‌آیین‌نامه استخدامی سازمان بیمه‌های اجتماعی [سازمان تأمین اجتماعی]

تاریخ تصویب: ۱۳۴۸/۰۲/۱۳
تاریخ انتشار: ۱۳۴۸/۰۳/۰۵
اطلاعات بیشتر:

به موجب بند ۹ فهرست پیوست ماده واحده قانون فهرست قوانین و احکام نامعتبر در حوزه تأمین اجتماعی، اعلام نسخ شده است.

فصل اول – کلیات

‌ماده ۱ –
الف – کلیه مستخدمین سازمان بیمه‌های اجتماعی مشمول مقررات این آیین‌نامه خواهند بود.

‌تبصره – اعضای شورای عالی و هیأت نظارت و هیأت مدیره و همچنین مدیر عامل سازمان هر گاه کارمند رسمی دستگاه دیگری باشند تابع‌ مقررات استخدامی مربوط به خود خواهند بود.
‌هر گاه مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی بدین مقامات مصوب شوند مدت خدمت آنان در سمت‌های مذکور از هر لحاظ جزء سابقه خدمت‌ ثابت آنان در سازمان بیمه‌های اجتماعی محسوب می‌شود.


‌ماده ۲ – مستخدمین سازمان بیمه‌های اجتماعی غیر از شاغلین مشاغل کارگری از دو نوع خارج نخواهند بود:
‌ثابت و موقت


‌ماده ۳ – مستخدم ثابت کسی است که به موجب حکم برای تصدی یکی از پستهای ثابت سازمان استخدام شده و در یکی از رتبه‌های دوازده‌گانه‌استخدامی مندرج در این آیین‌نامه قرار گیرد.

‌تبصره – واگذاری پستهای سازمانی به اشخاص غیر از مستخدمین ثابت ممنوع است ولی در
صورتی که برای تصدی برخی از پستهای تخصصی‌ نتوان از مستخدمین ثابت استفاده نمود با
تصویب هیأت مدیره می‌توان مستخدم مورد احتیاج را برای تصدی پست مزبور به طور موقت
و مدت معین‌که در هر حال از سه سال تجاوز نخواهد کرد استخدام نمود.

‌ماده ۴ – مستخدم موقت کسی است که به موجب قرارداد برای مدت معین و کار مشخص استخدام می‌شود.

‌تبصره – شرایط استخدامی این قبیل مستخدمین به موجب قراردادهای نمونه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد مدیر عامل سازمان بیمه‌های اجتماعی به‌تصویب هیأت مدیره خواهد رسید.


‌فصل دوم – ورود به خدمت سازمان و انتصابات

‌ماده ۵ – استخدام داوطلبان به خدمت ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی از طریق امتحان
و مسابقه به ترتیب مقرر از طرف هیأت مدیره انجام‌می‌شود.

‌ماده ۶ – داوطلبان ورود به خدمت ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی باید واجد شرایط
زیر باشند:
‌الف – داشتن ۱۸ سال تمام و نداشتن بیشتر از ۴۰ سال تمام.
ب – تابعیت ایران.
ج – انجام خدمت زیر پرچم یا داشتن معافیت قانونی در صورت مشمول بودن.
‌د – نداشتن محکومیت جزایی مؤثر.
ه – عدم محکومیت به فساد عقیده و نداشتن معروفیت به فساد اخلاق و تجاهر به فسق و
معتاد نبودن به مواد مخدر.
‌و – داشتن تحصیلات لازم برای شغل مورد نظر.
‌ز – داشتن صحت مزاج و توانایی انجام کار مربوط.

ماده ۷ – کسانی که در مسابقه ورودی استخدام ثابت قبول می‌شوند قبل از پذیرفته شدن
به خدمت ثابت یک دوره آزمایشی را طی خواهند کرد.

‌ماده ۸ – مدت خدمت آزمایشی داوطلبان ورود به خدمت ثابت در هیچ مورد از شش ماه کمتر و از دو سال بیشتر نخواهد بود.

‌ماده ۹ – افرادی که در ضمن دوره آزمایشی صالح برای ابقاء در خدمت مورد نظر تشخیص داده نشوند بدون هیچ گونه تعهد با صدور حکم برکنار‌ خواهند شد.

‌تبصره – به افرادی که طبق این ماده از خدمت برکنار می‌شوند حقوق مرخصی استحقاقی پرداخت خواهد شد.

‌ماده ۱۰ – کسانی که طبق ماده ۹ به خدمت ثابت پذیرفته نشوند تا یک سال از تاریخ برکناری حق شرکت مجدد در مسابقه ورودی استخدام سازمان‌ بیمه‌های اجتماعی را نخواهند داشت.

‌ماده ۱۱ – افرادی که در دوره آزمایشی لیاقت و کاردانی و علاقه به کار از خود نشان
دهند در پایان دوره آزمایشی به موجب حکم در عداد‌ مستخدمین ثابت منظور و از حقوق و
مزایای قانونی آن برخوردار خواهند شد.

