هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۳.۳.۲۹ بنا به پیشنهاد مشترک شماره ۲۷۵۰-۱ مورخ ۶۳.۳.۵ وزارتخانه‌های مسکن و شهرسازی و امور اقتصادی و دارای و سازمان برنامه و بودجه به استناد بند ج تبصره ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۶۳، آیین‌نامه نحوه فروش خانه‌های ارزان قیمت را بشرح زیر تصویب نمودند.
فصل اول – ساختمانهای موضوع این آیین‌نامه
ماده ۱ – کلیه واحدهای مسکونی ارزانقیمت که از محل طرح‌های عمرانی و سایر اعتبارات دولت توسط وزارت مسکن و شهرسازی احداث شده و یا می‌شود اعم از تکمیل شده یا نیمه تمام مشمول این آیین‌نامه می‌گردد.
ماده ۲ – در صورتی که احداث واحدهای مسکونی ارزانقیمت به وسیله پیمانکار در حال انجام و موضوع قرارداد هنوز خاتمه نیافته باشد، عرضه و واگذاری واحدهای نیمه تمام در صورتی ممکن است که در تاریخ اعلان آگهی ارزش کار انجام شده ساختمانی و تأسیساتی توسط پیمانکار بیش از ۷۵% مبلغ پیمان باشد.
تبصره – [اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱]
در صورتی که پروژه دارای پیمانکار بوده و ارزش کار انجام شده موضوع قرارداد به ۷۵% عملیات نرسیده باشد لکن پیمانکار با فسخ قرارداد و یا ادامه کار با خریدار جدید رضایت داشته باشد و به هر حال به هیچ نحوی از انحاء مطالبه خسارت ننماید و هیچگونه ادعائی نداشته باشد در این صورت واگذاری این گونه واحدها بدون رعایت مراتب مذکور در ماده ۵ بلامانع خواهد بود.
ماده ۳ – عرضه و واگذاری ساختمانهای نیمه تمام که احداث آنها رأساً وسیله وزارت مسکن و شهرسازی انجام می‌گیرد و پروژه فاقد پیمانکار است در هر مرحله از اجرای عملیات بلامانع است.
فصل دوم – مقررات مربوط به واگذاری واحدهای مسکونی ارزان قیمت
ماده ۴ – واحدهای مسکونی ارزان قیمت موضوع این آیین‌نامه با توجه به شرایط و اولویتهای ذیل این ماده فقط قابل واگذاری به اشخاص حقیقی، بنیاد شهید، شرکتهای تعاونی مسکن و سایر نهادهای انقلابی اسلامی ( مشروط بر اینکه از بودجه عمومی دولت استفاده ننمایند) می‌باشد و فروش ساختمانها به وزارتخانه و سازمانها و شرکتهای دولتی یا وابسته به دولت، نهادها و مؤسساتی که به نحوی از انحاء از بودجه عمومی دولت استفاده می‌نمایند به استثنای بنیاد شهید) ممنوع است.
تبصره – بانکها از شمول این ماده خارج بوده و می‌توانند ساختمانهای نیمه تمام را خریداری و پس از تکمیل طبق مقررات خود به فروش برسانند.
ماده ۵ – در واگذاری ساختمانها مراتب ذیل بایستی رعایت گردد.
الف – ساختمانهای تک واحدی اعم از ناتمام و یا تکمیل شده به ترتیب اولویت به بنیاد شهید، اشخاص حقیقی، سایر نهادهای انقلاب اسلامی، شرکتهای تعاونی مسکن واگذار می‌شود.
ب – مجمع‌های آپارتمانی نیمه تمام صرفاً و به ترتیب اولویت، برای فروش به شرکتهای تعاونی مسکن، بانکها و نهادهای انقلاب اسلامی عرضه می‌شود.
ج – مجتمع‌های آپارتمانی تکمیل شده به ترتیب اولویت به شرکتهای تعاونی مسکن اشخاص حقیقی، نهادهای انقلاب اسلامی واگذار می‌گردد.
