از موافقت قبلی با این کشور معین می‌کند.
5 – پس از موافقت با دفتر بین‌المللی دولت دعوت‌کننده تاریخ و محل قطعی کنگره را
معین می‌کند معمولاً یک سال قبل از این تاریخ دولت دعوت‌کننده‌برای دولت هر کشور
عضو دعوتنامه می‌فرستد.
این دعوتنامه ممکن است مستقیماً و یا وسیله دولت دیگر عضو و یا وسیله مدیر کل دفتر
بین‌المللی ارسال گردد. دولت دعوت‌کننده همچنین موظف‌است که کلیه تصمیمات متخذه
کنگره را به کشورهای عضو اطلاع دهد.
6 – وقتی که یک کنگره بایستی تشکیل شود و از طرف هیچ دولتی دعوت به عمل نیامده
باشد دفتر بین‌المللی با موافقت شورای اجرایی و بعد از توافق‌با دولت سوییس تصمیم
به انعقاد و تشکیل کنگره در کشور مقر اتحاد می‌گیرد در این صورت دفتر بین‌المللی
وظایف یک دولت دعوت‌کننده را به عهده‌می‌گیرد.
7 – محل جلسه یک کنگره فوق‌العاده بعد از توافق با دفتر بین‌المللی به وسیله
کشورهای پیشنهادکننده کنگره معین میشود.
8 – بندهای ۲ الی ۶ عیناً برای کنگره‌های فوق‌العاده قابل اجرا می‌باشند.
9 – مقر جلسه یک کنفرانس اداری پس از توافق با دفتر بین‌المللی توسط ادارات پستی
پیشنهادکننده کنفرانس معین می‌گردد.
دعوت‌نامه‌ها وسیله اداره پست کشور مقر کنفرانس فرستاده میشود.
10 – کمیسیونهای اختصاصی وسیله دفتر بین‌المللی و در صورت اقتضا پس از موافقت با
اداره پست کشور عضوی که این کمیسیون بایستی در آن‌تشکیل به شود منعقد می‌گردد.
ماده ۱۰۲ – ترکیب و طرز عمل و تشکیل جلسات شورای اجرایی.
1 – شورای اجرایی تشکیل میشود از ۲۷ عضو که در مدت بین دو کنگره انجام وظیفه
می‌نمایند.
2 – اعضای شورای اجرایی وسیله کنگره بر اساس تقسیمات جغرافیایی و به طور منصفانه
انتخاب می‌شوند و لااقل نیمی از اعضاء به مناسبت تشکیل‌هر کنگره جدید دوباره
انتخاب می‌شوند هیچ کدام از کشورهای عضو نمی‌توانند متوالیاً در سه کنگره انتخاب
شوند.
3 – نماینده هر یک از اعضاء شورای اجرایی وسیله اداره پست کشورش انتخاب میشود.
این نماینده بایستی از کارمندان شایسته و لایق اداره پست‌باشد.
4 – خدمات اعضای شورای اجرایی مجانی است. هزینه کار این شورا به عهده اتحاد
می‌باشد.
5 – حدود صلاحیت شورای اجرایی به شرح زیر است:
الف – حفظ تماس نزدیک با ادارات پست کشورهای عضو به منظور بهبود سرویس پستی
بین‌المللی.
ب – کمک در بسط همکاریهای پستی در کادر همکاری فنی بین‌المللی.
ج – بررسی مسائل از جنبه اداری – قانونگذاری و قضایی که مورد استفاده سرویس پستی
بین‌الملل می‌باشد و ابلاغ نتیجه این بررسی به ادارات پست.
د – تعیین کشور مقر کنگره بعدی در حالت پیش‌بینی شده در ماده ۱۰۱ بند ۴.
ه – قرار دادن موضوع مطالعات تحت بررسی و آزمایش شورای اجرایی کمیسیون مشورتی
مطالعات پستی طبق ماده ۱۰۴ بند ۳ .
و – بررسی گزارش سالیانه شورای مدیریت کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
ز – اخذ تماس لازم با سازمان ملل متحد و کمیسیونها و شوراهای این سازمان همچنین
با مؤسسات تخصصی و سایر تشکیلات بین‌المللی به منظور‌مطالعات و تهیه گزارشات برای
تصویب ادارات پستی کشورهای عضو.
در صورت اقتضاء اعزام نمایندگان اتحاد برای شرکت در جلسات این تشکیلات بین‌المللی
و انتخاب کردن سازمانهای بین‌المللی بین دول که برای‌شرکت در یک کنگره و در موقع
مقتضی بایستی دعوت بشوند، وادار کردن مدیر کل دفتر بین‌المللی در ارسال دعوتنامه
لازم.
ح – در صورت اقتضاء، تدوین پیشنهاداتی که بایستی مورد تصویب ادارات پست کشورهای
عضو طبق ماده ۳۱ بند ۱ اساسنامه و ۱۲۰ آیین‌نامه حاضر‌قرار گیرد، یا آن که توسط
کنگره به تصویب برسد در حالی که این پیشنهادات مربوط به مطالعات واگذاری توسط
کنگره به شورای اجرایی باشد و یا آن که‌این مصوبات نتیجه فعالیتهای خود شورای
اجرایی که در همین ماده تعریف آن شده است باشد.
ط – بررسی هر پیشنهادی که بنا به درخواست اداره پست یک کشور عضو طبق ماده ۱۱۹ در
اختیار دفتر بین‌المللی قرار می‌گیرد و فراهم نمودن‌توضیحات و وادار کردن دفتر برن
به این که قبل از این که پیشنهادات مورد تصویب ادارات پست کشورهای عضو قرار گیرد
این تفسیرات و توضیحات به‌پیشنهادات ضمیمه شود.
ی – در کادر آیین‌نامه کلی.
اول – تأمین کنترل فعالیت دفتر بین‌المللی برن که در صورت اقتضاء و بنا به
پیشنهاد دولت سوییس مدیر کل را منصوب می‌نماید.
دوم – تصویب انتصابات اعضاء عالی رتبه و کارمندان درجه ۱ و ۲ و ۳ بنا به پیشنهاد
مدیر کل دفتر بین‌المللی پس از آزمایش صلاحیت شغلی نامزدهای‌معرفی شد توسط ادارات
پست کشورهای عضو ضمن رعایت انصاف در تقسیم جغرافیایی قاره‌ای و زبان و سایر
ملاحظات مربوط به آن و ضمن رعایت‌قانون ترفیعات دفتر بین‌المللی برن.
سوم – تصویب گزارش سالیانه تنظیم شده توسط دفتر بین‌المللی مربوط به فعالیتهای
اتحاد پستی و در صورت لزوم اظهار نظر درباره آن.
چهارم – در صورت لزوم توصیه به هیأت نظار برای آن که این هیأت بتواند مخارج عادی
را بالا ببرد.
6 – برای انتصاب مدیر کل دفتر بین‌المللی و تصویب انتصابات کارمندان عالی رتبه
شورای اجرایی این موضوع را رعایت می‌کند که افراد صاحب این‌مشاغل بایستی از
برگزیدگان تابع کشورهای مختلف عضو اتحاد باشند.
7 – در اولین جلسه شورای اجرایی که به دعوت آخرین رییس کنگره منعقد می‌گردد شورای
اجرایی از بین اعضای خود یک رییس و چهار نایب رییس‌انتخاب کرده و آیین‌نامه داخلی
خود را تنظیم می‌کند.
مدیر کل دفتر بین‌المللی کارهای دبیر کل شورای اجرایی را به عهد گرفته و در بحث و
مذاکرات، بدون داشتن حق رأی شرکت می‌نماید.
8 – شورای اجرایی بنا بر دعوت رییس شورا سالی یک مرتبه در مقر اتحاد تشکیل جلسه
می‌دهد. دفتر بین‌المللی کارهای شورای اجرایی را آماده کرده‌و مدارک هر جلسه را به
ادارات پست عضو شورای اجرایی و اتحادیه‌های محدود و همچنین سایر ادارات پست
کشورهای عضو که درخواست آن را‌می‌کنند می‌فرستد.
9 – نماینده هر یک از دول عضو شورای اجرایی حق دریافت قیمت یک بلیط مسافرت و رفت
برگشت درجه یک از طریق هوایی – دریایی یا زمینی را‌دارد.
10 – از اداره پستی که شورای اجرایی در آن تشکیل جلسه می‌دهد دعوت میشود که به
عنوان ناظر در جلسات شرکت نماید (در صورتی که این کشور‌عضو شورای اجرایی نباشد).
11 – شورای اجرایی می‌تواند برای شرکت در جلسات خود نماینده هر سازمان بین‌المللی
یا هر شخص صلاحیتدار دیگری را که مایل به شرکت دادن‌در امور خود بداند بدون حق رأی
دعوت نماید همچنین می‌تواند تحت همان شرایط نمایندگان یک یا چند اداره پست کشورهای
عضو ذیعلاقه به‌مسائلی را که در دستور جلسه‌اش قرار گرفته است دعوت نماید.
ماده ۱۰۳ – گزارش فعالیتهای شورای اجرایی.
1 – شورای اجرایی یک گزارش تحلیلی از هر یک از جلسات خود جهت اطلاع اداره پست
می‌فرستد.
2 – شورای اجرایی یک گزارش از مجموع فعالیتهای خود برای کنگره تهیه نموده و حداقل
دو ماه قبل از افتتاح کنگره آن را به ادارات پست می‌فرستد.
ماده ۱۰۴ – سازمان و تشکیل جلسات کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
1 – کشورهای عضو اتحاد حقاً اعضای کمیسیون مشورتی مطالعات پستی می‌باشند.
2 – کنگره یک شورای مدیریت مرکب از ۲۶ کشور عضو انتخاب می‌کند که وظیفه آنها رهبری
کردن – تشویق کردن و نظم و ترتیب به کارهای کمیسیون‌در بین دو کنگره می‌باشد.
3 – کنگره برنامه کارهای کمیسیون را بررسی و تصویب می‌کند در بین دو کنگره شورای
اجرایی نیز می‌تواند موضوعهای مورد مطالعه را در اختیار‌شورای مدیریت بگذارد.
کشورهای عضو که مایلند مسئله خاصی را بین دو کنگره برای مطالعه پیشنهاد کنند
تقاضای خود را کتباً برای رییس شورای مدیریت ارسال می‌دارند.
4 – کمیسیون در تاریخ و محل‌های معین شده برای کنگره تشکیل جلسه می‌دهد این
کمیسیون مانند کمیسیون کنگره برای بررسی مسائل مشروحه در‌بند ۶ انجام وظیفه
می‌کند.
5 – بین دو کنگره به بنا بر تقاضای رییس شورای مدیریت و پس از توافق با رییس و
شورای اجرایی و مدیر کل دفتر بین‌المللی طبق درخواست یا با‌موافقت حداقل دو سوم
اعضاء کمیسیون ممکن است یک جلسه کمیسیون منعقد بشود.
6 – اختیارات کمیسیون در مدت کنگره به شرح زیر است:
الف – بررسی کردن کارهای انجام شده وسیله شورای مدیریت بین دو کنگره.
ب – بررسی و تصویب نمودن مجموع آن چه را که وسیله شورای مدیریت بنا به اداره کنگره
تهیه شده و ضمیمه کردن یادداشتهای احتمالی خود را به‌بررسی‌های مزبور.
ج – بررسی کردن پیشنهادات شورای مدیریت در مورد کارهای آینده به منظور اقدام و
تنظیم برنامه، برای آن که در اختیار کنگره قرار گیرد.
د – تهیه لیست کشورهای عضوی که تقاضای عضویت در شورای مدیریت جدید را نموده‌اند و
قرار دادن آن در اختیار کنگره.
ه – مطالعه کردن سایر مسائلی که از طرف کنگره به او تخصیص داده شده است.
7 – هزینه‌های اداری کمیسیون به عهده اتحاد می‌باشد.
8 – اعضاء کمیسیون و عوامل آنها هیچ دستمزدی برای کارهای انجام شده دریافت
نمی‌کنند. هزینه مسافرت و هزینه اقامت نمایندگان ادارات‌شرکت‌کننده در کمیسیون و
تشکیلات آن به عده کمیسیون می‌باشد.
ماده ۱۰۵ – شورای مدیریت کمیسیون مشورتی مطالعات پستی
1 – مدت اعتبار نمایندگی شورای مدیریت فاصله زمان دو کنگره است.
2 – نماینده هر کشور عضو شورای مدیریت توسط اداره پست کشورش انتخاب میشود این
نماینده بایستی یک کارمند متخصص و معتبر اداره پست‌باشد.
3 – شورای مدیریت معمولاً همه‌ساله تشکیل جلسه می‌دهد. محل و تاریخ جلسه توسط رییس
و پس از توافق با رییس شورای اجرایی مدیر کل دفتر‌بین‌المللی معین میشود.
4 – در اولین جلسه‌ای که توسط رییس کنگره دعوت و افتتاح می‌گردد شورای مدیریت از
بین اعضای خود یک رییس و سه نایب رییس انتخاب می‌کند.
5 – رییس و سه نایب رییس شورای مدیریت، هیأت‌رییسه این شورا را تشکیل می‌دهند.
هیأت مدیره کارهای هر جلسه شورا را تهیه و رهبری نموده و‌کلیه وظایفی را که شورای
مدیریت به او واگذار می‌کند به عهده می‌گیرد.
6 – شورای مدیریت مقررات داخلی خود را معین می‌کند.
7 – کارهای شورای مدیریت به سه قسمت تخصصی به شرح زیر تقسیم می‌شوند:
الف – قسمت فنی
ب – قسمت بهره‌برداری
ج – قسمت اقتصادی
که در سه کمیسیون فوق‌الذکر مسائل زیر مطرح میشود:
اول – ترتیب تهیه وسائل مطالعات فنی – بهره‌برداری و اقتصادی خیلی مهم که برای
ادارات پست کلیه کشورهای عضو نافع است و فراهم ساختن‌اطلاعات و راهنماییهایی در
این موضوعات.
دوم – اعمال، اقدامات لازم از نظر مطالعه و منتشر کردن تجربیات و پیشرفتهای انجام
شده وسیله بعضی کشورها در زمینه‌های فنی و بهره‌برداری و‌اقتصادی سرویسهای پستی.
سوم – مطالعه موقعیت فعلی و احتیاجات سرویسهای پستی در کشورهای جدیدالاستقلال و
فراهم ساختن توصیه‌های مناسب برای طرق و وسائل،اصلاح کردن سرویسهای پستی در این
کشورها و کشورهای در حال توسعه.
چهارم – به کار بردن تدابیر مناسب، پس از توافق با شورای اجرایی، در زمینه همکاری
فنی با کلیه کشورهای عضو اتحاد، مخصوصاً با کشورهای‌جدیدالاستقلال و در حال توسعه.
8 – هر یک از نایب رییسان شورای مدیریت رییس یکی از قسمت‌ها می‌باشد.
9 – قسمت‌ها، گروه‌های کار را که موظف به مطالعه روی مسائل معین و مشخص هستند به
وجود می‌آورد – اعضای شورای مدیریت در مطالعات مورد‌نظر شرکت می‌کنند کشورهای عضوی
که در شورای مدیریت شرکت ندارند بنا به تقاضای خود می‌توانند در کارهای گروه‌های
کار شرکت کنند.
10 – هر جلسه شورای مدیریت امور زیر را انجام می‌دهد:
الف – در مورد کارهای انجام شده یا کارهایی که در جریان هستند تبادل نظر می‌کند و
در صورت اقتضاء در مورد آنها توصیه‌هایی می‌نماید.
ب – برنامه کارها را برای اقدام تا جلسه آینده مشخص می‌کند و به کارهای قسمت‌ها
نظم و ترتیب می‌دهد.
ج – مسائل دیگری را که توسط یک عضو کمیسیون مشورتی مطالعات پستی یا توسط شورای
اجرایی در اختیار او قرار گرفته بررسی می‌کند.
11 – شورای مدیریت پیشنهاداتی را که از نتیجه نظریات ارائه شده یا مطالعات انجام
شده به دست آید تنظیم می‌نماید.
این پیشنهادات ارجاع میشود به:
الف – شورای اجرایی – وقتی که موضوع عبارت از مسئله‌ای باشد که در صلاحیت او است.
ب – کنگره در موارد دیگر – به شرط تصویب کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
12 – شورای مدیریت و سازمانهای وابسته آن می‌توانند برای شرکت در جلساتشان افراد
زیر را بدون داشتن حق رأی دعوت کنند:
الف – هر یک از نمایندگان یک سازمان بین‌المللی و یا سایر افراد صلاحیتداری که
شورا مایل به شرکت دادن آنها در کارهای خود باشند.
ب – نمایندگان ادارات پستی کشورهای عضو که عضو شورای مدیریت نیستند.
13 – دبیرخانه شورای مدیریت و سازمانهای آن وسیله دفتر بین‌المللی تأمین میشود.
دفتر بین‌المللی طبق دستورات کلی هیأت‌رییسه شورای مدیریت کارهای شورای مدیریت را
تهیه کرده و مدارک هر جلسه را به ادارات پستی عضو‌شورای مدیریت و ادارات پستی
کشورهایی که بدون این که عضو شورا باشند در گروه‌های کار سهیم هستند و به اتحادهای
محدود و به ادارات پستی‌کشورهای عضو که درخواست ارسال آن را می‌کنند می‌فرستد.
ماده ۱۰۶ – گزارش فعالیتهای شورای مدیریت کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
وظایف شورای مدیریت:
الف – برای اطلاع ادارات پستی کشورهای عضو و اتحادهای محدود یک گزارش از نتیجه
کار هر یک از جلساتش می‌فرستد.
ب – یک گزارش سالیانه از فعالیت سالانه‌اش جهت شورای اجرایی تدوین می‌کند.
ج – یک گزارش از مجموع فعالیتهایش جهت کنگره تدوین کرده و آن را حداقل دو ماه قبل
از افتتاح کنگره در اختیار ادارات پست کشورهای عضو‌می‌گذارد.
ماده ۱۰۷ – آیین‌نامه داخلی کنگره و کنفرانسهای اداری و کمیسیونهای اختصاصی. هر
کنگره و هر کنفرانس اداری و هر کمیسیون اختصاصی، آیین‌نامه‌داخلی خود را معین و
مشخص می‌کند، تا موقعی که این آیین‌نامه‌ها تصویب شوند اختیارات آیین‌نامه داخلی
که در جلسه قبلی همان سازمان تدوین شده تا حدودی که مربوط به مذاکرات است قابل
اجراء است.
ماده ۱۰۸ – زبانهای مورد استفاده برای انتشار مدارک و مذاکرات و مکاتبات اداری
1 – مدارک اتحاد به هر زبان به توسط دفتر بین‌المللی یا وسیله مراکز ناحیه‌ای ضمن
همکاری با دفتر بین‌المللی و بنا به درخواست یک یا عده‌ای از‌کشورهای عضو تهیه
میشود.
2 – مدارک منتشره به توسط دفتر بین‌المللی عیناً به زبان مورد تقاضا توزیع می‌شوند.
3 – هزینه‌های مربوط به چاپ مدارک وسیله دفتر بین‌المللی یا با واسطه آن و احتمالاً
هزینه‌های ترجمه به عهده کشورهای عضوی که درخواست‌دریافت مدارک را به این زبان
کرده‌اند می‌باشد.
4 – هزینه‌هایی که به عهده یک دسته از کشورهای عضو می‌باشد بین آنها به نسبت سهمیه
آنها در مخارج کلی اتحاد تقسیم میشود.
5 – دفتر بین‌المللی برن بعد از مدتی که نباید از دو سال تجاوز کند به تغییر زبان
مورد تقاضای یک کشور عضو ترتیب اثر می‌دهد.
6 – برای مذاکره در جلسات سازمانهای اتحاد زبانهای فرانسه – انگلیسی – اسپانیولی
و روسی مجاز هستند. ترجمه و تفسیر این مذاکرات با وسائل‌الکترونیکی یا بدون آن،
منوط به رأی تشکیل‌دهندگان جلسه، پس از مشورت با مدیر کل دفتر بین‌المللی برن و
کشورهای عضو ذینفع انجام میشود.
7 – زبانهای دیگری هم برای مذاکرات در جلسات مذکور در بند ۶ مجاز می‌باشند.
8 – نمایندگانی که زبان دیگری را به کار می‌برند ترجمه آن را به یکی از زبانهای
مذکور در بند ۶ خواه با سیستم ذکر شده در همان بند و خواه به وسیله‌مترجمین خصوصی
تأمین می‌نمایند.
9 – هزینه‌های سرویس ترجمه بین کشورهای عضو استفاده‌کننده از همان زبان به نسبت
سهمیه‌شان در مخارج کلی اتحاد تقسیم میشود. ولی هزینه‌برقراری و نگهداری وسایل
فنی به عهده اتحاد است.
10 – ادارات پست می‌توانند بین خود در مورد زبان برای مکاتبات اداری توافق نمایند،
در صورت عدم توافق زبانی که مورد استفاده قرار می‌گیرد زبان‌فرانسه خواهد بود.
فصل دوم
دفتر بین‌المللی
ماده ۱۰۹ – صورت اسامی کشورهای عضو.
دفتر بین‌المللی صورت اسامی کشورهای عضو اتحاد را تدوین کرده و در آن ردیف سهمیه
هر کدام را معین می‌کند. همچنین فهرست مقاوله‌نامه‌ها و‌کشورهایی که در آن
مقاوله‌نامه شرکت دارند تدوین و به طور مرتب نگهداری می‌نماید.
ماده ۱۱۰ – وظائف و اختیارات مدیر کل دفتر بین‌المللی.
وظایف و اختیارات مدیر کل دفتر بین‌المللی همانهایی هستند که اسناد اتحاد
بالصراحه تعیین نموده و اموری که از وظایف تعیین شده برای دفتر‌بین‌المللی منتج
می‌گردد.
2 – مدیر کل، دفتر بین‌المللی را رهبری می‌نماید.
3 – مدیر کل یا نماینده او در جلسات کنگره‌ها – کنفرانسهای اداری و کمیسیونهای
اختصاصی و همچنین در مذاکرات آنها بدون داشتن حق رأی شرکت‌می‌نمایند.
ماده ۱۱۱ – تهیه کارهای کنگره‌ها – کنفرانسهای اداری و کمیسیونهای اختصاصی. دفتر
بین‌المللی کارهای کنگره و کنفرانسهای اداری و کمیسیونهای‌مخصوص را تهیه کرده و آن
چه را که برای چاپ و نشر مدارک لازم است آماده می‌نماید.
ماده ۱۱۲ – اطلاعات – اعلامیه‌ها – تقاضای تفسیر و تغییر اسناد – بازرسی – دخالت
در امر تصفیه حسابها.
1 – دفتر بین‌المللی در تمام مواقع به منظور تهیه اطلاعات لازم در مورد مسائل
اداری در اختیار شورای اجرایی و کمیسیون مشورتی مطالعات پستی و‌ادارات پستی
می‌باشد.
2 – دفتر بین‌المللی بالاخص وظایف زیر را به عهده دارد:
جمع‌آوری، نظم و ترتیب دادن و چاپ و نشر و توزیع اطلاعات از کلیه موضوعاتی که
مورد استفاده سرویسهای پست بین‌المللی است و منتشر کردن‌اعلامیه روی مسائل مورد
اختلاف بنا به تقاضای اعضاء اقدام در مورد تقاضای تفسیر و تغییر اسناد مربوطه به
اتحاد پستی و به طور کلی مبادرت به‌بررسی‌ها و انشاء اموری که احکام ذکر شده برای
او تعیین می‌کنند و یا آن چه را که به نفع اتحاد تشخیص می‌دهد.
3 – همچنین اقدام به بررسی‌هایی می‌کند که مورد درخواست ادارات پست به منظور
دانستن عقیده سایر ادارات، روی یک مسئله معین می‌باشد. نتیجه‌یک بررسی جنبه قانونی
نداشته و اثر یک رأی را از بین نمی‌برد.
4 – دفتر بین‌المللی به منظور اخذ نتایج مفید مربوط به مسائل پست را که در صلاحیت
کمیسیون مشورتی مطالعات پستی است به رییس شورای‌مدیریت کمیسیون مذکور ارجاع
می‌نماید.
5 – دفتر بین‌المللی بر حسب وظیفه در تسویه و تهاتر حسابهایی که از هر جهت مربوط
به سرویس پست بین‌المللی است بین ادارات پستی که دخالت‌او را تقاضا می‌کنند وساطت
می‌نماید.
ماده ۱۱۳ – همکاری فنی.
دفتر بین‌المللی موظف به گسترش کمک فنی پست به هر شکل و در کادر همکاری فنی
بین‌المللی می‌باشد.
ماده ۱۱۴ – نمونه‌های تهیه شده وسیله دفتر بین‌المللی.
دفتر بین‌المللی موظف به تهیه کردن کارت شناسایی پستی – کوپن رپنس بین‌المللی –
چکهای پستی مسافرتی و تجلید دفترچه‌های حاوی قبوض و‌ارسال آنها به قیمت تمام شده
به ادارات پستی که تقاضای آن را می‌نمایند می‌باشد.
ماده ۱۱۵ – احکام اتحادهای محدود و مقاوله‌نامه‌های اختصاصی:
1 – دو نسخه از احکام اتحادهای محدود مقاوله‌نامه‌های اختصاصی منتج از اجرای ماده
8 قرارداد بایستی به وسیله دفتر این اتحادیه‌ها یا در صورت‌عدم وجود دفتر وسیله
یکی از تعهدکنندگان در اختیار دفتر بین‌المللی گذارده شود.
2 – دفتر بین‌المللی توجه می‌کند که احکام اتحادهای محدود و اختصاصی و
مقاوله‌نامه‌های مخصوص آنها برای مردم دارای شرایطی نامساعدتر از‌آنهایی که در
احکام اتحاد پیش‌بینی شده نباشد و ادارات پستی را از موجودیت اتحادها و
مقاوله‌نامه‌های مذکوره مطلع می‌کند ضمناً هر نوع بی‌ترتیبی‌که از نتیجه مقررات
حاضر به تحقق برسد به شورای مشورتی اعلام می‌نماید.
ماده ۱۱۶ – مجله اتحاد.
دفتر بین‌المللی به کمک مدارکی که در اختیار او قرار می‌گیرد یک مجله به زبانهای
آلمانی – انگلیسی – عربی – چینی – اسپانیایی – فرانسه – روسی‌منتشر می‌کند.
ماده ۱۱۷ – گزارش سالیانه درباره فعالیتهای اتحاد
دفتر بین‌المللی یک گزارش سالیانه درباره فعالیتهای اتحاد تنظیم و برای ادارات
پستی کشورهای عضو اتحاد و سازمان ملل متحد می‌فرستد این‌گزارش بایستی توسط شورای
اجرایی تأیید بشود.
فصل سوم
طرز بررسی و اقدام به پیشنهادات واصله در مورد اصلاح یا تغییر اسناد اتحاد پستی
ماده ۱۱۸ – طرز تسلیم پیشنهادات به کنگره
1 – مقررات زیر طریقه تسلیم پیشنهادات را وسیله ادارات پستی عضو کنگره معین
می‌کند:
الف – پیشنهاداتی که حداقل شش ماه قبل از تاریخ معین شده برای کنگره به دفتر
بین‌المللی می‌رسد در دفتر مخصوصی به نام دفتر پیشنهادات درج‌می‌شوند.
ب – هیچ پیشنهادی به طور کتبی در مدت کمتر از شش ماه به تاریخ افتتاح کنگره
پذیرفته نمی‌شود.
ج – پیشنهادات اساسی که در فاصله ۴ تا شش ماه قبل از تاریخ تعیین شده برای افتتاح
کنگره به دفتر بین‌المللی برسد در دفتر پیشنهادات درج نمی‌شوند‌مگر آن که توسط
حداقل دو اداره دیگر تأیید شده باشد.
د – پیشنهادات اساسی که چهار ماه قبل از تاریخ معینه برای افتتاح کنگره به دفتر
بین‌المللی می‌رسد در دفتر پیشنهادات درج نمی‌شوند مگر آن که حداقل‌توسط هشت اداره
تأیید شده باشد.
ه – اعلام تأیید بایستی در همان زمانی که برای پیشنهادات تعیین شده باشد به دفتر
بین‌المللی برسد.
2 – پیشنهادات کتبی باید در حالی که عنوان (پیشنهادات کتبی) در بالای آنها ذکر
شده توسط اداراتی که آنها را تسلیم می‌کند تهیه شده و توسط دفتر‌بین‌المللی تحت
شماره‌ای که بعد از حرف ( قرار می‌گیرد منتشر گردد.
پیشنهاداتی که دارای چنین یادداشتی نباشند ولی به نظر دفتر بین‌المللی موضوع فقط
مربوط به (یادداشت مزبور) باشد منتشر شده و دفتر بین‌المللی‌فهرست این گونه
پیشنهادات را برای کنگره تهیه می‌کند.
3 – روش ذکر شده در بند ۱ و ۲ برای اصلاحی پیشنهاداتی که قبلاً انجام شده قابل
اجراء نیست.
ماده ۱۱۹ – طرز ارائه پیشنهادات بین دو کنگره
1 – برای آن که هر پیشنهادی نسبت به قرارداد یا مقاوله‌نامه‌ها، که توسط یک اداره
پست در فاصله بین دو کنگره ارائه شده قبول و مورد مشورت قرار‌گیرد، بایستی حداقل
مورد تأیید دو اداره پستی دیگر نیز قرار گرفته باشد.
در صورتی که دفتر بین‌المللی تأیید لازم را در همان موقع دریافت نکند به این
پیشنهادات ترتیب اثر داده نخواهد شد.
2 – این پیشنهادات به توسط دفتر بین‌المللی به سایر ادارات پست فرستاده میشود.
ماده ۱۲۰ – طرز بررسی پیشنهادات بین دو کنگره.
1 – برای بررسی پیشنهادات اصول زیر رعایت میشود:
دفتر بین‌المللی برن طی بخشنامه‌ای پیشنهاد واصله را برای رسیدگی و در صورت
اقتضاء اعلام نظر به کلیه ادارات پست ابلاغ می‌نمایند. مدت معین‌برای این رسیدگی و
اعلام نظر دو ماه است. اصلاح پیشنهاد مجاز نیست و پاسخهای رسیده تحت نظارت دفتر
بین‌المللی جمع‌آوری و به ادارات پست‌ابلاغ می‌نماید که موافقت یا مخالفت خود را
اعلام دارند.
اداراتی که در مدت دو ماه به ارسال جواب مبادرت نکنند نسبت به پیشنهاد ممتنع
محسوب می‌شوند مهلت معین، از تاریخ صدور بخشنامه دفتر‌بین‌المللی محاسبه خواهد شد.
2 – اگر پیشنهاد مربوط به یک مقاوله‌نامه و آیین‌نامه آن یا پروتکل نهایی آنها
باشد فقط اداراتی می‌توانند در عملیات مذکور در بند ۱ سهیم باشند که در
آن‌مقاوله‌نامه شرکت کرده باشند.
ماده ۱۲۱ – ابلاغ تصمیمات مصوبه بین دو کنگره.
تغییراتی که در قرارداد و موافقتنامهها و پروتکل‌های نهایی این اسناد به کار
رفته با اطلاعیه سیاسی که دولت سوییس موظف به تنظیم و ابلاغ آن‌می‌باشد بنا به
تقاضای دفتر بین‌المللی برن جهت دول کشورهای عضو ابلاغ می‌گردد.
2 – تغییرات و اصلاحاتی که در مقررات و پروتکل نهایی آن به کار رفته وسیله دفتر
بین‌المللی به ادارات پست ابلاغ می‌شوند. در مورد تغییرات‌پیش‌بینی شده در دومین
قسمت حرف ج بند ۲ از ماده ۶۹ در مورد مقررات مربوط به مقاوله‌نامه‌ها نیز به همین
نحو رفتار میشود.
ماده ۱۲۲ – به موقع اجرا گذاردن تصمیمات مصوبه بین دو کنگره
هر تصمیم تصویب شده‌ای حداقل پس از سه ماه از تاریخ ابلاغ قابل اجراء است
فصل چهارم
امور مالی اتحاد
ماده ۱۲۳ – تثبیت و تنظیم مخارج اتحاد.
1 – مخارج عادی اتحاد در سال نباید از مبلغ ۳۷۱۰۰۰۰ فرانک طلا تجاوز کند.
2 – بنا به توصیه شورای اجرایی در صورتی که مقتضیات ایجاب نماید هیأت نظارت
می‌تواند خرج مبلغ بیشتری از میزان ذکر شده در بند ۱ را اجازه‌دهد.
3 – هیچ گونه تجاوز خرجی، بیش از مبلغ معینه در بند ۱ در سال اول بعد از کنگره
مجاز نیست از سال دوم حداکثر مخارج می‌تواند به مقدار ۵ درصد‌در سال از مبلغ مذکور
تجاوز نماید.
4 – کشورهایی که به اتحاد می‌پیوندند یا آنهایی که عضویت اتحاد را قبول کرده‌اند و
همچنین آنهایی از اتحاد خارج می‌شوند بایستی سهمیه یکساله‌خودشان را در سالی که به
اتحاد ملحق یا از آن خارج شده‌اند به طور کامل بپردازند.
5 – کنفدراسیون سوییس مبالغ لازم را به طور مساعده در اختیار دفتر بین‌المللی
گذاشته و وضع حسابهای مالی و حسابداری دفتر بین‌المللی را در‌حدود اعتبار تعیین
شده توسط کنگره نظارت می‌نماید.
6 – مبالغی که به عنوان مساعده به موجب بند ۵ از طرف دولت سوییس داده شده بایستی
توسط ادارات بدهکار حتی‌الامکان در مدت کوتاهی و‌حداکثر تا ۳۱ دسامبر سالی که صورت
حساب فرستاده میشود مسترد گردد. پس از انقضای این مدت سالیانه ۵ درصد سود به نفع
دولت مذکور از تاریخ‌انقضای مدت تعلق می‌گیرد.
ماده ۱۲۴ – طبقه‌بندی سهمیه‌ها.
کشورهای عضو، طبق بند ۴ ماده ۲۱ اساسنامه در مورد پرداخت سهمیه مخارج اتحاد به
شرح زیر تقسیم میشود:
طبقه اول ۲۵ واحد طبقه چهارم ۱۰ واحد
طبقه دوم ۲۰ واحد طبقه پنجم ۵ واحد
طبقه سوم ۱۵ واحد طبقه ششم ۳ واحد
طبقه هفتم ۱ واحد
ماده ۱۲۵ – پرداخت صورت حساب دفتر بین‌المللی.
صورت حسابهایی که دفتر بین‌المللی، الزاماً برای ادارات پستی ارسال می‌کند بایستی
حتی‌الامکان در مدت کوتاهی و حداکثر شش ماه از روزی که این‌حساب فرستاده شده تأدیه
گردند. در صورت تجاوز از این مدت سالیانه صدی پنج سود به نفع دولت متحده سوییس که
برای این مخارج مساعده داده‌است از تاریخ انقضای مدت مذکور تعلق می‌گیرد
ماده ۱۲۶ – طریقه داوری.
1 – در صورتی که قرار شود حل اختلافی از طریق داوری صورت گیرد، هر یک از ادارات
طرف دعوی یک اداره پست، از یک کشور عضو، که مستقیماً‌در موضوع دعوی ذینفع نیست
انتخاب می‌کند در صورتی که چند اداره پستی طرف یک دعوی مشترک باشند از نظر اجرای
این مقررات در حکم یک‌اداره محسوب می‌شوند.
2 – در صورتی که یکی از ادارات طرف دعوی در مدت شش ماه به پیشنهاد داوری ترتیب اثر
ندهد، دفتر بین‌المللی در صورتی که از او درخواست‌بشود از یک اداره بی‌طرف یک داور
تقاضا نموده و یا آن که حسب‌الوظیفه خود یک داور معین می‌کند.
3 – طرفین دعوا می‌توانند در مورد انتخاب یک داور مشترک توافق نمایند و ممکن است
این داور مشترک دفتر بین‌المللی برن باشد.
4 – تصمیمات متخذه توسط داوران با اکثریت آراء انجام می‌گیرد.
5 – در صورت تساوی آراء داورها اداره دیگری را که در دعوی ذینفع نباشد انتخاب
می‌کند. در صورت عدم توافق در مورد این انتخاب دفتر بین‌المللی‌از بین اداراتی که
طرفین دعوی آنان را به عنوان داور پیشنهاد ننموده‌اند داور مزبور را انتخاب
می‌کنند.
6 – در صورتی که مورد اختلاف، مربوط به یکی از مقاوله‌نامه‌ها باشد اداره انتخاب
شده بایستی از اداراتی باشد که در این مقاوله‌نامه شرکت می‌کند.
فصل ششم
مقررات نهایی
ماده ۱۲۷ – شرایط تصویب پیشنهادات مربوط به آیین‌نامه عمومی.
پیشنهاداتی که به کنگره تسلیم می‌شوند و مربوط به آیین‌نامه عمومی حاضر می‌باشد
برای این که به مورد اجراء گذارده شوند بایستی توسط اکثریت‌کشورهای عضو حاضر در
کنگره تصویب بشوند.
در موقع اخذ رأی بایستی دو سوم کشورهای عضو اتحاد حاضر باشند.
ماده ۱۲۸ – پیشنهادات مربوط به موافقتنامهها منعقده با سازمان ملل متحد.
شرایط تصویب ذکر شده در ماده ۱۲۷ برای پیشنهادات مربوط به تغییر دادن
موافقتنامههای منعقده بین اتحاد پستی و سازمان ملل متحد نیز قابل اجراء‌است تا
حدی که این موافقت‌ها اساس مقررات آنها را تحت تأثیر قرار ندهد.
ماده ۱۲۹ – به موقع اجراء گذاردن و مدت آیین‌نامه عمومی.
آیین‌نامه عمومی حاضر، از اول ژانویه ۱۹۶۶ به موقع اجراء گذارده شده و تا به موقع
اجرا گذارده شدن احکام کنگره بعدی به قوت خود باقی است.
به این مناسبت نمایندگان تام‌الاختیار دولتهای کشورهای عضو اتحاد آیین‌نامه
عمومی حاضر را در یک نسخه امضاء می‌کنند که در آرشیو دولت کشور‌مقر اتحاد باقی
خواهد ماند و یک رونوشت از آن توسط دولت کشور مقر اتحاد برای هر کشور عضو فرستاده
خواهد شد.
10 ژوییه ۱۹۶۴
پروتکل نهایی آیین‌نامه کلی اتحاد پستی جهانی
هنگام امضاء آیین‌نامه کلی اتحاد پستی جهانی (منعقده در همین روز) نمایندگان
تام‌الاختیار امضاء‌کننده زیر مراتب ذیل را تأیید و تصدیق نمودند:
ماده اول – شورای اجرایی و شورای مدیریت کمیسیون مشورتی مطالعات پستی.
مقررات آیین‌نامه کلی مربوط به سازمان و وظایف شورای اجرایی شورای مدیریت کمیسیون
مشورتی مطالعاتی پستی قبل از به موقع اجراء گذاردن این‌آیین‌نامه قابل اجراء
می‌باشد.
ماده دوم – زبانهای مورد استفاده جهت نشر اسناد.
صرف نظر از ماده ۳۳ اساسنامه و ماده ۱۲۹ آیین‌نامه کلی استفاده از روش جدید ترجمه
زبانهای دائمی که در ماده ۱۰۸ آیین‌نامه کلی پیش‌بینی شده‌است توسط شورای اجرایی
با توجه به امکانات روش جدید، عملی خواهد شد.
2 – فعلاً دفتر بین‌المللی به تقاضای انتشار اسناد اتحاد به زبانهایی که قبلاً
مقدمات نشر آنها فراهم شده اقدام می‌نماید برای مثال – با توسل به مؤسسات‌خصوصی
ترجمه یا سازمانهای مخصوص دیگری که روش چند زبانی را به کار می‌برند قرارداد لازم
را می‌بندد.
3 – شورای اجرایی در صورتی که لازم بداند در این مورد اقدام خواهد نمود.
ماده سوم – مخارج اتحاد.
صرف نظر از ماده ۲۹ حد مخارج سالیانه اتحاد که در بند ۱ ماده ۱۲۳ پیش‌بینی شده از
تاریخ اول ژانویه ۱۹۶۴ قابل اجراء می‌باشد.
بدین جهت نمایندگان تام‌الاختیار زیر پروتکل حاضر را که همان نفوذ و اعتبار
قانونی مقررات نقل شده در آیین‌نامه عمومی را دارا می‌باشد تدوین و یک‌نسخه از آن
را که در بایگانی کشور مقر اتحاد ضبط شده امضاء نمودند و یک رونوشت از آن برای هر
یک از کشورهای شرکت‌کننده توسط کشور مقر‌کنگره فرستاده خواهد شد.
به تاریخ ۱۰ ژوییه ۱۹۶۴
————————— قرارداد پستی جهانی ———————-
بخش اول
مقررات مشترک قابل اجرا در سرویس پست بین‌المللی
ماده اول – آزادی ترانزیت.
ماده دوم – عدم رعایت آزادی ترانزیت.
ماده سوم – تعطیل موقتی سرویسها.
ماده چهارم – مالکیت مرسولات پستی.
ماده پنجم – نرخها.
ماده ششم – هم ارزی.
ماده هفتم – معافیت از کرایه پستی.
ماده هشتم – معافیت کرایه مرسولات پستی به نفع اسرای جنگی و افراد غیر نظامی تحت
نظر.
ماده نهم – معافیت از کرایه پستی برای مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان
ماده دهم – تمبرهای پستی.
ماده یازدهم – نمونه‌ها.
ماده دوازدهم – کارتهای هویت پستی.
ماده سیزدهم – مفاصا حسابها.
ماده چهاردهم – تعهدات مربوط پیش‌بینی‌های کیفری.
بخش دوم
مقررات مربوط به مراسلات پستی
فصل اول
مقررات عمومی
ماده پانزدهم – مرسولات تحت عنوان مراسلات پستی.
ماده شانزدهم – نرخها و شرایط عمومی.
ماده هفدهم – نرخهای اختصاصی.
ماده هجدهم – نرخ انبارداری.
ماده نوزدهم – پرداخت کرایه پستی.
ماده بیستم – نحوه پرداخت کرایه پست.
ماده بیست و یکم – تأدیه کرایه پست در عرشه کشتیها.
ماده بیست و دوم – نرخ متعلقه به مراسلات فاقد تمبر یا با کسر تمبر.
ماده بیست و سوم – معافیت کرایه پستی به نفع ادارات پست و دفاتر تابعه آنها و
دفتر بین‌المللی.
ماده بیست و چهارم – کوپن رپنس بین‌المللی.
ماده بیست و پنجم – مرسولات با توزیع خصوصی.
ماده بیست و ششم – استرداد تغییر یا اصلاح آدرس.
ماده بیست و هفتم – ارسال مجدد مرسولات غیر قابل توزیع.
ماده بیست و هشتم – ممنوعات.
ماده بیست و نهم – اشیاء مشمول حقوق گمرکی.
ماده سی‌ام – بازرسی گمرکی.
ماده سی و یکم – نرخ ترخیص گمرکی.
ماده سی و دوم – حقوق گمرکی و سایر حقوق.
ماده سی و سوم – مرسولات معاف از حقوق و عوارض.
ماده سی و چهار – الغای حقوق گمرکی و سایر حقوق.
ماده سی و پنجم – مطالبه‌نامه و درخواست اطلاعات.
فصل دوم
مرسولات سفارشی
ماده سی و ششم – نرخها.
ماده سی و هفتم – قبض رسید.
ماده سی و هشتم – تسلیم به دست شخص گیرنده.
فصل سوم
مسئولیت
ماده سی و نهم – میزان و حدود مسئولیت ادارات پست.
ماده چهلم – عدم مسئولیت ادارات پست.
ماده چهل و یکم – مسئولیت فرستنده.
ماده چهل و دوم – تشخیص مسئولیت بین ادارات پست.
ماده چهل و سوم – پرداخت غرامت.
ماده چهل و چهارم – استرداد غرامت به اداره پرداخت‌کننده.
ماده چهل و پنجم – پس گرفتن احتمالی غرامت از فرستنده یا از گیرنده.
فصل چهارم
سهم‌بندی نرخها. هزینه ترانزیت
ماده چهل و ششم – تخصیص نرخها.
ماده چهل و هفتم – هزینه ترانزیت.
ماده چهل و هشتم – معافیت از هزینه ترانزیت
ماده چهل و نهم – سرویسهای فوق‌العاده.
ماده پنجاهم – صورت حساب هزینه‌های ترانزیت.
ماده پنجاه و یکم – مبادله دپشهای سر به مهر با کشتیها و هواپیماهای جنگی.
بخش سوم
حمل و نقل هوایی مرسولات مربوط
به مراسلات پستی
فصل اول
مقررات عمومی
ماده پنجاه و دوم – مرسولاتی که برای حمل و نقل از طریق هوایی قبول می‌شوند.
ماده پنجاه و سوم – آئروگرام.
ماده پنجاه و چهارم – مراسلات هوایی با اضافه نرخ یا بدون اضافه نرخ.
ماده پنجاه و پنجم – اضافه نرخ و نرخهای ترکیبی.
ماده پنجاه و ششم – طرز تأدیه کرایه پستی.
ماده پنجاه و هفتم – مراسلات هوایی با اضافه نرخ دارای کسر تمبر یا بدون تمبر.
ماده پنجاه و هشتم – ارسال مراسلات.
ماده پنجاه و نهم – اجراء عملیات پستی در فرودگاه.
ماده شصتم – کنترل گمرکی مراسلات هوایی.
ماده شصت و یکم – توزیع.
ماده شصت و دوم – ارسال مجدد مراسلات هوایی به مقصد جدید یا برگشت آنها به مبدأ.
فصل دوم
دستمزدهای حمل و نقل هوایی
ماده شصت و سوم – اصول کلی.
ماده شصت و چهارم – نرخهای اصلی و محاسبه دستمزدهای مربوط به دپشهای سر به مهر.
ماده شصت و پنجم – حساب و صورت حساب دستمزدها برای حمل و نقل هوایی مراسلات هوایی
و ترانزیت به طور مکشوفه.
ماده شصت و ششم – پرداخت دستمزدها.
ماده شصت و هفتم – دستمزد برای حمل و نقل هوایی دپشهایی که مسیر غیر مستقیمی را
طی می‌نمایند.
ماده شصت و هشتم – دستمزد برای حمل و نقل هوایی پستهای گم شده یا از بین رفته.
بخش چهارم
مقررات نهایی
ماده شصت و نهم – شرایط تصویب پیشنهادات مربوط به قرارداد و آیین‌نامه اجرایی آن.
ماده هفتادم – به موقع اجراء گذاردن و مدت قرارداد.
پروتکل نهایی
قرارداد پستی جهانی
ماده یک – تعلق مرسولات پستی.
ماده دو – استثناء در مورد معافیت از حقوق پستی مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان.
ماده سه – هم‌ارزیها حدود اکثر و اقل.
ماده چهار – استثنائات در مورد اجرای تعرفه مطبوعات و نمونه‌ها تجارتی.
ماده پنج – سیستم اونس (((((( از نظر تعیین اوزان.
ماده شش – بسته‌های کوچک.
ماده هفت – استثناء در مورد مقررات مربوط به مطبوعات.
ماده هشت – استثناء در قرار دادن اشیاء قیمتی درون نامه‌های سفارشی.
ماده نه – پست کردن مرسولات مربوط به مراسلات پستی در خارجه.
ماده ده – کوپن رپنس بین‌المللی.
ماده یازده – استرداد: تغییر یا اصلاح آدرس.
ماده دوازده – سایر نرخها غیر از نرخهای کرایه پست.
ماده سیزده – هزینه مخصوص ترانزیت وسیله شرکت حمل و نقل سیبریا و شرکت حمل و نقل
آیند.
ماده چهارده – شرایط مخصوص ترانزیت برای افغانستان.
ماده پانزده – هزینه مخصوص انبارداری برای عدن.
ماده شانزده – اضافه نرخ هوایی استثنایی.
ماده هفده – ارسال اجباری که توسط کشور مبدأ تعیین شده باشد.
قرارداد پستی جهانی
امضاء‌کنندگان زیر نمایندگان تام‌الاختیار دول کشورهای عضو اتحادیه پستی با توجه
به بند سوم ماده ۲۲ اساسنامه اتحاد پستی جهانی، که در این قرارداد‌موجود است و طبق
موافقتنامه کلی و مشترک، اجراء قوانین مربوط به سرویسهای پست بین‌المللی و مقررات
مربوط به سرویس نامه‌ها را متفقاً تأیید‌و تصدیق نمودند.
بخش اول
مقررات مشترک قابل اجراء در سرویس پست بین‌المللی
ماده اول – آزادی ترانزیت.
1 – آزادی ترانزیت که اصل آن در ماده اول اساسنامه شرح داده شده، هر اداره پست را
موظف می‌کند که دپشهای سربسته و مرسولات پستی مربوط به‌مراسلات به طور مکشوفه را
که توسط اداره دیگری به او تحویل شده با سریعترین وسیله که برای مراسلات خود به
کار می‌برد حمل نماید. این وظیفه‌برای مراسلات هوایی نیز اجراء می‌گردد اعم از این
که ادارات واسطه در امر ارسال آنها شرکت داشته یا نداشته باشند.
2 – کشورهای عضو که در امر مرسولات حاوی مواد زنده (بیولوژیکی) نابود شدنی و مواد
رادیواکتیویته شرکت ندارند، حق دارند که مرسولات مزبور‌را که به طور مکشوفه
فرستاده شده است نپذیرفته و از عبور دادن آنها در قلمرو خاک خود جلوگیری به عمل
آورند. همچنین این جلوگیری شامل‌مرسولات پیش‌بینی شده در بند ۵ ماده ۲۸ نیز
می‌باشد.
3 – کشورهای عضو که سرویس نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده را تأمین ننموده و
مسئولیت ارزش آنها را در موقع حمل از راه دریایی و هوایی‌کشور خود تعهد نکرده‌اند
نمی‌توانند در مورد ترانزیت دپشهای حاوی چنین مرسولاتی که به طور سربسته از طریق
دریایی، هوایی یا زمینی آنها‌بایستی بگذرند مخالفت به عمل آورند. لکن مسئولیت این
کشورها در این مورد به آنچه که برای مرسولات سفارشی پیش‌بینی شده محدود میشود.
4 – آزادی ترانزیت امانات پستی برای ارسال از طریق زمینی و دریایی محدود است به
قلمرو کشورهایی که در این سرویس شرکت کرده‌اند.
5 – آزادی ترانزیت امانات هوایی در تمامی قلمرو اتحادیه پستی تضمین گردیده است
معذلک کشورهای عضو که در مقاوله‌نامه امانات پستی سهیم‌نمی‌باشند اجباری ندارند که
امانات هوایی مورد بحث را از طریق راه‌های زمینی خود حمل نمایند.
6 – کشورهای عضو که در مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی شرکت کرده‌اند متعهدند که
ترانزیت امانات پستی با قیمت اظهار شده را که جوف‌دپش‌های سربسته (سر به مهر)
فرستاده می‌شوند تأمین نمایند. حتی اگر این کشورها این نوع مرسولات را نپذیرند و
یا مسئولیت مربوط به آنها را برای‌حمل به وسیله سرویسهای هوایی و دریایی خود قبول
ننمایند، در این صورت مسئولیت کشورهای مزبور مطابق مسئولیت پیش‌بینی شده برای
امانات‌بدون قیمت اظهار شده در همان وزن خواهد بود.
ماده دوم – عدم رعایت آزادی ترانزیت.
وقتی که یک کشور عضو مقررات ماده اول اساسنامه و ماده اول قرارداد مربوط به آزادی
ترانزیت را رعایت نکند ادارات پست سایر کشورهای عضو حق‌دارند سرویس پستی خود را با
آن کشور قطع نمایند در این صورت بایستی موضوع را قبلاً به ادارات ذینفع به وسیله
تلگراف اعلام نمایند.
ماده سوم – تعطیل موقتی سرویسها.
هر گاه در نتیجه وقایع فوق‌العاده اداره پست کشوری مجبور به تعطیل تمامی یا قسمتی
از سرویسهای اجرایی خود بشود اداره مزبور وظیفه دارد اداره یا‌ادارات ذینفع را
فوراً و در صورت لزوم به وسیله تلگراف از چگونگی مطلع نماید.
ماده چهارم – مالکیت مرسولات پستی.
هر مرسوله پستی تا زمانی که به گیرنده تسلیم نشده متعلق به فرستنده است مگر وقتی
که مرسوله مذکور طبق قوانین کشور مقصد ضبط شده باشد.
ماده پنجم – نرخها.
1 – نرخهای مربوط به سرویسهای مختلف پست بین‌الملل در قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها
تثبیت شده‌اند.
2 – دریافت هر نوع نرخ پستی غیر از آن چه در قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها پیش‌بینی
ممنوع است.
ماده ششم – هم ارزی.
نرخهای پستی در هر کشور عضو دقیقاً و تا آنجا که ممکن است به واحد پول داخلی آن
کشور معادل ارزش فرانک طلا تعیین می‌گردد.
ماده هفتم – معافیت از کرایه پستی.
موارد معافیت از کرایه پستی در قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها و پروتکل‌های نهایی این
احکام صریحاً پیش‌بینی شده است.
ماده هشتم – معافیت کرایه مرسولات پستی به نفع اسرای جنگی و افراد غیر نظامی تحت
نظر:
1 – با توجه با آن چه که در بند ۲ از ماده ۵۴ پیش‌بینی شده است، مرسولات مربوط به
مراسلات پستی – نامه‌ها – جعبه‌های با قیمت اظهار شده -امانات و بروات پستی که به
عنوان اسرای جنگ فرستاده می‌شوند و یا این که فرستندگان آنها خود از اسرای جنگی
می‌باشند اعم از این که این‌مرسولات مستقیماً یا توسط دفاتر اطلاعات ( پیش‌بینی
شده در ماده ۱۲۲ قرارداد ژنو مربوط به طرز رفتار با اسرای جنگی مصوبه ۱۲ اوت ۱۹۴۹)
و‌آژانس مرکزی اطلاعات مربوط به زندانیان جنگ (پیش‌بینی شده در ماده ۲۳ همان
قرارداد) فرستاده شوند، از کلیه نرخهای پستی معاف می‌باشند.متخاصمین دستگیر شده و
تحت نظر گرفته شده در یک کشور بی‌طرف نیز هم ردیف زندانیان جنگی بوده و با آنها
طبق مقررات مذکور در فوق رفتار‌می‌شوند.
2 – مقررات بند ۱ همچنین برای مراسلات پستی،نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده
و امانات و براتهای پستی که مبدأ آنها کشور دیگری است و‌برای اشخاص غیر نظامی
تبعید شده (مذکوره در قرارداد ژنو مربوط به حمایت از اشخاص غیر نظامی در زمان جنگ
مورخ ۱۲ اوت ۱۹۴۹) ارسال‌می‌گردد و یا از طرف آنها خواه مستقیماً و خواه توسط دفاتر
اطلاعات (پیش‌بینی شده در ماده ۱۳۶) و نمایندگی مرکزی اطلاعات (پیش‌بینی شده
در‌ماده ۱۴۰ همان قرارداد) فرستاده می‌شوند اجراء می‌گردد.
3 – دفاتر ملی اطلاعات و نمایندگی‌های مرکزی اطلاعات که در فوق به آنها اشاره شده،
از معافیت کرایه پستی برای مراسلات پستی – نامه‌ها و‌جعبه‌های با قیمت اظهار شده و
امانات و براتهای پستی که برای افراد ذکر شده در بند ۱ و ۲ می‌فرستند یا از آنها
دریافت می‌کنند، خواه به طور مستقیم و‌خواه با واسطه استفاده کرده و مشمول آن
می‌باشد.
4 – امانات تا پنج کیلوگرم مجاز هستند از معافیت حقوق پستی استفاده نمایند.
برای مرسولاتی که محتوی آنها غیر قابل تقسیم بوده و یا به آدرس یک اردوگاه یا
افراد مورد اعتماد این اردوگاه به منظور توزیع بین محبوسین ارسال‌می‌شود حدود
اوزان می‌تواند تا ده کیلو گرم باشد.
ماده نهم – معافیت از کرایه پستی برای مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان. با توجه
به آنچه که در ماده ۵۴ بند ۲ پیش‌بینی شده – مطبوعات برجسته‌مخصوص نابینایان از
حقوق پستی و نرخهای اختصاصی مربوط به تشریفات سفارشی و اعلام وصول و حق توزیع
خصوصی و حق مطالبه نامه و حق‌استرداد معاف می‌باشند.
ماده دهم – تمبرهای پستی.
فقط ادارات پستی تمبرهای پست را مخصوص کرایه پست منتشر می‌کنند.
ماده یازدهم – نمونه‌ها:
1 – نمونه‌هایی که ادارات در روابط فی‌مابین خود به کار می‌برند بایستی به زبان
فرانسه با ترجمه بین سطور یا بدون ترجمه انشاء شود مگر آن که ادارات‌ذینفع تنظیم
آن را طور دیگری بین خود موافقت کرده باشند.
2 – نمونه‌های مخصوص مصرف همگانی که به زبان فرانسه چاپ نشده بایستی دارای ترجمه
فرانسه در بین سطور باشد.
3 – متن و رنگ و ابعاد نمونه‌های اشاره شده در بند یک و دو بایستی با آن چه که در
مقررات قرارداد و مقاوله‌نامه‌های پستی پیش‌بینی شده است‌مطابقت داشته باشد.
ماده دوازدهم – کارتهای هویت پستی.
1 – هر اداره پست می‌تواند کارتهای هویت پستی را که برای عملیات پستی دارای ارزش
می‌باشند در کشورهایی که امتناع خود را از قبول آن اعلام‌نکرده‌اند مانند اسناد
گواهی شده (مصدق) به متقاضیان تسلیم نماید.
2 – اداره‌ای که کارت هویت پستی را تسلیم می‌کند اجازه دارد نرخی که نباید بیش از
یک فرانک باشد دریافت نماید.
3 – وقتی که معلوم شود که تسلیم یک مرسوله پستی، یا پرداخت یک برات در مقابل ارائه
کارت رسمی هویت واقع شده ادارات از هر گونه مسئولیتی‌مبرا هستند.
همچنین ادارات مسئول نتایج سوئی که ممکن است از فقدان یا سرقت و یا سوء استفاده
از یک کارت رسمی بروز نماید نیستند.
4 – کارت شناسایی برای مدت پنج سال از روز صدور معتبر می‌باشد. معهذا وقتی که
مشخصات صاحب کارت از نظر مطابقت نداشتن عکس یا علامت‌شناسایی تغییر یابد کارت
شناسایی از درجه اعتبار ساقط است.
ماده سیزدهم – مفاصا حسابها.
مفاصا حسابهای مربوط به حسابهای بین‌المللی ناشی از داد و ستد پستی ممکن است
مانند معاملات جاری تلقی و طبق امور الزامی بین‌المللی جاری‌کشورهای عضو ذینفع
انجام گردد (در صورتی که در این مورد موافقت‌هایی وجود داشته باشد) در صورت عدم
توافق بدین طریق، این مفاصا حسابها‌طبق مقررات آیین‌نامه انجام میشود.
ماده چهاردهم – تعهدات مربوط به اقدامات کیفری.
دولتهای کشورهای عضو متعهد می‌شوند که اقدامات لازمه زیر را قبول یا به قوه
مقننه کشور خودشان پیشنهاد کنند:
الف – برای به کیفر رساندن متقلبین تمبرهای پستی حتی تمبرهای از جریان خارج شده و
کوپن رپنس بین‌المللی و کارت شناسایی پستی.
ب – برای مجازات استعمال و یا به جریان گذاردن:
اولاً – تمبر پستی تقلبی (حتی تمبرهای از جریان خارج شده) یا تمبرهایی که قبلاً به
کار برده شد و همچنین نقش، نقش تمبر تقلبی یا نقش تمبر تهیه‌شده به وسیله ماشین
نقش تمبر کرایه پست و ماشین چاپ که قبلاً مصرف شده‌اند.
ثانیاً – کوپن رپنس بین‌المللی تقلبی.
ثالثاً – کارت شناسایی پستی تقلبی.
ج – کیفر برای استعمال تقلبی مداوم از کارتهای شناسایی پستی.
د – برای ممانعت و جلوگیری نمودن از کلیه عملیات تقلبی، ساختن و به جریان انداختن
برچسب‌ها و تمبرهای مورد استعمال سرویس پست که به‌نحوی تقلب و تقلید شده و با
برچسب‌ها و تمبرهای یکی از ادارات پست اشتباه شوند.
ه – برای جلوگیری کردن و در صورت اقتضاء کیفر ادخال تریاک و مرفین و کوکایین یا
سایر مواد مخدره و همچنین مواد منفجره یا سهل‌الاشتعال در‌بسته‌های پستی که قرار
دادن اشیاء مذکور در آنها صریحاً در قرارداد و مقاوله‌نامه‌ها ممنوع شده است.
بخش دوم
مقررات مربوط به مراسلات پستی
(فصل اول)
مقررات عمومی
ماده پانزدهم – مرسولات تحت عنوان مراسلات پستی.(()
(((پاورقی: در این بخش هر کجا کلمه مرسوله نوشت شده منظور مراسلات پستی طبق تعریف
ماده پانزدهم است.((
مرسولات پستی که به نام مراسلات نامیده می‌شوند عبارتند از نامه‌ها
کارت‌پستال‌های ساده و با پرداخت جواب – مطبوعات – مطبوعات برجسته‌مخصوص نابینایان
– نمونه‌های تجارتی و بسته‌های کوچک و بسته‌ها و مرسولات “فنوپست”.
ماده شانزدهم – نرخها و شرایط عمومی.
1 – نرخهای کرایه پستی برای حمل و نقل مراسلات پستی همچنین حدود اوزان و ابعاد در
تمام قلمرو اتحاد طبق مندرجات تابلوی زیر تثبیت شده‌است.
این نرخها غیر از استثنائات پیش‌بینی شده در بند ۳ ماده ۱۷ شامل تسلیم مراسلات به
محل سکونت گیرنده در حدود امکانات سازمان سرویس توزیع‌کشورهای مقصد می‌باشد.
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۷۴ الی ۷۵(
2 – حدود اوزان و ابعاد تثبیت شده در بند ۱ برای مراسلات مربوط به سرویس پست موضوع
ماده ۲۳ اجراء نمی‌گردد.
مطبوعات به آدرس یک گیرنده و برای یک مقصد که در یک یا چند کیسه مخصوص گنجانده
شده باشد دیگر تابع حدود اوزان تثبیت شده در بند یک‌برای مطبوعات نیستند.
3 – نرخهای قابل اجراء برای مطبوعات به آدرس یک گیرنده و به یک مقصد که در یک کیسه
مخصوص گنجانده شده باشند به طور هر ۵۰ گرم تا وزن‌کلیه کیسه محاسبه میشود.
هر اداره اختیار دارد برای مطبوعات ارسالی در کیسه‌های مخصوص یک تخفیف نرخ تا ۱۰
درصد قائل شود.
4 – مواد مربوط به علم‌الحیات (بیولوژی) نابودشدنی که تحت شرایط قانونی بسته‌بندی
و اتیکت زده شده باشد، تابع تعرفه عمومی مراسلات بوده و‌فقط بین آزمایشگاه‌های
صلاحیتدار که رسماً شناخته شده‌اند مبادله می‌گردند علاوه بر این مبادله این
مرسولات محدود است به کشورهای عضوی که‌ادارات پست آنها در روابط فی‌مابین خود خواه
متقابلاً و خواه فقط از یک طرف درباره قبول آن موافقت کرده باشند.
5 – مواد رادیواکتیو، تابع تعرفه عمومی مراسلات بوده و تحت شرایط قانونی وسیله
فرستندگان کاملاً مجاز برای حمل و نقل آنها، توسط ادارات پست‌قبول می‌شوند.
بسته‌ها مذکور بین کشورهای عضو که ادارات پست آنها در روابط فی‌مابین خود برای
قبول این نوع بسته‌ها توافق کرده باشند خیلی سریع و معمولاً از‌طریق هوایی ارسال
می‌گردند. ضمناً این مبادلات فقط محدود به روابط کشورهای عضوی می‌باشد که ادارات
پست آنها موافقت خود را برای قبول این‌نوع مراسلات، خواه به طور دو جانبه و یا به
طور یک جانبه قبول نموده باشند.
6 – هر اداره پست اختیار دارد برای روزنامه‌ها و نوشتجات متناوب چاپ شده در کشورش
تخفیفی به میزان حداکثر ۵۰ درصد تعرفه عمومی مطبوعات‌قائل شود. ولی حق دارد که
تخفیف مزبور را فقط به روزنامه و نشریات متناوبی بدهد که طبق مقررات داخلی حائز
شرایط استفاده از نرخ تخفیفی‌مطبوعاتی باشند.
مطبوعات تجارتی. کاتالوک‌ها و لیست قیمتها و غیره و همچنین اوراق تبلیغاتی چاپی
که داخل روزنامه‌ها و نشریات متناوب گذارده می‌شوند تحت‌هر شرایطی منتشر شده باشند
نمی‌توانند از این تخفیف استفاده کنند.
7 – ادارات می‌توانند این تخفیف را برای کتابها و بروشورها – نت‌های موسیقی و
نقشه‌های جغرافیایی که حاوی هیچگونه تبلیغات دیگری غیر از آنچه که روی جلدی و یا
در صفحات این مرسولات نقش گردیده نباشند نیز قائل شوند.
8 – مرسولات غیر از نامه‌های سفارشی با پاکت سربسته نمی‌توانند حاوی سکه‌های پول و
اوراق در حکم پول و اسکناس یا سایر برگهای بهادار و‌پلاتین و طلا یا نقره ساخته
شده یا ساخته نشده و جواهرات و سنگهای قیمتی و سایر اشیاء گرانبها باشند.
9 – ادارات کشورهای مبدأ و مقصد اختیار دارند با نامه‌هایی که حاوی مدارکی که در
حکم مکاتبات روزانه و شخصی خطاب به اشخاص دیگری غیر از‌فرستنده یا گیرنده یا
اشخاصی که با آنها هم منزل هستند باشد طبق مقررات داخلی خود رفتار نمایند.
10 – نامه‌ها و مطبوعات و مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان و نمونه‌های تجارتی و
بسته‌های کوچک نباید حاوی کارت یا پاکت جواب با‌تمبرهای پستی و یا نقش تمبر کشور
مبدأ باشد.
11 – غیر از موارد استثنایی که در آیین‌نامه پیش‌بینی شده مطبوعات و بسته‌های کوچک
و نمونه‌های تجارتی و مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان‌بایستی واجد شرایط زیر
باشند:
الف – به آسانی بتوان آن را بازرسی نمود.
ب – حاوی هیچ نوع یادداشت و یا مکاتبات روزانه و شخصی نباشد.
ج – حاوی هیچ نوع تمبر پست یا نمونه پرداخت کرایه پست باطل شده یا باطل نشده و هیچ
برگ بهادار نباشد.
12 – سرویس بسته‌های فنوپست محدود به کشورهای عضوی است که ادارات پستی آنها موافقت
خود را برای قبول این مرسولات در روابط فی‌مابین‌خود و یا فقط برای دریافت آن
اعلام کرده باشند.
13 – جمع‌آوری اشیاء مختلف در یک بسته تحت شرایط تعیین شده در آیین‌نامه مجاز
می‌باشد.
14 – غیر از موارد استثنایی مذکوره در قرارداد و آیین‌نامه آن مرسولاتی که حائز
شرایط مندرج در همین ماده و آیین‌نامه مربوط آن نیستند به جریان‌گذارده نمی‌شوند
مرسولاتی که اشتباهاً قبول شده‌اند بایستی به مبدأ برگشت شوند. معهذا اداره مقصد
مجاز است که آنها را به گیرنده تسلیم نماید. در این‌صورت به این نوع مرسولات پستی،
نرخ مربوط به محتویات و وزن و ابعاد آن را هر نوع که باشد تعلق می‌گیرد.
در مورد مرسولاتی که حدود و وزن آنها از حداکثر تعیین شده در بند ۱ تجاوز می‌کند
نرخ پستی طبق وزن واقعی آن دریافت میشود.
ماده هفدهم – نرخهای مخصوص.
1 – ادارات مجاز هستند از مرسولاتی که در آخرین ساعت معین برای ارسال به پست تسلیم
می‌شوند طبق مقررات داخلی خود یک نرخ اضافی از‌فرستنده دریافت نمایند.
2 – ادارات کشورهای مقصد می‌توانند از مرسولاتی که به آدرس پست رستانت می‌باشد یک
نرخ مخصوص طبق آن چه که احتمالاً در مقررات‌داخلی‌شان برای این نوع مرسولات معین
شده دریافت نمایند.
3 – ادارات کشورهای مقصد مجاز هستند که یک نرخ مخصوص از هر بسته کوچک ((((((((((((
که به گیرنده تسلیم میشود دریافت دارند این‌نرخ اضافی حداکثر ۶۰ سانتیم می‌باشد و
در صورتی که بسته به محل سکونت گیرنده تحویل شود نرخ مذکور ممکن است تا ۳۰ سانتیم
دیگر افزایش‌یابد.
ماده هجدهم – نرخ انبارداری.
ادارات مقصد مجاز هستند طبق مقررات قانونی خود از مطبوعات – بسته‌های کوچک و
بسته‌های فنوپست که وزن آنها از ۵۰۰ گرم تجاوز می‌کند و‌گیرنده در موعد مقرر، آنها
را دریافت ننموده نرخ انبارداری دریافت نمایند.
ماده نوزدهم – پرداخت کرایه پستی.
1 – به طور کلی کرایه پستی مرسولات مذکور در ماده ۱۵ به استثنای آنهایی که در مواد
8 و ۹ و ۲۳ اشاره گردیده بایستی از طرف فرستنده به طور کامل‌پرداخت شود.
2 – به جز نامه‌ها و کارتهای پستی چنانچه مرسوله‌ای کسر تمبر داشته و یا این که
اصلاً تمبر نداشته باشد از ارسال آن خودداری میشود و به همین‌ترتیب است برای
کارتهای پستی حاوی جواب که در موقع تسلیم به پست کرایه پستی هر دو قسمت آنها به
طور کامل پرداخت نشده باشد.
3 – وقتی که نامه‌ها و کارتهای پستی ساده بدون تمبر یا با کسر تمبر به تعداد زیادی
به پست داده شده باشد اداره پست کشور مبدأ حق دارد آنها را برای‌فرستنده برگرداند.
ماده بیستم – نحوه پرداخت کرایه پست.
1 – پرداخت کرایه پست، یا با تمبرهای پستی چاپی و یا چسبیده شده در روی مرسولات که
در کشور مبدأ معتبر است انجام می‌گیرد و یا به وسیله‌ماشین نقش تمبر که رسماً از
طرف اداره مبدأ و تحت کنترل مستقیم اداره مذکور کار می‌کند و همچنین به توسط نقش
ماشین‌های چاپ و یا طریق‌دیگری در صورتی که یک چنین سیستم چاپ در مقررات داخلی
اداره مبدأ مجاز باشد صورت می‌گیرد.
2 – پرداخت کرایه پستی مطبوعاتی که به یک آدرس و برای یک گیرنده و به یک مقصد و در
یک کیسه مخصوص قرار گرفته باشند به توسط یکی از‌طرق ذکر شده در بند ۱ برای جمع
مبلغ کرایه در روی یک اتیکت خارج از کیسه انجام می‌گیرد.
3 – مرسولات زیر طبق مقررات کاملاً تمبر شده تلقی می‌گردند: کارتهای پستی با جواب،
که کرایه پستی آنها با تمبر پستی یا عکس تمبر و یا نقش تمبر‌مجاز اداره پست ناشر
کارت پرداخت شده باشد. مرسولاتی که کرایه پستی اولین مسیر آنها به طور صحیح پرداخت
شده و بقیه کرایه پستی قبل از ارسال‌مجدد تأدیه گردیده باشد، و همچنین است برای
روزنامه‌ها یا بسته‌های روزنامه یا نوشتجاتی که منظماً در فواصل مشخص نوشته
می‌شوند، در صورتی‌که در روی عنوان آنها جمله “آبونمان پست” یا “آبونمان مستقیم”
ذکر شده و طبق مقررات مقاوله‌نامه مربوط به این قبیل روزنامه‌ها و نوشتجات
ارسال‌شده باشند.
