‌قانون موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی

تاریخ تصویب: ۱۳۴۸/۰۲/۱۱
تاریخ انتشار: ۱۳۴۸/۰۲/۲۲

ماده واحده – موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی که مشتمل بر یک مقدمه و ۹ ماده و دو نامه‌ و جوابهای آن ضمیمه می‌باشد و در تاریخ ۱۶ آبان ۱۳۴۷ برابر با ۷ نوامبر ۱۹۶۸ در بن به امضای نمایندگان مختار دولتین رسیده است تصویب و به‌ دولت اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

‌قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن موافقتنامه ضمیمه پس از تصویب مجلس سنا در تاریخ روز دوشنبه ۱۳۴۷.۱۲.۱۲ در جلسه روز پنجشنبه یازدهم‌ اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و چهل و هشت به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
‌رییس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی



موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان درباره همکاری فنی

دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان‌ بر اساس مناسبات دوستانه موجود بین دو کشور و مردمان آن
‌و
‌نظر به اشتیاق طرفین به تحکیم این مناسبات و با توجه به علاقه مشترک آنان به تشویق و توسعه اقتصادی و فنی کشورهای خود
‌و
‌با وقوف به منافعی که از همکاریهای فنی نزدیکتر برای دو کشور حاصل خواهد شد به شرح زیر موافقت نمودند:

‌ماده ۱ –
(۱) – طرفین متعاهدین اهتمام خواهند کرد که در امور فنی با یکدیگر یاری و همکاری کنند.
2 – الف – این همکاری بر اصل مشارکت مبتنی خواهد بود و هر یک از طرفین با بذل کمکهای مالی و غیره موجبات اجرای توافقهای مقرر در بند ۳ این‌ ماده را فراهم خواهد ساخت.
ب – درباره دیگر کمکهای مربوط به مشارکت که مشمول مقررات این موافقتنامه یا مفاد توافق‌های مقرره در بندهای ۳ این ماده نباشد طرفین به اقتضای‌ مورد توافق خواهند کرد.
3 – طرفین متعاهدین بر اساس این موافقتنامه در مورد هر یک از طرح‌های مربوط به همکاریهای فنی توافقهای ویژه‌ای به عمل خواهند آورد.


‌ماده ۲ – چنین همکاری فنی ممکن است مقرر دارد که دولت جمهوری فدرال آلمان به تقاضای دولت شاهنشاهی ایران:
1 – مدارس و کارگاه‌های آموزشی و مراکز تعلیماتی و نیز مؤسسات صنعتی نمونه در ایران تأسیس کند و معلمین و متخصصین آلمانی اعزام دارد و‌ وسایل و تجهیزات فراهم آورد.
2 – مشاورینی را مأمور کند که در زمینه طرح‌های ویژه مطالعاتی به عمل آورند.
3 – کارشناسانی را برای انجام کارهای ویژه به ایران اعزام – تجهیزات و لوازم کارشان را تأمین کند.
4 – مستشارانی در اختیار دولت شاهنشاهی ایران قرار دهد.


‌ماده ۳ – در کادر همکاری فنی دولت جمهوری فدرال آلمان اهتمام خواهد نمود که:
1 – بورسهای تعلیمات فنی در مؤسسات آلمانی در اختیار دانشجویان ایرانی بگذارد.
2 – موجبات کارآموزی کارآموزان ایرانی را در مدارس حرفه‌ای و مؤسسات صنعتی آلمان فراهم سازد.
3 – موجبات کارآموزی یا کارآموزی دامنه‌دارتر معلمین و متخصصین ایرانی را در جمهوری فدرال آلمان تأمین کند.
4 – همکاران ایرانی متخصصین آلمانی را تحت کارآموزی لازم قرار دهد تا بتوانند در مورد طرح‌هایی که در دست اجراء است به موقع خود جانشین‌ متخصصین آلمانی شوند.


