18036 – 1360.04.20 – 160
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1360.2.30 بنا به پیشنهاد شماره 3026 ـ 50 ـ 5 مورخ
59.6.29 سازمان برنامه و بودجه "ضوابط تشخیص صلاحیت""پیمانکاران" مندرج در
تصویب‌نامه مورخ 1359.3.24 شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران را لغو و "آیین‌نامه
تشخیص صلاحیت و تعیین گروه رتبه شرکتهای پیمانکاری ساختمانی و تأسیساتی و
تجهیزاتی وابسته به بخش خصوصی" را به شرح زیر تصویب نمودند:
فصل اول: کلیات
ماده 1: اشخاص حقیقی یا اشخاص حقوقی وابسته به بخش خصوصی ایرانی حایز شرایط برای
انجام عملیات ساختمانی، تأسیساتی، تجهیزاتی (عملیات‌مشروح در ماده 5 این
آیین‌نامه) که دستگاه‌های اجرایی می‌توانند برای انجام عملیات مذکور در فوق از محل
بودجه عمومی با آنها پیمان منعقد و کار ارجاع‌نمایند به شرح زیر و تحت عنوان
شرکتهای پیمانکاری ساختمانی، تأسیساتی و تجهیزات بخش خصوصی تشخیص صلاحیت و
رتبه‌بندی می‌شوند.
ماده 2: تعریف شرکت و گروه شرکتهای پیمانکاری
الف ـ شرکت پیمانکاری ساختمانی یا تأسیساتی یا تجهیزاتی شخصی است حقوقی که برای
انجام عملیات ساختمانی یا تأسیساتی یا تجهیزاتی طبق قوانین‌جمهوری اسلامی ایران به
صورت شرکت سهامی خاص در ایران تأسیس شده و به ثبت رسیده و کلیه سهام آن متعلق به
اشخاص حقیقی ایرانی در بخش‌خصوصی باشد.
تبصره ـ شرکتهای وابسته به بنیاد مستضعفان و بنیاد شهید مشمول مفاد این
آیین‌نامه نبوده و در چهارچوب قوانین جمهوری اسلامی ایران تابع شرایط خاص‌نهادهای
انقلاب اسلامی خواهند بود.
ب ـ گروه شرکتهای پیمانکاری
گروه شرکتهای پیمانکاری شخصی است حقوقی که از همکاری یا مشارکت دو یا چند شرکت
پیمانکاری برای اجرای عملیات مربوط به طرح‌های بزرگ به‌وجود بیاید و شرکتهای
تشکیل دهنده آن در عین حال به طور مستقل شخصیت حقوقی خود را حفظ نماید.
تبصره ـ منظور از گروه شرکتهای پیمانکاری همکاری چند شرکت در رشته‌های مختلف
برای انجام یک طرح خاص که اجرای آن مستلزم همکاری چند شرکت‌با تخصص‌های مختلف است
میباشد.
ماده 3: شرایط احراز صلاحیت شرکت پیمانکاری
شرکتی به عنوان شرکت پیمانکاری طبق این آیین‌نامه تشخیص صلاحیت و تعیین گروه و
رتبه می‌شود که دارای شرایط زیر باشد.
الف ـ به منظور اجرای عملیات ساختمانی، تأسیساتی، تجهیزاتی طبق قوانین جمهوری
اسلامی ایران تأسیس شده و به ثبت رسیده باشد.
ب ـ شرکت از نوع سهامی خاص بوده و کلیه سهام آن با نام باشد.
ج ـ کلیه سهام آن متعلق به اشخاص حقیقی ایرانی باشد.
د ـ هیچ‌کدام از سهام‌داران شرکت در شرکت پیمانکاری دیگر سهام‌دار نباشند.
ه ـ تعداد سهام‌داران و میزان سهام هر یک و هیأت مدیره و مدیرعامل (که مناسب با
کارآیی اعضا در شرکت بر حسب تجربه و تحصیلات آنها تعیین می‌گردد)طبق ضوابط این
آیین‌نامه و جداول پیوست آن باشد.
و ـ کلیه سهام‌داران باید دارای تخصص‌های مورد نیاز شرکت (مشروح در جدول‌های
پیوست این آیین‌نامه) بوده و به طور تمام وقت در شرکت شاغل باشند.
ز ـ اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل (به شرح مندرج در جداول پیوست این آیین‌نامه)
از میان سهام‌دارانی که تجربه تحصیلات بالاتری نسبت به سایر سهام‌داران‌دارند
انتخاب شده باشند.
ح ـ شرکت یا مدیران یا شرکای آن مشمول ممنوعیت مقرر در اصل 141 قانون اساسی جمهوری
اسلامی ایران و قانون منع مداخله کارکنان دولت در معاملات‌دولتی مصوب دی ماه 1337
و سایر قوانینی که چنین ممنوعیت‌هایی را مقرر می‌نماید نباشند.
ط ـ هیچ‌کدام از سهام‌داران شرکت در شرکت‌ها و مؤسسات و مهندسین مشاور و
سازمان‌هایی که این قبیل خدمات را انجام می‌دهند سهام‌دار نباشند.
ی ـ سهام‌داران شرکتهای پیمانکاری و مهندسین مشاور که قراردادی با دولت داشته یا
خواهند داشت و این قرارداد در زمانی که این اشخاص سهام‌دار شرکت‌بوده‌اند منجر به
خلع ید از پیمانکار و مهندسین مشاور بگردد تا دو سال بعد از تاریخ خلع ید در شرکت
متقاضی تشخیص صلاحیت سهام‌دار نباشند.