روی این بسته‌ها به دنبال عبارت (اشتراک پستی) یا (اشتراک مستقیم) جمله (نرخ
دریافت شده) (((((((((((((((((((( یا (کرایه پرداخت شده)((((((((((((((((((( ذکر
می‌گردد.
ماده بیست و یکم – تأدیه کرایه پست در عرشه کشتیها.
1 – مرسولاتی که به یک کشتی در موقع توقف در ابتداء و انتهای خط سیر یا در یک
ایستگاه میان خط سیر تسلیم شده باشند، بایستی کرایه پستی آنها‌توسط تمبر پستی و
طبق تعرفه کشوری که کشتی در آبهای او لنگر انداخته پرداخت شود.
2 – مرسولاتی که در وسط دریا به کشتی تحویل میشود جز در مورد توافق‌های مخصوص بین
ادارات ذینفع ممکن است کرایه آنها به وسیله تمبر‌پستی و به موجب تعرفه کشوری که
کشتی متعلق یا وابسته به او است پرداخت گردد.
ماده بیست دوم – نرخ متعلقه به مراسلات فاقد تمبر یا با کسر تمبر.
1 – به استثنای موارد پیش‌بینی شده در بند ۷ ماده ۳۶ در مورد مرسولات سفارشی و بند
3 و ۴ و ۵ ماده ۱۴۴ آیین‌نامه مربوط به بعضی از انواع‌مرسولات دوباره فرستاده شده،
نامه‌ها و کارتهای پستی ساده فاقد تمبر و یا با کسر تمبر در عمل مشمول نرخی معادل
دو برابر کسر تمبر با توجه به‌تناسب نرخ مورد قبول اداره توزیع‌کننده و اداره مبدأ
برای سنگ اول نامه‌ها می‌باشد. و این نرخ نباید از ده سانتیم فرانک طلا کمتر باشد
و خواه از گیرنده‌و در صورت عدم امکان توزیع از فرستنده دریافت خواهد شد.
2 – برای سایر مراسلات پستی که اشتباهاً به کشور مقصد فرستاده شده نیز ممکن است به
همان نحو رفتار شود.
ماده بیست و سوم – معافیت کرایه پستی به نفع ادارات پست و دفاتر تابعه آنها و
دفتر بین‌المللی.
با توجه به آن چه که در بند ۴ ماده ۵۴ پیش‌بینی شده: کلیه مرسولات پستی متبادله
بین سرویسهای پستی مشروحه زیر از هر گونه کرایه پستی معاف‌می‌باشند:
الف – ادارات پست.
ب – ادارات پست و دفتر بین‌المللی.
ج – دفاتر پست کشورهای عضو اتحاد.
د – دفاتر و ادارات پستی.
ماده بیست و چهارم – کوپن رپنس بین‌المللی.
1 – کوپن رپنس‌های بین‌المللی در کشورهای عضو به معرض فروش گذارده می‌شوند.
2 – بهای فروش توسط ادارات ذینفع معین می‌گردد ولی این مبلغ نبایستی از ۴۰ سانتیم
یا معادل آن به پول کشور فروشنده کمتر باشد.
3 – هر برگ کوپن رپنس در هر کشور عضو اتحاد در مقابل یک یا چند تمبر پستی جهت
تأدیه کرایه یک نامه معمولی زمینی از مبدأ این کشور به مقصد‌خارجه قابل مبادله است
با ارائه تعداد کافی کوپن رپنس ادارات بایستی تمبرهای پستی لازم را برای تأدیه
کرایه پستی یک پاکت معمولی هوایی که وزن‌آن از ۲۰ گرم تجاوز ننماید تسلیم نمایند.
4 – اداره پست یک کشور عضو می‌تواند تقاضا کند کوپن رپنسها و مرسولاتی که با
تعویض کوپن رپنسها هزینه پستی آنها پرداخت میشود یک جا و‌همزمان به پست تسلیم
شوند.
ماده بیست و پنجم – مرسولات با توزیع خصوصی.
1 – مرسولاتی هستند که بنا به تقاضای فرستنده بلافاصله پس از رسیدن در کشوری که
دارای چنین سرویسی باشد توسط موزع مخصوص در محل‌سکونت گیرندگان تسلیم می‌شوند.
2 – این مرسولات که مرسولات با توزیع خصوصی نامیده می‌شوند علاوه بر نرخ کامل
معمولی مشمول یک نرخ اضافی که حداقل معادل نرخ یک‌پاکت متعارفی ساده و حداکثر ۸۰
سانتیم است می‌گردند ولی در صورتی که نرخ قابل اجراء در سرویس داخله کشور مبدأ بیش
از ۸۰ سانتیم باشد نرخ‌کشور مبدأ دریافت میشود.
3 – نرخ اختصاصی پیش‌بینی شده در بند ۲ مربوط به توزیع خصوصی، قسمت جواب یک کارت
پستی جواب پرداخت شده، نمی‌تواند ارزش داشته‌باشد مگر آن که فرستنده هزینه این
قسمت را پرداخت کرده باشد.
4 – وقتی که محل سکونت گیرنده خارج از شعاع توزیع محلی دفتر پست مقصد باشد – اداره
مقصد می‌تواند با دریافت یک نرخ اضافی تا میزانی که‌برای مرسولات شبیه آن پیش‌بینی
شده به طور (توزیع با موزع مخصوص) تسلیم نماید، در هر حال تسلیم مرسولات توسط
(موزع مخصوص) در چنین مواقع اجباری نیست.
5 – مرسولات با (توزیع توسط موزع مخصوص) که به میزان نرخی که قبلاً بایستی پرداخت
شده باشد، تمبر کافی نداشته باشد به طور عادی توزیع‌می‌شوند، مگر این که از طرف
دفتر مبدأ تصریح شده باشد که مرسوله باید (با موزع مخصوص) توزیع شود و در این
صورت نرخ مرسوله طبق ماده ۲۲دریافت می‌گردد.
6 – ادارات مجازند که فقط یک بار اقدام به تسلیم مرسوله توسط (موزع مخصوص)
بنمایند. چنانچه اقدام مزبور ثمری نداشته باشد با مرسوله می‌توان‌مانند مرسولات
عادی رفتار کرد.
7 – چنانچه مقررات داخلی اداره مقصد اجازه دهد گیرندگان می‌توانند از دفتر پست
توزیع‌کننده درخواست نمایند که مرسولات سفارشی یا غیر‌سفارشی که به نشانی آنها
می‌رسد به محض وصول با موزع مخصوص به آنها تسلیم نماید در این صورت اداره مقصد
مجاز است که در موقع توزیع‌نرخی را که در سرویس داخلی خود برای مرسولات (با توزیع
خصوصی) اجراء می‌نماید از گیرندگان دریافت کند.
ماده بیست و ششم – استرداد – تغییر یا اصلاح آدرس
1 – فرستنده یک مراسله پستی می‌تواند مرسوله خود را پس بگیرد و یا درخواست تغییر
آدرس آن را بنماید به شرطی که این مرسوله:
الف – به گیرنده تسلیم نشده باشد.
ب – توسط مراجع صلاحیتدار به علت تخلف از ماده ۲۸ ضبط و یا از بین برده نشده باشد.
ج – طبق مقررات داخلی کشور مقصد توقیف نشده باشد.
2 – هر اداره موظف است درخواستهای استرداد یا تغییر آدرس مربوط به کلیه مراسلات
پستی را که در ادارات دیگر به پست تسلیم شده‌اند قبول‌نماید (البته در صورتی که
مقررات داخلی آن اجازه بدهد)
3 – درخواست تنظیم شده برای این موضوع توسط پست و یا به وسیله تلگراف با هزینه
فرستنده و برای هر درخواست با پرداخت حداکثر ۶۰ سانتیم‌فرستاده میشود به علاوه
فرستنده بایستی هزینه‌های زیر را بپردازد:
الف – نرخ سفارشی و در صورت اقتضا اضافه نرخ هوایی مناسب (در صورتی که درخواست
بایستی از طریق پست فرستاده شود).
ب – هزینه تلگراف (در صورتی که درخواست بایستی تلگرافی ابلاغ شود).
4 – در صورتی که فرستنده مایل باشد از تصمیم متخذه توسط دفتر گیرنده در دنباله
تقاضای استرداد و یا تغییر آدرس از طریق پست هوایی یا به وسیله‌تلگراف مطلع شود
بایستی اضافه نرخ هوایی یا هزینه تلگراف مربوطه را بپردازد.
5 – برای هر تقاضای استرداد یا تغییر آدرس مربوط به چند مرسوله که یکجا توسط یک
فرستنده به یک دفتر و برای یک گیرنده تسلیم شده‌اند فقط یک‌مرتبه هزینه یا اضافه
نرخ پیش‌بینی شده در بند ۳ دریافت میشود.
6 – برای یک اصلاح مختصر (بدون تغییر نام یا عنوان گیرنده) فرستنده می‌تواند بدون
انجام تشریفات و بدون پرداخت هزینه‌های پیش‌بینی شده در بند۳ مستقیماً تقاضایش را
به دفتر مقصد ارسال دارد.
7 – برگشت یک مرسوله به مبدأ یا ارسال مجدد آن برای مقصد جدید بعد از یک درخواست
استرداد یا تغییر آدرس از طریق هوایی (در صورتی که‌فرستنده نرخ هوایی آن را
بپردازد) انجام می‌گیرد.
ماده بیست و هفتم – ارسال مجدد – مرسولات غیر قابل توزیع.
1 – اگر گیرنده محل اقامت خود را تغییر داده باشد مراسلات پستی او بلافاصله به
مقصد جدید فرستاده خواهد شد مگر این که فرستنده مراسله طی‌یادداشتی به یک زبان
معروف و در کشور مقصد در روی مرسوله ارسال مجدد آن را منع کرده باشد. معهذا ارسال
مجدد از یک کشور به کشور دیگر در‌صورتی انجام می‌گیرد که مرسوله حائز شرائط مقتضی
برای حمل و نقل جدید باشد.
در مورد مراسلاتی که طبق درخواست فرستنده یا گیرنده از طریق هوایی برگشت و یا به
مقصد جدید مجدداً ارسال می‌گردند بندهای ۲ الی ۴ ماده ۶۲قرارداد و ماده ۱۸۳
آیین‌نامه عیناً اجرا می‌گردد.
2 – هر اداره اختیار دارد مدتی برای ارسال مجدد طبق آن چه که در سرویس داخلی او
معمول است تعیین نماید.
3 – اداراتی که در سرویس داخلی خود برای درخواست ارسال مجدد نرخی دریافت می‌کنند
اجازه دارند همان نرخ را در مورد سرویس بین‌المللی نیز‌دریافت نمایند
4 – مرسولات غیر قابل توزیع بایستی بلادرنگ به مبدأ برگشت شوند.
5 – مدت نگهداری مرسولات به منظور تسلیم به گیرندگان آنها یا مرسولات به آدرس پست
رستانت طبق مقررات جاری اداره پست مقصد می‌باشد‌معهذا این مهلت به طور کلی نباید
از یک ماه تجاوز کند مگر در موارد خاصی که اداره مقصد ادامه مدت را تا حداکثر دو
ماه لازم بداند در صورتی که‌فرستنده طی یادداشتی در روی عنوان مرسوله درخواست
برگشت مرسوله را به زبانی معروف در کشور مقصد نموده باشد مرسوله بایستی در
مدتی‌بسیار کوتاه به کشور مبدأ برگشت شود.
6 – کارتهای پستی که دارای آدرس فرستنده نیستند برگشت نمی‌شوند به علاوه برگشت
مطبوعات غیر قابل توزیع به مبدأ اجباری نیست مگر فرستنده‌به زبانی که در کشور مقصد
به آن آشنا باشند درخواست برگشت آن را طی یادداشتی در روی بسته نموده باشد.
مطبوعات سفارشی و کتابها بایستی‌همیشه برگشت شوند.
7 – برگشت مراسلات پستی به مبدأ یا ارسال مجدد آنها از کشوری به کشور دیگر مشمول
هیچ هزینه اضافی نمی‌شود مگر در موارد استثنایی پیش‌بینی شده در آیین‌نامه.
8 – مراسلات پستی که مجدداً به مقصد جدیدی ارسال شده یا به مبدأ برگشت شده‌اند
مانند مرسولات غیر قابل توزیع در مقابل پرداخت هزینه‌ای که از‌موقع حرکت تا وصول و
یا در مسیر راه از نخستین خط سیر به آنها تعلق گرفته است به وسیله گیرنده یا
فرستنده به آنها تسلیم می‌شوند بدون آن که‌لطمه‌ای به پرداخت حقوق گمرکی و سایر
هزینه‌های اختصاصی که کشور مقصد با ابطال آن موافقت نکرده است وارد گردد.
9 – در صورت ارسال مجدد بسته‌های کوچک به کشور دیگری و یا عدم تسلیم آنها نرخ پست
رستانت – نرخ گمرکی – نرخ انبارداری – نرخ (دلالی) -(نرخ توزیع خصوصی) نرخ
اختصاصی تسلیم به گیرنده باطل می‌شوند.
ماده بیست و هشتم – ممنوعات.
1 – ارسال اشیاء نامبرده زیر ممنوع است:
الف – اشیایی که نوع آنها و لفافشان برای کارکنان پست ایجاد خطر نموده یا مراسلات
پستی را کثیف و یا ضایع نماید به حرف “و” نیز مراجعه شود.
ب – اشیاء مشمول حقوق گمرکی (غیر از استثنائات پیش‌بینی شده در ماده ۲۹) همچنین
نمونه‌های تجارتی که از نظر احتراز از پرداخت این حقوق به‌تعداد زیادی فرستاده
شده‌اند.
ج – تریاک – مرفین – کوکایین و سایر مواد مخدره.
د – اشیایی که حمل یا ورود آنها در کشور مقصد ممنوع است.
ه – حیوانات زنده به استثنای:
اول – زنبورهای عسل – زالو و کرمهای ابریشم.
دوم – انگلها و موجودات دافع حشرات موذی که به منظور جلوگیری از نشو و نما این
حشرات به وسیله مؤسسات صلاحیتدار مبادله میشود.
و – مواد منفجره و قابل اشتعال یا سایر مواد خطرناک، ولی مواد مربوط به بیولوژی
که نابود شدنی می‌باشند و مواد رادیواکتیو مذکوره در بند ۴ و ۵ ماده۱۶ مشمول این
قسمت از ممنوعات نیستند.
ز – اشیاء منافی عفت یا اخلاق.
2 – با مرسولاتی که محتوی اشیاء مذکوره در بند ۱ بوده و اشتباهاً برای ارسال قبول
شده‌اند طبق قوانین کشور اداره‌ای که به وجود آنها پی برده است‌رفتار میشود.
3 – در هر حال مرسولاتی که محتوی اشیاء مذکوره در بند ۱ حرف (ج – و – ز) هستند نه
به مقصد فرستاده می‌شوند و نه به گیرندگان تسلیم می‌گردند‌و نه به مبداء برگشت
می‌شوند.
4 – در صورتی که مرسولاتی که به اشتباه قبول و فرستاده شده‌اند نه به مبداء برگشت
شده و نه به گیرندگان تسلیم گردند اداره مبداء بایستی به طور قطع‌از رفتاری که با
آنها شده است مطلع گردد.
5 – هر کشور عضو حق دارد از حمل و نقل مرسولات مکشوفه ((((((((((((() به طور
ترانزیت همچنین پاکات و کارتهای پستی که در مورد آنها‌مقررات قانونی راجع به شرایط
انتشار و رواج آنها مراعات نشده خودداری نماید – این مرسولات بایستی به اداره مبدأ
برگشت شوند.
ماده بیست و نهم – اشیاء مشمول حقوق گمرکی.
1 – مطبوعات – بسته‌های کوچک و بسته‌های فنوپست مشمول حقوق گمرکی قبول می‌شوند.
2 – همچنین نامه‌های محتوی اشیاء مشمول حقوق گمرکی (در صورتی که کشور مقصد رضایت
خود را در مورد قبول آنها اعلام کرده باشد) قبول‌می‌شوند، معهذا هر اداره پست حق
دارد سرویس نامه‌های محتوی اشیاء مشمول حقوق گمرکی را به نامه‌های سفارشی محدود
نماید.
3 – مرسولات حاوی سرم و واکسن و همچنین بسته‌های دارویی فوری و ضروری که فراهم شدن
آنها مشکل است به هر صورت پذیرفته می‌شوند.
ماده سی‌ام – بازرسی گمرکی.
اداره پست کشور مقصد مجاز است که طبق مقررات داخلی خود مرسولات مذکوره در ماده ۲۹
را تحت بازرسی گمرکی قرارداده و در صورت لزوم بر‌حسب وظیفه آنها را باز نمایند.
ماده سی و یکم – نرخ ترخیص گمرکی.
از مرسولاتی که در کشور مقصد تحت بازرسی گمرکی قرار گرفته و مشمول حقوق گمرکی
می‌شوند می‌توان به عنوان پست نیز یک نرخ گمرکی به میزان‌حداکثر ۶۰ سانتیم از هر
مرسوله دریافت نمود این نرخ برای مراسلات مذکوره در بند ۲ جمله دوم ماده ۱۶ که از
حدود اوزان پیش‌بینی شده در بند ۱همان ماده تجاوز نموده باشد ممکن است تا ۱.۵
فرانک افزایش یابد.
ماده سی و دوم – حقوق گمرکی و سایر حقوق.
ادارات پست مجاز هستند از گیرنده مرسولات حقوق گمرکی و سایر حقوق احتمالی را
دریافت نمایند.
ماده سی و سوم – مرسولات معاف از حقوق و عوارض.
1 – در روابط بین کشورهای عضوی که ادارات پستی آنها رعایت این موضوع را توافق کرده
باشند فرستندگان می‌توانند با یک اعلام قبلی به دفتر مبدأ‌مجموع حقوق و عوارضی که
هنگام تسلیم به مرسولات تعلق می‌گیرد خود تقبل نمایند.
تا موقعی که یک مرسوله به گیرنده تسلیم نشده باشد فرستنده می‌تواند بعد از تسلیم
آن به باجه پست در مقابل پرداخت یک نرخ (حداکثر به میزان ۶۰سانتیم) تقاضای تسلیم
مرسوله را به طور معاف از حقوق و عوارض بنماید و در صورتی که این تقاضا بایستی از
طریق هوایی و یا تلگرافی فرستاده شود‌فرستنده باید اضافه بر نرخ مذکور، اضافه نرخ
هوایی یا هزینه تلگراف را نیز بپردازد.
2 – در حالت پیش‌بینی شده در بند ۱ فرستندگان مرسولات بایستی متعهد شوند مبالغی را
که از طرف دفتر مقصد ممکن است مطالبه شود بپردازند و در‌صورت لزوم مبلغی کافی از
این بابت علی‌الحساب پرداخت نمایند.
3 – اداره مقصد مجاز است یک نرخ به عنوان حق‌العمل که مبلغ آن نباید از ۶۰ سانتیم
تجاوز نماید از هر مرسوله دریافت نماید این نرخ غیر از نرخی‌است که در ماده ۳۱
پیش‌بینی شده است.
4 – هر اداره حق دارد سرویس مرسولات معاف از حقوق و عوارض را به مرسولات سفارشی
محدود نماید.
ماده سی و چهارم – الغای حقوق گمرکی و سایر حقوق.
ادارات پست متعهد می‌شوند که برای لغو حقوق گمرکی و سایر حقوق متعلق به مرسولاتی
که به مبدأ برگشت می‌شوند و یا به علت کسری کامل‌محتوی معدوم می‌گردند و یا مجدداً
به کشور ثالثی ارسال می‌گردند مداخله نمایند.
ماده سی و پنجم – مطالبه‌نامه و درخواست اطلاعات.
1 – مطالبه‌نامه‌ها به مدت یک سال از تاریخ تسلیم به پست قبول می‌شوند.
2 – درخواستهای اطلاعات که در مدت ۱۵ ماه از تاریخ تسلیم مرسولات به پست به
ادارات ذینفع می‌رسند اجباراً بایستی قبول و به آنها ترتیب اثر‌داده شود. هر اداره
موظف است که به درخواستهای اطلاعات هر چه زودتر ترتیب اثر بدهد.
3 – هر اداره موظف به قبول مطالبه‌نامه‌ها و درخواستهای اطلاعات مربوط به هر
مرسوله‌ای که به سایر ادارات تسلیم شده می‌باشد.
4 – به غیر از مواقعی که فرستنده قبلاً برای برگ اعلام وصول (قبض رسید) نرخ معموله
را پرداخته باشد برای هر مطالبه‌نامه یا هر درخواست اطلاعات‌می‌توان نرخی معادل
حداکثر ۶۰ سانتیم دریافت کرد. مطالبه‌نامه‌ها یا درخواستهای اطلاعات از طریق اداری
و همیشه با سریعترین وسیله (زمینی یا‌هوایی) فرستاده می‌شوند، در صورتی که
فرستنده درخواست استفاده از طریق تلگراف برای مطالبه‌نامه نموده باشد بهای تلگراف
را و در صورت اقتضا‌بهای جواب تلگرافی، اضافه بر نرخ مطالبه‌نامه دریافت می‌شوند.
5 – در صورتی که مطالبه‌نامه یا درخواست اطلاعات مربوط به چند مرسوله باشد که با
هم به یک دفتر توسط یک فرستنده و به آدرس یک گیرنده تسلیم‌شده‌اند بیش از یک نرخ
دریافت نمی‌شود و اگر مربوط به مرسولات سفارشی باشد که بنا به تقاضای فرستنده از
طرق مختلف فرستاده شده‌اند برای هر‌یک از طرق استفاده شده یک نرخ دریافت می‌گردد.
6 – اگر مطالبه نامه یا درخواست اطلاعات به علت یک اشتباه دارای صادر شده باشد نرخ
دریافتی مسترد می‌گردد.
فصل دوم
مرسولات سفارشی
ماده سی و ششم – نرخها.
1 – مراسلات ذکر شده در ماده ۱۵ را می‌توان به طور سفارشی ارسال نمود.
2 – نرخ هر مرسوله سفارشی بایستی قبلاً پرداخت شود این نرخ عبارت است از:
الف – کرایه معمولی مرسوله بر حسب نوع آن.
ب – یک نرخ ثابت سفارشی به میزان حداکثر ۶۰ سانتیم.
3 – برای مطبوعات ارسالی به یک مقصد و برای یک گیرنده که در یک کیسه مخصوص گنجانده
شده‌اند ادارات می‌توانند به جای ۶۰ سانتیم پیش‌بینی‌شده در بند ۲ حرف ب یک نرخ
کلی به میزان حداکثر ۳ فرانک برای هر کیسه دریافت نمایند.
4 – نرخ ثابت سفارشی مربوط به قسمت جواب یک کارت پستی با جواب وقتی معتبر خواهد
بود که از طرف فرستنده این قسمت پرداخت شده باشد.
5 – یک قبض رسید بایستی به طور مجانی در موقع تحویل مرسوله سفارشی به پست به
فرستنده تسلیم گردد.
6 – ادارات پست کشورهایی که پرداخت غرامات خسارات ناشی از مخاطرات اضطراری
(فورس‌ماژور) را به عهده گرفته‌اند مجاز به دریافت یک نرخ‌اختصاصی به میزان
حداکثر ۴۰ سانتیم برای هر مرسوله سفارشی می‌باشند.
7 – مرسولات سفارش فاقد تمبر یا با کسر تمبر که اشتباهاً به کشور مقصد فرستاده
شده‌اند مشمول نرخ پیش‌بینی شده در بند ۱ ماده ۲۲ برای مقدار تمبر‌کسری می‌شوند
این نرخ از گیرنده و در صورتی که نتوان آن را به گیرنده تسلیم نمود از فرستنده
دریافت می‌گردد.
ماده سی و هفتم – قبض رسید.
1 – فرستنده یک مرسوله می‌تواند در موقع تسلیم مرسوله به پست با پرداخت یک نرخ
ثابت که حداکثر ۴۰ سانتیم است تقاضای قبض رسید از گیرنده‌را بنماید.
در صورتی که فرستنده علاوه بر نرخ مذکور اضافه نرخ هوایی متناسب با وزن برگ قبض
رسید را نیز بپردازد قبض را از طریق هوایی برای او فرستاده‌می‌شود.
2 – درخواست صدور قبض رسید ممکن است بعد از تسلیم مرسوله به پست و به مدت یک سال
تحت شرایط معینه در ماده ۳۵ به عمل آید در هر حال‌در صورتی که فرستنده مایل باشد
ارسال برگ قبض رسید و برگشت آن برای او از طریق هوایی انجام گیرد اضافه نرخ هوایی
را می‌توان از او دریافت کرد.
3 – در صورتی که فرستنده مطالبه برگ قبض رسید به گیرنده را که در مدت معمولی به او
نرسیده بنماید نه نرخی برای مرتبه دوم می‌پردازد و نه نرخ‌پیش‌بینی شده در ماده ۳۵
برای مطالبه‌نامه و درخواست اطلاعات را خواهد پرداخت.
ماده سی و هشتم – تسلیم به دست گیرنده.
1 – در روابط بین اداراتی که رضایت خود را اعلام کرده‌اند بنا به تقاضای فرستنده
مرسولات سفارشی همراه با یک برگ قبض رسید فقط به دست‌شخص گیرنده تسلیم می‌گردد در
این حالت فرستنده مبلغ ۲۰ سانتیم و یا معادل نرخ دریافتی در کشور مبدأ را بایستی
برای درخواست تسلیم مرسوله به‌شخص گیرنده بپردازد.
2 – ادارات موظفند برای تسلیم این گونه مرسولات دو مرتبه به گیرنده مراجعه نمایند
فصل سوم – مسئولیت
ماده سی و نهم – میزان و حدود مسئولیت ادارات پست.
1 – ادارات فقط مسئول فقدان مرسولات سفارشی بوده و مسئولیت آنها برای مرسولات حمل
شده به طور مکشوفه ((((((((((((() به همان میزان‌مسئولیت آنها در قبال مرسولات حمل
شده در دپشهای سر به مهر می‌باشد.
2 – فرستنده حق دارد در این مورد غرامتی به میزان ۵۲ فرانک طلا دریافت نماید. این
مبلغ ممکن است برای کیسه‌های مخصوص مطبوعات مذکوره در‌ماده ۱۶ بند ۲ و ۳ تا ۱۲۵
فرانک طلا افزایش یابد.
3 – فرستنده حق دارد از حق خودش به نفع گیرنده صرف نظر نماید.
ماده چهلم – عدم مسئولیت ادارات پست.
1 – ادارات پست در مقابل مرسولات سفارشی تسلیم شده، از مسئولیت مبرا هستند اعم از
این که این مرسولات تحت شرایط مقرره در مقررات داخلی‌آنها برای مرسولات از همان
نوع تسلیم شده باشد و خواه طبق شرایط پیش‌بینی شده در ماده ۱۲ بند ۳ .
2 – ادارات در موارد زیر مسئولیتی ندارند:
اول – در مورد فقدان مرسولات سفارشی در شرایط زیر:
الف – در حالت حوادث اضطراری (فورس‌ماژور) بوده بایستی موضوع را به اطلاع اداره
مبدأ برساند، معهذا برای اداره‌کشور فرستنده‌ای که جبران خسارت ناشی از حالات
حوادث اضطراری (فورس ماژور) را قبول نموده است مسئولیت باقی می‌ماند.
ب – وقتی که مدارک و اسناد مرسولات در یک حالت ناشی از حوادث اضطراری
(فورس‌ماژور) از بین رفته باشد و ادارات نتوانند در مورد مرسوله‌گزارش بدهند
(البته در صورتی که دلیل دیگری برای مسئولیت آنها) ارائه نشده باشد.
ج – وقتی که محتوی مرسولات جزو ممنوعات پیش‌بینی شده در مواد ۱۶ بند ۸ و ۱۱ حرف ج
و ماده ۲۸ بند یک باشد و به همان جهت این مرسولات‌توسط مقام صلاحیتدار توقیف یا
معدوم شده باشند.
د – وقتی که فرستنده در مدت یک سال پیش‌بینی شده در ماده ۳۵ درخواست مطالبه
نامهای نکرده باشد.
دوم – وقتی که مرسولات سفارشی طبق مقررات داخلی کشور مقصد ضبط شود.
3 – ادارات پست هیچ گونه مسئولیتی را در مورد اظهارنامه‌های گمرکی و تصمیمات متخذه
از طرف ادارات گمرک در موقع بررسی مراسلات پستی که‌تحت کنترل گمرک قرار گرفته به
عهده نمی‌گیرند.
ماده چهل و یکم – مسئولیت فرستنده.
1 – برای تمام خسارات وارده به مرسولات پستی ناشی از ارسال مراسله غیر مجاز در حمل
و نقل پست که در موقع تسلیم شرایط قبول ملحوظ‌نگردیده باشد. فرستنده در حدود
ادارات پست واجد مسئولیت می‌باشد این مسئولیت در صورتی است که ادارات پست و حمل و
نقل‌کنندگان قصوری‌در این مورد مرتکب نشده باشند.
2 – قبول چنین مرسوله‌ای از طرف دفتر پست، فرستنده را از مسئولیت مبرا نمی‌کند.
3 – در صورت اقتضاء اقامه دعوا علیه فرستنده برای تعقیب قضایی به عهده اداره مبداء
می‌باشد.
ماده چهل و دوم – تشخیص مسئولیت بین ادارات پست.
1 – تا وقتی که دلیل خلافی ابراز نشده باشد مسئولیت فقدان یک مرسوله سفارشی به
عهده اداره‌ای است که مرسوله را بدون ملاحظه و بررسی دریافت‌داشته و با وجود
دارابودن امکانات قانونی بررسی و تحقیق نتواند نه تسلیم آن را به گیرنده و نه
انتقال آن را به اداره دیگری ثابت نماید.
2 – یک اداره واسطه یا اداره مقصد با توجه به بند ۳ و تا وقتی که دلیل خلافی ابراز
نشده باشد در موارد زیر از هر گونه مسئولیتی مبرا است:
الف – وقتی مقررات ماده ۳ قرارداد و بند ۵ ماده ۱۵۷ و بند ۴ ماده ۱۵۸ آیین‌نامه
را به کار برده باشد.
ب – وقتی که بتواند ثابت کند که مطالبه‌نامه را پس از انقضای مدت نگهداری پیش‌بینی
شده در ماده ۱۰۸ آیین‌نامه و بعد از معدوم کردن مدارک اداری‌مربوط به مرسوله مورد
جستجو و تحقیق دریافت کرده است – این شرایط لطمه‌ای به حقوق مطالبه‌کننده وارد
نمی‌سازد.
3 – معهذا در صورتی که فقدان مرسوله در مسیر حمل و نقل صورت گرفته باشد و امکان
تعیین کشور یا اداره‌ای که فقدان مرسوله در آنجا صورت گرفته‌میسر نباشد ادارات طرف
دعوی خسارات وارده را به طور تساوی متحمل خواهند شد.
4 – وقتی که یک مرسوله سفارشی در شرایط حوادث اضطراری (فورس‌ماژور) مفقود گردیده
باشد اداره کشوری که فقدان در سرویس یا در قلمرو او رخ‌داده در مقابل اداره
فرستنده مسئول نمی‌باشد. مگر این که هر دو کشور جبران خسارت ناشی از حالات اضطراری
(فورس‌ماژور) را به عهده گرفته باشند.
5 – حقوق گمرکی و سایر حقوق لغو نشده به عهده ادارات مسئول فقدان می‌باشد.
6 – اداره‌ای که غرامت را پرداخت نموده تا میزان مبلغ غرامت قائم مقام حقوق شخصی
که غرامت را دریافت کرده برای هر گونه اقدام احتمالی علیه‌گیرنده یا فرستنده و یا
علیه شخص ثالث می‌باشد.
ماده چهل و سوم – پرداخت غرامت.
1 – با توجه به حق رجوع به استیناف علیه اداره مسئول – اجبار در پرداخت غرامت به
عهده اداره مبدأ یا اداره مقصد (در حالت پیش‌بینی شده در بند ۳ماده ۳۹) می‌باشد.
2 – این پرداخت بایستی هر چه ممکن است زودتر و حداکثر به مدت شش ماه از روز صدور
مطالبه نام انجام گیرد.
3 – وقتی که اداره‌ای که پرداخت غرامت به عهده او است، جبران خسارت ناشی از حالات
اضطراری ( فورس‌ماژور) را قبول نکرده باشد و در صورتی‌که در مدت پیش‌بینی شده در
بند ۲ این مسئله که فقدان مرسوله مربوط به حالت (فورس‌ماژور) بوده یا خیر معلوم
نگردد پرداخت‌کننده غرامت می‌تواند‌استثنائاً مدت مربوط به پرداخت غرامت را افزایش
دهد.
4 – اداره مبداء یا مقصد (بر حسب مورد) مجاز است غرامت را به حساب ادارات
شرکت‌کننده در حمل مرسوله که در مدت پنج ماه نتیجه اقدام خود را‌در مورد مرسوله
اعلام ننموده و یا فقدان آن را که در نتیجه یک حالت فورس‌ماژور بوده به اطلاع
اداره مبداء یا مقصد نرسانیده باشند به ذیحق پرداخت‌نمایند.
ماده چهل و چهارم – استرداد غرامت به اداره پرداخت کنند.
1 – اداره مسئول که طبق ماده ۴۳ غرامت به حساب او پرداخت شده است موظف است مبلغ
غرامت را به حساب اداره‌ای که آن را به ذیحق پرداخت‌نموده و (اداره پرداخت کنند)
نامیده میشود مسترد نماید این استرداد بایستی در مدت چهار ماه از تاریخ اعلام
پرداخت انجام گیرد.
2 – در صورتی که غرامت بایستی طبق ماده ۴۳ به وسیله چند اداره پرداخت گردد اولین
اداره‌ای که مرسوله را دریافت نموده و انتقال قانونی آن را طرف‌مقابل نتوانسته
ثابت نماید در مدت مذکوره در بند ۱ مبلغ غرامت را باید بدون کم و کاست به اداره
پرداخت‌کننده تأدیه کند.
پس گرفتن سهم احتمالی سایر ادارات مسئول برای جبران خسارات ذیحق به عهده این
اداره است.
3 – تأدیه غرامت به اداره بستانکار طبق مقررات پرداخت (پیش‌بینی شده در ماده ۱۳)
انجام می‌گیرد.
4 – وقتی که مسئولیت مشخص شده باشد همان طور که در بند ۴ ماده ۴۳ پیش‌بینی شده
مبلغ غرامت ممکن است از اداره مسئول و طی یک صورتحساب خواه مستقیماً و خواه با
واسطه اداره‌ای که مرتباً با اداره مسئول صورت حساب تنظیم می‌کند طرف حساب می‌باشد
دریافت گردد.
5 – اداره پرداخت‌کننده نمی‌تواند در مدت بیش از یک سال از تاریخ ارسال اعلامیه
پرداخت به ذیحق، مطالبه استرداد غرامت را از اداره مسئول بنماید.
6 – اداره‌ای که مسئولیت او کاملاً معین شده و در ابتدای امر از پرداخت غرامت
امتناع نماید باید کلیه هزینه‌های فرعی منتج از تأخیر بدون مجوز‌پرداخت را
بپردازد.
7 – ادارات می‌توانند برای غرامتی که به ذیحق پرداخته‌اند و قبول کرده‌اند که
صحیحاً پرداخت شده توافق کنند که غرامت به طور متناوب تسویه شود.
ماده چهل و پنجم – پس گرفتن احتمالی غرامت از فرستنده یا از گیرنده.
1 – در صورتی که پس از پرداخت غرامت یک مرسوله سفارشی قسمتی از آن مرسوله که قبلاً
تصور فقدان آن می‌رفته مرسوله مزبور پیدا شود مراتب به‌فرستنده و گیرنده اعلام
میشود، به علاوه به فرستنده و یا (در صورت اجرای بند ۳ ماده ۳۹) به گیرنده ابلاغ
میشود که می‌تواند در مدت سه ماه‌مرسوله را در مقابل استرداد غرامت دریافتی تحویل
بگیرد.
اگر در این مدت فرستنده یا گیرنده مرسوله را مطالبه ننمایند بر حسب مورد همان
اقدام قبلی درباره آنها اجراء میشود.
2 – در صورتی که فرستنده یا گیرنده مرسوله را در مقابل استرداد مبلغ غرامت دریافتی
تحویل بگیرند این مبلغ به اداره یا اداراتی که متحمل خسارت شده‌اند برگشت میشود.
3 – اگر فرستنده و گیرنده از دریافت مرسوله صرف نظر کنند این مرسوله به مالکیت
اداره و یا اداراتی که متحمل خسارت شده‌اند در می‌آید.
4 – وقتی که مدرک تسلیم پس از مدت پنج ماه (پیش‌بینی شده در بند ۴ ماده ۴۳) ارائه
شود و مبلغ پرداختی را به جهاتی نتوان از فرستنده پس گرفت‌غرامت بر عهده اداره
واسطه یا مقصد باقی می‌ماند.
فصل چهارم
تخصیص نرخها – هزینه ترانزیت
ماده چهل و ششم – تخصیص نرخها.
غیر از موارد پیش‌بینی شده در قرارداد پستی و مقاوله‌نامه‌های مربوطه هر اداره
پست نرخهایی را که دریافت کرده است برای خود نگهداری می‌کند.
ماده چهل و هفتم – هزینه ترانزیت.
1 – با توجه به مفاد ماده ۴۸ دپشهای سر به مهر مبادله شده بین دو اداره یا بین دو
دفتر در یک کشور وسیله سرویسهای یک یا چند اداره دیگر(سرویسهای ثالث) تابع
هزینه‌های ترانزیت مذکوره در تابلوی زیر به نفع هر کدام از کشورهای واقع در مسیر
یا سرویسهایی که در حمل و نقل آن‌شرکت داشته‌اند می‌باشد این هزینه‌ها به عهده‌دار
اداره مبدأ دپش می‌باشد. معهذا هزینه‌های حمل و نقل بین دو دفتر کشور مقصد به عهده
این کشور‌است.
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۱۰۲ الی ۱۰۳(
2 – حمل و نقل‌های دریایی که مستقیماً بین دو کشور به وسیله کشتی‌های یکی از آنها
انجام گیرد مانند سرویسهای ثالث تلقی میشود مگر این که‌توافق مخصوص دیگری در این
مورد شده باشد.
3 – مسافات مورد استفاده برای تعیین هزینه ترانزیت طبق تابلوی بند ۱ از روی (لیست
مسافات به کیلومتر مربوط به مسافات زمینی دپشهای ترانزیت)پیش‌بینی شده در حرف (ج)
بند ۲ ماده ۱۱۲ آیین‌نامه که مربوط به مسافات زمینی است و (لیست خطوط دریایی)
پیش‌بینی شده در حرف (د) بند ۲ماده ۱۱۲ آیین‌نامه که مربوط به مسافات دریایی است
تنظیم میشود.
4 – ترانزیت دریایی از موقع تسلیم دپشها در بارانداز بندری که کشتی از آنجا عزیمت
می‌کند شروع شده و موقعی که در ساحل دریایی بندر مقصد‌تسلیم میشود خاتمه می‌یابد.
5 – دپشهایی که اشتباهاً رسیده‌اند ((((((((((((( از لحاظ پرداخت مخارج ترانزیت
مانند دپشهایی که راه معمولی خود را طی نموده‌اند تلقی‌می‌شوند. بنابر این ادارات
شرکت‌کننده در حمل و نقل دپشهای مذکور حق دریافت هیچ گونه سهمیه‌ای از ادارات
فرستنده ندارند ولی ادارات فرستنده‌هزینه‌های ترانزیت مربوط به کشورهایی که از
آنها مرتباً به عنوان واسطه استفاده نموده‌اند به آن کشورها مدیون می‌باشند.
ماده چهل و هشتم – معافیت از هزینه ترانزیت.
مرسولات معاف از حقوق پستی که در ماده ۸ و ۹ و ۲۳ ذکر شده‌اند از کلیه هزینه‌های
ترانزیت زمینی یا دریایی معاف می‌باشند.
ماده چهل و نهم – سرویسهای فوق‌العاده.
هزینه‌های ترانزیت مذکور در ماده ۴۷ برای حمل و نقل توسط سرویسهای فوق‌العاده که
به طور اختصاصی توسط یک اداره و بنا به درخواست یک یا‌چند اداره دیگر به وجود آمده
اجراء نمی‌شود. شرایط این قبیل حمل و نقل دوستانه بین ادارات ذینفع تعیین می‌گردد.
ماده پنجاهم – صورت حساب هزینه‌های ترانزیت.
1 – صورت حساب کلی مخارج ترانزیت طبق اطلاعات نمونه‌های آماری که هر سه سال یک
مرتبه در یک مدت ۱۴ روز تدوین میشود انجام می‌گیرد.این مدت برای دپشهایی که در
هفته از شش مرتبه کمتر مبادله می‌شوند به ۲۸ روز افزایش می‌یابد آیین‌نامه مربوطه
دوره و مدت اجرای آمارها را تعیین‌می‌کند.
2 – در صورتی که بدهی سالیانه بین دو اداره از ۲۵ فرانک تجاوز نکند اداره بدهکار
از پرداخت معاف خواهد بود.
3 – هر اداره مجاز است آماری را که به نظر او اختلاف زیادی با آمار واقعی دارد به
قضاوت یک کمیسیون حکمیت واگذار نماید این حکمیت همان طور‌که در ماده ۱۲۶ آیین‌نامه
کلی پیش‌بینی شده است تشکیل میشود.
4 – حکم‌ها حق دارند مبلغ هزینه ترانزیت را که بایستی پرداخت شود به طور عادلانه
تعیین نمایند.
ماده پنجاه و یکم – مبادله دپشهای سر به مهر با کشتی یا با هواپیماهای جنگی.
1 – دپشهای سر به مهر را ممکن است بین دفاتر پست یک کشور عضو اتحاد و فرماندهان
قسمتهای دریایی یا هوایی و یا کشتیها یا هواپیماهای‌جنگی همین کشور که در خارج
متوقف هستند و یا بین فرماندهان یکی از این قسمتهای دریایی یا هوایی یا یکی از
این کشتیها یا هواپیماهای جنگی‌و فرمانده قسمت دیگر یا کشتی یا هواپیمای جنگی
دیگر از همان کشور توسط سرویس زمینی یا دریایی کشور دیگری مبادله نمود.
2 – مراسلات جوف این دپشها بایستی منحصراً به آدرس یا از طرف ستاد ارتش و عمال
دریایی یا هوایی مقصد و یا مبدأ باشد.
مخارج و شرایط ارسال قابل اجراء برای این نوع مرسولات توسط اداره پست کشوری که
کشتیها یا هواپیماها متعلق به او است تعیین می‌گردد.
3 – غیر از موارد موافقت‌های اختصاصی، اداره کشوری که کشتیها یا هواپیماهای جنگی
متعلق به او است مخارج ترانزیت دپشها را بر طبق ماده ۴۷باید به ادارات واسطه
بپردازد.
بخش سوم
حمل و نقل هوایی مرسولات مربوط به مراسلات پستی
فصل اول – مقررات عمومی
ماده پنجاه و دوم – مرسولاتی که برای حمل و نقل از طریق هوایی قبول می‌شوند.
1 – کلیه مرسولات مربوط به مراسلات پستی برای حمل و نقل از طریق هوایی قبول و تحت
نام (مراسلات هوایی) نامیده می‌شوند.
2 – به علاوه ادارات حق دارند آئروگرام (نامه‌های هوایی) مشروحه در ماده ۵۳ را
برای حمل از طریق هوایی قبول کنند.
ماده پنجاه و سوم – آئروگرام.
1 – آئروگرام عبارت از یک برگ کاغذ مناسب تاکرده و چسب‌دار است که ابعاد آن مانند
کارتهای پستی است روی این برگ مخصوص آدرس بوده و کلمه‌آئروگرام ((((((((((( به طور
اجباری و معادل آن به زبان کشور مبدأ به طور اختیاری بایستی در روی آن چاپ شده
باشد.
آئروگرام نباید حاوی هیچ گونه شیء دیگری باشد و در صورتی که مقررات داخلی کشور
مبداء اجازه بدهد ممکن است آن را به طور سفارشی هم ارسال‌داشت.
2 – هر اداره در حدود مشروحه در بند ۱، شرایط انتشار و ساخت و همچنین فروش
آئروگرام را معین می‌کند.
3 – با مراسلات مانند آئروگرام هوایی که دارای شرائط معین شده در فوق نباشد طبق
ماده ۵۷ رفتار میشود معهذا ادارات اختیار دارند این گونه‌آئروگرام‌ها را در کلیه
موارد از طریق زمینی ارسال نمایند.
ماده پنجاه و چهارم – مراسلات هوایی با اضافه نرخ یا بدون اضافه نرخ.
1 – مراسلات هوایی به نسبت نرخها به دو قسمت تقسیم می‌شوند مراسلات هوایی با اضافه
نرخ و مراسلات هوایی بدون اضافه نرخ.
2 – به طور کلی مراسلات هوایی علاوه بر نرخهای مجاز در قرارداد و توافق‌های مختلف
مشمول اضافه نرخهای حمل و نقل هوایی می‌شوند.مرسولات پستی مذکوره در ماده ۸ و ۹
نیز مشمول همان اضافه نرخ می‌گردند. کلیه این مرسولات به نام مراسلات هوایی با
اضافه نرخ نامیده می‌شوند.
3 – ادارات اختیار دارند که هیچ گونه اضافه نرخی برای حمل و نقل هوایی دریافت
نکنند. به شرطی که این موضوع را به ادارات کشورهای مقصد اطلاع‌بدهند. مرسولاتی که
در این شرایط قبول می‌شوند به نام مراسلات هوایی بدون اضافه نرخ نامیده می‌شوند.
4 – مرسولات مربوط به سرویس پست که در ماده ۲۳ ذکر شده به استثنای آنها که مربوط
به دفتر بین‌المللی است مشمول اضافه نرخ هوایی نمی‌شوند.
5 – آئروگرام‌های مشروحه در ماده ۵۳ مشمول یک نرخ که حداقل مساوی با آن چه که در
کشور مبداء برای سنگ اول یک نامه بدون اضافه نرخ اجراء‌می‌شود می‌باشند.
ماده پنجاه و پنجم – اضافه نرخ و نرخهای ترکیبی:
1 – ادارات اضافه نرخهای هوایی دریافتی را تدوین می‌کنند.
آنها حق دارند که برای تثبیت اضافه نرخها وزن‌های کمتری از واحد اوزان پیش‌بینی
شده در ماده ۱۶ را قبول کنند در هر حال اضافه نرخها مناسب با‌مخارج حمل و نقل بوده
و به طور کلی نبایستی در جمع از مخارج پرداختی باری حمل و نقل تجاوز نماید.
2 – اضافه نرخها بایستی برای تمام قلمرو کشور مقصد از هر طریق که فرستاده شده باشد
یکنواخت باشد.
3 – ادارات می‌توانند نرخهای ترکیبی برای تأدیه کرایه پستی مراسلات هوایی را معین
نمایند.
4 – اضافه نرخها بایستی موقع فرستادن مرسوله پرداخت شده باشد.
5 – اضافه نرخ مربوط به برگشت قسمت جواب یک کارت پستی با پرداخت جواب بایستی در
موقع ارسال این قسمت پرداخت شود.
6 – هر اداره مجاز است برای حساب اضافه نرخ قابل اجراء درباره یک مراسله هوایی
اوزان مورد استفاده عمومی را رعایت نماید.
ماده پنجاه و ششم – طرز تأدیه کرایه پستی.
علاوه بر کیفیت پیش‌بینی شده در ماده ۲۰ تأدیه کرایه پستی مراسلات هوایی را
می‌توان با نوشتن عبارتی به رقم که مبلغ وصولی را به پول کشور مبدأ‌نشان دهد در
روی مرسوله ذکر نمود. مثلاً (کرایه وصول شد) ((((((((((((( دلار ((((((((( سنت
((((((( این عبارت را می‌توان به صورت‌مهری خاص یا توسط یک برچسب یا نقش مخصوص ذکر
و یا آن که به طور ساده می‌توان آن را طوری در کنار آدرس مرسوله نوشت. ولی در هر
حال‌این عبارت باید با مهر تاریخدار دفتر مبداء تأیید شده باشد.
ماده پنجاه و هفتم – مراسلات هوایی مشمول اضافه نرخ دارای کسر تمبر یا بدون تمبر.
1 – مراسلات هوایی فاقد تمبر و یا با کسر تمبر که تکمیل تمبر آن وسیله فرستندگان
امکان ندارد به طریق زیر به آنها رفتار میشود:
الف – در صورت فقدان کامل تمبر با مراسلات هوایی با اضافه نرخ طبق ماده ۱۹ و ۲۲
عمل میشود مرسولاتی که تأدیه کرایه آنها هنگام ارسال اجباری‌نیست با وسائل معمولی
فرستاده خواهند شد.
ب – در صورت کسر تمبر پستی مراسلات هوایی با اضافه نرخ، در صورتی که نرخهای
پرداختی جهت آن حداقل به میزان اضافه نرخ هوایی باشد از‌طریق هوایی فرستاده
میشود. با این حال اداره مبداء اختیار دارد این مرسولات را در صورتی که نرخ
پرداختی برای آنها به میزان ۷۵ درصد نرخ اضافی‌و یا نرخ ترکیبی باشد از طریق هوایی
ارسال دارد. ولی اگر کمتر از این حد باشد مواد ۱۹ و ۲۲ در مورد آنها اجراء
می‌گردد.
2 – اگر مبلغ نرخ دریافتی توسط دفتر مبدأ تعیین نشده باشد اداره مقصد حق دارد
مراسله هوایی را بدون دریافت نرخ (مراسلات هوایی با کسر تمبر)توزیع نماید ولی
باید تمبر این مرسوله حداقل به میزان نرخ حمل و نقل معمولی باشد.
ماده پنجاه و هشتم – ارسال.
1 – اداراتی که برای حمل و نقل مراسلات هوایی خود از ارتباطات هوایی استفاده
می‌کنند موظفند مراسلات هوایی را که از سایر ادارات می‌رسد و‌دارای اضافه نرخ
هستند وسیله همین وسائل ارتباطی ارسال نمایند. به همین طریق مراسلات هوایی بدون
اضافه نرخ به شرطی که ظرفیت هواپیماها‌برای حمل آنها مناسب باشد و ضمناً اداره مبدأ
نیز درخواست ارسال آنها را از طریق هوایی بکند.
2 – ادارات کشورهایی که سرویس هوایی در اختیار ندارند مراسلات هوایی را با
سریعترین وسیله، مورد استفاده پست، ارسال می‌کنند همین طور اگر به‌عللی ارسال از
طریق زمینی سرعت بیشتری را از خطوط هوایی در برداشت از این طریق برای ارسال
مراسلات هوایی استفاده می‌کنند.
3 – دپش هوایی سر به مهر بایستی از طریقی که اداره کشور مبدأ درخواست می‌کند
فرستاده شود به شرطی که این راه برای دپشهای اداره کشور‌ترانزیت کنند، مورد
استفاده قرار گیرد اگر این امر امکان نداشت و یا زمان برای انتقال دپشها از
نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر کافی نبود اداره کشور مبدأ را‌بایستی از موضوع مطلع نمود.
ماده پنجاه و نهم – اجراء عملیات پستی در فرودگاه‌ها.
ادارات برای تأمین بهترین شرایط دریافت و ارسال دپشهای هوایی رسیده در
فرودگاه‌های خود کوشش و سعی کافی مبذول می‌دارند.
ماده شصتم – کنترل گمرکی مراسلات هوایی.
ادارات پست برای تسریع عملیات مربوط به کنترل گمرکی مراسلات هوایی به مقصد
کشورشان، اقدامات لازم را معمول می‌دارند.
ماده شصت و یکم – توزیع.
مراسلات هوایی بایستی در اولین توزیع پس از رسیدن آنها به دفتر توزیع‌کننده توزیع
گردند.
ماده شصت و دوم – ارسال مجدد مراسلات هوایی به مقصد جدید یا برگشت آنها به مبدأ.
1 – به طوری کلی مراسله هوایی که گیرنده آن محل سکونت خود را تغییر داده باشد به
آدرس جدید گیرنده و با وسائل حمل و نقل معمولی مورد‌استفاده برای مراسلات بدون
اضافه نرخ فرستاده میشود.
همین وسائل حمل و نقل برای برگشت مراسلات هوایی که به علت عدم امکان توزیع و
آنهایی که به عللی به گیرنده تسلیم نشده است، به مبدأ، مورد‌استفاده قرار می‌گیرد.
2 – بنا به تقاضای خاص گیرنده (در صورت ارسال مجدد) یا فرستنده (در صورت برگشت
به مبدأ) و در صورتی که ذینفع پرداخت اضافه نرخ یا نرخهای‌برگشت متناسب با مسیر
جدید هوایی را به عهده بگیرد و یا این اضافه نرخ یا نرخهای مرکب در دفتری که
مرسوله را مجدداً ارسال یا برگشت می‌نماید‌وسیله شخص ثالثی پرداخت گردد مرسوله مورد
بحث را می‌توان از طریق هوایی ارسال نمود.
در دو حالت اول، اضافه نرخ و یا نرخهای مرکب در موقع تسلیم و توسط اداره
توزیع‌کننده دریافت میشود.
3 – مراسلاتی که مسیر اولشان از طرف معمولی بوده در شرایط پیش‌بینی شده در بند ۲
می‌توان آنها را از طریق هوایی مجدداً ارسال داشت.
4 – پاکاتی که باید مجدداً ارسال شوند پاکات (حاوی مجموع نامه‌ها) با وسائل مورد
استفاده برای مرسولات بدون اضافه نرخ. به مقصد جدید فرستاده‌می‌شوند مگر این که
اضافه نرخ یا نرخ ترکیبی قبلاً در دفتر مجدداً ارسال‌کننده پرداخت نشده باشد و یا
فرستنده یا گیرنده اضافه نرخها یا نرخهای مرکب‌مناسب با مسیر جدید را طبق بند ۳
تعهد نکرده باشند
فصل دوم
دستمزدهای حمل و نقل هوایی
ماده شصت و سوم – اصول کلی.
1 – هزینه‌های حمل و نقل هوایی دپشهای هوایی سر به مهر به عهده اداره کشور مبدأ
این دپشها می‌باشد.
2 – هر اداره‌ای که به عنوان واسطه حمل و نقل هوایی دپشهای هوایی عبوری یا مراسلات
مکشوفه ((((((((((((((( هوایی عبوری را تأمین می‌کند‌ذیحق به دریافت دستمزدی جهت
این حمل و نقل می‌باشد همین قاعده برای دپشهای هوایی و مراسلات هوایی عبوری که
اشتباهاً فرستاده شده یا‌معاف از هزینه ترانزیت باشند نیز اجراء می‌گردد.
3 – دستمزدهای حمل و نقل ذکر شده در بند ۲ باید برای یک مسیر معین و برای تمام
اداراتی که از این مسیر استفاده می‌کنند یک نواخت باشد.
4 – به استثنای موارد توافق‌های قبلی برای مجانی بودن – هر اداره مقصدی که حمل و
نقل هوایی پست را در داخل کشور خود تأمین می‌کند حق‌دریافت یک دستمزد برای این حمل
و نقل را دارد. این دستمزد بایستی برای تمام دپشهای هوایی از مبدأ کشورهای خارجه
یکنواخت باشد اعم از این‌که این دپشها از طریق هوایی فرستاده شده باشد و یا از
طریق دیگر.
5 – غیر از موارد توافق مخصوص بین ادارات ذینفع برای مراسلات هوایی و برای مسیرهای
زمینی یا دریایی احتمالی آنها ماده ۴۷ اجراء میشود، معهذا‌در موارد زیر هزینه
ترانزیت تعلق نمی‌گیرد:
الف – انتقال دپشهای هوایی بین دو فرودگاه در یک شهر.
ب – حمل و نقل این دپشها بین یک فرودگاه و یک انبار که هر دو در یک شهر واقع
شده‌اند و برگشت همین دپشها به فرودگاه به منظور ارسال مجدد.
ماده شصت و چهارم – نرخهای اصلی و محاسبه دستمزدهای مربوط به دپشهای سر به مهر.
1 – نرخهای اصلی برای اجرای آیین‌نامه محاسبات بین ادارات برای حمل و نقل‌های
هوایی به کیلوگرم (وزن با ظرف) و کیلومتر تعیین شده‌اند این‌نرخها که در زیر
تصریح شده‌اند نسبت به کسر کیلوگرم نیز اجراء می‌شوند.
الف – برای ((() “نامه‌ها – نامه‌های هوایی آئروگرام” کارتهای پستی – بروات
پستی “مانداپست” بروات استرداد وجه – مرسولات به شرط تسلیم‌بها
(((((((((((((((((( پاکات و جعبه‌های با قیمت اظهار شده – اعلامیه پرداخت –
اعلامیه ثبت و قبض رسید حداکثر ۳ هزارم فرانک – معهذا‌این نرخ واحد تا حداکثر ۴
هزارم فرانک برای مرسولات ((() حمل شده وسیله خطوطی که نرخ حمل و نقل معموله از
اول ژوییه ۱۹۵۲ در آن از ۳هزارم فرانک تجاوز کرده است اضافه می‌شوند.
ب – برای مرسولات (( (مرسولات غیر از (() که مرسولات فنوپست نیز مشمول آن است
حداکثر یک هزارم فرانک.
2 – دستمزد حمل و نقل هوایی مربوط به دپشهای هوایی طبق نرخهای اصلی واقعی
(نرخهای اصلی تعیین شده در بند ۱) و مسافات کیلومتری ذکر‌شده در (لیست مسافت پست
هوایی) پیش‌بینی شده در بند یک ماده ۲۰۳ حرف (ب) آیین‌نامه از یک طرف و از طرف
دیگر طبق وزن با ظرف این‌دپش‌ها حساب شده‌اند در صورت اقتضاء وزن کیسه‌ها حساب
نمی‌شود.
3 – دستمزدهای حمل و نقل هوایی برای داخل کشور مقصد تحت فرم قیمت واحد برای هر یک
از دو نوع ((( و (() تعیین میشود این قیمتها بر‌اساس نرخهای پیش‌بینی شده در بند
1 و طبق حد متوسط مسافت متعادل مسیرهای طی شده توسط پست بین‌المللی روی خطوط داخلی
محاسبه‌می‌گردد. مسافت متوسط متعادل در عمل بر حسب وزن با ظرف کلیه دپشهای هوایی
رسیده به کشور مقصد معین میشود.
این قسمت پستهایی را هم که در داخل کشور از طریق هوایی فرستاده نشده‌اند شامل
می‌گردد.
4 – مبلغ دستمزدهای ذکر شده در بند ۳ در مجموع نباید از آن چه که بایستی واقعاً
برای حمل و نقل پرداخت شود تجاوز نماید.
5 – نرخهای حمل و نقل هوایی داخلی و بین‌المللی که از حاصل ضرب پایه نرخها و مسیر
به دست آمده‌اند و برای محاسبه دستمزدهای مذکور در‌بندهای ۲ و ۳ به کار برده
میشود بر حسب این که رقم به دست آمده بر حسب یک صدم یا یک هزارم کمتر یا بیشتر از
پنجاه باشد به بالاتر یا پایین‌تر از‌یک دهم تغییر داده می‌شوند.
ماده شصت و پنجم – حساب و صورت حساب دستمزدها برای حمل و نقل هوایی مراسلات
مکشوفه هوایی و ترانزیت.
1 – دستمزدهای حمل و نقل هوایی مربوط به مرسولات مکشوفه هوایی عبور اصولاً همان طور
که در بند ۲ ماده ۶۴ تعیین شده بر حسب وزن خالص‌مرسولات محاسبه می‌شوند در این حال
به جمع مبلغ دستمزدهای حمل و نقل پنج درصد اضافه میشود معهذا وقتی که در قلمرو
کشور مقصد این‌مراسلات از چند خط و شامل چندین توقفگاه استفاده می‌کنند دستمزدهای
هوایی بر اساس یک نرخ متعادل بر حسب وزن پست تخلیه شده (به واحد‌تن) در هر
توقفگاه معین شده، محاسبه می‌شوند.
2 – اداره واسطه در هر حال حق دارد که دستمزدهای حمل و نقل برای مراسلات مکشوفه
(((((((((((((() را بر اساس یک تعداد معین از‌تعرفه‌های معمولی که نباید از ۲۰
تعرفه تجاوز نماید و هر کدام مربوط به یک گروه از کشور مقصد بوده و بر حسب وزن پست
تخلیه شده به تن در‌مقاصد مختلف این گروه معین شده است محاسبه نماید. مبلغ این
دستمزد نباید در مجموع از آنچه که بایستی برای حمل و نقل پرداخت گردد تجاوز‌کند.
3 – صورت حساب دستمزدهای برای حمل و نقل هوایی مراسلات مکشوفه هوایی عبوری به طور
کلی طبق اطلاعات آماری که در هر شش ماه یک‌مرتبه و به مدت ۱۴ روز انجام می‌گیرد
تنظیم می‌شوند.
4 – با این حال اداره واسطه حق دارد وقتی که موضوع مربوط به مراسلاتی باشد که
اشتباهاً رسیده دستمزد را بر اساس وزن حقیقی مراسلات دریافت‌نماید.
ماده شصت و ششم – پرداخت دستمزدها.
1 – دستمزدهای مربوط به حمل و نقل هوایی دپشهای هوایی به غیر از موارد استثنایی
پیش‌بینی شده در بند ۲ و ۳ به اداره پست کشوری که سرویس‌هوایی مورد استفاده به او
تعلق دارد پرداخت میشود.
2 – به طور استثناء از بند ۱ دستمزدهای حمل و نقل را ممکن است به اداره پست کشوری
که فرودگاه آن دپشهای هوایی را توسط بنگاه‌های حمل و نقل‌هوایی دریافت می‌کند
پرداخت (به شرط این که بین این دو کشور و کشوری که سرویس هوایی به او تعلق دارد
توافقی صورت گرفته باشد).
3 – به طور استثناء از بند ۱ اداره‌ای که دپشهای هوایی را به یک بنگاه حمل و نقل
هوایی تسلیم کرده است می‌تواند دستمزدهای حمل و نقل یک‌قسمت از مسیر یا کلیه آن را
با موافقت اداره‌ای سرویسهای هوایی مورد استفاده به او تعلق دارد و در صورت اقتضا
با موافقت ادارات واسطه، به این‌بنگاه بپردازد.
4 – هر اداره‌ای که مراسلات مکشوفه هوایی عبوری را به اداره دیگری تحویل می‌دهد
بایستی دستمزدهای حمل و نقل را برای تمام مسیر هوایی بعدی‌به طور کامل به این
اداره پرداخت نماید.
ماده شصت و هفتم – دستمزد برای حمل و نقل هوایی دپشهایی که مسیر غیر مستقیمی را
طی می‌نمایند.
1 – اداره مبداء یک دپش که در طول راه مسیر غیر مستقیمی را طی می‌نماید بایستی
دستمزد حمل و نقل این دپش را تا فرودگاهی که بایستی تخلیه‌شود و قبلاً در برک
((((() پیش‌بینی شده است بپردازد.
2 – همچنین اداره مبداء هزینه‌های ارسال مربوط به مسافات بعدی دپش را تا محل مقصد
واقعی می‌پردازد.
3 – هزینه‌های اضافی که ناشی از طی مسیرهای غیر مستقیم بعدی دپش است تحت شرایط زیر
تأدیه میشود:
الف – توسط اداره‌ای که سرویسهای او مرتکب اشتباه در ارسال شده‌اند.
ب – توسط اداره‌ای که دستمزدهای پرداختی به شرکت هوایی که دپش را در جای دیگری غیر
از آن چه که در روی برگ ((((() ذکر شده دریافت نموده‌است.
ماده شصت و هشتم – دستمزد برای حمل و نقل هوایی پستهای گم شده یا از بین رفته.
در صورت فقدان یا از بین رفتن مرسولات پستی بر اثر یک سانحه هوایی یا هر حالت
دیگری که برای بنگاه حمل و نقل هوایی تولید مسئولیت می‌نماید‌هیچ گونه دستمزدی از
بابت امانات مفقود شده یا از بین رفته به آن قسمت از مسافت که طی شده است تعلق
نمی‌گیرد.
قسمت چهارم
مقررات نهایی
ماده شصت و نهم – شرایط تصویب پیشنهادات مربوط به قرارداد و آیین‌نامه اجرایی آن.
1 – به منظور لازم‌الاجرا شدن، پیشنهادات تسلیمی به کنگره مربوط به قرارداد حاضر و
آیین‌نامه اجرایی آن بایستی توسط اکثریت کشورهای عضو‌حاضر و رأی‌دهنده در کنگره
تصویب شود. نصف کشورهای شرکت‌کننده در کنگره بایستی در موقع رأی حاضر باشند.
2 – به منظور لازم‌الاجرا شدن پیشنهادات مربوط به قرارداد حاضر و آیین‌نامه اجرایی
که بین دو کنگره تهیه شده است بایستی شرایط زیر ملحوظ گردد:
الف – اتفاق آراء در صورتی که پیشنهاد مربوط باشد به تغییر مواد ۱ الی ۱۴ (قسمت
اول) ۱۵ – ۱۶ – ۱۹ – ۲۲ – ۲۳ – ۳۶ – ۳۷ – ۳۹ الی ۵۱ (قسمت‌دوم) ۶۹ و ۷۰ (قسمت
چهارم) قرارداد و تمام مواد پروتکل نهایی آن و مواد ۱۰۲ الی ۱۰۴ و ۱۰۵ بند ۱ و ۱۲۷
– ۱۶۱ – ۱۶۵-۱۷۵ – ۱۷۶ و ۲۰۴ آیین‌نامه‌آن.
ب – اکثریت دو سوم آراء در صورتی که پیشنهاد مربوط باشد به تغییر کامل سایر مقررات
غیر از آن چه که در حرف الف ذکر شده است.
ج – اکثریت آراء در صورت که پیشنهاد مربوط باشد به:
1 – تغییرات انشایی مقررات قرارداد و آیین‌نامه آن غیر از آن چه که در حرف الف ذکر
شده است.
2 – ترجمه مقررات قرارداد و پروتکل نهایی و آیین‌نامه آن به جز در صورت اختلاف
ارجاعی به حکمیت پیش‌بینی شده در ماده ۳۲ اساسنامه.
ماده هفتادم – به موقع اجراء گذاردن و مدت قرارداد.
قرارداد حاضر از اول ژانویه ۱۹۶۶ به موقع اجراء گذارده خواهد شد و تا به موقع
اجراء گذارده شدن احکام کنگره آینده به قوت خود باقی است.
نمایندگان مختار دولتهای کشورهای عضو قرارداد حاضر را در یک نسخه که در آرشیو
دولت کشور مقر اتحاد باقی می‌ماند امضاء نموده‌اند یک رونوشت‌از آن برای هر کشور
عضو وسیله دولت کشور مقر کنگره فرستاده میشود.
وین ۱۰ ژوییه ۱۹۶۴
پروتکل نهایی قرارداد پستی جهانی
در موقع امضاء قرارداد پستی جهانی نمایندگان مختار امضاء‌کننده با مواد زیر نیز
موافقت نمودند:
ماده اول – تعلق مرسولات پستی.
1 – ماده چهارم درباره کشورهای مشترک‌المنافع استرالیا – کانادا – جمهوری قبرس –
غنا – کشور پادشاهی متحد انگلستان و ایرلند شمالی -سرزمینهای ماوراء دریا که
روابط بین‌المللی آنها توسط دولت پادشاهی انگلستان و ایرلند شمالی تأمین می‌گردد –
ایرلند – جاماییکا – کویت – مالزی -جمهوری فدرال نیجریه – زلاند جدید – اوگاندا –
جمهوری متحد عربی – سیرالئون – جمهوری متحد تانگانیکا و زنگبار – ترینیته تباگو –
جمهوری‌عربی یمن و جمهوری سوسیالیست فدرال یوگسلاوی اجراء نمی‌شود.
2 – این ماده برای دانمارک نیز که مقررات داخلی آن اجازه پس گرفتن یا تغییر آدرس
مراسلات پستی را طبق تقاضای فرستنده از زمانی که گیرنده از‌وصول مرسوله به آدرسش
اطلاع حاصل نموده است نمی‌دهد اجراء نمی‌گردد.
ماده دوم – استثناء در مورد معافیت از حقوق پستی مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان.
به طور استثناء از مفاد مواد ۹ و ۱۶ کشورهای عضو که معافیت مطبوعات برجسته مخصوص
نابینایان را از حقوق پستی در سرویس داخلی خود قبول‌نمی‌کنند اختیار دارند نرخهای
ذکر شده در ماده ۹ را که در هر حال نباید از آن چه که در سرویس داخلشان معمول است
تجاوز کند دریافت دارند.
ماده سوم – هم ارزی – حدود اکثر و اقل.
1 – هر کشور عضو اختیار دارد نرخهای پیش شده در ماده ۱۶ بند ۱ را طبق تابلوی زیر
به میزان ۶۰ درصد اضافه و یا ۲۰ درصد کاهش دهد:
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۱۲۱(
2 – بین نرخهای انتخاب شده تا آنجا که ممکن است بایستی همان نسبتی که بین نرخهای
اصلی برقرار است ملحوظ گردد هر اداره پست اختیار دارد‌نرخهایش را با اضافه یا
تقلیل به سیستم پولی خودش برگرداند.
ماده چهارم – استثنائات در مورد اجرای تعرفه مطبوعات و نمونه‌های تجارتی.
1 – صرف نظر از ماده ۱۶ کشورهای عضو اختیار دارند برای مطبوعات و نمونه‌های تجارتی
نرخ سنگ اول را اجراء ننموده و نرخ ۶ سانتیم را در مورد‌آنها اجراء کنند.
وقتی که مطبوعات و نمونه‌های تجارتی در یک بسته جمع‌آوری شده باشند حداقل نرخ
نمونه‌های تجارتی بایستی از آن دریافت گردد.
2 – استثنائاً کشورهای عضو اختیار دارند نرخ بین‌المللی مطبوعات و نمونه‌های تجارتی
را به میزان نرخ پیش‌بینی شده در مقررات داخلی برای‌مرسولات از همان نوع در سرویس
داخلی دریافت کنند.
ماده پنجم – سیستم اونس ((((() از نظر تعیین اوزان.
صرف نظر از ماده ۱۶ بند یک و تابلوی مربوطه کشورهایی که به علت رژیم داخلیشان
نمی‌توانند نوع اوزان متری اعشاری را قبول کنند اختیار دارند از‌نظر تعیین اوزان
اونس ((((() را که معادل ۲۸.۳۴۶۵ گرم است به جای آن قرارداده و یک اونس را به ۲۰
گرم برای پاکات و ۲ اونس را به ۵۰ گرم‌برای مطبوعات – نمونه‌های تجارتی – بسته‌های
کوچک و مرسولات (فنوپست) تطبیق داده و بپذیرند.
ماده ششم – بسته‌های کوچک.
کشورهای عضو که نمی‌توانند سرویس بسته‌های کوچک را در ادارات خود برقرار کنند
اجباری در برقراری آن ندارند.
ماده هفتم – استثناء در مورد مقررات مربوط به مطبوعات.
صرف نظر از مقررات مربوط به ماده ۱۶ بند ۲ و ۳ و ماده ۲۰ بند ۲ و ماده ۳۹ بند ۲
مطبوعاتی که وزن آنها از ۳ کیلوگرم یا ۵ کیلوگرم به ترتیب تجاوز‌می‌کند در سرویس
داخلی کشور حبشه قبول نمی‌شوند مرسولات از همین نوع در سرویس پست بین‌المللی این
کشور نیز بدون رعایت نوع ارسال اعم‌از این که در کیسه‌های معمولی و یا در کیسه‌های
اتیکت‌دار خاص باشند قبول نمی‌شوند.
ماده هشتم – استثناء در قرار دادن اشیاء قیمتی درون نامه‌های سفارشی.
صرف نظر از ماده ۱۶ بند ۸ کشورهای نامبرده در زیر اجازه دارند که اشیاء قیمتی
نامبرده در همان بند را در پاکات سفارشی قبول نکنند – جمهوری‌آرژانتین – کشورهای
متحده برزیل – شیلی – السالوادور – هند – پاکستان – مکزیک – پرو – جمهوری متحده
عربی – جمهوری ونزوئلا
ماده نهم – پست کردن مرسولات مربوط به مراسلات پستی در خارجه.