‌تبصره – حقوق دوره آزمایشی برابر حقوق اولین درجه رتبه مربوط خواهد بود و در صورتی که مستخدم به استخدام ثابت پذیرفته شود مدت‌ خدمت آزمایشی جزء سابقه خدمت ثابت وی محسوب می‌گردد.

‌ماده ۱۲ – ارتقاء رتبه‌های مستخدمین ثابت با توجه به مفاد مواد ۱۸ و ۱۹ باید بر
اساس لیاقت و شایستگی و کاردانی و استعداد و رشد فکری و‌ تجارت آنان در مشاغل قبلی
صورت گیرد و سازمان بیمه‌های اجتماعی مکلف است طبق مقرراتی که به پیشنهاد هیأت
مدیره و به تصویب شورای عالی‌سازمان بیمه‌های اجتماعی خواهد رسید شایستگی و
استعداد مستخدمین را مورد بررسی قرار داده و نتیجه را در پرونده استخدامی هر یک از آنها‌ منعکس سازد.
‌این سنجش به نحوی صورت خواهد گرفت که موجب ارشاد و ملاک استحقاق مستخدم برای ارتقاء رتبه یا تغییر شغل و یا لزوم گذراندن دوره کارآموزی‌ جدید باشد.

‌فصل سوم – حقوق و مزایای مستخدمین ثابت

‌ماده ۱۳ – سازمان بیمه‌های اجتماعی مکلف است حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ تصویب
این آیین‌نامه کلیه مشاغل ثابت خود را بر اساس اهمیت‌ وظایف و مسئولیتها و شرایط
تصدی از لحاظ معلومات و تجربه و سایر شرایط کار طبقه‌بندی و به دوازده رتبه تخصیص
داده و برای تأیید به سازمان‌امور اداری و استخدامی کشور پیشنهاد کند. سازمان اخیر
مکلف است ظرف سه ماه نظر خود را در این خصوص به سازمان بیمه‌های اجتماعی اعلام‌ نماید.

‌ماده ۱۴ – استخدام ثابت فقط برای تصدی مشاغل پیش‌بینی شده در یکی از رتبه‌های
دوازده‌گانه مذکور در ماده ۱۳ به عمل خواهد آمد و در هر‌ مورد با توجه به شغلی که
استخدام برای آن صورت می‌گیرد رتبه‌ای که مستخدم جدید در آن قرار خواهد گرفت تعیین خواهد شد.

‌ماده ۱۵ – حقوق ماهانه مستخدمین ثابت مشمول این آیین‌نامه بر مبنای عدد صد (‌برای درجه یکم رتبه یک) تعیین و حداکثر از ۸ برابر آن (‌در‌ آخرین درجه رتبه دوازده) تجاوز نخواهد کرد.

‌تبصره – جدول حقوق موضوع این ماده به تصویب شورای عالی سازمان بیمه‌های اجتماعی خواهد رسید.

‌ماده ۱۶ – ضریب جدول حقوق ماده ۱۵ در هر مورد به پیشنهاد هیأت مدیره به تصویب
شورای عالی سازمان بیمه‌های اجتماعی خواهد رسید. لکن‌ نمی‌تواند از میزان ضریبی که
به ترتیب مندرج در ماده ۳۳ قانون استخدام کشوری تعیین گردیده تجاوز نماید.

‌ماده ۱۷ – مستخدمین ثابت به اعتبار شغلی که برای آن استخدام می‌شود در درجه یک
رتبه مربوط وارد خدمت می‌شود و می‌تواند با رعایت شرایط‌ مقرر در این آیین‌نامه تا
آخرین درجه همان رتبه ترفیع یابد.

‌ماده ۱۸ – مستخدمین در صورت وجود شرایط زیر استحقاق ترفیع درجه در رتبه‌ای که خدمت می‌کنند خواهند داشت:
‌الف – توقف حداقل دو سال در درجه مادون.
ب – رضایت‌بخش بودن خدمات مستخدم در دو سال گذشته.

‌ماده ۱۹ – در صورت وجود شرایط زیر می‌توان مستخدم را از یک رتبه به رتبه بالاتر ارتقاء داد:
‌الف – در رتبه جدید پست سازمانی بلامتصدی وجود داشته باشد.
ب – شرایط احراز پست جدید را دارا باشد.
ج – مسابقه مقرر را با موافقت بگذراند.
‌د – در خدمات گذشته خود ابراز لیاقت و کاردانی نموده باشد.
ه – توقف حداقل دو سال در آخرین رتبه‌ای که خدمت می‌کرده است.

‌تبصره – مستخدمینی که ارتقاء رتبه می‌یابند همواره در درجه‌ای از رتبه جدید قرار خواهند گرفت که حقوق آن درجه با تقریب اضافی به حقوقی که‌مستخدم در درجه رتبه قبلی می‌گرفته است نزدیکتر باشد.