ک ـ اشخاصی که به نحوی از انحا در رابطه با اجرای اصل 49 قانون اساسی محکومیت
یافته یا خواهند یافت (در مدت محرومیتی که قانون تعیین خواهد کرد)در شرکت متقاضی
تشخیص صلاحیت سهام‌دار نباشند.
تبصره ـ هرگاه شرکتی طبق این آیین‌نامه احراز صلاحیت نموده و گروه و رتبه آن
تعیین شده باشد و یکی از شرایط فوق را از دست دهد صلاحیت و گروه و رتبه‌آن شرکت با
رعایت سایر مواد این آیین‌نامه معلق می‌گردد.
ماده 4 ـ شرایط احراز صلاحیت گروه شرکتهای پیمانکاری
در مواردی که به تشخیص دستگاه اجرایی و به تأیید سازمان برای اجرای یک طرح عمرانی
که از نظر کالبدی قابل تفکیک نبوده و همکاری چند شرکت‌پیمانکاری با تخصص‌های مختلف
مورد نیاز باشد می‌توان کار را به گروه شرکت‌هایی که دارای شرایط زیر باشند ارجاع
نمود.
الف ـ گروه شرکتهای پیمانکاری از همکاری دو و یا چند شرکت پیمانکاری که هر یک از
آنها طبق ضوابط این آیین‌نامه و پیوست‌های آن در رشته مخصوص‌خود احراز صلاحیت کرده
باشند به وجود آمده باشد.
ب ـ گروه شرکتهای پیمانکاری و هر کدام از شرکتهای پیمانکاری عضو گروه در مجموع و
به تنهایی از لحاظ نوع تخصص‌ها و تعداد سهام‌داران و امتیازات آنها‌حایز شرایط
مندرج در جداول پیوست برای کل کار مورد نظر و هر یک از قسمت‌های کار باشند.
ج ـ میزان مشارکت هر یک از شرکتهای تشکیل دهنده گروه شرکتهای پیمانکاری متناسب
با میزان امتیاز هر یک از آنها که طبق ضوابط این آیین‌نامه تعیین‌می‌گردد یا
متناسب با مبلغ اولیه پیمان برای کارهای هر رشته باشد.
د ـ دستگاه اجرایی نیاز خود را تشکیل گروه شرکتهای پیمانکاری به طریقی که همه
شرکتهای پیمانکاری از آن آگاه شده باشند اعلام کرده باشد.
ه ـ در موافقت‌نامه تشکیل گروه شرکتهای پیمانکاری و قرارداد فیمابین آنها و
دستگاه اجرایی موضوع و حدود مسئولیت‌ها و اختیارات گروه و شرکت‌های‌تشکیل دهنده
گروه روشن باشد.
و ـ شرکتهای عضو گروه شرکتهای پیمانکاری باید تقبل نمایند که در صورت واگذاری
به آنها قرارداد مربوطه را مشترکاً و "متضامناً" امضا و اجرا نمایند.
ماده 5 ـ تقسیم‌بندی کارهای پیمانکاری
عملیات ساختمانی، تأسیساتی، تجهیزات از نظر این آیین‌نامه بر حسب نوع و طبیعت کار
به شرح زیر تقسیم می‌شوند.
الف – رشته‌کارهای عمومی راهسازی زیربنایی شهری (سیویل)
شامل – زیرسازی و روسازی راه و خیابان، زیرسازی راه آهن، زیرسازی باند و محوطه
فرودگاه، ابنیه فنی کار راهسازی، بند و سیل برگردان، تسطیح اراضی و‌کارهای مشابه
و کانال و نهر آب‌رسانی و زهکشی، مشمع کوبی، دیوار ساحلی در حدود عملیات متعارف
راهسازی و محوطه‌سازی بنادر.
ب ـ رشته تأسیسات شهری
شامل ـ آب یا گاز شهری، شبکه لوله‌کشی فاضلاب شهری، احداث تأسیسات آب‌گیری و
تصفیه آب یا فاضلاب شهری (همراه با عملیات ساختمانی مربوطه)ایستگاه‌های پمپاژ و
کارهای مشابه.
ج ـ رشته ابنیه
شامل ـ ساختمان‌های مسکونی، اداری ورزشی، آموزشی، بهداشتی، عمومی، انبارهای با
دهانه کوچک و متوسط، محوطه‌سازی‌های مربوطه و کارهای مشابه.
د ـ رشته ابنیه سنگین فلزی
شامل ـ انبارهای با دهانه بزرگ، آشیانه‌های فلزی و مخازن، اسکلت‌های فلزی بزرگ و
پل‌های فلزی و کارهای مشابه.
ه ـ رشته ابنیه سنگین بتنی
شامل ـ ساختمان‌های بتنی با شیوه اجرای پیش ساخته و صنعتی در جا اسکلت‌های بتنی
بزرگ، پل‌های بتنی با دهانه‌های بزرگ و با شیوه اجرای پیش ساخته و‌یا در جا منابع
آب، سیلوها و سایر کارهای مشابه.
و ـ رشته تأسیسات ابنیه
شامل ـ تأسیسات گرم‌کننده و سردکننده ابنیه، تأسیسات آب فاضلاب و گاز ابنیه و
سرویس و نگهداری این قبیل تأسیسات.
ز ـ رشته برق ابنیه
شامل ـ تأسیسات برق ساختمان و محوطه سیستم تلف ساختمان و سرویس و نگهداری این
تأسیسات.
ح ـ رشته تجهیزات ابنیه
شامل ـ تجهیزات آشپزخانه، رختشوی خانه، سردخانه، تجهیزات بیمارستان، آزمایشگاه،
رستوران، سلف سرویس و نگهداری این تجهیزات.