هیچ یک از کشورهای عضو، ارسال و توزیع مرسولات مربوط به مرسولات پستی را که
فرستندگان آنها در قلمرو کشورشان ساکن بوده و بخواهند به‌منظور استفاده از نرخهای
تخفیفی مرسولات خود را در یک کشور خارجی شخصاً و یا توسط دیگران پست نمایند تعهد
نمی‌کنند.
در مورد این گونه مرسولات در صورتی که به مقدار زیاد هم بوده باشد و فرستنده
بخواهد با استفاده از نرخ پستی ارزان‌تر آنها را بفرستد به نحو فوق‌رفتار خواهد
شد.
همین مقررات بدون استثناء درباره مرسولاتی که فرستنده شخصاً آنها را در کشور مبداء
آماده نموده و سپس آنها را برای ارسال به آن طرف مرز انتقال‌دهد و یا در کشور آن
طرف مرز بسته‌بندی و برای تسلیم به پست آماده شود اجراء خواهد شد. اداره ذینفع حق
دارد این مرسولات را به مبدأ برگشت‌بدهد یا آنها را مشمول نرخهای داخلی خودش
قلمداد نماید چگونگی دریافت نرخها بستگی به انتخاب اداره ذینفع دارد.
ماده دهم – کوپن رپنس بین‌المللی.
به طور استثناء از ماده ۲۴ بند ۱ ادارات پست حق دارند فروش کوپن رپنس بین‌المللی
را به عهده نگیرند و یا فروش آن را محدود کنند.
ماده یازدهم – استرداد – تغییر یا اصلاح آدرس.
ماده ۲۶ برای کشورهای زیر: جمهوری آفریقای جنوبی – کشور مشترک‌المنافع استرالیا –
برمانی – کانادا – کشور پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند‌شمالی – کشورهای
ماوراء دریا که رابط بین‌المللی آنها توسط کشور سلطنتی انگلستان و ایرلند شمالی
تأمین می‌گردد – ایرلند – جاماییکا – کویت -مالزی – جمهوری فدرال نیجریه – زلاند
جدید – اوگاندا – سیرالئون – جمهوری متحد تانگانیکا و زنگبار ترینیته و تباگو که
مقررات داخلیشان اجازه‌برگشت یا تغییر آدرس مراسلات پستی را به تقاضای فرستنده
نمی‌دهد اجراء نمی‌گردد این ماده برای تغییر آدرس مرسولات از نوع مراسلات پستی
به‌مقصد هند نیز قبول نمی‌شود به علاوه کشور آرژانتین به درخواست استرداد یا تغییر
آدرس از کشورهایی که ماده ۲۶ را به استثنائاتی پذیرفته‌اند ترتیب‌اثر نمی‌دهد.
ماده دوازدهم – سایر نرخها غیر از نرخهای کرایه پست.
1 – کشورهای عضوی که نرخهای پستی داخلیشان بیش از نرخها پیش‌بینی شده در ماده ۱۶
که در قرارداد تعیین شده می‌باشد اجازه دارند که آن نرخها را‌در سرویس بین‌المللی
نیز اجراء کنند.
2 – به طور استثناء از بند ۳ ماده ۳۶ ادارات پست جمهوری آرژانتین – جمهوری کوبا –
پرو و فیلیپین اجازه دارند مطبوعات ارسالی در کیسه‌های‌اختصاصی سفارشی شده را قبول
نکنند بنا بر این غرامت مخصوصی که طبق بند ۲ ماده ۳۹ برای این نوع مرسولات
پیش‌بینی شده از ادارات مذکور‌قابل مطالبه نیست.
ماده سیزدهم – هزینه مخصوص ترانزیت وسیله شرکت حمل و نقل سیبریا و شرکت حمل و نقل
آند.
1 – اداره پست اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مجاز است که مبلغ ۱ فرانک و ۳۰
سانتیم اضافه بر هزینه‌های ترانزیت ذکر شده در بند ۱ ماده ۴۷برای اولین مسیر هر
کیلوگرم مراسلات پستی حمل شده به طور عبوری وسیله “ترانسیبرین” ((((((((((((((
دریافت نماید.
2 – اداره پست جمهوری آرژانتین مجاز است مبلغ ۳۰ سانتیم اضافه بر هزینه ترانزیت
مذکوره در بند ۱ ماده ۴۷ اولین مسیر مربوط به مسافات زمینی‌برای هر کیلوگرم
مراسلات پستی حمل شده به طور عبوری وسیله قسمت آرژانتین شرکت (فروکاریل ترانس
آندینو) (((((((((((((((((((((((دریافت نماید.
ماده چهاردهم – شرایط مخصوص ترانزیت برای افغانستان.
به طور استثناء از بند ۱ ماده ۴۷ اداره پست افغانستان مجاز است به علت مواجه بودن
با مشکلات مخصوص موقتاً حمل و نقل و ارتباط ترانزیتی‌دپش‌های سر به مهر و مرسولات
در کیسه‌های مکشوفه ((((((((((((((() را در کشور افغانستان با شرایط مخصوص و توافق
شده بین او و ادارات‌پستی ذینفع انجام دهد.
ماده پانزدهم – هزینه مخصوص انبارداری برای عدن.
به طور استثناء اداره پست عدن مجاز است نرخی معادل ۴۰ سانتیم برای هر کیسه از
کلیه دپشهای انبار شدن در عدن دریافت نماید به شرط این که این‌اداره هیچ گونه
دستمزد دیگری به عنوان ترانزیت زمینی یا دریایی برای این دپشها دریافت نکرده
باشد.
ماده شانزدهم – اضافه نرخ هوایی استثنایی.
به علت موقعیت خاص جغرافیایی اتحاد جماهیر شوروی اداره پست این کشور حق دارد یک
اضافه نرخ یک نواخت برای کلیه قلمرو روسیه دریافت‌نماید این اضافه نرخ از هزینه
واقعی حمل و نقل هوایی مرسولات از نوع مراسلات پستی نباید تجاوز کند.
ماده هفدهم – ارسال اجباری که توسط کشور مبداء تعیین شده باشد.
جمهوری سوسیالیستی فدرال یوگسلاوی فقط هزینه‌های حمل و نقل انجام شده‌ای که با
مقررات مربوط به خط تعیین شده در روی اتیکت‌های‌کیسه‌های (((( دپشهای هوایی
مطابقت داشته باشد قبول خواهد کرد.
نمایندگان تام‌الاختیار نامبرده زیر پروتکل حاضر را که همان ارزش مقررات مذکوره
در قرارداد را دارا می‌باشد تصویب و آن را در یک نسخه امضاء‌نمودند که در بایگانی
دولت مقر اتحاد ضبط میشود و رونوشتی از آن به وسیله کشور مقر کنگره برای هر یک از
دول شرکت‌کننده در کنگره فرستاده‌خواهد شد.
وین به تاریخ دهم ژوییه ۱۹۶۴
———————آیین‌نامه اجرایی قرارداد پستی جهانی——————
قسمت اول
مقررات کلی
فصل اول
اصول مشترک قابل اجراء در سرویس پست بین‌المللی
ماده ۱۰۱ – تنظیم و تصفیه حسابها.
ماده ۱۰۲ – پرداخت مطالبات به فرانک طلا – مقررات کلی.
ماده ۱۰۳ – طریقه پرداخت.
ماده ۱۰۴ – تثبیت هم‌ارزیها.
ماده ۱۰۵ – تمبرهای پستی – اعلام انتشار و مبادله آنها بین ادارات.
ماده ۱۰۶ – کارت شناسایی پستی.
ماده ۱۰۷ – کشورهای دور یا دور تلقی شده.
ماده ۱۰۸ – مهلت نگهداری مدارک.
ماده ۱۰۹ – آدرسهای تلگرافی.
ماده ۱۱۰ – کد تلگرافی پستی.
فصل دوم
دفتر بین‌المللی تهیه اطلاعات – انتشارات
ماده ۱۱۱ – چگونگی ارسال اطلاعات به دفتر بین‌المللی برن.
ماده ۱۱۲ – انتشارات.
ماده ۱۱۳ – توزیع نشریات.
قسمت دوم
مقررات مربوط به مراسلات پستی
باب اول
شرایط قبول مرسولات مربوط به مرسولات
فصل اول
مقررات قابل اجراء جهت کلیه انواع مراسلات
ماده ۱۱۴ – آدرس – شرایط.
ماده ۱۱۵ – مرسولات پست رستانت.
ماده ۱۱۶ – مرسولات ارسالی به طور معاف از کرایه پستی.
ماده ۱۱۷ – مرسولاتی که تحت کنترل گمرکی قرار می‌گیرند.
ماده ۱۱۸ – مرسولات معاف از حقوق و عوارض.
فصل دوم
قواعد مربوط به بسته‌بندی مرسولات
ماده ۱۱۹ – شرایط بسته‌بندی.
ماده ۱۲۰ – شرایط قبول مواد زیست‌شناسی نابودشدنی.
ماده ۱۲۱ – شرایط قبول مواد رادیواکتیویته.
ماده ۱۲۲ – شرایط و بررسی محتویات.
ماده ۱۲۳ – مراسلات تحت لفاف شفاف.
فصل سوم
مقررات مخصوص قابل اجرا برای هر نوع مرسوله
ماده ۱۲۴ – نامه‌ها.
ماده ۱۲۵ – کارت پستی ساده.
ماده ۱۲۶ – کارتهای پستی جواب پرداخت شده.
ماده ۱۲۷ – مطبوعات.
ماده ۱۲۸ – مطبوعات و یادداشتها و ضمائم مجاز.
ماده ۱۲۹ – مطبوعات به شکل کارت.
ماده ۱۳۰ – مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان.
ماده ۱۳۱ – نمونه‌های تجارتی.
ماده ۱۳۲ – نمونه‌های تجارتی – ذکر نکات مجاز.
ماده ۱۳۳ – بسته‌های کوچک.
ماده ۱۳۴ – مرسولات فنوپست.
ماده ۱۳۵ – جمع انواع مختلف اشیاء در یک بسته واحد.
باب دوم
مرسولات سفارشی
فصل واحد
ماده ۱۳۶ – مرسولات سفارشی.
ماده ۱۳۷ – قبض رسید.
ماده ۱۳۸ – قبض رسید درخواست شده پس از تسلیم مرسوله به پست.
ماده ۱۳۹ – تسلیم به شخص گیرنده.
باب سوم
عملیات صادره و وارده
فصل واحد
ماده ۱۴۰ – اجرای مهر تاریخدار.
ماده ۱۴۱ – مرسولات با موزع مخصوص.
ماده ۱۴۲ – مرسولات بدون تمبر با کسر تمبر.
ماده ۱۴۳ – برگشت (قسمت () بولتن‌های مربوط به تأدیه کرایه کرایه پستی – پس دادن
نرخها و حقوق.
ماده ۱۴۴ – مرسولات مجدداً ارسال شده.
ماده ۱۴۵ – ارسال مجدد دسته‌جمعی مراسلات پستی.
ماده ۱۴۶ – مرسولات توزیع نشده.
ماده ۱۴۷ – استرداد. تغییر آدرس.
ماده ۱۴۸ – استرداد تغییر یا اصلاح آدرس مرسولات پست شده در کشور دیگری غیر از
کشوری که درخواست استرداد را دریافت نموده است.
ماده ۱۴۹ – مطالبه‌نامه‌ها – مرسولات عادی.
ماده ۱۵۰ – مطالبه‌نامه‌ها – مرسولات سفارشی.
ماده ۱۵۱ – درخواست اطلاعات.
ماده ۱۵۲ – مطالبه‌نامه‌ها و درخواستهای اطلاعات مربوط به مرسولاتی که در کشور
دیگری به پست تسلیم شده‌اند.
باب چهارم
مبادله مرسولات پستی
فصل واحد
ماده ۱۵۳ – برگ اعلام (فویداوی).
ماده ۱۵۴ – انتقال مرسولات سفارشی.
ماده ۱۵۵ – انتقال مرسولات توسط موزع مخصوص.
ماده ۱۵۶ – ترتیب بستن دپشها.
ماده ۱۵۷ – تحویل دپشها.
ماده ۱۵۸ – بازرسی دپشها.
ماده ۱۵۹ – ارسال دپشها – برگ کنترل.
ماده ۱۶۰ – مبادله دپشها به طور سر به مهر.
ماده ۱۶۱ – ترانزیت دپشها به طور سربسته (سر بمهر) و ترانزیت به طور مکشوفه
(سرباز).
ماده ۱۶۲ – ارسال مرسولات.
ماده ۱۶۳ – دپشهای مبادله شده با کشتیها یا هواپیماهای جنگی.
ماده ۱۶۴ – برگشت کیسه‌های خالی.
باب پنجم
مقررات مربوط به هزینه‌های ترانزیتی
فصل اول
عملیات آماری
ماده ۱۶۵ – دوره و مدت آمار.
ماده ۱۶۶ – تشکیل و تعیین دپشهای سر به مهر در دوره آماری.
ماده ۱۶۷ – تعیین تعداد کیسه‌ها و وزن دپشهای سر بمهر.
ماده ۱۶۸ – تنظیم فهرستهای دپشهای سر بمهر.
ماده ۱۶۹ – دپشهای سر به مهر مبادله شده با کشتیها یا هواپیماهای جنگی.
ماده ۱۷۰ – برگ ترانزیت.
ماده ۱۷۱ – ارسال نمونه‌ها ((((((((((((((((( استثنائات.
ماده ۱۷۲ – سرویسهای فوق‌العاده.
فصل دوم
تنظیم – پرداخت و تجدید نظر در حسابها
ماده ۱۷۳ – تنظیم و ارسال و تأیید حسابهای هزینه ترانزیت.
ماده ۱۷۴ – صورت حسابهای سالیانه. مداخله دفتر بین‌المللی.
ماده ۱۷۵ – پرداخت هزینه‌های ترانزیت.
ماده ۱۷۶ – تجدید نظر در صورت حسابهای هزینه‌های ترانزیتی.
باب ششم
سایر مقررات
فصل واحد
ماده ۱۷۷ – مکاتبات جاری بین ادارات.
ماده ۱۷۸ – مشخصات تمبرهای پستی و علامات تأدیه کرایه پست.
ماده ۱۷۹ – استفاده از تمبر پستی یا علامات ماشین نقش تمبر تقلبی
ماده ۱۸۰ – کوپن رپنس بین‌المللی.
ماده ۱۸۱ – صورت حساب مربوط به هزینه‌های گمرکی و غیره با اداره‌ای که مرسولات
معاف از حقوق و عوارض را قبول نموده است.
ماده ۱۸۲ – نمونه‌های مورد استفاده عمومی.
قسمت سوم
مقررات مربوط به حمل و نقل هوایی
فصل اول
ترتیب ارسال
ماده ۱۸۳ – علامتگذاری مراسلات هوایی با اضافه نرخ.
ماده ۱۸۴ – بی‌ارزش شدن علامات (هوایی) – (آئروگرام).
ماده ۱۸۵ – مراسلات هوایی که در دپشهای زمینی قرارداده شده‌اند.
ماده ۱۸۶ – مراسلات هوایی عبوری مکشوفه – تشکیل بسته‌های مخصوص.
ماده ۱۸۷ – علامتگذاری دپشهای هوایی.
ماده ۱۸۸ – چگونگی ثبت وزن دپشهای هوایی.
ماده ۱۸۹ – مرسولات هوایی ترانزیتی مکشوفه عملیات آماری.
ماده ۱۹۰ – ارسال مرسولات هوایی ترانزیتی مکشوفه – تهیه و بررسی برگهای (((.
ماده ۱۹۱ – مرسولات هوایی ترانزیتی مکشوفه – خارج از عملیات آماری.
ماده ۱۹۲ – برگ تحویل.
ماده ۱۹۳ – کیسه‌های حاوی انواع مختلف مرسولات پستی هوایی.
ماده ۱۹۴ – نقل و انتقال دپشهای هوایی.
ماده ۱۹۵ – اعاده کیسه‌های هوایی خالی.
ماده ۱۹۶ – اتخاذ تصمیم در صورت قطع پرواز یا انحراف دپشها.
ماده ۱۹۷ – اتخاذ تصمیم در صورت بروز حوادث.
فصل دوم
حسابداری – پرداخت حسابها
ماده ۱۹۸ – چگونگی تصفیه حساب دستمزدهای حمل و نقل هوایی.
ماده ۱۹۹ – چگونگی تسویه حساب هزینه‌های ترانزیت زمینی مربوط به دپشهای هوایی.
ماده ۲۰۰ – تنظیم فهرست اوزان.
ماده ۲۰۱ – انتقال و قبول فهرستهای اوزان و صورت حسابهای مخصوص.
فصل سوم
دادن اطلاعات وسیله ادارات و توسط دفتر بین‌المللی
ماده ۲۰۲ – تهیه اطلاعات وسیله ادارات.
ماده ۲۰۳ – تهیه مدارک توسط دفتر بین‌المللی.
قسمت چهارم
مقررات نهایی
ماده ۲۰۴ – به موقع اجراء گذاردن و مدت اعتبار آیین‌نامه.
ضمیمه‌ها
نمونه‌ها (رجوع شود به فهرست نمونه‌ها).
آیین‌نامه اجرایی قرارداد پستی جهانی
امضاء‌کنندگان زیر به نام ادارات متبوعه خود نظر به بند ۵ ماده ۲۲ اساسنامه اتحاد
پستی جهانی حدود زیر را به منظور ضمانت اجرایی قرارداد پستی‌جهانی در یک توافق
مشترک پذیرفته‌اند:
قسمت اول
مقررات کلی
فصل اول
اصول مشترک قابل اجراء در سرویس پست بین‌المللی
ماده صد و یک – تنظیم و تصفیه حسابها:
1 – هر اداره حسابهای خود را تنظیم و در دو نسخه جهت اداره طرف خود ارسال می‌دارد،
یکی از دو نسخه تأیید شده یا احتمالاً اصلاح شده و یا همراه‌یک فهرست از اختلافات
جهت اداره طلبکار برگشت میشود. این حساب برای تنظیم صورت حساب نهایی بین دو اداره
به کار می‌رود.
2 – در مبلغ هر حساب تنظیم شده به فرانک طلا از سانتیم‌ها صرف نظر میشود.
3 – به موجب بند ۵ ماده ۱۱۲ آیین‌نامه کلی، دفتر بین‌المللی تصفیه حسابهای مربوط
به پست بین‌المللی را تضمین می‌نماید. ادارات ذینفع برای این کار‌بین خود و یا با
دفتر بین‌المللی برن برای طرز تصفیه حسابهای خود سازش می‌کنند، حسابهای سرویس
تله‌کمونیکاسیون نیز ممکن است مشمول این‌تصفیه حساب بشوند.
ماده صد و دو – پرداخت مطالبات به فرانک طلا – مقررات کلی:
1 – با توجه به ماده ۱۳ قرارداد: طرق پرداخت مطالبات که در ماده بعد پیش‌بینی شده
برای کلیه مطالبات تبدیل شده به فرانک طلا و ناشی از مبادلات‌پستی و منتج از
حسابهای کلی یا فهرست‌هایی که توسط دفتر بین‌المللی قبول شده‌اند و یا صورت حساب
یا فهرست‌هایی که بدون دخالت دفتر مذکور‌تدوین شده: اجراء میشود. همچنین این
مقررات برای تصفیه اختلافات، پرداخت بهره و در صورت لزوم پرداخت به طور اقساطی نیز
قابل اجرا است.
2 – هر اداره آزاد است که مبالغی را که به حساب بدهی او وارد شده موقعی که این
بدهی‌ها مورد قبول قرار گرفت به طور اقساط بپردازد.
3 – هر اداره می‌تواند مطالبات پستی یا سایر مطالباتش را که میزان آن به فرانک طلا
تعیین گردیده در روابط با اداره دیگر به طور پایاپای تسویه نماید. به‌شرط آن که
مدت پرداخت مراعات بشود این تهاتر ممکن است ضمن توافق مشترک به حساب مطالبات سرویس
تله‌کمونیکاسیون نیز تعمیم داده شود،در صورتی که هر دو کشور سرویس پست و
تله‌کمونیکاسیون را دائر کرده باشند. پایاپای کردن مطالبات ناشی از مبادلات پستی
یا تلگرافی که توسط‌نمایندگان یک سازمان یا مؤسسه‌ای که تحت نظر یک اداره پستی کار
می‌کند انجام نمی‌شود مگر آن که اداره پست مزبور با آن موافق باشد.
ماده صد و سه – طریقه پرداخت:
1 – مطالبات توسط اداره بدهکار به اداره طلبکار ضمن تسعیر مبلغ به ارز خودشان بر
طبق اصولی که بعداً ذکر میشود پرداخت می‌گردد.
2 – ادارات ذینفع می‌توانند مطالبات خود را به فلز طلا یا به یک طریق اختصاصی دیگر
بپردازند. همچنین آنها می‌توانند این مطالبات را به توسط‌بانکهایی که از مقررات
بین‌المللی بانکی ((((() بال (سوییس) تبعیت می‌کنند منتقل نموده و یا بالاخره از
توافق‌های پولی مخصوصی که بین‌کشورهای متبوعه آنها منعقد شده استفاده نمایند.
3 – در صورت این طرق پرداخت امکان نداشته باشد اداره بدهکار، انتقال وجه را توسط
چک یا برات و یا با انتقال وجه از حساب خود به حساب دیگر‌در یکی از نقاط تابع
اداره کشور طلبکار انجام می‌دهد. از انتقال حساب پستی ((((((((((((((( نیز به طور
رایگان ممکن است برای این امر استفاده‌نمود و در صورتی که مبلغ بدهی از یکصد فرانک
تجاوز نکند می‌توان از مانداپست (برات پستی) نیز استفاده کرد.
4 – انتقال وجه مذکوره در بند۳ به طریق زیر انجام میشود:
الف – به طور کلی به مأخذ پول طلا یعنی پول کشوری که بانک ناشر اسکناس و یا یک
مؤسسه ناشر اسکناس رسمی دیگر، طلا را در مقابل پول ملی به‌نرخ ثابتی که بر طبق
قانون یا بر طبق یک توافق با دولت تعیین شده خرید و فروش می‌نماید. اگر پول چندین
کشور مناسب با این شرایط باشد، کشور‌طلبکار پولی را که برای او مناسب‌تر است
انتخاب می‌کند.
ب – در صورتی که طلبکار قبول کند، اداره بدهکار می‌تواند به پول خودش یا به هر پول
دیگری بدهی خود را پرداخت نماید.
5 – وقتی که پول پرداختی با تعریفی که از پول طلا شده تطبیق ننماید باید در صورت
امکان آن را به طلا برگرداند خواه مستقیماً طبق (قرارداد‌اختصاصی بین کشورهای
ذینفع – تسعیر تثبیت شده توسط صندوق بین‌المللی پول قانون داخلی – توافق بین دولت
و یک مؤسسه رسمی ناشر‌اسکناس) و خواه توسط پول طلای دیگری که ارتباط ثابتی با هم
دارند. تسعیر بر طبق هم ارزی طلا که در این شرایط تعیین گردیده و توسط هر دو‌کشور
شناخته شده انجام می‌گیرد.
6 – وقتی که پولی را که باید پرداخت شود نتوان به پول طلا برگرداند تبدیل بدهی به
طلا طبق نرخ رسمی یا بانکی کشور بدهکار در همان روز یا روز‌قبل آن انجام می‌گیرد
با این عمل بدهی به مأخذ قیمت ثابت پول طلا تسعیر و بعداً به پول کشور بدهکار حساب
شده و بالاخره به پول مورد انتخاب‌تبدیل میشود.
7 – با این حال اگر به علت تفاوت جزئی موجود بین ارزش پول در نقاط مختلف مبلغ
تعیین شده بر طبق بند ۵ یا ۶ بیشتر یا کمتر از ۵% نرخ روز کشور‌طلبکار باشد این
تسویه حساب نسبت به همان قیمت ۵% با یک عمل تکمیلی تصحیح میشود.
8 – سود و زیانهای بیش از ۵ درصد حاصله از یک کاهش یا افزایش مقایسه پول طلا یا
تسعیر یک پول که ممکن است به طلا برگردانده شود و تا روز‌دریافت سند پرداخت ایجاد
شده است بین دو اداره به طور تساوی تقسیم می‌شوند با این حال در صورت تأخیر غیر
موجه بیش از چهار روز (بدون‌تعطیل و بدون محاسبه روز حواله پرداخت یا انتقال
حساب) در ابلاغ این حواله به بانک فقط اداره بدهکار مسئول زیان خواهد بود اگر بر
اثر تأخیر،افزایشی حاصل شود نصف این افزایش بایستی به حساب اداره بدهکار منظور
گردد. مدت تسویه اختلافات از روز وصول مبلغ یا اعلام اعتبار یا قبض‌صندوق حساب
میشود.
9 – چنانچه تساوی یا هم ارزی مورد استفاده اداره بدهکار در موقع واریز به صندوق
مورد قبول اداره طلبکار واقع نشود و با این شرط که پرداخت با پول‌طلا یا پولی که
قابل تسعیر به پول طلا باشد انجام شده باشد مقررات بند هشت قابل اجراء است. البته
در صورتی که نوع پول از نوع پول اداره طلبکار‌باشد و هر گاه پرداخت با پول دیگری
غیر از پول کشور طلبکار انجام پذیرد و در صورتی که در فاصله مدت پرداخت تفاوت قابل
توجهی متجاوز از(۵%) حاصل شود و این تفاوت ناشی از مبادله پول یا تبدیل ارزش آن با
پول کشور طلبکار باشد و ناشی از ترقی و تنزل خود پول در بازار نباشد،مقررات فوق
باز هم اجراء می‌گردد.
10 – هر گاه مبلغ مورد مطالبه از ۵۰۰۰ فرانک تجاوز کند تاریخ خرید و تاریخ حواله و
مبلغ اصلی پرداخت یا به تاریخ ترتیب پرداخت و مبلغ انتقالی به‌حساب یا پرداخت خود
پول بایستی به وسیله تلگراف و به هزینه اداره طلبکار به اداره اخیرالذکر در صورتی
که خود درخواست کرده باشد مخابره شود.
11 – هزینه‌های پرداخت (حقوق – مخارج بانکی هزینه نگهداری پول – حق‌العمل و غیره)
دریافتی که در کشور بدهکار دریافت میشود به عهده اداره‌بدهکار – است ولی
هزینه‌های دریافتی در کشور طلبکار که هزینه حواله پول وسیله بانک‌های واسطه در
کشورهای ثالث نیز شامل آن می‌گردد، به عهده‌اداره طلبکار می‌باشد. البته در صورتی
که حذف این مخارج با گرفتن تخفیف امکان‌پذیر باشد به نفع اداره طلبکار خواهد بود
به شرط این که اداره‌اخیرالذکر خود این مورد را درخواست کرده باشد.
12 – پرداخت بایستی تا آن جا که ممکن است به طور سریع و حداکثر قبل از انقضای مدت
چهار ماه از تاریخ دریافت صورت حسابهای کلی یا‌اختصاصی صورت گیرد این حسابها یا
صورت حسابهایی که رقم کامل مبلغ پرداختی را نشان می‌دهد به شرط یک توافق مشترک
قابل تقسیط خواهد‌بود. در صورت گذشتن این مدت به مبالغ بدهی سالیانه ۵ درصد سود
قانونی در سال تعلق می‌گیرد – برای پرداخت ممکن است وسیله (چک و برات و‌غیره) یا
انعقاد رسمی انتقال پرداخت به سازمان مسئول نقل و انتقال پول در کشور بدهکار بین
ادارات توافق انجام گیرد.
13 – وقتی که اداره طلبکار مدت پرداخت مورد نظر خود را به موقع به اطلاع اداره
بدهکار نرسانده باشد و حداکثر سه هفته قبل از انقضای این مدت‌مایل باشد شرایط
تصفیه حسابها را که با یک توافق مشترک (طبق بند ۴ حرف ب) مورد قبول قرارداده است
تغییر دهد، اداره بدهکار مجاز است از همان‌پولی که برای پرداخت آخرین پرداختی خود
استفاده نموده است مجدداً استفاده نماید.
ماده صد و چهار – تثبیت هم‌ارزیها:
1 – ادارات پست هم‌ارزیهای هزینه‌های پستی پیش‌بینی شده در قرارداد و
مقاوله‌نامه‌ها و همچنین قیمت فروش کوپن رپنس بین‌المللی را پس از توافق‌با دفتر
بین‌المللی که مسئول اعلام قیمت فروش آن کوپن رپنسها می‌باشد، تعیین می‌کند. به
این مناسبت هر اداره بایستی دفتر بین‌المللی را از ضریب‌تبدیل فرانک طلا به پول
کشور خود مطلع نماید. همین عمل در موقع تغییر هم‌ارزیها نیز انجام می‌گیرد.
2 – هم‌ارزیها یا تغییر هم‌ارزیها را یک ماه و حداقل ۱۵ روز بعد از اعلام دفتر
بین‌المللی بایستی اجراء کرد.
3 – دفتر بین‌المللی یک نشریه شاخص از هم ارزی نرخها و ضریب تبدیل پول و قیمت
فروش کوپن رپنس بین‌المللی مذکوره در بند یک و در صورت‌اقتضاء اطلاعاتی در مورد
پورسانتاژ افزایش یا کسر هزینه‌های اجراء شده بر طبق ماده سوم پروتکل نهایی
قرارداد برای هر کشور منتشر می‌نماید.
4 – کسور پولی که از تکمیل نرخ متعلقه به مراسلات پستی دارای کسر تمبر ایجاد
میشود به یک واحد صحیح پولی توسط اداره‌ای که این نرخ را‌دریافت می‌نماید تبدیل
می‌گردد مبلغی که به این عنوان اضافه میشود از ۵ سانتیم نباید تجاوز کند. (مثلاً
مبلغی که برای کسر تمبر یک مراسله پستی‌باید دریافت شود اگر ۴۸ سانتیم بود ۵۰
سانتیم و اگر ۴۲ سانتیم بود ۴۰ سانتیم حساب و دریافت می‌گردد).
5 – هر اداره هم ارزی نرخ معینه برای غرامات پیش‌بینی شده در ماده ۳۹ قرارداد را
مستقیماً به دفتر بین‌المللی اعلام می‌نماید.
ماده صد و پنج – تمبرهای پستی – اعلام انتشار و مبادله آنها بین ادارات.
1 – هر تمبر جدیدی که انتشار می‌یابد به وسیله اداره منتشرکننده توسط دفتر
بین‌المللی ضمن یادداشت لازم و ذکر مناسبت انتشار تمبر و مشخصات و‌موضوع تمبر
مزبور به اطلاع سایر کشورها می‌رسد.
2 – ادارات پست، از تمبرهای پستی خود توسط دفتر بین‌المللی یک مجموعه که حاوی سه
سری تمبر است با یکدیگر مبادله می‌کنند.
ماده صد و شش – کارت شناسایی پستی:
1 – هر اداره دفاتر یا سرویسهایی را که کارتهای شناسایی پستی را صادر می‌کنند
مشخص می‌نماید.
2 – این کارتها روی نمونه‌هایی طبق مدل ((( (ضمیمه)(
(((پاورقی: (ضمیمه): فرمولها و نمونه‌های پستی مربوط به متن قرارداد و آیین‌نامه
اجرایی در آخر هر قسمت از کتاب با ترجمه فارسی آن آورده شده‌است. هر جا کلمه ضمیمه
در پرانتز مشاهده شود به نمونه‌های آخر کتاب مراجعه گردد.(( توسط دفتر بین‌المللی
تهیه شده است تنظیم می‌گردد.
3 – در موقع درخواست کارت شناسایی، متقاضی باید عکس خود را تسلیم و مشخصاتش را
اعلام نماید ادارات دستورات لازم را برای تهیه کارتها، پس‌از بررسی دقیق مشخصات
متقاضی صادر می‌کنند.
4 – این تقاضا توسط نماینده پست در دفتر مربوطه ثبت میشود سپس با مرکب و به حروف
لاتین به وسیله دست یا ماشین تحریر و بدون‌قلم‌خوردگی، کلیه نکاتی را که روی نمونه
درج شده است پر کرده و عکس را در محل تعیین شده الصاق می‌نماید. بعد به میزان نرخ
دریافتی تمبر پست‌به طوری که نصف در روی عکس و نصف در روی کارت قرار گیرد چسبانده
و با مهر تاریخدار که تاریخ آن مشخص باشد آن را باطل می‌کند. بعداً کارت‌را با همین
مهر یا مهر رسمی به طوری که نصف آن در قسمت فوقانی عکس و نصف آن روی کارت قرار
گیرد، ممهور نموده و بالاخره پس از ممهور‌کردن صفحه سوم کارت آن را امضاء کرده سپس
در مقابل اخذ رسید به ذینفع تسلیم می‌نماید.
5 – هر اداره، اختیار صدور کارتهای سرویس بین‌المللی را بر طبق مقررات قابل اجراء
برای کارتهای سرویس داخلیش دارد.
6 – ادارات می‌توانند به فرمول ((( یک برگ دریافت یادداشتهای مخصوص، برای احتیاجات
سرویس داخلیشان اضافه نمایند.
ماده صد و هفت – کشورهای دور یا دور تلقی شده:
1 – کشورهایی که برای حمل و نقل زمینی سریع بین آنها بیش از ۱۰ روز وقت لازم باشد،
کشورهای دور تلقی می‌شوند. همچنین کشورهایی که حد‌متوسط پستهای متبادله بین آنها
از دو بار در ماه کمتر باشد.
2 – کشورهایی که مقررات مهلت‌های پیش‌بینی شده در قرارداد پستی و مقاوله‌نامه‌ها
به علت دوری راه در آن جا رعایت نمی‌گردد و همچنین‌کشورهایی که به علت وسعت زیاد،
راه‌های مواصلاتی داخلی آنها به اندازه کافی توسعه نیافته است، کشورهای دور تلقی
می‌شوند.
ماده صد و هشت – مهلت نگهداری مدارک:
1 – مدارک سرویس بین‌المللی بایستی حداقل ۱۸ ماه از تاریخ مربوط به این مدارک
نگهداری شوند.
2 – مدارک مربوط به یک دعوی و یا یک مطالبه‌نامه، بایستی تا ختم و تصفیه موضوع
نگهداری شوند. اگر اداره ادعاکننده به طور منظم نتیجه تحقیقات‌را اطلاع بدهد و بعد
از طی شش ماه از تاریخ مکاتبه هیچ نوع ایراد و اعتراضی از طرف اداره مقابل دریافت
ننماید موضوع خاتمه یافته تلقی میشود.
ماده صد و نه – آدرسهای تلگرافی.
برای مکاتبات تلگرافی بین ادارات از آدرسهای تلگرافی زیر استفاده میشود:
الف – ((((((( برای تلگرافات به مقصد ادارات مرکزی پست.
ب – ((((((( برای تلگرافات به مقصد دفاتر پستی.
ج – (((((( برای تلگرافات به مقصد دفاتر مبادله.
2 – این آدرسهای تلگرافی بعد از تعیین محل و مقصد تلگراف و در صورت لزوم سایر
مشخصات لازم ذکر می‌گردند.
3 – آدرس تلگرافی دفتر بین‌المللی ((((((((( می‌باشد.
4 – آدرسهای تلگرافی مذکوره در بند ۱ و ۳ که با تذکرات دفتر فرستنده تکمیل شده
برای امضاء مکاتبات تلگرافی نیز به کار برده می‌شوند.
ماده صد و ده – کد تلگرافی پستی.
اداراتی که مایلند از کد تلگرافی پستی استفاده کنند (خواه در دو جهت و یا فقط
برای تلگراف‌های وارده) بایستی موضوع را به دفتر بین‌المللی اطلاع‌بدهند که دفتر
مزبور نیز به نوبه خود آن را به سایر ادارات اطلاع دهد.
فصل دوم
دفتر بین‌المللی – تهیه اطلاعات – انتشارات
ماده صد و یازده – چگونگی ارسال اطلاعات به دفتر بین‌المللی.
1 – ادارات بایستی موضوعهای زیر را به دفتر بین‌المللی اطلاع داده یا در اختیار او
بگذارند:
الف – تصمیمات خودشان را در مورد اجرا یا عدم اجرای بعضی از مقررات کلی قرارداد و
آیین‌نامه آن.
ب – ذکر آن چه را که با اجرای ماده ۱۷۸ بند ۳ پذیرفته‌اند مانند هم ارزی و توضیح
(نرخهای دریافتی) یا کرایه حمل پرداختی.
ج – نرخهای تخفیفی که طبق ماده ۸ قرارداد پذیرفته‌اند و ذکر کشورهایی که این نرخها
برای آنها اجراء می‌گردند.
د – هزینه حمل و نقل فوق‌العاده که طبق ماده ۴۹ قرارداد دریافت میشود و صورت
اسامی کشورهایی که این هزینه در مورد آنها اجرا می‌گردد و در‌صورت لزوم تغییر
سرویسهایی که موجب دریافت این هزینه می‌شوند.
ه – راهنماییهای مفید در مورد احکام گمرکی و ممنوعات و شرایط صدور و ورود و
ترانزیت مرسولات پستی در سرویس خودشان.
و – تعداد اعلامیه‌های گمرکی مورد لزوم برای بسته‌هایی که به مقصد آن کشور ارسال
گردیده و تحت کنترل گمرکی قرار می‌گیرند و زبانی که این‌اعلامیه‌ها یا اتیکتهای
گمرک بایستی به آن نوشته شود.
ز – ذکر اشیای مشمول حقوق گمرکی که در بسته‌هایی که به نرخ پاکت قبول می‌شوند
قرار می‌گیرند و ادارات این نوع بسته‌ها را قبول نموده یا از قبول آن‌خودداری
می‌نمایند.
ح – لیست مسافات کیلومتری برای خط‌سیرهای زمینی که دپشهای ترانزیت در کشور آنها طی
می‌کند.
ط – لیست خطوط کشتیرانی که از بنادر آنها عزیمت و برای حمل دپشهایی که دارای خط
سیر معین هستند مورد استفاده قرار می‌گیرد. با تعیین مسافت‌و مدت خط سیر بین بندر
بارگیری و هر یک از بنادر و توقفگاه‌های بعدی، فواصل زمانی سرویس و کشورهایی که
هزینه ترانزیت دریایی (در صورت‌استفاده از راه دریایی) بایستی به آنها پرداخت
گردد.
ی – لیست کشورهای دور افتاده و مشابه.
ک – اطلاعات لازم در مورد تشکیلات و ادارات داخلیشان.
ل – نرخهای پستی داخلیشان.
2 – کلیه تغییرات در مورد اطلاعات ذکر شده در بند ۱ بایستی بدون تأخیر اطلاع داده
شود.
3 – ادارات بایستی برای دفتر بین‌المللی برن دو نسخه از مدارک منتشره جهت سرویس
داخلی و بین‌المللیشان ارسال نمایند همچنین در صورت امکان‌از سایر تألیفات منتشره
مربوط به سرویسهای پستی نیز برای دفتر بین‌المللی بفرستند.
ماده صد و دوازده – انتشارات.
1 – دفتر بین‌المللی برن با استفاده از اطلاعاتی که طبق ماده ۱۱۱ از ادارات پستی
دریافت نموده است یک مجله رسمی، حاوی اطلاعات مورد استفاده‌عمومی مربوط به اجرای
قرارداد و آیین‌نامه قابل اجراء در هر کشور عضو منتشر می‌کند. همچنین مجلات
متشابهی مربوط به اجرای مقاوله‌نامه‌ها و‌آیین‌نامه‌های مربوطه، بر طبق اطلاعاتی
که کشورهای ذینفع در اختیار او گذارده‌اند منتشر می‌نماید که این مقررات مربوط
میشود به آیین‌نامه اجرایی هر‌یک از مقاوله‌نامه‌ها.
2 – به علاوه دفتر بین‌المللی، وسیله اطلاعاتی که توسط ادارات و احتمالاً وسیله
سازمان ملل متحد در مورد آن چه که مربوط به حرف (ز) می‌باشد و‌در اختیار او قرار
می‌گیرد نشریات زیر را منتشر می‌سازد:
الف – یک لیست حاوی آدرسها و نام رؤسا و اعضای عالی رتبه ادارات پست.
ب – یک مجموع از دفاتر پست.
ج – یک لیست مسافت کیلومتری مربوط به مسیرهای زمینی دپشهای ترانزیتی.
د – یک لیست از خطوط دریایی (کشتیرانی).
ه – یک لیست از کشورهای دور و دور تلقی شده.
و – یک نشریه حاوی هم‌ارزیها.
ز – یک لیست از اشیاء ممنوعه و مواد مخدره که مشتقات آن نیز در آن گنجانیده شده
است.
ح – یک مجموعه از اطلاعات مربوط به تشکیلات و سرویسهای داخله ادارات پست.
ط – یک مجموعه از نرخهای داخلی ادارات پست.
ی – اطلاعات آماری سرویسهای پستی، اعم از داخلی و بین‌المللی.
ک – مطالعات و نظریات – گزارشات – و سایر توضیحات مربوط به سرویس پست.
ل – یک فهرست عمومی از هر نوع اطلاعات مربوط به سرویس پستی مدارک و کتابهایی که به
عنوان امانت در اختیار ادارات قرار می‌گیرد. (فهرست((().
3 – علاوه بر این نشریات زیر را نیز منتشر می‌نماید.
اول – یک کد تلگرافی سرویس پست بین‌الملل (کد تلگرافی ((().
دوم – یک مجموع از اصطلاحات و واژه‌های پستی بین‌المللی که به چند زبان تدوین شده
است.
4 – تغییراتی که در اوراق مختلف مذکور در بند ۱ الی ۳ داده شود به وسیله بخشنامه
یا بولتن یا به وسیله نشریه متمم و یا به طریق مناسب دیگر به‌ادارات اعلام
می‌گردد.
ماده صد و سیزده – توزیع نشریات.
1 – اوراق منتشره توسط دفتر بین‌المللی مطابق مقررات زیر بین ادارات توزیع میشود:
الف – کلیه اوراق به استثنای مجله اتحاد پستی و فرهنگ دفاتر پستی به شرح زیر:
درجه‌بندی سهمیه….۱ ۲ ۳ ۴ ۵ ۶ ۷
——————————–
تعداد نسخه ….۸ ۷ ۶ ۵ ۳ ۲ ۱
ب – مجله اتحاد پستی و فرهنگ دفاتر پستی به شرح زیر توزیع میشود:
به نسبت تعداد سهمیه تعیین شده برای هر اداره ضمن اجرای ماده ۱۲۴ آیین‌نامه عمومی
معهذا به اداراتی که تقاضا نمایند فرهنگ دفاتر پستی ممکن‌است با توجه به درجه‌بندی
سهمیه حداکثر تا ۱۰ نسخه ارسال شود.
2 – طبق تقاضای مخصوصه – ادارات می‌توانند از کلیه نشریات اتحاد پستی جهانی یا
قسمتی از آنها تا تعدادی که طبق درجه‌بندی سهمیه به آنها تعلق‌می‌گیرد نسخ اضافی و
مجانی دریافت نمایند. به طور استثناء اداراتی که از لحاظ درجه‌بندی در ردیف ۷ قرار
گرفته‌اند می‌توانند یک نسخه بیشتر به طور‌مجانی دریافت نمایند.
3 – ادارات می‌توانند اوراق دفتر بین‌المللی را بیش از تعدادی نسخ توزیع شده طبق
مقررات بند ۱ حرف ب و بند ۲ به قیمت تمام شده آن تحصیل‌نمایند.
4 – اوراق منتشره وسیله دفتر بین‌المللی برای اتحادیه‌های محدود پستی نیز فرستاده
میشود.
قسمت دوم
مقررات مربوط به مراسلات پستی
باب اول
شرایط قبول مرسولات مربوط به مراسلات پستی
فصل اول
مقررات قابل اجراء جهت انواع مرسولات
ماده صد و چهارده – آدرس – شرایط.
1 – ادارات بایستی موارد زیر را به مردم توصیه نمایند:
الف – به طور کلی نصف سمت راست قسمت عنوان را برای آدرس گیرنده – تمبر پست یا نقش
تمبر کرایه پست و نوشتجات لازم یا اتیکتهای اداری،اختصاص دهند.
ب – آدرس را به لاتین و به ارقام عددی به طور واضع در قسمت سمت راست در جهت طول
مرقوم نمایند.
ج – نام محل و کشور مقصد را به حروف درشت بنویسند.
د – آدرس را به طور کامل و صحیح بنویسند تا این که ارسال مرسوله و تسلیم آن به
گیرنده بدون جستجو و با اطمینان انجام گیرد.
ه – نامه و محل سکونت فرستنده یا در روی صفحه سمت چپ به طوری که به آدرس یا به
نوشتجات یا اتیکتهای اداری زیانی وارد نشود نوشته شود‌و یا در پشت صفحه پاکت.
و – روی مراسلاتی که به واسطه حجم یا شرائط آن ممکن است با مرسولات دارای نرخ
مخففه اشتباه شوند کلمه (نامه) (((((((( را پهلوی آدرس آن‌اضافه نمایند.
ز – مرسولاتی که با نرخ مخففه فرستاده می‌شوند کلمات مطبوعات ((((((((((مطبوعات
به نرخ مخففه ((((((((((((((((((((((((((نمونه‌های تجارتی
(((((((((((((((((((((((((((( یا مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان (((((((((((( را
بر حسب نوع محتوی‌روی آن ذکر نمایند.
ح – آدرس فرستنده و گیرنده را در داخل مرسوله و در صورت امکان روی شیئی که در داخل
مرسوله گذارده شده ذکر نمایند و یا روی یک اتیکت که به‌طور آزاد الصاق میشود
بنویسد و به طور محکم به شیء الصاق کنند مخصوصاً در مورد مرسولاتی که به طور سرباز
فرستاده می‌شوند این عمل به طور‌محکمتری صورت می‌گیرد.
2 – هر نوع مرسوله‌ای که تماماً یا قسمتی از گوشه محل آدرس آن به چندین آدرس متوالی
تخصیص داده شده باشد قبول نمی‌شود.
3 – اگر روی لفاف یا شیء نتوان آدرس یا علامات اداری را نوشت و یا تمبر یا نقش
تمبر روی آن زد، فرستنده باید یک اتیکت به ابعاد پیش‌بینی شده در‌ماده ۱۶ بند ۱
قرارداد به طور محکم به آن الصاق نماید. همچنین در مورد مرسولاتی که الصاق تمبر در
روی آن موجب خرابی مرسوله می‌گردد به همین‌نحو رفتار میشود.
4 – تمبرهای پستی یا نقش تمبرها جهت تأدیه کرایه بایستی معمولاً و تا آنجا که ممکن
است در گوشه فوقانی سمت راست زده شوند معهذا اداره مبداء‌می‌تواند در مورد
مرسولاتی که کرایه پست آنها با این شرط تطبیق ننماید طبق مقررات داخلی خود عمل
نماید.
5 – تمبرهای غیر پستی و علامات و نقشهای مربوط به امور خیریه یا سایر علاماتی که
قابل اشتباه با علامات پستی است نباید پهلوی عنوان زده شوند‌همچنین علاماتی که
ممکن است با نقش تمبر اشتباه شوند.
ماده صد و پانزده – مرسولات پست رستانت.
آدرسهای مرسولات ارسالی به پست رستانت بایستی دارای نام کامل گیرنده باشد
استفاده از حروف اول اسم – رقم – اسم کوچک تنها -نامهای جعلی‌یا علائم قراردادی
برای این نوع مرسولات پذیرفته نمی‌شوند.
ماده صد و شانزده – مرسولات ارسالی به طور معاف از کرایه پستی.
1 – مرسولات سرویسهای پست که به طور معاف از حقوق پستی ارسال می‌شوند بایستی در
قسمت فوقانی سمت فوقانی سمت چپ ورودی مراسله‌کلمه (سرویس) یا کلمه‌ای شبیه به آن
ذکر شود.
2 – مرسولاتی که از معافیت هزینه پستی پیش‌بینی شده در ماده ۸ بند ۱ الی ۳ قرارداد
استفاده می‌کنند فرمولهای مربوط به آنها بایستی شامل ذکر جمله(سرویس اسرای
جنگی)…. (((((((((((((((((((((((((((((((((( یا (سرویس تحت نظر گرفته‌شدگان غیر
نظامی) (((((((((((((((((((((باشند.
3 – تذکرات پیش‌بینی شده در بند ۱ و ۲ ممکن است دارای یک ترجمه هم باشند.
ماده صد و هفده – مرسولاتی که تحت کنترل گمرکی قرار می‌گیرند.
1 – مرسولاتی که تحت کنترل گمرکی قرار می‌گیرند بایستی دارای یک اتیکت سبز طبق
نمونه (( (ضمیمه) باشند که روی مرسوله چسبیده و یا یک‌اتیکت از همان نوع به آن
الصاق گردد در مورد بسته‌های کوچک نیز استفاده از چنین اتیکتی در هر حال اجباری
است.
2 – در صورتی که اداره کشور مقصد درخواست نماید یا فرستنده مایل باشد به مرسولات
ذکر شده در بند ۱ اعلامیه گمرکی جداگانه‌ای طبق نمونه (((ضمیمه) و به تعداد لازم
ضمیمه می‌گردد. این اعلامیه‌ها یا به مرسوله به طور محکم با یک نرخ به طور صلیبی
از خارج متصل می‌گردد و یا در داخل‌مرسوله گذاشته میشود در این صورت فقط قسمت
فوقانی اتیکت (( روی مرسوله چسبیده میشود.
3 – فقدان اتیکت (( به هیچ عنوان نمی‌تواند موجب برگشت مرسولات از نوع مطبوعات و
سرمها و واکسن‌ها و مواد مربوط به علم زیست‌شناسی که‌نابود شدنی هستند و مواد
رادیواکتیویته و همچنین بسته‌های دارویی فوری و لازم که تهیه آن مشکل است بشود.
4 – محتوی مرسوله بایستی در اعلامیه گمرکی به طور مشروح ذکر شود – ذکر محتوی به
طور اختصار و نوع پذیرفته نمی‌شود.
5 – هر چند که ادارات هیچ نوع مسئولیتی در مورد این گونه اعلامیه‌های گمرکی به
عهده نمی‌گیرند ولی تا آن جا که مقدور است فرستندگان را برای پر‌کردن اتیکت (( یا
اعلامیه گمرکی به طور صحیح راهنمایی می‌کند.
ماده صد و هجدهم – مرسولات معاف از حقوق و عوارض.
1 – مرسولاتی که معاف از حقوق و عوارض به گیرنده تسلیم می‌شوند بایستی شامل جمله
((((((((((((((((((((((((((( (معاف از حقوق و‌عوارض) به طور کاملاً واضح در روی
مرسوله و یا یک جمله شبیه به آن در کشور مبداء باشند و روی این مرسولات پهلوی
عنوان یک اتیکت به رنگ‌زرد که شامل کلمه (معاف از حقوق و عوارض) است چسبانده
میشود.
2 – هر مرسوله ارسالی به طور معاف از حقوق و عوارض بایستی با یک بولتن پرداخت
کرایه پست طبق نمونه (( (ضمیمه) که از کاغذ زرد ساخته شده همراه باشد. فرستنده
مرسوله و وقتی که موضوع مربوط به علائم مربوط به سرویس پست است دفتر فرستنده، متن
بولتن (پرداخت کرایه پست -پهلوی راست) قسمت ( و ( را تکمیل می‌کنند نوشته‌های
فرستنده ممکن است با کمک کاغذ کپیه انجام گیرد. متن بایستی شامل تعهد پیش‌بینی
شده‌در ماده ۳۳ بند ۲ قرارداد باشد. بولتن پرداخت کرایه پست کاملاً تکمیل شده به
مرسوله به طور محکم الصاق می‌گردد.
3 – وقتی که فرستنده پس از تسلیم مرسوله به پست تقاضای تسلیم آن را به طور معاف از
حقوق و عوارض بنماید طبق روش زیر با آن رفتار میشود:
الف – اگر معین شد که درخواست بایستی از طریق پست ابلاغ شود دفتر مبداء وسیله یک
یادداشت مشروح موضوع را به دفتر مقصد اطلاع می‌دهد این‌یادداشت همراه یک بولتن
پرداخت کرایه پست تکمیل شده به صورت سفارشی به دفتر مقصد ارسال می‌گردد. اگر ابلاغ
از طریق هوایی انجام گیرد‌اضافه نرخ هوایی نیز روی یادداشت مشروحاً ذکر میشود دفتر
مقصد روی مرسوله اتیکت پیش‌بینی شده در بند ۱ را می‌چسباند.
ب – اگر معلوم شد که درخواست بایستی به وسیله تلگراف ابلاغ شود دفتر مبداء موضوع
را به دفتر مقصد تلگرافی اعلام نموده و در همان موقع برای‌او اطلاعات مربوط به پست
کردن مرسوله را می‌نویسد. دفتر مقصد بر حسب وظیفه یک بولتن پرداخت کرایه پست تنظیم
می‌نماید.
فصل دوم
قواعد مربوط به بسته‌بندی مرسولات
ماده صد و نوزدهم – شرایط بسته‌بندی.
1 – ادارات بایستی به مردم توصیه و آنها را مقید نمایند که بسته‌بندی مرسولات را
به طور محکم انجام دهند خصوصاً وقتی که مرسوله باید به‌کشورهای دور فرستاده شود. در
تمام حالات مرسولات بایستی در وضعی باشند که خطر اشتباه شدن آن با سایر مرسولات
پیش نیاید.
2 – بسته‌های حاوی اشیاء شیشه‌ای یا سایر اجسام شکستنی – مایعات – انواع روغنها –
اجسام چرب پودر خشک رنگی یا غیر رنگی – زنبور زنده -زالو – تخم کرم ابریشم یا
انگل‌های مذکوره در بند ۱ ماده ۲۸ قرارداد بایستی تحت شرایط زیر بسته‌بندی شده
باشند:
الف – اشیاء شیشه‌ای یا سایر اشیاء شکستنی بایستی در جعبه‌های فلزی یا چوبی و یا
مقوایی محکم مملو از خرده‌کاغذ یا پوشال نجاری و یا سایر مواد‌محافظ مانند اینها
که مانع تکان و به هم خورد اشیاء با هم یا با دیواره‌های جعبه در مسیر حمل و نقل
گردد بسته‌بندی شوند.
ب – مایعات – روغنها و موادی که به سهولت مایع می‌شوند بایستی در ظروفی که به طور
محکم بسته شده گذارده شوند. هر ظرف بایستی در یک‌جعبه مخصوص فلزی یا چوبی مقاوم یا
مقوایی موجدار محکم مجهز به خاک اره – پنبه یا یک جسم اسفنجی به مقدار کافی (برای
جذب مایع در‌صورت شکستن ظرف) قرار داده شود. روپوش جعبه بایستی طوری باشد که به
آسانی از هم جدا نشوند.
ج – اجسام چربی که به سختی مایع می‌شوند مانند پماد (مرهم) صابون نرم – صمغ
همچنین تخم کرم ابریشم که حمل و نقل آن اشکالی کمتری دارد‌ممکن است با همان
بسته‌بندی اول (جعبه – کیسه پارچه‌ای – پوست و غیره) در یک جعبه فلزی یا جسم
مقاوم و ضخیم دیگری قرار داده شوند.
د – پودر خشک رنگی مانند لاجورد و غیره قبول نمی‌شود مگر این که ابتداء در
جعبه‌های آهنی سفید و مقاوم و بعد در جعبه چوبی با خارک اره بین دو‌بسته‌بندی قرار
گرفته باشد پودرهای خشک غیر رنگی بایستی در جعبه‌های فلزی و چوبی و مقوایی گذارده
شوند و این بسته‌ها بایستی در کیسه‌های‌پارچه‌ای یا تیماجی قرار گیرند.
ه – زنبور عسل زنده – زالو و الکل‌ها بایستی در جعبه‌هایی قرار داده شوند که از هر
گونه خطری مصون باشند.
3 – برای اشیاء یک تکه مانند قطعات چوب یا قطعات فلزی و غیره که معمولاً در تجارت
بسته‌بندی نمی‌شوند لفاف لزومی ندارد در این حال آدرس‌گیرنده بایستی حتی‌الامکان
روی خود شیء نوشته شود در غیر این صورت آدرس روی یک اتیکت به ابعاد پیش‌بینی شده
در بند ۱ ماده ۱۶ قرارداد،نوشته شده و به بسته الصاق می‌گردد.
ماده صد و بیست – شرایط قبول مواد زیست‌شناسی نابود شدنی.
نامه‌های محتوی مواد زیست‌شناسی نابود شدنی تابع مقررات مخصوص زیر می‌باشد:
الف – مواد زیست‌شناسی نابودشدنی (موجودات میکروسکوپی زنده مولد بیماری) یا
ویروس زنده مولد بیماری بایستی در یک شیشه بلوری یا یک‌لوله شیشه‌ای با جدار کلفت
و یا در لوله پلاستیکی که خوب مسدود شده باشد یا در یک آمپول کاملاً مسدود شده
گذارده شوند. ظرف این بسته‌ها‌بایستی از جنس رطوبت‌ناپذیر (امپرمابل) بوده و محکم
بسته شده باشد این ظرف بایستی از پارچه ضخیم و جاذب‌الرطوبه و جذب‌کننده
(آستری‌جاذب آب پارچه پشمی یا فلانل پنبه‌ای) چندین مرتبه پیچیده شده به طوری که
از بالا به پایین مانند یک نوع دوک متصل شده باشد. ظرف دوباره لفاف‌شده بایستی در
یک جلد فلزی محکم قرار گرفته و خوب بسته شود. ماده جاذب‌الرطوبه که بین ظرف داخلی
و جلد فلزی قرار گرفته بایستی به مقدار‌کافی باشد، برای آن که در صورت شکستن ظرف،
مایع محتوی جذب شود. روپوش فلزی باید طوری ساخته و بسته شود که هر نوع آلودگی آن
از خارج‌غیر ممکن باشد این روپوش بایستی با پنبه یا ماده اسفنجی لفاف و به نوبه
خود در یک جعبه طوری گذارده شود که از هر گونه تغییر محل و جابجا شدن‌آن جلوگیری
به عمل آید. این ظرف خارجی بایستی عبارت باشد از یک تکه چوبی یا فلزی توخالی یا
ساخته شده از یک جن
س محکم و دارای یک‌پوشش کاملاً جفت شده به طوری که در جریان راه باز نشود. در مورد
حمل و نقل هوایی برای این که بسته‌ها در مقابل تغییرات جوی مقاوم باشند‌بسته‌بندی
آن باید تا اندازه‌ای محکم باشد. از طرف دیگر به جعبه خارجی همچنین لفاف بیرونی در
صورت لزوم بایستی پهلوی آدرس لابراتوار فرستنده‌و لابراتوار گیرنده که به رسمیت
شناخته شده یک اتیکت به رنگ بنفش که روی آن جمله ((((((((( خطرناک با علامت مشخص
باشد الصاق گردد.
((((((((((((((((((((((((((((((((
محل مهر کارخانه
(((((((((((((((((((((((
ب – مواد زیست‌شناسی نابود شدنی که شامل موجودات میکروسکوپی زنده مولد بیماری و
ویروس‌های زنده مولد بیماری نباشد بایستی در یک ظرف‌رطوبت‌ناپذیر (امپرمابل)
داخلی و یک ظرف خارجی حافظ ظرف داخلی بسته‌بندی شود به طوری که در ظرف داخلی یا
بین ظرف داخلی و خارجی‌ماده جاذب‌الرطوبه گذارده شده باشد.
مقدار این ماده جاذب‌الرطوبه بایستی آن قدر باشد که در صورت شکستن ظرف مایع محتوی
جذب شود. به علاوه محتوی ظروف داخلی مانند ظروف‌خارجی باید طوری بسته‌بندی شود که
از هر گونه جابجا شدن آن جلوگیری به عمل آید در حمل و نقل هوایی برای این که
بسته‌ها در مقابل تغییرات‌جوی مقاوم باشند بایستی که لفاف ظروف مانند یک آمپول
سربسته یا بطری در بسته، طوری محکم باشد تا بتواند در مقابل تغییرات فشار جو
مقاومت‌نماید روی ظرف خارجی همچنین لفاف بیرونی بایستی یک اتیکت به رنگ بنفش که
روی آن جمله (مواد زیست‌شناسی نابود شدنی) با علامت‌مشخص زیر نقش شده باشد، در
پهلوی آدرس لابراتوار فرستنده یا گیرنده نصب گردد.
((((((((((((((((((((((((((((((((
مهر کارخانه با علامت (((((((((
(((((((((((((((((((((((
ماده صد و بیست و یک – شرایط قبول مواد رادیواکتیویته
1 – بسته‌های حاوی مواد رادیواکتیویته که محتوی و شرایط آن بر طبق دستورات آژانس
بین‌المللی انرژی اتمی که پیش‌بینی‌های مخصوص برای بعضی‌از انواع این مرسولات
نموده است می‌باشند بر طبق اجازه قبلی از طرف سازمانهای صلاحیتدار کشور مبداء برای
حمل و نقل وسیله پست قبول‌می‌شوند.
2 – بسته‌های محتوی مواد رادیواکتیویته بایستی توسط فرستنده به یک اتیکت مخصوص به
رنگ سفید مجهز شوند که روی آن جمله (مواد‌رادیواکتیویته) ذکر شده باشد. در صورت
برگشت لفاف به مبداء اتیکت باطل می‌گردد به علاوه اسم و آدرس فرستنده بایستی در
روی آن به طور واضح‌کاملاً مشخص باشد و ضمناً درخواست برگشت بسته در صورت عدم تسلیم
به طور واضح روی آن نوشته شده باشد.
3 – فرستنده بایستی روی لفاف داخلی اسم و آدرس خود و همچنین نوع محتوی بسته را ذکر
نماید.
4 – ادارات پست می‌توانند دفاتر پستی مخصوصی را برای قبول بسته‌های محتوی
رادیواکتیویته انتخاب نمایند.
ماده صد و بیست و دو – شرایط و بررسی محتویات.
1 – مرسولات غیر از نامه‌ها و کارتهای پستی باید محتویاتش طوری بسته‌بندی و حفظ
گردند که مانعی برای بازرسی محتویات آن ایجاد نشود.
2 – این نوع مرسولات باید تحت یک نخ‌بندیهای استوانه شکل بین چند لا مقوا و یا در
کیسه – جعبه – لفاف یا پارچه‌های باز و یا در کیسه – جعبه -لفاف یا پارچه‌های مهر
و موم شده طوری بسته‌بندی شوند که بدون ایجاد خطری بتوان آن را باز کرد و یا طوری
نخ‌پیچی شوند که باز کردن گره آن به‌آسانی انجام گیرد.
3 – اشیاء فاسد شدنی در صورتی که طبق مقررات عمومی لفاف‌بندی شده باشد و همچنین
نمونه‌های تجارتی را که در یک لفاف شفاف قرار گرفته‌باشند و به توان محتویات آن را
بررسی نمود به طور استثناء می‌توان تحت یک بسته‌بندی محکم قبول نمود. همین طور
نمونه‌های محصولات صنعتی‌و گیاهی که با لفاف‌بندی کارخانه و یا وسیله یک مقام
بازرسی کشور مبداء لفاف شده باشد قبول میشود در این حالات ادارات ذینفع
می‌توانند‌درخواست‌کننده که فرستنده یا گیرنده برای بررسی محتوی آنها خواه با باز
کردن چند عدد از بسته‌های انتخاب شده و خواه به طریق قانع‌کننده دیگری‌تسهیلاتی
فراهم نماید.
ماده صد و بیست و سه – مرسولات تحت لفاف شفاف.
1 – مرسولات لفاف شده با پاکت دارای کادر شفاف که منظور نمایاندن آدرس مرسوله است
برای ارسال قبول می‌شوند با این حال اداره مبدأ حق دارد از‌قبول مرسولاتی که آدرس
آن به خوبی خوانا نبوده و یا سایر علامات میان کادر آدرس را نامرئی نموده است
خودداری نماید.
2 – مرسولات لفاف شده با پاکت دارای کادر شفاف (مخصوص آدرس) در صورتی که کادر
شفاف آن موازی با طول قرار نگرفته باشد قبول نمی‌شوند‌این کادر بایستی موازی با
طول پاکت و طوری باشد که مانع زدن مهر تاریخدار روی پاکت نشود.
3 – مرسولات لفاف شده در پاکت کاملاً شفاف یا با کادر باز قبول نمی‌شوند.
فصل سوم
مقررات مخصوص قابل اجرا برای هر نوع مرسوله
ماده صد و بیست و چهار – نامه‌ها.
با توجه و رعایت مقررات مربوط به بسته‌بندی مرسولات پستی بستن نامه‌ها و شکل آن
مستلزم هیچ شرطی نیست ولی محل کافی برای آدرس – تمبر‌پست و علامات یا اتیکتهای
اداری بایستی در روی پاکت وجود داشته باشد.
ماده صد و بیست و پنج – کارتهای پستی ساده.
1 – کارتهای پستی بایستی از مقوا یا کاغذ محکم ساخته شود به طوری که دست به دست
شدن آنها موجب از بین رفتن آنها نگردد.
2 – روی کارتهای پستی بایستی در قسمت بالا، عنوان (کارت پستی) ((((((((((((( به
زبان فرانسه یا مشابه آن به یک زبان دیگر نوشته شده باشد‌این عنوان برای کارتهای
مصور مربوط به حرفه صنعتی و شخصی اجباری نیست.
3 – کارتهای پستی بایستی بدون پاکت یا لفاف فرستاده شوند.
4 – نصف قسمت راست کارت پستی مخصوص آدرس گیرنده و تمبر پست و علامات یا اتیکتهای
اداری می‌باشد. با توجه به مفاد بند ۵ قسمت چپ‌روی کارت و همچنین تمام پشت کارت
برای استفاده به فرستنده اختصاص دارد.
5 – ضمیمه کردن یا الصاق، نمونه‌های تجارتی یا اشیاء مشابه به کارتهای پستی ممنوع
است. معهذا نقشهای کاغذی – عکس – تمبر از هر نوع – اتیکت‌و قطعات بریده روزنامه،
از هر نوع کاغذی یا از جسم خیلی نازک – مانند نوار، آدرس را ممکن است به کارت
چسباند به شرط آن که این اشیاء نوعی‌نباشد که موجب از بین رفتن حالت کارت بشود و
به خوبی روی آن الصاق شده باشد. این اشیاء را فقط بایستی در پشت کارت و یا در قسمت
چپ روی‌آن الصاق کرد مگر نوار یا اتیکت آدرس که ممکن است در تمام قسمت روی کارت
چسبانده شود.
الصاق تمبرهای مختلف از هر نوع که با تمبرهای پستی ممکن است اشتباه شوند به هیچ
وجه قبول نمی‌شوند مگر آن که در قسمت پشت کار چسبانیده شده باشند.
6 – با کارتهای پستی که در آنها شرایط مقرره مربوط به کارتهای پستی در نظر گرفته
نشده باشد مانند نامه رفتار میشود مگر وقتی که بی‌ترتیبی فقط‌مربوط به چسبانیدن
تمبر پستی به پشت کارت باشد در این حالت اخیر کارت پستی مانند کارت بدون تمبر تلقی
و با آن مطابق رفتار میشود.
ماده صد و بیست و شش – کارتهای پستی جواب پرداخت شده.
1 – روی کارتهای پستی جواب پرداخت شده بایستی به زبان فرانسه در قسمت اول آن جمله
(کارت پستی جواب پرداخت شده) “(((((((((((((((((((((((((((((((((” و روی قسمت دوم
جمله (کارت پستی جواب) (((((((((((((((((((((( با حروف چاپی نوشته باشد به
علاوه‌هر دو قسمت بایستی تکمیل شوند سایر شرایط این نوع کارتها مانند کارت پستی
ساده می‌باشد این دو قسمت یکی روی دیگری تا میشود ولی به هیچ‌وجه نبایستی سر آن
را بست.
2 – آدرس کارت پستی جواب بایستی در متن کارت ذکر شده باشد.
3 – فرستنده نام و آدرس خود را در روی قسمت جواب می‌نویسد.
4 – همچنین فرستنده مجاز است که پشت کارت پستی جواب یک پرسشنامه برای پر کردن
گیرنده اضافه نماید در این حال گیرنده می‌تواند آن را به‌قسمت جواب ضمیمه نموده و
برگشت دهد در این صورت نشانی کارت ( درخواست) بایستی حذف شده و در متن کارت آورده
شود.
5 – کرایه پستی قسمت جواب به وسیله تمبر یا با نقش تمبر کشوری که آن را ارسال
می‌کند بی‌ارزش می‌باشد، مگر این که قسمت جواب برای همین‌کشور فرستاده شود. در
صورتی که این شرط اجرا نشود کارت‌پستال مانند کارتهای پستی بدون تمبر تلقی
می‌گردد.
ماده صد و بیست و هفت – مطبوعات.
1 – انتشارات روی کاغذ یا روی مقوا یا روی سایر مواد، که در چاپخانه و به تعداد
نسخ زیاد و مشابه توسط وسائل مکانیکی یا عکس که برای استفاده‌کلیشه یا نمونه یا
نگاتیف تهیه میشود ممکن است مانند مطبوعات فرستاده شوند اداره پست مبداء در مورد
این که مطبوعات ارائه شده با شرایط لازم‌تطبیق دارد یا خیر، تصمیم می‌گیرد.
2 – اشیاء زیر به نرخ مطبوعات قبول می‌شوند:
الف – مراسلات متبادله بین شاگردان مدارس به شرطی که این مراسلات توسط مدیران
مدارس ذینفع فرستاده شوند.
ب – تکالیف اصلی و تصحیح شده شاگردان به استثنای هر چیزی که مستقیماً مربوط به
اجراء کار آنها نباشد.
ج – نسخ خطی تألیفات یا روزنامه.
د – نت یا برگهای خطی موزیک.
3 – مراسلات نامبرده در بند ۱ و ۲ تابع فرم و شرایط مقررات ماده ۱۲۲ می‌باشند.
4 – اشیاء زیر را نمی‌توان مانند مطبوعات قبول و ارسال نمود:
الف – هر نوع اوراق تهیه شده توسط ماشین تحریر.
ب – کپیه‌های تهیه شده توسط ماشین‌های فتوکپی یا توسط درست یا توسط ماشین تحریر و
یا توسط نور آفتاب و هر چه از آن نوع باشد.
ج – نشریات تهیه شده توسط مهر قابل تغییر یا غیر قابل تغییر.
د – مصنوعات کاغذی به معنی اخص که قسمت چاپ شده آن به منظور معرفی کارخانه سازنده
باشد نه به عنوان چاپ موضوعی روی کاغذ.
ه – فیلمهای عکاسی و نوارهای ضبط صوت.
5 – چندین نوع از مرسولات مجاز به عنوان مطبوعات ممکن است در یک بسته جا داده شوند
ولی نباید دارای اسامی و آدرسهای فرستندگان یا‌گیرندگان مختلف باشند.
6 – کارتهایی که دارای عنوان کارت پستی ((((((((((((( یا عنوان مشابه آن به زبان
دیگری باشند به نرخ مطبوعات پذیرفته می‌شوند به شرط این‌که شرایط قابل اجراء برای
مطبوعات در آنها جمع باشد در غیر این صورت طبق مفاد بند ۶ ماده ۱۳۵ در مورد آنها
مانند کارتهای پستی و یا احتمالاً مانند‌نامه‌ها رفتار میشود.
ماده صد و بیست و هشت – مطبوعات، یادداشتها و ضمائم مجاز.
1 – در روی بسته‌های مطبوعات می‌توان با روش‌های مختلف موضوعهای زیر را مشخص نمود:
الف – نام و آدرس فرستنده و گیرنده بدون ذکر یا با ذکر عنوان و شغل و عنوان
اجتماعی.
ب – محل و تاریخ ارسال مرسوله.
ج – شماره ردیف یا ثبت مربوط به مرسوله.
2 – علاوه بر مطالب مذکوره بالا عملیات زیر نیز مجاز است:
الف – خط زدن علامت‌گذاردن یا خط کشیدن زیر بعضی کلمات یا بعضی از قسمتهای متن
مطبوع.
ب – اصلاح غلطهای چاپی.
3 – افزایش و تصحیح پیش‌بینی شده در بند ۱ و ۲ بایستی متناسب با مضمون نشریه باشد
نه از نوع یک زبان قراردادی.
