ماده ۱ – هدف:
مرکز تحقیقات روستایی برای انجام وظایف قانونی پیش‌بینی شده در ماده ۱۵ قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی و همچنین بررسی نتایج اجرای قوانین و مقررات اصلاحات ارضی و تشکیل شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و ثمرات حاصل از تشکیل خانه‌های فرهنگ روستایی و موضوعات مربوط به امور اقتصادی و اجتماعی روستاها و سایر امور تحقیقاتی که به وسیله اصلاحات ارضی و تعاون روستایی برای این مرکز تعیین خواهد شد تشکیل می‌شود.
ماده ۲ – وظایف:
الف – تحقیق و مطالعه برای انجام وظایف پیش‌بینی شده در ماده (۱) این اساسنامه.
ب – تحقیق و مطالعه درباره طرحها و موضوعاتی که از طرف وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی به مرکز ارجاع می‌گردد.
ج – ایجاد ارتباط و همکاری با مؤسسات مشابه داخلی و خارجی به پیشنهاد رییس مرکز تحقیقات روستایی و تصویب وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی.
د – ایجاد تأسیس کتابخانه و مرکز اسناد و مدارک و نشر کتاب مربوط به مسایل روستایی تا آن جا که ارتباط با وظایف وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی دارد از طریق ترجمه و تألیف و یا چاپ گزارشهای تحقیقاتی.
ه – شرکت در کنفرانسها و سمینارهای داخلی و خارجی و همچنین تشکیل این قبیل سمینارها در تهران و شهرستانها به پیشنهاد رییس مرکز تحقیقات روستایی و تصویب وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی
و – همکاری و مبادله اطلاعات با دانشگاه‌ها و مؤسسات علمی و تحقیقاتی داخلی و خارجی که مایل به مطالعه در مسایل روستایی هستند به پیشنهاد رییس مرکز تحقیقات روستایی و تصویب وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی
ماده ۳ – سازمان:
مرکز تحقیقات روستایی دارای شورای عالی – شورای تحقیقاتی – رییس – معاون تحقیقاتی و معاون اداری و به تعداد لازم محقق و کارشناس و کارمندان فنی و دفتری خواهد بود.
ماده ۴ – شورای عالی:
شورای عالی مرکب از افراد زیر خواهد بود:
وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی
معاون وزارت اصلاحات ارضی در امور شرکتهای سهامی زراعی.
معاون طرح و بررسیهای وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی.
مدیر عامل سازمان مرکزی تعاون روستایی.
رییس سازمان اصلاحات ارضی.
دو نفر دیگر از اشخاص بصیر و مطلع به انتخاب وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی
تبصره ۱ – وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و در غیاب وی معاون وزارت اصلاحات ارضی در امور شرکتهای سهامی زراعی عهده‌دار ریاست جلسات شورای عالی خواهد بود.
تبصره ۲ – تصمیمات لازم در شورای عالی به اکثریت آراء اتخاذ خواهد شد.
ماده ۵ – وظایف شورای عالی به شرح زیر می‌باشد:
الف – اتخاذ تصمیم درباره سازمان و بودجه مرکز تحقیقات روستایی که از طرف رییس مرکز تهیه و پیشنهاد می‌شود.
ب – اتخاذ تصمیم درباره خط مشی و برنامه کار مرکز تحقیقات روستایی به پیشنهاد رییس مرکز تحقیقات روستایی.
ج – اتخاذ تصمیم درباره آیین‌نامه‌های اجرایی تحقیقاتی که از طرف رییس مرکز تهیه و پیشنهاد می‌شود.
د – بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به سایر پیشنهادات مطروحه وسیله رییس مرکز تحقیقات روستایی در حدود وظایف محوله به این مرکز.
ماده ۶ – شورای تحقیقاتی مرکب از افراد زیر خواهد بود:
الف – رییس مرکز تحقیقات روستایی.
ب – یک نفر کارشناس برنامه‌ریزی در مسایل روستایی که از طرف مدیر عامل سازمان برنامه معرفی خواهد شد.
ج – سه نفر از اشخاص بصیر و مطلع به انتخاب رییس مرکز تحقیقات روستایی.
تبصره ۱ – مرکز تحقیقات روستایی می‌تواند عنداللزوم علاوه بر اعضای فوق‌الذکر نمایندگان مؤسسات تحقیقاتی مختلف دانشگاه‌های کشور را جهت اظهار نظر مشورتی و شرکت در مذاکرات شورای تحقیقاتی دعوت نماید. ولی این قبیل اشخاص برای اتخاذ تصمیمات متخذه به وسیله شورای تحقیقاتی حق رأی نخواهند داشت.