ط ـ رشته تجهیزات آسانسور
شامل ـ کارهای مربوط به آسانسور، بالابرها، پله برقی، نقاله‌ها و سرویس و نگهداری
آنها.
ی ـ رشته‌های اختصاصی
شامل ـ کارهای تخصصی، شامل تجهیزات کارخانه‌ها و تجهیزات و سایر عملیات اختصاصی
فرودگاه‌ها، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، حفاری، سدسازی‌انتقال نیرو شبکه‌های فشار
قوی موارد مشابهی که پیش خواهد آمد.
تبصره ـ پیمانکاران متناسب برای اجرای کارهای رشته‌های مندرج در بندهای الف تا
"ط" طبق ماده 7 تشخیص صلاحیت می‌شوند و پیمانکاران مناسب برای‌اجرای کارهای
رشته‌های موضوع بند "ی" بالا چنانچه منطبق با رشته‌های تعیین شده در بندهای الف تا
"ط" این ماده نباشند طبق ماده 16 این آیین‌نامه تشخیص‌صلاحیت خواهند شد.
فصل دوم
"ضوابط تعیین گروه و رتبه شرکتهای پیمانکاری"
ماده 6: تعاریف
الف ـ گروه = در این آیین‌نامه شرکتهای پیمانکاری بر حسب تعداد سهام‌داران و
میزان مشارکت آنان که متناسب با کارآیی آنها و بر مبنای سابقه تحصیلی و‌تجربیشان
تعیین شده در گروه‌هایی که نشان دهنده توانایی آنها است تقسیم‌بندی می‌شوند.
هر شرکت پس از اجرای کار یا کارهای مناسب گروهی که در آن قرارداد بر اساس:
1 ـ بالا رفتن تجربه عملی اعضا
2 ـ ورود شرکای واجدشرایط جدید
3 ـ تطبیق وضع خود با سایر شرایط این آیین‌نامه براساس مندرجات ماده 9 به گروه
بالاتر ارتقا می‌یابد.
ب ـ رتبه = در این آیین‌نامه رتبه عددی است که متناسب با مجموع امتیازات اعضای
شرکت و سایر شرایط این آیین‌نامه تعیین می‌گردد و موقعیت شرکت‌پیمانکاری را در
گروه مربوطه مشخص می‌نماید. افزایش رتبه با توجه به مندرجات ماده 8 این آیین‌نامه
موکول به اجرای کار ارجاع شده متناسب با رتبه‌ای است‌که شرکت پیمانکاری قبلاً در آن
رتبه قرار گرفته است.
ج ـ امتیاز
ج ـ 1 ـ امتیاز هر یک از سهام‌داران عبارت است از عددی که معرف میزان تحصیلات و
تجربه وی میباشد و در جدول پیوست این آیین‌نامه تعیین شده است.
ج ـ 2 ـ امتیاز شرکت عبارت است از مجموع امتیازات سهام‌داران آن شرکت.
د ـ حد طرح مناسب
حد طرح مناسب عبارت است از مبالغی که در جداول پیوست این آیین‌نامه برای رتبه‌های
مختلف هر گروه تعیین شده است.
ه ـ مبلغ قرارداد
مبلغ قرارداد عبارت است از مبلغی که پیمان براساس آن منعقد شده است و براساس
شرایط عمومی پیمان مبلغی به آن اضافه یا از آن کسر شده باشد.
و ـ مبلغ باقیمانده عبارت است از تفاضل مبلغ قرارداد و الحاقیه‌های مربوطه با
مبلغ کار انجام شده تا پایان آخرین صورت وضعیت که در تاریخ مورد نظر به‌تصویب
رسیده باشد.
ز – اصطلاحات دیگری که در این آیین‌نامه به کار رفته طبق مندرجات قانون برنامه و
بودجه و آیین‌نامه مربوطه آن خواهد بود.
ماده 7 ـ تعیین گروه و رتبه شرکتهای پیمانکاری
الف ـ تعیین گروه و رتبه شرکتهای پیمانکاری مناسب برای پروژه‌های کوچک و متوسط:
منظور از شرکتهای پیمانکاری متناسب با پروژه‌های کوچک و متوسط شرکت‌هایی است که
کارهایی با حجم متوسط کارهای در جریان در کشور را انجام‌خواهند داد. این شرکت‌ها
در مورد:
رشته ابنیه شامل گروه‌های، 1، 2، 3، 4
رشته سیویل شامل گروه‌های 1، 2، 3، 4
رشته تأسیسات شامل گروه 1
رشته برق ابنیه شامل گروه 1
می‌باشند. این حد برای شرکتهای پیمانکاری متخصص در سایر رشته‌ها با پیشنهاد
کمیسیون‌های سه نفری موضوع بند 2 قسمت ب ماده 7 و تصویب کمیسیون‌فنی هیأت دولت
تعیین خواهد شد.
این شرکت‌ها به شرح زیر تشخیص صلاحیت خواهند شد:
1 ـ شرکتهای متقاضی تشخیص صلاحیت و تعیین گروه و رتبه متناسب با شرح فوق درخواست
خود را به انضمام مدارک لازم ضمن تکمیل پرسش‌نامه‌های‌مربوط که توسط سازمان منتشر
خواهد شد به دفتر برنامه و بودجه استان تسلیم می‌نماید.
2 ـ در هر استان کمیته‌ای به نام رسیدگی به نام کمیته رسیدگی به صلاحیت و گروه و
رتبه‌بندی شرکتهای پیمانکاری مرکب از معاون فنی و عمرانی استانداری،مدیر کل
دستگاه اجرایی مربوطه، رییس دفتر برنامه و بودجه استان به منظور بررسی صلاحیت و
تعیین گروه و رتبه شرکتهای پیمانکاری تشکیل می‌گردد.
3 ـ دفتر برنامه و بودجه استان ظرف مدت دو ماه از تاریخ دریافت تقاضا و مدارک
تکمیل شده درخواست متقاضیان را مورد بررسی قرار داده و در صورتی که‌شرکت داوطلب
حایز کلیه شرایط مربوطه مندرج در این آیین‌نامه باشد ضمن تطبیق وضع متقاضی با
جداول پیوست، صلاحیت، گروه و رتبه شرکت را در یک‌رشته تخصصی موضوع ماده 5 تعیین و
به کمیته موضوع بند 2 بالا ارسال می‌دارد.
4 ـ کمیته رسیدگی به صلاحیت و گروه و رتبه‌بندی شرکتهای پیمانکاری مدارک رسیده
پیشنهاد موضوع بند 3 فوق را مورد بررسی قرار داده و در صورت تأیید‌ظرف حداکثر سه
ماه بعد از تاریخ تسلیم تقاضا و مدارک از طرف شرکت متقاضی به دفتر سازمان برنامه و
بودجه صلاحیت و گروه و رتبه شرکت را تصویب و به‌متقاضی ابلاغ خواهد کرد.
تبصره 1 = جدال مربوط به:
رشته ابنیه به شماره‌های 100، 101، 102، 103، 104
رشته سیویل به شماره‌های 200، 201، 202، 203، 204
رشته تأسیسات ابنیه به شماره 301
رشته برق ابنیه به شماره 401
پیوست این آیین‌نامه میباشد.
تبصره 2 = جداول مربوط به سایر رشته‌ها برای هر رشته در کمیسیون ذیربط مندرج در
بند 2 قسمت "ب" ماده 7 و در چهارچوب ضوابط مندرج در ماده 15 تهیه‌و بعد از تصویب
کمیسیون فنی هیأت دولت به مرحله اجرا درمی‌آید. جداول مصوب موضوع این تبصره جزو
جداول پیوست این آیین‌نامه تلقی می‌گردد.
ب ـ تعیین گروه و رتبه شرکتهای پیمانکاری متناسب با پژوه‌های بزرگ
منظور از شرکتهای پیمانکاری متناسب با پروژه‌های بزرگ شرکت‌هایی است که قدرت
اجرای کارهای با حجم بزرگ‌تر از شرح مندرج در قسمت الف ماده 7خواهند داشت. این
شرکت‌ها در مورد:
رشته ابنیه شامل گروه‌های 5، 6، 7
رشته سیویل شامل گروه‌های 5، 6
رشته تأسیسات ابنیه شامل گروه‌های 2، 3، 4
رشته برق ابنیه شامل گروه‌های 2، 3، 4
می‌باشند.
این حد برای شرکتهای پیمانکاری متخصص در سایر رشته‌ها با پیشنهاد کمیسیون‌های سه
نفره موضوع بند 2 قسمت ب ماده 7 و تصویب کمیسیون فنی هیأت‌دولت تعیین خواهد شد.
این شرکت‌ها به شرح زیر تشخیص صلاحیت خواهند شد.
1 ـ شرکتهای متقاضی تشخیص صلاحیت و تعیین گروه و رتبه متناسب با شرح فوق درخواست
خود را به انضمام مدارک لازم ضمن تکمیل پرسش‌نامه‌های‌مربوطه که توسط سازمان منتشر
خواهد شد به دفتر امور پیمانکاران و سازندگان سازمان برنامه و بودجه تسلیم
می‌نمایند.
2 ـ برای رسیدگی به صلاحیت و گروه و رتبه پیمانکاران متقاضی کمیسیون‌های زیر به
نام کمیسیون رسیدگی به صلاحیت و گروه و رتبه شرکتهای پیمانکاری‌تشکیل می‌گردند.
2 ـ الف ـ کمیسیون مربوط به رشته عمومی سیویل مرکب از وزیر مشاور و رییس سازمان
برنامه و بودجه، وزیر راه و ترابری7 وزیر مسکن و شهرسازی یا‌نمایندگان آنها.
2 ـ ب ـ کمیسیون مربوط به رشته تأسیسات شهری مرکب از وزیر مشاور رییس سازمان
برنامه و بودجه، وزیر نیرو، وزیر نفت (در مورد شرکتهای متخصص‌گازرسانی) وزیر
مسکن (در مورد آب و فاضلاب شهری) یا نمایندگان آنها.
2 ـ ج ـ کمیسیون مربوط به رشته ابنیه = مرکب از وزیر مشاور و رییس سازمان برنامه و
بودجه، وزیر مسکن و شهرسازی، وزیر راه و ترابری یا نمایندگان آنها.
2 ـ د ـ کمیسیون مربوط به رشته‌های ابنیه سنگین فلزی و بتنی = مرکب از وزیر مشاور
و رییس سازمان برنامه و بودجه، وزیر مسکن و شهرسازی، وزیر راه و‌ترابری یا
نمایندگان آنها.
2 ـ ه ـ کمیسیون مربوط به رشته تأسیسات ابنیه = مرکب از وزیر مشاور رییس سازمان
برنامه و بودجه وزیر مسکن و شهرسازی، وزیر نیرو و یا نمایندگان آنها.
2 ـ و ـ کمیسیون مربوط به رشته برق ابنیه = مرکب از وزیر مشاور و رییس سازمان
برنامه و بودجه، وزیر مسکن و شهرسازی، وزیر نیرو و یا نمایندگان آنها.