4 – همچنین اضافه کردن یا علامت‌گذاریهای زیر نیز مجاز است:
الف – روی برگهای سفارش و برگهای اشتراک یا پیشنهاد مربوط به تألیفات کتابخانه‌ای
– کتابها – روزنامه‌ها – گراور و قطعات موزیک – تصنیفات -تعداد نسخ سفارش داده
شده یا پیشنهاد شده – قیمت این تصنیفات همچنین یادداشتهای مربوط به قیمت تمام شده
– طرز پرداخت – چاپ – مصنف‌و ناشر شماره فهرست و کلمات (ته‌دوزی شده) (((((((
(جلد شده) ((((((((((یا صحافی شده ((((((
ب – روی نمونه‌های مورد استفاده کتابخانه‌ها (که کتاب به امانت می‌دهند) نام
تألیفات – تعداد نسخ درخواست یا فرستاده شده – نام مؤلفین و ناشرین- شماره‌های
فهرست – تعداد روزهای توافق شده برای قرائت – نام شخصی که علاقمند به مشاوره کتاب
مورد بحث می‌باشد.
ج – روی کارتهای مصور چاپی روی کارتهای ویزیت چاپی و همچنین روی کارتهای تبریک یا
تسلیت چاپی حداکثر ۵ کلمه از جملات مؤدبانه و‌متعارف.
د – روی تألیفات ادبی و هنری چاپ شده یک جمله کوتاه محترمانه در خصوص اهداء آن به
دیگری.
ه – روی برگهای بریده شده از روزنامجات و نشریات متناوب، موضوع، تاریخ، شماره و
آدرس نشریه‌ای که قسمت بریده از آن جدا شده است.
و – روی اعلامیه‌های مربوط به خروج و ورود کشتیها و هواپیماها – ساعات و تاریخ
خروج و ورود و همچنین نام کشتی و یا هواپیما – بندر خروجی‌و توقفگاه ورودی.
ز – روی برگهای عبوری، نام مسافر – تاریخ و ساعت و نام محلی که او از آنجا عبور
می‌کند و همچنین محلی که در آن جا پیاده میشود.
ح – روی نمونه‌های چاپ چاپخانه‌ها – تغییرات و افزایش که مربوط به تصحیح و فرم و
چاپ می‌باشند همچنین ذکر جملاتی مانند صحیح است چاپ‌شود
((((((((((((((((((((((((((((((((( و جملاتی مشابه آن و از این قبیل.
ط – روی فهرست قیمتهای جاری مظنه‌های بورس و بازار و خرید و فروش و روی
بخشنامه‌های تجارتی و اوراق تبلیغاتی ارقام و هر نوع یادداشت‌که معرف عناصر اصلی
قیمتها باشد.
ی – روی آگهی‌های تغییر آدرس – نشانی قدیم و جدید همچنین تاریخ تغییر آنها.
5 – بالاخره ضمیمه کردن اوراق زیر مجاز است:
الف – به کلیه مطبوعات: یک کارت یک پاکت یا یک نوار با آدرس چاپی فرستنده مرسوله.
اینها ممکن است برای الصاق تمبر کشور مقصد برای برگشت‌مرسوله به کار رود.
ب – با انتشارات ادبی یا هنری چاپ شده: صورت حساب سرباز مربوط به شیء فرستاده شده
و تخفیف مربوطه آن و همچنین یک نمونه پرداخت با‌علائم مربوط به حساب جاری پستی یا
یک نمونه برات پستی سرویس بین‌المللی کشور مقصد مرسوله. در صورت توافق بین کشورهای
ذینفع ذکر مبلغ‌پرداختی و آدرس استفاده‌کننده از برات نیز مجاز می‌باشد.
ج – به ژورنال‌های مد: الگوهای جداگانه، که نوشتجات روی آنها معلوم شود که با مجله
ژورنال تشکیل یک مجموع کاملی را می‌دهند.
ماده صد و بیست و نه – مطبوعات به شکل کارت.
1 – مطبوعات به شکل و به ابعاد و استحکام کارت‌پستال را می‌توان به طور باز و بدون
پاکت و لفاف ارسال نمود. همین روش ارسال برای سایر‌مطبوعات – تا شده به طوری که در
مدت حمل و نقل باز نشود مجاز است.
2 – حداقل نصف سمت راست مطبوعاتی که به شکل کارت فرستاده می‌شوند و کارتهای مصور
که از نرخ مخففه استفاده می‌نمایند برای آدرس گیرنده و‌علامات یا اتیکتهای اداری
اختصاصی دارد.
ماده صد و سی – مطبوعات برجسته مخصوص نابینایان.
نامه‌ها یا نوشته‌های برجسته به طور باز و کلیشه‌های دارای نشانه‌های برجسته
مخصوص نابینایان را می‌توان به عنوان مطبوعات برجسته ارسال نمود‌صفحات ضبط شده
صدادار و کاغذهای مخصوصی که برای استفاده نابینایان فرستاده میشود به شرطی که
توسط یک مؤسسه نابینایان که به رسمیت‌شناخته شده و برای مؤسسه مشابه فرستاده شود
مانند مطبوعات ارسال می‌گردد.
ماده صد و سی و یک – نمونه‌های تجارتی.
1 – نمونه تجارتی عبارت است از یک مسطوره یا یک تکه از مال‌التجاره که به طور
مجانی و به منظور شناسایی این مال‌التجاره از نظر فروش عرضه‌می‌شود و در مقابل آن
هیچ نوع پرداختی انجام نمی‌گیرد در روی شیء یا در روی لفاف آن بایستی جمله
(مسطوره مجانی) ((((((((((((((((( یا(نمونه مجانی) ((((((((((((((((((( به طوری
که محو نشود نوشته شده باشد (این جملات را به زبان دیگری که در کشور مقصد شناخته
شود نیز‌می‌توان ذکر نمود) این قسمت باید در روی عنوان نیز ذکر شود. اداره مبداء
در صورت تردید، می‌تواند درخواست نماید که شیء ارسالی به عنوان‌مسطوره را طوری از
حالت اصلیش خارج کنند که نتوان آن را در معرض فروش گذارد.
2 – لوله‌های سرم و واکسن و داروهای فوری و لازم که تهیه آن به سهولت انجام‌پذیر
نباشد مانند نمونه تجارتی قبول می‌شوند.
معهذا این اشیاء را نمی‌توان به این صورت به منظور تجارت فرستاد مگر این که به
علت مصالح عمومی و توسط آزمایشگاه یا مؤسسات رسمی فرستاده‌شوند – لفاف این مرسولات
بایستی مطابق با مقررات ماده ۱۱۹ و ۱۲۲ باشد.
ماده صد و سی و دو – نمونه‌های تجارتی – ذکر نکات مجاز.
نوشتن یادداشتها و تذکرات زیر در روی نمونه تجارتی یا در قسمت داخل آن مجاز است
که در مورد اخیر آدرس گیرنده و فرستنده باید روی کاغذ‌مخصوص ذکر شده باشد – علامات
مورد استفاده در داد و ستد تجارتی – مارک کارخانه یا تاجر، عطف مختصری به مکاتبات
متبادله فی‌مابین فرستنده‌و گیرنده – یک تذکر اجمالی در مورد صاحب کارخانه و
تهیه‌کننده مال‌التجاره و یا مربوط به شخصی که نمونه به او اختصاص دارد، شماره
ردیف یا ثبت‌قیمت و هر نوع یادداشت دیگری که مربوط به مبنای تعیین قیمت باشد –
تذکرات مربوط به اوزان و متراژ و ابعاد همچنین مقدار موجود کالا و آن چه که‌برای
مشخص کردن کالا و جنس آن ضروری است.
ماده صد و سی و سه – بسته‌های کوچک.
1 – در روی بسته‌های کوچک بایستی جمله بسته کوچک ((((((((((((() یا مشابه آن به
زبان شناخته شده در کشور مقصد و به طور کاملاً خوانا‌نوشته شود.
2 – قرار دادن یک صورت حساب باز از خلاصه اشیاء تشکیل دهنده بسته همچنین یک کپیه
از نامه گیرنده بسته با ذکر آدرس فرستنده درون بسته‌های‌کوچک مجاز است.
3 – اسم و آدرس فرستنده بایستی روی لفاف مرسوله نوشته شود.
ماده صد و سی و چهار – مرسولات فنوپست (((((((((.
صفحات گرامافون – نوار یا سایر عناصر شبیه آن که در دستگاه‌های ضبط صوت از آن
استفاده میشود. به نام مرسولات فنوپست قبول و فرستاده‌می‌شوند – فرستنده بایستی
علاوه بر تذکرات معمولی در روی مرسوله کلمه (فنوپست) ((((((((( را به طور کاملاً
خوانا ذکر نماید.
2 – قرار دادن یادداشتی چاپی به یک یا چندین زبان که مربوط به طریقه کار انداختن
ضبط صورت و حفاظت آن باشد و همچنین سوزنهای مورد استفاده‌برای تولید صدای ضبط صورت
در داخل بسته فنوپست مجاز است.
ماده صد و سی و پنج – جمع انواع مختلف اشیاء در یک بسته واحد.
1 – چندین مطبوع یا نمونه‌های تجارتی را ممکن است در یک بسته قرارداد به شرط آن
که:
الف – وزن کلی هر بسته از ۳ کیلوگرم و وزن نمونه‌های تجارتی از ۵۰۰ گرم تجاوز
نکند.
ب – ابعاد بسته از آن چه مربوط به نامه است تجاوز ننماید.
ج – نرخ پرداخت شده معادل حداقل نرخ نمونه‌های تجارتی باشد.
د – وقتی که بسته‌ای حاوی مطبوعات با نرخ مخففه است، معهذا این مطبوعات تابع
نرخهای قابل اجراء برای باقی محتویات نیز می‌باشد.
2 – وقتی که اشیایی با نرخهای مختلف در یک مرسوله جمع شده باشند نرخ متعلقه به
این بسته نرخ شیء خواهد بود که از سایر اشیاء بیشتر است.
3 – شرایط بسته‌بندی مرسولات مذکوره بالا در بند ۱ ماده ۱۱۹ و ۱۲۲ تعیین شده است.
باب دوم
مرسولات سفارشی
فصل واحد
ماده صد و سی و شش – مرسولات سفارشی.
1 – روی قسمت فوقانی مرسولات سفارشی بایستی کلمه (سفارشی ((((((((((() و در صورت
لزوم کلمه‌ای مشابه آن به زبان کشور مبداء‌نوشته شود.
2 – به غیر از موارد استثنایی که در ذیل به آن اشاره شد هیچ شرایط خاصی برای شکل
نوع و بسته‌بندی یا انشاء آدرس برای این مرسولات تعیین نشده‌است.
3 – مرسولاتی که دارای آدرس نوشته شده با مداد یا با حروف اول باشند به طور سفارشی
قبول نمی‌شوند معذالک نشانی مرسولات غیر از آن چه که‌تحت لفاف با کادر شفاف
فرستاده می‌شوند می‌تواند بامداد خودکار نوشته شود.
4 – مرسولات سفارشی بایستی در گوشه سمت چپ دارای یک اتیکت طبق نمونه (((( (ضمیمه)
باشند معهذا اداراتی که مقررات داخلی آنها در حال‌حاضر استفاده از این اتیکت را
اجازه نمی‌دهد می‌توانند برای تشخیص مرسولات سفارشی از مهرهای ساخته شده که به طور
وضوح دارای کلمه ذکر‌شده در روی اتیکت (((( می‌باشد استفاده نمایند.
5 – اداراتی که در سرویس داخلیشان سیستم خودکار مکانیکی قبول مرسولات سفارشی را
پذیرفته‌اند می‌توانند به جای استفاده از اتیکت ((پیش‌بینی شده در بند ۴ مستقیماً
روی مرسولات مورد بحث و پهلوی عنوان از علامات سرویس استفاده نموده و یا نوارهایی
را که دارای همان‌مشخصات باشند به کار برند.
6 – هیچ نوع شماره‌ای نباید از طرف ادارات واسطه در روی مرسولات سفارشی نوشته شود.
ماده صد و سی و هفت – قبض رسید.
1 – در روی مرسولاتی که فرستنده برای آنها درخواست قبض رسید می‌نماید بایستی جمله
((((((((((((((((( یا مهر (((( به طور خوانا و واضح‌ذکر شود در صورتی که فرستنده
درخواست ارسال قبض رسید را از راه هوایی نموده باشد کلمه ((((((((((((( نیز باید
ذکر گردد همچنین فرستنده‌بایستی اسم و آدرس خود را به طور خوانا و روشن در قسمت
خارجی بسته به حروف لاتین بنویسد.
2 – مرسولات مذکوره در بند یک همراه یک نمونه به ضخامت کارت‌پستال و به رنگ قرمز
روشن طبق نمونه (((( (ضمیمه) خواهد بود پس از آن که‌فرستنده نام و آدرس خود را
روی این نمونه نوشت دفتر مبداء آن را تکمیل نموده و سپس به مرسوله به طور محکم
الصاق می‌نماید در صورتی که قبض‌رسید به دفتر مقصد نرسد دفتر مقصد برگ رسید جدیدی
صادر می‌نماید.
3 – اگر فرستنده تقاضای برگشت قبض رسید را از طریق هوایی بنماید روی این برگ به
طور واضح بایستی جمله برگشت به وسیله هواپیما ((((((((((((((((( ذکر شده و یک مهر
و یا یک اتیکت ((((((((((( به رنگ آبی نیز روی آن چسبانده شود اضافه نرخ هوایی
پرداخت شده برای برگشت‌قبض رسید و سایر نرخها روی مرسوله ذکر می‌گردد.
4 – وزن قبض رسید برای حساب کرایه پستی مرسوله محسوب نمی‌گردد.
5 – دفتر مقصد قبض رسید را که طبق مقررات تکمیل نموده و به طور سرباز
((((((((((((((( به آدرس تعیین شده در روی قبض، برگشت می‌دهد‌در صورتی که قبض
مذکور طبق درخواست فرستنده بایستی از طریق هوایی برگشت شود دفتر مقصد با پست هوایی
بعدی قبض رسید را چنانچه کرایه‌پستی آن پرداخت شده باشد برگشت می‌دهد.
6 – در صورتی که فرستنده اظهار نماید که قبض رسید در مدت معمولی برای او برگشت
نشده است طبق ماده ۱۳۸ عمل میشود و دفتر مبداء روی‌فرمول (((( جمله
(((((((((((((((((((((((((((((((((( (المثنی قبض رسید) را ذکر می‌نماید.
ماده صد و سی و هشت – قبض رسید درخواست شده پس از تسلیم مرسوله به پست.
1 – وقتی که فرستنده پس از تسلیم کردن مرسوله به پست درخواست قبض رسید بنماید دفتر
مبداء یک نمونه (((( که قبلاً فرستنده نام و آدرس خود‌را به حروف لاتین روی آن
نوشته تنظیم می‌نماید.
2 – مقررات مخصوصی که به وسیله ادارات بر طبق ماده ۱۵۰ مربوط به ارسال مطالبه‌نامه
مرسولات سفارشی در مورد تقاضاهای قبض رسید تصویب شده پس از تسلیم امانت به پست نیز
اجراء میشود.
3 – نمونه (( به یک مطالبه‌نامه نمونه (( مذکوره در ماده ۱۵۰ الصاق می‌گردد این
مطالبه‌نامه بایستی دارای تمبر پست با علامت پرداخت کرایه پست‌باشد و طبق همان
ماده ۱۵۰ نیز با آن رفتار میشود فرمول (( ملحق به مطالبه‌نامه باقی می‌ماند مگر
این که مرسوله بر طبق قاعده تحویل نشده باشد در‌این حالت دفتر مقصد این فرمول را
برای برگشت بر طبق روش مذکوره در بند ۵ ماده ۱۳۷ جدا می‌کند.
در صورتی که برگشت قبض رسید از طریق هوایی درخواست شده باشد، با این فرمول طبق
بند ۳ و ۵ ماده ۱۳۷ رفتار میشود هزینه پرداختی توسط‌فرستنده جهت برگشت قبض رسید
از طریق هوایی بایستی در روی نمونه (( ذکر شده باشد.
4 – دفتر مقصدی که درخواست قبض رسید را تلگرافی دریافت می‌کند خود یک برگ رسید
تهیه و تنظیم می‌نماید.
ماده صد و سی و نه – تسلیم به شخص گیرنده.
مرسولات سفارشی که بایستی به شخص گیرنده تسلیم شوند بایستی جمله (به شخص گیرنده
تسلیم شود) ((((((((((((((((((((((((( یا‌جمله‌ای مشابه آن به زبان شناخته شده در
کشور مقصد روی آن ذکر شده باشد.
باب سوم
عملیات صادره و وارده
فصل واحد
ماده صد و چهل – اجرای مهر تاریخدار.
1 – روی مراسلات پستی یک مهر تاریخدار که به حروف لاتین نام مبداء و تاریخ تسلیم
به پست در آن ذکر شده باشد زده میشود نام مبداء و تاریخ به‌زبان کشور مبداء نیز
ممکن است اضافه شود در محل‌هایی که دارای چندین دفتر پست است بایستی مشخص شود که
مقصود کدام دفتر مبداء می‌باشد.
2 – اجرای مهر تاریخدار پیش‌بینی شده در بند ۱ در موارد زیر اجباری نیست:
الف – برای مراسلاتی که با نقش تمبر منقوش شده‌اند در صورتی که محل مبداء و تاریخ
تسلیم به پست روی آن نقش شده باشد.
ب – برای مرسولاتی که جهت نشان دادن هزینه پستی آن از نقش ماشین چاپ استفاده شده
باشد.
ج – برای مرسولات با نرخ مخففه غیر سفارشی به شرطی که محل مبداء روی آن ذکر شده
باشد.
3 – کلیه تمبرهای پستی که به منظور پرداخت کرایه پستی روی پاکت الصاق شده‌اند
بایستی باطل شوند.
4 – در صورتی که ادارات دستور ابطال تمبر را وسیله مهر مخصوص نداده باشند تمبرهای
پستی که بر اثر اشتباه یا اهمال باطل نشده‌اند بایستی با مداد‌یا جوهر محو نشدنی
توسط دفتری که این بی‌ترتیبی را مشاهده نموده خط کشیده شوند این تمبرها به هیچ
عنوان نباید با مهر تاریخدار ممهور شوند.
5 – مرسولاتی که اشتباهاً به مقصدی رسیده باشد غیر از آنها که دارای نرخ مخففه و
غیر سفارشی هستند بایستی با مهر تاریخدار دفتری که مرسوله‌اشتباهاً برای او رسیده
ممهور گردد. این اجبار نه فقط مربوط به این دفتر می‌باشد بلکه در صورت امکان دفاتر
سیار ((((((((((((((((( نیز آن را‌اجراء می‌کنند.
مهر مزبور بایستی در پشت پاکت و روی کارت‌پستال زده شود.
6 – الصاق تمبر مرسولات تحویلی دفتر پست به کشتیها به عهده کارمند پست یا مأمور
مسئول این کار در کشتی و یا در صورت نبودن آنها به عهده‌دفتر پست بندر توقفگاهی
است که مرسولات برای ارسال به آن تحویل میشود در این صورت دفتر پست بندر توقفگاه
مهر تاریخدار خود را روی‌مرسولات زده و کلمات کشتی (((((((((((((((( یا کلمات
مشابه آن را ذکر می‌نماید.
7 – دفتر مقصد یک کارت‌پستال با جواب قبول می‌تواند مهر تاریخدار خودش را در پهلوی
چپ روی قسمت جواب بزند.
ماده صد و چهل و یک – توزیع مرسولات با موزع مخصوص.
روی مرسولاتی که باید توسط نامه‌رسان مخصوص تسلیم شوند بایستی یک اتیکت قرمز که
کلمه با (موزع مخصوص ((((((() روی آن چاپ شده‌باشد پهلوی نام محل مبداء چسبانیده
شود در صورت فقدان اتیکت جمله با (توزیع خصوصی) یا (با موزع مخصوص) را بایستی
بامداد قرمز و به طور‌واضح با حروف بزرگ روی آن نوشت.
ماده صد و چهل دو – مرسولات بدون تمبر یا با کسر تمبر.
1 – مرسولاتی که بعد از تسلیم به پست برای آن باید هزینه‌ای از گیرنده و یا
فرستنده (در صورتی که مربوط به مرسولات غیر قابل توزیع باشد) دریافت‌نمود بایستی
یک مهر با حرف “ت” ((((((((((((((((((((( در وسط قسمت فوقانی روی مرسوله و پهلوی
تمبر پست زده شود. اداره مبداء به طور‌واضح مبلغ مزبور یا دو برابر کسر تمبر را به
پول کشورش نوشته و در زیر یک خط، کسر نرخ سنگ اول برای یک پاکت را ذکر می‌نماید.
2 – در صورت ارسال مجدد یا برگشت ممهور کردن با مهر ( “ت” و ذکر مبلغ کسر تمبر طبق
بند ۱ به عهده اداره‌ای است که مرسوله را مجدداً ارسال‌می‌دارد معهذا در مورد
مرسولات مربوط به کشوری که در روابط خود با کشور ارسال‌کننده مجدد نرخ مخففه به
کار می‌برد تعیین مبلغ کسر تمبر با اداره‌توزیع‌کننده مرسوله می‌باشد.
3 – اداره توزیع‌کننده نرخی را که بایستی از مرسوله دریافت شود تعیین می‌کند این
اداره کسر تمبر را با ضرب حاصل کسر (مذکوره در بند یک) در نرخ(سنگ اول) به پول
ملی خود برای یک نامه زمینی به مقصد خارجه مشخص و تعیین می‌کند.
4 – هر مرسوله که فاقد علامت کسر تمبر باشد دارای تمبر کامل تلقی میشود مگر این
که اشتباه کاملاً مسلم و قطعی باشد.
5 – اگر مبلغ کسری پیش‌بینی شده طبق بند یک را اداره مبداء و یا اداره ارسال‌کننده
مجدد کسر تمبر ذکر نکرده باشند اداره مقصد حق دارد مرسوله را‌بدون دریافت نرخ کسر
تمبر توزیع نماید.
6 – پاکاتی که تمبرهای پستی و نقش تمبرهای بدون ارزش برای کرایه پست روی آنها زده
شده‌است بدون تمبر تلقی می‌شوند در این صورت عدد صفر((پهلوی این تمبر یا نقش تمبر
بدون اعتبار نوشته شده و اطراف آن به شکل مربع خط‌کشی خواهد شد.
ماده صد و چهل و سه – برگشت قسمت ( بولتن‌های مربوط به تأدیه کرایه پستی پس‌دادن
نرخها و حقوق.
1 – بعد از تسلیم یک مرسوله معاف از هزینه و حقوق به گیرنده دفتری که حقوق گمرکی
یا سایر هزینه‌ها را قبلاً به حساب فرستنده پرداخت نموده‌تذکراتی که پشت بولتن
تأدیه کرایه پست در قسمت ( و ( داده شده با استفاده از کاغذ کپیه تکمیل می‌نماید
سپس قسمت ( را همراه مدارک بررسی‌شده آن جهت دفتر مبداء ارسال می‌دارد این اوراق
در یک پاکت بسته شده و بدون ذکر محتوی به دفتر مبداء فرستاده میشود. قسمت ( به
منظور‌گذاشته شدن به حساب اداره بدهکار در اداره مقصد مرسوله نگهداری میشود.
2 – معهذا هر اداره حق دارد برگشت قسمت ( بولتن تأدیه کرایه پستی را توسط دفاتر
مخصوصی که قبلاً تعیین شده‌اند انجام دهد و همچنین‌درخواست نماید که این قسمت برای
دفتری که تعیین نموده ارسال گردد.
3 – نام دفتری که قسمت ( بولتن تأدیه کرایه پستی بایستی برای آن برگشت شود توسط
دفتر برگشت‌دهنده در روی این قسمت نوشته میشود.
4 – وقتی که یک مرسوله با ذکر جمله (معاف از حقوق و عوارض) بدون بولتن تأدیه
کرایه پستی به دفتر مقصد می‌رسد دفتر موظف به ترخیص مرسوله‌از گمرک، یک المثنی از
بولتن مذکور تنظیم می‌نماید روی قسمت ( و ( این بولتن نام کشور مبداء و در صورت
امکان تاریخ تسلیم مرسوله به پست‌ذکر میشود.
5 – وقتی که بولتن تأدیه کرایه پست بعد از تسلیم مرسوله مفقود شود یک المثنی از
بولتن تحت همان شرایط تنظیم می‌گردد.
6 – قسمت ( و ( بولتن‌های تأدیه کرایه پست مرسولاتی که به عللی به مبداء برگشت
می‌شوند توسط اداره مقصد باطل می‌گردد.
7 – با وصول قسمت ( بولتن‌های تأدیه کرایه پست که مبلغ پرداخت شده وسیله اداره
مقصد روی آن ذکر شده است اداره مبداء بایستی مبلغ این‌هزینه‌ها را به پول مخصوص
خودش به نرخی که نباید از نرخ پیش‌بینی شده برای صدور یک برات پستی به مقصد کشور
مزبور تجاوز کند تبدیل نماید‌نتیجه تسعیر پول بایستی در قسمت جانبی قسمت مربوطه
ذکر شود بعد از آن که مخارج مربوطه وصول شد اداره‌ای که این عمل به عهده او است
کوپن‌بولتن و در صورت لزوم اوراق دیگر را به فرستنده تسلیم می‌نماید.
ماده صد و چهل و چهار – مرسولات مجدداً ارسال شده.
1 – مرسولات ارسالی برای گیرنده‌ای که محل سکوت خود را تغییر داده است مانند
مرسولات ارسالی مستقیم از مبداء به محل و آدرس مقصد جدید‌تلقی میشود.
2 – مرسولات بدون تمبر یا با کسر تمبر برای اولین مسیر مشمول نرخی است که (در
صورتی که این مرسوله مستقیماً از نقطه مبداء به محل جدید‌مقصد فرستاده شده باشد)
برای آن اجراء خواهد شد.
3 – مرسولاتی که برای مسیر اول تمبر کافی دارند و تفاوت نرخ مربوط به مسیر بعدی آن
قبل از ارسال مجدد پرداخت نشده باشد شامل نرخ پیش‌بینی شده در بند ۱ ماده ۲۲
قرارداد می‌شوند. در صورتی که مرسولات از بدو امر به مقصد جدید فرستاده شده باشند
این نرخ به نسبت اختلاف بین نرخ‌پستی پرداخت شده و نرخی که بایستی پرداخت شود
تعیین می‌گردد همین عمل در مورد مرسولاتی که باید مجدداً از طریق هوایی ارسال شوند
و تابع‌اضافه نرخ هوایی برای مسیر بعدی می‌باشند نیز اجراء می‌گردد.
4 – مرسولاتی که از ابتداء به داخل یک کشوری ارسال می‌شوند و طبق رژیم داخلی کرایه
پست آن کاملاً پرداخت شده مانند مرسولاتی که برای اولین‌مسیر دارای تمبر کافی هستند
تلقی می‌شوند.
5 – مرسولاتی که از ابتداء به طور معاف از هزینه پستی در داخله یک کشور فرستاده
شده‌اند مشمول نرخ پیش‌بینی شده در بند ۱ ماده ۲۲ قرارداد‌می‌گردند اگر این
مرسولات مستقیماً از نقطه مبداء به محل جدید مقصد ارسال شده باشد همین نرخ به نسبت
نرخ واقعی که بایستی پرداخت می‌شد‌تعیین می‌گردد.
6 – در موقع ارسال مجدد دفتر ارسال‌کننده مجدد مهر تاریخدار خود را روی کارت پستی
و پشت سایر مرسولات می‌زند.
7 – مرسولات معمولی یا سفارشی که به منظور تکمیل یا اصلاح آدرس برای فرستنده برگشت
می‌شوند مانند مرسولات مجدداً ارسال شده تلقی‌نمی‌شوند با این مرسولات مانند
مرسولات جدید رفتار شده و شامل نرخ تازه می‌شوند.
8 – حقوق گمرکی و سایر حقوقی که برای ارسال مجدد یا برگشت به مبداء ملغی نشده‌اند
طبق ماده ۱۴۶ از اداره مقصد جدید دریافت میشود در این‌حال اداره مقصد اولی به
مرسوله یک یادداشت و یک برات استرداد مدل (((مقاوله‌نامه مربوط به مرسولات تسلیمی
در مقابل پرداخت بدهی ضمیمه‌می‌نماید. در صورتی که سرویس مرسولات تسلیمی در مقابل
استرداد بدهی در روابط بین دو اداره ذینفع وجود نداشته باشد استرداد وجه وسیله
مکاتبه صورت می‌گیرد.
9 – در صورتی که ارسال و تسلیم یک مرسوله با موزع مخصوص ((((((((وسیله (حامل
مخصوص) بی‌نتیجه بماند دفتر ارسال‌کننده مجدد، بایستی‌روی اتیکت یا علامت (((((((
را با دو خط محکم افقی باطل نماید.
ماده صد و چهل پنج – ارسال مجدد دسته‌جمعی مراسلات پستی.
1 – مراسلات عادی پستی که برای شخصی که محل اقامتش را تغییر داده بایستی ارسال شود
ممکن است در یک پاکت مخصوص طبق مدل (((ضمیمه) قرار گیرد روی این پاکت فقط بایستی
اسم و آدرس جدید گیرنده نوشته شود به علاوه در صورتی که مقدار مرسوله برای ارسال
مجدد به طور‌یکجا مناسب باشد ممکن است از یک کیسه برای این منظور استفاده شود در
این حالت روی یک اتیکت مخصوص چاپی که طبق همان نمونه پاکت(( تهیه شده باشد بایستی
توضیحات لازم ذکر شود.
2 – در داخل این گونه پاکات یا کیسه‌ها نمی‌توان مرسولاتی را که بایستی تحت کنترل
گمرکی قرار گیرند و همچنین مرسولاتی که شکل و حجم و وزن‌آنها موجب پاره شدن پاکت
یا کیسه می‌شوند قرارداد.
3 – برای آن که دفتر ارسال‌کننده مجدد، به تواند تتمه نرخ مرسولات قرار گرفته در
کیسه یا پاکت را دریافت نماید و یا آن که تتمه نرخ متعلقه را در‌صورت عدم دریافت
در روی آنها یادداشت نماید کیسه یا پاکت بایستی به طور باز به او تسلیم شود. پس از
انجام بررسی دفتر پست ارسال‌کننده مجدد‌کیسه یا پاکت را بسته و روی پاکت یا اتیکت
مهر ((( را می‌زند برای آن که معلوم شود که بایستی تتمه نرخ پستی از تمام یا قسمتی
از مرسولات داخل‌کیسه یا پاکت دریافت گردد.
4 – در موقع رسیدن به مقصد پاکت یا کیسه توسط دفتر توزیع‌کننده باز شده و محتویات
آن برای دریافت تتمه نرخ پستی پرداخت نشده مورد بررسی‌قرار می‌گیرد.
5 – در مورد مرسولات عادی به آدرس ملوانان یا مسافرین کشتی و یا افرادی که در یک
گردش دسته‌جمعی شرکت می‌کنند می‌توان مانند مقررات بند ۱تا ۴ نیز رفتار نمود در
این حالت روی پاکت یا اتیکت کیسه بایستی آدرس کشتی (آژانس کشتیرانی یا مسافرتی و
غیره که کیسه‌ها یا پاکات بایستی به آنها‌تحویل شود) ذکر گردد.
ماده صد و چهل و شش – مرسولات توزیع نشده.
1 – قبل از برگشت دادن مرسولات توزیع نشده به اداره مبداء دفتر مقصد بایستی علت
عدم تسلیم آنها را به طور واضح و جامع و کوتاه در روی‌مرسولات و به زبان فرانسه
مانند نمونه‌های زیر ذکر نماید: (شناخته نشده) ((((((( ( از قبول خودداری کرد)
((((((( (گیرنده در مسافرت است)((((((((( (گیرنده عزیمت کرده) ((((( (گیرنده
مطالبه نکرده است) (((((((((((( (گیرنده فوت نموده است) ((((((((( و غیره.
در مورد کارت‌پستال و مطبوعات به شکل کارت پستی علت عدم تسلیم در قسمت راست روی
آن ذکر میشود.
2 – این تذکر با زدن یک مهر یا با چسباندن یک اتیکت انجام میشود هر اداره اختیار
دارد ترجمه علت عدم تسلیم را به زبان خودش در روی مرسوله‌اضافه نماید در روابط بین
اداراتی که موافقت خود را اعلام کرده باشند این تذکرات ممکن است به یک زبان مناسب
مورد موافقت آنها انجام گیرد‌نوشته‌های خطی مربوط به عدم تسلیم وسیله کارمندان یا
دفاتر پستی نیز کافی است.
3 – دفتر مقصد باید روی محل مقصد را خط کشیده و پهلوی تذکر دفتر مبداء کلمه ((((((
(عودت) را ذکر نماید همچنین بایستی مهر تاریخدار خود‌را در پشت پاکات و روی کارت
پستی بزند.
4 – برگشت مرسولات غیر قابل توزیع به طور مجزا یا در یک بسته‌بندی مخصوصی که روی
آن اتیکت ((((((((((((((((((((((( (مرسولات‌توزیع‌نشده) زده شده باشد انجام
می‌گیرد هر اداره می‌تواند وسیله دفتر بین‌المللی برن درخواست نماید که مرسولات
توزیع نشده او را به یک دفتر که‌وسیله خودش تعیین شده برگشت نمایند.
5 – مرسولات سفارشی توزیع نشده با همان شرایط مرسولات سفارشی به دفتر مبادله کشور
مبداء ارسال می‌گردد.
6 – با مرسولات توزیع نشده داخلی که برای مسترد شدن به فرستنده بایستی به خارج
فرستاد شود طبق ماده ۱۴۴ رفتار میشود همچنین مرسولات به‌مقصد خارجه که فرستنده آن
محل سکونت خود را به کشور دیگری منتقل نموده است.
7 – با مرسولات برای اشخاص ثالث که وسیله یک نفر واسطه فرستاده شده و توسط او به
دفتر پست مسترد میشود (به علت مطالبه ننمودن گیرنده)مانند مرسولات توزیع نشده
باید عمل شود به هیچ وجه این مرسولات نباید مانند مرسولاتی که مجدداً به پشت تحویل
شده‌اند (از جهت حقوق پستی)تلقی گردند.
8 – مرسولات اشخاصی که به آدرس هتل یا منزل فرستاده شده و به علت عدم امکان تسلیم
به گیرندگان آنها به دفتر پست پس داده میشود تابع‌مقررات پیش‌بینی شده در بند ۷
می‌باشند.
ماده صد و چهل و هفت – استرداد – تغییر آدرس.
1 – برای هر درخواست برگشت یا تغییر آدرس فرستنده بایستی یک نمونه ((((ضمیمه)
تنظیم نماید یک نمونه تنها ممکن است برای چندین مرسوله‌مربوط به یک فرستنده و به
یک مقصد و به آدرس یک گیرنده تنظیم گردد فرستنده بایستی ضمن اثبات هویت خود قبض
رسید پستی خود را نیز ارائه‌نماید بعد از اثبات هویت او به وسیله اداره مبداء که
در این مورد مسئولیت دارد تشریفات زیر انجام میشود:
الف – اگر معلوم گردد که درخواست بایستی از طریق پست فرستاده شود نمونه همراه یک
نسخه بدل از پاکت یا عنوان مرسوله مستقیماً به طور‌سفارشی برای دفتر مقصد فرستاده
میشود.
ب – چنانچه درخواست تغییر آدرس باید تلگرافی انجام گیرد درخواست به سرویس تلگراف
که بایستی آن را به دفتر پست مقصد مخابره نماید تسلیم‌می‌شود که این وظیفه را
انجام دهد.
1 – به محض دریافت فرمول (( یا تلگراف درخواست، دفتر گیرنده مرسوله را جستجو نموده
و در مورد انجام درخواست اقدام می‌نماید.
2 – نتیجه اقدام دفتر مقصد به هر درخواست برگشت یا تغییر آدرس در قسمت جواب فرمول
(( نوشته شده و به دفتر مطالبه‌کننده فرستاده میشود در‌موارد زیر نیز به همین
طریق عمل میشود:
3 – تجسس بدون نتیجه – تسلیم مرسوله به گیرنده – عدم وضوح درخواست تلگرافی برای
پیدا کردن مرسوله – ضبط – از بین رفتن یا توقیف مرسوله.
4 – هر اداره می‌تواند توسط یادداشت از دفتر بین‌المللی درخواست نماید که مبادله
تقاضاهای استرداد مربوط به او توسط اداره مرکزی یا یک دفتر‌مخصوص معینه انجام گیرد
در این یادداشت باید نام دفتر انتخاب شده ذکر شود.
5 – چنانچه مبادله تقاضای استرداد و تغییر آدرس بایستی به وسیله ادارات مرکزی صورت
گیرد باید به تقاضاهایی که به طور مستقیم بین دفتر مبداء و‌مقصد مبادله شده‌اند
نیز توجه شود در این صورت تا وصول تقاضای استرداد یا تغییر آدرس از اداره مرکزی از
توزیع مرسوله خودداری میشود.
6 – اداراتی که از اختیار بند ۴ استفاده می‌کنند هزینه‌های ابلاغ درخواست استرداد
یا تغییر آدرس را از طریق پست یا از طریق تلگراف و هزینه مکاتباتی‌که با دفتر مقصد
انجام میشود به عهده می‌گیرند وقتی که فرستنده برای ابلاغ درخواستش از طریق
تلگرافی استفاده نموده باشد و دفتر مقصد را نیز‌نتوان از طریق پست به موقع مطلع
نمود استفاده از تلگراف برای این منظور اجباری است.
ماده صد و چهل و هشت – استرداد – تغییر یا اصلاح آدرس مرسولات پست شده در کشور
دیگری غیر از کشوری که درخواست استرداد را دریافت‌نموده است.
1 – هر دفتری که طبق بند ۲ ماده ۲۶ قرارداد یک درخواست برگشت یا تغییر آدرس را
دریافت می‌کند ابتداء هویت فرستنده مرسوله را بررسی نموده و‌سپس فرمول (( را در
صورت لزوم همراه قبض پستی به دفتر مبداء یا مقصد مرسوله (بر حسب این که مرسوله
سفارشی یا معمولی است) ارسال‌می‌دارد و مخصوصاً آدرس فرستنده را در محل مربوطه که
برای این منظور در روی فرم (( تعیین شده دقیقاً ثبت می‌نماید تا در صورتی که
مکاتبه‌ای در‌تعقیب درخواست او رسید و یا مرسوله برای او برگشت شد به آسانی بتوان
با او مکاتبه کرد.
2 – هر درخواست تلگرافی که طبق بند ۱ انجام شده‌باشد مستقیماً به دفتر مقصد مرسوله
فرستاده میشود و در صورتی که تقاضا مربوط به یک مرسوله‌سفارشی باشد دفتر مبداء
مرسوله بایستی روی فرمول (( زیر جمله ( تأییدیه تقاضای تلگرافی از
((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((( را با مداد رنگی خط کشیده و به
این وسیله آن را تأیید می‌نماید دفتر مقصد مرسوله سفارشی را تا وصول این تأییدیه
نزد‌خود نگهداری می‌کند.
3 – برای اطلاع دادن به فرستنده دفتر مقصد مرسوله دفتری را که درخواست تغییر یا
استرداد را دریافت کرده مطلع می‌نماید معهذا چنانچه موضوع‌مربوط به یک مرسوله
سفارشی باشد این اطلاع بایستی وسیله دفتر مبداء فرستاده شود در صورت استرداد عین
مرسوله ضمیمه این اطلاع می‌گردد.
4 – ماده ۱۴۷ عیناً برای دفتری که درخواست را دریافت می‌نماید و نیز برای اداره
مربوطه او قابل اجرا است.
ماده صد و چهل و نه – مطالبه‌نامه‌ها – مرسولات عادی.
1 – برای هر مطالبه‌نامه به یک مرسوله عادی بایستی یک نمونه (( (ضمیمه) تنظیم و
در صورت امکان همراه یک نسخه رونوشت از عنوان مرسوله‌که روی یک برگ کاغذ نازک
انشاء شده باشد فرستاده شود.
2 – دفتری که مطالبه‌نامه را دریافت می‌کند مستقیماً آن را در پاکت سربسته و با
سریعترین وسیله اعم از هوایی یا زمینی به دفتر طرف مکاتبه می‌فرستد‌و این دفتر پس
از کسب اطلاعات لازم از فرستنده یا گیرنده (بر حسب مورد) نمونه مذکور را در پاکت
سربسته و با وسیله سریع هوایی یا زمینی به‌دفتری که آن را تنظیم نموده برگشت
می‌دهد.
3 – اگر تشخیص داد که ادعای مطالبه‌کننده واقعیت دارد دفتر اخیرالذکر مطالبه‌نامه
را به اداره مرکزی خودش از نظر بازجویی‌های بعدی ارسال می‌دارد.
4 – برای چندین مرسوله که با هم توسط یک فرستنده و به یک مقصد و عنوان یک گیرنده و
به یک دفتر تسلیم شده باشد تنها یک مطالبه‌نامه کافی‌است.
5 – هر اداره می‌تواند ضمن یادداشتی از دفتر بین‌المللی درخواست نماید که
مطالبه‌نامه‌های مربوط به او به اداره مرکزی و یا به یک دفتر مخصوص‌تعیین شده
ارسال گردد.
6 – نمونه (( بایستی به دفتر مبداء مرسوله طبق شرایط پیش‌بینی شده در بند ۹ ماده
150 برگشت شود.
ماده صد و پنجاه – مطالبه‌نامه‌ها – مرسولات سفارشی.
1 – هر مطالبه‌نامه مربوط به مرسولات سفارشی بایستی روی یک نمونه ((((ضمیمه)
تنظیم شده و در صورت امکان یک رونوشت از عنوان مرسوله‌که روی یک برگ کاغذ نازک
نگاشته شده باشد به آن ضمیمه شود.
2 – اگر مطالبه‌نامه مربوط به مرسولاتی باشد که در مقابل استرداد بدهی تسلیم
میشود بایستی اضافه بر آن یک المثنی از برات (( مقاوله‌نامه مربوط به‌مرسولات در
مقابل پرداخت بدهی یا یک بولتن پرداخت نیز به آن اضافه شود.
3 – برای چندین مرسوله سفارشی که در یک دفتر و توسط یک فرستنده و به آدرس یک
گیرنده در یک مقصد به پست تحویل شده یک مطالبه‌نامه کافی‌است.
4 – مطالبه‌نامه‌ای که در آن مدرک ارسال به طور صریح و صحیح قید شده در جهت همان
راهی که مرسوله طی نموده از دفتری به دفتر دیگر تسلیم‌می‌شود، این ارسال رسماً بدون
نامه و در پاکت سربسته با سریعترین وسیله هوایی یا زمینی انجام می‌گیرد. هر گاه
اداره مقصد درصدد تهیه اطلاعات‌مربوط به سرنوشت قطعی مرسوله این اداره باشد بایستی
فرمول را تکمیل نموده و آن را به طور رسمی و با سریعترین وسیله هوایی یا زمینی به
دفتر‌مبداء برگشت بدهد و در صورتی که مرسوله با تأخیر تسلیم شده باشد علت تأخیر به
طور اختصار در روی فرمول (( ذکر میشود.
5 – اداره‌ای که نتواند تسلیم مرسوله سفارشی را به گیرنده یا تحویل آن را به اداره
دیگری ثابت کند بلافاصله دستور بررسی‌های مقتضی را صادر‌می‌نماید و چگونگی تصمیم
خودش را در قسمت ۴ فرمول (( ذکر می‌نماید این فرمول پس از تکمیل با وسیله سریع
هوایی یا زمینی به اداره مرکزی‌دفتر مبداء فرستاده میشود.
6 – هر اداره می‌تواند ضمن یادداشتی از دفتر بین‌المللی درخواست نماید که
مطالبه‌نامه‌های مربوط به سرویس او ضمن تعیین مدرک ارسال صحیح به‌اداره مرکزی کشور
او یا به یک دفتر مخصوص تعیین شده ارسال شود.
7 – اگر اداره مبداء یا اداره مقصد درخواست نمایند مطالبه‌نامه مستقیماً از دفتر
مبداء به دفتر مقصد فرستاده میشود.
8 – اگر یک مطالبه‌نامه در مدت مناسبی برگشت نشود یک المثنی از فرمول (((می‌توان
تنظیم و به اداره مرکزی کشور مقصد ارسال داشت البته در‌صورتی که حداقل یک ماه از
ارسال اولین مطالبه‌نامه گذشته باشد کلمه المثنی ((((((((( و تاریخ ارسال
مطالبه‌نامه اصلی بایستی روی المثنی به‌طور روشن و واضح نوشته شود.
9 – فرمول (( و برگ ضمیمه به آن در هر حال بایستی در کوتاهترین مدت و حداکثر در
مدت ۵ ماه پس از تاریخ ارسال مطالبه‌نامه به اداره مبدأ‌مطالبه‌کننده برگشت شود.
10 – مقرراتی که قبلاً ذکر شده برای دستخوردگی و فقدان دپشها و مانند آن که مشمول
مکاتبات وسیع بین ادارات می‌باشد اجراء نمی‌گردد.
ماده صد و پنجاه و یک – درخواست اطلاعات.
در مورد درخواستهای اطلاعات مربوط به مرسولات معمولی و سفارشی طبق مقررات مذکور
در مواد ۱۴۹ و ۱۵۰ رفتار میشود.
ماده صد و پنجاه و دو – مطالبه‌نامه‌ها و درخواستهای اطلاعات مربوط به مرسولاتی
که در کشور دیگری به پست تسلیم شده‌اند.
1 – در موارد پیش‌بینی شده در بند ۳ ماده ۳۵ قرارداد نمونه‌های (( و (((مربوط به
مطالبه‌نامه یا درخواست اطلاعات به اداره مبداء فرستاده می‌شوند‌فرمول (((بایستی
همراه قبض رسید پست باشد.
2 – اداره مبداء بایستی درخواست اطلاعات یا مطالبه‌نامه را در مدت پیش‌بینی شده در
ماده ۳۵ قرارداد دریافت کند.
باب چهارم
مبادله مرسولات – دپشها
فصل واحد
ماده صد و پنجاه و سه – برگ اعلام (فویداوی).
1 – یک برگ اعلام (فویداوی) طبق نمونه ((( (ضمیمه) با هر دپش همراه می‌باشد این
برگ در پاکتی به رنگ آبی که روی آن کلمه (فویداوی) ذکر‌شده قرار می‌گیرد.
2 – دفتر فرستنده ورقه اعلام (فویداوی) را به طور کامل و مشروح و ضمن رعایت
مقررات زیر پر می‌کند:
الف – تابلوی اول: وجود مرسوله عادی یا توزیع با موزع مخصوص یا هوایی با کشیدن خط
زیر جمله مربوطه نشان داده میشود.
ب – تابلوی دوم: غیر از موارد توافق مخصوص دفاتر فرستنده برگهای اعلام (فویداوی)
را در صورتی که هر روز فقط یک دپش تنظیم شود شماره‌گذاری‌نمی‌کنند در سایر حالات
برگهای اعلام (فویداوی) بر طبق یک سری شماره سالیانه برای هر دفتر مقصد
شماره‌گذاری می‌شوند.
هر دپش نیز بایستی دارای شماره‌ای جداگانه باشد (حتی اگر دپش یک دپش اضافی باشد
که از همان طریق و وسیله همان کشتی که دپشهای معمولی‌فرستاده میشود فرستاده شود
در هر حال در اولین ارسال علاوه بر شماره ردیف دپش بایستی شماره آخرین دپش پستی
سال گذشته نیز ذکر شود در‌صورتی که یک دپش حذف شده باشد دفتر فرستنده روی تابلوی
دوم برگ اعلام (فویداوی) پهلوی شماره دپش جمله ((((((((((((((((((( را‌می‌نویسد
نام کشتی حامل دپش و یا حروف اختصاری رسمی مربوط به خطوط هوایی که برای حمل دپش
مورد استفاده قرار می‌گیرند نیز ذکر می‌شوند‌به علاوه ادارات می‌توانند توافق
نمایند که فقط کیسه‌های مجهز به اتیکت قرمز که از طریق زمینی فرستاده میشود روی
برگ اعلام (فویداوی) ثبت‌شود.
ج – تابلوی سوم: ممکن است از یک یا چند لیست مخصوص نمونه (((((ضمیمه) به جای
تابلوی پنجم و یا برگ اعلام (فویداوی) اضافی استفاده‌شود در صورت درخواست اداره
مقصد استفاده از لیست مخصوص اجباری است این لیست‌ها بایستی دارای همان شماره ردیف
ذکر شده روی برگ‌اعلام (فویداوی) دپش مربوطه باشد وقتی که چند لیست مخصوص مورد
استفاده قرار گرفت بایستی آنها را طی یک سری خاص برای هر دپش‌شماره‌گذاری نمود.
تعداد مرسولات سفارشی که می‌توان آنها را روی یک لیست مخصوص ثبت کرد به همان
شماره ذکر شده روی لیست محدود میشود.
د – تابلوی چهارم: در صورت لزوم تعداد کیسه‌های خالی متعلق به اداره دیگری غیر از
اداره‌ای که دپش برای او فرستاده میشود بایستی به طور جداگانه‌ضمن اشاره به نام
آن اداره ذکر شود.
به علاوه در تابلوی چهارم نامه‌های اداری به طور مکشوفه و مکاتبات یا توصیه‌های
مختلف دفتر فرستنده که مربوط به مبادله باشد نیز ذکر میشود.
وقتی که دو اداره بین خود مقررات بند ۲ حرف (ب) را اجرا می‌کنند. فقط در مورد
مخصوص مربوط به ثبت در تابلوی دوم برگ اعلام (فویداوی)کیسه‌های دارای اتیکت قرمز
و تعداد کیسه‌های مورد استفاده برای دپش و تعداد کیسه‌های خالی متعلق به اداره
مقصد نباید در تابلوی چهارم نوشته‌شود.
ه – تابلوی پنجم: این تابلو برای ثبت مرسولات سفارشی تعیین شده است (وقتی که از
لیست مخصوص استفاده نشده باشد) اگر ادارات متقابلاً موافق‌باشند که مرسولات سفارشی
به طور یک جا روی برگ اعلام ( فویداوی) ثبت شود جمع این مرسولات بایستی به رقم و
به تمام حروف نوشته شود.وقتی که دپشی محتوی مرسولات سفارشی نباشد کلمه (((((( در
تابلوی پنجم نوشته میشود.
و – تابلوی ششم: این تابلو برای ثبت دپشهای عبوری کم اهمیت که در کیسه دفتر
مبادله‌ای که پست را مجدداً می‌فرستد قرارداده می‌شوند معین شده‌است.
3 – ادارات می‌توانند موافقت کنند که روی برگ اعلام (فویداوی) در صورت لزوم
تابلوی دیگری نیز ایجاد کنند و می‌توانند مخصوصاً تابلوهای پنجم و‌ششم را بنا بر
احتیاجاتشان تهیه نمایند.
4 – وقتی که یک دفتر مبادله هیچ مرسوله‌ای جهت مبادله با دفتر مقابل ندارد و ضمناً
در روابط بین ادارات ذینفع برگهای اعلام (فویداوی‌ها) طبق‌مقررات حرف (ب) بند ۲
شماره‌گذاری نمی‌شوند این دفتر یک برگ اعلام ( فویداوی) منفی در دپش بعدی
می‌فرستد.
5 – وقتی که دپش سر به مهر بایستی وسیله کشتی‌های متعلق به اداره واسطه فرستاده
شود ولی این اداره به طور منظم برای حمل و نقل خودش از‌کشتی استفاده نمی‌کند در
صورت درخواست اداره‌ای که تأمین بارگیری را عهده‌دار است وزن مراسلات و سایر
مرسولات بایستی روی اتیکت این‌دپش‌ها نوشته شود.
ماده صد و پنجاه و چهار – انتقال مرسولات سفارشی.
1 – مرسولات سفارشی در صورت لزوم لیستهای مخصوص پیش‌بینی شده در بند ۲ ماده ۱۵۳
را با هم در یک یا چند بسته یا کیسه مجاز که بایستی‌خوب بسته و لاک و مهر یا پلمپ
شده باشد قرار می‌دهند به طوری که محتوی آن به خوبی حفظ شود. مهر و موم ممکن است
از فلز سبک و یا جنس‌پلاستیک تهیه شود.
علامت مهر و پلمپ یا لاک و مهر بایستی دارای نام دفتر مبداء به حروف لاتین یا
علامت کاملی که بتواند نام این دفتر را مشخص نماید باشد مرسولات‌سفارشی در هر بسته
طبق ردیف ثبت گذارده میشود وقتی که یک یا چند لیست مخصوص مورد استفاده قرار
می‌گیرد هر کدام از آنها با سفارشی‌های‌مربوطه بسته‌بندی شده و این لیست را بعد از
اولین مرسوله سفارشی می‌گذارند در صورت استفاده از چند کیسه هر کدام از آنها
بایستی حاوی یک‌لیست مخصوص باشد که روی آن مرسولات بسته شده در کیسه ذکر شده باشد.
2 – به شرط توافق بین ادارات ذینفع و موقعی که حجم سفارشی اجازه بدهد این مرسولات
ممکن است در پاکت مخصوص برگ اعلام (فویداوی)قرارداده شود این پاکت بایستی لاک و
مهر باشد.
3 – در هیچ حالتی مرسولات سفارشی را نباید در بسته‌های معمولی گذارد.
4 – به شرط توافق بین ادارات مرسولات سفارشی غیر از نامه‌ها و کارتهای پستی ارسالی
جوف کیسه‌های مجزا را می‌توان همراه یک لیست مخصوص‌که سفارشی‌ها به طور یک جا روی
آن ثبت شده باشد قرارداد.
5 – تا آن جا که ممکن است در یک کیسه نباید بیش از ۶۰۰ مرسوله سفارشی قرارداد.
6 – پاکت مخصوص محتوی برگ اعلام (فویداوی) از داخل به بسته مرسولات سفارشی به طور
چهار نخ بسته میشود وقتی که مرسولات سفارشی در‌یک کیسه بسته شده است پاکت مذکوره
به گردن کیسه بسته میشود.
7 – اگر بیش از یک بسته یا کیسه برای مرسولات سفارشی باشد به هر کدام از بسته‌ها
یا کیسه‌های اضافی یک اتیکت که روی آن نوع محتوی نوشته شده باشد نصب می‌گردد.
ماده صد و پنجاه و پنج – انتقال مرسولات توسط موزع مخصوص.
1 – مرسولات معمولی با موزع مخصوص در یک بسته‌بندی مخصوص دارای اتیکت موزع مخصوص
بسته شده و توسط دفتر مبادله در پاکت محتوی‌برگ اعلام (فویداوی) همراه دپش گذارده
میشود.
2 – در صورتی که این پاکت به گلوی کیسه بسته شده باشد (ماده ۱۵۴ بند ۶) بسته
مرسولات با موزع مخصوص در داخل کیسه قرار داده میشود.وجود مرسولات با موزع مخصوص
در مرسولات گوناگون با یک فیش که در داخل پاکت محتوی برگ اعلام (فویداوی) اعلام
می‌گردد. همچنین اگر‌شکل و تعداد و یا ابعاد مرسولات طوری باشند که نتوان آن را در
داخل پاکت محتوی (فویداوی) قرارداد وجود آن را در کیسه وسیله فیش مذکور
معین‌می‌کنند.
3 – مرسولات با موزع مخصوص سفارشی را به ترتیب شماره در میان سایر سفارشی‌ها قرار
داده و جمله با موزع مخصوص را در ستون ملاحظات تابلوی‌پنجم برگ اعلام (فویداوی)
با لیستهای مخصوص و در جلوی شماره سفارشی مربوطه می‌نویسند در صورتی که سفارشی‌ها
به طور یک جا ثبت شوند‌وجود مرسوله سفارشی با موزع مخصوص را در تابلوی پنجم برگ
اعلام فویداوی ذکر می‌نمایند.
ماده صد و پنجاه و شش – ترتیب بستن دپشها.
1 – به طور کلی مرسولات بر حسب نوع بسته‌بندی می‌شوند نامه‌ها و کارتهای پستی در
یک بسته و مطبوعات و نشریات متناوب در بسته‌بندی مجزای‌مربوط به مطبوعات معمولی
قرار می‌گیرند به بسته‌بندی‌ها اتیکت مخصوصی طبق نمونه ((( (ضمیمه) که روی آن نام
دفتر مقصد یا دفتر ارسال‌کننده‌مجدد ذکر شده الصاق می‌گردد. مرسولات قابل نخ‌بندی
باید در جهت آدرس قرار گیرد مرسولاتی که تمبر آن کامل است از آن دسته که دارای کسر
تمبر و‌یا بدون تمبر می‌باشند مجزا بسته‌بندی شده و روی اتیکت دسته دوم مهر “(”
زده میشود.
2 – نامه‌هایی که دارای آثار دستخوردگی بوده و یا آثار باز شدن و یا معیوب شدن آن
به نظر برسد بایستی با ذکر موارد مذکور با مهر دفتری که بی‌ترتیبی‌را مشاهده کرده
ممهور گردد.
3 – براتهای پستی ارسالی به طور مکشوفه در یک بسته‌بندی مجزا جمع و بایستی در پاکت
یا در کیسه محتوی مرسولات سفارشی و یا احتمالاً داخل‌پاکت یا کیسه مرسولات با قیمت
اظهار شده گذارده شود در صورتی که یک دپش محتوی مرسولات سفارشی و مرسولات با قیمت
اظهار شده نباشد‌براتهای پستی در داخل پاکت محتوی برگ اعلام (فویداوی) قرار گرفته
و یا با آنها بسته می‌شوند.
4 – دپشهایی در کیسه‌ها بسته می‌شوند که تعداد آنها به میزان حداقل باشد در این
مورد کیسه به طور متناسب بسته و لاک و مهر یا پلمپ شده و اتیکت‌زده میشود پلمپ و
مهر ممکن است از جنس فلز سبک و یا پلاستیک باشد معهذا در روابط بین اداراتی که در
این مورد توافق کرده‌اند کیسه‌های‌محتوی (اشیاء دیگر) (( و غیر سفارشی ممکن است
بدون لاک و مهر و پلمپ باشند وقتی که از نخ برای بستن کیسه استفاده میشود این نخ
قبل از‌گره خوردن بایست دو مرتبه دور گردن کیسه پیچیده شود به طوری که یکی از دو
نوک آن در زیر پیچیدگی کشیده شود (به شکل آخر نمونه‌های آیین‌نامه‌مراجعه شود)
علامت مهر و موم یا پلمپ بایستی به حروف لاتین و به طور واضح دارای نام دفتر مبداء
یا دارای علامتی باشد که بتوان دفتر مبداء را‌شناخت.
5 – اتیکتهای دپشها بایستی از پارچه یا مقوای محکم دارای سوراخ یا تیماج و یا از
کاغذ چسبیده روی یک تخته باشد شرایط متن آنها باید طبق نمونه(((((ضمیمه) تهیه شود
در روابط بین دفاتر هم مرز ممکن است از اتیکتهای کاغذی محکم استفاده نمود.
معهذا این نوع اتیکتها باید دارای استقامت کافی برای مقاومت در مقابل دست به دست
شدن‌های دپش در جریان ارسال باشند اتیکتها بایستی به‌رنگهای زیر ساخته شوند:
الف – قرمز شنجرفی – برای کیسه‌های محتوی مرسولات سفارشی و برگ اعلام (فویداوی)
و حتی برگ اعلام‌ها منفی.
ب – سفید برای کیسه‌های محتوی مرسولات عادی از انواع زیر:
نامه‌ها و کارت‌پستال‌های ارسالی از طریق زمینی و هوایی.
روزنامه‌ها و انتشارات متناوب ارسالی از طریق زمینی (به استثنای آنها که برای
فرستنده برگشت می‌شوند).
ج – آبی روشن – برای کیسه‌های محتوی مرسولات معمولی که در کیسه‌های دارای اتیکت
سفید جا نمی‌گیرند.
د – سبز برای کیسه‌های محتوی کیسه خالی برگشتی به مبداء.
6 – کیسه‌های محتوی مرسولات مختلط (نامه‌ها – کارتهای پستی و مرسولات دیگر)
بایستی دارای اتیکت سفید باشند.
7 – در صورتی که کیسه‌ای فقط دارای روزنامه و نشریات متناوب باشد ذکر کلمه
(((((((((((((((((((((((((((((( و یا (( در روی اتیکت‌سفید ضروری است.
8 – به کار بردن اتیکتهای رنگی قرمز – سفید – آبی روشن و سبز اجباری است.
9 – ممکن است از یک اتیکت سفید و یک فیش ۳ ( ۵ سانتیمتر از رنگهای مذکوره در بند ۵
با هم نیز استفاده نمود.
10 – اتیکتها شامل نام و فرستنده با حروف کوچک چاپی و نام دفتر گیرنده با حروف
درشت چاپی بوده و به ترتیب کلمه از (((((( و برای (((((((جلوی هر یک از آنها ذکر
شده باشد و همچنین طریق ارسال دپش نیز در روی آن ذکر میشود و اگر دپشی از طریق
دریا فرستاده میشود نام کشتی باید‌روی اتیکت قید گردد. نام دفتر گیرنده با حروف
کوچک چاپی نیز در دو طرف سوراخ اتیکت به طریق عمودی ذکر می‌گردد. در مبادله بین
کشورهای دور‌که از یک سرویس مستقیم دریایی استفاده نمی‌شود و در روابط با سایر
کشورهایی که صریحاً درخواست کرده باشند این تذکرات با تاریخ ارسال و شماره‌مرسوله و
بندر تخلیه دپش تکمیل می‌شوند.
11 – به هر دپشی که در آن یک یا چندین مراسله محتوی مواد بیولوژی نابودشدنی خطرناک
(طبق تعریف در ماده ۱۲۰ حرف الف) وجود داشته باشد‌بایستی یک فیش که مانند اتیکت
پیش‌بینی شده در ماده ۱۲۰ و به قطع بزرگتر به طوری که جای کافی برای سوراخ داشته
باشد و همان علائم و‌مشخصات را نیز دارا باشد نیز اضافه شود.
علاوه بر علامت اختصاصی مواد بیولوژی نابودشدنی در روی این فیش جمله (مواد
بیولوژی نابودشدنی (((((((((((((((((((((((((((((((() و یا جمله (در صورت آسیب
دیدن مرسوله خطرناک است ((((((((((((((((((((((((((((((((( ذکر می‌گردد.
12 – کیسه‌ها بایستی با حروف لاتین و کاملاً واضح نام دفتر یا کشور مبداء را نشان
بدهد و ضمناً دارای کلمه (((((( و یا هر علامت دیگری که نشان‌دهنده دپشهای پستی است
باشد.
13 – دفاتر واسطه حق ندارند هیچ گونه شماره‌ای روی اتیکت کیسه‌ها و یا دپشهای سر
به مهر عبوری بزنند.
14 – غیر از موارد توافق مخصوص دپشهای کم حجم و یا منفی به طور ساده در کاغذ محکم
بسته‌بندی شده و نخ‌بندی و سپس لاک و مهر یا پلمپ‌می‌شوند و به جای پلمپ سربی ممکن
است از پلمپ‌های ساخته شده از فلز سبک و یا از جنس پلاستیک استفاده شود. در صورتی
که دپشها با پلمپ‌بسته شده یا با فلز سبک یا پلاستیک پلمپ شده باشد بسته‌بندی آن
بایستی طوری باشد که نخ آن جدا نشود وقتی که دپشها فقط دارای مرسولات‌عادی است
می‌توان آنها را با لاک و مهری که دارای نام دفتر یا اداره فرستنده است ممهور
نمود. ادارات می‌توانند به منظور استفاده از همین نوع‌بسته‌بندی برای دپشهای محتوی
مرسولات سفارشی که به علت تعداد کم به طور بسته و یا در پاکت حمل می‌شوند بین خود
توافق نمایند علائم چاپی‌و رنگهای عناوین بسته‌ها و پاکات بایستی با مقررات
پیش‌بینی شده در بندهای ۴ تا ۱۳ مربوط به اتیکتهای کیسه‌های دپش مطابقت داشته
باشد.
15 – وقتی که تعداد یا حجم کیسه‌ها ایجاب می‌نماید که بیش از یک کیسه مورد استفاده
قرار گیرد از کیسه‌های متفاوت بایستی متفاوت بایستی تا آنجا‌که ممکن است به شرح
زیر استفاده نمود:
الف – برای نامه‌ها و کارتهای پستی.
ب – برای سایر مرسولات – در صورت لزوم برای بسته‌های کوچک از کیسه‌های مجزا
استفاده میشود.
اتیکت این کیسه‌ها بایستی دارای جمله بسته‌های کوچک (((((((((((((((باشد.
16 – بسته یا کیسه مرسولات سفارشی همراه با برگ اعلام (فویداوی) به همان طریق
پیش‌بینی شده در بند ۶ ماده ۱۵۴ در کیسه مراسلات یا در کیسه‌مخصوص قرار داده
میشود در هر حال کیسه رویی بایستی دارای اتیکت قرمز باشد وقتی که مرسولات سفارشی
بیش از یک کیسه باشد کیسه‌های‌اضافی را ممکن است بدون گذاردن در کیسه‌های دیگر و
با اتیکت قرمز ارسال نمود.
17 – روی اتیکت کیسه یا بسته محتوی برگ اعلام (فویداوی) همیشه بایستی حرف (() به
طور واضح ذکر شده باشد و همچنین می‌توان روی آن‌تعداد کیسه‌های مربوط به دپش را
ذکر کرد.
18 – بر طبق بند ۵ اتیکت قرمز فقط موقعی به کار برده میشود که کیسه محتوی مرسولات
سفارشی یا برگ اعلام (فویداوی) باشد حتی اگر این‌فویداوی منفی باشد.
19 – وزن هیچ کیسه‌ای نباید از ۳۰ کیلوگرم تجاوز نماید.
20 – دفاتر مبادله تا آن جا که ممکن است می‌توانند دپشهای با ابعاد کوچک (بسته یا
کیسه) به مقصد یک دفتر معین را که برای آنها می‌رسد در دپش‌های‌خودشان بگنجانند.
21 – کلیه مطبوعات به آدرس یک گیرنده و برای یک مقصد را می‌توان در یک یا چند کیسه
مخصوص قرارداد علاوه بر اتیکتهای قانونی در این حال‌حرف ((روی آنها نوشته
میشود به این گونه کیسه‌ها یک اتیکت مخصوص که وسیله فرستنده تهیه میشود و دارای
اطلاعات لازم در مورد گیرنده‌مرسولات است اضافه می‌گردد این کیسه‌های مخصوص
می‌توانند حاوی مرسولات سفارشی باشند این سفارشی‌ها روی یک لیست مخصوص (((ثبت و
مجزا از سایر مرسولات داخلی دپش قرارداده می‌شوند اتیکت کیسه‌های محتوی مرسولاتی
که مشمول کنترل گمرکی می‌باشند اجباراً بایستی از‌نوع اتیکت سبز (((پیش‌بینی شده
در بند ۱ ماده ۱۱۷ باشد.
ماده صد و پنجاه و هفت – تحویل دپشها.
1 – غیر از موارد توافق مخصوص بین ادارات ذینفع تحویل دپشها بین دو دفتر متقابل
وسیله برگ تحویل (((((((((((((((((((((( طبق نمونه(((((ضمیمه) انجام می‌گیرد.
این برگ در دو نسخه تدوین می‌گردد نسخه اول به دفتر دریافت‌کننده و نسخه دوم به
دفتر تسلیم‌کننده اختصاص دارد دفتر دریافت‌کننده روی نسخه دوم‌برگ تحویل رسید
می‌دهد.
2 – در صورتی که تسلیم دپشها بین دو دفتر متقابل وسیله یک سرویس حمل و نقل انجام
گیرد برگ تحویل در سه نسخه تدوین و نسخه سوم به این‌سرویس تسلیم میشود در این حال
پیش‌بینی شده است که سرویس حمل و نقل روی نسخه دوم رسید به دهد و دفتر تحویل
گیرنده روی نسخه سوم.
3 – بعضی از ادارات به علت تشکیلات داخلی خود می‌توانند درخواست کنند که برگهای
((( برای مراسلات و امانات پستی به طور مجزا تدوین‌شوند.
4 – وقتی که تحویل دپشها بین دو دفتر متقابل به توسط یک سرویس دریایی انجام گیرد
دفتر مبادله مبداء می‌تواند نسخه چهارمی هم از برگ مذکور‌تنظیم نماید تا دفتر مقصد
پس از تصدیق برای او برگشت دهد در این حال نسخه سوم و چهارم همراه دپش فرستاده
می‌شوند.
5 – فقط کیسه‌ها و بسته‌های دارای اتیکت قرمز که بایستی در موقع تحویل تحت بررسی
کامل از لحاظ بسته‌بندی و دیگر شرایط قرار گیرند به طور‌صریح و واضح روی برگ تسلیم
((( ثبت می‌شوند در مورد سایر کیسه‌ها و بسته‌هایی که بررسی آنها اختیاری است نوع
آن به طور یکجا روی برگ‌نامبرده ثبت و یکجا نیز تحویل می‌گردد. معهذا ادارات ذینفع
می‌توانند توافق نمایند که فقط کیسه‌ها و بسته‌های دارای اتیکت قرمز در روی برگ
تسلیم‌ثبت شوند.
6 – دپشها بایستی با وضع کاملاً سالم تحویل شوند معهذا نمی‌توان به عذر دست خوردگی
و دستبرد از قبول یک دپش خودداری کرد. در صورتی که‌یک دپش با وضع بدی به یک دفتر
واسطه تحویل گردد این دفتر بایستی به همان وضع بسته‌بندی مجددی از دپش بنماید.
بی ترتیبی‌های دپش بایستی ضمن برگ رسیدگی به دفاتر مبداء و مقصد دپش و در صورت
لزوم به آخرین دفتر واسطه‌ای که دپش را به طور نامنظم‌ارسال نموده اعلام گردد.
دفتری که دپش را مجدداً بسته‌بندی می‌کند باید کلیه علائم و نشانه‌های اتیکت مبداء
را روی اتیکت جدید ثبت و روی آن مهر‌تاریخدار خود را زده و جمله (مجدداً لفاف‌بندی
شده در…) (((((((((((((((( را نیز روی آن ذکر نماید.
ماده صد و پنجاه و هشت – بازرسی دپشها.
1 – وقتی که یک دفتر واسطه مبادرت به تجدید بسته‌بندی یک دپش (لفاف‌بندی مجدد)
می‌نماید در صورتی که حدس بزند که محتویاتش سالم نیست‌آن را مورد بازرسی قرار
می‌دهد. در این حالت دفتر مذکور یک برگ رسیدگی طبق نموده ((( (ضمیمه) طبق نمونه
مذکوره در بندهای ۴ الی ۶) تنظیم‌نموده و این برگ را به دفتر مبادله‌ای که دپش را
از او دریافت نموده ارسال می‌دارد.
یک نسخه از این برگ به دفتر مبداء ارسال و برگ دیگر در داخل دپش مجدداً لفاف شده
قرارداده میشود.
2 – دفتر مقصد رسیدگی می‌نماید که دپش و نوشته‌های برگ اعلام (فویداوی) و لیست
مخصوص ثبت مرسولات سفارشی کامل باشد در صورت کسر‌یک دپش یا یک و یا چندین کیسه که
مرسولات سفارشی جزو آن است از یک برگ اعلام (فویداوی) و یک لیست مخصوص ثبت سفارشی
یا در مورد‌هر بی‌ترتیبی دیگر بلافاصله موضوع توسط دو نفر کارمند تحقیق میشود این
دو نفر اصلاح لازم را روی برگها یا لیست‌ها به عمل آورده و با دقت روی‌نوشته
اشتباه را خط می‌کشند ولی به طوری که نوشته‌های اولی خوانا باقی بماند.
3 – اگر دفتری برگ اعلام (فویداوی) یا لیستهای ثبت سفارشی را که مربوط به او
نیست دریافت نماید، این مدارک را به دفتر مقصد ارسال می‌دارد و یا‌در صورتی که
مقررات داخلی او اجازه داده باشد نسخه‌های تصدیق شده‌ای از آنها تهیه می‌کند.
4 – عملیات مذکوره توسط یک برگ رسیدگی که در دو نسخه تدوین می‌گردد به دفتر مبداء
دپش و در صورت فقدان واقعی آن بعد از بررسی کامل با‌اولین پست مورد استفاده به
آخرین دفتر مبادله دپش اطلاع داده میشود. نوشته‌های این برگ بایستی تا آنجا که
ممکن است جز به جز مشخص و معین‌گردد که به کدام کیسه یا بسته یا مرسوله مربوط است.