‌ماده ۴ – در کادر همکاری فنی و به اقتضای ضرورت هر مورد دولت شاهنشاهی ایران:
1 – برای اجرای طرحها – زمین و ساختمانهای لازم منجمله لوازم و اثاثیه ساختمانهایی را که از طرف دولت جمهوری فدرال آلمان تهیه نمی‌شود فراهم خواهد نمود.
2 –
الف – اقلام وسایل و تجهیزات و سایر کالاهایی را که دولت جمهوری فدرال آلمان در اجرای طرحها به ایران تحویل می‌دهد و پس از ورود به خاک‌ ایران متعلق به ایران خواهد شد همان طوری که در قوانین ایران پیش‌بینی شده است از پرداخت حقوق گمرکی و سایر عوارض و مالیاتها معاف خواهد‌کرد و عوارض بندر و هزینه حمل و نقل و هزینه بیمه کالاهای مذکور و نیز مخارج دیگری را که از محل ورود الی مقصد به آن تعلق گیرد به عهده خواهد‌ گرفت.
ب – پرداخت عوارض بندری و حقوق گمرکی و مخارج حمل و نقل و بیمه از محل ورود الی مقصد و نیز سایر مخارج و عوارض را به کالاهایی که‌ دولت جمهوری فدرال به منظور استفاده موقت در یک طرح به ایران تحویل می‌دهد به عهده خواهد گرفت و در چنین موردی ممکن است پرداخت این‌ قبیل عوارض و مخارج را مؤسسات ذینفع ایرانی عهده‌دار شوند.
ج – تعیین این که آیا وسایل و تجهیزات و کالاها مشمول جزء (‌الف) یا (ب) این بند تلقی خواهد شد منوط به ترتیبات مخصوصی است که طبق بند ۳‌ ماده اول این موافقتنامه به عمل آمده است.
3 – پرداخت هزینه بهره‌برداری و نگهداری طرحها را در ایران عهده‌دار خواهد شد.
4 – کارمندان کمکی ایرانی را که مورد نیاز باشند فراهم خواهد کرد.
5 – مراقبت خواهد کرد همکاران ایرانی مناسبی برای متخصصین آلمانی انتخاب شوند تا در موقع مقتضی جانشین متخصصین آلمانی گردند – در‌ مواردی که قرار شود این همکاران ایرانی در دولت جمهوری فدرال آلمان دوره کارآموزی طی کنند دولت شاهنشاهی ایران در فرصت مناسب عده کافی‌ داوطلب کارآموزی معرفی خواهد کرد. این کارآموزان فقط از میان آن عده معرفی خواهند شد که تعهد سپرده باشند در بازگشت به ایران حداقل مدت پنج‌سال مرجحاً در طرح مربوط به کار بپردازند.


‌ماده ۵ –
1 – در کادر همکاری فنی و با توجه به مقررات ماده ۲ موافقتنامه حاضر دولت شاهنشاهی ایران:
‌الف – متخصصین آلمانی را از پرداخت مالیات بر حقوقی که در ازاء انجام خدمت طبق این موافقتنامه از منابع آلمانی دریافت می‌دارند معاف خواهد‌ داشت.
ب – متخصصین آلمانی را که از منابع ایرانی حقوق دریافت نمی‌دارند از پرداخت هزینه‌های مربوط به صدور پروانه کار از طرف مقامات ذیصلاحیت‌ ایرانی معاف خواهد نمود.
ج – متخصصین آلمانی را از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و دیگر حقوق وارداتی و همچنین سود بازرگانی بابت لوازم شخصی و اثاثیه منزل که‌ جهت استفاده و رفع احتیاجات متخصصین و خانواده آنها در استقرار اولیه به ایران وارد می‌گردد معاف خواهد کرد.
‌د – متخصصین آلمانی را از پرداخت حقوق و عوارض گمرکی و سایر حقوق وارداتی و سود بازرگانی و همچنین عوارض دولتی و شهرداری بابت یک‌ دستگاه اتومبیل سواری که برای استفاده شخصی به ایران وارد می‌کنند معاف خواهد نمود.