تبصره ۲ – تصمیمات لازم در شورای تحقیقاتی به اکثریت آراء (نصف به علاوه یک اعضاء دائم شورای تحقیقاتی) اتخاذ خواهد شد.
ماده ۷ – وظایف شورای تحقیقاتی:
الف – اتخاذ تصمیم در مورد چگونگی انجام مطالعات و بررسیهایی که بر عهده مرکز تحقیقات روستایی محول می‌گردد.
ب – اتخاذ تصمیم در مورد انتخاب سازمانها و مراکز تحقیقاتی که برای انجام مطالعات و بررسیهای محوله به مرکز تحقیقات روستایی می‌توانند با انعقاد قراردادهای لازم مورد استفاده مرکز تحقیقات روستایی قرار گیرند.
ج – اتخاذ تصمیم در مورد انتشار کتاب و رسالاتی که به وسیله رییس مرکز تحقیقات روستایی پیشنهاد می‌شود.
د – تهیه برنامه برگزاری کنفرانسها و سمینارهایی که به پیشنهاد رییس مرکز تحقیقات روستایی به تصویب وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی رسیده است.
ه – اظهار نظر مشورتی درباره هر موضوعی که وسیله رییس مرکز تحقیقات روستایی مطرح می‌گردد.
ماده ۸ – رییس مرکز تحقیقات روستایی از طرف وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی منصوب می‌گردد.
تبصره – رییس مرکز تحقیقات روستایی مسئول اجرای مفاد این اساسنامه و مصوبات شورای عالی و شورای تحقیقاتی و اداره کلیه امور اداری و استخدامی و مالی و عقد قراردادهای تحقیقاتی با مؤسسات تحقیقاتی و غیره خواهد بود.
ماده ۹ – منابع مالی مرکز تحقیقات روستایی:
الف – مبالغی که هر سال به عنوان کمک به مرکز تحقیقات روستایی در بودجه وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی منظور می‌گردد.
ب – مبالغی که بر اساس طرح‌های مصوب از طرف سازمان برنامه در اختیار مرکز تحقیقات روستایی قرار خواهد گرفت.
ج – هدایا و عطایایی که ممکن است از طرف مؤسسات و یا اشخاص به مرکز داده شود.
د – کمکهای مالی احتمالی مؤسسات بین‌المللی.
ه – درآمدهای اختصاصی که در مقابل انجام خدمات تحقیقاتی برای مؤسسات داخلی و خارجی و یا از محل فروش نشریات و یا اموال فرسوده متعلق به مرکز حاصل شود.
ماده ۱۰ – مقررات مربوط به امور مالی و استخدامی مرکز و عقد قراردادها و پرداخت حق‌الزحمه تحقیقاتی و هزینه سفر و فوق‌العاده روزانه مأموریت محققان و کمک محققان و کارشناسان و کارکنان مرکز و همچنین سایر محققانی که به نحوی از انحاء با مرکز همکاری می‌نمایند و نیز میزان فوق‌العاده شغلی که علاوه بر حقوق و مزایای ثابت به هر یک از کارکنان شاغل شرکتهای سهامی زراعی که در واحدهای روستایی خارج از شهرها انجام وظیفه می‌نمایند پرداخت خواهد شد. در حدود اعتبارات مصوبه موجود بر اساس طرح‌هایی خواهد بود که از طرف معاون امور شرکتهای سهامی زراعی وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی یا رییس مرکز تحقیقات روستایی تهیه و به تصویب شورای امور شرکتهای سهامی زراعی (موضوع ماده ۱۷ قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی) خواهد رسید.
اساسنامه فوق مشتمل بر ده ماده و پنج تبصره به استناد تبصره ماده ۲۶ لایحه قانونی اصلاح موادی از قانون تشکیل شرکتهای سهامی زراعی در جلسه روز شنبه بیست و سوم فروردین ماه یک هزار و سیصد و چهل و هشت به تصویب کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستایی مجلس شورای ملی و در جلسه روز شنبه سی‌ام فروردین ماه یک هزار و سیصد و چهل و هشت به تصویب کمیسیون اصلاحات ارضی و تعاون روستایی مجلس سنا رسید.
رییس مجلس سنا – جعفر شریف‌امامی