ه – وقتی که بی‌ترتیبی قابل توجه بوده و حدس فقدان یا دستخوردگی و سرقت محتوی
برود پاکت یا کیسه و همچنین نخ و لاک و مهر یا پلمپ کیسه‌یا بسته و یا کیسه
مرسولات سفارشی به برگ رسیدگی که جهت دفتر مبداء اختصاص داده شده ضمیمه می‌گردد.
همین طور پاکت یا کیسه رویی با نخ و‌اتیکت و لاک و مهر با پلمپ بسته‌بندی نیز به
برگ مذکور ضمیمه می‌گردد.
6 – در موارد پیش‌بینی شده در بند ۱ الی ۳ دفتر مبداء و در صورت لزوم آخرین دفتر
مبادله واسطه را ممکن است به وسیله تلگراف از جریان مطلع‌نمود (هزینه تلگراف به
عهده دفتر تلگراف‌کننده است) هر مرتبه که دپش دارای علامات واضح دستخوردگی و سرقت
محتوی باشد جریان امر به‌وسیله تلگراف اطلاع داده میشود تا این که دفتر فرستنده
دپش یا واسطه بدون تأخیر در این مورد اقدام کرده و در صورت اقتضاء به آخرین دفتر
مبادله‌تلگرافی اطلاع می‌دهد که به بازرسی ادامه بدهند.
7 – وقتی که عدم وصول یک دپش در نتیجه اشتباه در تلاقی پستها باشد و یا این که علت
روی برگ تحویل کاملاً شرح داده شده باشد، تنظیم برگ‌رسیدگی ضروری نمی‌باشد مگر این
که این دپش با پست بعدی هم به دفتر مقصد نرسد.
8 – به محض ورود دپشی که قبلاً نرسیده و عدم وصول آن به دفتر مبدأ یا آخرین دفتر
واسطه اعلام شده است لازم است که یک برگ رسیدگی برای بار‌دوم صادر و وصول دپش را
به این دفاتر اعلام نمود.
9 – دفاتری که برگهای رسیدگی برای آنها فرستاده شده است آنها را پس از بررسی و در
صورت لزوم نوشتن تذکرات لازم برگشت می‌دهند.
اگر این برگهای رسیدگی در مدت دو ماه از تاریخ ارسال برگشت نشوند کاملاً قبول شده
تلقی می‌شوند مگر دلیلی برای آن ذکر شود و این مدت ممکن‌است برای کشورهای دور تا
چهار ماه افزایش یابد.
10 – در صورتی که دفتر تحویل گیرنده که بررسی دپش را بر عهده دارد با اولین پست
مورد استفاده بعدی برگ رسیدگی، در مورد بی‌ترتیبی دپش را به‌دفتر مبدأ یا آخرین
دفتر واسطه نفرستد دپش و محتوی آن صحیحاً دریافت شده تلقی میشود مگر دلیل خلافی
برای آن ابراز شود.
برای بی‌نظمی‌هایی که تذکر آن از قلم افتاده و یا به طور غیر کامل در برگ رسیدگی
ذکر شده نیز به همین ترتیب رفتار خواهد شد. همچنین است اگر‌مقررات ماده حاضر مربوط
به تشریفات پر کردن برگ رسیدگی رعایت نشده باشد.
11 – برگهای رسیدگی و اوراق ضمیمه شده به آن به طور سفارشی و با سریعترین طریق
ممکنه (هوایی یا زمینی ) فرستاده می‌شوند اشیاء نامبرده در بند۵ را همراه یک نسخه
از برگ رسیدگی ممکن است به طور سفارشی و از طریق زمینی جداگانه فرستاد.
ماده صد و پنجاه و نه – ارسال دپشها – برگ کنترل ((((((((((((((((( به منظور
تعیین مسیر کاملاً مناسب و مدت نقل و انتقال دپش دفتر مبادله مبدأ‌می‌تواند یک برگ
کنترل بهترین مسیر طبق نمونه ((( (ضمیمه) به دفتر مقصد دپش ارسال نماید این برگ
بایستی به برگ اعلام (فویداوی) ضمیمه شده و در داخل دپش قرار داده شود برگ کنترل
مزبور پس از این که توسط دفتر مقصد کاملاً تکمیل شد از طریق معمولی هوایی یا زمینی
( با توجه به‌این که دپش هوایی باشد یا زمینی) به دفتر مبدأ برگشت میشود.
ماده صد و شصت – مبادله دپشها به طور سر به مهر (((((()
1 – مبادله مرسولات در دپشهای به طور سر به مهر ضمن یک توافق بین ادارات ذینفع
انجام میشود.
2 – وقتی که ادارات واسطه اعلام کنند که تعداد مرسولات به طور مکشوفه ((((((((((((
به اندازه‌ای است که مانع کار آنها میشود و درخواست‌نمایند که دپشها به طور
سربسته فرستاده شود، بستن و ارسال دپش به طور سربسته اجباری است.
3 – ادارات واسطه‌ای که دپشهای سر به مهر برایشان فرستاده میشود بایستی به موقع
از موضوع مطلع شوند.
4 – در صورت تغییراتی در یک سرویس، مبادله دپشهای سربسته (سر به مهر) که بین دو
اداره با واسطه یک یا چند کشور ثالث انجام می‌گیرد اداره مبدأ‌دپش موضوع را به
ادارات این کشورها اطلاع می‌دهد.
5 – اگر تغییری در طریق ارسال دپشها داده شود مسیر جدید بایستی به اداراتی که قبلاً
عمل ترانزیت را انجام می‌داده‌اند اعلام شود در حالی که مسیر‌قبلی به عنوان تذکر
به اداراتی که بعداً ترانزیت را انجام می‌دهند اطلاع داده میشود.
ماده صد و شصت و یک – ترانزیت دپشها به طور سربسته (سر به مهر) و ترانزیت به طور
مکشوفه (سرباز).
1 – ادارات می‌توانند متقابلاً بین خودشان و به توسط یک یا چند اداره واسطه دیگر به
میزان مرسولات به طور مکشوفه و دپشهای سر به مهر را به‌نسبت تناسب سرویس و لزوم
ترافیک مبادله نمایند.
2 – ارسال مرسولات به طور مکشوفه برای یک اداره واسطه بایستی به مواقعی که تشکیل
دپشهای سر به مهر خواه برای کشور مقصد و خواه برای‌نزدیکترین کشور به کشور مقصد
میسر نباشد محدود گردد.
3 – اداره کشور مبدأ اختیار دارد مسیر ارسال دپشهای سر به مهر را که می‌فرستد مشخص
نماید. به شرطی که این طریق برای اداره واسطه ایجاد‌هزینه‌های مخصوص ننماید.
ماده صد و شصت و دو – ارسال مرسولات.
1 – وقتی که دپشی از چند کیسه تشکیل شده است تا آن جا که ممکن است این کیسه‌ها
بایستی با هم باقیمانده و با یک پست ارسال گردند.
2 – مرسولات پستی که به مقصد اشتباه فرستاده شده‌اند (از هر نوع که باشند) فوراً
از طریق راه‌های بسیار سریع مجدداً به مقصدشان ارسال میشود.
3 – اداره پست کشور مبدأ مختار است راهی را که دپشهای سر به مهر او باید طی کنند
معین نماید. برای آن که استفاده از این راه موجب صرف مخارج‌مخصوصی برای اداره پست
واسطه نگردد.
ماده صد و شصت و سه – دپشهای مبادله شده با کشتیها یا هواپیماهای جنگی.
1 – ایجاد سرویس مبادله دپشهای سر به مهر بین یک اداره پستی با نیروهای دریایی یا
کشتی‌های جنگی از همان ملیت، یا بین نیروی دریایی یا یک‌کشتی جنگی با یک نیروی
دریایی دیگر و یا کشتی جنگی از همان ملیت بایستی حتی‌الامکان قبلاً به ادارات واسطه
اطلاع داده شود.
2 – عنوان این دپشها بایستی به ترتیب زیر نوشته شود:
از دفتر….
واحد دریایی (ملیت) از (مشخصات واحد دریایی مربوطه)
برای کشور
به کشتی (ملیت نام کشتی……
یا
از واحد دریایی (ملیت) مشخصات واحد دریایی مربوط به
کشور
کشتی (ملیت نام کشتی) به……
یا
از واحد دریایی (ملیت) ذکر مشخصات واحد دریایی مربوط…
از کشتی (ملیت) نام کشتی نام کشور کشور
از واحد دریایی (ملیت) ذکر مشخصات واحد دریایی مربوطه به
برای کشور
کشتی (ملیت) نام کشتی….
۳ – دپشهای به مقصد یا از مبداء یک واحد دریایی یا کشتی جنگی با سریعترین وسیله و
طبق شرایط دپشهای متبادله بین دو دفتر پست ارسال می‌گردند(مگر این که طریق مخصوصی
روی آدرس ذکر شده باشد).
4 – کاپیتان یک کشتی پستی که دپشهای به مقصد یک نیروی دریایی و یا یک کشتی جنگی را
حمل می‌کند در صورتی که قبلاً از او تقاضا شده باشد آنها‌را در مسیر مربوطه در
اختیار فرمانده نیروی دریایی کشتی مقصد قرار می‌دهد.
5 – در صورتی که در موقع ورود دپش به آدرس مربوط به کشتیها در مقصد نباشند این
دپشها تا موقع تقاضای برگشت آنها یا درخواست ارسال مجدد‌آنها به مقصد دیگر توسط
گیرنده در دفتر پست نگهداری می‌شوند.
ارسال مجدد ممکن است طبق درخواست اداره مبداء یا وسیله فرمانده نیروی دریایی با
کشتی مقصد و یا توسط یک کنسول از همان ملیت انجام گیرد.
6 – دپشهایی که جمله (با مراقبت‌های کنسول – (((((((((((((((((((((((((در روی
آنها ذکر شده باشد در کنسولگری تعیین شده به طور امانت‌گذارده میشود دپشهای مذکور
ممکن است بعداً طبق درخواست کنسول دوباره به اداره پست منتقل و به مبداء برگشت شود
و یا به مقصد دیگری‌مجدداً ارسال گردد.
7 – دپشهای به مقصد یک کشتی جنگی تا موقع تسلیم به فرمانده این کشتی مانند دپشهای
ترانزیت تلقی میشود. حتی اگر قبلاً تحت مراقبت یک دفتر‌پست یا برای یک کنسول مأمور
و یا نماینده حمل و نقل واسطه فرستاده شده باشند بنابر این تا موقعی که این دپشها
به کشتی جنگی مقصد تسلیم نشده‌است نمی‌توان آنها را رسیده به مقصد تلقی کرد.
8 – پس از توافق بین ادارات ذینفع مقررات فوق برای دپشهای متبادله با هواپیماهای
جنگی نیز قابل اجراء است.
ماده صد و شصت و چهار – برگشت کیسه‌های خالی.
1 – غیر از موارد توافق مخصوص بین ادارات – کیسه‌ها بایستی فوراً با پست بعدی در یک
دپش مستقیم برای کشوری که کیسه‌ها متعلق به او است‌برگشت شوند تعداد کیسه‌های
برگشتی در هر دپش بایستی در روی برگ اعلام (فویداوی) ثبت شود مگر وقتی که مفاد
حرف (ب) بند ۲ ماده ۱۵۲ (غیر‌از آن چه که مربوط به ثبت کیسه‌های دارای یک اتیکت
قرمز در تابلوی دوم برگ اعلام (فویداوی) است اجراء شده باشد.
2 – اعاده کیسه‌ها بین دفاتری که برای این امر تعیین شده‌اند انجام می‌گیرد.
اداره ذینفع می‌توانند در مورد چگونگی اعاده کیسه‌ها قبلاً با یکدیگر توافق
نمایند. در روابط مسافات دور به طور کلی نباید ادارات غیر از یک دفتر را‌برای
دریافت کیسه‌های خالی تعیین نمایند.
3 – کیسه‌های خالی بایستی در بسته‌های مناسب پیچیده شوند در صورت لزوم تخته
اتیکتها و همچنین اتیکتهای پارچه‌ای و تیماجی یا سایر مواد‌محکم بایستی در داخل
کیسه‌ها قرارداده شود هر مرتبه‌ای که این کیسه‌ها توسط دفتر مبادله دیگری برگشت
می‌شوند، باید دارای اتیکت باشند که روی‌آن نام دفتر مبادله‌ای که کیسه‌ها از آنجا
دریافت شده است ذکر گردیده است.
4 – در صورتی که تعداد کیسه‌های برگشتی زیاد نباشد ممکن است آنها را در کیسه‌های
محتوی مراسلات قرارداد در غیر این صورت آنها را بایستی‌جداگانه در کیسه‌های لاک و
مهر شده و یا لاک و مهر نشده (در صورتی که بین ادارات ذینفع در این مورد توافق
شده باشد) که دارای اتیکتی به نام دفاتر‌مبادله باشد قرارداد اتیکت بایستی شامل
کلمه (کیسه‌های خالی (((((((((() باشد.
5 – اگر اداره‌ای پس از کنترل کیسه‌ها متوجه شد که کیسه‌های متعلق به او که بایستی
در یک مدت معین برگشت شوند اعاده نشده‌اند، می‌تواند مطالبه‌پرداخت قیمت کیسه را
همانطور که در بند ۶ پیش‌بینی شده بنماید اداره‌ای که ثابت شده است مسئول فقدان
کیسه می‌باشد نمی‌تواند از پرداخت این‌غرامت خودداری کند.
6 – هر اداره قیمت انواع کیسه‌هایی که در دفاتر مبادله خود مورد استفاده قرار
می‌دهد به فرانک طلا تعیین نموده و توسط دفتر بین‌المللی به ادارات‌ذینفع ابلاغ
می‌نماید.
باب پنجم
مقررات مربوط به هزینه‌های ترانزیتی
فصل اول
عملیات آماری
ماده صد و شصت و پنج – دوره و مدت آمار.
1 – هزینه‌های ترانزیتی پیش‌بینی شده در ماده ۴۷ بنا به مفاد قرارداد هر سه سال یک
مرتبه مطابق روش آماری تدوین شده و متناوباً در مدت ۱۴ یا ۲۸روز از روز اول مه و
یا در مدت ۱۴ یا ۲۸ روز از روز ۱۴ اکتبر انجام می‌گیرد.
2 – در دومین سال هر دوره سه‌ساله آمار تنظیم میشود.
3 – دپشهایی که در کشتیها بسته می‌شوند و در دوره آماری تخلیه می‌گردند جزو آمار
محسوب می‌شوند.
4 – غیر از موارد مخصوص توافق بین ادارات ذینفع دپشهای هوایی نیز که از طریق زمینی
حمل می‌شوند جزو آمار محسوب می‌گردند.
5 – آمار اکتبر – نوامبر ۱۹۶۴ طبق مقررات قرارداد اتاوا ۱۹۵۷ برای سالهای ۱۹۶۳ –
1964 – ۱۹۶۵ و آمار ماه مه ۱۹۶۷ برای سالهای ۱۹۶۶ و ۱۹۶۷و ۱۹۶۸ اجراء می‌گردد.
6 – پرداخت سالانه هزینه‌های ترانزیت بایستی موقتاً تا موقعی که حسابهای تدوین شده
طبق آمار بعدی تصویب و یا (طبق ماده ۱۷۳) قبول شده تلقی‌گردد، ادامه پیدا کند. در
این صورت این پرداخت به عنوان مساعده و پیش پرداخت انجام می‌گردد.
ماده صد و شصت و شش – تشکیل و تعیین دپشهای سر به مهر در دوره آماری.
1 – در دوره آماری کلیه دپشهای متبادله به طور ترانزیت بایستی غیر از اتیکتهای
معمولی دارای یک اتیکت مخصوص باشد که روی آن به طور واضح و‌روشن نکات زیر ذکر شده
باشد:
شماره و تاریخ تشکیل دپش
ذکر کلمه آمار ((((((((((( بعد از ذکر کلمه (۵ کیلوگرم) یا (۱۵ کیلوگرم) یا (۳۰
کیلوگرم) بر حسب نوع وزن (ماده ۱۶۷ بند ۱).
با توجه به این خصوصیات دپشهای متبادله به طور ترانزیت بایستی طبق شرایط معمولی
پیش‌بینی شده در بند ۴ ماده ۱۵۶ تشکیل شود.
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۲۱۲(
2 – در مورد کیسه‌هایی که غیر از کیسه‌های خالی یا مرسولات معاف از کلیه هزینه‌های
ترانزیت (ماده ۴۸ قرارداد حاوی چیز دیگری هستند) کلمه((((((((((( بعد از کلمه
معاف ((((((() نوشته میشود.
3 – برگ اعلام (فویداوی) آخرین دپش ارسالی در دوره آماری بایستی دارای عبارت
آخرین مرسوله در دوره آماری ((((((((((((((((((((((((((((((((((((((( باشد وقتی که
دفتر فرستنده این جمله را ذکر نکرده باشد به فوریت دفتر مقصد را با سریعترین طریق
(هوایی یا زمینی) از‌تاریخ و شماره آخرین دپش دوره آماری مطلع می‌کند.
ماده صد و شصت و هفت – تعیین تعداد کیسه‌ها و وزن دپشهای سر به مهر.
1 – در مورد کیسه‌هایی که هزینه ترانزیت به آنها تعلق می‌گیرد دفتر مبادله فرستنده
یک برگ اعلام (فویداوی) مخصوص طبق نمونه…. (ضمیمه) به کار‌می‌برد دفتر مذکور
روی این برگ تعداد کیسه‌ها را ثبت می‌نماید به طوری که در صورت لزوم طبق فرم زیر
مقدار وزن را نشان بدهد.
2 – مجموع تعداد کیسه‌های معاف از هزینه ترانزیتی بایستی از کیسه‌هایی که دارای
عبارت (آمار – معاف (((((((((((((((((() طبق بند ۲ ماده۱۶۶ می‌باشد به دست آید.
3 – نوشته‌های برگ اعلام (فویداوی) توسط دفتر مبادله مقصد بررسی میشود اگر این
دفتر اشتباهی در تعداد ثبت شده روی برگ اعلام (فویداوی)مشاهده نمود برگ اعلام را
اصلاح نموده و موضوع را فوراً توسط یک برگ رسیدگی نمونه ((( (ضمیمه) به اطلاع دفتر
مبادله فرستنده می‌رساند با این‌حال در مورد یک کیسه نوشته دفتر مبادله معتبر
می‌باشد به شرطی که وزن حقیقی کیسه بیش از ۲۵۰ گرم از حداکثر وزنی که برای کیسه
معین شده‌تجاوز ننماید.
ماده صد و شصت و هشت – تنظیم فهرستهای دپشهای سر به مهر.
1 – پس از دریافت آخرین دپش که در دوره آماری تشکیل شده، دفاتر مقصد تا آن جا که
ممکن است فوراً به تعداد ادارات ترانزیت‌کننده و با اضافه یک‌نسخه (برای کشور
مبداء) فهرست‌هایی طبق نمونه ((( (ضمیمه) به طوری که در آن جزئیات راه‌های طی شده
– سرویسهای مورد استفاده قرار‌گرفته – و همچنین دفاتر ارسال‌کننده را نشان می‌دهد
برای تأیید و قبولی آنها به دفاتر مبادله اداره پست ارسال‌کننده تدوین می‌نماید.
وقتی مزیتی در بین باشد برای ارسال این فهرست‌ها از راه هوایی استفاده میشود پس
از تأیید و قبلی فهرست‌ها دفاتر مبادله آنها را برای ادارات مرکزی‌جهت بخش به
ادارات واسطه ارسال می‌نمایند.
2 – اگر در مدت سه ماه (چهار ماه برای کشورهای دور) با احتساب روز ارسال آخرین
دپش دوره آماری دفاتر مبادله ادارات فرستنده فهرستهای نامبرده‌در بند ۱ را دریافت
نکرده باشند این دفاتر طبق اطلاعات خودشان رأساً فهرستهای ((( را تنظیم و روی هر
کدام از آنها جمله (فهرستهای (((دفتر مقصد در مدت قانونی نرسیده است) را
می‌نویسد و سپس آنها را برای اداره مرکزی خود جهت تقسیم بین ادارات مورد بحث
می‌فرستند.
3 – اگر شش ماه پس از انقضای دوره آماری اداره فرستنده فهرستهای ((( را بین
کشورهای واسطه (ترانزیت) تقسیم ننماید این کشورها خودشان‌رأساً فهرستهای مذکور را
تنظیم و ضمن این که روی آنها جمله – (((((((((((((((((را ذکر می‌کند اجباراً همراه
با حساب ((( مطابق (با بند ۷ از‌ماده ۱۷۳) به ادارات فرستنده ارسال می‌دارند.
ماده صد و شصت و نه – دپشهای سر به مهر مبادله شده با کشتیها یا هواپیماهای
جنگی.
1 – تنظیم کردن فهرستهای ((( مربوط به دپشهای فرستاده یا دریافت شده وسیله
کشتیها یا طیارات جنگی به عهده ادارات پستی کشورهایی است‌که این سرویسها را
برقرار کردند.
دپشهایی که در دوران آماری به آدرس کشتیها یا طیارات جنگی فرستاده می‌شوند بایستی
اتیکت آنها دارای تاریخ ارسال باشد.
2 – اگر این دپشها برگشت شوند اداره برگشت دهنده موضوع را به اداره کشور صاحب کشتی
یا طیاره اطلاع می‌دهد.
ماده صد و هفتاد – برگ ترانزیت.
1 – به منظور به دست آوردن کلیه اطلاعات لازم جهت تنظیم فهرست ((((اداره مقصد
می‌تواند درخواست نماید که اداره مبداء به هر دپش یک برگ‌ترانزیت سبز رنگ ((( طبق
نمونه (ضمیمه) نیز اضافه نماید. این درخواست بایستی سه ماه قبل از آغاز عملیات
آماری به اداره مبداء برسد.
2 – برگ ترانزیت فقط موقعی مورد استفاده قرار نمی‌گیرد که مسیری که دپشها بایستی
طی نماید مشکوک بوده و یا سرویس حمل و نقل مورد استفاده‌برای اداره مقصد ناشناس
باشد. قبل از درخواست تنظیم و ارسال این برگ اداره مقصد، باید مطمئن شود که هیچ
وسیله دیگری برای اطلاع پیدا کردن از‌طریق ارسال دپشهایی که دریافت می‌کند، ندارد.
3 – در صورتی که اداره مبداء هم نتواند قبلاً از طریق ارسال دپشها مطلع شود
می‌تواند بدون درخواست صریح اداره مقصد استثنائاً یک برگ ترانزیت به‌دپشهای خود
اضافه نماید.
4 – وجود برگ ترانزیت همراه یک دپش بایستی با ذکر کلمه ((( به طور خوانا و روشن در
روی اوراق زیر اعلام شود:
الف – بالای برگ اعلام (فویداوی) این دپش.
ب – روی اتیکت مخصوص آمار ((((((((((( که روی کیسه حاوی برگ اعلام (فویداوی) نصب
شده.
ج – در ستون (ملاحظات) برگ تحویل مطابق نمونه (((.
5 – برگ ترانزیت ضمیمه برگ تحویل ((( بایستی به طور مکشوفه با دپشهای مربوط به
سرویسهای مختلفی که در ترانزیت شرکت دارند تسلیم‌شود.
در هر کشور ترانزیتی دفاتر مبادله ورودی و خروجی غیر از تمام دفاتر واسطه بین راه
روی برگ ترانزیت اطلاعات مربوط به ترانزیت را که وسیله آنها‌انجام گرفته ذکر
می‌نمایند. آخرین دفتر مبادله واسطه برک ((( را به دفتر مقصد ارسال می‌نماید این
دفتر تاریخ صحیح وصول دپش را در آن ذکر می‌کند‌و برگ ((( را به انضمام برگ ((( به
دفتر مبدأ برگشت میشود.
6 – وقتی که یک برگ ترانزیت که ارسال آن روی برگ تحویل یا روی اتیکت مخصوص
(آماری) اعلام شده است وجود نداشته باشد دفتر مبادله واسطه‌با دفتر مبادله مقصد
که عدم وجود آن را مشاهده نموده است موضوع را بلافاصله به دفتر مبادله قبلی اطلاع
می‌دهد معذالک دفتر مبادله واسطه بدون آن‌که زیاد انتظار بکشد بر حسب وظیفه یک
نسخه جدید تنظیم و روی آن جمله (((((((((((((((((((((((((((((((((((((( را ذکر
نموده و آن را‌همراه دپش ارسال می‌کند وقتی که برگ ((( که توسط دفتر مبداء تنظیم
شده به دفتری که آن را مطالبه کرده برسد این دفتر بعد از اخذ نتیجه لازم برگ‌مذکور
را به طور سربسته مستقیماً به دفتر مقصد ارسال می‌نماید.
ماده صد و هفتاد و یک – ارسال نمونه‌ها ((((((((((((((( استثنائات
1 – هر اداره اختیار دارد به سایر ادارات توسط دفتر بین‌المللی اطلاع دهد که برگها
رسیدگی ((( صورت حسابهای ((( بر طبق بند ۲ ماده ۱۶۸ به‌اداره مرکزی او فرستاده
شود.
2 – اداره مرکزی در این صورت برای تنظیم صورت حسابهای ((( بر طبق بند ۲ ماده ۱۶۸
قائم مقام دفاتر مبادله می‌باشد.
ماده صد و هفتاد و دو – سرویسهای فوق‌العاده.
فقط سرویسهای اتومبیلرانی سوریه – عراق برای دریافت هزینه‌های اختصاصی ترانزیت
مانند سرویسهای فوق‌العاده تلقی می‌شوند.
فصل دوم
تنظیم – پرداخت و تجدید نظر در حسابها
ماده صد و هفتاد و سه – تنظیم و ارسال حسابهای هزینه ترانزیت.
1 – برای تنظیم صورت حسابهای ترانزیتی کیسه‌های سبک و متوسط یا سنگین یا همانطور
که در ماده ۱۶۷ تعریف شده است به ترتیب شامل حساب‌برای اوزان متوسط ۲ – ۱۲ یا ۲۶
کیلوگرم می‌شوند.
2 – جمع مبالغ به دست آمده از دپشهای سر به مهر در ۲۶ یا ۱۳ (بر حسب اقتضاء) ضرب
می‌شوند و حاصل آن اساس محاسبات اختصاصی تنظیم‌شده به فرانک می‌باشند و مبالغ
سالانه متعلق به هر اداره را تعیین می‌نماید.
3 – اگر نتیجه استفاده از مضروب‌فیه ۲۶ یا ۱۳ با نتیجه ترافیک معمولی مطابق نباشد
هر اداره ذینفع می‌تواند درخواست کند که مضروب‌فیه جدید‌دیگری مورد تصویب قرار
گیرد این مضروب‌فیه جدید در سالهایی که آمار اجراء میشود اعتبار دارد.
4 – در صورت عدم موافقت روی مضروب‌فیه جدید اداره‌ای که معتقد است زیان کرده
می‌تواند با فراهم کردن دلائل لازم موضوع را به دفتر بین‌المللی یا‌یک کمیسیون
داوری (پیش‌بینی شده در ماده ۵۰ بند ۳۰ قرارداد) ارجاع نماید.
5 – معهذا غیر از قرار و توافق خاص بین ادارات ذینفع یک مضروب‌فیه جدید قبول
نمی‌شود مگر وقتی که اختلاف بین ترافیک به دست آمده توسط‌آمار و ترافیک واقعی موجب
اختلاف حساب هزینه ترانزیت بیش از ۵۰۰۰ فرانک در سال شده باشد در این مورد شرایط
دیگر پذیرفته نمی‌شود.
6 – مراقبت در تنظیم حسابها به عهده اداره طلبکار است که آنها را برای اداره
بدهکار می‌فرستد.
7 – صورتحسابهای مخصوص در دو نسخه روی نمونه ((( (ضمیمه) طبق صورت حسابها (((
تنظیم می‌شوند این صورت حسابها هر چه زودتر‌حداکثر در مدت ۱۰ ماه پس از انقضای
دوره آماری برای اداره فرستنده ارسال می‌گردد.
صورتحسابهای ((( از روی صورت حساب ((( تهیه نمی‌شوند مگر وقتی که اداره واسطه
آنها را تنظیم کرده باشد (ماده ۱۶۸ بند ۳) و یا بر حسب‌تقاضای اداره فرستنده صورت
گرفته باشد.
8 – اگر اداره‌ای که صورت حساب مخصوص را می‌فرستند در فاصله سه ماه از تاریخ ارسال
هیچ گونه یادداشت اصلاحیه‌ای دریافت ننمایند این حساب‌به طور قطعی و کامل پذیرفته
شده تلقی می‌گردد.
ماده صد و هفتاد و چهار – صورت حسابهای کلی سالانه – مداخله دفتر بین‌المللی.
1 – مدارک اساسی مورد استفاده برای تسویه هزینه‌های ترانزیت بین ادارات صورت حساب
کلی سالانه می‌باشد که به وسیله دفتر بین‌المللی تنظیم‌می‌شود.
2 – به محض این که حسابهای مخصوص بین دو اداره مورد تصویب قرار گرفت و یا طبق ماده
172 بند ۸ قبول شده تلقی گردید، هر کدام از این ادارات‌بدون تأخیر یک صورت حساب
طبق نمونه ((( (ضمیمه) که در آن مبالغ جمع این حسابهای ذکر شده به دفتر
بین‌المللی ارسال می‌دارند یک‌رونوشت از فهرست مذکور نیز در همان موقع به اداره
ذینفع فرستاده میشود.
3 – برای هر سه سال دوره آماری یک صورت حساب ((( تنظیم می‌گردد.
4 – در صورت اختلاف بین نوشته‌های صورت حسابهای دو اداره متقابل دفتر بین‌المللی
آنها را برای توافق و اعلام مبالغ قطعی توافق شده به او (دفتر‌بین‌المللی) دعوت
می‌نمایند.
5 – وقتی که تنها یک اداره صورت حسابهای ((( را تهیه کرد دفتر بین‌المللی مفاد آن
را به اداره ذینفع دیگر اطلاع داده و مبالغ صورت حسابهای (((رسیده را به او اعلام
می‌کند.
اگر در انقضای مدت یک ماه با احتساب روز ارسال صورت حسابهای هیچ گونه یادداشتی به
دفتر بین‌المللی نرسید مبالغ این صورت حسابها به طور‌کامل قبول شده تلقی می‌شوند.
6 – در مورد پیش‌بینی شده در ماده ۱۷۳ بند ۸ صورت حسابها بایستی شامل جمله (هیچ
ایرادی از اداره بدهکار در مدت قانونی نرسیده است)
(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((
(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((
باشد
7 – دفتر بین‌المللی در آخر هر سال بر اساس صورت حسابهایی که تا آن موقع برای او
رسیده و به طور کامل قبول شده تلقی شده‌اند یک صورتحساب کلی سالیانه از هزینه‌های
ترانزیت تنظیم می‌نماید. در صورت اقتضاء دفتر بین‌المللی از بند ۶ ماده ۱۶۵ برای
پرداخت سالیانه تبعیت می‌کند.
8 – تسویه حساب موارد زیر را نشان می‌دهد:
الف – حساب بدهی و موجودی هر اداره
ب – باقیمانده بدهی بدهکار یا باقیمانده طلب هر اداره
ج – جمع مبالغی که وسیله اداره بدهکار بایستی پرداخت شود.
د – جمع مبالغی که توسط ادارات طلبکار بایستی دریافت شود.
9 – دفتر بین‌المللی تعداد پرداختی‌ها را از طریق پایاپای به حداقل محدود می‌کند.
10 – صورت حسابهای کلی سالیانه بایستی هر چه زودتر وسیله دفتر بین‌الملل به ادارات
فرستاده شوند (حداکثر قبل از انقضای سه ماه اول سال بعد از‌تنظیم صورت حسابها).
11 – استثنائاً دو اداره می‌توانند در صورت لزوم حسابهایشان را بین خود تصفیه
نمایند در این مورد صورت حسابهای ((( آنها با ذکر جمله (حساب‌جداگانه تصفیه شده
به عنوان اطلاع) ((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((( به دفتر
بین‌المللی فرستاده میشود ولی در صورتحساب کلی سالیانه منظور نمی‌گردد.
ماده صد و هفتاد و پنج – پرداخت هزینه‌های ترانزیت
1 – اگر پرداخت تتمه حساب منتج از صورت حساب کلی سالیانه دفتر بین‌المللی تا یک
سال بعد از انقضای مدت قانونی (ماده ۱۰۳ بند ۱۲ و ۱۳)انجام نگرفت اداره طلبکار
مجاز است موضوع را به دفتر بین‌المللی جهت دعوت اداره بدهکار به پرداخت بدهی خود
در مدت حداکثر چهار ماه اطلاع‌دهد.
2 – اگر مبالغ بدهی در انقضای مهلت جدید نیز پرداخت نشده دفتر بین‌المللی این
مبالغ را در صورت حساب کلی سالیانه بعدی به حساب اداره طلبکار‌منظور می‌نماید.
در این حالت سود حاصله در آخر هر سال تا پرداخت کامل به سرمایه اداره طلبکار
اضافه میشود
3 – در صورت اجرای بند ۲ صورت حساب کلی مربوط و بهره‌های حاصله چهار سال بعدی تا
آنجا که ممکن است نباید رقم باقیمانده بدهی منتج از‌تابلوی پایاپای حسابها را که
بایستی توسط اداره بدهکار به اداره طلبکار پرداخت پرداخت شامل گردد.
ماده صد و هفتاد و شش – تجدید نظر در صورت حسابهای هزینه‌های ترانزیتی.
1 – وقتی که برای یک اداره محقق شود که ترافیک با آن چه که از آمار منتج شده
اختلاف فاحش دارد می‌تواند درخواست کند در نتیجه آمار هزینه‌های‌ترانزیتی تجدید
نظر به عمل آید.
2 – ادارات می‌توانند برای انجام این تجدید نظر با هم توافق نمایند.
3 – در صورت عدم توافق هر اداره می‌تواند در موارد زیر تنظیم یک آمار اختصاصی برای
تجدید نظر در حسابهای را درخواست نماید:
الف – استفاده از طریق هوایی به جای طریق زمینی برای حمل دپشها.
ب – تغییر قابل ملاحظه در ارسال دپشهای یک کشور از طریق زمینی برای یک یا چندین
کشور دیگر.
ج – تحقق یک اختلاف حداقل ۲۰ درصد روی وزن جمع دپشهای ارسالی به طور عبوری در مدت
دوره آمار و ترافیک معمولی توسط یک اداره واسطه‌در مدت یک سال بعد از دو ماه آمار.
این اوزان بر مبنای حاصل ضرب کیسه‌های هر طبقه از مرسولات و حد متوسط اوزان محاسبه
میشود.
د – تحقق افزایش حداقل ۵۰ درصد یا کسر حداقل ۵۰ درصد وزن کلی دپشهای عبوری نسبت
به مقادیر آخرین آمار توسط یک اداره واسطه در هر موقع‌از دوره آماری بر مبنای حاصل
ضرب تعداد کیسه‌های هر طبقه از مرسولات و حد متوسط اوزان محاسبه میشود
4 – آمار اختصاصی روی جمع و یا یک قسمت از ترافیک بعد از این دوره ادامه خواهد
یافت.
5 – در صورت عدم توافق نیز نتایج حاصله از یک آمار ترانزیت اختصاصی تدوین شده بر
مبنای بند ۳ فقط در صورتی مورد توجه قرار خواهد گرفت که‌سالیانه بیش از ۵۰۰۰ فرانک
حسابهای بین اداره مبداء و اداره ذینفع را نشان بدهد.
6 – تغییرات حاصله از اجرای بندهای ۳ و ۵ بایستی روی صورت حساب اداره مبداء یا
اداراتی که قبلاً عمل ترانزیت را انجام داده‌اند و اداراتی که‌تغییرات روی داده را
بعداً مشاهده می‌کنند نوشته شود حتی موقعی که صورت حسابها برای بعضی ادارات در
حداقل تعیین شده نرسد.
7 – صرف نظر از بندهای ۳ و ۵ و ۶ در صورت انحراف کامل و دائمی دپشها از یک کشور
واسطه توسط یک کشور دیگر، بدهی ترانزیتی اداره مبداء به‌حساب کشوری که ترانزیت را
قبلاً انجام داده بر مبنای آخرین آمار منظور میشود مگر در مواقع توافق خصوصی
هزینه‌های مزبور را از تاریخ انجام‌انحراف ذکر شده وسیله اداره بدهکار به کشور
ترانزیت‌کننده جدید پرداخت می‌گردد.
باب ششم
سایر مقررات
فصل واحد
ماده صد و هفتاد و هفت – مکاتبات جاری بین ادارات.
ادارات حق دارند برای مبادلات مکاتبات جاری خود از نمونه ((( (ضمیمه) استفاده
نمایند.
ماده صد و هفتاد و هشت – مشخصات تمبرهای پستی و علامات تأدیه کرایه پست.
1 – علامات حاصله از ماشین نقش تمبر بایستی به رنگ قرمز تند بوده ولو آن که معرف
هر قیمتی باشد.
2 – تمبرهای پستی و علامات ماشین‌های نقش تمبر که با اجازه مخصوص اداره پست کشور
مبداء مورد استفاده قرار می‌گیرد بایستی دارای علامت‌کشور مبداء و ذکر قیمت تمبر
بر طبق نشریه هم‌ارزی به حروف لاتین باشد تعداد واحدها یا اجزاء واحد پولی مورد
استفاده برای تعیین این قیمت با‌رقم‌های از یک تا ده نشان داده میشود.
نقش پرداخت کرایه پست مورد استفاده خود ادارات، بایستی دارای همان علائم مجازی
باشد که علامات اختصاصی توسط پست دارا می‌باشند یا در جا‌و محل مناسب دارای علامت
کشور مبداء و ذکر (کرایه دریافت شده ((((((((((((یا (کرایه پرداخت شده
(((((((((() یا مشابه اینها باشد این‌علامت ممکن است به زبان فرانسه و به زبان
کشور مبداء نوشته شود و یا با یک فرم مختصری مثل (((( یا (((( علامتگذاری گردد.
3 – در مورد مراسلاتی که دارای علامت پرداخت کرایه پست توسط ماشین چاپ یا یک طریق
دیگر چاپی (ماده ۲۰ قرارداد) می‌باشد به جای علامات‌کشور مبداء نرخ کرایه پست
می‌توان نام دفتر مبداء و کلمه ((((((((((( یا (((((((((( یا عبارتی شبیه آن را
ذکر نمود.
این عبارت ممکن است به زبان فرانسه یا به زبان کشور مبداء باشد و یا با یک فرم
اختصاصی مانند (((( یا (((( و در تمام حالات علامات تعیین شده‌بایستی در یک کادر
قرار گرفته و با خطی پر رنگ زیر آن کشیده شده باشد.
4 – تمبرهای پستی یادگاری یا خیریه که برای آنها اضافه نرخی غیر از کرایه پست
پرداخت میشود بایستی طوری تهیه شوند که با تمبر کرایه پست‌اشتباه نشود.
5 – تمبرهای پستی را می‌توان به طور واضح وسیله سوراخ کردن یا چاپ برجسته، طبق
شرایط اداره‌ای که آن را منتشر نموده علامت گذارده. به شرطی‌که زیانی به نشانه‌های
پیش‌بینی شده در بند ۲ وارد نسازد.
ماده صد و هفتاد و نه – استفاده از تمبر پستی یا علامت ماشین نقش تمبر تقلبی.
1 – با توجه به قوانین داخلی هر کشور در موقع مشابه استفاده تقلبی از تمبر پست و
علامات ماشین تمبر و یا ماشین چاپ پرداخت کرایه به ترتیب زیر‌رفتار میشود:
الف – در صورتی که در موقع ارسال یک تمبر پست یا علامت ماشینی، نقش تمبر مورد
سوء‌ظن واقع شود (از روی قرائن و امارات) استنباط تقلب یا‌استفاده مجدد، بشود
مراسله مزبور همراه با یک اعلامیه نمونه ((( (ضمیمه) ضمن یک پاکت سفارشی اداری به
دفتر مقصد ارسال می‌گردد. یک‌نسخه از این اعلامیه نیز برای اطلاع ادارات کشور
مبداء و مقصد فرستاده میشود.
ب – گیرنده برای تحقیق درباره موضوع نامبرده احضار می‌گردد ولی مرسوله به او تسلیم
نمی‌شود (مگر این که کرایه پستی مربوطه را به پردازد) و نام و‌نشانی فرستنده را
نیز در اختیار اداره پست بگذارد و گیرنده پس از اطلاع از محتوی مرسوله در صورتی که
آثار جرم را نتوان از مرسوله جدا کرد آن را به‌طور کامل و یا قسمتی از مرسوله
(لفاف – باند – قسمتی از پاکت و غیره) را که شامل عنوان و علامت یا تمبر مشکوک
می‌باشد در اختیار اداره پست‌می‌گذارد.
نتیجه احضار گیرنده در یک صورت مجلس نمونه ((( (ضمیمه) تنظیم و به امضاء مأمور
پست و گیرنده می‌رسد در صورتی که گیرنده از امضاء‌خودداری نمود مراتب در صورت مجلس
ذکر می‌گردد.
2 – صورت مجلس (پروسه وربال (((((((((((((( با برگ مدرک تحت سفارشی اداری برای
تعقیب موضوع طبق مقررات داخلی به اداره کشور‌مبداء ارسال می‌گردد. ۳ – اداراتی که
مقررات داخلی آنها عمل پیش‌بینی شده در بند ۱ حرف (الف و ب) را مجاز نمی‌دانند
بایستی آن را جهت اعلام به‌سایر ادارات به دفتر بین‌المللی اطلاع دهند.
ماده صد و هشتاد – کوپن رپنس بین‌المللی.
1 – کوپن رپنس‌های بین‌المللی طبق نمونه ((( ضمیمه) می‌باشند این کوپن رپنسها روی
کاغذ که دارای نقش کلمه ((( با حروف درشت است‌توسط دفتر بین‌المللی چاپ و به
ادارات تسلیم میشود.
2 – هر اداره مجاز است:
در کوپن رپنس سوراخهای مشخصی که باعث خرابی نوشته متن نشده و موجب تضییع ارزش
آنها نگردد ایجاد نماید.
قیمت فروش تعیین شده روی کوپن را با دست یا به وسیله چاپ افزایش یا کاهش دهد.
3 – در مفاصا حسابهای بین ادارات قیمت کوپن رپنسها ۴۰ سانتیم تعیین گردیده است.
4 – مدت مبادله کوپن رپنسها نامحدود است دفاتر پست هنگام مبادله آنها از صحت کوپن
اطمینان پیدا کرده و مخصوصاً وجود قسمت مشبک را در‌آن بررسی می‌کنند کوپن رپنسها
ممکن است دارای علامت دفتر تابع اداره توزیع‌کننده آن باشد.
کوپن رپنس‌هایی که متن چاپ آنها با متن رسمی مطابقت نکند بدون ارزش تلقی شده و
غیر قابل قبول می‌باشند کوپن رپنس‌های مبادله شده با علامت‌مهر تاریخدار دفتری که
آن را مبادله نموده ممهور می‌باشند.
غیر از موارد توافق مخصوص کوپن رپنس‌های مبادله شده در مدت دو سال حداکثر شش ماه
بعد از انقضای این مدت برای اداراتی که آنها را منتشر‌کرده‌اند با صورتحساب نمونه
((( (ضمیمه) جمعاً با ذکر تعداد و ارزش عودت داده می‌شوند. معهذا اگر تعداد کوپن
رپنسها کمتر از صد عدد باشد‌ارسال آن به اداره منتشرکننده ممکن است تا مدت ۴ سال
تمدید شود.
6 – کوپن رپنس‌هایی که اشتباهاً به حساب اداره دیگری غیر از اداره ناشر کوپن
رپنسها گذارده شده ممکن است توسط اداره مذکور به حساب اداره ناشر‌گذارده شوند.
این کوپن رپنسها شامل علامت مجددی خواهند بود، منظور نمودن به حساب ممکن است در
دوره حساب بعدی به منظور جلوگیری از حساب اضافه‌صورت گیرد.
7 – به محض آن که دو اداره در مورد تعداد کوپن رپنس‌های متبادله در روابط فی‌مابین
خود توافق نمودند هر یک از آنها یک فهرست نمونه ((((ضمیمه) که مبلغ طلب یا بدهی
در روی آن تعیین گردیده تنظیم و به دفتر بین‌المللی ارسال می‌دارند (در صورتی که
این مانده از ۵۰ فرانک طلا تجاوز‌ننماید و مقررات خاصی بین آن دو پیش‌بینی نشده
باشد) در عین حال رونوشتی از فهرست ((((نیز به اداره ذینفع فرستاده میشود.
در صورت عدم توافق در مدت شش ماه اداره طلبکار صورت حساب خود را تنظیم و به دفتر
بین‌المللی ارسال می‌کنند.
8 – چنانچه فقط یکی از ادارات صورتحساب خود را تنظیم نماید همین صورتحساب قابل
قبول خواهد بود.
9 – مبلغ مانده هر دو سال یک مرتبه توسط دفتر بین‌المللی به حساب آورده میشود
مقررات خاص پیش‌بینی شده در ماده ۱۷۵ در این مورد اجراء‌می‌گردد.
10 – وقتی که مانده دوساله بین دو اداره از ۵۰ فرانک تجاوز ننماید اداره بدهکار از
هر گونه پرداختی معاف است.
ماده صد و هشتاد و یک – صورت حساب مربوط به هزینه‌های گمرکی و غیره با اداره‌ای
که مرسولات معاف از حقوق و عوارض را قبول نموده است.
1 – صورت حساب مربوط به هزینه‌های گمرکی و غیره بر طبق حساب مخصوص ماهیانه و طبق
نمونه ((( ( ضمیمه) وسیله اداره طلبکار به پول‌کشورش تنظیم و به حساب اداره دیگر
گذارده میشود. در قسمتهای بولتن پرداخت کرایه پست که نگهداری شده است به ترتیب
الفبا دفاتری که قبلاً‌هزینه‌ها را پرداخت کرده‌اند ثبت و به ردیف شماره‌ای که به
آنها داده شده است مرتب می‌گردد.
2 – اگر دو اداره ذینفع بین خود سرویس امانات پستی را نیز دایر نموده باشند
می‌توانند در صورت حسابهای هزینه‌های گمرکی و غیره مربوط به‌سرویس امانات صورت
حسابهای مربوط به مراسلات پستی را نیز منظور نمایند. (مگر خلاف آن اعلام شده
باشد)
3 – صورت حساب اختصاصی، همراه قسمتهای ( بولتن پرداخت کرایه پست حداکثر در پایان
ماه مربوطه به اداره بدهکار ارسال و نیز برای‌حساب‌های منفی صورت حسابی تنظیم
نمی‌گردد.
4 – بررسی حسابها طبق شرایط تعیین شده در مقررات اجرایی مقاوله‌نامه مربوط به
بروات پستی (مانداپست) و قبض‌های پستی (بن پستی) مسافرتی‌صورت می‌گیرد.
5 – صورت حسابها موجب یک تصفیه حساب مخصوص می‌شوند معهذا هر اداره می‌تواند
درخواست نماید که این صورت حسابها با صورتحسابهای بروات پستی یا امانات پستی ((((
بالاخره با حسابهای (( هر یک جداگانه تنظیم و پرداخت شود.
ماده صد و هشتاد و دو – نمونه‌های مورد استفاده عمومی.
از نظر اجرای بند ۲ ماده ۱۱ قرارداد نمونه‌های زیر به عنوان نمونه‌های مورد
استفاده عمومی تلقی می‌شوند:
اتیکت گمرکی…… ((
اعلامیه گمرکی….. ((
بولتن پرداخت کرایه پست….. ((
قبض رسید….. ((
پاکت ارسال مجدد…. ((
درخواست (اظهارنامه) استرداد تغییر آدرس ابطال یا تغییر مبلغی که باید در مقابل
تسلیم مرسوله پرداخت شود. ((
مطالبه‌نامه مربوط به یک مرسوله عادی…. ((
مطالبه‌نامه مربوط به یک مرسوله سفارشی و غیره ((
کوپن رپنس بین‌المللی….. (((
کارت شناسایی پستی….. (((
قسمت سوم
مقررات مربوط به حمل و نقل هوایی
فصل اول
ترتیب ارسال
ماده صد و هشتاد و سه – علامتگذاری مراسلات هوایی با اضافه نرخ.
مراسلات هوایی با اضافه نرخ در موقع ارسال بایستی دارای یک برچسب مخصوص به رنگ
آبی در قسمت بالا سمت چپ یا یک علامت به همان رنگ‌شامل کلمه (هوایی ((((((((() یا
ترجمه اختیار آن به زبان کشور مبداء باشد.
ماده صد و هشتاد و چهار – بی‌ارزش شدن علامت ((((((((((((((((((((((( ۱ – در
صورتی که مراسلات هوایی با اضافه نرخ بدون تمبر یا با‌کسر تمبر باشند و یا در موقع
(ارسال مجدد) یا برگشت مراسلات هوایی با اضافه نرخ، به وسیله حمل و نقل معمولی
مورد استفاده جهت مراسلات،بدون اضافه نرخ کلمه ((((((((((( یا هر علامت دیگری که
مربوط به حمل و نقل هوایی باشد بایستی با دو خط پر رنگ عرضی باطل شود و در‌صورت
اول علل آن اختصاراً ذکر گردد.
2 – در صورت اجرای ماده ۵۳ قرارداد و ارسال آئروگرام از طریق زمینی علامت
(((((((((((( بایستی با دو خط عرضی پر رنگ باطل شود.
ماده صد و هشتاد و پنج – مراسلات هوایی که در دپشهای زمینی قرار داده شده‌اند.
1 – ماده ۱۵۵ در مورد مراسلات هوایی که در دپشهای زمینی قرار داده شده اجراء
می‌گردد اتیکت بسته‌بندی‌ها بایستی دارای علامت (((((((((((((باشد.
2 – در صورت قرار گرفتن مراسلات هوایی سفارشی در دپشهای زمینی عبارت (((((((
بایستی در روی برگ اعلامیه (فویداوی) به جای علامت((((((((((( موضوع دستور بند ۳
ماده ۱۵۵ قرار گیرد.
3 – در مورد مراسلات هوایی با قیمت اظهار شده که در دپشهای زمینی قرار گرفته‌اند
عبارت ((((((((((( باید در ستون ملاحظات برگ اعلامیه(فویداوی) به منظور ثبت هر یک
از آنها نوشته شود
ماده صد و هشتاد و شش – مراسلات هوایی عبوری مکشوفه ((((((((((((( طریقه بسته‌های
((((((( هوایی مخصوص.
1 – مراسلات هوایی عبوری به طور مکشوفه در یک دپش هوایی یا دپش زمینی که بایستی
توسط کشور مقصد از طریق هوایی، مجدداً ارسال شود باید‌در یک بسته‌های مخصوص جمع و
یک اتیکت نمونه (((( (ضمیمه) به آن الصاق شود.
2 – کشور ترانزیت‌کننده می‌تواند درخواست تشکیل بسته‌بندی مخصوص را برای هر کشور
مقصد بنماید. در این حالت هر بسته‌بندی دارای اتیکت یا‌علامت (هوایی برای
(((((((((((((() خواهد بود.
ماده صد و هشتاد و هفت – علامتگذاری دپشهای هوایی.
1 – برای دپشهای هوایی بایستی از کیسه‌هایی که تماماً به رنگ آبی بوده و یا دارای
یک باند پهن به رنگ آبی باشد استفاده نمود. برای مراسلات معمولی‌هوایی یا سفارشی
هوایی که به تعداد کم ارسال می‌گردند می‌توان از پاکت‌های نمونه ((( (ضمیمه) که
از کاغذ آبی رنگ محکم یا از پلاستیک و یا از‌ماده مناسب دیگری ساخته شده و دارای
اتیکت آبی باشند استفاده کرد.
2 – برگهای اعلامیه (فویداوی) و برگهای ارسال همراه دپشهای هوایی بایستی در قسمت
بالا دارای بر حسب ((((((((( یا نقش آن و یا علامت‌مذکوره در ماده ۱۸۳ باشند همان
اتیکت، با همان علامت روی اتیکت یا عنوان بر این دپشها نیز الصاق میشود.
3 – شرایط و متن اتیکتهای هوایی بایستی طبق نمونه ((( (ضمیمه) باشند.
ماده صد و هشتاد و هشت – چگونگی ثبت وزن دپشهای هوایی.
1 – شماره دپش و وزن با ظرف هر کیسه یا پاکت یا بسته که جزء این دپش می‌باشد انواع
مرسولات ((( یا (() که در آن قرار گرفته روی اتیکت یا‌روی عنوان خارج نوشته
میشود.
2 – در صورتی که دو نوع مرسولات (( و (( در یک بسته جمع شده باشند وزن هر یک از
آنها بایستی اضافه بر وزن کلی روی اتیکت یا روی عنوان‌خارج نوشته شود وزن لفاف
خارجی به وزن مراسلاتی که از نرخ مخففه حمل و نقل استفاده می‌کنند و در لفاف قرار
گرفته‌اند افزوده میشود در صورت‌استفاده از کیسه حاوی همه نوع مرسولات هوایی وزن
خود کیسه به حساب منظور نمی‌گردد.
3 – وقتی که یک دپش توسط سرویس هوایی بین‌المللی حمل میشود شماره دپش وزن به نسبت
نوع مراسلات برای هر کیسه یا پاکت و یا بسته و کلیه‌نوشته‌های لازم دیگری که روی
اتیکت و یا روی عنوان خارجی منعکس است بایستی روی نمونه ((( نیز منعکس گردد. معهذا
در روابط بین اداراتی‌که موافقت خود را اعلام کرده باشند می‌توان وزن کلی هر نوع
از مرسولات داخل کیسه را به جای وزن آنها در هر کیسه یا پاکت و یا بسته ذکر نمود.
4 – هر دفتر واسطه یا مقصد که در ارقام مشخصات ذکر شده روی نمونه ((((اشتباهی
مشاهده بنمایند بلافاصله موضوع را وسیله برگ رسیدگی نمونه((((به آخرین دفتر
مبادله و نیز به دفتری که دپش را تشکیل داده اطلاع می‌دهند.
5 – وزن دپش هوایی یا در صورت لزوم وزن هر یک از دو نوع مرسولات (( یا (( به مأخذ
هکتوگرم (صد گرم) محسوب میشود. اعم از آن که از‌صد گرم بیشتر یا کمتر باشد
کیسه‌های هوایی تا پنجاه گرم باشد صفر محسوب می‌گردد و هر گاه از ۵۰ گرم تجاوز
نماید به مأخذ صد گرم محسوب‌می‌شود.
برای دپشهای هوائی به وزن ۵۰ گرم یا کمتر از ۵۰ گرم به جای تذکر وزن رقم ۵ نوشته
میشود اگر وزن هر یک از انواع مراسلات از ۵۰ گرم کمتر باشد‌ولی وزن تمام از ۵۰
گرم تجاوز نماید وزن آن نوع مراسله که بیشتر است به مأخذ صد گرم برگردانده میشود.
6 – در صورتی که دفتر واسطه مشاهده نماید که وزن واقعی یکی از کیسه‌های
تشکیل‌دهنده یک دپش بیش از ۱۰۰۰ گرم با وزن اعلام شده اختلاف‌دارد اتیکت مربوطه را
اصلاح و اشتباه را بلافاصله به دفتر مبادله فرستنده وسیله برگ رسیدگی نمونه (((
اطلاع می‌دهد، در مورد کیسه‌ای که دارای‌انواع مختلف مراسلات می‌باشد اصلاح، شامل
آن نوعی میشود که دارای وزن بیشتری از سایر مرسولات است اگر اختلاف مشهوده به
میزان فوق‌الذکر‌باشد همان نوشته دفتر فرستنده معتبر خواهد بود.
7 – دپشها ممکن است در داخل دپش دیگری از همان نوع قرار گیرد مگر این که ادارات
ذینفع خلاف آن را تقاضا کرده باشند.
8 – مراسلات هوایی معمولی که در آخرین ساعات به دفتر پست واقع در فرودگاه تسلیم
شده‌اند در پاکت نمونه ((( گذارده و به آدرس دفتر مبادله‌مقصد با هواپیمای در حال
حرکت ارسال و در روی برگ (( ثبت میشود.
ماده صد و هشتاد و نه – مرسولات هوایی ترانزیتی مکشوفه عملیات آماری.
1 – دستمزدهای حمل و نقل هوایی مرسولات هوایی ترانزیتی مکشوفه پیش‌بینی شده در
ماده ۶۵ که بر مبنای آمار به دست آمده در دوره‌های زیر‌حساب می‌شوند:
برای ماه‌های ژانویه تا ژوئن از ۲ تا ۱۵ مه.
برای ماه‌های ژوییه تا دسامبر از ۱۵ تا ۲۸ اکتبر.
2 – در دوره آماری مرسولات هوایی مکشوفه ((((((((((((( همراه اوراق نمونه (((
(ضمیمه) ارسال می‌گردند تهیه این اوراق تحت یک‌شماره‌گذاری مخصوص در مدت هر دوره
در، دو سری ادامه می‌یابد یکی برای مرسولات غیر سفارشی و دیگری برای مرسولات
سفارشی.
برگهای ((( مانند آنچه که در ماده ۱۹۰ منعکس شده تنظیم و بررسی می‌شوند اما اتیکت
بسته‌بندی و برگ ((( شامل حرف ( چاپی می‌باشند.
3 – هر اداره‌ای که مرسولات هوایی ترانزیتی مکشوفه را ارسال می‌نماید موظف است هر
گونه تغییری را که در جریان یک دوره صورت حساب در‌مقررات متخذه برای مبادله این
مرسولات رخ می‌دهد به ادارات واسطه اعلام نماید به طوری کلی چنین تغییراتی در
پرداختهای دوره مورد بحث در نظر‌گرفته نمی‌شود معهذا اگر نتیجه این تغییر در جمع
مبلغی که هر شش ماه بایستی توسط اداره فرستنده به اداره واسطه پرداخت گردد حداقل
20 درصد، و‌بیش از ۵۰۰ فرانک بشود این ادارات می‌توانند بنا به تقاضای یکی یا
دیگری روی یک مضروب‌فیه مخصوص فقط برای ششماهه‌ای که تغییرات واقع‌شده توافق کنند.
ماده صد و نود – ارسال مرسولات هوایی ترانزیتی مکشوفه – تهیه و بررسی برگهای (((.
1 – مرسولات عبوری به طور مکشوفه که در یک دپش زمینی یا هوایی قرار داده شده و
باید از طریق هوایی به مقصد فرستاده شود در یک بسته‌بندی‌مخصوص جمع، اتیکت
((((((((( روی آن نصب می‌گردد وقتی که این مرسولات همراه برگهای ((( یکی برای
مراسلات سفارشی و دیگری برای‌مراسلات غیر سفارشی باشند وزن آنها برای هر کشور مقصد
جداگانه و یا کشورهایی که دستمزد حمل و نقل هوایی‌شان یکسان است نوشته می‌شود‌برگ
اعلامیه (فویداوی) این مرسولات دارای عبارت (((((((((((((() می‌باشند. ادارات
ترانزیت‌کننده حق دارند تقاضا نمایند که از برگهای‌مخصوص ((( که به ترتیب منظمی
دارای نام کشورها یا گروه کشورهای خیلی مهم هستند استفاده شود.
2 – وزن هر یک از انواع مرسولات مکشوفه برای هر کشورها و در صورت اقتضاء برای هر
گروه از کشورهای به مأخذ دکاگرم (ده گرم) بیشتر یا کمتر بر‌حسب این که کسر دکاگرم
از ۵ گرم بیشتر یا کمتر باشد برگردانده میشود.
3 – در صورتی که دفتر واسطه مشاهده نماید که وزن حقیقی مرسولات مکشوفه بیش از ۲۰
گرم از وزن اعلام شده تفاوت دارد برگ ((( را اصلاح‌نموده و اشتباه را بلافاصله
وسیله یک برگ رسیدگی به دفتر مبادله فرستنده اطلاع می‌دهد اگر اختلاف مشاهده شده
در حد تعیین شده باشد نوشته دفتر‌فرستنده معتبر خواهد بود.
4 – در صورت فقدان برگ ((( مرسولات هوایی با اضافه نرخ بایستی مجدداً از طریق هوایی
ارسال گردد به شرطی که طریق زمینی سریعی وجود‌نداشته باشد در صورت اقتضاء یک برگ
((( نیز رأساً تنظیم و بی‌ترتیبی مشاهده شده که موضوع یک برگ ((( می‌باشد به عهده
اداره مبداء خواهد‌بود.
ماده صد و نود و یک – مرسولات هوایی ترانزیتی مکشوفه ((((((((((((((خارج از
عملیات آماری.
1 – مرسولات هوایی ترانزیتی مکشوفه که خارج از عملیات آماری طبق ماده ۶۵ بند ۴
قرارداد می‌باشد و برای آنها که صورت حسابشان بر مبنای وزن‌واقعی تنظیم شده بایستی
همراه برگ ((( که به طور سالیانه و به سری شماره‌گذاری شده و مطابق با آن چه که
طبق ماده ۱۹۰ تهیه و بررسی شده بوده‌باشد.
2 – مراسلات هوایی که در میان دریا به یک کشتی تسلیم شده تمبر کشوری که کشتی متعلق
به او است به آنها الصاق و در موقع تسلیم آنها به طور‌مکشوفه با اداره پست در یک
بندر و توقفگاه بایستی همراه یک برگ ((( یا در صورتی که کشتی فاقد دفتر پست است
همراه یک فهرست وزن که‌مورد استفاده اداره واسطه جهت تعیین دستمزد حمل و نقل هوایی
قرار گیرد باشد. برگ ((( یا فهرست وزن بایستی شامل وزن مراسلات برای هر‌کشور مقصد
– تاریخ و اسم مخصوص کشتی بوده و طی یک سری شماره سالیانه برای هر کشتی
شماره‌گذاری شود. این تذکرات توسط دفتری که‌مراسلات وسیله کشتی به آن تسلیم
می‌گردد رسیدگی می‌شوند.
ماده صد و نود و دو – برگ تحویل.
1 – دپشهایی که به فرودگاه تحویل می‌شوند حداکثر همراه آن برای هر ایستگاه هوایی
پنج نسخه از برگ تحویل سفید رنگ مطابق نمونه ((((ضمیمه) می‌باشند.
2 – یک نسخه از برگ تحویلی توسط نماینده شرکت هوایی در فرودگاه که در امور سرویس
زمینی انجام وظیفه می‌نماید امضاء گردیده و توسط دفتر‌فرستنده ضبط می‌گردد چهار
نسخه دیگر به شرکت حامل تحویل میشود تا درباره آنها به نحو زیر عمل گردد:
نسخه اول – در مقابل تسلیم دپش به فرودگاه امضاء شده و توسط مسئول کمپانی در
فرودگاه ، برای ارسال به شرکت هواپیمایی خودش نگاهداری‌بشود.
نسخه – دوم – همراه دپشها برای دفتر پستی که برگ تسلیم به نام او است فرستاده
میشود.
نسخه سوم – در فرودگاهی که دپشها باز شده توسط مأمور سرویس زمینی کمپانی
هواپیمایی نگهداری میشود.
نسخه چهارم – در فرودگاهی که محمولات تخلیه می‌شوند به مأمور سرویس زمینی کمپانی
مربوطه تسلیم می‌گردد.
3 – در صورتی که دپشهای هوایی از طریق زمینی به یک دفتر واسطه فرستاده می‌شوند که
از آنجا از طریق هوایی به مقصد ارسال گردند این دپشها‌همراه یک برگ تحویل ((( جهت
دفتر واسطه صادر می‌گردد.
ماده صد و نود و سه – کیسه‌های حاوی انواع مختلف مرسولات پستی هوایی.
وقتی که تعداد کیسه‌های کم وزن یا پاکات و یا بسته‌هایی که بایستی روی یک خط
هوایی حمل گردند ایجاب نماید، دفاتر پستی، مأمور تحویل دپش‌ها‌به کمپانی هوایی
ملزم به حمل و نقل، در صورت امکان از کیسه‌های حاوی انواع مختلف مرسولات پستی
هوایی استفاده می‌کند.
2 – اتیکت کیسه‌های حاوی انواع مختلف مرسولات پستی هوایی بایستی دارای اتیکتی
باشند که روی آن جمله (((((((((((((( (کیسه حاوی‌انواع مختلف مرسولات پستی) به
وضوح نوشته شده باشد ادارات ذینفع در مورد عنوان روی این اتیکتها توافق می‌کنند.
3 – دپشهای محتوی کیسه‌های حاوی انواع مختلف مرسولات پستی بایستی به طور جداگانه
دارای برگ نمونه ((( باشند که روی آن نوشته باشد که‌این (کیسه حاوی انواع مختلف
مرسولات پستی) هستند.
ماده صد و نود و چهار – نقل و انتقال دپشهایی هوایی.
1 – نقل و انتقال دپشهای هوایی در مسیر یک طریق هوایی و در یک فرودگاه واحد توسط
اداره پست کشوری که فرودگاه در آن کشور واقع شده انجام‌می‌پذیرد مگر آن که ادارات
ذینفع در این مورد توافق کرده باشند این قانون در مورد نقل و انتقال بین دو
هواپیما که از دو خط هوایی مربوط به یک‌شرکت هوایی باشند قابل اجراء نیست.
2 – اداره کشور ترانزیت‌کننده می‌تواند انتقال مستقیم از هواپیما به هواپیما را
اجازه بدهد در صورت اقتضاء بنگاه حمل و نقل موظف است مدارک‌صریح مربوط به این عمل
را به دفتر مبادله کشوری که انتقال در آن انجام می‌گیرد ارسال نماید سندی که حاوی
کلیه جزئیات عملیات انجام شده باشد در‌این مورد تنظیم می‌گردد.
ماده صد و نود و پنج – اعاده کیسه‌های هوایی خالی.
1 – کیسه‌های هوایی خالی بایستی طبق مقررات ماده ۱۶۴ به اداره مبداء برگشت شوند
معهذا موقعی که تعدد کیسه‌ها به ده عدد برسد تشکیل یک‌دپش مخصوص و حاوی کیسه خالی
اجباری است.
2 – برای کیسه‌های هوایی برگشتی از طریق هوایی بایستی دپش مخصوص مستقیم روی
فهرستهای نمونه (((( (ضمیمه) تشکیل داد.
3 – به شرط توافق قبلی یا اداره می‌تواند برای دپشهایش از کیسه‌های متعلق به اداره
مقصد استفاده نماید.
ماده صد و نود و شش – اتخاذ تصمیم در صورت قطع پرواز یا انحراف دپشها.
1 – وقتی که یا هواپیما برای مدتی مسافرتش را به نقطه‌ای قطع کند و موجب تأخیر پست
گردد یا این تأخیر علت دیگری داشته باشد و یا این که پست‌را در فرودگاهی غیر از آن
چه در روی فهرست ((( نوشته شده به مأمورین اداره کشوری که توقف هواپیما در آن واقع
میشود تحویل دهد این مأمورین‌دپشها را با سریعترین وسیله موجود (هوایی یا زمینی)
ارسال می‌نمایند.
2 – دفتری که ارسال مجدد دپشها را که به واسطه پیش‌آمد اضطراری به عهده گرفته
موظف است موضوع را به دفتر مبداء هر دپش وسیله برگ رسیدگی‌اعلام نموده و مخصوصاً
نام سرویس هواپیمایی را که دپش را به او تحویل داده و سرویسی را که برای ارسال
مجدد دپشها تا مقصد مورد استفاده قرار‌گرفته در آن ذکر نماید.
ماده صد و نود و هفت – اتخاذ تصمیم در صورت بروز حوادث.
در صورتی که پس از وقوع یک حادثه ناگهانی در مسیر حمل و نقل، هواپیمایی نتواند به
مسافت خود ادامه داده و پست را به ایستگاه‌های پیش‌بینی شده‌تحویل دهد، مأمور
هواپیما بایستی دپشها را به نزدیک‌ترین دفتر پست محل حادثه و یا دفتری که صلاحیت
بیشتری برای ارسال مجدد دپشها دارد‌تحویل دهد. در صورت امتناع مأمورین شرکت هوایی
دفتر پستی که از حادث مطلع شده بدون وقفه در امر دخالت نموده و دپشها را تحویل
می‌گیرد و‌پس از آن که وضع مرسوله که به آن خسارت وارد شده بررسی نموده آنها را از
سریعترین راه به مقصد ارسال می‌کند.
2 – اداره کشوری که تصادف در آن واقع شده بایستی به وسیله تلگراف کلیه ادارات و
توقفگاه‌ها قبلی را از سرنوشت پست مطلع نمایند این ادارات نیز‌به نوبه خود به
وسیله تلگرافی موضوع را به سایر ادارات ذینفع اطلاع می‌دهند.
3 – اداراتی که پستهای خود را قبلاً به هواپیمای تصادف کرده بار کرده‌اند بایستی
یک رونوشت از برگ تسلیم ((( به اداره کشوری که تصادف در آن‌واقع شده ارسال نمایند.
4 – دفتر مورد بحث بعداً وسیله برگ رسیدگی چگونگی وقوع حادثه را به دفاتر مقصد
دپشهای آسیب دیده اعلام می‌کند، رونوشتی از هر بولتن نیز به‌دفاتر مبداء دپشهای
مورد بحث و یکی دیگر به اداره کشوری که کمپانی هواپیمایی تابع او است فرستاده
میشود این مدارک با سریعترین وسیله هوایی‌یا زمینی فرستاده می‌شوند.
فصل دوم
حسابداری – پرداخت حسابها
ماده صد و نود و هشت – چگونگی تصفیه حساب دستمزدهای حمل و نقل هوایی.
1 – تصفیه حساب دستمزدهای مربوط به حمل و نقل هوایی طبق ماده ۶۴ و ۶۵ قرارداد
انجام می‌گیرد.
مدت تصفیه حساب ممکن است یک ماه یا سه ماه بوده و بسته به انتخاب اداره طلبکار
می‌باشد.
2 – به طور استثناء از بند یک ادارات می‌توانند ضمن یک توافق مشترک تصمیم بگیرند
که تنظیم صورت حساب برای دپشهای هوایی از برقراری آمار‌انجام شود در این حال خود
آنها کیفیت تشکیل آمارها و تنظیم صورت حسابهای را تعیین می‌کنند.
ماده صد و نود و نه – چگونگی تسویه حساب هزینه‌های ترانزیت زمینی مربوط به
دپشهایی هوایی.
اگر دپشهای هوایی حمل شده از طریق زمینی مشمول آمار پیش‌بینی شده در ماده ۱۶۵
نشده باشد هزینه‌های ترانزیت زمینی یا دریایی مربوط به این‌دپشهای هوایی بر طبق
وزن با ظرف آنها که روی برگهای ((( نوشته شده تنظیم می‌گردد.
ماده دویست – تنظیم فهرست اوزان.
1 – هر اداره طلبکار مشخصات مربوط به دپشهای هوایی را که روی نمونه ((((ثبت شده
در روی یک فهرست نمونه ((( (ضمیمه) یادداشت‌می‌کند در روی این برگ به ترتیب،
دپشها حمل شده در یک مسیر هوایی، نام کشور و نام دفتر مبداء، نام اداره پست مقصد
و برای هر یک از دفاتر پست‌مقصد نکات لازم به ترتیب دپشها ثبت میشود.
2 – در مورد مراسلات رسیده به طور مکشوفه خواه از طریق زمینی و خواه از طریق
هوایی، که از طریق هوایی مجدداً ارسال می‌شوند اداره طلبکار یک‌فهرست طبق نمونه (((
(ضمیمه) طبق تذکرات مندرج در روی برگ (((( تنظیم می‌نماید.
3 – فهرستهای ((( بنا به انتخاب اداره طلبکار ماهیانه و یا سه ماه یک بار تنظیم
می‌شوند.
4 – فهرستهای ((( موقعی که هر کدام از دوره‌های آماری پیش‌بینی شده در بند ۱ ماده
189 خاتمه یافت تنظیم می‌شوند در صورتی که صورتحسابها بایستی طبق وزن حقیقی
مراسلات هوایی مکشوفه تنظیم شوند فهرستهای ((( طبق دوره پیش‌بینی شده در بند ۳
برای فهرستهای((( تنظیم می‌گردد.
5 – در صورت درخواست اداره بدهکار فهرستهای ((( و ((( جداگانه برای هر دفتر
مبادله فرستنده دپشهای هوایی با مراسلات هوایی عبوری‌مکشوفه تنظیم می‌شوند.
ماده دویست و یک – انتقال و قبول فهرستهای اوزان ((( و ((( و صورت حسابهای
مخصوص (((.