‌ماده ۲۰ – در صورتی که نوع کار و وظایف و مسئولیتهای بعضی از مشاغل سازمان
بیمه‌های اجتماعی اقتضاء نماید که مبالغی علاوه بر حقوق به‌مستخدمین ثابت آن
پرداخت شود مبلغی به عنوان فوق‌العاده شغل به شاغلین آن مشاغل پرداخت خواهد شد.
‌مشاغل مستحق دریافت فوق‌العاده مزبور و میزان این فوق‌العاده و همچنین ازدیاد یا
حذف این فوق‌العاده در مورد مشاغل مختلف طبق طرحی خواهد‌بود که با پیشنهاد هیأت
مدیره و تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور به تصویب شورای عالی سازمان
بیمه‌های اجتماعی برسد.

‌تبصره – مبلغ فوق‌العاده شغل در هر رتبه نمی‌تواند از میزان حقوق آخرین درجه همان رتبه تجاوز کند.

‌ماده ۲۱ – به مستخدمینی که وضع خدمتی آنان ایجاب کند که علاوه بر ساعات اداری
مشغول کار باشند فوق‌العاده اضافه کار متناسب با ساعات کار‌ اضافی پرداخت خواهد شد.
‌مأخذ محاسبه فوق‌العاده اضافه کار حاصل ضرب (۱۶۰). (۱) حقوق ثابت و فوق‌العاده
شغل ماهانه در ساعات کار اضافی خواهد بود و به یک نفر در‌یک ماه بیش از پنجاه ساعت
فوق‌العاده اضافه کار پرداخت نخواهد شد.

‌ماده ۲۲ – به مستخدمینی که برای انجام وظیفه خاصی به مأموریت اعزام می‌شوند و جهت انجام مأموریت به تشخیص سازمان بیمه‌های اجتماعی‌ ناچار به توقف شبانه در محل مأموریت باشند فوق‌العاده روزانه پرداخت می‌گردد.

‌ماده ۲۳ – پرداخت فوق‌العاده‌های روزانه اشتغال خارج از مرکز خارج از کشور، کسر صندوق تضمین و جبران هزینه‌های ایاب و ذهاب، سفر و نقل‌ مکان به مستخدمین سازمان بیمه‌های اجتماعی تابع مقررات قانون استخدام کشوری می‌باشد.

‌ماده ۲۴ – سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌تواند به مستخدمینی که خدمت برجسته‌ای انجام دهند پاداش حسن خدمت پرداخت نمایند.
‌جمع این نوع پاداش در هر سال نباید از مجموع حقوق و مزایای یک ماه مستخدم تجاوز نماید.

‌ماده ۲۵ – سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌تواند در صورت وجود اعتبار در بودجه مصوب و در صورت رضایت از طرز خدمت مستخدمین خود‌علاوه بر پاداش مقرر در ماده ۲۴ معادل یک ماه حقوق و و مزایا با تصویب شورای عالی سازمان به آنها پرداخت نماید. در هر حال مجموع پاداش‌ پرداختی به کارکنان به هیچ عنوان از دو ماه حقوق و مزایای سالیانه مستخدمین تجاوز نخواهد نمود.

‌فصل چهارم – امور رفاه

‌ماده ۲۶ – مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی سالی ۳۰ روز حق مرخصی با استفاده از حقوق و مزایای ماهانه را طبق برنامه‌ای که از طرف‌ سازمان تنظیم می‌شود خواهند داشت.

‌تبصره ۱ – هر گاه اعطای مرخصی به مستخدم از لحاظ سازمان بیمه‌های اجتماعی مقدور نباشد مرخصی مستخدم برای استفاده در سال بعد ذخیره‌ خواهد شد.

‌تبصره ۲ – حداکثر مدت مرخصی ذخیره ۶۰ روز می‌باشد.

‌تبصره ۳ – مرخصی ذخیره شده قبل از تصویب این آیین‌نامه مشمول محدودیت فوق نخواهد بود. ‌طرز استفاده از این قبیل مرخصی تابع برنامه‌ای می‌باشد که از طرف سازمان بیمه‌های اجتماعی تنظیم می‌شود.

‌تبصره ۴ – تعطیلات واقع در دوران مرخصی جزو ایام مرخصی محسوب می‌گردد.

‌تبصره ۵ – [الحاقی ۱۳۶۵/۷/۸]
کارکنان سازمان‌های منطقه‌ای بهداری استانها که به علت شرایط خاص زمان جنگ، از تاریخ ۱۳۵۹.۶.۳۱ از مرخصی استحقاقی خود‌ استفاده ننموده‌اند و یا تا پایان جنگ نتوانند استفاده نمایند، همچنین کارکنانی که به علت ضرورتهای اداری به تشخیص رییس سازمان نتوانند از‌ مرخصی استحقاقی خود استفاده نمایند مدت مرخصی استحقاقی استفاده نشده آنان مازاد بر مدت مذکور در تبصره ۲ ذخیره خواهد شد.

ماده ۲۷ – مستخدم ثابت می‌تواند با موافقت سازمان بیمه‌های اجتماعی در تمام مدت خدمت حداکثر تا دو سال از مرخصی بدون حقوق استفاده‌ نماید و مدت مرخصی بدون حقوق به هیچ وجه جزء سابقه خدمت مستخدم محسوب نمی‌شود.

‌تبصره ۱ – در صورتی که مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی به یکی از مقامات دولتی مذکور در ماده ۳ قانون استخدام کشوری منصوب‌ و یا به نمایندگی مجلسین انتخاب یا منصوب شوند خدمت آنان در مدت تصدی مقامات مذکور یا نمایندگی مجلسین در حکم مرخصی بدون استفاده از‌ حقوق خواهد بود. در صورتی که این قبیل مستخدمین حق بیمه سهم خود و کارفرما را پرداخت نمایند این مدت جزء سابقه بیمه آنان منظور خواهد‌شد.

‌تبصره ۲ – حفظ پست سازمانی مستخدمینی که از مرخصی بدون حقوق استفاده می‌کنند الزامی نیست و در صورتی که پس از پایان این مرخصی‌ پستی مناسب برای آنان موجود نباشد به حال آماده به خدمت درمی‌آیند.

‌ماده ۲۸ – مستخدمین در صورت ابتلاء به بیماریهایی که مانع اجرای وظایف آنان باشد از مرخصی استعلاجی با دریافت حقوق و مزایای ماهانه‌ استفاده خواهند کرد.
‌حداکثر مدت استفاده از مرخصی استعلاجی با حقوق و مزایای ماهانه جز در مورد بیماریهای صعب‌العلاج ۴ ماه در سال خواهد بود.

‌تبصره – به زنانی که مستخدم سازمان بیمه‌های اجتماعی هستند در صورتی که باردار شوند با گواهی پزشک معتمد سازمان بیمه‌های اجتماعی ۶۰‌ روز مرخصی به عنوان مرخصی زایمان اعطاء می‌شود.
‌این مرخصی جزو مرخصی استعلاجی مستخدم محسوب است و ابتدای آن حداکثر ۳۰ روز قبل از زایمان و انتهای آن در هر حال ۳۰ روز پس از آن‌ تجاوز نخواهد کرد.

‌ماده ۲۹ – کیفیت و نحوه استفاده مستخدمین سازمان بیمه‌های اجتماعی از مقررات بیمه
و بازنشستگی بر اساس قانون بیمه‌های اجتماعی به‌موجب آیین‌نامه خاصی خواهد بود که
بنا به پیشنهاد هیأت مدیره و به تصویب شورای عالی سازمان بیمه‌های اجتماعی برسد.

‌ماده ۳۰ – سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌تواند برای مستخدمینی که شغل آنان ایجاب کند لباس کار متناسب با محیط و وظایف آنان تهیه نماید.

‌فصل پنجم – تکالیف عمومی مستخدمین

‌ماده ۳۱ – مستخدمین سازمان بیمه‌های اجتماعی مکلفند طبق برنامه اوقات کار که به تصویب هیأت مدیره خواهد رسید در محل خدمت خود‌حضور یافته و وظایف محوله را انجام دهند.

ماده ۳۲ – پرداخت حقوق و مزایا در مقابل انجام کار است.
‌مقررات مربوط به حضور و غیاب مستخدمین سازمان به پیشنهاد مدیر عامل و تصویب هیأت مدیره تعیین خواهد شد.

‌ماده ۳۳ – مستخدم سازمان بیمه‌های اجتماعی مکلف است در حدود قوانین و مقررات
احکام و دستورات رؤسای مافوق خود را انجام دهد. اگر‌ مستخدم حکم یا دستور مقام
مافوق را بر خلاف قوانین و مقررات تشخیص دهد مکلف است کتباً مغایرت دستور را با
قوانین و مقررات به مقام مافوق‌ اطلاع دهد و در صورتی که بعد از این اطلاع مقام
مافوق کتباً اجرای دستور خود را تأکید کرد مستخدم مکلف به اجرای دستور صادر خواهد بود.

‌ماده ۳۴ – مستخدم سازمان بیمه‌های اجتماعی از هر نوع عملی که موجب ایجاد وقفه در انجام وظایف و تعهدات سازمان بیمه‌های اجتماعی شود‌ ممنوع است.
‌رسیدگی به تقصیر و تخلف اداری و یا قصور مستخدمین در انجام وظایف و تعیین مجازات آنها به عهده دادگاه اداری است. چگونگی تشکیل دادگاه‌ اداری و رسیدگی به موجب آیین‌نامه دادرسی اداری موضوع تبصره ۱ ماده ۵۸ قانون استخدام کشوری خواهد بود.