ماده ۶ – در صورتی که برای تمام یا تعدادی از ساختمانهای نیمه تمام خریدار وجود نداشته باشد وزارت مسکن و شهرسازی پس از تکمیل ساختمانها طبق مقررات این آیین‌نامه مبادرت به فروش خانه‌ها می‌کند.
فصل سوم – شرایط و نحوه تعیین اولویتهای متقاضیان خرید واحدهای مسکونی ارزان قیمت
ماده ۷ – [اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱]
جهت تعیین واجدین شرایط و اولویتها و امتیازگذاری متقاضیان کمیسیونی به انتخاب وزیر مسکن و شهرسازی تشکیل خواهد شد.
ماده ۸ – در مورد اشخاص حقیقی و اعضای شرکتهای تعاونی مسکن در تهران و شهرهائی که
قانون نحوه انجام معاملات واحدهای مسکونی اعمال می‌گردد، متقاضی باید دارای مجوز
خرید مسکن باشد و در سایر مناطق نیز متقاضی و فرزندان تحت تکفل وی از تاریخ تصویب
این آیین‌نامه فاقد واحد مسکونی یا زمین‌شهری در محل باشند و حداقل ۲۵ سال سن و یا
افرادی را تحت تکفل داشته باشند.
ماده ۹ – شرکتهای تعاونی مسکن بایستی به ثبت رسیده و مورد تأیید وزارت مسکن و شهرسازی باشند.
تبصره ۱ – شرکتهای تعاونی مسکن کارکنان دولت نسبت به سایر شرکتهای تعاونی در اولویت می‌باشند.
تبصره ۲ – در شرایط مساوی نحوه احتساب امتیازات شرکتهای تعاونی برابر است با میانگین مجموع امتیازات اعضای شرکت به نسبت تعداد اعضاء.
ماده ۱۰ – امتیازات متقاضیان به شرح زیر محاسبه می‌شود:
1 – متقاضی متأهل بوده و یا افرادی را قانوناً تحت تکفل داشته باشد ۳۰ امتیاز
2 – داشتن حکم تخلیه از مراجع قضائی یا الزام به تخلیه خانه سازمانی ۳۰ امتیاز
۳ – [اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱]
کارمند رسمی دولت باشد ۵۰ امتیاز
۴ – به ازای هر نفر عائله تحت تکفل ۵ امتیاز
5 – به ازای هر سال سابقه سکونت در محل ۲ امتیاز
ماده ۱۱ – در مورد واگذاری به بنیاد شهید و سایر اشخاص حقوقی کلیه واگذاریها مستقیماً به بنیاد شهید و یا مؤسسه مربوطه صورت گرفته و رأساً مسئول پرداخت بها می‌باشند.
تبصره – بنیاد شهید در واگذاری واحدهای مذکور به افراد واجد شرایط طبق مقررات خود و سایر مقررات مربوطه عمل می‌نماید لکن سایر اشخاص حقوقی در واگذاری به متقاضیان ملزم به رعایت شرایط مندرج در این آیین‌نامه می‌باشند.
فصل چهارم – نحوه قیمت‌گذاری و پرداخت بهای واحدهای مسکونی ارزان قیمت
ماده ۱۲ – بهای واحدهای مسکونی ارزان قیمت توسط اداره کل مسکن و شهرسازی استان بشرح جدول پیوست این آیین‌نامه به اضافه ۱۰% محاسبه و تعیین می‌شود.
تبصره – [اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱]
در کلیه مواردی که واحدها به صورت اقساط فروخته می‌شود خریداران بایستی بابت بهای اقساطی ۱۰% اضافه پرداخت نمایند.
ماده ۱۳ – کلیه واحدهای مسکونی موضوع این آیین‌نامه اعم از تکمیل شده یا ناتمام به صورت نقدی فروخته می‌شود.