1 – تا آنجا که ممکن است زودتر و حداکثر در مدت شش ماه پس از اتمام دوران مربوطه
اداره طلبکار فهرستهای ((( و ((( را که همزمان یکدیگر در مورد مراسلات هوایی
مکشوفه که پرداخت دستمزد آنها به مأخذ وزن صحیح و صورت حسابهای مخصوص مراسلات
انجام می‌گیرد تنظیم‌می‌نماید و آنها را در دو نسخه با هم به اداره بدهکار
می‌فرستند صورت حسابهای مخصوص روی یک برگ نمونه ((( (ضمیمه) که در آن
دستمزدهای‌حمل و نقل مربوط به اداره طلبکار را برای دوره مورد بحث نشان می‌دهد
تنظیم میشود.
اداره بدهکار می‌تواند صورت حسابهایی را که در مدت شش ماه مذکور در فوق برای او
فرستاده نشده رد نمود و قبول ننماید.
2 – صورت حسابهای مخصوص ((( با افزایش ۵ درصد برای مراسلات هوایی عبوری مکشوفه
ماهیانه یا به طور سه‌ماهه به مأخذ و وزن با ظرف‌دپشها و وزن خالص مرسولات مکشوفه
مذکور، روی فهرستهای ((( و ((( تنظیم می‌شوند در مبلغ کل از سانتیم‌ها صرف نظر
میشود
3 – پس از رسیدگی فهرستهای ((( و ((( قبول صورت حسبا‌های مخصوص AVS مربوطه اداره
بدهکار یک نسخه از صورت حساب ((( را به اداره طلبکار می‌فرستد اگر ضمن رسیدگی‌ها،
اختلافی مشاهده‌شد، فهرستهای ((( و ((( اصلاح شده همراه صورت حسابهای ((( کاملاً
اصلاح و تصویب شده بایستی به اداره طلبکار فرستاده شود.
اداره طلبکاری که هیچ گونه تذکر اصلاحی در مدت ۴ ماه از روز ارسال صورت حسابها
دریافت نکند حسابها را کاملاً قبول شده تلقی خواهد نمود.
4 – صورت حسابهای ((( که به طور ماهیانه تدوین شده توسط اداره طلبکار در حساب کلی
پست هوایی سه ماه یا شش‌ماهه (بر طبق توافق بین‌ادارات ذینفع) خلاصه میشود.
5 – در مورد مراسلات هوایی مکشوفه برای آنها که دستمزدشان به مأخذ آمار پرداخت
میشود مبالغ مربوط به آنها طبق فهرست ((( مربوطه حساب شده و در عدد ۱۳ ضرب و ۵
درصد نیز به آن اضافه میشود.
جمع این مبلغ در یک حساب ((( مخصوص یا در اولین صورت حساب تدوین شده بر طبق بند ۱
فوق‌الذکر درج و مدت قبولی آن وسیله اداره‌بدهکار، دو ماه معین شده است.
6 – به اختلافات مشهوده در جمع حساب که از ۱۰ فرانک تجاوز ننماید ترتیب اثر داده
نمی‌شود.
7 – غیر از موارد توافق خصوصی بین ادارات ذینفع فهرستهای ((( و (((، حسابهای
مخصوص ((( طرفین همیشه با سریعترین وسیله هوایی‌یا زمینی فرستاد می‌شوند.
8 – در صورتی که جمع حسابهای مخصوص ((( در سال از ۲۵ فرانک تجاوز نکند اداره
بدهکار از هر گونه پرداختی معاف خواهد بود.
فصل سوم
دادن اطلاعات وسیله ادارات و توسط دفتر بین‌المللی
ماده دویست و دو – تهیه اطلاعات وسیله ادارات.
1 – هر اداره روی نمونه‌ای که توسط دفتر بین‌المللی برای او ارسال گردیده اطلاعات
مفید مربوط به اجرای سرویس پست هوایی را به دفتر مذکور‌می‌فرستد این اطلاعات
مخصوصاً شامل نکات زیر می‌باشد:
الف – نسبت به سرویس داخلی.
اول – استانها و شهرهای مهمی که دپشها یا مراسلات هوایی از مبداء خارجه را از
آنجا توسط سرویس هوایی داخلی مجدداً به مقصدشان ارسال‌می‌دارند.
دوم – نرخهای دستمزد نسبت به کیلوگرم که طبق بند ۳ ماده ۶۴ قرارداد حساب شده
باشد و تاریخ اجرای آنها.
ب – نسبت به سرویس بین‌المللی:
اول – تصمیمات متخذه در مورد اجرای بعضی از مقررات اختیاری مربوط به پست هوایی.
دوم – نرخهای دستمزد به نسبت کیلوگرم که مستقیماً بر طبق ماده ۶۶ بند ۱ الی ۳
قرارداد دریافت می‌کند، و تاریخ اجرای آنها.
سوم – کشورهایی که برای آنها دپش هوایی می‌بندد.
چهارم – دفاتری که دپشهای هوایی عبوری را از یک خط به خط دیگر انتقال می‌دهند و
حداقل مدت لازم برای انتقال دپشهای هوایی.
پنجم – نرخهای حمل و نقل هوایی تعیین شده برای ارسال مجدد مراسلات هوایی دریافتی
به طور مکشوفه در صورتی که سیستم نرخهای متعارفی متعادل پیش‌بینی شده در بند ۱
ماده ۶۵ قرارداد و یا سیستم تعرفه متعارفی را طبق بند ۲ همان ماده مورد استفاده
قرارداده باشد.
ششم – اضافه نرخ هوایی یا نرخهای مرکب برای انواع مختلف مراسلات هوایی و برای
کشورهای مختلف با ذکر نام کشورهایی که برای آنها سرویس‌پست بدون اضافه نرخ قبول
میشود.
2 – کلیه تغییرات در مورد اطلاعات مذکوره در بند (۱) بایستی بدون تأخیر و با
سریعترین طریق ممکنه به دفتر بین‌المللی ابلاغ شود.
3 – ادارات می‌توانند توافق کنند که مستقیماً اطلاعات مربوط به سرویسهای هوایی که
مورد علاقه آنها است مخصوصاً ساعات ورود و حرکت و‌ساعات محدودی که مراسلات هوایی
خارجه بایستی برای رسیدن به توزیع‌های مختلف برسد بین خود رد و بدل نمایند.
ماده دویست و سه – تهیه مدارک توسط دفتر بین‌المللی.
1 – دفتر بین‌المللی موظف به فراهم کردن و توزیع نمودن مدارک زیر به ادارات
می‌باشند:
الف – (لیست کلی سرویسهای پست هوایی معروف به لیست ((() که بر طبق اطلاعات تحصیل
شده ضمن اجراء بند ۱ ماده ۲۰۲ منتشر میشود.
ب – لیست مسافات پست هوایی که با همکاری با کمپانیهای هوایی به شرط موافقت ادارات
روی مندرجات آن چاپ میشود.
ج – (لیست اضافه نرخهای هوایی)(ماده ۲۰۲ بند ۱ حرف (ب) ردیف ششم)
2 – دفتر بین‌المللی همچنین با تقاضای ادارات موظف به توزیع رایگان نقشه‌ها و
ساعات و ورود و خروج هوایی به طور منظم توسط یک سازمان ملی‌و متخصص در تهیه
(بهترین اطلاعات مربوط به احتیاجات سرویسهای پست هوایی) چاپ شده است بین ادارات
می‌باشد.
3 – کلیه تغییرات در مدارک ذکر شده در بند ۱ همچنین تاریخ به موقع اجراء گذاردن
این تغییرات از طریق سریعترین مسیر هوایی یا زمینی در کمترین‌مدت و تحت بهترین
شرایط مناسب به استحضار ادارات می‌رسد.
قسمت چهارم
مقررات نهایی
ماده دویست و چهار – به موقع اجراء گذاردن و مدت اعتبار آیین‌نامه.
1 – آیین‌نامه حاضر را از تاریخ به موقع اجراء گذارده شدن قرارداد پستی جهانی
معتبر و قابل اجراء می‌باشد.
2 – مدت این آیین‌نامه همان مدت قرارداد می‌باشد به شرطی که یک توافق مشترک بین
کشورهای ذینفع در آن تجدید نظر به عمل نیاید.
دهم ژوئیه ۱۹۶۴ – وین
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۲۴۶ الی ۳۲۸(
مقاوله‌نامه مربوط به نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده
فصل اول
مقررات کلی
ماده اول – موضوع مقاوله‌نامه
ماده دوم – اعلام قیمت
فصل دوم
شرایط پذیرش
ماده سوم – شرایط اوزان و ابعاد
ماده چهارم – اشیایی که گذاردن آنها در پاکات با قیمت اظهار شده مجاز است.
ماده پنجم – ممنوعات
ماده ششم – طرز رفتار با مرسولاتی که به اشتباه شده‌اند.
فصل سوم
نرخها و حقوق
ماده هفتم – نرخها
ماده هشتم – معافیت از نرخ پستی
ماده نهم – شرایط صادرات و واردات و حقوق مربوطه
فصل چهارم
مسئولیت
ماده دهم – اصول و حدود مسئولیت ادارات پست
ماده یازدهم – عدم مسئولیت ادارات پست
ماده دوازدهم – مسئولیت فرستنده
ماده سیزدهم – تعیین مسئولیت بین ادارات پست
ماده چهاردهم – پس گرفتن احتمالی غرامت از فرستنده یا از گیرنده
فصل پنجم
مقررات گوناگون و نهایی
ماده پانزدهم – اجرای قرارداد
ماده شانزدهم – دفاتر شرکت‌کننده در سرویس
ماده هفدهم – شرایط تصویب پیشنهادات مربوط به مقاوله‌نامه حاضر و آیین‌نامه
اجرایی آن
ماده هیجدهم – به موقع اجرا گذاردن و مدت اعتبار مقاوله‌نامه
پروتکل نهایی
ماده اول – حداکثر اعلام قیمت
ماده دوم – هم ارزی – حداکثر و اقل.
3 – آیین‌نامه اجرایی مقاوله‌نامه مربوط به نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده
فصل اول
مقررات عمومی
ماده ۱۰۱ – اطلاعاتی که توسط ادارات تهیه می‌گردد.
فصل دوم
شرایط پذیرش – تسلیم به باجه پست
ماده ۱۰۲ – شرایطی را که مرسولات بایستی دارا باشند.
ماده ۱۰۳ – اعلام قیمت.
ماده ۱۰۴ – اعلامیه‌های گمرکی.
ماده ۱۰۵ – وظیفه دفتر مبداء.
فصل سوم
مبادله مرسولات با قیمت اظهار شده.
ماده ۱۰۶ – روش و طرق ارسال.
ماده ۱۰۷ – عملیات در دفتر مبادله فرستنده.
ماده ۱۰۸ – عملیات در دفتر مبادله دریافت‌کننده یا دفتر مقصد.
ماده ۱۰۹ – ارسال مجدد – مرسولات غیر قابل توزیع.
فصل چهارم
مقررات گوناگون و نهایی
ماده ۱۱۰ – تغییر آدرس.
ماده ۱۱۱ – اجرای آیین‌نامه اجرایی قرارداد.
ماده ۱۱۲ – به موقع اجراء گذاردن و مدت اعتبار آیین‌نامه.
ضمیمه‌ها
نمونه‌ها (مراجعه شود به فهرست نمونه‌ها)
مقاوله‌نامه مربوط به نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده
امضاء‌کنندگان زیر نمایندگان تام‌الاختیار کشورهای عضو اتحاد به موجب بند ۴ از
ماده ۲۲ اساسنامه اتحاد پستی جهانی منعقده در تاریخ ۱۰ ژوییه۱۹۶۴ در شهر وین طبق
یک موافقت مشترک و با توجه به مقررات بند ۳ از ماده ۲۵ اساسنامه مقاوله‌نامه زیر
را تأیید می‌نمایند.
فصل اول
مقررات کلی
ماده اول – موضوع مقاوله‌نامه.
1 – نامه‌های محتوی اوراق بهادار یا اسناد قیمتی همچنین جعبه‌های محتوی جواهرات یا
سایر اشیاء گرانبها بین کشورهای تعهدکننده ضمن بیمه کردن‌محتوی نسبت به قیمت اظهار
شده توسط فرستنده مبادله می‌شوند.
2 – این مرسولات تحت نام (مرسولات با قیمت اظهار شده) یا (نامه‌های با قیمت
اظهار شده) و یا (جعبه‌های با قیمت اظهار شده)، مشخص می‌شوند.
3 – شرکت در مبادله جعبه‌های با قیمت اظهار شده محدود است به کشورهایی که تأمین
این سرویس را تعهد می‌کنند.
ماده دوم – اعلام قیمت.
1 – مبلغ اعلام قیمت اصولاً نامحدود می‌باشد.
2 – معذلک هر اداره اختیاردار که اعلام قیمت را محدود نماید در حالی که این مبلغ
از ده هزار فرانک طلا کمتر نباشد.
3 – در روابط بین کشورهایی که حداکثر قیمت اعلام شده را قبول کرده‌اند حداقل قیمت
نیز بایستی از هر دو طرف مراعات شود.
4 – اعلام قیمت نباید از قیمت واقعی محتوی بیشتر باشد ولی اجاره داده میشود که
فقط قسمتی از این قیمت اظهار شود. مبلغ اعلام قیمت برای اوراق‌و مدارکی که دارای
ارزش هستند نمی‌توانند از هزینه‌های لازم برای تهیه نمودن این اوراق در صورت فقدان
احتمالی بیشتر باشد.
5 – هر گونه اعلام قیمت تقلبی که بیش از ارزش واقعی محتوی باشد طبق قوانین جزایی
کشور مبداء مستوجب تعقیب قضایی است.
فصل دوم
شرایط پذیرش
ماده سوم – شرایط اوزان و ابعاد.
1 – نامه‌ها با قیمت اظهار شده تابع شرایط وزن و ابعاد مراسلات معمولی می‌باشد.
2 – وزن جعبه‌های با قیمت اظهار شده نباید از یک کیلوگرم و ابعاد آن از ۳۰
سانتیمتر طول و ۲۰ سانتیمتر طول و ۲۰ سانتیمتر عرض و ۱۰ سانتیمتر‌ارتفاع تجاوز
کند.
3 – نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده که ابعاد آنها کمتر از حداقل تعیین شده
برای نامه‌های مذکور، در بند یک از ماده ۱۶ قرارداد، باشد قبول‌نمی‌شوند.
ماده چهارم – اشیایی که گذاردن آنها در پاکات با قیمت اظهار با قیمت اظهار شده
مجاز است.
1 -نامه‌های با قیمت اظهار شده می‌تواند حاوی بعضی اشیاء شامل حقوق گمرکی باشند
که در روابط بین دو کشور ادارات پستی آنها در این مورد اعلام‌موافقت کرده باشند.
2 – جعبه‌های با قیمت اظهار شده می‌توانند حاوی یک صورت حساب (سرگشاده) (((((( که
فقط صورت متشکله اشیاء در آن ذکر شده و همچنین‌یک نسخه ساده از عنوان روی جعبه با
ذکر آدرس فرستنده باشد.
3 – در مورد جعبه‌های با قیمت اظهار شده حاوی تریاک – مرفین – کوکایین یا سایر
مواد مخدره که به منظور یک هدف طبی یا علمی فرستاده می‌شوند‌به ماده ۵ بند یک حرف
(ب) مراجعه شود.
ماده پنجم – ممنوعات.
1 – ارسال اشیاء زیر در تمام مرسولات با قیمت اظهار شده ممنوع است:
الف – اشیایی که نوع محتوی یا بسته‌بندی آن بتواند برای کارکنان پست ایجاد خطری
کرده و مرسولات مربوط به مراسلات پستی را کثیف یا ضایع‌گرداند (به حرف “ه” نیز
مراجعه شود).
ب – تریاک – مرفین – کوکایین و سایر مواد مخدره، معهذا این ممنوعیت شامل آنهایی که
در جعبه‌های با قیمت اظهار شده به منظور هدف طبی یا‌علمی برای کشورهایی که آنها را
به این منظور قبول می‌کنند نمی‌شود.
ج – اشیایی که ورود و حمل و نقلشان در کشور مقصد ممنوع باشد.
د – حیوانات زنده.
ه – مواد منفجره – قابل اشتعال یا سایر مواد خطرناک.
و – اشیاء منافی عفت و اخلاق.
2 – نامه‌های با قیمت اظهار شده به هیچ وجه نبایستی محتوی سکه‌های پول – پلاتین
طلا و نقره ساخته شده یا ساخته نشده و جواهرات و سنگ‌های‌قیمتی یا سایر اشیاء
قیمتی دیگر باشند. با توجه به ماده ۴ بند یک محتوی این نامه‌ها نیز نبایستی از
اشیاء مشمول حقوق گمرکی باشد.
3 – جعبه‌های با قیمت اظهار نباید حاوی اشیاء زیر باشند:
الف – اسنادی که حال مکاتبه خبری یا شخصی دارند.
ب – چکهای بانک – اسکناس – یا برگهای برنده یا حواله‌های به نام حامل.
ماده ششم – طرز رفتار با مرسولاتی که به اشتباه قبول شده‌اند
1 – هر مرسوله با قیمت اظهار شده‌ای که با ماده ۳ مطابقت ندارد و اشتباهاً قبول شده
بایستی به اداره مبداء برگشت شود معهذا اداره مقصد مجاز است‌که آن را به گیرنده
تحویل نموده و نرخهای پیش‌بینی شده در ماده ۱۶ بند ۱۴ قرارداد را درباره آن اجراء
نماید.
2 – هر مرسوله با قیمت اظهار شده که حاوی اشیاء ذکر شده در ماده ۵ بند ۱ باشد و
اشتباهاً قبول شده بایستی آن طبق قوانین داخلی کشور اداره‌ای که‌وجود این اشیاء را
به تحقق رسانیده رفتار شود. به همین طریق با نامه‌های با قیمت اظهار شده با توجه
به ماده ۴ بند ۱ که حاوی اشیاء شامل حقوق‌گمرکی هستند (به استثنای اوراق بهادار)
رفتار میشود معهذا مرسولات با قیمت اظهار شده که حاوی اشیاء ذکر شده در ماده ۵
بند ۱ حرف (ب) و (و)هستند به هیچ عنوان نه به مقصد فرستاده نه به گیرندگان تحویل
و نه به مبداء برگشت می‌گردند.
3 – هر مرسوله با قیمت اظهار شده که محتوی اشیاء ذکر شده در ماده ۵ بندهای ۲ و ۳
حرف (ب) باشد بایستی به مبداء برگشت شود. معذالک در‌صورتی که وجود این اشیاء وسیله
اداره مقصد به تحقق رسیده باشد این اداره مجاز است مرسوله را تحت شرایط پیش‌بینی
شده در آیین‌نامه داخلی خود‌به گیرنده تسلیم نماید.
4 – وقتی که یک مرسوله با قیمت اظهار شده به اشتباه قبول شده باشد نه به مبداء
برگشت میشود و نه تسلیم گیرنده می‌گردد. دفتر مبداء بایستی از‌عملی که در مورد
این مرسوله انجام می‌گیرد مطلع گردد.
5 – در صورتی که یک جعبه با قیمت اظهار شده حاوی اسنادی که جنبه مکاتبات فعلی و
شخصی باشد به هیچ عنوان آن را نمی‌توان برای فرستنده‌برگشت داد.
فصل سوم
نرخها و حقوق
ماده هفتم – نرخها.
1 – نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده شامل نرخهای زیر می‌باشد که قبلاً از
فرستنده دریافت می‌گردد:
الف – نرخ کرایه حمل پست.
ب – نرخ ثابت سفارشی.
ج – نرخ بیمه.
2 – تعرفه این نرخها به شرح زیر است:
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۳۳۸(
3 – علاوه بر نرخهای پیش‌بینی شده در بند ۱ برای نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار
شده می‌توان نرخهای حاصله از اجرای قرارداد طبق ماده ۱۵مقاوله‌نامه حاضر دریافت
نمود.
ماده هشتم – معافیت از نرخ پستی.
نامه‌های با قیمت اظهار شده مربوط به سرویس اداری که بین ادارات یا بین ادارات و
دفتر بین‌المللی مبادله میشود از کلیه حقوق پستی معاف هستند.
ماده نهم – شرایط صادرات و واردات و حقوق مربوطه.
1 – مرسولات با قیمت اظهار شده تابع مقررات و قوانین داخلی کشور مبداء مربوط به
شرایط صادرات، همچنین تابع مقررات و قوانین داخلی کشور‌مقصد در مورد شرایط ورود
واردات و حقوق گمرکی می‌باشند.
2 – حقوق مربوط به مالیات و هزینه‌های قابل مطالبه برای واردات در موقع تسلیم از
گیرنده دریافت میشود در صورتی که به عللی یک جعبه با قیمت‌اظهار شده به کشور
دیگری که در سرویس شرکت دارد دوباره فرستاده شود یا به قصد برگشت شود حقوق یا
هزینه‌هایی که هنگام ارسال مجدد وصول‌نشده است از فرستنده یا گیرنده دریافت
میشود.
فصل چهارم
ماده دهم – اصول و حدود مسئولیت ادارات پست.
1 – ادارات پست مسئول فقدان تضییع خسارات وارده به مرسولات با قیمت اظهار شده به
استثنای موارد پیش‌بینی شده در ماده ۱۱ می‌باشند. مسئولیت‌ادارات برای مرسولات حمل
شده به طور مکشوفه به میزان مسئولیت برای آنهایی هستند که با دپشهای سر به مهر
فرستاده میشود.
2 – در صورت فقدان یا تضییع و یا خسارات، اصولاً فرستنده به دریافت یک غرامت متناسب
ذیحق است. خسارات غیر مستقیم و منافع به دست‌نیامده شامل این غرامت نیستند در هر
حال این غرامت در هیچ موقع از مبلغ قیمت اعلام شده به فرانک طلا تجاوز نمی‌نماید.
در صورت ارسال مجدد و‌یا برگشت یک مرسوله با قیمت اظهار شده هوایی به مبداء از
طریق زمینی مسئولیت برای خط سیر دوم به اندازه‌ای است که برای مرسولات ارسالی
از‌طریق زمینی اجراء میشود.
3 – غرامت طبق بهای رایج اشیاء قیمتی از همان نوع در محل و زمانی که آنها را به
پست تحویل داده‌اند محاسبه و به فرانک طلا تبدیل میشود در‌صورتی که برای شیء پست
شده بهای رایج وجود نداشت غرامت طبق بهای معمولی اشیاء مشابه آن و در همان شرایط
حساب میشود.
4 – وقتی که غرامتی مربوط به فقدان – تضییع و یا خسارت کامل یک مرسوله یا قیمت
اظهار شده فرستنده حق دارد کلیه نرخها و حقوق پرداختی را‌دریافت نماید، به استثنای
نرخ بیمه که در هر حال حق مسلم ادارات مبداء می‌باشد.
5 – فرستنده اختیار دارد از حقوق خود به نفع گیرنده صرف نظر کند.
ماده یازدهم – عدم مسئولیت ادارات پست.
1 – ادارات پست وقتی که مرسوله با قیمت اظهار شده را تحت شرایط مقرره در
آیین‌نامه‌های داخلی خود و یا طبق ماده ۱۲ بند ۳ قرارداد تسلیم نمودند‌مسئولیت از
آنها سلب می‌گردد معهذا در موارد زیر مسئولیت برای ادارات باقی می‌ماند:
الف – وقتی که مقررات داخلی اجازه می‌دهد گیرنده یا در صورت برگشت به مبداء
فرستنده در موقع تحویل مرسوله سرقت شده یا خراب شده‌پیش‌بینی‌های لازم را در این
مورد بنماید.
ب – وقتی که گیرنده یا در صورت برگشت به مبداء فرستنده، با وجود دادن رسید، بدون
تأخیر به اداره‌ای که مرسوله خسارات دیده را به او تحویل داده،اعلام نماید و دلیل
کافی مبنی بر این که دستبرد یا آسیب بعد از تحویل ایجاد نشده ابراز کند.
2 – ادارات پست در موارد زیر مسئولیتی ندارند:
اول – در مورد مرسولات با قیمت اظهار شده که فقدان – تضییع یا خسارت دیدن آن ناشی
از علل زیر باشد:
الف – در وقایع فوق‌العاده (فورس‌ماژور) اداره‌ای که فقدان تضییع یا دستبرد یا
خسارات در سرویس او رخ داده در صورتی که این پیش‌آمد بر اثر یک‌واقعه فوق‌العاده
(فورس‌ماژور) باشد، بایستی طبق قوانین خود تصمیمی گرفته و موضوع را به اداره کشور
مبداء (در صورت تقاضا) ابلاغ نماید. معذالک‌مسئولیت برای اداره کشور فرستنده‌ای
که جبران خسارت از وقایع فوق‌العاده (فورس‌ماژور) را قبول نموده باقی خواهد بود.
ب – وقتی که دلیل دیگری مبنی بر مسئولیت آنها ارائه نشده باشد و ادارات نتوانند
اطلاعی از مرسولاتی که مدارک اداری آنها در نتیجه وقایع فوق‌العاده(فورس‌ماژور)
از بین رفتن، بدهند.
ج – وقتی که خسارت به علت اشتباه یا بی‌دقتی فرستنده و یا بر اثر نوع محتوی مرسوله
ایجاد شده باشد.
د – وقتی که محتوی مرسولات از اشیاء ممنوعه پیش‌بینی شده در ماده ۵ بند ۱ و ۲ و
بند ۳ حرف (ب) تشکیل شده باشد و این مرسولات توسط‌مقامات صلاحیتدار به علت محتوی
آنها ضبط شده باشد.
ه – وقتی که موضوع مربوط به مرسوله‌ای باشد که قیمت آن عمداً و به طور تقلب بیش از
ارزش واقعی محتوی آن اعلام شده باشد.
و – وقتی که فرستنده تا یک سال از تاریخ روز بعد از پست کردن مرسوله هیچ گونه
مطالبه‌ای نکرده باشد.
دوم – مرسولات با قیمت اظهار شده که طبق مقررات داخلی کشور مقصد توقیف شود.
سوم – در حمل و نقل دریایی یا هوایی وقتی که ادارات کشورهای تعهدکننده جزو آنهایی
باشند که مسئولیت قیمتها را برای کشتیها و یا هواپیماها که از‌آنها استفاده
می‌کنند قبول نکرده‌اند معذلک این ادارات برای عبور مرسولات با قیمت اظهار شده در
دپشهای سر به مهر مسئولیت پیش‌بینی شده را‌مانند مسئولیت مرسولات سفارشی به عهده
خواهند داشت.
3 – ادارات پست در مورد اعلامیه‌های گمرکی، به هر صورت انجام بشوند و تصمیماتی که
وسیله ادارات گمرک در موقع بازرسی مرسوله‌ای که تحت‌کنترل گمرک قرار گرفته اتخاذ
گردد، هیچ گونه مسئولیتی را به عهده نمی‌گیرند.
ماده دوازدهم – مسئولیت فرستنده.
1 – فرستنده یک مرسوله با قیمت اظهار شده در همان حدودی که ادارات مسئولیت دارند
در مورد خسارات وارده به سایر مرسولات به واسطه ارسال‌اشیاء غیر قابل قبول برای
حمل و نقل و یا به علت عدم رعایت شرایط قبول مسئولیت می‌باشند به شرط این که وارد
آمدن خسارت بر اثر سهل‌انگاری و‌اشتباه ادارات یا حمل‌کنندگان مرسوله نباشد.
2 – قبول چنین مرسوله‌ای از طرف دفتر پست، مسئولیت فرستنده را از بین نمی‌برد.
3 – در صورت اقتضاء اقامه دعوی بر علیه فرستنده به عده دفتر مبادله می‌باشد.
ماده سیزدهم – تعیین مسئولیت بین ادارات پست.
1 – تا موقع ارائه دلیل خلاف مسئولیت با اداره است که مرسوله‌ای را بدون توجه و
رعایت مقررات قبول کرده و در موقعی که تحت رسیدگی قانونی‌قرار گیرد نتواند مدرکی
دال بر تسلیم آن به گیرنده و یا در صورت اقتضاء انتقال منظم آن را به اداره دیگری
ارائه نماید.
2 – یک اداره واسطه یا اداره مقصد با توجه به بندهای ۴ و ۷ و ۸ و در صورتی که دلیل
خلافی ارائه نشود در موارد زیر از هر گونه مسئولیتی مبرا است:
الف – موقعی که اداره پست واسطه یا مقصد مقررات ماده ۱۰۸ آیین‌نامه مربوط به
رسیدگی انفرادی به مرسوله‌های با قیمت اظهار شده را رعایت کرده‌باشد.
ب – وقتی که اداره پست واسطه یا مقصد بتواند ثابت نماید که مطالبه‌نامه را بعد از
معدوم کردن مدارک اداری مربوط به مرسوله مورد جستجو دریافت‌نموده و مدت نگهداری
پیش‌بینی شده در ماده ۱۰۸ آیین‌نامه اجرایی قرار دارد منقضی بوده است البته این
شرط لطمه‌ای به حقوق ذینفع وارد‌نمی‌کند.
3 – تا موقع ارائه دلیل خلاف اداره‌ای که یک مرسوله با قیمت اظهار شده را به یک
اداره دیگر تحویل داده از هر گونه مسئولیت مبرا است در صورتی که‌دفتر مبادله‌ای که
مرسوله به او تحویل شده بلافاصله پس از رسیدگی صورت مجلسی (((((((((((((( در مورد
به تحقق رسیدن فقدان یا خرابی‌مرسوله با قیمت اظهار شده با اولین پست جهت اداره
فرستنده نفرستاده باشد.
4 – اگر فقدان تضییع یا دستخوردگی در مسیر حمل و نقل ایجاد شود بدون این که ممکن
باشد تعیین نمود در قلمرو کدام کشور انجام گرفته، ادارات‌مورد دعوی خسارت را به به
تساوی تعهد می‌نمایند. معهذا اگر دستخوردگی محتوی یا خرابی در کشور مقصد یا در
صورت برگشت برای گیرنده در‌کشور مبداء به تحقق برسد این اداره بایستی ثابت نماید:
الف – که نه خود بسته و نه لفاف یا کیسه و بسته‌بندی آن و نه لفاف و بسته‌بندی
مرسوله اثر واضحی از دستخوردگی یا خرابی نداشته‌اند.
ب – که وزن تعیین شده در هنگام تسلیم امانت به باجه پست اختلاف نداشته است. وقتی
که چنین دلیلی توسط اداره مقصد و یا وسیله اداره مبداء ارائه‌شد هیچ کدام از
ادارات دیگر مورد دعوا نمی‌تواند به عذر این که مرسوله را بدون اعتراض به اداره
بعدی تحویل نموده از زیر بار مسئولیتش شانه خالی‌نماید.
5 – مسئولیت یک اداره نسبت به سایر ادارات در هیچ حالتی بیش از حداکثر اعلام قیمتی
که قبول کرده نخواهد بود.
6 – وقتی که یک مرسوله با قیمت اظهار شده در حوادث وقایع فوق‌العاده (فورس‌ماژور)
مفقود یا مورد دستبرد و یا خساراتی به آن وارد شده باشد،اداره‌ای که این فقدان یا
دستخوردگی و یا خسارت در قلمرو کشور و یا در قسمتهای تابعه‌اش رخ داده است، در
مقابل اداره مبداء مسئولیتی ندارد‌مگر این که هر دو اداره متعهد به جبران خسارت در
مقابل حوادث ناشی از حوادث فوق‌العاده (فورس‌ماژور) بوده باشند.
7 – هر گاه فقدان یا دستخوردگی و یا خسارت در قلمرو و یا قسمت تابعه اداره پست
کشور واسطه‌ای رخ بدهد که در مقاوله‌نامه حاضر شرکت ننموده‌و یا یک مبلغ کمتری از
مبلغ مفقوده را در مقابل مرسولات با قیمت اظهار شده قبول نموده باشد ادارات مبداء
و مقصد پرداخت غرامت قبول شده‌توسط این اداره را طبق (بند ۵ این ماده بند ۳ و
ماده اول قرارداد) به طور تساوی قبول می‌کنند.
8 – طریقه پیش‌بینی شده در بند ۷ برای تقسیم مبلغ غرامت بین ادارات ذینفع در صورت
حمل و نقل دریایی یا هوایی و در صورتی که فقدان یا‌دست‌خوردگی یا خسارت در سرویس
اداره تابع کشور تعهدکننده‌ای که مسئولیت را طبق (ماده ۱۱ و بند ۲ ردیف سوم) قبول
نمی‌کند رخ داده باشد نیز‌اجراء می‌گردد.
9 – حقوق گمرکی و سایر عوارض که الغای آن میسر نشده به عهده اداره مسئول فقدان یا
دستخوردگی و یا خسارت می‌باشد.
10 – اداره‌ای که غرامت را پرداخته است تا مبلغ غرامت قائم مقام حقوق شخصی که آن
را دریافت کرد و مختار به هر گونه اقدام احتمالی، خواه علیه‌گیرنده یا فرستنده و
یا شخص ثالث می‌باشد.
ماده چهاردهم – پس گرفتن احتمالی غرامت از فرستنده یا از گیرنده.
1 – ماده ۴۵ قرارداد برای مرسولات با قیمت اظهار شده نیز قابل اجراء است.
2 – در صورتی که بعداً کشف شود که مبلغ غرامت پرداختی از قیمت واقعی محتویات مرسوله
بیش بوده است فرستنده بایستی در مقابل تحویل این‌مرسوله مبلغ غرامت را مسترد نماید
بدون این که لطمه‌ای به مقررات مذکور در ماده ۲ بند ۵ در مورد اعلام قیمت تقلبی
وارد آید.
فصل پنجم
مقررات گوناگون و نهایی
ماده پانزدهم – اجرای قرارداد.
در صورت اقتضاء، مقررات قرارداد در حالت مشابه برای تمام آن چه که در مقاوله‌نامه
حاضر صریحاً به آن اشاره نشده نیز اجراء می‌گردد. با وجود این به‌طور استثناء از آن
چه که در ماده ۲۵ قرارداد ذکر شده اداره مقصد اختیار دارد در صورتی که مقررات
داخلی او پیش‌بینی کرده باشد اعلام ورود مرسوله و‌نه خود مرسوله را به طور توزیع
خصوصی ارسال نماید. به علاوه صرف نظر از حرف (ب) بند ۳ ماده ۲۶ قرارداد و با توجه
به ماده ۱۱ پروتکل نهایی‌قرارداد نرخ سفارشی به نرخ تلگراف درخواست تلگرافی تغییر
آدرس اضافه میشود.
ماده شانزدهم – دفاتر شرکت‌کننده در سرویس.
ادارات تا سر حد امکان سعی می‌کنند که سرویس نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار
شده در تمام دفاتر کشورشان تأمین گردد.
ماده هفدهم – شرایط تصویب پیشنهادات مربوط به مقاوله‌نامه حاضر و آیین‌نامه اجرای
آن
1 – برای به اجراء در آمدن پیشنهاداتی که تحت بررسی کنگره قرار گرفته‌اند و مربوط
به مقاوله‌نامه حاضر و آیین‌نامه اجرایی آن می‌باشند بایستی از‌طرف اکثریت
کشورهایی که در مقاوله‌نامه شرکت داشته، رأی‌دهنده و حاضر در کنگره هستند مورد
تصویب قرار گیرد، نصف کشورهای عضو‌معرفی شده به کنگره بایستی در موقع اخذ رأی حاضر
باشند.
2 – برای به اجراء درآمدن پیشنهاداتی که بین دو کنگره رسیده‌اند و مربوط به
مقاوله‌نامه حاضر و آیین‌نامه آن می‌باشد بایستی شرایط زیر حاصل شود:
الف – اتفاق آراء در صورتی که مربوط باشد به مقررات تازه یا تغییرات در مقررات
مواد ۱ الی ۸ و ۱۰ الی ۱۵، ۱۷ و ۱۸ مقاوله‌نامه حاضر و مقررات‌پروتکل نهایی و ماده
نهایی آیین‌نامه آن.
ب – دو سوم آراء در صورتی که مربوط باشد به تغییرات اساسی مقررات مقاوله‌نامه حاضر
به استثنای مواردی که در حرف (الف) ذکر شده و یا مقررات‌مواد ۱۰۱ بند ۲ مواد ۱۰۲
الی ۱۰۵ – ۱۰۶ بند ۲ الی ۵ مواد ۱۰۷ و ۱۰۸ و ۱۱۱ حرف (و) و (ز) آیین‌نامه آن.
3 – اکثریت آراء در صورتی که مربوط باشد به تغییر سایر مواد آیین‌نامه یا تفسیر
مقررات مقاوله‌نامه حاضر و پروتکل نهایی و آیین‌نامه آن به جز موارد‌اختلاف که به
رأی حکمیت (پیش‌بینی شده در ماده ۳۲ اساسنامه) واگذار می‌گردد.
ماده هجدهم – به موقع اجراء گذاردن و مدت اعتبار مقاوله‌نامه.
مقاوله‌نامه حاضر از اول ژانویه ۱۹۶۶ به موقع اجراء گذارده میشود و تا هنگام به
اجراء گذاردن احکام کنگره آینده به قوت خود باقی است.
بدین مناسبت نمایندگان مختار دولتهای کشورهای عاقد مقاوله‌نامه حاضر را در یک
نسخه امضاء کرده‌اند که نسخه مزبور در در آرشیو دولت کشور مقر‌اتحاد باقی می‌ماند
و یک رونوشت از آن برای هر کشور امضاء‌کننده توسط دولت مقر کنگره فرستاده خواهد
شد.
وین – به تاریخ دهم ژوئیه ۱۹۶۴
پروتکل نهایی مربوط به نامه‌های و جعبه‌های با قیمت اظهار شده
در موقع امضاء مقاوله‌نامه مربوط به نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده که در
این تاریخ انجام گرفته نمایندگان تام‌الاختیار امضاء‌کننده زیر در مورد‌مقررات
مشروحه ذیل توافق می‌کنند.
ماده اول – حداکثر اعلام قیمت.
صرف نظر از ماده ۲ مقاوله‌نامه هر اداره‌ای مختار است که حداکثر قیمت اعلام شده
را در ۵۰۰۰ فرانک و یا به مبلغ تصویب شده در سرویس داخلیش(در صورتی که این مبلغ
از ۵۰۰۰ فرانک کمتر باشد) محدود نماید.
ماده دوم – هم‌ارزی – حدود اکثر و اقل.
هر کشوری اختیار دارد به نرخهای پیش‌بینی شده در بند ۲ ماده ۷ مقاوله‌نامه برای
جعبه‌های با قیمت اظهار شده ۶۰ درصد مبلغ حداکثر افزوده و ۲۰درصد از حداقل آن کم
نماید. در صورتی که عمل خود را با جدول کلی نرخ مذکور در ماده ۳ بند ۱ پروتکل
نهایی قرارداد تطبیق داده باشد.
بدین مناسبت نمایندگان تام‌الاختیار زیر پروتکل حاضر را تدوین کرده که همان قدرت
و ارزش مقرراتی که در متن مقاوله‌نامه آمده دارا می‌باشد این‌نمایندگان آن را در
نسخه‌ای که در آرشیو دولت کشور مقر اتحاد باقی می‌ماند امضاء کرده و رونوشتی از آن
برای کشورهای شرکت‌کننده در مقاوله‌نامه‌توسط دولت کشور مقر کنگره فرستاده خواهد
شد.
وین به تاریخ ۱۰ ژوئیه ۱۹۶۴
آیین‌نامه اجرایی مقاوله‌نامه مربوط به نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده
امضاء‌کنندگان زیر طبق بند ۵ ماده ۲۲ اساسنامه اتحاد پستی جهانی منعقده در وین به
تاریخ ۱۰ ژوئیه ۱۹۶۴ به نام ادارات پستی مربوطه خود در یک‌توافق مشترک موازین زیر
را به منظور تضمین و اجرای مقاوله‌نامه مربوط به نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار
شده تعیین می‌نمایند.
فصل اول
مقررات عمومی
ماده صد و یک – اطلاعاتی که توسط ادارات تهیه و تسلیم می‌گردد.
1 – ادارات کشورهای متعهد که سرویس مبادلات مستقیم را تأمین می‌کنند:
متقابلاً توسط فهرستهای طبق مدل ((( (ضمیمه) (
(((پاورقی: در متن آیین‌نامه حاضر هر جا به کلمه (ضمیمه) در پرانتز، برخورد
می‌گردد باید به نمونه مربوطه در آخر این آیین‌نامه مراجعه شود.((از اطلاعات
مربوط به مبادله مرسولات با قیمت اظهار شده مستحضر می‌شوند.
2 – حداقل سه ماه قبل از به موقع اجراء گذاردن مقاوله‌نامه ادارات بایستی توسط
دفتر بین‌المللی برن موارد زیر را به سایر ادارات اعلام دارند:
الف – تعرفه نرخهای بیمه که برای مرسولات با قیمت اظهار شده طبق ماده ۷
مقاوله‌نامه اجراء می‌گردد.
ب – حداکثر مبلغی که برای اعلام قیمت مرسولات از طریق زمینی و هوایی قبول می‌کنند.
ج – تعداد اعلامیه‌های گمرکی لازم برای جعبه‌های با قیمت اظهار شده به مقصد
کشورشان و نیز برای جعبه‌های عبوری (ترانزیت) همچنین زبانهایی را‌که این
اعلامیه‌ها بایستی با آن انشاء گردد.
د – در صورت اقتضاء لیست دفاتری را که دارای این سرویس می‌باشند.
ه – در صورت اقتضاء فهرست سرویسهای دریایی یا هوایی منظم‌شان را، که برای حمل و
نقل مرسولات معمولی از نوع مراسلات استفاده میشود و‌می‌توان برای حمل و نقل
مرسولات با قیمت اظهار شده با تضمین مسئولیت اختصاص داد.
3 – هر گونه تغییر یا اصلاح بعدی بایستی بدون تأخیر اعلام شود.
فصل دوم
شرایط پذیرش – تسلیم به باجه پست
ماده صد و دو – شرایطی را که مرسولات بایستی دارا باشند.
1 – برای آن که نامه‌های با قیمت اظهار شده برای فرستادن قبول شوند بایستی دارای
شرایط زیر باشند:
الف – لفاف‌ها بایستی با لاک و مهر از لاک موم نرم و با فاصله ممهور شده با امضاء
مخصوص فرستنده با فاصله و به تعداد لازم امضاء گردند.
ب – لفاف‌ها بایستی محکم بوده و از یک قطعه یکدست تهیه شده باشد که لاک و مهر به
خوبی روی آن کاملاً بچسبد – به کار بردن لفافهای کاملاً شفاف‌و دارای دریچه شفاف
(مخصوص آدرس) و یا پاکت‌های با حاشیه‌های رنگی ممنوع است.
ج – بسته‌بندی بایستی طوری باشد که نتوان بدون لطمه زدن به طور وضوح به لفاف یا
مهر و موم به محتویات آن خسارت وارد نمود.
د – تمبرهای پستی که علامت پرداخت کرایه پست است و اتیکتهای مربوط به اداره پست
بایستی با فاصله و طوری نصب شوند که خسارات وارده به‌لفاف را از نظر پنهان نکنند.
تمبرهای و اتیکتها نباید در دو سطح مرسوله تاخورده باشند.
چسباندن سایر اتیکتها غیر از آن چه که مربوط به پست است در روی نامه‌ها با قیمت
اظهار شده ممنوع می‌باشند.
2 – جعبه‌های با قیمت اظهار شده بایستی حائز شرایط زیر باشند:
الف – از چوب یا فلز و به حد کافی با دوام باشد.
ب – جدار جعبه‌های چوبی بایستی حداقل ۸ میلیمتر ضخامت داشته باشد.
ج – سطوح فوقانی و تحتانی جعبه‌ها بایستی از کاغذ سفید پوشیده شود برای آن که روی
آن بتوان آدرس گیرنده و قیمت اظهار شده را ذکر نموده و تمبر‌پست را چسبانید.
دور این جعبه‌ها بایستی از یک نخ محکم بدون گره به طور صلیبی احاطه شوند و انتهای
آن در زیر یک مهر لاکی یا مهر مخصوص فرستنده ممهور گردد‌و نیز چهار سطح جانبی آنها
نیز بایستی به همان طریق لاک و مهر شود.
3 – مقررات زیر برای نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت اظهار شده اجراء می‌گردد:
الف – کرایه پست را ممکن است با عدد و با پول کشور مبداء در گوشه فوقانی سمت راست
عنوان ذکر و با مهر تاریخدار دفتر مبداء ممهور نموده مثلاً به‌این طریق
((((((((((((((((((( یا (((((((((((((((((
ب – مرسولات ارسالی با حروف اول اسم یا آنهایی که آدرسشان بامداد نوشته و نیز آنها
که قلم‌خوردگی یا خط دیگری روی عنوان نوشته شده باشد‌قبول نمی‌شود.
این نوع مرسولات که اشتباهاً قبول شده باشند اجباراً بایستی به مبداء برگشت شوند.
ماده صد و سه – اعلام قیمت.
1 – قیمت اعلام شده توسط فرستنده یا نماینده او بایستی در روی عنوان مرسوله به پول
کشور مبداء به حروف لاتین با تمام حروف و یا عدد بدون قلم‌خوردگی و اضافات نوشته
شود حتی این قلم‌خوردگی‌ها نیز تصدیق شده باشند پذیرفته نمی‌گردند ثبت مبلغ قیمت
اظهار شده نبایستی با مداد نوشته‌شود.
2 – مبلغ قیمت اظهار شده بایستی توسط فرستنده یا دفتر مبداء به فرانک طلا تبدیل
شود. مبلغ تبدیل شده بایستی با اعداد در زیر یا پهلوی مبلغی که به‌پول کشور مبداء
نوشته شده ذکر گردد. این قاعده برای کشورهایی که دارای پول مشترکی هستند اجراء
نمی‌شود.
مبلغی که به فرانک نوشته شده بایستی با مداد رنگی در زیر آن خط کشیده شود.
3 – در هر موقعیت و شرایطی که معلوم شود اعلامیه‌های قیمت تقلبی و بیشتر از قیمت
حقیقی یک نامه یا جعبه ذکر شده است در کوتاهترین مدت‌ممکنه جریان با اطلاع دفتر
مبداء می‌رسد و در صورت اقتضاء اعلام تقلب همراه اوراق تحقیق فرستاده می‌شوند.
ماده صد و چهار – اعلامیه‌های گمرکی.
در روابط پستی که ایجاب می‌نماید اعلامیه‌های گمرکی همراه مرسولات باشد جعبه‌های
با قیمت اظهار شده نیز بایستی با تعداد لازم اعلامیه گمرکی‌طبق مدل (( (ضمیمه
آیین‌نامه اجرایی قرارداد) همراه باشد.
ماده صد و پنج – وظیفه دفتر مبداء.
1 – به محض این که دفتر مبداء تشخیص داد که یک بسته با قیمت اظهار شده قابل قبول
می‌باشد عملیات زیر را انجام می‌دهد:
الف – وزن کامل بسته را به گرم در گوشه راست فوقانی عنوان ثبت می‌نماید.
ب – پهلوی عنوان مهر تاریخدار دفتر مبداء و تاریخ تسلیم مرسوله به باجه پست را
می‌زند.
ج – یک اتیکت نمونه (( که روی آن نام دفتر مبداء و شماره ردیف بسته ذکر شده باشد
روی آن می‌چسباند.
د – هم چنین یک اتیکت قرمز که حاوی جمله ((((((((((((((((( به طور آشکار باشد روی
آن می‌چسباند.
2 – ادارات می‌توانند به جای دو اتیکت ذکر شده در بند ۱ از یک اتیکت به رنگ قرمز و
طبق مدل (( (ضمیمه) استفاده نمایند.
3 – هیچ شماره‌ای نباید در روی بسته با قیمت اظهار شده وسیله ادارات واسطه نوشته
شود
فصل سوم
مبادله مرسولات با قیمت اظهار شده
ماده صد و شش – روش و طرق ارسال.
1 – هر اداره وسیله ارسال بسته‌های با قیمت اظهار شده را توسط تابلوی ((((معین
می‌کند.
2 – ارسال مرسولات یا قیمت اظهار شده بین دو کشور همجوار یا کشورهایی که توسط
سرویس دریایی یا هوایی مستقیم به یکدیگر مربوط هستند به‌وسیله دفاتر مبادله‌ای که
دو ادارات ذینفع متفقاً انتخاب می‌کنند انجام می‌گیرد.
3 – در روابط بین کشورهایی که وسیله یک یا چند اداره واسطه از یکدیگر مجزا
می‌باشند مرسولات با قیمت اظهار شده بایستی از کوتاهترین راه‌مستقیم ارسال گردند.
معهذا ادارات ذینفع همچنین می‌توانند برای تضمین حمل و نقل مرسولات به طور مکشوفه
((((((((((((( با استفاده از‌راه‌های انحرافی و غیر مستقیم در صورتی که حمل و نقل
مرسولات در مسیر راه‌های مستقیم تضمین مسئولیت را نمی‌نماید توافق نمایند.
4 – بر حسب تسهیلات و امکانات موجود سرویس، مرسولات را می‌توان در دپشهای سر به
مهر یا به طور مکشوفه به اولین اداره پست واسطه چنانچه‌این اداره حمل و نقل
مرسولات را مطابق شرایط پیش‌بینی شده در جدول ((((تأمین می‌نماید برای ارسال
تحویل داد. معهذا هر اداره پست واسطه‌هنگامی که تعداد مرسولات به طور مکشوفه موجب
اختلال عملیات سرویسهای او میشود حق دارد تقاضا کند که مرسولات با قیمت اظهار
شده‌توسط اداره مبداء با دپشهای سر به مهر، برای ارسال به دفتر مبادله مقصد تحویل
گردند.
5 – ادارات مبدأ و مقصد اختیار دارند بین خود توافق نمایند که بسته‌های با قیمت
اظهار شده در دپشهای سر به مهر، توسط یک یا چندین کشور‌واسطه فرستاده شود خواه آن
کشورها در مقاوله‌نامه شرکت کرده یا نکرده باشند. ادارات واسطه بایستی از این
موضوع به موقع مطلع شوند.
ماده صد و هفت – عملیات در دفتر مبادله فرستنده.
1 – دفتر مبادله فرستنده بسته‌های با قیمت اظهار شده را روی برگهای مخصوص ارسال
طبق نمونه (ضمیمه) با کلیه جزئیات روی نمونه مزبور ذکر شده‌ثبت می‌نماید. در
صورتی که مرسوله باید توسط موزع مخصوص توزیع شود می‌بایست در ستون (ملاحظات) جمله
توزیع (توسط موزع مخصوص)ذکر گردد.
2 – برگ یا برگهای ارسال، مربوط به مرسولات با قیمت اظهار شده تشکیل یک یا چندین
پاکت مخصوص را داده که بین هم نخ‌بندی و یا کاغذ محکم‌بسته‌بندی و در قسمت خارجی
نیز نخ‌بندی شده و با موم نرم در روی کلیه تاخوردگیهای لاک و موم و با مهر دفاتر
مبادله فرستنده ممهور گشته‌اند، در‌روی این پاکت‌های مخصوص بر حسب مورد جملات
“قیمت اظهار شده” (((((((((((((((((( “نامه‌های با قیمت اظهار شده”
(((((((((((((((((((((((((((( و یا “جعبه‌های با قیمت اظهار شده”
((((((((((((((((((((((((((((( ثبت می‌گردد.
3 – پاکات با قیمت اظهار شده را برای جمع کردن در یک بسته می‌توان در یک پاکت
کاغذی محکم گذارده و با مهر و لاک آن را ممهور نمود.
4 – همچنین برای بستن پاکت‌ها با قیمت اظهار شده می‌توان از لاک و موم که با ذکر
چاپی اداره مبداء دپش در صورتی که اداره مقصد دپش تقاضای لاک‌و مهر و پلمپ با سرب
مرسولات را ننماید استفاده نمود. یک نقش تمبر تاریخدار دفتر فرستنده بایستی به
طوری که در عین حال روی لفاف نیز نقش‌می‌گیرد زده شود.
5 – چنانچه تعداد و حجم مرسولات با قیمت اظهار شده ایجاب نماید می‌توان آنها را در
یک کیسه که به طور متناسب بسته‌بندی کرده مهر و موم یا‌پلمپ نمود.
6 – وجود پاکات، بسته‌ها، کیسه‌های حاوی مرسولات با قیمت اظهار شده در جدول ۳ برگ
آگهی طبق نمونه ((( (ضمیمه آیین‌نامه اجرایی قرارداد)نشان داده میشود. وقتی که
دپش شامل پاکات، بسته‌ها و یا کیسه‌های با قیمت اظهار شده نباشد کلمه ((((((
“منفی” در این تابلو نوشته میشود.
7 – پاکت، بسته و پاکت حاوی مرسولات با قیمت اظهار شده در پاکت یا کیسه حاوی
مرسولات سفارشی و در صورت نبودن مرسولات سفارشی در‌پاکت یا کیسه‌های مخصوص این نوع
مرسولات گذارده می‌شوند. چنانچه مرسولات سفارشی در کیسه‌های متعددی قرار گرفته
باشند پاکت، بسته و یا‌کیسه مرسولات با قیمت اظهار شده در کیسه‌ای قرار می‌گیرد که
در گلوی آن پاکت مخصوص برگهای آگهی (فویداوی) قرارداده شده است.
8 – هر گاه یکی از ادارات فرستنده یا گیرنده مخصوصاً تقاضا کند جعبه‌های با قیمت
اظهار شده باید روی فرمولهای ((( به طور واضح نوشته شده و‌در بسته یا کیسه‌های
جداگانه فرستاده شوند.
ماده صد و هشت – عملیات در دفتر مبادله دریافت‌کننده یا دفتر مقصد.
1 – برای دریافت یک پاکت یا یک بسته و یا یک کیسه محتوی مرسولات با قیمت اظهار شده
دفتر مبادله عملیات زیر را انجام می‌دهد:
الف – اطمینان حاصل می‌کند که بسته یا پاکت و یا کیسه هیچ نوع بی‌ترتیبی را از
خارج نشان نمی‌دهد و شکل فرم آن با ماده ۱۰۷ مطابقت دارد.
ب – تعداد مرسولات با قیمت اظهار شده را ممیزی نمود و هر مرسوله را به طور یک‌یک
مورد بازرسی قرار می‌دهند.
ج – ضمن تبعیت از ماده ۱۵۸ بندهای ۲ الی ۱۰ آیین‌نامه اجرایی قرارداد مربوط به
مرسولات سفارشی مبادرت به اصلاح یا ارسال مجدد برگهای ارسال((((((((((((((((
می‌نماید.
2 – بی‌ترتیبی‌های حاصله بلادرنگ موضوع تدوین مدارک لازم علیه اداره تسلیم‌کننده
می‌گردند.
3 – تحقق کسر محتویات خرابی یا هر بی‌ترتیبی دیگری که مستلزم مسئولیت ادارات
می‌گردد باید به وسیله یک صورت مجلس ((((((((((((((طبق نمونه (((((((ضمیمه)
انجام گیرد.
این صورت مجلس به طور سفارشی همراه لفاف کامل (کیسه – پاکت – نخ و مهر یا پلمپ)
“مگر این که عدم امکان ارسال آن توجیه شده باشد” کلیه‌بسته‌ها یا کیسه‌های داخلی
و خارجی که مرسولات با قیمت اظهار شده داخل آن بوده به اداره مرکزی کشوری که دفتر
مبادله فرستنده تابع آن است‌ارسال میشود. بلافاصله به طور جداگانه نیز برگ رسیدگی
به همین دفتر مبادله ارسال می‌گردد.
در همین موقع نیز یک صورت مجلس مضاعف به اداره متبوعه دفتر مبادله دریافت‌کننده
یا هر سازمانی که ریاست دفتر مبادله مذکور را به عهده دارد‌فرستاده میشود.
4 – بدون این که به اجرای مقررات بند ۳ لطمه‌ای وارد شود دفتر مبادله‌ای که یک
مرسوله صدمه دیده یا با لفاف غیر کافی را از یک دفتر (طرف مقابل)دریافت می‌کنند
بایستی اصول زیر را رعایت کند:
الف – در صورتی که خسارت عبارت باشد از یک خسارت مختصر یا یک خرابی جزئی در مهر و
موم، کافی است که مرسوله را مجدداً مهر و موم کنند‌به شرط این که نه محتوی آن آسیب
ببیند و نه از وزن حقیقی آن کسر گردد.
مهر و موم‌های موجود نیز بایستی دست نخورده بماند. و در صورت اقتضاء، مرسولات
بایستی مجدداً لفاف‌بندی شوند در حالی که لفاف اولیه تا آن جا‌که ممکن باشد به همان
حال حفظ گردد.
ب – اگر وضع مرسوله طوری باشد که امکان ربوده شدن محتوی آن برود این دفتر بایستی
بر حسب وظیفه مبادرت به باز کردن و بررسی محتوی آن‌بنماید. نتیجه این بررسی موضوع
یک صورت مجلس ((((((((((((((() خواهد بود که یک نسخه از آن ضمیمه مرسوله میشود.
این نوع‌مرسولات بایستی مجدداً لفاف‌بندی شوند.
ج – در تمام این حالات وزن مرسوله در موقع رسیدن و وزن آن بعد از اصلاح بایستی روی
لفاف نوشته شود. این نوشته بعد از ذکر جمله (((((((((((((((((((((( (رسماً ممهور
شده در…) یا (((((((((((((((( (مجدداً لفاف‌بندی شده در…) قرار گرفته و مهر
تاریخدار و امضای کارمندانی که‌مرسوله را مهر و موم کرده یا لفاف‌بندی مجدد
نموده‌اند باید در روی آن مشهود باشد.
5 – هر مرسوله با قیمت اظهار شده که بدون تمبر یا با کسر تمبر می‌رسد بدون دریافت
نرخ به گیرنده تسلیم می‌گردد مگر در مورد ذکر شده در بند ۸ ماده۲۷ قرارداده معهذا
این بی‌ترتیبی طی برگ رسیدگی به دفتر مبداء مرسوله اعلام میشود.
6 – دفتر پست، مقصد هر مرسوله با قیمت اظهار شده را با مهر تاریخدار که تاریخ وصول
مرسوله را نشان دهد ممهور می‌نماید.
ماده صد و نه – ارسال مجدد – مرسولات غیر قابل توزیع.
1 – هر مرسوله با قیمت اظهار شده که گیرنده آن به کشوری عزیمت کرده باشد که در
مقاوله‌نامه حاضر شرکت نکرده است بلافاصله به اداره مبداء‌برگشت میشود تا به
فرستنده مسترد گردد به شرط آن که اداره مقصد اولیه قادر به تسلیم مرسوله به گیرنده
آن نباشد.
2 – مرسولات با قیمت اظهار شده توزیع نشده، بایستی هر چه زودتر و حداکثر در مهلت
خیلی کوتاه پیش‌بینی شده در ماده ۲۷ قرارداد به مبداء برگشت‌شوند.
این مرسولات روی برگ ((( ثبت شده و در بسته یا پاکت یا کیسه‌ای که روی آن اتیکت
مرسولات با قیمت اظهار شده (((((((((((((((((((الصاق می‌گردد قرار داده می‌شوند.
3 – حقوق گمرکی و سایر حقوق باطل نشده‌ای که در موقع ارسال مجدد یا برگشت به مبداء
دریافت نشده‌اند طبق شرایط پیش‌بینی شده در بند ۸ ماده۱۴۴ آیین‌نامه اجرایی
قرارداد از اداره مقصد جدید دریافت می‌شوند.
فصل چهارم
مقررات گوناگون و نهایی
ماده صد و ده – تغییر آدرس.
1 – هر درخواست تغییر آدرس تلگرافی بایستی از طریق پستی و با اولین پست مانند رویه
پیش‌بینی شده در ماده ۱۴۷ بند یک حرف الف آیین‌نامه‌اجرایی قرارداد نیز تأیید
گردد. فرمول ((() مذکور در همین ماده بایستی شامل جمله (تأیید تقاضای تلگرافی از
(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((( باشد دفتر مقصد در انتظار این
تأیید به نگهداری مرسوله در نزد خود اقدام می‌کند.
2 – معهذا اداره مقصد با مسئولیت خود می‌تواند بدون آن که انتظار تأیید پستی را
بکشد طبق درخواست تلگرافی عمل نماید.
ماده صد و یازده – اجرای آیین‌نامه اجرایی قرارداد.
در مواردی که مقررات حاضر برای مرسولات با قیمت اظهار شده پیش‌بینی صریحی نکرده
است مقررات آیین‌نامه اجرایی قرارداد و به خصوص مواد‌زیر قابل اجراء هستند:
الف – مواد ۱۱۸ و ۱۴۳ مرسولات معاف از حقوق و عوارض.
ب – مواد ۱۳۷ و ۱۳۸ قبض رسید.
ج – ماده ۱۳۹ تسلیم به دست گیرنده.
د – مواد ۱۴۱ و ۱۵۵ مرسولات (با توزیع خصوصی)
ه – مواد ۱۴۷ و ۱۴۸ استرداد تغییر آدرس تکمیل شده طبق ماده ۱۱۰ آیین‌نامه حاضر.
و – مواد ۱۵۰ تا ۱۵۲ مطالبه‌نامه و درخواست اطلاعات.
ز – مواد ۱۳۶ الی ۱۷۶ هزینه ترانزیت.
ج – ماده ۱۸۱ – تصفیه حسابهای مربوط به مرسولات معاف از حقوق و عوارض.
با این حال اداراتی که عدم قبولی خود را به پیروی از مقررات پیش‌بینی شده در ماده
مذکور اعلام می‌کنند بایستی مقرراتی را که مایل به پذیرش آن‌هستند اعلام نمایند.
ماده صد و دوازده – به موقع اجراء گذاردن و مدت اعتبار آیین‌نامه.
1 – از روز به موقع اجرا گذاردن مقاوله‌نامه مربوط به نامه‌ها و جعبه‌های با قیمت
اظهار شده (اول ژانویه ۱۹۶۶) آیین‌نامه حاضر به موقع اجراء گذارده‌خواهد شد.
2 – مقررات حاضر به همان میزان مدت مقاوله‌نامه اعتبار خواهد داشت به شرط آن که
بین کشورهای ذینفع با یک توافق مشترک در آن تجدید نظر به‌عمل نیاید.
10 ژوییه ۱۹۶۴ وین.
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۳۶۳ الی ۳۷۲(
——————-مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی———————
مقررات اولیه
ماده اول – موضوع مقاوله‌نامه.
ماده دوم – گروه‌بندی امانات.
ماده سوم – مقیاس اوزان.
باب اول
نرخها و حقوق
ماده چهارم – ترکیب نرخها و حقوق.
فصل اول
نرخهای اصلی و کت‌پار استثنایی
ماده پنجم – نرخ اصلی.
ماده ششم – کت‌پار زمینی.
ماده هفتم – تخفیف یا افزایش کت‌پار زمینی.
ماده هشتم – کت‌پار دریایی.
ماده نهم – تخفیف یا افزایش کت‌پار دریایی.
ماده دهم – اضافه نرخ هوایی.
ماده یازدهم – پایه نرخهای و حساب دستمزد حمل و نقل هوایی.
ماده دوازدهم – کت‌پار استثنایی صادره و وارده.
فصل دوم
نرخهای اضافی و حقوق
قسمت اول
نرخهای مربوط به بعضی از انواع امانات
ماده سیزدهم – امانت فوری.
ماده چهاردهم – امانات با توزیع خصوصی.
ماده پانزدهم – امانات معاف از حقوق و عوارض.
ماده شانزدهم – امانات با قیمت اظهار شده.
ماده هفدهم – امانات شکستنی – امانات خارج از اندازه (جاگیر).
قسمت دوم
نرخها و حقوق مربوط به انواع امانات پستی
ماده هیجدهم – نرخهای اضافی.
ماده نوزدهم – تعرفه.
ماده بیستم – حقوق.
قسمت سوم
معافیت از حقوق پستی
ماده بیست و یکم – امانات اداری (سرویس)
ماده بیست و دوم – امانت اسرای جنگی و تحت نظر گرفته‌شدگان غیر نظامی.
باب دوم
اجراء سرویس
فصل اول
شرایط قبول
قسمت اول
شرایط عمومی قبول
ماده بیست و سوم – شرایط پذیرفتن امانات.
ماده بیست و چهارم – ممنوعات.
ماده بیست و پنجم – حدود و ابعاد و حجم.
ماده بیست و ششم – طرز رفتار با اماناتی که بر خلاف مقررات قبول شده‌اند.
ماده بیست و هفتم – دستورالعملی که فرستنده در موقع تحویل امانت به پست بایستی
مراعات نماید.
قسمت دوم
شرایط خاص قبول امانت
ماده بیست و هشتم – امانات با قیمت اظهار شده.
ماده بیست و نهم – امانات معاف از حقوق و عوارض.
فصل دوم
شرایط تسلیم و ارسال مجدد
قسمت اول
تحویل امانت
ماده سی‌ام – مقررات عمومی تحویل امانت – مدت نگاهداری.
ماده سی و یکم – تحویل امانات با توزیع خصوصی.
ماده سی و دوم – عدم تسلیم به گیرنده.
ماده سی و سوم – برگشت امانات تسلیم نشده به مبداء.
ماده سی و چهارم – متروکه اعلام نمودن یک امانت – تسلیم نشده توسط فرستنده.
ماده سی و پنجم – گرفتن هزینه از فرستنده یک امانت تسلیم نشده.
قسمت دوم
ارسال مجدد
ماده سی و ششم – ارسال مجدد به علت تغییر محل سکونت گیرنده یا به علت تغییر آدرس.
ماده سی و هفتم – امانات واصله به مقصد اشتباه که باید به مقصد واقعی آنها
فرستاده شوند.
ماده سی و هشتم – برگشت اماناتی که اشتباهاً قبول شده‌اند.
ماده سی و نهم – عودت امانت به علت تعطیل یک سرویس.
فصل سوم
مقررات اختصاصی
ماده چهلم – عدم رعایت دستورالعمل‌های صادره از طرف یک اداره.
ماده چهل و یکم – امانت محتوی اشیایی که بیم خرابی یا فساد بعدی آنها می‌رود.
ماده چهل و دوم – درخواست برگشت امانت – تغییر آدرس.
ماده چهل و سوم – مطالبه‌نامه و درخواست اطلاعات.
باب سوم
مسئولیت
ماده چهل و چهارم – اصول و میزان مسئولیت ادارات پست.
ماده چهل و پنجم – عدم مسئولیت ادارات پست.
ماده چهل و ششم – مسئولیت فرستنده.
ماده چهل و هفتم – تعیین حدود مسئولیت بین ادارات پست.
ماده چهل و هشتم – پرداخت غرامت.
ماده چهل و نهم – استرداد غرامت به اداره پرداخت‌کننده غرامت.
ماده پنجاهم – اخذ احتمالی غرامت از فرستنده یا گیرنده.
باب چهارم
تخصیص نرخها
ماده پنجاه و یکم – اصل کلی.
سایر مقررات
ماده پنجاه و دوم – اجراء قرارداد.
ماده پنجاه و سوم – شرایط تصویب پیشنهادات مربوط به مقاوله‌نامه حاضر و آیین‌نامه
اجرایی آن.
ماده پنجاه و چهارم – امانات به مقصد یا رسیده از کشورهایی که در مقاوله‌نامه
حاضر شرکت نکرده‌اند.
مقررات نهایی
ماده پنجاه و پنجم – به موقع اجراء گذاردن و مدت اجرای مقاوله‌نامه.
پروتکل نهایی مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی
مقررات مقدماتی
ماده یک – بهره‌برداری از سرویسها توسط بنگاه‌های حمل و نقل.
ماده دو – تسلیم امانت معاف از حقوق و عوارض.
ماده سه – لیوروزنی.
ماده چهارم – ترانزیت.
باب اول
فصل اول
کت‌پارهای استثنایی
ماده پنج – کت‌پارهای زمینی استثنایی.
ماده شش – کت‌پارهای دریایی.
ماده هفت – کت‌پارهای اضافی.
ماده هشت – نرخهای مخصوص.
فصل دوم
نرخهای اضافی بیمه
ماده نه – امانات با قیمت اظهار شده.
باب دوم
اجراء سرویس
شرایط قبول امانات پستی
ماده ده – ابعاد و حجم.
ماده یازده – امانات جاگیر (خارج از اندازه).
ماده دوازده – دستورالعمل فرستنده در موقع تحویل امانت به پست.
ماده سیزده – امانت با قیمت اظهار شده حداکثر اعلام قیمت.
فصل دوم
سایر مقررات
ماده چهارده – استرداد – تغییر یا اصلاح آدرس.
ماده پانزده – قبض رسید.
باب سوم
مسئولیت
فصل واحد
مقررات عمومی
ماده شانزده – استثناء بر اصل مسئولیت.
ماده هفده – پرداخت غرامت.
مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی
امضاء‌کنندگان زیر نمایندگان مختار دولتهای کشورهای عضو اتحاد طبق ماده ۲۲ بند ۴
اساسنامه اتحاد پستی جهانی منعقده در وین به تاریخ ۱۰ ژوییه۱۹۶۴ در یک توافق مشترک
به موجب مقررات ماده ۲۵ بند ۳ اساسنامه مقررات زیر را می‌پذیرند:
مقررات اولیه
ماده اول – موضوع مقاوله‌نامه.
1 – مرسولات تحت عنوان (امانات پستی ((((((((((((() که وزن تمامی آنها از ۲۰
کیلوگرم تجاوز ننماید بین کشورهای تعهدکننده به طور مستقیم‌و یا وسیله یک یا چند
کشور واسطه مبادله می‌شوند.
2 – مبادله امانات پستی بیشتر از ۱۰ کیلوگرم اختیاری است.
3 – در مقاوله‌نامه حاضر و پروتکل نهایی آن و نیز در مقررات اجرایی و پروتکل نهایی
آن کلمه اختصاری امانت ( کلی) برای تمام انواع امانات پستی به‌کار برده میشود.
ماده دوم – گروه‌بندی انواع امانات.
1 – امانت معمولی امانتی است که تحت هیچ یک از شرایط مخصوصه مندرج در بند ۲ و ۳
انواع امانات قرار نگرفته باشد.
2 – امانات به شرح زیر نامگذاری می‌شوند:
الف – امانت با قیمت اظهار شده – هر امانتی است که ارزش آن معین شده باشد.
ب – امانت معاف از حقوق و عوارض – هر امانتی را گویند که فرستنده آن کلیه مخارج و
حقوق پستی که به آن، تا هنگام تسلیم تعلق می‌گیرد قبول‌نماید. این درخواست از طرف
فرستنده ممکن است در موقع سپردن امانت به باجه پست عملی گردد یا بعداً تا لحظه
تسلیم به گیرنده صورت پذیرد.
ج – امانت در مقابل پرداخت‌بها – هر امانتی است که گیرنده آن در موقع دریافت امانت
بهای آن را می‌پردازد در این مورد، آیین‌نامه مربوط به مرسولات‌در مقابل پرداخت
بها پیش‌بینی کرده است.
د – امانت شکستنی – شامل تمام اماناتی میشود که محتوی آن شکستنی بوده و جابجا
کردن آن بایستی در نهایت دقت و مواظبت مخصوص انجام‌شود.
ه – امانات جاگیر یا خارج از اندازه.
اول – هر امانتی است که ابعاد آن از حدود معینه در بند یک ماده ۲۵ تجاوز نموده و
یا امانتی که اندازه آن از موافقتی که بین ادارات شده بیشتر باشد.
دوم – اماناتی که به علت وضع نوع جنس یا ترکیب آن برای بارگیری با سایر امانات
مساعد نبوده و بارگیری آن دقت و احتیاط مخصوصی را ایجاب‌می‌نماید.
سوم – قبول اماناتی که برای ارسال آنها از سرویس دریایی استفاده میشود و حجم
آنها از حدود معینه در ماده ۲۵ بند ۲ تجاوز می‌نماید اختیاری است.
و – امانات اداری – اماناتی است که مربوط به سرویس پست بوده و منحصراً از طریق
زمینی تحت شرایط پیش‌بینی شده در ماده ۲۳ قرارداد مبادله‌می‌شوند.
ز – امانات متعلق به اسرای جنگی و تحت نظر گرفته‌شدگان غیر نظامی – اماناتی هستند
که برای زندانیان یا سازمانهای پیش‌بینی شده در ماده ۸قرارداد می‌رسد یا توسط
آنها فرستاده میشود.