‌ماده ۳۵ – انواع مجازاتهای اداری به قرار زیر است:
‌الف – توبیخ کتبی با درج در پرونده خدمت.
ب – کسر حقوق و فوق‌العاده‌های ماهانه مستخدم تا یک سوم حداکثر تا سه ماه.
ج – کسر حقوق و فوق‌العاده‌های ماهانه مستخدم تا یک سوم از سه ماه تا شش ماه.
‌د – انفصال موقت حداکثر تا مدت یک سال.
ه – انفصال دائم از خدمت سازمان بیمه‌های اجتماعی.

‌تبصره ۱ – رؤسای ادارات – شعب – بیمارستانها – واحدهای مستقل و مقامات معادل یا
بالاتر از آنان می‌توانند به تشخیص خود و بدون مراجعه‌ به دادگاه اداری کتباً و با
ذکر دلیل مجازات مندرج در بند الف این ماده را در مورد مستخدم متخلف تابع خود معمول دارند.

‌تبصره ۲ – مقامات مندرج در تبصره ۱ بدون مراجعه به دادگاه داوری و با تأیید مدیر عامل سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌توانند کتباً و با ذکر دلایل‌ مجازات مندرج در بند (ب) این ماده را در مورد مستخدم متخلف تابع خود معمول دارند.

‌تبصره ۳ – مدیر عامل سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌تواند رأساً و بدون مراجعه به
دادگاه اداری هر یک از مجازاتهای مندرج در بندهای الف – ب -ج را کتباً با ذکر دلیل
در مورد مستخدم متخلف سازمان بیمه‌های اجتماعی اعمال نماید همچنین مجازات مندرج در
بند (‌د) را با تأیید هیأت مدیره تا‌مدت یک ماه در مورد مستخدم متخلف معمول دارد.


‌فصل ششم – حقوق استخدامی مستخدمین

‌ماده ۳۶ – مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌توانند در مورد تضییع حقوق استخدامی خود به هیأت رسیدگی شکایت کنند.
‌هیأت رسیدگی مرکب است از سه نفر که از طرف سازمان بیمه‌های اجتماعی تعیین می‌شوند.

‌تبصره – ترتیب تشکیل جلسات و نحوه رسیدگی و اخذ رأی در هیأت مذکور به موجب مقرراتی خواهد بود که به تصویب شورای عالی می‌رسد.

‌ماده ۳۷ – رأی هیأت رسیدگی برای سازمان بیمه‌های اجتماعی لازم‌الاجرا است و هرگاه مستخدم به رأی صادره معترض باشد می‌تواند ظرف ده‌ روز از تاریخ ابلاغ رأی به دیوان عالی کشور مراجعه نماید.

‌ماده ۳۸ – مستخدم ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌تواند با دو ماه اعلام قبلی از
خدمت سازمان بیمه‌های اجتماعی استعفا کند. استعفای‌ مستخدم رافع تعهدات او در برابر
سازمان بیمه‌های اجتماعی نخواهد بود. استعفا از تاریخی تحقق می‌یابد که سازمان
بیمه‌های اجتماعی کتباً با آن‌موافقت کند. سازمان بیمه‌های اجتماعی باید ظرف دو ماه
از تاریخ وصول استعفا رد یا قبول استعفا را کتباً اعلام دارد اگر در پایان دو ماه
مذکور رد یا‌قبول استعفا اعلام نگردد این امر در حکم قبول استعفا تلقی خواهد شد.

‌ماده ۳۹ – استخدام مجدد مستخدم ثابت که طبق ماده ۳۸ این آیین‌نامه استعفا کرده
است در صورت احتیاج به وجود او مانعی ندارد. سن این قبیل‌ مستخدمین به شرط واجد
بودن کلیه شرایط استخدام نباید از ۴۰ سال به علاوه مدتی که به صورت ثابت در سازمان
بیمه‌های اجتماعی خدمت کرده‌است تجاوز نماید.

‌تبصره ۱ – سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌تواند این قبیل افراد را از طی دوره خدمت آزمایشی موضوع ماده ۸ معاف کند.

‌تبصره ۲ – چنان چه این افراد داوطلب خدمت در رتبه استخدامی سابق خود یا رتبه پایین‌تر باشند سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌تواند آنان را از‌ گذرانیدن امتحان معاف سازد.

‌ماده ۴۰ – در صورتی که مستخدم ثابت مدت پانزده روز بدون عذر موجه در محل خدمت خود
حاضر نشود از تاریخ ترک خدمت مستعفی شناخته‌شده و استخدام مجدد او به هر عنوان در
سازمان بیمه‌های اجتماعی ممنوع است. تشخیص عذر موجه با مدیر عامل سازمان بیمه‌های اجتماعی خواهد‌بود.


‌فصل هفتم – مقررات مختلف

‌ماده ۴۱ – سازمان بیمه‌های اجتماعی جز در موارد مصرح در این آیین‌نامه نمی‌تواند مستخدم ثابت را از پست سازمانی برکنار کند مگر این که بر‌اساس مقررات این آیین‌نامه بلافاصله او را به پست سازمانی دیگر منصوب نماید.

‌تبصره – در صورتی که سازمان بیمه‌های اجتماعی مستخدم را به پستی که در رتبه پایین‌تر قرار دارد منصوب نماید در رتبه جدید حقوق دریافتی‌ قبلی مستخدم به وی پرداخت می‌شود و دریافت اضافه حقوق بعدی مستخدم در رتبه جدید تابع مفاد ماده ۱۸ این آیین‌نامه خواهد بود.

‌ماده ۴۲ – در صورتی که به علت حذف پست سازمانی یا انحلال واحدی از تشکیلات سازمان بیمه‌های اجتماعی به وجود یک یا عده‌ای از‌ مستخدمین ثابت احتیاج نباشد مستخدم یا مستخدمین مزبور به حال آماده به خدمت درمی‌آیند.

‌ماده ۴۳ – مستخدمین آماده به خدمت در شش ماه اول کلیه حقوق درجه رتبه و پس از شش ماه از نصف حقوق درجه رتبه خود استفاده خواهند‌ نمود و مدت آماده به خدمت این مستخدمین در هر حال جزء سابقه خدمت آنان محسوب می‌شود.
‌در مورد مستخدمینی که بیش از یک سال آماده به خدمت باشند سازمان بیمه‌های اجتماعی بنا به تمایل و انتخاب مستخدم به یکی از دو ترتیب زیر‌ عمل خواهد نمود:
‌الف – پرداخت وجهی بابت بازخرید سوابق خدمت که عبارت خواهد بود از یک ماه حقوق
درجه مستخدم در ازاء هر سال خدمت به اضافه‌ حقوق ایام مرخصی استحقاقی استفاده نشده
مستخدم طبق ماده ۲۶ این آیین‌نامه.
ب – موافقت با ادامه اختیاری بیمه طبق ماده ۶ قانون بیمه‌های اجتماعی و آیین‌نامه مربوط.

‌ماده ۴۴ – استخدام مجدد افرادی که خدمتشان بازخرید شده است طبق تبصره ۳ ماده ۱۲ قانون استخدام کشوری خواهد بود.

‌ماده ۴۵ – سازمان بیمه‌های اجتماعی مکلف است مادام که مستخدم آماده به خدمت در
اختیار دارد برای پستهایی که جدیداً ایجاد می‌شود و یا‌ بدون متصدی است از مستخدمین
مزبور به شرط واجد شرایط بودن استفاده نماید و در صورتی که بین آنها اشخاصی واجد
شرایط یافت نشود نسبت به‌استخدام جدید و یا تغییر رتبه مستخدمین دیگر اقدام نماید.

‌ماده ۴۶ – مأموریت مستخدمین سازمان بیمه‌های اجتماعی و اعزام آنان برای طی
دوره‌های آموزشی یا کارآموزی در داخل یا خارج از کشور به‌ موجب آیین‌نامه‌ای خواهد
بود که به پیشنهاد سازمان به تصویب شورای عالی سازمان بیمه‌های اجتماعی برسد.

‌ماده ۴۷ – مستخدمی که به خدمت زیر پرچم احضار شود مکلف است حداکثر ظرف دو ماه پس
از خاتمه خدمت زیر پرچم خود را به سازمان‌ بیمه‌های اجتماعی معرفی و آمادگی خود را
برای خدمت کتباً اعلام دارد و سازمان بیمه‌های اجتماعی مکلف است مستخدم مذکور را به
خدمت گمارد‌و در صورتی که پست سازمانی مناسب برای ارجاع به مستخدم مذکور موجود
نباشد به حال آماده به خدمت در خواهد آمد.

‌ماده ۴۸ – مستخدم ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی که به حال تعلیق درآمده است پس از
برائت قطعی از اتهام یا اتهامات منتسبه به خدمت گمارده‌ خواهد شد و مدت تعلیق جزء
سابقه خدمت او محسوب و حقوق مدت تعلیق وی پرداخت خواهد گردید ولی چنانچه برای
مستخدم ثابت که از حال‌ تعلیق خارج می‌شود پست سازمانی موجود نباشد به حال آماده به خدمت در خواهد آمد.

‌ماده ۴۹ – مستخدم ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی که به طور موقت محکوم به انفصال
از خدمت می‌گردد بعد از اتمام مدت انفصال به خدمت‌ گمارده می‌شود ولی چنانچه پستی
برای وی موجود نباشد به حال آماده به خدمت درمی‌آید.
‌مدت انفصال موقت در هیچ حال جزء سابقه خدمت محسوب نخواهد شد.

‌ماده ۵۰ – مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی نمی‌توانند در ساعات خدمت خود در سازمان هیچ گونه شغل در مؤسسات دیگر داشته‌ باشند.
‌قبول خدمت در غیر ساعات اداری نیز موکول به اطلاع و موافقت قبلی سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌باشد و در صورت تخلف سازمان مذکور می‌تواند‌ به خدمت مستخدم متخلف خاتمه داده و او را تحت تعقیب قانونی قرار دهد.


‌فصل هشتم – تطبیق وضع مستخدمین با مواد این آیین‌نامه

‌ماده ۵۱ – سازمان بیمه‌های اجتماعی مکلف است پس از اجرای ماده ۱۳ ظرف شش ماه وضع
استخدامی مستخدمین خود را که در تاریخ تصویب‌ این آیین‌نامه در خدمت سازمان
بیمه‌های اجتماعی هستند با مقررات آن تطبیق دهد.

‌ماده ۵۲ – مستخدمین سازمان بیمه‌های اجتماعی که در تاریخ تصویب این آیین‌نامه به موجب حکم رسمی سازمان بیمه‌های اجتماعی در عداد‌ کارکنان ثابت هستند مستخدم ثابت شناخته می‌شوند.

‌ماده ۵۳ – مستخدمین پیمانی و روزمزد حکمی که تمام اوقات رسمی کار در استخدام
سازمان بیمه‌های اجتماعی می‌باشند به استثنای کارگران که در‌ تاریخ تصویب این
آیین‌نامه در استخدام سازمان بیمه‌های اجتماعی هستند با رعایت شرایط زیر به مستخدم
ثابت تبدیل وضع پیدا می‌کنند:
1 – واجد شرایط مذکور در ماده ۶ باشند و سن آنها در موقع شروع به خدمت پیمانی یا روزمزدی بیش از ۴۰ سال نبوده باشد.
2 – در تشکیلات مصوب سازمان بیمه‌های اجتماعی پست ثابت سازمانی متناسب با وضع تحصیلی و تجربی آنان موجود باشد.
3 – در صورتی که سازمان بیمه‌های اجتماعی مقتضی بداند در آزمایش مربوط شرکت نموده و کسب موفقیت نمایند.
4 – در هیچ یک از وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی شغل موظف نداشته و از هیچ گونه مقرری وظیفه و بازنشستگی استفاده ننمایند.

‌تبصره – سوابق خدمت بلاانقطاع مستخدمین موضوع این ماده در سازمان بیمه‌های
اجتماعی جزء سوابق خدمت ثابت آنها محسوب خواهد شد‌ مشروط بر این که در تمام اوقات
رسمی کار در یکی از واحدهای سازمان بیمه‌های اجتماعی انجام وظیفه نموده و در هیچ
یک از وزارتخانه‌ها و‌ مؤسسات دولتی شغل موظف نداشته باشد.
‌سوابق خدمت مستخدمینی که به طور نیمه‌وقت منحصراً در خدمت سازمان بیمه‌های اجتماعی
بوده‌اند با تصویب هیأت مدیره جزء سابقه خدمت ثابت‌ آنان منظور و هر دو سال آن برابر با یک سال خدمت محسوب خواهد شد.

‌ماده ۵۴ – مستخدمین دولت که با رعایت مواد ۱۴۳ و ۱۴۴ قانون استخدام کشوری به خدمت
در سازمان بیمه‌های اجتماعی اشتغال دارند‌ می‌توانند با موافقت سازمان بیمه‌های
اجتماعی از خدمت دولت مستعفی گردیده و به عنوان مستخدم ثابت به خدمت خود در سازمان
بیمه‌های‌ اجتماعی ادامه دهند و سوابق خدمتی آنها در صورتی که کسور بازنشستگی مسترد
شده طبق ماده ۶۶ قانون استخدام کشوری را کلاً و یکجا و بلافاصله‌ به سازمان بیمه‌های
اجتماعی بپردازند جزء سابقه خدمت ثابت در سازمان بیمه‌های اجتماعی محسوب می‌گردد.