۲ – همسر و فرزندان و منسوبین درجه اول به مفهوم قوانین ایران که تحت تکفل متخصصین باشند – اعضای خانواده او محسوب خواهند شد.

۳ – لوازم شخصی و اثاثیه منزل متخصص آلمانی باید با وضع و احتیاجات وی در طول مدت انجام وظایفی که طبق مفاد این موافقتنامه به او محول‌ می‌شود متناسب باشد – لوازم و اثاثیه مزبور باید قبل یا حداکثر شش ماه پس از ورود متخصص یا اعضای خانواده او به ایران وارد کشور شود.

۴ – هر گاه وسایل و اثاثیه‌ای که به موجب جزء (ج) و (‌د) این ماده وارد شده در ایران به دیگری منتقل یا فروخته شود – متخصص آلمانی ملزم است‌ کلیه حقوق و عوارض گمرکی و سایر حقوق وارداتی و سود بازرگانی و عوارض دولتی و همچنین سایر مخارج و هزینه‌های متعلقه را طبق مقررات‌ جاری مربوطه بپردازد.


‌ماده ۶ –
1 – در کادر همکاری فنی و طبق مقررات ماده ۲ موافقتنامه حاضر دولت شاهنشاهی ایران:
‌الف – به متخصصین آلمانی و افراد خانواده آنها در مدت مأموریتشان اجازه خواهد داد در هر موقع که طبق مقررات جاریه به کشور وارد یا از آن خارج‌ شوند و نیز پروانه اقامت لازم جهت آنان صادر خواهد نمود.
ب – وضع حقوقی و وظایف متخصصین را در پروانه اقامت آنها تأیید خواهد نمود.

۲ – متخصصین آلمانی به هیچ نوع فعالیتی غیر از آن چه در موافقتنامه حاضر پیش‌بینی شده است – مبادرت نخواهند نمود و همچنین هیچ یک از افراد‌ خانواده آنها بدون کسب موافقت قبلی دولت شاهنشاهی ایران در شرکتها و مؤسسات خصوصی و یا نزد افراد قبول اشتغال نخواهند کرد.


‌ماده ۷ – مفاد این موافقتنامه حاضر با اصلاحات لازم حسب مورد شامل متخصصین آلمانی که هنگام لازم‌الاجرا شدن این موافقتنامه در کادر همکاری‌ فنی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال آلمان مشغول به کار می‌باشند خواهد گردید.


‌ماده ۸ – موافقتنامه حاضر در مورد “‌لاند” برلن نیز مجری خواهد بود مگر آن که دولت جمهوری فدرال آلمان ظرف سه ماه از تاریخ اجرای موافقتنامه‌ خلاف آن را به دولت شاهنشاهی ایران اعلام دارد.


ماده ۹ – این موافقتنامه از تاریخی که دولت شاهنشاهی ایران به دولت جمهوری فدرال آلمان اعلام کند که تشریفات تصویب آن طبق قوانین اساسی‌ ایران انجام شده است به مرحله اجراء در خواهد آمد و مدت اعتبار آن پنج سال خواهد بود.

۲ – این موافقتنامه به طور ضمنی برای دوره‌های متوالی یکساله تمدید خواهد شد مگر آن که هر یک از طرفین متعاهدین شش ماه قبل از انقضای آن‌ مدت فسخ موافقتنامه را کتباً اعلام بدارد.

۳ – حتی پس از انقضای موافقتنامه حاضر – کلیه طرح‌های همکاری فنی که پیش از انقضای موافقتنامه شروع شده باشد – تا زمان انجام همچنان‌ مشمول مفاد موافقتنامه خواهد بود مگر آن که طرفین به نحو دیگری توافق نمایند.