3 – بر طبق کیفیت ارسال یا تسلیم امانات به شرح زیر نامگذاری میشود:
الف – امانات هوایی – هر امانتی است که بین دو کشور از طریق هوایی مبادله میشود
ب – امانت فوری – امانتی است که در صورت امکان بایستی برای حمل آن از سریعترین
وسائل که برای مراسلات پستی وجود دارد استفاده شود.
ح – امانات با توزیع خصوصی – اماناتی هستند که پس از ورود به مقصد بایستی توسط
باربر مخصوص به محل سکونت گیرنده تسلیم شود در‌کشورهایی که تحویل امانات را به محل
سکونت تعهد نکرده‌اند وسیله یک اعلامیه فوری گیرنده را از ورود آن مطلع می‌نمایند.
معهذا اگر محل سکونت‌گیرنده خارج از شعاع توزیع تعیین شده باشد تسلیم امانت توسط
باربر مخصوص اجباری نیست.
4 – مبادله امانات با قیمت اظهار شده – معاف از حقوق و عوارض – امانت تسلیمی در
مقابل پرداخت‌بها – امانت شکستنی امانات خارج از اندازه -امانات هوایی – امانات
فوری و امانات با توزیع خصوصی موافقت قبلی ادارات مبداء و مقصد را ایجاب می‌نماید.
ه – برای مبادله امانات با قیمت اظهار شده (حمل شده در دپشهای به طور مکشوفه)
امانات فوری – شکستنی و خارج از اندازه ادارات واسطه‌بایستی علاوه بر مبادله و
حمل، با ارسال آنها از طریق ترانزیت رضایت دهند.
ماده سوم – مقیاس اوزان امانات مذکوره در ماده ۲ شامل وزن‌های زیر می‌باشند:
امانات تا یک کیلوگرم.
از یک کیلو به بالا تا ۳ کیلوگرم.
از ۳ کیلو به بالا تا ۵ کیلوگرم.
از ۵ کیلو به بالا تا ۱۰ کیلوگرم.
از ۱۰ کیلو به بالا تا ۱۵ کیلوگرم.
از ۱۵ کیلو به بالا تا ۲۰ کیلوگرم.
باب اول
نرخها و حقوق
ماده چهارم – ترکیب نرخها و حقوق.
نرخها و حقوقی که ادارات مجاز به دریافت آن می‌باشند در ماده ۵ در قسمت نرخها
مشخص شده و در صورت اقتضاء شامل حقوق مشروحه زیر‌می‌باشد:
الف – کت‌پار (مخارج حمل) مذکوره در ماده ۱۲ یا در پروتکل نهایی.
ب – نرخهای اضافی مذکوره در ماده ۱۳ الی ۱۹.
ج – نرخها و حقوق مذکوره در ماده ۳۶ بند شش و ماده ۴۲.
د – حقوق مذکوره در ماده ۲۰.
فصل اول
نرخهای اصلی و کت‌پار استثنایی
ماده پنجم – نرخ اصلی.
نرخ اصلی عبارت است از کت‌پار متعلقه به هر اداره‌ای که در حمل و نقل زمینی یا
دریایی شرکت نموده باشد و در مواد ۶ الی ۹ پیش‌بینی شده‌اند و‌همچنین در صورت
اقتضاء شامل اضافه نرخهای هوایی نقل شده در ماده ۱۰ نیز می‌شوند.
ماده ششم – کت‌پار زمینی.
1 – امانات متبادله بین دو اداره تابع کت‌پار زمینی فرستاده و رسید (صادره و
وارده) مذکور در تابلوی بند ۴ همین ماده می‌باشند.
2 – هر یک از کشورهای عبوری یا سرویسهای پستی آن کشورها که در حمل و نقل زمینی
امانات مشارکت دارند مجاز به مطالبه کت‌پارهای زمینی‌ترانزیتی پیش‌بینی شده در
تابلوی بند ۴ این ماده می‌باشند.
3 – کت‌پارهای مذکوره در بند یک و دو به عهده اداره مبداء می‌باشد مگر این که
مقررات مقاوله‌نامه حاضر خلاف این اصل را پیش‌بینی کرده باشد.
4 – هر کت‌پار زمینی صادر و وارده یا ترانزیت برای هر کشور و برای هر امانت به شرح
زیر تعیین شده است:
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۳۸۵(
5 – معهذا در مورد دو قسمت اخیر اوزان (یعنی اوزان ۱۰ تا ۱۵ و ۱۵ تا ۲۰ کیلو گرم)
ادارات مبداء و مقصد مختارند بنا به میل خود کت‌پار جداگانه‌ای‌برای خود تعیین و
وصول نمایند.
6 – در مورد امانات هوایی – کت‌پار زمینی برای ادارات واسطه قابل اجراء نبوده مگر
در موقعی که امانت از وسیله حمل و نقل زمینی یک اداره واسطه‌استفاده کرده باشد.
ماده هفتم – تخفیف یا افزایش کت‌پار زمینی.
1 – ادارات اختیار دارند کت‌پارهای زمینی صادره و وارده خود را همزمان با هم دیگر
تخفیف داده یا افزایش دهند ولی این افزایش یا کاهش در مورد‌امانات ترانزیتی زمینی
مجاز نیست.
2 – برای این که یک چنین تغییر و یا تغییرات بعدی قابل اجراء باشد بایستی:
الف – بنا به موافقت هر اداره که فقط از اول ژانویه یا اول ژوییه هر سال به موقع
اجراء گذارده شود.
ب – حداقل سه ماه قبل به اداره پست سوییس اعلام شود. تغییرات احتمالی که در این
مهلت معینه ملحوظ نشده باشند در اول ژوییه بعدی اجراء‌خواهد شد.
ج – حداقل یک ماه قبل از تاریخ‌های معین شده در حرف (الف) به ادارات ذینفع ابلاغ
گردد.
د – حداقل به مدت یک سال اجراء گردد.
3 – در صورت اقتضاء افزایش کت‌پار برای اوزان تا ۱۰ کیلوگرم، نباید از نصف کت‌پار
زمینی صادره و وارده تعیین شده در ماده ۶ بند ۴ تجاوز نماید‌تخفیف کت‌پار نیز بسته
به میل ادارات ذینفع است.
ماده هشتم – کت‌پار دریایی.
1 – هر کشوری که برای حمل و نقل امانات از سرویس دریایی استفاده می‌کند مجاز به
مطالبه کت‌پارهای دریایی منقول در تابلوی بند ۲ می‌باشد. این‌کت‌پار به عهده اداره
کشور مبداء می‌باشد به شرط آن که مقررات مقاوله‌نامه حاضر استثنائاتی در این مورد
پیش‌بینی نکرده باشد.
2 – برای هر سرویس دریایی که مورد استفاده قرار گرفته کت‌پار دریایی آن طبق جدول
زیر محاسبه میشود:
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۳۸۸(
3 – در صورت اقتضاء طبقه‌بندی مسافات برای تعیین مبلغ کت‌پار دریایی که بین دو
کشور بر اساس حد متوسط مسافت و به نسبت تناژ دپشهای حمل شده بین بنادر مربوط به دو
کشور بوده به کار رفته و محاسبه می‌شوند.
4 – حمل و نقل دریایی بین دو بندر از یک کشور نمی‌تواند دریافت کت‌پار دیگری را که
در بند ۲ پیش‌بینی شده ایجاب نماید در حالی که اداره این کشور‌برای همان اداره
کت‌پار حمل و نقل زمینی را دریافت داشته است.
5 – در خصوص امانات هوایی کت‌پار دریایی ادارات یا سرویسهای پستی واسطه موقعی
قابل اجراء است که امانت وسیله سرویس دریایی اداره‌واسطه ارسال شده باشد. هر سرویس
دریایی که توسط کشور مبداء و یا مقصد برای این منظور تأمین شده باشد مانند سرویس
واسطه محسوب‌می‌شود.
ماده نهم – تخفیف یا افزایش کت‌پار دریایی.
1 – ادارات اختیار دارند کت‌پار دریایی را حداکثر به میزان ۵۰% از آنچه که در ماده
8 بند ۲ تعیین شده افزایش دهند همچنین با رضایت یکدیگر‌می‌توانند در میزان آن
تخفیف بدهند.
2 – این اختیار تابع شرایط مندرج در ماده ۷ بند ۲ می‌باشد.
3 – در صورت افزایش نرخ این افزایش بایستی در مورد امانات متعلق به کشوری که سرویس
دریایی را معمول می‌دارد نیز اجراء گردد معهذا این اجبار‌نه در روابط بین یک کشور
با مستعمرات خود و سرزمینهای ماوراء دریاهایش اجرا میشود و نه در روابط متقابل
بین این مستعمرات و سرزمینهای‌ماوراء دریا با آن کشور و غیره.
ماده دهم – اضافه نرخ هوایی.
1 – ادارات پست برای ارسال امانات از طریق هوایی مبادرت به دریافت اضافه نرخ هوایی
می‌نمایند ادارات مختارند، برای تثبیت اضافه نرخها یا‌طبقه‌بندی اوزانی که از یک
کیلوگرم کمتر است اجازه دهند.
2 – اضافه نرخ هوایی بایستی برای تمام قلمرو کشور مقصد یکسان باشد ولو این که برای
ارسال از هر طریقی استفاده شده باشد بنابر این اگر دو کشور به‌وسیله چندین خط
هوایی مرتبط شده باشند اضافه نرخ هوای طبق حد متوسط مسافت بین فرودگاه‌های مربوطه
و از روی خطوط مهم پست از نظر‌رفت و آمد بین‌المللی تدوین میشود.
3 – اضافه نرخهای هوایی بایستی با مخارج حمل هوایی تناسب کامل داشته و به طور کلی
جمع آن نبایستی از مخارج حمل و تجاوز نماید.
ماده یازدهم – پایه نرخها و حساب دستمزد حمل و نقل هوایی.
1 – پایه نرخها برای تنظیم حسابها بین ادارات در مورد حمل و نقل هوایی به حداکثر
یک هزارم فرانک برای یک کیلوگرم وزن با ظرف و یک کیلومتر‌تثبیت شده و برای کسر
کیلوگرم نیز همین نرخ اجراء میشود.
2 – دستمزد و حمل و نقل هوایی در مورد دپشهای هوایی از روی پایه نرخهای مربوطه که
در بند یک آمده و از روی مسافات کیلومتری که در (فهرست‌مسافات پستی هوایی) مذکور
بوده و ماده ۲۰۳ بند یک حرف (ب) آیین‌نامه اجرایی قرارداد آن را پیش‌بینی کرده است
با توجه به وزن با ظرف دپشها‌محاسبه می‌شوند.
3 – دستمزد حمل و نقل هوایی که به ادارات واسطه حمل امانت هوایی مکشوفه تعلق
می‌گیرد همان است که در بند یک تعیین گردیده البته این‌پرداخت جهت هر کشور مقصد بر
حسب هر کیلوگرم یا هر ۵۰۰ گرم منظور می‌گردد در صورتی که دو کشور به وسیله چند خط
هوایی مرتبط باشند‌دستمزد هوایی توسط اداره واسطه طبق حد متوسط مسافت بین
فرودگاه‌های مربوطه از روی خطوط مهم از نظر رفت و آمد بین‌المللی تعیین میشود.آن
چه که مربوط به حق‌السهم بین‌المللی (بونیفیکاسیون) پرداختی بوده چنانچه از واحد
وزن مورد قبول ادارات واسطه کمتر باشد لدی‌الاقتضاء و به حد‌کامل یک کیلوگرم یا
نیم کیلوگرم افزایش داده میشود.
4 – هر کشوری که در داخل قلمرو خود امانات هوایی را مجدداً از طریق هوایی می‌فرستد
حق دارد برای این نقل و انتقال یک دستمزد مخصوص‌دریافت نماید.
5 – دستمزد مخصوص که در بند ۴ پیش‌بینی شده تحت نرخ واحدی می‌باشد این دستمزد برای
کلیه امانات هوایی که مبداء و مقصد آنها یک کشور‌است به مأخذ پایه نرخهای
پیش‌بینی شده در بند یک و طبق حد متوسط مسافت طی شده در مسیر بین‌المللی در روی
شبکه خطوط داخلی آن کشور‌محسوب می‌گردد.
6 – حمل و نقل امانات هوایی که در امتداد مسیر راه در یک فرودگاه به طور متوالی از
چندین سرویس هوایی مشخص استفاده می‌نماید بدون دستمزد‌می‌باشد.
7 – در موارد زیر کت‌پار ترانزیت تعلق نمی‌گیرد:
الف – انتقال دپشهای هوایی بین دو فرودگاه در یک شهر.
ب – حمل این دپشهای بین به یک فرودگاه و یک انبار که در همان شهر قرار گرفته باشد
و برگرداندن آن به منظور ارسال مجدد.
8 – هر گاه در نتیجه یک حادثه ناگهانی برای هواپیمای باربر و یا در حالات دیگری که
مسئولیت آن به عهده بنگاه حمل و نقل هوایی است امانت هوایی‌گم شده و یا خراب شود
به هیچ وجه اجرت حمل و نقل هوایی پرداخت نخواهد شد ولو آن که هر اندازه از مسافت
طی شده باشد.
ماده دوازدهم – کت‌پار استثنایی صادر و وارده.
به منظور رعایت شرایط مقرر در ماده ۷ بند ۲ هر اداره اختیار دارد برای تمام
امانات از مبداء یا امانات به مقصد دفاترش می‌باشند متقارناً یک کت‌پاره‌استثنایی
صادره و وارده که مبلغ آن حداکثر از ۲۵ سانتیم تجاوز نکند دریافت نماید.
فصل دوم
نرخهای اضافی و حقوق
قسمت اول
نرخهای مربوط به بعضی از انواع امانات
ماده سیزدهم – امانات فوری.
1 – امانات فوری مشمول یک نرخ اصلی که دو برابر نرخ متعلق به امانات عادی باشد
هستند و در صورت اقتضاء کت‌پار صادره و وارده استثنایی‌مذکور در ماده ۱۲ نیز دو
برابر میشود.
2 – امانات فوری هوایی فقط مشمول یک اضافه نرخ هوایی می‌گردند بدون این که این نرخ
دو برابر شود.
ماده چهاردهم – امانات با توزیع خصوصی.
1 – امانات با توزیع خصوصی مشمول یک نرخ اضافی موسوم به (نرخ توزیع خصوصی)
می‌گردند. این مبلغ که به ۸۰ سانتیم تثبیت شده قبلاً در موقع‌تحویل امانت به پست به
نفع اداره مقصد به طور کامل دریافت می‌گردد حتی اگر نتوان امانت را به طور خصوصی
توزیع کرد و فقط اعلام ورود آن را‌اعلام نمود.
2 – در حالت استثنایی که محل سکونت گیرنده خارج از شعاع توزیع دفتری که امانت به
آن واصل شده قرار گرفته باشد ممکن است این نرخ افزایش‌پیدا نموده و عنوان (نرخ
تکمیلی توزیع خصوصی) را به خود بگیرد و این باقی نرخ قابل مطالبه بوده و در موقع
تحویل امانت دریافت میشود حتی اگر‌امانت به مبداء برگشت شده یا دوباره به مقصد
جدیدی فرستاده شده باشد این نرخ تکمیلی نبایستی از نرخ داخلی کشور مقصد بیشتر
باشد.
ماده پانزدهم – امانات معاف از حقوق و عوارض.
1 – امانات معاف از حقوق و عوارض مشمول نرخی به نام (نرخ معافیت تحویل) می‌باشد،
که این نرخ نبایستی حداکثر از ۶۰ سانتیم برای هر امانت‌تجاوز نماید این نرخ به نرخ
ترخیص گمرکی مذکوره در ماده ۱۹ حرف (ب) اضافه میشود و به عنوان حق‌العمل از
فرستنده به نفع اداره مقصد دریافت‌می‌گردد.
2 – هنگامی که تقاضای (معافیت در موقع تسلیم) بعد از سپردن امانت به باجه پست
انجام پذیرد در موقع تسلیم تقاضا یک نرخ برای تقاضای معافیت‌در موقع تسلیم، از
فرستنده دریافت میشود این نرخ که مبلغ آن حداکثر ۶۰ سانتیم تثبیت شده به اضافه
نرخ هوایی یا نرخ تلگراف افزوده میشود در‌صورتی که فرستنده اظهار تمایل نماید به
این که تقاضایش از طریق هوایی یا تلگرافی فرستاده شود.
ماده شانزدهم – امانت با قیمت اظهار شده.
1 – امانت با قیمت اظهار شده مشمول یک نرخ معمولی بیمه هستند که توسط دفتر مبداء
دریافت میشود و این نرخ به نرخها و حقوق مجاز و در همین‌عنوان که طبق یکی از دو
فرمول زیر حساب شده است افزوده میشود.
الف – فرمول اول برای ۲۰۰ فرانک یا کسر ۵ سانتیم برای هر اداره
200 فرانک اظهار شده شرکت‌کننده در حمل و نقل زمینی
برای ۲۰۰ فرانک یا کسر ۱۰ سانتیم برای سرویس دریایی
استفاده شده.
استفاده شده ۱۰ سانتیم برای سرویس هوایی
ب – فرمول دوم ۲۰۰ فرانک اظهار شده ۵۰ سانتیم حداکثر
2 – علاوه بر این دریافت نرخهای زیر نیز مجزا است:
الف – اداراتی که جبران خسارات ناشی از حالات فورس ماژور (وقایع فوق‌العاده) را
قبول می‌کنند مجاز به دریافت یک نرخ به عنوان (نرخ برای وقایع‌فوق‌العاده) (فورس
ماژور) بوده به طوری که جمع مبلغ این نرخ و نرخ معمولی بیمه از حداکثر پیش‌بینی
شده در حرف (ب) بند یک تجاوز نکند.
ب – اداره پست مبدأ اختیار دارد که یک نرخ ارسال که حداکثر آن معادل ۵۰ سانتیم
باشد برای هر امانت با قیمت اظهار شده از فرستنده دریافت نماید.
3 – نرخ بیمه هوایی که برای حمل امانت توسط سرویسهای هوایی که احتمال خطرات
فوق‌العاده برای آنها می‌رود دریافت میشود، این نرخ به طور‌استثنایی توسط اداره
ذینفع وصول می‌گردد و عنداللزوم به مجمع نرخ پیش‌بینی شده در حرف (ب) بند یک اضافه
میشود.
ماده هفدهم – امانات شکستنی – امانات خارج از اندازه (جاگیر).
امانات شکستنی و امانات خارج از اندازه مشمول یک نرخ اضافی معادل با ۵۰ درصد نرخ
اصلی که احتمالاً کت‌پارهای پیش‌بینی شده در ماده ۱۲ یا‌پروتکل نهایی اضافی شده است
می‌باشند.
اگر امانتی شکستنی و خارج از اندازه باشد نرخ اضافی فوق بیش از یک بار دریافت
نخواهد شد معهذا اضافه نرخهای متعلقه به این نوع امانات هیچ گونه‌افزایشی را ایجاب
نخواهد کرد در صورتی که مجموعه نرخهای دریافتی دارای کسر باشد به کسور مزبور تا
میزان پنج واحد اضافه میشود (مثلاً دو‌سانتیم پنج سانتیم هفت سانتیم ده سانتیم)
به حساب می‌آید.
قسمت دوم
نرخها و حقوق مربوط به انواع امانات پستی
ماده هیجدهم – نرخهای اضافی.
ادارات پست مجاز هستند که نرخهای اضافی زیر را دریافت نمایند:
الف – نرخ تشریفات گمرکی برای امانت صادره توسط اداره مبداء برای پرداخت به سرویس
گمرک دریافت می‌گردد و به طور کلی این نرخ هنگام تسلیم‌امانت پستی به باجه پست
دریافت میشود.
ب – نرخ ترخیص امانت از گمرک که از طرف اداره پست مقصد خواه به منظور در اختیار
گذاردن گمرک و ترخیص امانت و یا فقط به منظور در اختیار‌گذاردن گمرک دریافت
میشود. ممکن است در صورت موافقت مخصوص دریافت این حقوق در موقع تسلیم امانت به
گیرنده به عمل آید. معهذا در‌مورد امانت معاف از حقوق و عوارض نرخ ترخیص توسط
اداره مبداء به نفع اداره پست مقصد دریافت می‌گردد.
ج – نرخ تسلیم امانت – ممکن است این نرخ توسط اداره مقصد به تعداد دفعاتی که برای
تسلیم امانت به منزل گیرنده مراجعه میشود دریافت گردد.معهذا در مورد امانت با
توزیع خصوصی برای دفعه اول مراجعه نرخی به حساب نیامده ولی نسبت به دیگر دفعات
محسوب خواهد شد.
د – نرخ آگهی عدم تسلیم امانت که طبق شرایط مندرج در ماده ۳۲ بند ۳ دریافت
میشود.
ه – نرخ اعلام ورود امانت – در صورتی که مقررات مربوطه ایجاب نماید یا هنگامی که
اداره مقصد تسلیم امانت را به منزل گیرنده تعهد نموده باشد‌برای اولین آگهی اداره
مقصد وصول می‌گردد به استثنای اولین آگهی مربوط به امانات با توزیع خصوصی
و – حق لفاف‌بندی مجدد – هر گاه امانتی در قلمرو کشوری محتاج به لفاف‌بندی مجدد
جهت حفظ محتویات آن باشد این حق لفاف‌بندی از گیرنده‌امانت یا در صورت لزوم از
فرستنده آن به نفع اداره‌ای که لفاف‌بندی را انجام داده است دریافت میشود.
ز – نرخ پست رستانت – توسط اداره مقصد هنگام تحویل هر گونه امانت از گیرنده وصول
می‌گردد.
ح – نرخ انبارداری – توسط اداره مقصد برای تمام اماناتی که در مدت مقرر از انبار
خارج نمی‌شوند دریافت می‌گردد البته خواه امانت به آدرس منزل‌باشد و خواه به آدرس
پست رستانت.
ط – نرخ قبض رسید – وقتی که فرستنده طبق شرائط مندرجه در ماده ۲۷ قرارداد تقاضای
برگ قبض رسید می‌کند دریافت میشود.
ی – نرخ آگهی بارگیری – این حق بین دو کشور که اداره پست آنها تعهد ایجاد این
سرویس را نموده‌اند و وقتی که فرستنده امانت درخواست آگهی‌بارگیری می‌نماید دریافت
میشود نرخ دریافتی مزبور بین اداره مبداء و اداره‌ای که بارگیری در بندر آن انجام
میشود به تساوی تقسیم می‌گردد.
ک – نرخ مطالبه‌نامه مذکوره در ماده ۴۳ بند ۴.
ل – نرخ برای تقاضای استرداد یا تغییر آدرس.
م – نرخ برای جبران خسارات ناشی از وقایع فوق‌العاده (فورس‌ماژور) که توسط
اداراتی که جبران خطرات احتمالی ناشی از وقایع (فورس‌ماژور) را‌قبول می‌کنند
دریافت می‌گردد.
ماده نوزدهم – تعرفه.
تعرفه حقوق و عوارض اضافی که در ماده ۱۸ معین شده طبق مندرجات جدول زیر می‌باشد:
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۳۹۸ الی ۴۰۲(
ماده بیستم – حقوق.
1 – ادارات مقصد اجازه دارند کلیه حقوق و عوارض مخصوصاً حقوق گمرکی را که در کشور
مقصد به امانت تعلق می‌گیرد از گیرندگان دریافت دارند.
2 – ادارات پست برای ابطال بعضی از حقوق مربوط به یک امانت (منجلمه عوارض گمرکی)
متعهد می‌شوند نزد مقامات ذیصلاحیت کشورشان‌وساطت نمایند و از آن جمله است مواد
زیر:
الف – هنگامی امانت به مبداء عودت داده میشود.
ب – هنگامی که فرستنده امانت خود را متروکه اعلام نماید.
ج – هنگامی امانت به علت فساد کلیه محتویات از بین رفته است.
د – ارسال مجدد به کشور ثالث.
ه – مفقود شده دست خورد و خسارت دیده و اداره خودشان.
قسمت سوم
معافیت از حقوق پستی
ماده بیست و یکم – امانت اداری (سرویس).
امانات مربوط به سرویس پستی که منحصراً از طریق زمینی مبادله می‌شوند در شرایط
پیش‌بینی شده در ماده ۲۳ قرارداد از کلیه نرخها و حقوق پستی‌معاف می‌باشند.
ماده بیست و دوم – امانت اسرای جنگی و تحت نظر گرفته‌شدگان غیر نظامی امانات
اسرای جنگی و تحت نظر گرفته‌شدگان غیر نظامی از همان شرایط‌معافیت نرخ موافقت شده
برای مرسولات مذکوره در ماده ۸ قرارداد استفاده نموده و از این امانات هیچ نوع
دستمزدی به هیچ اداره‌ای تعلق نمی‌گیرد‌مگر آن چه که مربوط به اضافه نرخ هوایی
مورد اجراء برای امانات هوایی باشد.
باب دوم
اجراء سرویس
فصل اول
شرایط قبول
قسمت اول
شرایط عمومی قبول
ماده بیست و سوم – شرایط پذیرفتن امانات
به شرط آن که محتوی امانت جزء ممنوعات ذکر شده در ماده ۲۴ نباشد یا جزو ممنوعات
یا تحت شرائط قابل اجراء در قلمرو یک یا چند اداره که در‌حمل و نقل امانت برای
ارسال آن شرکت دارند نباشد هر امانت برای این که قابل ارسال باشد باید حائز شرایط
زیر باشد:
الف – جزء یکی از انواع امانات ذکر شده در ماده ۲ باشد.
ب – متناسب با شرائط اوزان و ابعاد تعیین شده در مواد ۱ و ۲۵ باشد.
ج – تمام نرخهای مورد مطالعه دفتر مبداء جهت آن پرداخت شده باشد.
ماده بیست و چهارم – ممنوعات.
ارسال اشیاء زیر ممنوع است:
الف – در تمام انواع امانات:
اول اشیایی که جنس یا بسته‌بندی آن ایجاد خطر برای کارکنان پست نموده و یا سایر
امانات را خراب یا کثیف بنماید (رجوع شود همچنین به قسمت‌ششم همین ماده)
دوم – تریاک – مرفین – کوکایین و سایر مواد مخدره – معهذا این ممنوعات شامل
آنهایی که به عنوان دارو برای مصرف علمی برای کشورهایی که آنها را‌در این شرایط
مصرف می‌کنند فرستاده می‌شوند نخواهد بود.
سوم – اشیایی که ورود و جریان آن در کشور مقصد ممنوع است.
چهارم – اسنادی که جنبه مکاتبات خبری و شخصی دارد، همچنین مراسلات از هر نوع که
دارای آدرس دیگری غیر از آدرس گیرنده یا شخصی که با او‌سکونت دارد بوده باشد. با
وجود این اجازه داده شده است گذاردن یکی از اسناد زیر به شرط آن که سربسته و
منحصراً مربوط به کالاهای حمل شده‌باشد از قبیل صورت حساب، فهرست آگهی ارسال یا
حواله تسلیم.
پنجم – گذاردن حیوانات زنده در امانات ممنوع است و این ممنوعیت در صورتی است که
حمل حیوانات زنده طبق مقررات پستی کشورهای ذینفع‌مجاز نباشد.
ششم – مواد منفجره و محترقه یا سایر مواد خطرناک، با این حال ادارات می‌توانند
برای حمل و نقل چاشنی و فشنگ‌های فلزی جهت سلاحهای آتشین‌قابل حمل و نقل عناصر
گلوله توپخانه غیر قابل انفجار و کبریت و فیلمهای قابل اشتعال از سلولویید خام یا
اشیاء ساخته شده از سلولویید با هم توافق‌نمایند.
هفتم – اشیاء منافی اخلاق و عفت.
ب – در امانات بدون قیمت اظهار شده متبادله بین دو کشوری که اعلام قیمت را قبول
کرده‌اند: سکه‌های پول – اسکناس – حواله‌های بانکی به نام‌حامل – طلای سفید طلا و
نقره ساخته شده یا نشده – سنگهای قیمتی – جواهرات یا اشیاء قیمتی دیگر. این مقررات
بین دو اداره که مبادله امانات با‌قیمت اظهار شده را پذیرفته‌اند قابل اجرا
نمی‌باشد مگر آن که به طور ترانزیت و مکشوفه توسط اداره واسطه‌ای که این مقررات را
نپذیرفته است مبادله‌گردد. هر اداره اختیار دارد که گذاردن طلای شمش را در
بسته‌های با قیمت اظهار شده یا اظهار نشده از مبداء یا به مقصد هر نقطه از قلمروش
و یا حمل و‌نقل آن را به طور ترانزیت و مکشوفه در قلمروش ممنوع نموده یا قیمت
حقیقی این نوع مرسوله‌ها را محدود نماید.
ماده بیست و پنجم – حدود و ابعاد و حجم.
1 – غیر از امانات خارج از اندازه طبق ماده ۲ بند ۲ حرف (ه) سایر اماناتی که از
طریق زمینی حمل می‌شوند نباید حدود آنها را ۱.۵ متر برای بزرگترین‌بعد و ۳ متر
برای مجموع بزرگترین بعد و محیط امانت در جهت غیر از بزرگترین بعد تجاوز نماید.
2 – به طور اختیاری و با عدول از بند یک حدود و ابعاد و حجم اماناتی که از طریق
دریا حمل می‌شوند ممکن است به ۱.۲۵ متر برای یکی از ابعاد و یا‌حجم آنها به شرح
زیر تعیین شوند:
60 دسیمتر مکعب برای امانات تا ۵ کیلوگرم.
80 دسیمتر مکعب برای امانات از ۵ کیلوگرم تا ۱۰ کیلوگرم.
100 دسیمتر مکعب برای امانات از ۱۰ کیلوگرم تا ۱۵ کیلوگرم.
120 دسیمتر مکعب برای امانات از ۱۵ کیلوگرم تا ۲۰ کیلوگرم.
3 – تحت همان شرایط مذکوره در بند یک اندازه امانت هوایی نباید از ابعاد زیر تجاوز
نماید:
یک متر برای طول و ۵۰ سانتی متر برای هر بعد دیگر ۳ متر برای جمع طول و بزرگترین
دور (پیرامون) اندازه گرفته شده در سایر جهات امانت به غیر از‌طول.
4 – امانت به هر وسیله‌ای حمل شود ابعاد هیچ امانتی نباید کمتر از حداقل ابعاد
پیش‌بینی شده برای مرسولات در بند یک ماده ۱۶ قرارداد باشد.
5 – اداراتی که حدود و ابعاد پیش‌بینی شده در بند ۲ را پذیرفته و اجازه حمل و نقل
امانات خارج از اندازه (جاگیر) را نمی‌دهند. برای آن که در روابط‌فی‌مابین این
ادارات امانات خارج از اندازه مورد قبول واقع شود از آنها که حجمشان از حدود وزن
آنها بیشتر است مطابق طبقه‌بندی حجم آنها حقوق‌دریافت خواهد شد (مثلاً امانتی که
وزنش ده کیلو ولی حجمش مطابق امانت ۲۰ کیلوگرم است حقوق امانت ۲۰ کیلوگرم از آن
دریافت میشود) در این‌مورد حدود حجم امانات نبایستی از حداکثر پیش‌بینی شده مجاز
در روابط فی‌مابین ادارات پست تجاوز نماید.
ماده بیست و ششم – طرز رفتار با اماناتی که بر خلاف مقررات قبول شده‌اند
1 – اگر امانات محتوی اشیاء ذکر شده در ماده ۲۴ حرف (الف) باشد (امانات قبول شده
بر خلاف برای ارسال) نامیده می‌شوند. و با آنها بایستی طبق‌قوانین کشور اداره‌ای
که وجود آن را به تحقیق می‌رساند رفتار شود معهذا امانات محتوی اشیاء ذکر شده در
ماده ۲۴ حرف (الف) ردیف ۲ – ۶ – ۷ به‌هیچ وجه نه به مقصد ارسال می‌شوند و نه به
گیرنده تحویل می‌گردند نه به مبداء برگشت می‌شوند.
2 – هر گاه موضوع مربوط به قرار دادن فقط یک نامه غیر مجاز (طبق تعریف قسمت چهارم
حرف الف ماده ۲۴) در داخل امانت باشد با نامه مزبور طبق‌ماده ۲۲ قرارداد پستی
رفتار خواهد شد و به این علت امانت را نمی‌توان به مبداء عودت داد.
3 – وقتی امانات بدون قیمت اظهار شده متبادله بین دو کشوری که سرویس قیمت اظهار
شده را قبول کرده‌اند محتوی اشیاء ذکر شده در ماده ۲۴ حرف(ب) باشد بایستی توسط
اداره ترانزیت‌کننده که اشتباه را پیدا کرده به مبداء برگشت شود اگر این اشتباه پس
از وصول در اداره مقصد به تحقق رسیده‌باشد این اداره مجاز است که امانت را تحت
شرایط تعیین شده در مقررات خود به گیرنده تسلیم کند اگر اداره مقصد تحویل آن را به
گیرنده قبول نکند‌امانت بایستی ضمن اجرای ماده ۳۸ به مبداء برگشت شود.
4 – مفاد بند ۳ برای اماناتی هم که وزن یا ابعاد آنها از حدود پذیرفته شده به طور
محسوسی تجاوز نماید قابل اجراء می‌باشد معهذا در صورتی که‌نرخهای احتمالی متعلقه
به این امانات قبلاً پرداخت شده باشد ممکن است به گیرنده تحویل گردد.
5 – در صورتی که امانتی اشتباهاً قبول شده باشد و این امانت نه به گیرنده تحویل شود
و نه به مبداء برگشت گردد اداره مبداء بایستی از وضع قطعی‌امانت مزبور و رفتاری که
با آن شده اطلاع حاصل نماید.
ماده بیست و هفتم – دستورالعملی که فرستنده در موقع تحویل امانت به پست بایستی
مراعات نماید.
1 – در موقع پست کردن یا امانت فرستنده لازم است عملی را که در صورت عدم تسلیم
بایستی در مورد امانت اجراء گردد تعیین نماید.
2 – فرستنده می‌تواند فقط یکی از دستورات ذیل را بدهد:
الف – ارسال یک برگ عدم تسلیم برای او از طریق هوایی یا زمینی به عنوان فرستنده.
ب – ارسال یک برگ عدم تسلیم از طریق هوایی یا زمینی برای شخص ثالث ساکن در کشور
مقصد امانت.
ج – برگشت فوری امانت برای فرستنده از طریق زمینی یا از طریق هوایی.
د – برگشت امانت به فرستنده از طریق زمینی یا از طریق هوایی در صورت انقضای یک
مدت معین.
ه – تحویل به یک گیرنده دیگر در صورت لزوم بعد از ارسال مجدد از راه زمینی یا از
طریق هوایی تحت شرایط خاص پیش‌بینی شده در ماده ۳۲ بند یک‌حرف (ج) قسمت دوم.
و – ارسال مجدد امانت از طریق زمینی یا از راه هوایی به منظور تسلیم آن به گیرنده
اولی.
ز – فروش امانت به مسئولیت فرستنده.
ح – متروکه اعلام شدن امانت از طرف فرستنده.
قسمت دوم
شرایط خاص قبول امانت
ماده بیست و هشتم – امانات با قیمت اظهار شده.
1 – مقررات زیر طرز اعلام قیمت امانات اظهار شده را تعیین می‌کنند:
الف – آن چه که مربوط به ادارات پستی است:
اول – اختیار برای هر اداره در محدود کردن قیمت اظهار شده به مبلغی که نباید کمتر
از ۱۰۰۰ فرانک طلا باشد.
دوم – اجبار ادارات پستی کشورهایی که بین خود حدود مختلفی را پذیرفته و متقابلاً
قبول کرده‌اند که حداقل قیمت مخففه را رعایت کنند
ب – آنچه مربوط به فرستندگان است:
اول – ممنوعیت اعلام قیمت بیش از قیمت واقعی امانت
دوم – مجاز بودن در اعلام فقط یک قسمت از قیمت واقعی محتوی امانت.
2 – هر گونه اعلام قیمت تقلبی که فوق قیمت حقیقی امانت باشد موجب تعقیب قانونی که
مقررات داخلی کشور مبداء پیش‌بینی کرده است می‌باشد.
3 – در موقع پست کردن هر امانت با قیمت اظهار شده بایستی یک قبض رسید به طور
رایگان به فرستنده تسلیم گردد.
ماده بیست و نهم – امانات معاف از حقوق و عوارض.
1 – یک امانت معاف از حقوق و عوارض قبول نمی‌شود مگر آن که فرستنده متعهد شود تمام
حقوقی را که به امانت در دفتر مقصد تعلق می‌گیرد و به‌گیرنده اعلام میشود به
انضمام نرخ معافیت از حقوق و عوارض پستی پیش‌بینی شده در ماده ۱۵ را بپردازد.
2 – دفتر مبداء می‌تواند مطالبه پیش‌بها (بیعانه) کافی بنماید.
فصل دوم
شرایط تسلیم و ارسال مجدد
قسمت اول
تحویل امانت
ماده سی‌ام – مقررات عمومی تحویل امانت – مدت نگاهداری.
1 – به طور کلی امانات در کوتاهترین مدت و طبق مقررات معمول در کشور مقصد به
گیرندگان تحویل می‌شوند.
2 – هر امانت وارده که ورود آن به گیرنده اعلام شده باشد مدت ۱۵ روز یا حداکثر یک
ماده از فردای روز اعلام به گیرنده نگهداری میشود این مدت‌استثنائاً ممکن است تا
آن جا که مقررات اداره مقصد اجازه بدهد تمدید بشود.
3 – وقتی که ارسال برگ اعلام وصول مقدور نباشد مدت نگهداری امانت همان است که در
مقررات کشور مقصد تعیین شده است. این مدت که شامل‌امانات تحت عنوان پست رستانت نیز
می‌گردد نباید از ۵ ماه برای کشورهای دور (طبق ماده ۱۰۷) آیین‌نامه قرارداد و سه
ماه برای سایر کشورهای تجاوز‌نماید. برگشت امانت به دفتر مبداء بایستی در یک مدت
خیلی کوتاه در صورتی که فرستنده به یکی از زبانهای شناخته شده در کشور مقصد
تقاضا‌نموده باشد انجام پذیرد.
4 – مهلت‌های پیش‌بینی شده در بند ۲ و ۳ در صورت ارسال مجدد در مورد اماناتی که
باید دوباره توسط دفتر مقصد جدید توزیع شوند نیز اجرا‌می‌گردد.
ماده سی و یکم – تحویل امانات با توزیع خصوصی.
1 – تحویل امانات با توزیع خصوصی وسیله حامل مخصوص یا اعلام ورود آن فقط در یک
نوبت انجام می‌گیرد.
2 – اگر در مرتبه اول تحویل امانت میسر نشد امانت از حالت امانت با توزیع خصوصی
خارج می‌گردد.
ماده سی و دوم – عدم تسلیم به گیرنده.
1 – پس از دریافت اعلام عدم تسلیم مذکوره در ماده ۲۷ بند ۲ حرف (الف و ب) بر عهده
فرستنده یا شخص ثالث مذکوره در همان ماده است که نظرش‌را در مورد اجرای ماده ۲۷
بند ۲ حرف (ج) به یکی از طرق زیر اعمال نماید:
الف – اخطار مجدد برای یک مرتبه دیگر به گیرنده.
ب – اصلاح یا تکمیل آدرس.
ج – هر گاه مربوط به امانت در مقابل پرداخت بها باشد:
اول – تسلیم نمودن امانت به شخص دیگری غیر از گیرنده در مقابل تأدیه مبلغی که
باید پرداخت شود.
دوم – تسلیم نمودن امانت به گیرنده اولی یا به یک گیرنده دیگر بدون پرداخت بها یا
در مقابل پرداخت بهایی کمتر از بهای اولیه.
د – تسلیم امانت معاف از حقوق و عوارض یا به گیرنده اولی و یا به یک گیرنده دیگر.
2 – تا موقعی که اداره مقصد دستوری از فرستنده یا شخص ثالث دریافت نکرده مجاز است
که امانت را به گیرنده‌ای که در بدو امر تعیین شده تحویل و‌یا به آدرس جدیدی مجدداً
ارسال نماید. بعد از دریافت دستورات جدید فقط این دستورات لازم‌الاجراء خواهد بود.
این دستورات ممکن است از طریق هوایی یا تلگرافی ارسال شود اگر فرستنده یا شخص
ثالث اضافه نرخ هوایی یا هزینه مکاتبه تلگرافی را به پردازد.
3 – در صورتی که یک اعلام عدم تسلیم از طریق هوایی به فرستنده طبق دستورات خودش
ابلاغ بشود اداره مبداء در موقع تسلیم اعلامیه هزینه مربوط‌به حمل هوایی را از او
دریافت می‌کند ارسال دستورات ذکر شده در بند یک موجب دریافت هزینه مذکور در ماده
18 حرف (د) از فرستنده یا شخص‌ثالث می‌گردد در صورتی که اخطار عدم تسلیم مربوط به
امانات متعددی که متقارناً در یک دفتر به وسیله یک فرستنده و تمام امانات به نشانی
یک‌گیرنده باشد این نرخ بیش از یک بار دریافت نخواهد شد.
ماده سی و سوم – برگشت امانات تسلیم نشده به مبداء.
1 – هر امانتی که تسلیم آن میسر نگردیده باشد به دفتر مبداء برگشت میشود:
الف – بلافاصله در صورتی که:
اول – فرستنده طبق ماده ۲۷ بند ۲ حرف (ج) تقاضای برگشت امانت را نموده باشد.
دوم – فرستنده امانت یا شخص ثالث مذکوره در ماده ۲۷ بند ۲ حرف (ب) کتباً تقاضای
غیر مجازی را نموده باشد.
سوم – فرستنده امانت یا شخص ثالث از پرداخت کرایه‌های مقرر در بند ۳ ماده ۳۲
امتناع نمایند.
چهارم – دستوراتی که فرستنده امانت یا شخص ثالث در موقع تحویل امانت به پست یا
بعد از دریافت اعلام عدم تسلیم امانت داده‌اند منظور خواسته‌شده را تأمین ننماید.
ب – بلافاصله پس از انقضای:
اول – مهلت مقرره احتمالی تعیین شده به وسیله فرستنده طبق بند ۲ ماده ۲۷ حرف
(د).
دوم – مهلت مقرره برای نگهداری امانت تعیین در ماده ۳۲ در صورتی که فرستنده به
مفاد ماده استناد نکرده باشد.
سوم – یک مهلت دوماهه از تاریخ ارسال آگهی عدم تسلیم در صورتی که دفتری که اعلام
عدم تسلیم را تنظیم کرده دستورالعمل کافی از فرستنده یا‌شخص ثالث دریافت نکرده
باشد یا اگر این دستورالعمل به دفتر مذکور نرسیده باشد این مدت در روابط کشورهای
دور به چهار ماه افزایش داده شود.
2 – در صورت امکان هر امانت از همان طریق مرجوع می‌گردد که فرستاده شده است معهذا
امانت هوایی از طریق هوایی برگشت نمی‌شود مگر این که‌فرستنده هزینه حمل هوایی آن
را تعهد کرده باشد.
3 – هر امانت مرجوعی به مبداء طبق همین ماده شامل مخارج زیر خواهد بود:
الف – نرخهایی که تا روز مبداء برای حمل و نقل به آن تعلق می‌گیرد.
ب – هر گونه حقوق و عوارض فسخ نشده‌ای که اداره مقصد در موقع برگشت امانت به مبداء
برای آن معین می‌کند.
4 – این عوارض و حقوق به عهده فرستنده است.
ماده سی و چهارم – متروکه اعلام نمودن یک امانت تسلیم نشده توسط فرستنده در صورتی
که فرستنده‌ای امانتی را که به گیرنده نتوانسته تحویل شود‌متروکه نماید با این
امانت طبق مقررات داخلی اداره کشور مقصد رفتار میشود.
ماده سی و پنجم – گرفتن هزینه از فرستنده یک امانت تسلیم نشده.
1 – فرستنده یک امانت تسلیم نشده به گیرنده موظف است هزینه‌های حمل و نقل یا
هزینه‌هایی که پس از عدم تسلیم در ادارات برای آن معین می‌شود‌پرداخت نماید حتی
اگر این امانت متروکه اعلام شده یا فروخته و یا خراب شده باشد.
2 – دفتر مبداء می‌تواند در صورت اقتضاء برای این مخارج بیعانه لازم را دریافت
نماید.
قسمت دوم
ارسال مجدد
ماده سی و ششم – ارسال مجدد به علت تغییر محل سکونت گیرنده یا به علت تغییر آدرس
1 – ارسال مجدد را می‌توان پس از تغییر اقامتگاه گیرنده یا پس از تغییر آدرس ضمن
اجرای ماده ۴۲ در داخل کشور مقصد و یا در خارج از این کشور‌انجام داد.
2 – ارسال مجدد در داخل کشور مقصد خواه طبق درخواست فرستنده خواه طبق تقاضای
گیرنده یا طبق تقاضای اداره مربوطه در صورتی که مقررات‌این کشور آن را اجازه داده
باشد انجام می‌گیرد.
3 – ارسال مجدد به خارج از کشور مقصد فقط در صورتی انجام می‌گیرد که فرستنده یا
گیرنده درخواست نمایند در این حال امانت تابع شرایط جدید‌نقل و انتقال می‌باشد.
4 – ارسال مجدد طبق شرایط ذکر شده در فوق بنا به تقاضای فرستنده و یا گیرنده ممکن
است از طریق هوایی انجام گیرد مشروط بر این که اضافه نرخ‌هوایی که باید برای ارسال
مجدد پرداخت گردد تعهد شده باشد.
5 – فرستنده می‌تواند هر گونه ارسال مجدد را منع نماید.
6 – برای اولین ارسال مجدد یا برای هر ارسال مجدد احتمالی بعدی یک امانت ممکن است
از آن هزینه‌های زیر دریافت شود:
الف – هزینه‌های مجازی که برای ارسال مجدد طبق مقررات اداره ذینفع دریافت میشود
مشمول همان مقررات ارسال مجدد در داخل خاک کشور‌مقصد می‌باشد.
ب – هنگام ارسال مجدد امانت نرخ ارسال مجدد به خارج از کشور مقصد نیز به آن تعلق
می‌گیرد.
ج – حقوق و عوارضی که ادارات مقصد قبلی ابطال آن را قبول نکرده‌اند.
7 – حقوق و عوارض مذکوره در بند ۶ از گیرنده دریافت میشود.
ماده سی و هفتم – امانات واصله به مقصد اشتباه که باید به مقصد واقعی آنها
فرستاده شوند.
1 – هر امانت رسیده به مقصد اشتباهی که ناشی از اشتباه فرستنده یا اداره مبداء
باشد مجدداً برای ارسال به مقصد اصلی از کوتاهترین راه ممکنه به‌وسیله اداره‌ای که
امانت به آن رسیده است ارسال می‌گردد.
2 – هر امانت هوایی رسیده به مقصد اشتباهی اجباراً بایستی از طریق هوایی مجدداً به
مقصد واقعی آن فرستاده شود.
3 – هر امانتی که بر طبق ماده حاضر مجدداً ارسال شده مشمول هزینه‌های انتقال به
مقصد اصلی و همچنین حقوق و عوارض ذکر شده در ماده ۳۶ بند۶ حرف (ج) می‌باشد.
4 – این هزینه‌ها و حقوق از اداره‌ای که دفتر مبادله تابعه آن امانت را به مقصد
غلط فرستاده است دریافت می‌شوند این اداره هزینه‌های مذکور را در‌صورت لزوم از
فرستنده دریافت می‌کند.
ماده سی و هشتم – برگشت اماناتی که اشتباهاً قبول شده‌اند
1 – هر امانتی که بر خلاف قاعده قبول و به مبداء برگشت داده شده مشمول حقوق و
عوارض ذکر شده در بند ۳ ماده ۳۳ می‌باشد.
2 – هر گاه کت‌پارها و سهم نرخهایی که به اداره برگشت‌دهنده امانت اختصاص داده شده
مکفی برای این حقوق نباشد باقیمانده و عوارض مربوطه از‌اداره مسئول اشتباه دریافت
می‌گردد. در صورتی که امانت بر خلاف قاعده بر اثر اشتباه سرویس پست قبول شده باشد
ولی در صورتی که این عمل بر اثر‌اشتباه فرستنده و یا مشمول ممنوعیت پیش‌بینی شده
در ماده ۲۴ باشد باقیمانده حقوق و عوارض از فرستنده دریافت میشود.
3 – در غیر این صورت اداره برگشت‌دهنده امانت مازاد (کت‌پار) و سهمیه‌ای را که از
بابت امانت اضافه دریافت کرده است به اولین اداره‌ای که موظف به‌برگشت امانت به
مبداء می‌باشد بر می‌گرداند.
ماده سی و نهم – عودت امانت به علت تعطیل یک سرویس عودت یک امانت به مبداء در
نتیجه تعطیل یک سرویس مجانی است حقوق حمل و نقل‌دریافت شده برای ارسال در صورتی که
حقی را ایجاب نکرده باشد به فرستنده پس داده میشود.
فصل سوم
مقررات اختصاصی
ماده چهلم – عدم رعایت دستورالعمل‌های صادره از طرف یک اداره وقتی که اداره مقصد
یا یک اداره واسطه دستورالعمل‌های صادره را در موقع تحویل‌دادن امانت به پست یا
دستورالعمل‌های بعدی را مراعات نکرده باشد موظف است که نرخ حمل و نقل رفت و برگشت
و سایر حقوق و نرخ‌های‌احتمالی را که الغای آنها اعلام نشده باشد به عهده به گیرد.
معهذا در صورتی که فرستنده در موقع پست کردن امانت یا بعد از آن اعلام کرده باشد
که در‌صورت عدم تسلیم، امانت متروکه تلقی شده و یا به فروش برسد هزینه‌های پرداختی
برای ارسال امانت به عهده فرستنده باقی می‌ماند.
ماده چهل و یکم – امانت محتوی اشیایی که بیم خرابی یا فساد بعدی آنها می‌رود
اشیاء محتوی یک امانت که بیم خرابی یا فساد آن می‌رود بلافاصله‌ممکن است حتی در
مسیر رفت برگشت بدون اطلاع قبلی و بدون تشریفات قانونی فروخته شوند این فروش به
نفع ذیحق خواهد بود ولی اگر به عللی‌فروش میسر نشد، شیء فاسد شده معدوم می‌گردد.
ماده چهل و دوم – درخواست برگشت امانت – تغییر آدرس.
فرستنده یک امانت می‌تواند در شرایط تعیین شده در ماده ۲۶ قرارداد و به شرط تضمین
پرداخت هزینه متعلقه برای هر انتقال جدید به موجب بند ۳ماده ۳۳ و بند ۶ ماده ۳۶
درخواست برگشت امانت را به مبداء یا تغییر آدرس آن را بنماید. برای درخواست
تلگرافی تغییر آدرس امانات با قیمت اظهار‌شده نرخ سفارشی به نرخ هزینه تلگراف
افزوده میشود.
ماده چهل و سوم – مطالبه‌نامه و درخواست اطلاعات.
1 – هر اداره می‌تواند مطالبه‌نامه و درخواست اطلاعات مربوط به امانات قبول شده در
سایر ادارات را بپذیرد.
2 – مطالبه‌نامه فقط در مهلت یک سال از فردای روز تحویل امانت به پست قبول میشود.
3 – درخواست اطلاعات از طرف یک اداره بایستی قبول و اجباراً به مورد اجراء گذارده
شود به شرطی که تقاضا در مدت پانزده ماه از تاریخ سپردن‌امانت به پست به اداره
ذینفع برسد. هر اداره موظف است که به تقاضای اطلاعات در کوتاهترین مدت ممکنه
رسیدگی نماید.
4 – غیر از مواردی که فرستنده نرخ قبض رسید پیش‌بینی شده در ماده ۱۸ حرف (ط) را
کاملاً پرداخته باشد هر مطالبه‌نامه یا درخواست اطلاعات‌موجب دریافت یک نرخ
مطالبه‌نامه “نرخهای پیش‌بینی در ماده ۱۹ حرف (ک)” می‌گردد.
مطالبه‌نامه‌ها یا درخواستهای اطلاعات طبق شرایط پیش‌بینی شده در بند ۴ ماده ۳۵
قرارداد قبول و ارسال میشود.
5 – اگر مطالبه‌نامه یا درخواست اطلاعات مربوط به چندین امانت متقارناً تحویل شده و
مربوط به یک دفتر پست و توسط یک فرستنده و به آدرس یک‌گیرنده فرستاده شده در یک
مسیر باشد این نرخ فقط یک بار دریافت میشود، ولی اگر اشتباه اداری موجب صدور
مطالبه‌نامه یا درخواست اطلاعات‌شده باشد نرخ مطالبه‌نامه به فرستنده مسترد
میشود.
باب سوم
مسئولیت
ماده چهل و چهارم – اصول و میزان مسئولیت ادارات پست.
1 – ادارات پستی جوابگوی فقدان – کسری محتوی یا خرابی امانت می‌باشند مگر در حالت
پیش‌بینی شده در ماده ۴۵.
مسئولیت برای امانت حمل شده به طور مکشوفه به همان میزان مسئولیت امانات فرستاده
شده در دپشها سربسته است.
2 – اصولاً فرستنده محق به دریافت یک غرامت مناسب با مبلغ واقعی فقدان یا کسری
محتوی و یا خسارات امانت می‌باشد. خسارت غیر مستقیم و‌ادعای عدم‌النفع پذیرفته
نمی‌شوند این غرامت نباید به هیچ وجه از مبالغ زیر تجاوز کند:
الف – برای امانات با قیمت اظهار شده همان مبلغ اعلام شده به فرانک طلا.
در حالت ارسال مجدد یا برگشت به مبداء یک امانت هوایی با قیمت اظهار شده از طریق
زمینی، مسئولیت این کار برای مسیر ثانوی مانند ارسال امانات‌از طریق زمینی بوده و
به همان ترتیب اجراء می‌گردد.
ب – برای سایر امانات مبالغی به شرح زیر:
10 فرانک طلا برای امانات تا ۱ کیلوگرم.
15 فرانک طلا برای امانات بالاتر از ۱ کیلوگرم تا ۳ کیلوگرم.
25 فرانک طلا برای امانات بالاتر از ۳ کیلوگرم تا ۵ کیلوگرم.
40 فرانک طلا برای امانات بالاتر از ۵ کیلوگرم تا ۱۰ کیلوگرم.
55 فرانک طلا برای امانات بالاتر از ۱۰ کیلوگرم تا ۱۵ کیلوگرم.
70 فرانک طلا برای امانات بالاتر از ۱۵ کیلوگرم تا ۲۰ کیلوگرم.
23 – غرامت طبق بهای رایج کالا محاسبه و به فرانک طلا تبدیل می‌گردد در صورتی که
برای کالای پست شده بهای رایجی وجود نداشته باشد غرامت‌طبق بهای کالای معمولی بر
مبنای آن حساب میشود.
4 – در صورتی که غرامت برای فقدان یا کسر محتویات کامل یا خسارت کامل یک امانت
باشد فرستنده حق دارد نرخهای پرداخته را به استثنای نرخ‌بیمه پس بگیرد.
این امر برای بسته‌هایی که از طرف گیرندگان به علت وضع خراب آن قبول نمی‌شوند در
صورتی که مسئول وضع بد بسته‌ها اداره پست باشد نیز اجراء‌می‌شود.
5 – وقتی که فقدان کسر محتوی کامل یا خرابی کامل امانت به علت یا حالت فوق‌العاده
باشد و غرامتی به آن تعلق نگیرد فرستنده نه تنها حق دارد کرایه‌حمل داخلی
(کت‌پار) زمینی و دریایی و همچنین اضافه نرخ هوایی مسیری را که امانت طی نکرده پس
بگیرد بلکه حتی نرخهای دیگری که مربوط به‌سرویسی باشد که قبلاً پرداخت شده و پس
دادنی نیست نیز می‌تواند مطالبه نماید.
6 – غرامت به گیرنده هنگامی پرداخت میشود که مطالبه آن را نموده باشد خواه پس از
رعایت تشریفات لازم در موقع تحویل گرفتن امانت خسارت‌دیده یا دارای کسر محتوی و
خواه وقتی که فرستنده از حقوق خودش به نفع گیرنده صرف نظر کرده باشد.
ماده چهل و پنجم – عدم مسئولیت ادارات پست.
1 – ادارات پست از مسئولیت امانتی که به گیرنده تحویل شده است مبرا هستند خواه نبا
بر شرائط مقرره در مقررات داخلی خودشان برای مرسولات از‌همان جنس خواه در شرائط
پیش‌بینی شده در ماده ۱۲ بند ۳ قرارداد پستی، معهذا مسئولیت آنها در موارد زیر
باقی است:
الف – وقتی که مقررات داخلی اجازه دهد گیرنده: یا در صورت عودت به مبداء فرستنده،
تحت شرایطی امانت دست خورده شده یا خسارت دیده را‌تحویل به گیرند.
ب – وقتی که گیرنده یا در صورت عودت امانت به مبداء فرستنده، بدون آن که مانعی در
امر تحویل صحیح امانت وجود داشته باشد فی‌المجلس اداره‌تحویل دهنده امانت را از
زیانی که متوجه او شده و ناشی از کسر محتوی و یا خرابی آن می‌باشد مطلع نموده و
ثابت نماید که این بی ترتیبی قبل از‌تحویل امانت صورت پذیرفته است.
2 – ادارات پست در موارد زیر مسئولیتی ندارند:
اول – فقدان یا دستخوردگی محتوی یا خرابی امانات در موارد زیر:
الف – در حالت وقایع فوق‌العاده (فورس‌ماژور) اداره‌ای که فقدان یا کسری محتوی
یا خسارت به امانت در سرویس او رخ داده است بایستی طبق قوانین‌کشور خود تصمیم
بگیرد.
در صورتی که این فقدان یا کسری محتوی یا خسارت بر اثر وقایع فوق‌العاده
(فورس‌ماژور) رخ داده باشد این موضوع به کشور مبداء در صورتی که‌درخواست کرده
باشد اطلاع داده میشود معهذا مسئولیت بر عهده اداره کشور فرستنده‌ای که جبران خطر
ناشی از حوادث فوق‌العاده (فورس‌ماژور) را‌قبول کرده (ماده ۶ بند ۲ حرف الف)
باقی می‌ماند.
ب – وقتی که دلیل مسئولیت ادارات به صورت دیگر مسجل نشده باشد و ادارات پست
نتوانند در نتیجه عدم وجود مدارک در سرویس مربوطه که بر‌اثر یک وقایع فوق‌العاده
(فورس‌ماژور) از بین رفته است توضیحات کافی بدهند.
ج – در صورتی که خسارت بر اثر بی‌دقتی و اشتباه فرستنده یا از جنس محتوی امانت
ناشی شده باشد.
د- در صورتی که محتوی امانت جزء ممنوعات پیش‌بینی شده در ماده ۲۴ حرف (الف) و
ردیف دوم – سوم – پنجم – ششم – و هفتم حرف ب بوده‌و به علت ممنوع بودن نوع محتوی
امانت طبق اختیارات مقامات صلاحیتدار ضبط و یا معدوم شده باشد.
ه – در صورتی که ارزش محتوی امانتی به طور تقلبی بیش از قیمت واقعی اعلام شده
باشد.
و – وقتی که فرستنده در مدت پیش‌بینی شده در بند ۲ ماده ۴۲ هیچ اعتراض‌نامه‌ای
تنظیم نکرده باشد.
ز – وقتی که امانت مربوط به اسرای جنگی و تحت نظر گرفته‌شدگان غیر نظامی باشد.
دوم – اماناتی که طبق مقررات و قوانین کشور مقصد ضبط شده‌اند.
3 – ادارات پست هیچ گونه مسئولیتی را در مورد اعلامیه‌های گمرکی به هر فرم که صادر
شده باشد و تصمیمات متخذه به وسیله اداره گمرک در موقع‌بازرسی اماناتی که تحت
کنترل گمرکی قرار گرفته‌اند به عهده نمی‌گیرند.
ماده چهل و ششم – مسئولیت فرستنده
1 – فرستنده یک امانت به همان اندازه‌ای که ادارات مسئولیت دارند در مقابل کلیه
خسارات وارد شده به سایر بسته‌های پستی و به علت ارسال اشیاء‌ممنوعه برای حمل یا
به علت عدم رعایت شرایط پذیرش امانت مسئول می‌باشد به شرط آن که این خسارات بر اثر
اشتباه و بی‌دقتی ادارات یا مؤسسات‌حمل و نقل ایجاد نشده باشد.
2 – قبول یک امانت از طرف یک دفتر پستی موجب رفع مسئولیت فرستنده نمی‌گردد.
3 – در صورت اقتضاء اداره مبداء می‌تواند علیه فرستنده اقامه دعوا نماید.
ماده چهل و هفتم – تعیین حدود مسئولیت بین ادارات پست
1 – تا موقعی که خلاف آن ثابت نشود اداره‌ای که امانتی را از روی بی‌توجهی قبول
نموده مسئول عمل خود می‌باشد و مادام که وسائل قانونی تحقیق‌در مورد این علت را به
کار نبرده باشد نمی‌تواند مبادرت به تحویل امانت به گیرنده نموده و یا عنداللزوم
ارسال امانت را به اداره دیگری محول نماید.
2 – یک اداره واسطه یا اداره مقصد طبق شرایط بند ۴ تا خلاف آن کشف نشده مبرا از هر
گونه مسئولیتی است در صورتی که:
الف – وقتی که اداره پست مربوطه مقررات آیین‌نامه مربوط به بررسی دپشها و امانات
را مراعات ننموده و بی‌نظمی‌هایی را به تحقق رسانیده باشد.
ب – وقتی که اداره پست مربوطه بتواند ثابت نماید که مطالبه‌نامه را بعد از بین
رفتن مدارک اداری مربوط به امانت مورد جستجو دریافت نموده یا مدت‌نگهداری قانونی
آن منقضی شده باشد،این شرایط لطمه‌ای به حقوق مدعی وارد نمی‌کند.
3 – هنگامی که فقدان – کسر محتوی یا خسارات در سرویس یک مؤسسه حمل و نقل هوایی
صورت گرفته باشد اداره کشوری که دستمزد هوایی را‌دریافت می‌کند موظف است غرامت
پرداختی به فرستنده را به اداره مبداء مسترد نماید.
4 – در صورتی که فقدان یا کسر محتوی یا خسارت در مسیر حمل و نقل صورت گرفته باشد و
نتوان ثابت نمود که این امر در سرزمین کدام کشور اتفاق‌افتاده ادارات مربوطه خسارت
را به طور تساوی قبول می‌کنند. معذالک وقتی که خسارت مربوط به امانت عادی باشد که
مبلغ غرامت آن از ۲۵ فرانک‌طلا تجاوز ننماید این مبلغ به طور تساوی بین اداره
مبداء و اداره مقصد تقسیم میشود و ادارات واسطه از پرداخت معاف می‌شوند. اگر کسری
محتوی‌یا خرابی در کشور مقصد یا در موقع برگشت برای گیرنده در کشور مبداء به تحقق
رسیده باشد این اداره بایستی ثابت نماید:
الف – که نه لفاف و نه بسته‌بندی امانت آثار روشنی از کسر محتوی و خرابی را نشان
نمی‌داده است.
ب – در مورد امانت (با قیمت اظهار شده) وزن تأیید شده در موقع تحویل به پست
اختلاف نداشته است.
ج – که برای امانات منتقله در محفظه سربسته این محفظه‌ها و بسته‌بندی آنها دست
نخورده بوده است وقتی که همین وضع برای اداره مقصد و یا‌احتمالاً برای اداره مبداء
پیش آید هیچ یک از ادارات دیگر وارد در موضوع نمی‌تواند سهم مسئولیت خود را به عذر
این که امانت را به اداره بعدی بدون‌اعتراض تحویل داده رد کند.
5 – در حالت انتقال مرسولات به تعداد زیاد در صورت اجراء ماده ۵۱ بندهای ۲ و ۳ هیچ
یک از ادارات مربوطه نمی‌تواند به منظور عدم قبول مسئولیت‌عذر بیاورد که تعداد
امانات مشاهده شده در دپش با آن چه که در روی بارنامه (فویدوروت) اعلام شده
اختلاف دارد.
6 – همیشه هنگام حمل و نقل امانات به مقدار زیاد ادارات ذینفع در صورتی که مواجه
با فقدان یا کسر محتویات یا خسارات وارده به امانات گردند‌می‌توانند مشترکاً موافقت
کنند که مسئولیت مربوطه را به تساوی عهده‌دار شوند.
7 – در مورد امانات با قیمت اظهار شده مسئولیت یا اداره نسبت به سایر ادارات در
هیچ حالت از مافوق حداکثر اعلام قیمتی که قبول شده است‌نمی‌باشد.
8 – در صورتی که یک امانت در اثر وقایع فوق‌العاده (فورس‌ماژور) مفقود گردیده یا
محتویاتش خراب شده باشد و یا خسارت ببیند اداره‌ای که این‌عوامل در قلمرو سرزمین
او رخ داده مسئولیتی نسبت به اداره مبداء ندارد مگر هر دو اداره خطر ناشی از حالت
وقایع فوق‌العاده (فورس‌ماژور) را به‌عهده گرفته باشند.
9 – حقوق گمرکی و سایر حقوق ابطال نشده به عهده اداره مسئول فقدان یا کسر محتوی یا
خرابی مرسوله می‌باشد.
10 – اداره‌ای که غرامت را پرداخت کرده در مقابل هر گونه اقدام بعدی که بر علیه
گیرنده و فرستنده یا شخص ثالث اتخاذ شود تا میزان مبلغ غرامت‌جانشین حقوق شخصی که
آن را دریافت کرده است می‌باشد.
ماده چهل و هشتم – پرداخت غرامت
1 – با توجه به حق درخواست غرامت علیه اداره مسئول طبق بند ۶ ماده ۴۴ اجبار در
پرداخت غرامت و استرداد سایر حقوق و عوارض به عهده اداره‌پست مبداء یا اداره پست
مقصد می‌باشد.
2 – این پرداخت بایستی حتی‌الامکان در مدتی خیلی کوتاه و حداکثر در مدت شش ماه از
تاریخ بعد از روز تنظیم مطالبه‌نامه صورت گیرد.
3 – وقتی که اداره‌ای که پرداخت غرامت به او مربوط میشود خطرات منتج از وقایع
فوق‌العاده (فورس ماژور) را به عهده می‌گیرد و در صورتی که در‌انقضای مدت
پیش‌بینی شده در بند ۲ این مسئله که فقدان و یا کسر محتوی و یا خراب بودن امانت
مربوط به چه وضعی است هنوز حل نشده باشد،ممکن است استثنائاً ترتیب پرداخت غرامت را
بیش از این مدت به تأخیر انداخت.
4 – اداره مبداء یا مقصد بر حسب مورد مختارند غرامت ذیحق را به حساب اداره و یا
سیار اداراتی که در امر حمل و نقل شرکت داشته‌اند پرداخت‌نمایند و این پرداخت طبق
مقررات به حساب یکی از آن اداراتی است که موجب شده که پنج ماه مقرره را بدون این
که از جریانات امر به ادارات مبداء یا‌مقصد اطلاعی بدهد و یا کار را فیصله بخشد
منقضی شود می‌باشد. حتی در حالتی که فقدان – خرابی محتوی و یا خسارات ناشی از
وقایع فوق‌العاده به‌نظر آید اداره مورد نظر مسئول پرداخت غرامت است.
ماده چهل و نهم – استرداد غرامت به اداره پرداخت‌کننده
1 – اداره مسئول با اداره‌ای که به حساب او غرامت پرداخت شده موظف است طبق ماده ۴۷
مبلغ غرامت را به اداره‌ای که پرداخت غرامت را به موجب‌ماده ۴۸ به ذیحق انجام داده
(و اداره پرداخت‌کننده) نامیده میشود مسترد نماید پرداخت این مبلغ غرامت بایستی
در مدت چهار ماه از تاریخ ارسال‌اعلامیه پرداخت انجام گیرد.
2 – اگر غرامت بایستی وسیله چند اداره بر طبق ماده ۴۷ پرداخت شود، کلیه مبلغ غرامت
باید در مهلتی که در بند ۱ همین ماده ذکر شده توسط اولین‌اداره‌ای که امانت را
دریافت نموده و نتوانسته تحویل آن را به اداره دیگر ثابت نماید به اداره
پرداخت‌کننده مسترد گردد. دریافت سهم احتمالی سایر‌ادارات مسئول برای جبران خسارت
ذیحق به عهده این اداره است.
3 – پرداخت به اداره بستانکار طبق مقررات پیش‌بینی شده در ماده ۱۳ قرارداد انجام
میشود.
4 – در صورتی که طبق بند ۴ ماده ۴۸ مسئول مربوطه مشخص شده باشد مبلغ غرامت را
می‌توان از اداره مسئول از طریق تصفیه حساب، خواه‌مستقیماً و خواه با دخالت اولین
اداره ترانزیت‌کننده که او نیز به نوبه خود از اداره بعدی حقوق خود را دریافت
می‌کند مطالبه نمود و این عمل تا موقعی‌که مبلغ پرداخت شده به حساب اداره مسئول
گذاشته شود ادامه پیدا می‌کند. در این قبیل موارد در صورت لزوم می‌توان مطابق
مقررات قانونی مربوط به‌تصفیه حسابها عمل نمود.
5 – اداره پرداخت‌کننده می‌تواند در مدت یک سال از روز ارسال اعلامیه پرداخت
استرداد غرامت را از اداره مسئول مطالبه نماید. در صورت اقتضاء این‌تاریخ ممکن است
از روی انقضای مدت پیش‌بینی شده در ماده ۴۸ بند ۴ محسوب شود.
6 – اداره‌ای که طبق مقررات مسئولیت او معین شده اگر در ابتدای امر از پرداخت
غرامت خودداری کرده باشد موظف است کلیه هزینه‌های فرعی ناشی‌از تأخیر غیر موجه در
مورد عدم پرداخت را به عهده بگیرد.
ماده پنجاهم – اخذ احتمالی غرامت از فرستنده یا گیرنده
1 – چنانچه پس از پرداخت غرامت یک امانت یا قسمتی از آن که قبلاً مفقود شده تلقی
شده بود، پیدا شود موضوع به فرستنده و به گیرنده اطلاع داده‌می‌شود و ضمناً به
فرستنده یا با اجرای ماده ۴۴ بند ۶ به گیرنده اعلام میشود که می‌تواند امانت خود
را در مدت سه ماه و در مقابل استرداد غرامت‌دریافتی تحویل بگیرد. اگر در این مدت
فرستنده و یا در صورت لزوم گیرنده امانت را مطالبه ننماید بر حسب مورد همین
پیشنهاد نزد گیرنده و یا فرستنده‌انجام میشود.
2 – در صورتی که فرستنده یا گیرنده امانت یا قسمتی از آن را که پیدا شده در مقابل
استرداد غرامت دریافتی تحویل بگیرند، این مبلغ به اداره یا اداراتی‌که خسارات را
پرداخت نموده‌اند برگشت میشود.
3 – در صورتی که فرستنده و گیرنده از دریافت امانت صرف نظر کنند این امانت به
مالکیت اداره یا اداراتی که مبلغ خسارت را پرداخت نموده‌اند در‌می‌آید.
4 – وقتی که مدرک تسلیم امانت پس از ۵ ماه (پیش‌بینی شده در ماده ۴۸ بند ۴) ارائه
شود در صورتی که خسارت پرداختی را به عللی نتوان از فرستنده‌دریافت نمود غرامت
تأدیه شده به عهده اداره واسطه یا اداره مقصد باقی می‌ماند.
5 – در صورت پیدا شدن بعدی یک امانت با قیمت اظهار شده چنانچه قیمت محتوی آن کمتر
از مبلغ غرامت پرداخت شده باشد فرستنده باید مبلغ‌غرامت را در مقابل دریافت امانت
مسترد نماید. بدون این که لطمه‌ای به اجرای مقررات پیش‌بینی شده در ماده ۲۸ بند ۲
درباره اظهار قیمتهای تقلبی وارد‌آید.
باب چهارم
تخصیص نرخها
ماده پنجاه و یکم – اصل کلی.
1 – تخصیص نرخها به ادارات ذینفع به طور کلی به نسبت هر امانت انجام می‌گیرد.
2 – معهذا در صورت ارسال با دپش مستقیم اداره مبداء می‌تواند با اداره مقصد و
احتمالاً ادارات واسطه از نقطه نظر تخصیص حق (کت‌پار) زمینی و‌دریایی به طور کلی
نسبت به وزن توافق نماید. اختصاص سایر نرخها نسبت به امانت انجام می‌گیرد.
