فصل اول – کلیات
ماده ۱ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
به استناد ماده ۷ قانون تشکیل وزارت بازرگانی مصوب ۳۰ تیرماه ۱۳۵۲ و مصوبه شماره ۲۲۴۲/۱۲/۱ مورخ ۱۳۷۷/۲/۲۱ شورای عالی اداری سازمان گسترش خدمات بازرگانی که در این اساسنامه، سازمان نامیده می‌شود تشکیل و طبق مقررات این اساسنامه و اصول بازرگانی و مقررات مربوط به شرکتهای دولتی اداره خواهد شد و وابسته به وزارت بازرگانی است.
ماده ۲ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است.
ماده ۳ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
مدت سازمان نامحدود است.
ماده ۴ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
مرکز سازمان در تهران است و شرکت می‌تواند در صورت ضرورت با تصویب مجمع عمومی در سایر نقاط کشور و یا کشورهای خارج شعبه یا نمایندگی تأسیس نماید.
ماده ۵- [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
هدف سازمان عبارت است از ایجاد روش صحیح در زمینه خدمات بازرگانی و تاسیسات مربوط به کالاهای اساسی و بهسازی خدمات موجود و گسترش آن در سطح کشور به منظور بهبود امور پخش، نگهداری، بسته‌بندی و سایر امور مربوط به آن و فراهم نمودن تمهیدات لازم جهت واگذاری فعالیت‌های اجرایی به بخش غیر دولتی در راستای کاهش حجم اعمال تصدی دولت و همچنین تهیه و تدارک قند و شکر از منابع داخلی و خارجی، ذخیره سازی و نگهداری و توزیع و تنظیم بازار مصرف قند و شکر کشور.
ماده ۶ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
وظایف و اختیارات سازمان عبارت است از فعالیتها و اقدامات اجرایی برای حصول به هدفهای مذکور همچنین:
الف – فراهم نمودن امکانات لازم برای گسترش شبکه توزیع کالاهای اساسی در سطح کشور.
ب – اقدام در توزیع کالاهای اساسی به نحوی که این کالاها در کوتاهترین مدت ممکن به دست مصرف‌کننده برسد.
ج – بسته‌بندی، تفکیک کالا و آماده ساختن آنها برای توزیع و ایجاد تأسیسات مربوط به آن.
د – تجهیز و توسعه وسایل تخلیه کالا و نیز فراهم نمودن وسایل ترخیص از مرزهای زمینی دریایی و هوایی با همکاری سازمانهای مربوط به نحوی که امر ورود و صدور کالاها در حداقل زمان ممکن صورت پذیرد.
ه – حمل و نقل کالاها با استفاده از وسایل حمل تخصصی.
و – سرمایه‌گذاری یا مشارکت در ایجاد خدمات تخصصی کالارسانی.
ز – اجازه و استفاده از انبار، سردخانه و سیلو به منظور نگاهداری کالاهای مورد نیاز عامه.
ح – سرمایه‌گذاری یا مشارکت در ایجاد یا گسترش انبارهای عمومی یا تخصصی، سردخانه و سیلوهای مورد نیاز برای نگاهداری مایحتاج عمومی.
ط – ایجاد و توسعه مراکز توزیع به تناسب احتیاجات هر منطقه و ایجاد تأسیسات و تجهیزات جانبی آن.
ی – ایجاد مراکز فروش ثابت و سیار برای بخش کالاهای اساسی به منظور جلوگیری از نفوذ واسطه‌ها و حفظ تعادل قیمتها.
ک – تحصیل اعتبار و وام در داخل یا خارج از کشور با رعایت مقررات مربوط.
ل – انجام هر گونه عملیات بازرگانی که برای نیل به هدفهای سازمان مفید باشد.
م – خرید و فروش خدمات و همچنین اجاره و استجاره تأسیسات و تجهیزات مربوط به موضوع سازمان.
ن) [الحاقی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
خرید، نگهداری، ذخیره سازی و فروش قند و شکر در اجرای سیاست‌های کنترل بازار.
ن – [الحاقی ۱۳۸۰/۸/۱۶]
خرید، نگهداری، ذخیره سازی، فرآوری، آماده سازی و فروش قند و شکر، برنج، روغن و سایر محصولات که براساس تصمیم مراجع ذی صلاح در اجرای سیاست کنترل و تنظیم بازار و حمایت از تولیدات داخلی ضروری است.
ماده ۷ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
سرمایه سازمان معادل یکصد میلیون ریال است که از طرف وزارت بازرگانی و مؤسسات و شرکتهای وابسته به آن تأمین و پرداخت خواهد شد و کلیه سهام متعلق به دولت است.
فصل دوم – ارکان سازمان
ماده ۸ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
سازمان دارای ارکان ذیل خواهد بود.
الف – مجمع عمومی.
ب – هیأت مدیره.
ج – مدیر عامل.
د – حسابرس (بازرس)
ماده ۹ – مجمع عمومی مرکب است از:
الف – وزیر بازرگانی.
ب – وزیر امور اقتصادی و دارایی.
ج – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه.
تبصره ۱ – نمایندگی صاحبان سهام با وزرای فوق‌الذکر خواهد بود.
تبصره ۲ – ریاست مجمع با وزیر بازرگانی می‌باشد.
ماده ۱۰ – وظایف مجمع عمومی عبارت است از: [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
الف – رسیدگی و اظهار نظر نسبت به گزارشهای هیأت مدیره.
ب – تعیین خط مشی و تصویب اصول برنامه‌های کلی سازمان.
ج – رسیدگی به گزارش سالانه هیأت مدیره و حسابرس و اتخاذ تصمیم نسبت به آنها.
د – تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان سازمان.
ه – انتخاب یا عزل اعضای هیأت مدیره، مدیر عامل و انتخاب حسابرس (بازرس).
و – تصویب بودجه سالانه شرکت.
ز – تصویب تشکیلات شرکت پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور.
ح – تصویب آیین‌نامه‌های سازمان با رعایت مقررات مربوط و آیین‌نامه‌های مالی و معاملاتی پس از تأیید وزارت امور اقتصادی و دارایی.
ط – تصویب آیین‌نامه‌های استخدامی سازمان بر اساس مقررات استخدامی شرکتهای دولتی پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور.
ی – تعیین حقوق و مزایای اعضای هیأت مدیره و مدیر عامل با تأیید شورای حقوق و دستمزد و تعیین حق‌الزحمه حسابرس (بازرس).
ک – اتخاذ تصمیم درباره مطالبات مشکوک‌الوصول و لاوصول.
ل – اتخاذ تصمیم درباره افزایش سرمایه سازمان.
م – اتخاذ تصمیم نسبت به سایر موضوعاتی که در مجمع عمومی مطرح می‌شود.
ماده ۱۱ – جلسات مجمع عمومی حداقل سالی دو بار یک بار تا آخر تیر ماه برای تصویب ترازنامه و صورتحساب عملکرد و یک بار در نیمه دوم سال برای تصویب بودجه و خط مشی و سایر اموری که در دستور جلسه قرار دارد تشکیل می‌شود.
تبصره – وزیر بازرگانی در مواقع ضرور یا حسب تقاضای هیأت مدیره یا حسابرس (بازرس) مجمع عمومی را برای تشکیل جلسه فوق‌العاده دعوت خواهد نمود.
ماده ۱۲ – [اصلاحی ۱۳۶۰/۱۰/۲۰]
هیأت مدیره از پنج نفر عضو تشکیل می‌گردد که با تصویب مجمع عمومی برای مدت پنج سال انتخاب می‌شوند.
ماده ۱۳ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
رئیس هیات مدیره و مدیر عامل سازمان گسترش خدمات بازرگانی به عنوان معاون وزیر توسط وزیر بازرگانی منصوب خواهد شد.
تبصره – رییس هیأت مدیره می‌تواند سمت مدیر عامل را نیز عهده‌دار باشد.
ماده ۱۴ – وظایف و اختیارات هیأت مدیره به شرح زیر است: [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
الف – نظارت بر اجرای برنامه‌ای جاری بر اساس خط مشی و هدفهای سازمان.
ب – بررسی و تأیید بودجه سازمان به منظور تقدیم به مجمع عمومی.
ج – رسیدگی و بررسی و تهیه گزارش عملیات و ترازنامه سالانه و حساب سود و زیان سازمان به مجمع عمومی.
د – پیشنهاد آیین‌نامه‌های اجرایی سازمان به مجمع عمومی.
ه – پیشنهاد در موارد سرمایه‌گذاری و سازمان.
و – تصویب قراردادهای معاملات منقول و غیرمنقول اعم از قطعی و رهنی و معاملات با حق استرداد و اجاره و استجاره و انجام هر گونه عملیات بازرگانی و بانکی در داخل و خارج از کشور.
ز – اجرای مصوبات مجمع عمومی و تهیه طرح‌های اجرایی مصوبات مذکور.
ح – پیشنهاد تشکیلات سازمان به مجمع عمومی.
ی – پیشنهاد آیین‌نامه‌های استخدامی با رعایت مقررات استخدامی شرکتهای دولتی و تبصره ماده ۱۱۲ قانون استخدام کشوری.
ماده ۱۵ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
مدیر عامل مسئول امور اجرایی سازمان و عهده‌دار اجرای تصمیمات مجمع عمومی و مصوبات هیأت مدیره است و کلیه امور مربوط به استخدام و عزل و نصب مستخدمین با وی می‌باشد و همچنین نمایندگی سازمان در برابر اشخاص حقیقی و حقوقی و مراجع قضائی و کلیه مؤسسات اعم از داخلی و خارجی با حق انتخاب وکیل به عهده مدیر عامل است.
تبصره – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
مدیر عامل می‌تواند قسمتی از اختیارات خود را با مسئولیت خود به هر یک از اعضای هیأت مدیره یا مستخدمین سازمان تفویض کند.
ماده ۱۶ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
کلیه قراردادها و چکها و اسناد تعهدآور سازمان به امضاء مدیر عامل و یکی از اعضای هیأت مدیره معتبر خواهد بود.
ماده ۱۷ – حسابرس (بازرس) سازمان با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب مجمع عمومی برای یک سال انتخاب می‌شود، انتخاب مجدد وی بلامانع است.
ماده ۱۸ – وظایف و اختیارات حسابرس به شرح زیر است:
الف – رسیدگی به ترازنامه و حساب سود و زیان و تهیه گزارش لازم و تسلیم آن حداقل ده روز قبل از تشکیل جلسه به مجمع عمومی.
ب – رسیدگی به دفاتر و حسابهای سازمان.
تبصره ۱ – حسابرس (بازرس) نیز دارای کلیه اختیاراتی است که در قانون تجارت به عهده بازرس محول شده است.
تبصره ۲ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
حسابرس (بازرس) حق مداخله در امور جاری سازمان را ندارد و نحوه رسیدگی وی نباید موجب وقفه در امور جاری سازمان شود.
تبصره ۳ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
هیأت مدیره مکلف است یک ماه قبل از تشکیل جلسه مجمع عمومی ترازنامه و حساب سود و زیان سازمان را برای بررسی و اظهار نظر به حسابرس سازمان تسلیم نماید.
فصل سوم – سایر مقررات
ماده ۱۹ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
سال مالی سازمان از اول فروردین هر سال شروع و در آخر اسفند همان سال پایان می‌پذیرد به استثنای سال اول که از تاریخ تشکیل سازمان تا پایان اسفند ماه همان سال خواهد بود.
ماده ۲۰ – [اصلاحی ۱۳۷۸/۸/۱۹]
مجمع عمومی می‌تواند در هر زمان نسبت به انتقال اندوخته احتیاطی به حساب سرمایه سازمان اتخاذ تصمیم نماید.
اساسنامه فوق مشتمل بر بیست ماده و هشت تبصره به استناد ماده ۷ قانون تأسیس وزارت بازرگانی پس از تصویب کمیسیونهای امور استخدام و سازمانهای اداری و امور اقتصادی و دارایی و بازرگانی مجلس شورای ملی در جلسات ۳ و ۴ خرداد ماه ۱۳۵۴ به ترتیب در جلسات روز دوشنبه دوم و روز پنجشنبه دوازدهم تیرماه یک هزار و سیصد و پنجاه چهار شمسی به تصویب کمیسیونهای بازرگانی و استخدام و امور اقتصادی و دارایی مجلس سنا رسیده است.
رییس مجلس سنا – جعفر شریف‌امامی