‌این موافقتنامه در تاریخ ۱۳۴۷.۸.۱۶ در بن در شش متن اصلی که دو متن به زبان آلمانی و فارسی و دو متن انگلیسی است – تنظیم گردید در صورت‌ اختلاف در تفسیر بین متون آلمانی و فارسی – متن انگلیسی نافذ خواهد بود.
‌از طرف دولت شاهنشاهی ایران – از طرف دولت جمهوری فدرال آلمان


‌محرمانه شانزدهم آبان ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت
‌عالی جناب ۱۳۴۷.۸.۱۶
‌افتخار دارم به موافقتنامه همکاری فنی که امروز بین دولت متبوع ما به امضاء رسیده است عطف نموده و در مورد ماده ۵ موافقتنامه مزبور از طرف‌ جمهوری فدرال آلمان انعقاد ترتیبات زیر را پیشنهاد نماید:
‌دولت شاهنشاهی ایران:
1 – پرداخت اجاره‌بها و هزینه نگهداری منازل مبله مناسب برای متخصصین آلمانی و خانواده‌هایشان را تقبل خواهد کرد.
2 – پرداخت هزینه‌های سفرهای موافقت شده مأموریت متخصصین آلمانی را در ایران تقبل خواهد نمود یا علاوه بر واریز مخارج مسافرت و حمل اثاثه‌ فوق‌العاده روزانه مناسبی به آنها پرداخت خواهد کرد.
3 – حقوق گمرکی و سود بازرگانی و دیگر عوارض وارداتی را که متخصصین آلمانی برای ورود کالاهای مصرفی خود می‌پردازند تا معادل مبلغ دویست‌ مارک آلمان در ماه و چنان چه متخصص آلمانی در ایران دارای خانواده باشد معادل یک صد مارک آلمان نیز علاوه بر آن – در مقابل ارائه اسناد مربوطه به‌ متخصصین مزبور مسترد خواهد کرد.
‌چنان چه دولت شاهنشاهی ایران با این پیشنهاد موافق باشد – توصیه می‌نماید که این یادداشت و یادداشت جوابیه آن جناب – به منزله ترتیبات بین‌ دولتین متبوع ما که جزء لاینفک موافقتنامه مذکور در فوق است تلقی شود و همزمان با موافقتنامه به مرحله اجرا درآید.
‌موقع را برای تجدید احترامات فائقه مغتنم می‌شمارد. گئورگ – فردیناند دوکوپنز
‌معاون وزارت امور خارجه جمهوری فدرال آلمان


‌محرمانه شانزدهم آبان ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت
‌عالیجناب ۱۳۴۷.۸.۱۶
‌افتخار دارم وصول نامه مورخ ۱۳۴۷.۸.۱۶ آن جناب را به شرح زیر اعلام:
‌افتخار دارم به موافقتنامه‌های همکاری فنی که امروز بین دولتین متبوع ما به امضاء رسیده است عطف نموده و در مورد ماده ۵ موافقتنامه مزبور از طرف‌ دولت جمهوری فدرال آلمان انعقاد ترتیبات زیر را پیشنهاد نماید.
‌دولت شاهنشاهی ایران:
1 – پرداخت اجاره‌بها و هزینه نگهداری منازل مبله مناسب برای متخصصین آلمانی و خانواده‌هایشان را تقبل خواهد کرد.
2 – پرداخت هزینه سفرهای موافقت شده مأموریت متخصصین آلمانی را در ایران تقبل خواهد کرد یا علاوه بر واریز مخارج مسافرت و حمل اثاثه‌ فوق‌العاده روزانه مناسبی به آنها پرداخت خواهد کرد.
3 – حقوق گمرکی و سود بازرگانی و دیگر عوارض وارداتی را که متخصصین آلمانی برای ورود کالاهای مصرفی خود می‌پردازند تا معادل مبلغ دویست‌ مارک آلمان در ماه و چنان چه متخصص آلمانی در ایران دارای خانواده باشد معادل یک صد مارک آلمان نیز علاوه بر آن – در مقابل ارائه اسناد مربوطه به‌ متخصصین مزبور مسترد خواهد کرد.
‌چنان چه دولت شاهنشاهی ایران با این پیشنهاد موافق باشد – توصیه می‌نماید که این یادداشت و یادداشت جوابیه آن جناب – به منزله ترتیبات بین‌ دولتین متبوع ما که جزء لاینفک موافقتنامه مذکور در فوق است تلقی شود و همزمان با موافقتنامه به مرحله اجرا درآید.
‌و با مفاد آن موافقت نماید.
‌موقع را برای تجدید احترامات فائقه مغتنم می‌شمارد.
‌سپهبد مظفر مالک
‌سفیر شاهنشاه آریامهر در جمهوری فدرال آلمان
‌شانزدهم آبان ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت ۱۳۴۷.۸.۱۶