3 – همیشه در مورد نقل و انتقال دپشهای مستقیم اداره مبداء می‌تواند با اداره مقصد
و احیاناً با ادارات واسطه توافق نماید که حساب آنها روی تعداد‌امانت و یا روی هر
کیلو وزن با ظرف دپشها خواه فقط در مورد حق (کت‌پار) زمینی و دریایی و خواه در
مورد کلیه کرایه‌های حمل متعلقه به آن واریز‌گردد.
باب پنجم
سایر مقررات
ماده پنجاه و دوم – اجراء قرارداد.
مقررات قرارداد پستی جهانی در صورت لزوم در موارد مشابهی که در این مقاوله‌نامه
صریحاً مقرر نگردیده است قابل اجراء می‌باشد.
ماده پنجاه و سوم – شرایط تصویب پیشنهادات مربوط به مقاوله‌نامه حاضر و آیین‌نامه
اجرایی آن.
1 – برای آن که پیشنهادات ارجاعی به کنگره مربوط به مقاوله‌نامه حاضر و آیین‌نامه
آن صورت اجرایی به خود بگیرد بایستی از طرف اکثریت کشورهای‌عضو شرکت‌کننده در
مقاوله‌نامه امانات و رأی‌دهنده مورد تصویب قرار گیرد در موقع رأی باید نصف
کشورهای عضو در کنگره حاضر باشند.
2 – برای آن که پیشنهادات واصله بین دو کنگره و مربوط به مقاوله‌نامه حاضر و
آیین‌نامه آن بایستی شامل نکات زیر باشد:
الف – اتفاق آراء چنانچه در مورد اضافه کردن مقررات جدید یا اصلاح اساسی مواد
مقاوله‌نامه حاضر و یا پروتکل نهایی و یا ماده نهایی آیین‌نامه آن‌باشد.
ب – دو سوم آراء اگر هدف آن تغییرات اساسی آیین‌نامه به استثناء ماده نهایی و
پروتکل نهایی آن باشد.
ج – اکثریت آراء برای موضوعهای زیر:
اول – تفسیر مقررات مقاوله‌نامه حاضر و پروتکل نهایی و آیین‌نامه آن که پروتکل
نهایی آیین‌نامه را نیز شامل می‌باشد به جز بروز اختلاف که تابع داوری‌پیش‌بینی
شده در ماده ۳۲ اساسنامه میشود.
دوم – تغییرات انشایی که باید در مفاد مقررات مذکوره در ردیف اول وارد شود.
سوم – وقتی که یک کشور عضو اتحاد، به طور جدا از کنگره‌ها، تمایل خود را به قبول
مقاوله‌نامه حاضر اعلام و تقاضای اختیار دریافت کت‌پار صادره و‌وارده استثنایی که
میزان آن بیشتر از نرخ پیش‌بینی شده در ماده ۱۲ باشد می‌نماید، دفتر بین‌المللی
این تقاضا را به اطلاع کلیه کشورهای عضو‌امضاء‌کننده مقاوله‌نامه می‌رساند و اگر
در مدت شش ماه بیش از یک سوم این کشورها نسبت به تقاضای مزبور نظر مخالفتی ابراز
نداشتند این تقاضا‌پذیرفته شده تلقی میشود.
ماده پنجاه و چهارم – امانات به مقصد یا رسیده از کشورهایی که در مقاوله‌نامه
حاضر شرکت نکرده‌اند.
1 – ادارات کشورهای شرکت‌کننده در مقاوله‌نامه حاضر که مبادله امانات را با ادارات
کشورهایی که در این مقاوله‌نامه شرکت نکرده‌اند پذیرفته‌اند قبول‌دارند در صورت
موافقت کشورهای اخیرالذکر سایر کشورهای شرکت‌کننده در این مقاوله‌نامه نیز از این
رابطه استفاده نمایند.
2 – برای ترانزیت امانات توسط سرویسهای حمل و نقل زمینی – دریایی و هوایی کشورهای
شرکت‌کننده در مقاوله‌نامه حاضر یا در مورد امانات‌رسیده به کشور یا از مقصد کشوری
که در مقاوله‌نامه شرکت نکرده در خصوص میزان (کت‌پار) زمینی – دریایی و همچنین
اضافه نرخ هوایی متعلقه به‌امانت مبادله شده که بین شرکت‌کننده جاری می‌باشد به
همین نحو رفتار می‌گردد و هر گاه مسجل شود خسارت در سرویس یکی از
کشورهای‌شرکت‌کننده در مقاوله‌نامه رخ داده است و وقتی که غرامت باید در یک کشور
شرکت‌کننده خواه به فرستنده و یا احتمالاً به گیرنده به علت خرابی یا‌خسارت وارده
به امانت پرداخت گردد و در مورد حدود مسئولیت نیز به همین طریق عمل میشود.
باب ششم
مقررات نهایی
ماده پنجاه و پنجم – به موقع اجراء گذاردن و مدت اجرای مقاوله‌نامه
مقاوله‌نامه حاضر از اول ژانویه ۱۹۶۶ به موقع اجراء گذارده میشود و تا اجرای
مقررات کنگره بعدی به قوت خود باقی است. بدین مناسبت نمایندگان‌مختار کشورهای
عاقد، مقاوله‌نامه حاضر را در یک نسخه که در آرشیو دولت کشور مقر اتحاد بایگانی
می‌گردد امضاء کرده رونوشتی از آن توسط دولت‌کشور مقر کنگره به کشورهای شرکت‌کننده
تسلیم خواهد گردید.
تدوین شده در وین به تاریخ ۱۰ ژوییه ۱۹۶۴
پروتکل نهایی مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی
هنگام امضاء مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی در این روز (دهم ژوییه) نمایندگان
تام‌الاختیار امضاء‌کنندگان زیر این مقررات را نیز تصویب نمودند.
مقررات مقدماتی
ماده یک – بهره‌برداری از سرویسها توسط بنگاه‌های حمل و نقل.
بنگاه‌های حمل و نقل
1 – هر کشوری که اداره پست آن در حال حاضر حمل و نقل امانات را مستقلاً به عهده
نمی‌گیرد و این مقاوله‌نامه را قبول کرده اختیار دارد که مقررات‌حمل و نقل را توسط
بنگاه‌های راه‌آهن و کشتیرانی معمول و اجراء نماید.
در عین حال این کشور می‌تواند این سرویسها را در مورد امانات رسیده یا به مقصد
حوزه عملیات آن شرکت‌ها محدود نمایند.
2 – اداره پست این کشور بایستی با بنگاه راه‌آهن و یا کشتیرانی توافق نمایند که
بنگاه‌های مذکور شرائط مقاوله‌نامه را به طور کامل اجراء و مخصوصاً‌برای دایر نمودن
سرویس مبادله اقدام نمایند.
3 – اداره پست، واسطه کلیه ارتباطات بین بنگاه‌های حمل و نقل با سایر ادارات عضو
قرارداد و همچنین دفتر بین‌المللی می‌باشد.
ماده دو – تسلیم امانت معاف از حقوق و عوارض که درخواست آن پس از تحویل امانت به
پست انجام گرفته.
کشورهای مشروحه در زیر که سرویس امانات معاف از حقوق و عوارض را پذیرفته‌اند
تحویل امانات معاف از حقوق و عوارض را هر گاه پس از تحویل‌به پست تقاضا شده باشد
قبول نمی‌کنند:
کشور مشترک‌المنافع استرالیا – قبرس – پادشاهی متحده بریتانیای کبیر و ایرلند
شمالی – سرزمینهای ماوراء دریا که ارتباط بین‌المللی آنها توسط‌حکومت پادشاهی
بریتانیای کبیر و ایرلند شمالی انجام میشود – ایرلند شمالی – کویت – مالزی –
جمهوری فدرال نیجریه – زلاند جدید – اوگاندا -سیرالئون – جمهوری متحده تانگانیکا
و زنگبار – ترینیته و توباگو.
ماده سه – لیوروزنی.
کشورهایی که به مناسبت رژیم داخلیشان نمی‌توانند نوع تقسیم‌بندی اوزان متر یک
(اعشاری) را قبول کنند اختیار دارند به جای تقسیم‌بندی اوزان به‌موجب ماده ۳ طبق
معادل اوزان فهرست زیر عمل نمایند:
به جای تا یک کیلوگرم تا ۲ پوند
اضافه از یک کیلو تا ۳ کیلوگرم از ۲ تا ۷ پوند
اضافه از ۳ کیلو تا ۵ کیلوگرم از ۷ تا ۱۱ پوند
اضافه از ۵ کیلو تا ۱۰ کیلوگرم از ۱۱ تا ۲۲ پوند
ماده چهار – ترانزیت.
استثنائاً بر آن چه که در ماده اول قرارداد ذکر شده است موقتاً با اختیار عدم تضمین
حمل و نقل امانات به طور ترانزیت از سرزمین ایران و افغانستان و‌ایالات پرتقال در
آفریقا موافقت میشود.
باب اول
فصل اول
نرخها
کت‌پارهای استثنایی
ماده پنج – کت‌پارهای زمینی استثنایی.
به طور موقت ادارات مشروحه در تابلوی ۱ و ۲ مجاز به دریافت حقوق زیر می‌باشند:
الف – (کت‌پارهای) صادره و وارده مذکوره در جدول ۱ که به جای کت‌پار استثنایی
مجاز پیش‌بینی شده در ماده ۱۲ می‌باشد.
ب – کت‌پارهای زمینی عبوری (ترانزیتی) مندرجه در جدول شماره ۲ به کت‌پارهای عبوری
(ترانزیتی) مذکوره در ماده ۶ اضافه میشود.
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۴۳۶ الی ۴۵۸(
ملاحظات
1 – فقط برای امانات حمل شده به وسیله راه‌آهن ترانس‌اندن ((((((((((
2 – مبالغی که در تابلو نشان داده شده به طور حداکثر تعیین گردیده است.
3 – به جدول فوق تحت ردیف سرزمین اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مراجعه شود. در
کلیه قلمرو اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی همین‌نرخها برای امانات پستی قابل اجراء
است.
4 – برای امانات از ایران یا به مقصد ایران از طریق طرابوزان – ارض روم – بایزید
کت‌پار زمینی برای هر طبق از اوزان ممکن است ۱.۵۰ فرانک اضافه‌شود.
ماده شش – کت‌پار دریایی.
کشور مشترک‌المنافع استرالیا – قبرس – انگلستان و ایرلند شمالی و سرزمینهای
ماوراء بحار که روابط بین‌المللی آنها به وسیله دولت پادشاهی‌انگلستان و ایرلند
شمالی تأمین میشود. جاماییکا – مالزی – جمهوری فدرال نیجریه – اوگاندا – سیرالئون
– جمهوری متحد تانگانیکا و زنگبار -ترینیته – توباگو مجاز هستند که ۵۰ درصد به
حداکثر (کت‌پار) دریایی پیش‌بینی شده در ماده ۸ و ۹ اضافه کنند و همچنین کشور
کویت حداکثر اجازه‌اضافه‌کردن صد درصد را دارد.
ماده هفت – کت‌پارهای اضافی.
1 – هر امانت از مبداء یا مقصد جزیره کرس مشمول کت‌پارهای زیر است:
الف – یک (کت‌پار) زمینی اضافی معادل حداکثر نصف حق (کت‌پار) که به هر امانت از
مبداء یا به مقصد فرانسه تعلق می‌گیرد.
ب – یک کت‌پار دریایی اضافه برابر آن چه که در فرانسه برای طبقه‌بندی مسافت قابل
اجراء است.
2 – از هر امانت دریافت (کت‌پار) اضافی حمل و نقل به شرح زیر مجاز می‌باشد:
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۴۵۹(
3 – اداره پست پرتقال حق دارد یک کت‌پار اضافی برابر ۱.۵ فرانک حداکثر از هر امانت
جهت حمل و نقل بین سرزمین پرتقال و جزایر مادر ((((((و آسور (((((( دریافت نماید.
4 – برای هر امانت که جهت حمل آنها از سرویسهای اتومبیل حمل و نقل صحرایی عراق –
سوریه – استفاده شده باشد یک کت‌پار اضافی مخصوص‌به شرح زیر دریافت میشود:
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۴۶۰(
5 – حمل امانات بین کراچی (پاکستان) از یک طرف و دفاتر پاکستانی ارمارا ((((((
پانسی ((((( و گوادور (((((( از طرف دیگر مشمول‌دریافت کت‌پار اضافی برابر با
(کت‌پار) دریایی معین شده در ماده ۸ بند ۲ جهت اولین طبقه مسافت می‌گردد.
6 – سرزمینهای ماوراء بحار که ارتباط بین‌المللی آنها به وسیله دولت پادشاهی
انگلستان و ایرلند شمالی تأمین میشود و هندوستان – مالزی -پاکستان و ترینیته و
تباگو اجازه دارند توسط بنادر مربوطه برای کلیه امانات اضافه بر (کت‌پارهای)
دریایی (کت‌پارهای) زمینی پیش‌بینی شده در ماده ۶بند ۴ مقاوله‌نامه را نیز
دریافت نمایند.
7 – برای حمل و نقل امانات بین پاکستان شرقی و پاکستان غربی (کت‌پار) اضافی مخصوص
به شرح زیر دریافت میشود:
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۴۶۱(
ماده هشت – نرخهای مخصوص.
اداره پست عراق اختیار دارد که از امانات از مبداء کشور خود نرخی که متناسب با
انواع مختلف وزن‌ها درجه‌بندی شده دریافت نماید به شرطی که حد‌متوسط این نرخها از
نرخ معمولی که شامل (کت‌پار) استثنایی و کت‌پار اضافی است تجاوز ننماید.
2 – این اختیار به کشورهایی که مقاوله‌نامه را تا کنگره آینده قبول خواهند کرد نیز
داده میشود.
3 – ادارات پست پاکستان و ونزوئلا مجاز هستند برای امانات بیش از یک کیلو گرم تا ۳
کیلوگرم نرخ امانات بیش از ۳ کیلوگرم تا ۵ کیلوگرم را دریافت‌نمایند.
4 – اداره پست فرانسه اختیار دارد در تمام موارد امانات هوایی را مانند امانات
فوری تلقی نموده و برای این امانات دو برابر (کت‌پار) زمینی و حداکثر‌مبالغ
پیش‌بینی شده در مواد ۶ و ۷ و ۱۲ مقاوله‌نامه را اضافه نماید.
5 – کشور مشترک‌المنافع استرالیا اختیار دارد حقوق و عوارض مذکوره در ماده ۴ را
بنا بر مناطق جغرافیایی از مردم دریافت نماید.
فصل دوم
نرخهای اضافی بیمه
ماده نه – امانات با قیمت اظهار شده.
به طور استثنائاً بر آن چه که در ماده ۱۶ ذکر شده بعضی از ادارات که نام آنها در
تابلوی زیر درج شده مجاز هستند که از هر امانت با قیمت اظهار شده‌حقوق اضافی
مذکوره در همین تابلو را دریافت نمایند.
(جدول: دوره ۲۲ – جلد ۲ – صفحه ۴۶۳(
باب اول
اجراء سرویس
فصل اول
شرایط قبول امانات پستی
ماده ده – ابعاد و حجم.
1 – یونان – تونس و ترکیه آسیایی موقتاً اختیار دارند اماناتی که ابعاد و حجم آنها
متجاوز از حداکثر حجم و ابعاد مجاز مذکوره در ماده ۲۵ بند ۲ است‌برای حمل توسط
سرویس دریایی قبول نکنند.
2 – کشورهای مشترک‌المنافع استرالیا و هندوستان اختیار دارند از قبول اماناتی که
ابعاد و حجم آنها از حدود معین شده در مقررات داخلی آنها تجاوز‌کند خودداری
نمایند.
ماده یازده – امانت جاگیر (خارج از اندازه).
با اجرای ماده ۲ بند ۲ حرف (ه) ردیف اول مقاوله‌نامه و علیرغم حدود معینه در ماده
25 بند ۱:
الف – جمهوری سودان اختیار دارد در روابط خود با کشورهای دیگر اماناتی را که یکی
از ابعاد آن از ۱.۱۰ متر یا جمع طول و بزرگترین دور آن که در‌جهتی غیر از جهت طول
است از ۱.۸۵ متر تجاوز نماید جزو امانات جاگیر محسوب نماید
ب – قبرس – دولت متحد پادشاهی انگلستان و ایرلند شمالی – سرزمینهای ماوراء بحار
که روابط بین‌المللی آنها توسط دولت متحده پادشاهی‌انگلستان و ایرلند شمالی و
ایرلند انجام می‌گردد، ایرلند – جاماییکا – کویت – مالزی – جمهوری نیجریه –
زلاندنو – اوگاندا – سیرالئون – جمهوری‌متحد تانگانیکا و زنگبار و ترینیته و تباگو
اختیار دارند در روابط خود با کشورهای دیگر اماناتی را که یکی از ابعادش از ۱.۰۵
متر یا جمع طول و‌بزرگترین دوران که در جهتی غیر از جهت طول است از ۱.۸۰ متر تجاوز
نماید جزء امانات جاگیر محسوب نمایند.
ماده دوازده – دستورالعمل فرستنده در موقع تحویل امانت به پست.
1 – برخلاف آن چه در ماده ۲۷ بند ۲ حرف (ز) مقاوله‌نامه ذکر شده جمهوری کلمبی –
اسراییل – جمهوری سوسیالیستی بلوروسی. جمهوری‌سوسیالیستی اوکراین و اتحاد جماهیر
شوروی سوسیالیستی موقتاً اختیار دارند اماناتی را که دارای عنوان (فروش امانت به
زیان و ضرر فرستنده)می‌باشند قبول ننمایند.
2 – برخلاف آن چه که در ماده ۲۷ بند ۲ حرف الف – (ب) – (ز) مقاوله‌نامه ذکر شده
کشورهای مشترک‌المنافع استرالیا – سیلان – قبرس – کشور‌متحده پادشاهی انگلستان و
ایرلند شمالی سرزمینهای ماوراء بحار که روابط بین‌المللی آنها توسط دولت پادشاهی
متحده انگلستان و ایرلند شمالی‌تأمین می‌گردد. ایرلند – جاماییکا – کویت – مالزی –
جمهوری نیجریه – زلاند جدید – اوگاندا – سیرالئون – تانگانیکا – زنگبار – ترینیته
و توباگو‌اختیار دارند اماناتی را که دارای عنوان برگ عدم تسلیم و (فروش امانت به
ضرر و زیان فرستنده) می‌باشند از قبول آنها خودداری نماید.
ماده سیزده – امانات با قیمت اظهار شده – حداکثر اعلام قیمت.
بر خلاف ماده ۲۸ کشور مشترکًً‌المنافع استرالیا – قبرس – سرزمینهای ماوراء بحار که
روابط بین‌المللی آنها توسط دولت پادشاهی متحده انگلستان و‌ایرلند شمالی انجام
میشود جاماییکا – مالزی – جمهوری نیجریه – اوگاندا – سیرالئون – جمهوری متحده
تانگانیکا و زنگبار و ترینیته و تباگو که‌حداکثر اعلام بها در سرویس داخلیشان
کمتر از ۱۰۰۰ فرانک است اختیار دارند که این محدودیت را در سرویس بین‌المللی خود
نیز اجراء نمایند.
فصل دوم
سایر مقررات
ماده چهارده – استرداد – تغییر یا اصلاح آدرس.
برای کشور مشترک‌المنافع استرالیا – بیرمانی – قبرس – السالوادر – کشور پادشاهی
متحده انگلستان و ایرلند شمالی ایرلند – کویت – مالزی -جمهوری نیجریه و زلاند نو
– اوگاندا – سیرالئون – جمهوری متحده تانگانیکا و زنگبار – ترینیته و تباگو و
همچنین برای سرزمینهای ماوراء دریا که‌روابط بین‌المللی آنها توسط دولت کشور
پادشاهی انگلستان و ایرلند شمالی انجام میشود و مقررات قانونی آنها اجازه استرداد
یا تغییر آدرس امانات را‌بنا به درخواست فرستنده نمی‌دهد و همچنین برای هندوستان
در مورد تغییر آدرس امانات ماده ۴۲ مقاوله‌نامه اجراء نمی‌گردد.
ماده پانزده – قبض رسید.
سیلان – قبرس – کشور پادشاهی متحده انگلستان و ایرلند شمالی سرزمینهای ماوراء
بحار که روابط بین‌المللی آنها توسط دولت کشور پادشاهی‌متحده انگلستان و ایرلند
شمالی انجام میشود. ایرلند – جاماییکا – کویت – مالزی – جمهوری نیجریه زلاند جدید
– اوگاندا – سیرالئون – جمهوری‌متحد تانگانیکا و زنگبار و ترینیته و تباگو اختیار
دارند صدور قبض رسید را فقط برای امانات با قیمت اظهار شده قبول کنند.
باب سوم
مسئولیت
فصل واحد
مقررات عمومی
ماده شانزده – استثناء بر اصل مسئولیت.
برخلاف آن چه که در ماده ۴۴ مقاوله‌نامه ذکر شده کنگو (لئوپولدویل) – عراق –
کویت و جمهوری سودان مجاز هستند به امانات خسارت دیده از مبداء‌تمام کشورها به
مقصد کنگو (لئوپولدویل) – عراق – کویت – سودان و نیز برای امانات محتوی مایع یا
موادی که به آسانی تبدیل به مایع می‌شوند و‌اشیاء شیشه‌ای و کالاهای شکننده هیچ
گونه غرامتی نپردازند.
ماده هفده – پرداخت غرامت.
بر خلاف آن چه که در ماده ۴۴ مقاوله‌نامه ذکر شده مشترک‌المنافع استرالیا – قبرس
– سرزمینهای ماوراء بحار که روابط بین‌المللی آنها توسط دولت‌کشور پادشاهی متحده
انگلستان و ایرلند شمالی انجام می‌شوند جاماییکا – جمهوری نیجریه – اوگاندا –
سیرالئون – جمهوری متحد تانگانیکا و زنگبار‌و ترینیته و تباگو اختیار دارند که
برای امانات بدون قیمت اظهار شده که در سرویس داخلی آنها مفقود و یا محتویات آنها
سرقت شده و یا خسارت دیده‌است غرامتی نپردازند.
بدین مناسبت نمایندگان تام‌الاختیار کشورهای شرکت‌کننده زیر پروتکل حاضر را که
همان ارزش و اعتبار مذکوره در متن مقاوله‌نامه را دارد و با آن‌مرتبط می‌باشد
تدوین و امضاء می‌نمایند و یک نسخه از آن در آرشیو کشور مقر اتحاد بایگانی میشود
و یک رونوشت از آن توسط کشور مقر اتحاد‌برای هر یک از کشورهای شرکت‌کننده در کنگره
ارسال می‌گردد.
تدوین شده در وین – دهم ژوییه ۱۹۶۴
آیین‌نامه اجرایی مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی
فصل اول
مقررات مقدماتی
ماده ۱۰۱ – تهیه اطلاعات به وسیله ادارات پست.
ماده ۱۰۲ – طرق ارسال و نرخها.
فصل دوم
طرز عمل دفتر مبداء با امانات
قسمت اول
شرایط عمومی پذیرش و سپردن امانت به باجه پست
ماده ۱۰۳ – آدرس فرستنده و گیرنده.
ماده ۱۰۴ – شرایط عمومی بسته‌بندی.
ماده ۱۰۵ – بسته‌بندی مخصوص علامتگذاری امانات محتوی فیلم – سلولویید و حیوانات
زنده.
ماده ۱۰۶ – تشریفاتی که بایستی توسط فرستنده انجام گیرد.
ماده ۱۰۷ – تشریفاتی که توسط دفتر مبداء انجام می‌گیرد.
قسمت دوم
شرایط قبول امانات و نحوه مخصوص تسلیم بعضی از انواع به باجه پست
ماده ۱۰۸ – امانت با قیمت اظهار شده.
ماده ۱۰۹ – اعلام قیمت تقلبی.
ماده ۱۱۰ – انواع دیگر امانات.
قسمت سوم
تشریفات درخواستی پس از تسلیم امانت به باجه پست
ماده ۱۱۱ – تسلیم درخواست معافیت از حقوق و عوارض بعد از تحویل.
ماده ۱۱۲ – درخواست برگ قبض رسید که بعد از تسلیم امانت به پست تنظیم شود.
ماده ۱۱۳ – استرداد. تغییر آدرس.
فصل سوم
طرز رفتار با امانات در دفاتر مبادله
قسمت اول
ارسال
ماده ۱۱۴ – اصل عمومی مبادله امانات.
ماده ۱۱۵ – ارسال و ترخیص امانات هوایی از گمرک.
ماده ۱۱۶ – نقل و انتقال امانات هوایی.
ماده ۱۱۷ – ارسال و ترخیص گمرکی امانات فوری.
ماده ۱۱۸ – ترخیص از گمرک برای امانات با توزیع خصوصی.
قسمت دوم
تشکیل و ارسال دپشها
ماده ۱۱۹ – انواع مختلف نقل و انتقال.
ماده ۱۲۰ – بارنامه (فویدوروت) امانات.
ماده ۱۲۱ – بارنامه ساده شده (مختصر شده).
ماده ۱۲۲ – ارسال دپشهای سر به مهر.
ماده ۱۲۳ – تحویل دپشها.
ماده ۱۲۴ – طرز عمل با امانات که دارای اعلامیه بارگیری هستند.
قسمت سوم
بررسی دپشها و امانات – عودت ظروف خالی
ماده ۱۲۵ – بررسی دپشها توسط دفاتر مبادله.
ماده ۱۲۶ – اختلافات مربوط به وزن – حجم و ابعاد امانات.
ماده ۱۲۷ – تحقق بی‌ترتیبی‌هایی که برای ادارات ایجاد مسئولیت می‌نماید.
ماده ۱۲۸ – دریافت یک امانت خسارت دیده یا با لفاف ناقص توسط یک دفتر مبادله.
ماده ۱۲۹ – بررسی دپشهای امانات که به تعداد زیاد ارسال شده‌اند.
ماده ۱۳۰ – ارسال مجدد امانتی که به مقصد غلط رسیده است.
ماده ۱۳۱ – برگشت ظروف خالی.
فصل چهارم
طرز عمل دفتر مقصد در مورد امانات
قسمت اول
تحویل امانات
ماده ۱۳۲ – شرایط در موقع تحویل.
ماده ۱۳۳ – طرز عمل با بولتن‌های تأدیه کرایه پست بعد از تحویل امانت معاف از
حقوق و عوارض.
ماده ۱۳۴ – طرز عمل با قبض‌های رسید بعد از تسلیم یک امانت دارای قبض رسید.
قسمت دوم
طرز رفتار با امانت تسلیم نشده
ماده ۱۳۵ – برگ عدم تسلیم.
ماده ۱۳۶ – عدم تسلیم – دستورالعمل‌های جدید شخص ذینفع.
ماده ۱۳۷ – برگشت امانات به مبداء.
ماده ۱۳۸ – ارسال مجدد یک امانت پس از تغییر آدرس گیرنده.
ماده ۱۳۹ – ارسال مجدد یک امانت با توزیع خصوصی.
ماده ۱۴۰ – طرز رفتار با درخواستهای استرداد یا تغییر آدرس امانت.
ماده ۱۴۱ – فروش – معدوم.
فصل پنجم
مطالبه‌نامه – درخواست اطلاعات
ماده ۱۴۲ – طرز رفتار با مطالبه‌نامه‌ها و درخواستهای اطلاعات.
ماده ۱۴۳ – مطالبه‌نامه‌های مربوط به یک قبض رسید یا یک اعلام بارگیری که نرسیده
است.
فصل ششم
حسابداری
قسمت اول
تسهیم نرخها
ماده ۱۴۴ – هزینه‌هایی که به حساب سایر ادارات توسط اداره مبداء گذاشته میشود.
ماده ۱۴۵ – سهم‌بندی نرخ بیمه.
ماده ۱۴۶ – حقوق نگهداری شده توسط اداره‌کننده.
ماده ۱۴۷ – موارد اختصاصی درباره سهم‌بندی نرخها.
ماده ۱۴۸ – تخصیص و دریافت مجدد هزینه و حقوق پستی در صورت برگشت یا ارسال مجدد
امانت.
ماده ۱۴۹ – موارد خاص دریافت هزینه‌ها.
ماده ۱۵۰ – تعیین حد متوسط دستمزد (کرایه‌ها) به نسبت امانت یا به نسبت کیلوگرم
(وزن امانات)
قسمت دوم
تنظیم و پرداخت حسابها
ماده ۱۵۱ – تهیه و تنظیم صورتحسابها.
ماده ۱۵۲ – تسویه حساب مربوط به دپشهای امانات هوایی.
ماده ۱۵۳ – پرداخت حسابها.
فصل هفتم
سایر مقررات
ماده ۱۵۴ – نمونه (فرمولهای) مورد استفاده عمومی.
ماده ۱۵۵ – مدت نگهداری اسناد.
فصل هشتم
مقررات نهایی
ماده ۱۵۶ – به موقع اجراء گذاردن و مدت اجراء آیین‌نامه.
پروتکل نهایی آیین‌نامه اجرایی امانات
ماده واحده – حداکثر اوزان کیسه‌های خالی.
ضمیمه
نمونه‌ها: مراجعه شود به لیست نمونه‌ها
آیین‌نامه اجرایی مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی
امضاء‌کنندگان زیر به موجب بند ۵ از ماده ۲۲ اساسنامه اتحاد پستی جهانی منعقده به
تاریخ ده ژوییه ۱۹۶۴ در وین از طرف ادارات پستی مربوطه خود‌طبق یک موافقت مشترک
مقررات زیر را برای تأمین اجرای مقاوله‌نامه امانات پستی قبول و به مرحله اجراء
می‌گذارند.
قسمت اول
مقررات مقدماتی
ماده صد و یک – تهیه اطلاعات به وسیله ادارات پست.
1 – حداقل سه ماه قبل از به موقع اجرا گذاردن این مقاوله، هر اداره بایستی موارد
زیر را به وسیله دفتر بین‌المللی به سایر ادارات اعلام نمایند:
الف: مقرراتی را که قبول کرده و مربوط است به:
اول – حدود حداکثر وزن.
دوم – اعلام بها.
سوم – امانات مخصوص مشروحه زیر:
فوری – با توزیع خصوصی – معاف از حقوق و عوارض – امانات در مقابل پرداخت بها –
شکستنی – جاگیر (خارج از اندازه).
چهارم – پذیرش یا عدم پذیرش برگهای ارسال دسته‌جمعی طبق بند ۲ از ماده ۱۰۶
پنجم – ابعاد حجم اماناتی که از طریق دریا حمل می‌شوند.
ششم – تعداد اظهارنامه‌های گمرکی ضروری برای امانات عبوری (ترانزیت) و برای
امانات به مقصد کشور خود، همچنین زبانی را که می‌توان برای‌نگاشتن این
اظهارنامه‌ها به کار برد.
ب – اطلاعات مربوط به سرویس امانات هوایی مخصوصاً ابعاد مورد قبول بعد از توافق با
بنگاه‌های حمل و نقل هوایی و همچنین در صورت اقتضاء‌مبلغ دستمزد دریافتی طبق بند ۴
و ۵ ماده ۱۱ مقاوله‌نامه برای حمل و نقل در داخل کشور.
ج – صورت حیوانات زنده که حمل آنها به وسیله پست طبق مقررات داخلی پستی‌شان مجاز
است.
د – اعلام کلیه نقاطی که امانات به مقصد آن نقاط قبول میشود و یا در غیر این
صورت لیست نقاطی که برای آن نقاط سرویس امانت دایر است.
ه – حقوق و عوارض قابل اجراء در سرویس داخلی آنها.
و – اطلاعات لازم مربوط به مقررات گمرکی یا سایر مقررات. ممنوعات و محدودیتها که
شامل امانات وارده و عبوری (ترانزیت) از قلمرو کشورشان.
ز – خلاصه‌ای از قوانین و مقررات قابل اجراء جهت حمل و نقل امانات به زبانهای
انگلیسی – عربی – چینی – اسپانیولی – فرانسه یا روسی.
2 – هر تغییر یا اصلاح در اطلاعات ذکر شده در بند ۱ بایستی بدون تأخیر و به همان
طریق اعلام شود.
ماده صد و دو – طرق ارسال و نرخها.
1 – به وسیله جدول نمونه ((( و (((( (ضمیمه)(()
(((پاورقی: در متن آیین‌نامه حاضر هر جا به کلمه (ضمیمه) در پرانتز برخورد
می‌گردد باید به نمونه مربوط در آخر این آیین‌نامه اجرایی مراجعه‌شود.((
هر اداره شرایط و نرخهای ترانزیت امانات به مقصد کشورهایی که خود واسطه آنها
می‌باشد معین می‌نماید.
2 – بر اساس اطلاعات مندرج در جدول ((( و (((( ادارات واسطه، هر اداره راه ارسال
امانات، و نرخهایی که بایستی از فرستنده دریافت شود‌تعیین می‌نماید.
3 – ادارات حداقل یک ماه قبل از اجرای جدولهای ((( و (((( به وسیله مکاتبه مستقیم.
مندرجات این جدولها و همچنین کلیه تغییرات بعدی را‌به یکدیگر اطلاع می‌دهند. یک
نسخه از جدولهای ((( و (((( نیز به دفتر بین‌المللی فرستاده میشود.
4 – به منظور تعیین مناسبترین خط سیر دپشهای امانات دفتر مبادله فرستنده می‌تواند
یک بولتن کنترل (((((((((((((((( (برگی است داخل دپش‌امانات فرستاده میشود تا
مسیر و مدت سیر دپشها را تعیین نماید.) در روی نمونه ((( (مذکوره در ماده ۱۵۹
آیین‌نامه اجرایی قرارداد پستی) تکمیل و‌به دفتر مبادله گیرنده می‌فرستد.
این بولتن بایستی به بارنامه منضم گردد. دفتر مبادله گیرنده بولتن مذکور را تکمیل
کرده و مانند نامه با اولین پست به دفتر مبادله فرستنده برگشت‌می‌دهد.
فصل دوم
طرز عمل دفتر مبداء با امانات
قسمت اول
شرایط عمومی پذیرش و سپردن امانت به باجه پست
ماده صد و سه – آدرس فرستنده و گیرنده.
1 – برای این که امانتی در باجه‌های پستی قبول شود بایستی روی امانت و یا روی
اتیکتی که به طور محکم به امانت نصب شده آدرس کامل گیرنده و‌فرستنده به حروف لاتین
ذکر شده باشد.
آدرسهایی که با مداد نوشته شده باشد قبول نمی‌شوند معهذا در صورتی که آدرس با
مداد جوهری به طور مرطوب نوشته شود قبول می‌گردد.
2 – تنها یک فرد واجد شخصیت ذاتی یا حقوقی را می‌توان به عنوان گیرنده امانت تعیین
نمود معهذا آدرسهایی مانند آقای “الف -” ساکن شهر.. برای‌آقای م – ز ساکن شهر…)
و یا بانک (الف) در شهر.. برای آقای (م – ز) ساکن شهر…)
می‌توانند قبول شوند تنها شخص تعیین شده تحت عنوان (الف) به عنوان گیرنده برای
ادارات پست شناخته میشود و به علاوه آدرسهای (الف) و (ز)بایستی هر دو مربوط به
یک کشور باشند.
3 – به علاوه دفتر مبداء بایستی به فرستنده توصیه نماید که نسخه‌ای از آدرس خودش و
نشانی گیرنده را در داخل امانت بگذارد.
ماده صد و چهار – شرایط عمومی بسته‌بندی.
هر امانت بایستی متناسب با وزن و محتوی آن و همچنین طریق حمل و نقل و مدت آن
بسته‌بندی شود. لفاف و بسته‌بندی باید طوری محتوی امانت را‌حفظ کند که نه به واسطه
فشار وارده و نه به واسطه نقل و انتقال پی در پی ضایع گردد و نیز بسته‌بندی آن
باید طوری باشد که دسترسی به محتویات آن‌بدون اثر گذاشتن واضح روی امانت غیر ممکن
باشد.
2 – هر امانت بایستی به طور محکمی بسته‌بندی شود مخصوصاً موقعی که امانت باید مسافت
درازی را طی نموده و یا به دفعات زیادی منتقل و دست‌به دست شود.
3 – امانت بایستی طوری بسته‌بندی شود که سلامتی کارکنان پست را تهدید ننموده و از
هر نوع خطری که محتویات آن ممکن است سبب شوند و یا‌سایر امانات را کثیف و ضایع
کنند جلوگیری نماید.
4 – در روی لفاف و بسته‌بندی بایستی جای کافی جهت ثبت علائم اداری و الصاق تمبر و
اتیکت وجود داشته باشد.
5 – امانات زیر بدون لفاف قبول می‌شوند:
الف – اشیایی که نمی‌تواند در داخل یکدیگر قرار گرفته و یا با هم جفت شده و یا به
وسیله یک جفت محکم که دارای مهر و پلمپ بوده و به طوری که‌تشکیل یک امانت را داده
و امکان متلاشی شدن آن نرود نگاهداری نمود.
ب – اماناتی که جنس آن از یک قطعه تنها، مانند قطعه چوب و قطعه فلز و غیره باشد و
از نظر تجارتی معمولاً بسته‌بندی نمی‌شوند.
ماده صد و پنج – بسته‌بندی مخصوص علامتگذاری امانات محتوی فیلم – سلولویید –
حیوانات زنده.
1 – هر امانتی که حاوی یکی از موارد زیر است بایستی واجد شرایط مندرج زیر باشد:
الف – فلزات قیمتی – بسته‌بندی بایستی از یک جعبه فلزی بادوام یا از یک صندوق
چوبی به ضخامت حداقل یک سانتیمتر برای امانات تا ۱۰ کیلوگرم‌و ۱.۵ سانتیمتر زیاد
برای امانات بیش از ۱۰ کیلوگرم و یا بالاخره به وسیله یک کیسه دوبل یک پارچه تشکیل
شود. معهذا وقتی که صندوق چوبی(تخته سه‌لایی) مورد لزوم باشد، ضخامت آن ممکن است
به ۵ میلیمتر محدود شود به شرط آن که زوایای این صندوق به کمک گونیا تقویت
شده‌باشند.
ب – اشیاء شیشه‌ای یا سایر اشیاء شکستنی – بایستی به وسیله یک جعبه فلزی یا چوبی و
یا مقوایی محکم بسته‌بندی شود. برای جلوگیری از ساییده‌شدن و تکان راه و تصادم خود
آنها با هم باید بین محتویات و یا بین آنها و جدار جعبه را از کاغذ و کاه یا براده
چوب و یا سایر چیزهای شبیه به آنها پر‌نمایند.
ج – مایعات و اجسامی که به سهولت مایع می‌شوند – برای این نوع مرسولات دو محفظه
بایستی مورد استفاده قرار گیرد. اول (بطری – شیشه بلوری -کوزه جعبه و غیره…) و
دیگر، جعبه فلزی، چوبی با دوام یا از جنس مقوایی موجدار و محکم که فضای بین آنها
از خاک اره یا سبوس یا سایر مواد‌جاذب‌الرطوبه که محتوی امانت را از هر گونه خطری
حفظ نماید پر شود.
د – پودر خشک رنگ‌کننده مانند نیل: این نوع مواد اجباراً بایستی در جعبه‌های فلزی
با دوام جای داده شوند و در جعبه‌های چوبی یا مقوایی موجدار به‌نحو خوبی قرار
گیرند و خاک اره و یا سایر مواد جاذب‌الرطوبه که بتواند آنها را حفظ نماید بین دو
جدار آنها ریخته شود.
ه – پودر خشک غیر رنگی: این نوع مواد بایستی در جعبه فلزی یا چوبی و یا مقوایی
قرار گرفته و نیز در پارچه‌ای یا تیماجی گذارده شوند.
و – مواد مذکوره در ماده ۲۴ حرف الف ردیف ششم جمله دوم مقاوله‌نامه – بسته‌بندی
این نوع مواد بایستی در یک صندوق یا چلیک که به طور محکم‌از داخل و خارج بسته‌بندی
شده باشد انجام گیرد و ضمناً جنس محتویات نیز در روی بسته ذکر گردد.
ز – فیلمهای قابل اشتعال و سلولویید خام یا ساخته شده – روی بسته‌بندی این نوع
بسته‌ها باید یک اتیکت سفید کاملاً مریی پهلوی عنوان نصب گردد‌و در روی آن با حروف
درشت و سیاه به طور خوانا (سلولویید، از آتش و روشنایی دور نگهداری شود
((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((() ذکر شده باشد
ح – حیوانات زنده – روی لفاف امانت و همچنین روی برگ ارسال بایستی اتیکتی نصب شود
که روی آن با خط کاملاً مرئی جمله (حیوانات زنده((((((((((((((() ذکر شده باشد
2 – امانات محتوی مواد ذکر شده در بند ۱ حرف (و) و (ز) فقط در صورتی قبول
می‌شوند که تمام اداراتی که در حمل و نقل آن شرکت می‌نمایند آنها را‌قبول کنند.
ماده صد و شش – تشریفاتی که بایستی توسط فرستنده انجام گیرد.
1 – با هر امانت بایستی اسناد زیر همراه باشد:
الف – یک برگ ارسال از مقوای با دوام و به رنگ سفید طبق نمونه ((( یا ((((
(ضمیمه).
ب – یک اظهارنامه گمرکی طبق نمونه ((( یا (((( (ضمیمه). اظهارنامه گمرکی بایستی
به تعداد لازم تنظیم شود. این اسناد به طور محکم به برگ‌ارسال الصاق می‌گردد.
2 – غیر از امانات با قیمت اظهار شده و امانات معاف از حقوق و عوارض و امانات در
مقابل استرداد بها فقط یک برگ ارسال و اظهارنامه‌های لازم برای‌هر امانت ممکن است
برای حداکثر سه امانت نیز به کار برده شود به شرطی که امانات در یک موقع و توسط یک
فرستنده به دفتر پست تسلیم شده‌باشند و از یک راه ارسال گردند و دارای یک نرخ
همانند بوده و نیز گیرنده آنها شخص واحدی باشد. معهذا هر اداره می‌تواند برای هر
امانت تقاضای یک‌برگ ارسال و تعداد لازم اظهارنامه گمرکی بنماید.
3 – فرستنده می‌تواند روی کوپن برگ ارسال ((( توضیحی مربوط به امانت نوشته و آن را
به نحوی پیوست برگ ارسال، غیر از اظهارنامه گمرکی که به‌تعداد نسخ مورد لزوم طبق
بند یک حرف (الف) تهیه میشود، نموده و همچنین کلیه مدارک (فاکتور – پروانه صدور
– پروانه ورود – گواهی مبداء و‌غیره) که برای امور گمرکی در کشور مبداء یا کشور
مقصد لازم می‌باشد ضمیمه نماید.
4 – محتوی امانت بایستی به طور تفکیک و جزئاً روی اظهارنامه گمرکی ذکر شده باشد
نوشتن عباراتی که شکل عمومی و کلی داشته باشد پذیرفته‌نمی‌گردد.
5 – با وجود آن که ادارات هیچ گونه مسئولیتی در مورد اظهارنامه گمرکی به عهده
نمی‌گیرند معذالک ادارات پست با تمام امکانات خود فرستندگان را از‌نحوه تدوین
اظهارنامه آگاه خواهند نمود. پشت صفحه نمونه ((( ممکن است برای راهنمایی فرستندگان
مورد استفاده قرار گیرد.
6 – فرستنده باید عملی را که در مورد امانت در صورت عدم تسلیم بایستی انجام گیرد،
ذکر نماید. برای این کار او پشت صفحه برگ ارسال، در محلی که‌برای دستورات مذکوره
در ماده ۷ بند ۲۲ مقاوله‌نامه نامه تعیین شده با یک علامت ضربدر (() هر کدام از
آنها که مایل باشد معین می‌کند. این علامت‌ممکن است با دست گذارده شود یا ماشین
شده و یا چاپ گردد. علاوه بر این فرستنده مجاز است که فقط یکی از دستورات مجاز در
پشت برگ ارسال را‌ذکر نماید. دستور مشخص شده به وسیله ضربدر ((() در روی برگ ارسال
باید روی امانت نیز ذکر گردد. این دستور ممکن است به زبان فرانسه و یا به‌زبانی که
در کشور مقصد با آن آشنا باشند نوشته شود.
ماده صد و هفت – تشریفاتی که توسط دفتر مبداء انجام می‌گیرد.
1 – دفتر مبداء موظف است در موقع قبول امانت اطلاعات زیر را روی امانت نوشته یا به
آن الصاق نماید:
الف – یک اتیکت طبق نمونه ((( (ضمیمه) که به طور واضح شماره ردیف امانت و نام
دفتر مبداء را نشان می‌دهد باید در روی امانت پهلوی عنوان و‌در روی برگ ارسال
چسبانده شود.
ب – روی برگ ارسال فقط:
اول – نقش مهر تاریخدار.
دوم – وزن به کیلوگرم و صد گرم‌ها که کسر هر صد گرم نیز به صد گرم فوقانی ترقی
داده میشود.
2 – یک دفتر مبداء در آن واحد نمی‌تواند از دو یا چندین سری اتیکت استفاده نماید
مگر در صورتی که سری‌های اتیکت متفاوت بوده یا با یک علامت‌مشخص متمایز شده باشد.
قسمت دوم
شرایط قبول امانات و نحوه مخصوص تسلیم بعضی از انواع امانات به باجه پست
ماده صد و هشت – امانت با قیمت اظهار شده.
هر امانت با قیمت اظهار شده تابع قواعد مخصوص زیر می‌باشد:
الف – امانت بایستی با مهر متحدالشکلی از موم – سرب یا سایر وسائل مؤثر با علامت
مخصوص (شبیه به هم) فرستنده مهر و موم شود.
ب – مهر و موم و همچنین اتیکتها از هر نوع که باشد و یا تمبر پست بایستی طوری روی
امانت چسبیده شود که خسارات احتمالی به لفاف از نظر‌مخفی نماند.
اتیکتها و تمبرهای پستی نبایستی روی دو سطح لفاف تاخورده باشند به طوری که حاشیه
آن را بپوشاند اتیکتهایی که در صورت لزوم روی آنها آدرس‌نوشته میشود نبایستی حتی
روی لفاف چسبانیده شوند.
ج – یک اتیکت قرمز طبق نمونه ((( (ضمیمه) که با حروف لاتین روی آن حرف (() و
شماره امانت و نام مبداء ذکر شده باشد مانند همان که روی‌برگ ارسال چسبیده میشود
بایستی روی امانت و در طرفی که آدرس نگاشته شده و نزدیک به آن چسبانیده شود. معهذا
ادارات اختیار دارند که از یک‌اتیکت نمونه ((( پیش‌بینی شده در ماده ۱۰۷ بند ۱ حرف
الف و یک اتیکت قرمز به ابعاد کوچکتری که روی آن جمله (قیمت اظهار شده
(((((((((((((((() به وضوح ذکر شده باشد استفاده نمایند.
د – ارزش امانت بایستی به پول کشور مبداء اعلام شود و توسط فرستنده و در روی
امانت و برگ ارسال به خط لاتین به حرف و عدد بدون قلم‌خوردگی‌ثبت گردد مبلغ قیمت
اظهار شده نباید با مداد نوشته شود.
ه – مبلغ قیمت اظهار شده بایستی به فرانک طلا از طرف فرستنده یا دفتر مبداء تسعیر
گردد.
نتیجه تسعیر بایستی به مأخذ فرانک صحیح و فوقانی افزایش داده شود و این مبلغ
تسعیر شده به فرانک طلا باید در جنب یا در زیر مبلغ اظهار شده به‌پول کشور مبداء
قرار گیرد. مبلغ فرانک طلا بایستی با مداد رنگی و پررنگ مشخص و خط‌کشیده شود برای
کشورهایی که دارای یک واحد پولی هستند‌تسعیر پول لزومی ندارد.
و – دفتر مبداء موظف است وزن حقیقی را به گرم روی امانت و پهلوی آدرس و نیز روی
برگ ارسال (در جای معین برای این منظور) تعیین نماید.
ز – هیچ گونه شماره ردیفی نبایستی از طرف ادارات واسطه روی امانت با قیمت اظهار
شده ثبت گردد.
ماده صد و نه – اعلام قیمت تقلبی.
وقتی که بنا بر قرائن و مخصوصاً طبق مطالعه‌نامه‌ای معلوم شود ارزش امانت بیش از
ارزش واقعی محتوی آن اظهار شده، موضوع در مدت خیلی‌کوتاهی به دفتر مبداء اطلاع
داده میشود و در صورت اقتضاء اوراق تحقیق برای او فرستاده می‌گردد.
ماده صد و ده – انواع دیگر امانات.
1 – امانت هوایی – روی هر امانت هوایی و نیز برگ ارسال مربوطه بایستی یک اتیکت
مخصوص به رنگ آبی که جمله (((((((((((() روی آن ذکر‌شده باشد چسبانیده شود. ترجمه
این جمله به زبان مبدأ اختیاری است.
2 – امانت فوری – روی هر امانت فوری و برگ ارسال مربوطه بایستی اتیکتی که روی آن
به طور وضوح کلمه فوری (((((( نگاشته شده است الصاق‌شده باشد.
3 – امانت با توزیع خصوصی – روی هر امانت با توزیع خصوصی و برگ ارسال آن بایستی یک
اتیکت قرمز روشن که روی آن جمله (با توزیع‌خصوصی (((((() نگاشته شده باشد (این
اتیکت تا آنجا که ممکن است در کنار نام مقصد) الصاق شود.
4 – امانت معاف از حقوق و عوارض:
الف – روی هر امانت معاف از حقوق و عوارض و برگ ارسال آن بایستی:
اول – جمله (معاف از حقوق و عوارض) ((((((((((((((((((((((((((( یا جمله‌ای شبیه
آن به زبان کشور مبدأ ذکر گردد.
دوم – همچنین یک اتیکت زرد که به طور واضح (جمله)
((((((((((((((((((((((((((( معاف از حقوق و عوارض) در روی آن ذکر شده باشد به آن
الصاق گردد.
ب – امانت همراه اعلامیه‌های گمرکی قانونی و برگ پرداخت کرایه پست طبق نمونه ((
(ضمیمه) که از کاغذ زرد رنگ تهیه شده می‌باشد.
فرستنده امانت و تا آنجا که موضوع مربوط به سرویس پست است دفتر فرستنده، در سمت
راست برگ پرداخت کرایه پستی قسمتهای ( و ( را تکمیل‌می‌کند.
نوشته‌های فرستنده ممکن است با کمک کاغذ کپیه انجام گیرد. متن نمونه بایستی شامل
تعهد پیش‌بینی شده در ماده ۲۹ بند ۱ مقاوله‌نامه باشد.
ج – برگ ارسال، اعلامیه‌های گمرکی و برگ تأدیه کرایه پستی بایستی به طور محکم به
یکدیگر الصاق شوند.
5 – امانات شکستنی:
الف – در روابط بین کشورهایی که امانات شکستنی را بین خود قبول می‌کنند به شرط آن
که منطبق با مقررات عمومی و شرایط بسته‌بندی باشد،بایستی توسط فرستنده یا دفتر
مبداء با اتیکتی الصاق شود که روی آن تصویر لیوان قرمز رنگی در روی زمینه سفید چاپ
شده است.
هر امانتی هم که شکنندگی محتوی آن با یک علامت خارجی که توسط فرستنده روی آن
چسبانیده شده است اعلام شده باشد اجباراً بایستی توسط‌مبداء از یک اتیکت به همان
شکل پوشیده شود و نرخ اضافی مناسب نیز برای آن دریافت گردد. در صورتی که فرستنده
مایل نباشد امانتش شکستنی‌محسوب شود دفتر مبداء علامت چسبیده شده را حذف می‌کند.
ب – برگ ارسال مربوطه باید با یک اتیکت که روی آن به طور واضح جمله امانت شکستنی
((((((((((((( با دست نوشته شده یا چاپ گردیده‌الصاق گردد.
امانات خارج از اندازه – روی هر امانت خارج از اندازه و روی برگ ارسال آن بایستی
اتیکتی که به طور واضح کلمه خارج از اندازه ((((((((((()در روی آن ذکر شده باشد
چسبانیده شود.
7 – اماناتی که در طبقات بالاتر قرار گرفته‌اند – این گونه امانات که طبق بند ۵
ماده ۲۵ مقاوله‌نامه قبول می‌شوند بایستی در روی برگ ارسال آنها اتیکتی‌که روی آن
به طور واضح جمله: ((((((((((((((((((((((((((((((((((((( با دست یا چاپی ذکر شده
باشد چسبانیده شود.
8 – امانت اداری – روی هر امانت اداری و برگ ارسال آن بایستی اولاً پهلوی عنوان آن
و ثانیاً در برگ ارسال آن جمله (سرویس پست (((((((((((((((((() یا جمله‌ای شبیه
جمله مذکور ذکر شود این جمله ممکن است با ترجمه آن با زبان دیگری همراه باشد.
9 – امانات اسرای جنگی و تحت نظر گرفته‌شدگان غیر نظامی – پهلوی عنوان این گونه
امانات و در روی برگ ارسال آنها بایستی جمله (((((((((((((((((((((((((((((((( و
یا ((((((((((((((((((((( ذکر شود. ترجمه این تذکرات ممکن است به یک زبان دیگری
نیز همراه باشد.
10 – امانات محتوی بعضی مواد و حیوانات زنده – این امانات و همچنین برگ ارسال آن
بایستی شامل تذکرات مذکوره در ماده ۱۰۵ بند ۱ حرف (و) و(ز) و (ح) باشند.
11 – امانتی که برای آن درخواست قبض رسید میشود:
الف – هر امانتی که در موقع تسلیم به باجه پست فرستنده درخواست برگ قبض رسید برای
آن می‌نماید بایستی شامل ذکر جمله “(((((((((((((((((” و یا علامت نقش تمبر “((((”
به طور واضح در روی امانت و برگ ارسال مربوطه باشد در صورتی که برگ قبض رسید
بایستی از طریق‌هوایی برگشت شود ذکر جمله ((((((((((((((((() (اعاده به وسیله پست
هوایی) در روی آنها ضروری است.
ب – امانات بایستی همراه یک نسخه که طبق مقررات تکمیلی شده طبق نمونه (( مذکوره در
ماده ۱۳۷ بند ۲ آیین‌نامه اجرایی قرارداد باشد. این نمونه‌به وسیله دفتر مبداء یا
هر دفتر دیگری که اداره مبداء تعیین نماید تدوین میشود و بایستی با برگ ارسال
همراه باشد.
ج – ذکر جمله (((((((((((((((( (اعاده با پست هوایی) برای برگشت برگ قبض رسید از
طریق هوایی بایستی مورد توجه دفتر ذینفع قرار بگیرد‌به علاوه بایستی یک اتیکت با
علامت (هوایی ((((((((((() به رنگ آبی روی این برگ چسبانیده شود.
12 – امانتی که برای آن درخواست اعلام بارگیری میشود:
الف – روی هر امانتی که فرستنده برای آن درخواست اعلام بارگیری می‌نماید و روی
برگ ارسال آن یک اتیکت که روی آن “اعلامیه بارگیری… ((((((((((((((((((”
چسبانیده میشود.
ب – با این امانت یک نمونه ((( (ضمیمه) که به طور وضوح بندر یا (کشوری که)
اعلامیه بارگیری از آن جا بایستی برگشت شود همراه خواهد بود و‌هر نمونه باید فقط
برای یک امانت تنظیم شود.
قسمت سوم
تشریفات درخواستی بعد از تسلیم امانت به باجه پست
ماده صد و یازده – تسلیم درخواست معافیت از حقوق و عوارض بعد از تحویل امانت به
پست.
1 – اگر فرستنده یک امانت پس از تسلیم آن به باجه پست تقاضای تسلیم آن را به طور
معاف از حقوق و عوارض بنماید دفتر مبداء موضوع را به وسیله‌یادداشت مشروحی به دفتر
مقصد اطلاع می‌دهد به این یادداشت به میزان نرخ مربوطه تمبر پست الصاق و به طور
سفارشی همراه یک برگ تأدیه کرایه‌پست که طبق مقررات تکمیل شده به دفتر مقصد
فرستاده میشود در صورت ارسال یادداشت از طریق هوایی به میزان اضافه نرخ هوایی نیز
تمبر روی‌یادداشت مذکور چسبانیده میشود.
دفتر مقصد در روی امانت و نزدیک عنوان و همچنین روی برگ ارسال اتیکت پیش‌بینی شده
در ماده ۱۱۰ بند ۴ حرف الف ردیف دوم، را می‌چسباند.
2 – وقتی که قرار باشد این درخواست به طور تلگرافی به دفتر مقصد ابلاغ شود.
دفتر مبداء موضوع را تلگرافی به دفتر مقصد اطلاع داده و در همان موقع اطلاعات
مربوط به تسلیم امانت به باجه پست را برای او می‌فرستند دفتر‌مقصد حسب‌الوظیفه برگ
تأدیه کرایه پست را تنظیم می‌نماید.
ماده صد و دوازده – درخواست برگ قبض رسید که بعد از تسلیم امانت به پست تنظیم
شود.
وقتی که تقاضای درخواست برگ قبض رسید پس از تسلیم امانت به باجه پست تنظیم شود در
این مورد بایستی طبق ماده ۱۳۸ آیین‌نامه اجرایی قرارداد‌عمل شود در کشورهایی که
سرویس امانات توسط پست اداره نمی‌شود دریافت نرخ برگ قبض رسید در روی نمونه (() یا
با چسبانیدن یک برچسب‌مخصوص در روی آن و یا با اعلام مبلغ وصولی انجام میشود.
ماده صد و سیزده – استرداد – تغییر آدرس
1 – به طور کلی درخواستهای تغییر آدرس و یا استرداد امانت طبق ماده ۱۴۷ و ۱۴۸
آیین‌نامه اجرایی قرارداد انجام می‌گیرد.
2 – هر درخواست تلگرافی تغییر آدرس مربوط به امانات با قیمت اظهار شده بایستی از
طریق پست و با اولین پست ارسالی تأیید شود. درخواست‌تأییدی در روی نمونه (( که
برای مراسلات به کار برده میشود تهیه می‌گردد و بایستی با مداد رنگی در زیر جمله
(تأیید درخواست تلگرافی از(((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((((( خط
کشیده شده و همراه یک رونوشت از تلگراف (پیش‌بینی شده در ماده ۱۴۷بند یک حرف
(الف) آیین‌نامه اجرایی قرارداد باشد.
فصل سوم
طرز رفتار با امانات در دفاتر مبادله
قسمت اول
ارسال
ماده صد و چهارده – اصل عمومی مبادله امانات.
1 – هر اداره‌ای موظف است اماناتی را که توسط ادارات دیگر برای ارسال به طور
ترانزیت از کشورش به او تحویل میشود با وسائلی که برای امانات‌خود به کار می‌برد
حمل کرده و آنها را از کشور خود عبور دهد (ترانزیت نماید).
2 – در صورت مسدود بودن راه، امانات عبوری (ترانزیتی) که بایستی از این راه عبور
کنند از راه موجود و مناسب دیگری فرستاده می‌شوند.
3 – اگر این راه اخیر پر خرج از راه معمولی باشد یک نرخ اضافی معادل حق (کت‌پار)
زمینی یا دریایی ناشی از انحراف آن راه توسط اداره مقصد‌حساب شده از گیرنده دریافت
می‌گردد. تخصیص این مبالغ به موجب بند ۶ ماده ۱۳۷ و بند ۲ و ۳ ماده ۱۴۸ انجام
می‌گردد.
4 – ترانزیت بایستی تحت شرایط تعیین شده طبق مقاوله‌نامه مربوط به امانات پستی و
آیین‌نامه اجرایی آن انجام گیرد، حتی در مواردی که اداره مبداء یا‌مقصد امانات، به
مقاوله‌نامه ملحق نشده باشند.
5 – در روابط بین کشورهایی که به وسیله یک یا چند سرزمین واسطه جدا شده‌اند امانات
بایستی طرقی را طی کنند که ادارات ذینفع با آن موافق هستند.
ماده صد و پانزده – ارسال و ترخیص امانات هوایی از گمرک.
1 – هر اداره‌ای که سرویس امانات هوایی را برقرار می‌نماید موظف است امانات هوایی
را که از طرف سایر ادارات به او تحویل می‌شوند از همان طریق‌هوایی که برای مرسولات
هوایی خود از آن استفاده می‌کند ارسال نماید اگر به عللی ارسال امانات هوایی از
طریق دیگری و در یک مورد خاص فوائد‌بیشتری در بر داشته باشد امانات هوایی بایستی
از این طریق فرستاده شوند و در صورت لزوم مانند امانات فوری تلقی می‌گردند.
2 – دپشهای امانات هوایی بایستی از طریقی که اداره پست کشور مبداء درخواست می‌کند
فرستاده شوند به شرط آن که این راه از طرف اداره ترانزیت‌کننده که دپشهای امانات
مخصوص خود را نیز از این راه حمل و نقل می‌نماید مورد استفاده قرار گرفته باشد.
در صورتی که این امر امکان‌پذیر نبوده و یا زمان کافی برای بارگیری هوایی وجود
نداشته باشد اداره مبداء را از این امر بایستی مطلع نمود.
3 – در مواردی که به عللی استفاده از سرویس هوایی بین‌المللی از نقطه‌ای به نقطه
دیگر میسر نباشد اداره‌ای که از حق حمل هوایی پیش‌بینی شده در‌ماده ۱۱ مقاوله‌نامه
استفاده می‌کند موظف است امانات هوایی را با سریعترین وسیله ممکنه‌ای که برای حمل
و نقل امانات داخلی خود به کار می‌برد‌ارسال نموده و احتمالاً با آنها مانند امانات
فوری رفتار نماید. این اجبار شامل قطع شدن یک قسمت یا تمام قسمت یک سرویس هوایی
داخلی نیز‌می‌گردد.
4 – اداراتی که دارای سرویس امانات هوایی نیستند این امانات را از طریق زمینی که
برای سایر امانات به طور معمول از آن استفاده میشود ارسال‌می‌دارند. معهذا در
صورتی که آنها دارای سرویس امانات فوری باشند و سهمیه مربوط به این سرویس به
حسابشان ریخته شده باشد موظفند اماناتی را‌که شامل کلیه فوری هستند با وسائل زمینی
خیلی سریع و فوری ارسال دارند.
5 – ادارات تا سر حد امکان سعی می‌کنند که عملیات ترخیص گمرکی امانات هوایی خیلی
سریع انجام گیرد.
ماده صد و شانزده – نقل و انتقال امانات هوایی.
1 – به استثنای موافقت‌هایی مخصوص بین ادارات پست نقل و انتقال امانات هوایی طبق
شرایط پیش‌بینی شده در ماده ۱۱ بند شش مقاوله‌نامه توسط‌اداره پست کشوری که نقل و
انتقال در آن واقع یافته انجام می‌گیرد.
2 – این قاعده برای نقل و انتقالاتی که بین دو هواپیما در روی دو خط سیر پیاپی،
متعلق به یک بنگاه حمل و نقل هوایی انجام می‌گیرد اجراء نمی‌شود.
ماده صد و هفده – ارسال و ترخیص گمرکی امانات فوری.
1 – اداراتی که در مبادله امانات فوری شرکت دارند برای تضمین ارسال سریع این
امانات تا آنجا که میسر است توافق می‌کنند.
2 – آنها تا سر حد امکان کوشش می‌کنند که امانات فوری زودتر از گمرک ترخیص شوند.
ماده صد و هجده – ترخیص از گمرک برای امانات با توزیع خصوصی.
ادارات شرکت‌کننده در مبادله امانات با (توزیع خصوصی) تا آنجا که ممکن است کوشش
می‌کنند امانات مذکور را هر چه زودتر از گمرک ترخیص‌نمایند.
قسمت دوم
تشکیل و ارسال دپش
ماده صد و نوزده – انواع مختلف نقل و انتقال.
1 – مبادله دپشهای امانات پستی توسط دفاتری به نام (دفاتر مبادله) انجام
می‌گیرد.
2 – این مبادله به طور کلی توسط ظروف (کیسه – سبد – ظروف چهار گوش و غیره…)
انجام میشود ادارات هم مرز می‌توانند توافق کنند که بعضی‌انواع امانات بدون ظرف
تحویل شوند.
3 – در روابط بین کشورهای غیر هم مرز به طور کلی مبادله به توسط دپشهای مستقیم
صورت می‌گیرد.
4 – ادارات می‌توانند برای ترتیب دادن مبادلات به طور ترانزیت مکشوفه با هم توافق
کنند معهذا در صورتی که ادارات واسطه اعلام کنند که امانات به‌طور ترانزیت مکشوفه
مانع کار آنها خواهد شد اجباراً بایستی دپشهای مستقیم تشکیل دهند.
ماده صد و بیست – بارنامه ((((((((((((((((( امانات.
1 – قبل از ارسال کلیه امانات ارسالی که از طریق زمینی فرستاده می‌شوند توسط دفتر
مبادله فرستنده روی برگ (بارنامه) فویدوروت طبق نمونه (((((ضمیمه) ثبت می‌شوند
برای امانات هوایی در روابط مستقیم یا در روابط ترانزیت به طور مکشوفه دفاتر
مبادله یک فویدوروت (بارنامه) مخصوص به‌نام فویدوروت هوایی طبق نمونه (((( (
ضمیمه) به کار می‌برند.
2 – در مورد امانات مربوط به اسرای جنگی و تحت نظر گرفته‌شدگان غیر نظامی فقط
امانات هوایی در مورد سهم نرخها برای انتقال به حساب ادارات‌ذینفع ثبت می‌شوند.
3 – به فویدوروت (بارنامه) مدارک زیر الصاق می‌گردد:
برگهای ارسال ((((((((((((((((((((((( نمونه برات در مقابل پرداخت‌بها
(((((((((((((((((((((((( اظهارنامه گمرکی((((((((((((((((((((((( برگ تأدیه کرایه
پست ((((((((((((((((((((((((((((((برگ قبض رسید (((((((((((((((((( و در‌صورت
اقتضاء سایر مدارک مورد لزوم از قبیل (صورت حساب) – گواهینامه مبداء و غیره…)
در روابط بین کشورهایی که ادارات آنها قبلاً توافق کرده‌باشند، فویدوروت (بارنامه)
و مدارک آنها از طریق هوایی به مقصد فرستاده می‌شوند.
4 – در صورتی که موضوع مربوط به امانات مبادله شده در دپشهای مستقیم باشد ادارات
مبداء و مقصد می‌توانند قبلاً توافق نمایند که مدارک مذکور در‌بند ۳ پیوست امانات
شوند.
5 – به غیر از توافق مخصوص – فویدوروت‌ها (بارنامه‌ها) بایستی به طور سالیانه
برای هر دفتر مبادله صادره و برای هر دفتر مبادله وارده، همچنین برای‌هر مسیر (در
صورتی که بیش از یک مسیر استفاده شده باشد) شماره‌گذاری شوند. آخرین شماره سال
بایستی در اولین فویدوروت (بارنامه) سال بعد‌ذکر شود. در صورتی که یک دپش حذف شود
دفتر فرستنده روی فویدوروت پهلوی شماره دپش کلمه (آخرین دپش) ((((((((((((((((((
را‌می‌نویسد.
در ارتباطات دریایی یا هوایی نام کشتی حمل‌کننده یا سرویس هوایی مورد استفاده تا
آن جا که امکان دارد زیر شماره ذکر میشود.
6 – در صورتی که امانات هوایی از کشوری به کشور دیگر از راه زمینی در همان زمان که
سایر امانات فرستاده می‌شوند ارسال گردند، وجود امانات‌هوایی با فویدوروت
(بارنامه) هوایی بایستی طبق یک یادداشت مخصوص روی بارنامه (فویدوروت) (((( اعلام
گردد.
7 – در صورت مبادله مستقیم دپشهای امانات بین کشورهای غیر هم مرز، دفتر مبادله
فرستنده برای هر یک از ادارات واسطه یک برگ فویدوروت(بارنامه) مخصوص طبق نمونه
(((( (ضمیمه) تنظیم می‌نماید که در آن به طور یک جا برای هر نوع از امانات سهمیه
متعلقه (کت‌پار) و سهم نرخ‌ها‌متعلق به اداره واسطه را ثبت می‌نماید. فویدوروت
(بارنامه) مخصوص (((( سالیانه و به طور سری برای هر دفتر مبادله فرستنده و هر یک
از ادارات‌واسطه شماره‌گذاری می‌شوند آخرین شماره سال بایستی روی اولین فویدوروت
(بارنامه) سال بعد ذکر شود در روابط دریایی فویدوروت (بارنامه)(((( بایستی تا
آنجا که ممکن است با نام کشتی حامل دپش تکمیل شود.
ماده صد و بیست و یک – بارنامه ساده شده (مختصر شده).
1 – بارنامه‌های مختصر شده در موارد پیش‌بینی شده در ماده ۵۱ بند ۲ و ۳
مقاوله‌نامه تنظیم می‌شوند.
2 – وقتی که سهم‌بندی (کت‌پارهای) زمینی دریایی به طور یک جا و بر حسب طبقه‌بندی
اوزان و تعداد امانات معمول می‌گردد. تعداد امانات برای هر‌یک از طبقات وزن معینه
در روی بارنامه مربوطه ذکر و میزان (کت‌پار) مطابق با تعداد امانات معین و نوشته میشود.
اماناتی که مجدداً به مقصد تازه‌ای فرستاده می‌شدند، یکایک ثبت شده و در مقابل هر
یک از آنها مبلغ هزینه متعلقه امانت، هنگام تحویل آن به اداره‌واگذارکننده ذکر
میشود. اماناتی که دستمزد اضافی به آنها، تعلق می‌گیرد، مانند امانات ارسالی
ترانزیتی مکشوفه تلقی شده و این گونه امانات یکایک با‌ذکر نرخ مربوطه ثبت می‌شوند.
3 – وقتی که مبلغ حساب شده به نسبت امانات بایستی به حساب اداره مقصد و احیاناً به
حساب ادارات واسطه ریخته شود، تعداد امانات با ذکر‌حاصل ضرب دستمزد حمل اماناتی که
دپش را تشکیل داده‌اند در روی بارنامه نوشته میشود، اگر مبلغ حساب شده برای
امانات منحصر به کلیه‌دستمزد حمل باشد و فقط دستمزد حمل امانات مجدداً فرستاده شده
یا ارسالی به طور ترانزیت مکشوفه به حساب نیامده باشد تنها این دو دسته از‌امانات
(امانات مجدداً فرستاده شده و ترانزیتی مکشوفه) و همچنین امانات با قیمت اظهار شده
بایستی مستقلاً و جداگانه ثبت گردند. در این صورت‌نرخ بیمه باری امانات اخیرالذکر
ثبت نمی‌شود اگر این مبلغ فقط شامل ( کت‌پارهای) زمینی و دریایی باشد بایستی طبق
بند ۲ برای سهمیه‌بندی نرخهای‌اضافی آن اقدام شود.
4 – چنانچه برای اداره مقصد و احیاناً برای ادارات واسطه بایستی مبالغ به نسبت
کیلوگرم به حساب آنها منظور شود تعداد کیسه‌های تشکیل دهنده‌دپشها و همچنین وزن با
ظرف (((( دپشها بایستی تعیین شوند. برای باقیمانده امانات بایستی مطابق بند ۳
رفتار گردد.
ماده صد و بیست و دو – ارسال دپشهای سر به مهر.
1 – به طور کلی ارسال دپشهای سر به مهر – ظروف (کیسه – سبد – ظروف چهار گوش و
غیره) بایستی طبق رویه پیش‌بینی شده در ماده ۱۵۶ بند ۴ و۵ و ۱۰ و ۱۲ و ۱۳
آیین‌نامه اجرایی قرارداد برای کیسه‌های محتوی نامه طبق شرایط زیر علامتگذاری و
بسته‌بندی و اتیکت زده شده باشد:
الف – اتیکتها بایستی به رنگ زرد و مایل به گلی باشند شرایط و مندرجات آنها
بایستی مطابق با نمونه‌های (((( و (((( (ضمیمه) باشد.
5- برای ظروف غیر از کیسه – یک نوع بسته‌بندی مخصوص دیگر نیز ممکن است قبول شود به
شرطی که محتوی آن به قدر کافی حفظ گردد.
ج – اتیکتها یا عنوان ظروف بسته محتوی امانات هوایی بایستی دارای عبارت و یا
اتیکت ((((((((((( (پست هوایی) باشند.