2 ـ ز ـ کمیسیون مربوط به رشته تجهیزات ابنیه = مرکب از وزیر مشاور و رییس سازمان
برنامه و بودجه وزیر مسکن و شهرسازی، وزیر صنایع و یا نمایندگان آنها.
2 ـ ح ـ کمیسیون مربوط به رشته آسانسور = وزیر مشاور و رییس سازمان برنامه و
بودجه، وزیر صنایع، وزیر مسکن و شهرسازی.
تبصره – کمیسیون مربوط به رشته تجهیزات کارخانجات، کارهای اختصاصی بزرگراه، بندر
فرودگاه کارهای اختصاصی صنایع نفت گاز پتروشیمی، حفاری،سدسازی و عملیات مربوطه،
برق و انتقال نیرو با ولتاژ زیاد و دیگر رشته‌هایی که پیش خواهد آمد به شرح مندرج
در ماده 16 تشکیل خواهد شد.
3 ـ دفتر امور پیمانکاران و سازندگی سازمان برنامه و بودجه ظرف مدت 2 ماه از
تاریخ دریافت تقاضا و مدارک تکمیل شده، درخواست متقاضیان را مورد بررسی‌قرار داده
و در صورتی که شرکت داوطلب حایز کلیه شرایط مربوطه مندرج در این آیین‌نامه باشد
ضمن تطبیق وضع متقاضی با جداول پیوست، صلاحیت، گروه‌و رتبه شرکت را در یک رشته
تخصصی موضوع ماده 5 تعیین و به یکی از کمیسیون‌های موضوع ماده بند 2 بالا ارسال
می‌دارد.
4 ـ کمیسیون رسیدگی به صلاحیت، گروه و رتبه شرکتهای پیمانکاری موضوع بند 2 از
قسمت ب ماده 7 بالا مدارک رسیده را مورد بررسی قرار داده و در‌صورت تأیید ظرف
حداکثر 2 ماه بعد از دریافت پیشنهاد از دفتر امور پیمانکاران و سازندگان موضوع
بند 3 فوق صلاحیت و گروه و رتبه شرکت را در یک رشته‌تخصصی موضوع ماده 5 تصویب و
ابلاغ خواهد کرد.
تبصره 1 ـ جداول مربوط به:
رشته ابنیه شماره‌های 105، 106، 107
رشته کارهای عمومی راهسازی و زیربنایی شهری (سیویل) به شمارهای 205، 206
رشته تأسیسات ابنیه به شماره‌های 302، 303، 304
رشته برق ابنیه به شماره‌های 402، 403، 404
پیوست این آیین‌نامه میباشد.
تبصره 2 ـ جداول مربوط به سایر رشته‌ها برای هر رشته در کمیسیون ذیربط مندرج در
بند 2 ذیل قسمت ب ماده 7 در چهارچوب ضوابط مندرج در ماده 15 تهیه‌و بعد از تصویب
کمیسیون فنی هیأت دولت به مرحله اجرا درمی‌آید.
جداول مصوب موضوع این تبصره به جزو جداول پیوست این آیین‌نامه تلقی می‌گردد.
ج ـ کارهای بزرگ‌تر از حد مندرج در جداول بالا شامل این آیین‌نامه نبوده و تابع
آیین‌نامه تشخیص صلاحیت مربوط به شرکتهای دولتی و مختلط خواهد بود.
د ـ کارهای روستایی که با خودیاری مردم انجام می‌گیرد تابع آیین‌نامه جداگانه
خواهد بود.
ه‍ـ وزارت‌خانه‌های ذیربط می‌توانند تا پایان سال هزار و سیصد و شصت و یک با
تشکیل کمیسیون‌های لازم که اعضای آن از طرف وزیر مربوط تعیین می‌گردد‌وظایف سازمان
برنامه و بودجه و یا دفاتر سازمان برنامه و بودجه و کمیسیون‌های مندرج در ماده 7
این آیین‌نامه را به عهده بگیرند.
شرکت‌هایی که به موجب این بند تشخیص صلاحیت و تعیین گروه و رتبه می‌شوند تا پایان
سال هزار و سیصد و شصت و دو مطابق مفاد قسمت‌های الف و ب‌ماده 7 این آیین‌نامه
مجدداً مورد تشخیص صلاحیت و تعیین رتبه و گروه قرار گیرند.
شرکت‌هایی که به موجب این آیین‌نامه تشخیص صلاحیت می‌شوند مکلفند وضعیت خود را با
تکمیل فرم‌هایی که از طرف سازمان منتشر خواهد شد به دفاتر‌سازمان برنامه و بودجه
در استانها و دفتر امور پیمانکاران و سازندگان سازمان (بسته به مورد) در مهر ماه
هر سال اعلام نمایند. در غیر این صورت صلاحیت و‌رتبه و گروه آنان معلق می‌گردد.
ماده 8 ـ ارتقای رتبه
سازمان هر سال یک بار با توزیع و جمع‌آوری پرسش‌نامه‌های لازم آخرین اطلاعات
مربوط به وضعیت شرکتهای پیمانکاری را جمع‌آوری و به وضعیت‌شرکت‌های متقاضی ارتقای
رتبه رسیدگی و براساس میزان امتیازات و سایر شرایط مندرج در این آیین‌نامه و جداول
اول پیوست آن رتبه جدید شرکت متقاضی را‌تعیین و جهت تصویب به کمیسیون رسیدگی به
صلاحیت و گروه و رتبه شرکتهای پیمانکاری اعلام می‌نماید.
تبصره 1 ـ شرکت‌هایی که یک کار متناسب با رتبه‌ای که در آن قرار دارند تا میزان
95 درصد مبلغ قرارداد انجام داده باشند ولی امتیاز آنها از رتبه‌ای که در آن
قرار‌دارند بیشتر و از امتیاز رتبه بعدی کمتر باشد در صورت درخواست به یک رتبه
بالاتر ارتقا می‌یابند مشروط به این که شرایط لازم برای احراز رتبه‌ای که در آن
قرار‌دارند حفظ کرده باشند.
تبصره 2 ـ شرکت‌هایی که قراردادی در دست اجرا دارند چنانچه کار در دست اجرای خود
را به موقع به اتمام نرسانده باشند مادام که کار مربوطه را تا میزان 95درصد مبلغ
قرارداد انجام نداده باشند از ارتقای رتبه محروم خواهند بود.
ماده 9 ـ ارتقای گروه
شرکتهای متقاضی ارتقای گروه پس از ورود شرکای جدید و تعداد و تخصص‌های مشخص شده
در جداول پیوست درخواست خود را به انضمام‌پرسش‌نامه‌های مربوطه که توسط سازمان
منتشر خواهد شد به سازمان تسلیم و سازمان با توجه به شرایط زیر گروه متناسب با
بافت جدید شرکت متقاضی را‌تعیین و جهت تصویب به کمیسیون رسیدگی به صلاحیت و گروه و
رتبه شرکتهای پیمانکاری اعلام می‌نماید.
الف ـ شرکت از نظر تعداد سهام‌داران و امتیاز و سایر شرایط مندرج در این
آیین‌نامه صلاحیت ارتقا به گروه مورد تقاضا را داشته باشد.
ب – شرکت کارهای در دست اجرای خود را به میزان معین شده در ماده 17 را انجام داده
و شرایط لازم برای انعقاد قرارداد جدید را دارا باشد.
ج ـ در قراردادهای جاری و گذشته‌ای که شرکت با دستگاه‌های اجرایی منعقد نموده است
کلاً و جزاً هیچ نوع مغایرتی با مفاد این آیین‌نامه و سایر قوانین و‌آیین‌نامه‌ها و
دستورالعمل‌های مربوط به ارجاع و اجرای کارهایی که هزینه آن از محل اعتبارات عمومی
دولت تأمین می‌گردد وجود نداشته باشد.
ماده 10 ـ افزایش امتیاز افراد
الف ـ امتیاز سهام‌دارانی که چند سال متوالی در یک شرکت پیمانکاری سهام‌دار باشند
در موقع تجدید گروه و رتبه آن شرکت به ازای هر سال 2% افزایش یافته و‌محاسبه
می‌گردد.
ب ـ امتیاز افرادی که در یک شرکت پیمانکاری سهام‌دار بوده و از آن شرکت خارج و به
شرکت پیمانکاری دیگر به عنوان سهام‌دار وارد می‌شوند به ازای هر سال‌که سهام‌دار
شرکتهای پیمانکار قبلی بوده 1% افزایش یافته و محاسبه می‌گردد.
ج ـ امتیاز افرادی که سهام‌دار شرکتهای پیمانکاری نبوده و برای اولین بار به این
شرکت‌ها وارد می‌شوند همان است که در جداول امتیازات پیوست درج شده‌است.
ماده 11 ـ افزایش امتیاز شرکت در رابطه با کار اجرا شده:
به امتیاز هر شرکت به ازای هر کار که به اتمام رسانده باشد معادل 2.5% امتیاز
متناسب با آن کار که در جداول پیوست درج شده است اضافه می‌گردد. مشروط بر‌آن که
(5).(4) اعضای شرکت که در دوران اجرای آن کار در شرکت سهام‌دار بوده‌اند همچنان در
شرکت سهام‌دار باشند.
تبصره ـ منظور از کارهای موضوع این ماده کارهایی است که شرکت بعد از احراز صلاحیت
مطابق این آیین‌نامه به اتمام رسانده باشد.
ماده 12 ـ مقررات متفرقه تعیین گروه و رتبه
شرکتهای متقاضی صلاحیت می‌توانند با رعایت تبصره ذیل این ماده از تسهیلات زیر
استفاده نمایند.
الف ـ به جای هر یک از سهام‌داران مندرج در جداول می‌توان از اشخاصی که تحصیلات
بالاتری داشته و سابقه کار کمتری دارند و دارای امتیاز مساوی یا بالاتر‌از آنچه در
جداول قید شده باشند استفاده نمود. مشروط بر این که حداقل سه سال سابقه کار داشته
باشند و نیز به استثنا مهندسین در مورد سایر سهام‌داران‌می‌توان به جای هر یک از
آنها از اشخاصی که تحصیلات کمتری داشته و سابقه کار بیشتری دارند با رعایت امتیاز
مساوی یا بالاتر استفاده نمود مشروط بر این که‌تعداد سهام‌دارانی که تحصیلات کمتری
از حد لازم دارند از (4).(1) تعداد کل سهام‌داران بیشتر نشود.
ب ـ هرگاه تعداد سهام‌داران شرکت متقاضی کمتر از تعداد مندرج در جداول پیوست باشد
ولی مجموع امتیازات آنها بیشتر یا مساوی حداقل امتیاز مندرج در‌جدول باشد دستگاه
رسیدگی‌کننده به صلاحیت می‌تواند صلاحیت متقاضی را در آن گروه و رتبه تأیید نماید
مشروط بر این که تعداد سهام‌داران از چهار پنجم‌تعداد مندرج در جداول کمتر نباشد.
ج ـ هرگاه از لحاظ تعداد شرکا و حداقل امتیاز شرکت حایز شرایط مندرج در یکی از
جداول پیوست باشد لکن یک یا چند نفر از سهام‌داران حایز حداقل امتیاز‌لازم به شرح
مندرج در جدول مذکور نباشند مشروط بر این که تعداد این قبیل سهام‌داران از یک پنجم
تعداد سهام‌داران تجاوز نکند و امتیاز آنها از هشتاد و پنج‌درصد امتیاز لازم کمتر
نباشد دستگاه رسیدگی‌کننده می‌تواند صلاحیت گروه و رتبه شرکت را مطابق جدول مذکور
تأیید نماید.
د ـ در مورد رشته تحصیلی و تخصصی سهام‌داران (2).(1) سهام‌داران می‌توانند در یکی
از رشته‌های فنی به جز رشته تخصصی که شرکت برای آن رشته‌تخصصی (موضوع ماده 5)
تشخیص صلاحیت می‌شود تخصص داشته باشند اما رشته تحصیلی مدیرعامل بایستی همان رشته
تخصصی مندرج در جداول‌مربوطه باشد.
تبصره ـ هر شرکت در آن واحد می‌تواند فقط از دو بند موضوع این ماده استفاده
نماید.
ماده 13 ـ تغییرات در اعضا
الف ـ چنانچه سهام‌دار یا سهام‌دارانی از شرکت خارج شوند و شرکت قراردادی در دست
اجرا داشته باشد که مبلغ باقیمانده آن بیش از 40% کل کار و یا مدت‌باقیمانده آن
بیش از یک سال باشد شرکت مکلف است شریک یا شرکای جدیدی را که از لحاظ امتیاز معادل
یا بالاتر از سهام‌داران خارج شده باشند ظرف مدت‌شش ماه با رعایت شرایط این
آیین‌نامه به شرکت وارد نماید.
ب ـ در صورت فوت یک یا چند سهام‌دار ضرب‌الاجل فوق به دو سال افزایش می‌یابد.
ج ـ در صورت عدم رعایت شرایط فوق شرکت بعد از اتمام کار در دست اجرا به مدت 2 سال
از ارجاع کار محروم خواهد شد. پس از گذشت دوران محرومیت‌گروه و رتبه وی با توجه به
وضع جدید شرکت تعیین می‌گردد.
تبصره ـ سهام‌دارانی که در شرایط مندرج در بند "الف" این ماده از شرکت خارج
می‌شوند تا یک سال نمی‌توانند در شرکتهای پیمانکاری دیگر به عنوان سهام‌دار‌وارد
شوند.
د ـ هرگاه سهام‌دار یا سهام‌دارانی از شرکت خارج شوند و شرکت کاری در دست اجرا
نداشته باشد شرکت موظف است مراتب را به سازمان اعلام نماید و سازمان‌شرکت را با
توجه به وضع جدید تعیین گروه و رتبه خواهد نمود.
ماده 14 ـ مرجع رسیدگی به اعتراض متقاضی
چنانچه شرکت متقاضی به رای کمیسیون‌های تشخیص صلاحیت مذکور در ماده 7 این
آیین‌نامه اعتراض داشته باشد می‌تواند براساس اصل 173 قانون اساسی‌جمهوری اسلامی
ایران به مراجع مندرج در اصل مذکور مراجعه و احقاق حق نماید.
ماده 15 ـ ضوابط تدوین جداول گروه و رتبه‌بندی
در کمیسیون‌های مسئول تدوین و تهیه جداول گروه‌بندی رتبه‌بندی مندرج در ماده 7
جداول مربوطه با رعایت ضوابط زیر تدوین می‌گردد.
الف ـ با توجه به طبیعت و حجم کار تعداد متخصصین لازم برای مدیریت اجرایی کار و
نیز میزان تحصیلات و سابقه کار آنها تعیین می‌گردد که این متخصصین‌بایستی در شرکت
سهام‌دار باشند.
ب ـ امتیازات متخصصین مورد نیاز برای مدیریت اجرایی کار از جدول امتیازات پیوست
این آیین‌نامه استخراج می‌گردد.
ج ـ سهام و میزان مشارکت هر یک از سهام‌داران به نسبت امتیاز آن سهام‌دار به مجموع
امتیازات سهام‌داران با عامل ضریب حداقل 80% و حداکثر 120% تعیین و‌در جداول
مربوطه قید می‌گردد.
د ـ اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل با توجه به مفاد مندرج در بند "ز" ماده 3 این
آیین‌نامه تعیین می‌گردد.
ه‍ـ حداقل سرمایه شرکت متناسب با امتیازات و میزان لازم برای اعمال مدیریت تعیین
می‌گردد.
ماده 16 ـ تشخیص صلاحیت برای رشته‌های اختصاصی
الف ـ در مورد رشته‌های اختصاصی که در بند "ی" ذیل ماده 5 قید شده‌اند، سازمان
جداول تشخیص صلاحیت در هر رشته را مطابق ماده 15 با نظر نمایندگان‌سازمان برنامه و
بودجه، دستگاه اجرایی مربوطه و دستگاه اجرایی ثالث (به پیشنهاد کمیسیون فنی هیأت
دولت) تدوین و پس از تصویب کمیسیون فنی هیأت‌دولت به مرحله اجرا می‌گذارد.
جداول مصوب موضوع این ماده جزو جداول پیوست این آیین‌نامه تلقی می‌گردد.
ب ـ تشخیص صلاحیت و تعیین گروه و رتبه شرکتهای متقاضی متناسب با کارهای اختصاصی
فوق‌الذکر طبق مفاد این آیین‌نامه انجام خواهد شد.
تبصره ـ اعضای کمیسیون رسیدگی به صلاحیت و گروه و رتبه پیمانکاران رشته‌های
اختصاصی بالا (موضوع بند 2 قسمت "ب" ماده 7 این آیین‌نامه) عبارتند از‌وزیر
سازمان برنامه و بودجه، وزیر دستگاه اجرایی مربوطه وزیر دستگاه اجرایی ثالث یا
نمایندگان آنها به شرح مندرج در بند "الف" فوق.