‌محرمانه
‌عالیجناب
‌افتخار دارم به مذاکراتی که بین وزارت امور خارجه شاهنشاهی ایران و سفارت جمهوری فدرال آلمان در تهران صورت گرفته و امروز منتهی به امضای‌ موافقتنامه همکاری فنی بین دولت جمهوری فدرال آلمان و دولت شاهنشاهی ایران شده است عطف نموده و از طرف دولت متبوع خود انعقاد ترتیبات‌ زیر را پیشنهاد نماید.
1 – هر گاه دولت جمهوری فدرال آلمان در اجرای موافقتنامه مذکور در فوق معلمین و متخصصین و مشاورین و کارشناسان و مستشاران آلمانی (‌که از‌ این پس متخصصین آلمانی خوانده می‌شوند) به ایران اعزام دارد و دولت شاهنشاهی ایران به عنوان کمک بر اساس مشارکت – مخارج زیر را که از اعزام‌ متخصصین آلمانی ناشی می‌شود به عهده خواهد گرفت.
‌پرداخت حق بیمه مربوط به مسئولیتهای حقوقی برای هر ماه اقامت رسمی هر یک از متخصصین آلمانی در ایران – طبق قرارداد بیمه‌ای که بین (‌انجمن‌ آلمانی برای تشویق کشورهای در حال رشد) واقع در فرانکفورت ماین به عنوان بیمه‌گذار و شرکت بیمه یورکشایر با مسئولیت محدود واقع در لندن برای‌ هر یک از متخصصین منعقد می‌گردد. این بیمه بر اساس قرارداد بیمه مزبور مسئولیتهای قانونی حقوق خسارات ناشیه از غفلت متخصصین آلمانی به‌سبب انجام وظایف طبق موافقتنامه مذکور در فوق را حداکثر تا مبلغ ۷۵۰۰۰۰ (‌هفتصد و پنجاه هزار) مارک در مورد خسارات وارده بر اشخاص و‌حداکثر مبلغ ۵۰۰۰۰۰ (‌پانصد هزار) مارک در مورد خسارات وارد بر اموال شامل خواهد شد. انجمن آلمانی فوق‌الذکر باید حق بیمه را قبلاً بپردازد و‌ سپس قبوض مربوطه را مرجحاً تا تاریخ ۳۰ ژوئن و ۳۱ دسامبر هر سال (‌شش‌ماهه) به مؤسسه ایرانی دریافت‌کننده مربوطه ارائه داده وجوه پرداختی را‌ دریافت دارد.
‌بازپرداخت وجوه بابت حق بیمه باید به محض ارائه قبوض به ارزی که انجمن آلمانی حق بیمه را به آن پرداخت نموده است صورت پذیرد.
‌دولت شاهنشاهی ایران کلیه مساعدتهای ممکنه را در حدود تسهیلاتی که در اختیار دارد نسبت به متخصصین آلمانی در انجام وظایفی که طبق‌ موافقتنامه مذکور در فوق به آنها محول شده است مبذول خواهد کرد.
‌چنان چه دولت شاهنشاهی ایران با این پیشنهاد موافق باشد توصیه می‌نماید که این یادداشت و یادداشت جوابیه آن جناب جزء لاینفک موافقتنامه تلقی‌ گردد و همزمان با موافقتنامه به مرحله اجراء درآید.
‌موقع را برای تجدید احترامات فائقه مغتنم می‌شمارد.
‌گئورگ – فردیناند دوکوپنز
‌معاون وزارت امور خارجه جمهوری فدرال آلمان