تبصره – [اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱]
در مواردی که با یک نوبت آگهی متقاضی برای خانه‌های ارزان قیمت مراجعه ننمایند و همچنین در موارد استثنائی با تصویب وزیر مسکن و شهرسازی می‌توان تعدادی از واحدها را به نحو اقساط بفروش رساند، تعیین میزان اقساط و پیش قسط موکول به تصویب وزیر مسکن و شهرسازی است.
ماده ۱۴ – چنانچه کمیسیون ماده ۷ در موارد استثنائی فروش تعدادی از واحدها را به نحو اقساط پیشنهاد نماید در این صورت موافقت با تقسیط به عهده کمیسیون موضوع ماده ۲۸ این آیین‌نامه خواهد بود.
فصل پنجم – نحوه اعلان آگهی و عرضه واحدها
ماده ۱۵ – ادارات کل مسکن و شهرسازی استانها موظف می‌باشند حداکثر ظرف مدت ۲ ماه
از تاریخ تصویب این آیین‌نامه نسبت به تعیین واحدهای مسکونی ارزانقیمت مشمول این
آیین‌نامه و عرضه آنها از طریق آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار و محلی اقدام نمایند.
متن آگهی بایستی شامل تعداد واحدها و محل احداث، مشخصات آنها اعم از تکمیل شده یا
ناتمام (با ذکر درصد عملیات انجام شده) نرخ واحدها از نظر آپارتمانی یا تک واحدی،
متراژ و سایر خصوصیات با ذکر قیمت و تعیین شماره حساب بانکی در هر محل و نحوه
اقدام متقاضیان، و حداکثر تاریخ مهلت ارسال تقاضا باشد.
ماده ۱۶ – [اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱]
متقاضیان باید تقاضاهای خود را به انضمام فیش بانکی پرداخت ۵% بهای واحد مسکونی و مدارک خواسته شده به ادارات کل مسکن و شهرسازی تسلیم و رسید دریافت دارند.
تبصره – در صورتی که تعداد متقاضیان بحدی باشد که به تأیید کمیسیون مذکور
اولویتها از طریق امتیازبندی از لحاظ صرف مدت زیاد به صرفه و صلاح دولت نباشد، بر
اساس ضوابطی که بر اساس نداشتن خانه و زمین و تعداد افراد تحت تکفل به تصویب وزیر
مسکن و شهرسازی یا مقام مجاز از طرف ایشان می‌رسد فروخته خواهد شد و خریداران واجد
شرایط از طریق قرعه‌کشی انتخاب خواهند شد. در این صورت بایستی روز قرعه‌کشی از طریق آگهی به اطلاع عموم برسد.
– حضور متقاضیان در مراسم قرعه‌کشی آزاد خواهد بود.
ماده ۱۷ – در صورتی که متقاضی واجد شرایط یا اولویت نباشد و یا قرعه به وی اصابت
ننماید ۵% پرداختی عیناً به وی مسترد می‌شود ولی در صورت تعلق واحد مسکونی به
متقاضی مبلغ مزبور بابت قسمتی از بهاء واحد مسکونی محسوب خواهد شد.
فصل ششم – نحوه واگذاری واحدهای مسکونی ارزان قیمت
ماده ۱۸ – واحدهای مسکونی که نقداً فروخته می‌شود در صورت آماده بودن سند و تفکیکی
به صورت قطعی و رسمی به خریداران منتقل می‌گردد لکن فروشنده ملزم است در عقد بیع
برای خود به مدت ۵ سال خیار فسخ ملحوظ نماید تا چنانچه خریدار از تاریخ انجام
معامله لغایت ۵ سال عین واحد مسکونی را‌بهر نحوی از انحاء بغیر واگذار یا منتقل
نمود و یا معلوم شد خریدار واجد شرایط مندرج در این آیین‌نامه نبوده فروشنده
اختیار فسخ عقد بیع را داشته باشد. در‌صورت فسخ معامله، مبالغ دریافتی پس از کسر
اجرت‌المثل مدت استفاده و سایر هزینه‌های متعلقه به خریدار مسترد می‌شود و واحد
مسکونی به متقاضی واجد شرایط دیگری واگذار خواهد شد.
ماده ۱۹ – واحدهای مسکونی که به نحو اقساط واگذار می‌شود تا پایان استهلاک اقساط
در وثیقه فروشنده باقی می‌ماند به هر حال قید خیار فسخ فروشنده برای این نوع
واگذاریها نیز ضروریست و بهمان ترتیب مندرج در ماده فوق عمل می‌شود.
تبصره ۱ – در صورتی که خریدار ضرورتاً ناگزیر از فروش واحد مسکونی خود باشد در این
صورت فقط با موافقت کمیسیون ماده ۲۸ این آیین‌نامه می‌تواند واحد مسکونی را به
قیمت محاسبه شده طبق جدول پیوست بر اساس دفترچه فهرست بهای سازمان برنامه و بودجه
در سال فروش به متقاضی دیگری که واجد‌شرایط این آیین‌نامه و مورد تأیید کمیسیون موضوع ماده ۷ باشد واگذار نماید.
تبصره ۲ – بانکها و شرکتها تعاونی مسکن و نهادهای انقلابی مجازند پس از تکمیل
واحدها نسبت به انتقال آنها به متقاضیان واجد شرایط و اعضای شرکت اقدام نمایند.
لکن به هر حال انتقال دهندگان و انتقال گیرندگان جدید نیز ملزم به رعایت ماده ۱۸ و ۱۹ این آیین‌نامه می‌باشند.
ماده ۲۰ – چنانچه تکلیف عرصه واحدهای مسکونی موضوع این آیین‌نامه روشن نبوده و
دارای مشکلات ثبتی یا مدعی خصوصی باشد و یا به هر علت دیگر اسناد واحدها آماده
نباشد در این صورت اعیانی ساختمانها طبق قرارداد واگذار می‌گردد و انتقال رسمی پس
از رفع مشکلات ثبتی و آماده شدن اسناد صورت‌خواهد گرفت.
ماده ۲۱ – چنانچه جهت رفع مشکل عرصه نیاز به تشخیص نوع زمین در زمان تصرف از نظر
موات، بایر یا دایر بودن آن باشد در این صورت کمیسیون موضوع ماده ۱۲ قانون اراضی
شهری موظف و مکلف می‌باشد با توجه به اسناد و مدارک و سوابق موجود نسبت به مورد
اظهار نظر کند. سپس طبق نظر کمیسیون مذکور‌اداره کل مسکن و شهرسازی محل نسبت به
تعیین تکلیف عرصه طبق مقررات مربوطه اقدام خواهد کرد.
ماده ۲۲ – در صورتی که عرصه واحدهای مسکونی وقفی اجاره‌ای باشد انتقال واحدهای
مسکونی با توجه به مقررات مربوط فقط شامل اعیانی بوده و خریدار جانشین مستأجر در
اداره حقوق و دیون متعلق به عرصه خواهد شد.
ماده ۲۳ – کلیه هزینه‌های متعلقه مربوط به انتقال به عهده خریدار است.
فصل هفتم – مقررات متفرقه
ماده ۲۴ – ادارات مسکن و شهرسازی موظف هستند کلیه وجوه حاصله از اجرای این
آیین‌نامه را به حساب‌هائی که توسط خزانه برای هر یک از ادارات کل مسکن و شهرسازی
استان در بانک ملی محل به همین منظور افتتاح شده یا خواهد شد واریز نمایند.
حساب‌های مذکور غیر قابل برداشت بوده و موجودی آن در پانزدهم و پایان هر ماه به
حساب تمرکز وجوه خزانه که به همین منظور توسط خزانه نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی
ایران افتتاح شده یا می‌شود واریز خواهد شد.
ماده ۲۵ – ادارات کل مسکن و شهرسازی استان مکلفند گزارش وصولی خود را از این بابت به صورتحساب بانکی به وزارت مسکن و شهرسازی ارسال دارند.
ماده ۲۶ – خزانه مکلف است بنا به تقاضای وزارت مسکن و شهرسازی هر سه ماه یک بار
جمع مبالغ واریز شده به حساب تمرکز وجوه خزانه نزد بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
را به وزارت مذکور و سازمان برنامه و بودجه اعلام نماید.
ماده ۲۷ – وزارت مسکن و شهرسازی موظف است حداکثر معادل وجوه واریز شده به حساب
تمرکز خزانه از محل فروش خانه‌های ارزان قیمت موضوع این آیین‌نامه را بر اساس
موافقت‌نامه‌های شرح عملیاتی که با سازمان برنامه و بودجه مبادله می‌نماید در قالب
اعتبار تخصیص یافته طرح تکمیل و فروش خانه‌های ارزان قیمت قانون بودجه سال ۱۳۶۳ با
رعایت قوانین و مقررات عمومی دولت جهت تکمیل واحدهای مسکونی ارزانقیمت که به صورت نیمه تمام امکان‌فروش ندارد به مصرف برساند.
ماده ۲۸ – [اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱]
در کلیه مواردی که اجرای آیین‌نامه در عمل دچار ابهام گردد، رفع ابهام به عهده وزیر مسکن و شهرسازی خواهد بود.
ماده ۲۹ – [اصلاحی ۱۳۶۳/۱۰/۱]
واگذاری واحدهای مسکونی ارزانقیمت که به نحوی از انحاء قبل از تصویب آیین‌نامه موضوع تبصره ۳۹ قانون بودجه سال ۶۳ صورت گرفته باشد به قوت خود باقی و طبق شرایط و ضوابط زمان واگذاری عمل خواهد شد.
ماده ۳۰ – تا زمانی که تبصره ۳۹ قانون بودجه سال ۶۳ اعتبار دارد این آیین‌نامه جایگزین آیین‌نامه شماره ۳۵۸۵۸ مورخ ۶۱.۶.۱۷ خواهد بود.
ردیف – نوع هزینه – توضیحات
۱ – هزینه تهیه طرح و نظارت بر پروژه (فاز ۱، ۲، ۳ پروژه و نظارت کارگاهی و هزینه‌های بالاسری) –
2 – آماده‌سازی زمین و تأسیسات زیربنائی.
3 – هزینه کل ساختمان با در نظر گرفتن تعداد آحاد بهاء و ضرایب منطقه و غیره
4 – محوطه‌سازی – ۱ – در صورتی که زمین فروخته شود تهیه زمین به اضافه هزینه کلیه تأسیسات آماده‌سازی و زیربنائی مربوط به مجموعه در نظر گرفته می‌شود و هزینه تأسیسات و کارهای اضافی اختصاصی و خارج از ضوابط عمومی و کلی مربوط به وضع و موقعیت زمین به عهده دولت است.
5 – حق انشعاب آب – برق – گاز و تلفن – فاضلاب – ۲- در صورتی که زمین اجاره‌ای باشد فقط بهای آماده‌سازی زمین مربوطه محاسبه می‌شود.
6 – هزینه‌های متفرقه از قبیل کارشناسی بیمه ساختمان آزمایشهای فنی مربوط به پروژه‌ها و غیره
7 – بابت بخشی از هزینه‌های جاری اداری پروژه و آگهی و غیره نیم درصد از کل هزینه‌های فوق.
تبصره – قیمت تمام شده، بر اساس آخرین دفترچه فهرست بهای سازمان برنامه و بودجه و تعدیل‌های متعلقه در سال ۱۳۶۳ محاسبه خواهد شد.