فصل سوم: ظرفیت اجرای کار شرکتهای پیمانکاری
ماده 17 ـ
ظرفیت اجرای کار شرکتهای پیمانکاری در یک گروه و رتبه معین بر حسب استانی که کار
مورد نظر در آن بایستی انجام گیرد عبارت است از حد طرح مناسب با‌آن گروه و رتبه
(مندرج در جداول پیوست) ضربدر ضریبی به نام ضریب استان مندرج در بند "د" این
ماده.
دستگاه اجرایی می‌توانند طرح‌های خود را که برآورد آنها بین 80% تا 120% ظرفیت
اجرای کار فوق‌الذکر باشد به شرکتهای مذکور با رعایت موارد زیر ارجاع‌نمایند.
الف ـ به طور کلی هر شرکت پیمانکاری در آن واحد به جز در موارد مندرج در
تبصره‌های 2 و 3 ذیل همین ماده فقط می‌تواند یک کار در دست اجرا داشته باشد.
ب ـ هر شرکت پس از اجرای 85% مبلغ قرارداد کار در دست اجرای خود به کار جدید دعوت
می‌شود.
ج ـ برای دعوت به کار جدید لازم است که شرکت پیمانکار موافقت کتبی مجری طرح در دست
اجرای خود را ارائه نماید.
تبصره 1 ـ میزان 85% مندرج در بند "ب" بالا در سال‌های 1360 و 1361، 50% تعیین
می‌گردد لکن شرط موافقت مجری طرح در دست اجرا الزامی است.
تبصره 2 ـ در هیچ شرایطی پیمانکار نمی‌تواند بیش از دو کار در دست اجرا داشته
باشد که در این صورت نیز درصد انجام شده کار اول بایستی بالاتر از 85%
مبلغ‌قرارداد (برای سال‌های 1360 و 1361 بالاتر از 50% مبلغ رسماً به او اعلام شده
باشد ارجاع یک کار جدید به آن پیمانکار بلامانع است.
لکن در هر حال نمی‌تواند بیش از دو قرارداد در دست اجرا داشته باشد.
د ـ ضریب استانی
ظرفیت اجرای کار هر شرکت در هر یک از استانها به شرح زیر تعیین می‌گردد.
1 ـ چنانچه شرکت در یکی از استانها به جز استان تهران به ثبت رسیده باشد و محل
اجرای کار مورد نظر در همان استان باشد ظرفیت اجرای کار عبارت است از‌حاصلضرب حد
طرح مناسب در ضرایب مندرج در قسمت "ب" جدول زیر.
2 ـ چنانچه شرکت در یکی از استانها به جز استان تهران به ثبت رسیده و محل اجرای
کار در استان دیگری باشد ظرفیت اجرای کار عبارت است از حاصلضرب‌حد طرح مناسب در
ضرایب مندرج در قسمت "ج" جدول زیر.
3 ـ چنانچه شرکت در استان تهران به ثبت رسیده و محل اجرای کار استان تهران باشد
ظرفیت اجرای کار عبارت است از 85% طرح مناسب و چنانچه محل‌اجرای کار در استان‌های
دیگر باشد ظرفیت اجرای کار عبارت است از حاصلضرب حد طرح مناسب در ضرایب مندرج در
قسمت "د" جدول زیر.
تبصره ـ در هر حال ظرفیت اجرای کار شرکت‌ها در شرایطی برای استان تهران از 85% حد
طرح مناسب بالاتر نخواهد بود.
>جدول: تصویب‌نامه‌ها 1360 – جلد 1 – صفحه 176<
ماده 18 ـ
مبالغی که در جداول پیوست به عنوان حد طرح مناسب تعیین شده هر سال یک بار در آذر
ماه به پیشنهاد دستگاه اجرایی مربوطه و تأیید کمیسیون فنی هیأت‌دولت مورد تجدیدنظر
قرار خواهد گرفت.
ماده 19 ـ
دستگاه‌های اجرایی موظف‌اند کارهای در دست اجرای خود را تا سر حد امکان به
قسمت‌ها و قطعاتی تقسیم نمایند که ارجاع کار در چهارچوب جداول پیوست‌این آیین‌نامه
امکان‌پذیر بوده و نیاز ارجاع به واحدهای بزرگ‌تر نباشد.
ماده 20 ـ
چنانچه در موارد بسیار استثنایی به تشخیص وزیر دستگاه اجرایی ارجاع کار از طریق
این آیین‌نامه ممکن نباشد دستگاه اجرایی پیشنهاد خود را مبنی بر طریق‌دیگری که
برای اجرای کار پیش‌بینی می‌نماید به کمیسیونی مرکب از وزیر مشاور و سرپرست سازمان
برنامه و بودجه، وزیر دستگاه اجرایی مربوطه و یک نفر از‌وزرا به معرفی کمیسیون فنی
هیأت دولت تسلیم و کار را به طریقی که این کمیسیون تعیین می‌نماید پس از تصویب
کمیسیون فنی هیأت دولت اجرا خواهد کرد.
ماده 21 ـ
موارد مندرج در بندهای "ج"، "د"، "و"، "ح"، "ط" و "ک" ماده 3 این آیین‌نامه
بایستی صریحاً در اساس‌نامه شرکت‌ها قید شده باشد.
محمدعلی رجایی – نخست‌وزیر
>جدول: تصویب‌نامه‌ها 1360 ـ جلد 1 ـ صفحه 178 الی 203<