‌ماده ۵۵ – مستخدمین ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی که در تاریخ تصویب این
آیین‌نامه در خدمت سازمان بیمه‌های اجتماعی هستند و همچنین‌ به مستخدمینی که بر
اساس مقررات ماده ۵۲ این آیین‌نامه به مستخدم ثابت سازمان بیمه‌های اجتماعی تبدیل
وضع می‌یابند پس از اجرای ماده ۱۳ با‌ توجه به مدارک تحصیلی و تخصصهای حرفه‌ای لازم
برای رتبه شغلی از نظر انطباق با جدول حقوق مندرج در این آیین‌نامه در یکی از رتبه‌های هفتگانه‌ زیر قرار می‌گیرند و درجه آنان در رتبه مربوط با احتساب کلیه سنوات خدمت آنها که به عنوان خدمت سازمان بیمه‌های اجتماعی شناخته شده به ازاء هر‌ دو سال یک درجه تعیین می‌شود.
‌رتبه یک – مستخدمین جزء با هر قدر تحصیل.
‌رتبه دو – مستخدمینی که دارای تحصیلاتی در حدود دوره اول متوسطه بوده و یا تخصص حرفه‌ای مورد قبول سازمان را داشته باشند.
‌رتبه سه – مستخدمینی که دارای تحصیلات دوره اول متوسطه یا تخصص حرفه‌ای مورد قبول سازمان باشند.
‌رتبه چهار – مستخدمینی که دارای دیپلم کامل متوسطه و یا مدارک تحصیلی دیگر که از نظر استخدام معادل آن شناخته شده باشند.
‌رتبه پنج – مستخدمینی که دارای گواهینامه دوره کامل متوسطه بوده و یک دوره تخصصی
گذرانده باشند که از طرف مراجع صالح فوق‌دیپلم یا عالی‌ شناخته شده باشند.
‌رتبه شش – مستخدمینی که دارای دانشنامه لیسانس هستند یا ارزش تحصیلی آنها لیسانس شناخته شده باشد.
‌رتبه هفت – مستخدمینی که دارای دانشنامه فوق لیسانس باشند یا دکتری باشند.


‌ماده ۵۶ – مستخدمین مذکور در ماده ۵۵ با توجه به شغل مورد تصدی در رتبه مربوط به
آن شغل و در درجه‌ای که از این رتبه شغلی قرار می‌گیرند که‌ حقوق آن به حقوق درجه و
رتبه تحصیلی و حرفه‌ای با تقریب اضافی نزدیکتر باشد.

‌تبصره – در صورتی که مستخدمین مذکور شرایط احراز شغل آن رتبه را نداشته باشند با
تصویب مدیر عامل می‌توانند به عنوان کفیل در آن شغل یا‌مشاغل رتبه‌های فاصل ابقاء
شوند لکن مادام که واجد شرایط احراز شغل مورد تصدی نگردیده‌اند حقوق درجه‌های رتبه
شغلی استحقاقی خود را‌دریافت نموده و به تناسب کمبود شرایط احراز شغل حداکثر تا
80% فوق‌العاده شغل مربوط را دریافت خواهند داشت ولی در هر حال ارجاع پستهایی
که‌از دو رتبه شغلی استحقاقی آنها بالاتر باشد ممنوع است.

‌ماده ۵۷ – در صورتی که مبلغ حقوق هر یک از مستخدمین پس از تطبیق وضع استخدامی او
با مقررات این آیین‌نامه از مجموع مبلغ حقوق و مدد‌معاش فرزند که طبق مقررات
آیین‌نامه‌های قبلی استحقاق دریافت آن را داشته کمتر شود تفاوت این دو مبلغ را به
عنوان تفاوت تطبیق حقوق دریافت‌خواهند کرد تا آن که متدرجاً حقوق درجه و رتبه وی
این تفاوت را کاهش داده و جبران نماید.

‌تبصره – تفاوت تطبیق مذکور در هر مورد از فوق‌العاده شغل مستخدمین کسر می‌گردد مگر آن که از مبلغ فوق‌العاده شغل بیشتر باشد که در این‌ صورت مبلغ اضافی به مستخدم پرداخت خواهد شد.

‌ماده ۵۸ – از تاریخ تصویب طرح طبقه‌بندی و جدول حقوق این آیین‌نامه کلیه مقررات استخدامی سازمان بیمه‌های اجتماعی ملغی می‌گردد و‌ پرداخت حقوق و هر گونه مزایا و هزینه‌های مربوط به مستخدمین باید بر اساس مقررات این آیین‌نامه صورت گیرد.

‌تبصره – سازمان بیمه‌های اجتماعی مکلف است حداکثر ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این آیین‌نامه طرح‌های اجرایی مندرج در این ماده را تهیه‌ و تسلیم مقامات تصویب‌کننده نماید.
‌تا زمانی که هر یک از طرح‌های اجرایی مندرج در این آیین‌نامه به تصویب نرسیده است مقررات استخدامی سازمان بیمه‌های اجتماعی در آن مورد‌ کماکان معتبر و قابل اجراء خواهد بود.


‌آیین‌نامه فوق مشتمل بر ۵۸ ماده و ۲۶ تبصره که در اجرای بند ح ماده ۲ لایحه قانونی استخدام کشوری مصوب ۴۵.۳.۳۱ در جلسه ۴۸.۱.۳۱ به‌ تصویب کمیسیون استخدام مجلس سنا رسیده بود در تاریخ روز شنبه سیزدهم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و چهل و هشت به تصویب کمیسیون‌ امور استخدام و سازمانهای اداری مجلس شورای ملی رسیده و صحیح است.

‌رییس مجلس شورای ملی – عبدالله ریاضی