‌محرمانه ۱۳۴۷.۸.۱۶
‌عالیجناب
‌افتخار دارم به مذاکراتی که بین وزارت امور خارجه شاهنشاهی ایران و سفارت جمهوری دولت فدرال آلمان در تهران صورت گرفته و امروز منتهی به‌امضای موافقتنامه همکاری فنی بین دولت جمهوری فدرال آلمان و دولت شاهنشاهی ایران شده است عطف نموده و از طرف دولت متبوع خود انعقاد‌ ترتیبات زیر را پیشنهاد نماید.
1 – هر گاه دولت جمهوری فدرال آلمان در اجرای موافقتنامه مذکور در فوق معلمین و متخصصین و مشاورین و کارشناسان و مستشاران آلمانی (‌که از‌ این پس متخصصین آلمانی خوانده می‌شوند) به ایران اعزام دارد و دولت شاهنشاهی ایران به عنوان کمک بر اساس مشارکت – مخارج زیر را که از اعزام‌ متخصصین آلمانی ناشی می‌شود به عهده خواهد گرفت.
‌پرداخت حق بیمه مربوط به مسئولیتهای حقوقی برای هر ماه اقامت رسمی هر یک از متخصصین آلمانی در ایران – طبق قرارداد بیمه‌ای که بین (‌انجمن‌ آلمانی برای تشویق کشورهای در حال رشد) واقع در فرانکفورت ماین به عنوان بیمه‌گذار و شرکت بیمه یورکشایر با مسئولیت محدود واقع در لندن برای‌هر یک از متخصصین منعقد می‌گردد. این بیمه بر اساس قرارداد بیمه مزبور مسئولیتهای قانونی حقوق خسارات ناشیه از غفلت متخصصین آلمانی به‌سبب انجام وظایف طبق موافقتنامه مذکور در فوق را حداکثر تا مبلغ ۷۵۰۰۰۰ (‌هفتصد و پنجاه هزار) مارک در مورد خسارات وارده بر اشخاص و‌حداکثر مبلغ ۵۰۰۰۰۰ (‌پانصد هزار) مارک در مورد خسارات وارد بر اموال شامل خواهد شد. انجمن آلمانی فوق‌الذکر باید حق بیمه را قبلاً بپردازد و‌ سپس قبوض مربوطه را مرجحاً تا تاریخ ۳۰ ژوئن و ۳۱ دسامبر هر سال (‌شش‌ماهه) به مؤسسه ایرانی دریافت‌کننده مربوطه ارائه داده وجوه پرداختی را‌ دریافت دارد.
‌بازپرداخت وجوه بابت حق بیمه باید به محض ارائه قبوض به ارزی که انجمن آلمانی حق بیمه را به آن پرداخت نموده است صورت پذیرد.
‌دولت شاهنشاهی ایران کلیه مساعدتهای ممکنه را در حدود تسهیلاتی که در اختیار دارد نسبت به متخصصین آلمانی در انجام وظایفی که طبق‌ موافقتنامه مذکور در فوق به آنها محول شده است مبذول خواهد کرد.
‌چنان چه دولت شاهنشاهی ایران با این پیشنهاد موافق باشد توصیه می‌نماید که این یادداشت و یادداشت جوابیه آن جناب جزء لاینفک موافقتنامه تلقی‌ گردد و همزمان با موافقتنامه به مرحله اجراء درآید.
‌موقع را برای تجدید احترامات فائقه مغتنم می‌شمارد.
‌سپهبد مظفر مالک
‌سفیر شاهنشاه آریامهر در جمهوری فدرال آلمان


‌موافقتنامه فوق مشتمل بر یک مقدمه و ۹ ماده و دو نامه و جوابهای آن منضم به قانون موافقتنامه بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری فدرال‌ آلمان درباره همکاری فنی می‌باشد.

‌رییس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی