‌تشکیل شورای عالی عشایر ایران [شورای عالی عشایر و توسعه روستایی] [مصوب ۱۳۶۵]

تاریخ تصویب: ۱۳۶۵/۰۷/۰۹
تاریخ انتشار: ۱۳۶۵/۰۸/۰۳
شماره ثبت: ۶۱۷۵۰ - ۱۳۶۵/۷/۱۳

[به موجب مصوبه شماره ۳۰۹۳۷ – ۱۳۹۹/۲/۱ شورای عالی اداری، عنوان این شورا به «شورای عالی عشایر و توسعه روستایی» تغییر یافت.]


‌هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۵/۷/۹ تصویب نمودند شورای عالی عشایر ایران به شرح ذیل تشکیل گردد.

‌ماده ۱ ـ هدف
‌به منظور سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و هماهنگی بین دانشگاه‌های اجرایی در جهت رسیدگی به وضع جامعه عشایر کوچ‌نشین ایران که به صورت قبیله‌ای و‌ عشیره‌ای و چادرنشینی زندگی می‌نمایند و محور فعلیت اقتصادی آنان براساس دامداری سنتی متکی به کوچ (‌حرکت متناوب فصلی ییلاق و قشلاق) استوار‌می‌باشد و برای بهبود زندگی و احیای فرهنگ و سنت‌های اسلامی و اصیل عشایری و استفاده صحیح از توان و استعدادهای بالقوه اقتصادی، به ویژه در امر‌ دامداری برای رسیدن به اهداف خودکفایی و بهره‌گیری مناسب از روحیه سلحشوری و شجاعانه عشایر در زمینه‌های رزمی و نظامی در راستای حفاظت و‌ حراست از دستاوردهای انقلاب اسلامی شورای عالی عشایر ایران و ارگان آن به شرح زیر تشکیل می‌شود.

ماده ۲ ـ تشکیلات [اصلاحی ۱۳۶۸/۹/۱۵]
شورای عالی عشایر به ریاست معاون اول رییس جمهور و عضویت وزرای کشور، جهاد سازندگی، آموزش و پرورش، کشاورزی و معاون‌ رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه و رییس سازمان عشایری جهاد سازندگی و دو تن از صاحبنظران و خبرگان عشایری (‌به انتخاب اعضاء)‌ در نهاد ریاست جمهوری تشکیل می‌گردد.

تبصره ۱ ـ در غیاب نخست‌وزیر ریاست شورای عالی عشایر به عهده وزیر کشور خواهد بود. سایر وزرا در صورت لزوم می‌توانند در شورای عالی با حق رأی‌ شرکت نمایند.

‌تبصره ۲ ـ شورای عالی عشایر ایران دارای ارگان زیر می‌باشد.
‌الف ـ دبیرخانه شورای عالی عشایر
ب ـ کمیسیون سیاسی ـ اجتماعی
ج ـ کمیسیون اقتصادی عمرانی
‌د ـ شورای عشایر استان
‌ه‍ـ شورای عشایر شهرستان

‌الف ـ ‌[اصلاحی ۱۳۶۸/۹/۱۵]
دبیرخانه شورای عالی عشایر در وزارت جهاد سازندگی و زیر نظر وزیر جهاد سازندگی که دبیر شورای عالی عشایی خواهد بود تشکیل می‌گردد.

ب ـ کمیسیون سیاسی ـ اجتماعی به ریاست وزیر کشور یا معادن سیاسی ـ اجتماعی وزارت کشور (‌مسئول کمیسیون) و با حضور فرماندهان بسیج مستضعفین‌ کمیته‌های انقلاب اسلامی، ژاندارمری جمهوری اسلامی، معاونین وزارت‌خانه‌های آموزش و پرورش، ارشاد اسلامی، اطلاعات و نمایندگان دبیر شورای عالی‌ عشایر، مدیرعامل صدا و سیمای جمهوری اسلامی و رییس سازمان امور عشایر (‌مسئول کمیسیون اقتصادی عمرانی) و دو تن از صاحب‌نظران و خبرگان‌ عشایری در وزارت کشور تشکیل می‌شود. دبیر کمیسیون مذکور توسط وزیر کشور انتخاب خواهد شد.

ج ـ کمیسیون اقتصادی عمرانی به ریاست وزیر جهاد سازندگی یا رییس سازمان امور عشایر ایران (‌مسئول کمیسیون) و با حضور معاونین وزارت‌خانه‌های‌ کشاورزی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، برنامه و بودجه، بازرگانی، کشور (‌مسئول کمیسیون سیاسی ـ اجتماعی) و مدیرعامل سازمان صنایع دستی ایران‌ و نماینده دبیر شورای عالی عشایر و دو تن از صاحب‌نظران و خبرگان عشایری در وزارت جهاد سازندگی تشکیل می‌شود.
‌دبیر کمیسیون مذکور توسط وزیر جهاد سازندگی انتخاب خواهد شد.

‌د ـ شورای عشایر استان در مراکز استان‌های عشایری (‌با تأیید شورای عالی عشایر) شورای عشایر استان به ریاست استاندار و عضویت مسئولین واحدهای‌ ذیربط مشابه با شورای عالی عشایر تشکیل می‌شود. دبیر شورای عشایر استان را استاندار تعیین خواهد کرد و کمیسیون‌های سیاسی ـ اجتماعی و اقتصادی ـ‌عمرانی با همان ترکیب در استان تشکیل خواهد شد.

‌ه‍ـ شورای عشایر شهرستان در مراکز شهرستان‌های عشایری (‌با تأیید شورای عشایر استان) شورای عشایر شهرستان به ریاست فرماندار و عضویت مسئولین‌ واحدهای ذیربط مشابه، شورای عشایر استان تشکیل می‌شود. دبیر شورای عشایر شهرستان را فرماندار تعیین خواهد کرد و کمیسیون‌های سیاسی ـ اجتماعی و‌اقتصادی ـ عمرانی با همان ترکیب در شهرستان تشکیل خواهد شد.

ماده ۳ ـ تشکیل جلسات
‌جلسات شورای عالی عشایر و شوراهای استان و شهرستان هر ماه یک بار و جلسات کمیسیون‌های هر ۱۵ روز یک بار و با حضور حداقل (۳).(۲) اعضا‌ رسمیت یافته و تصمیمات با نصف بعلاوه یک نفر از کل اعضا جلسه لازم‌الاجرا خواهد بود.

‌ماده ۴ ـ

الف ـ وظایف شورای عالی عشایر ایران.
(۱) سیاست‌گذاری پیرامون چگونگی زندگی عشایر در مناطق مختلف کشور.
(۲) تصمیم‌گیری پیرامون برنامه‌های کوتاه‌مدت و درازمدت ارایه شده توسط هر یک از دستگاه‌های ذیربط یا کمیسیون‌ها با دبیرخانه شورا یا شوراهای استان و‌ شهرستان در امور کوچ و اسکان و تأمین اعتبار مورد نیاز.
(۳) ایجاد هماهنگی بین وزارت‌خانه‌ها و ارگان‌های ذیربط جهت رفع تنگناهای موجود در جوامع عشایری.
(۴) نظارت بر چگونگی انجام وظایف و تعیین سهمیه اعتبارات و دریافت گزارش برنامه‌ها و عملکرد هر کدام از وزارت‌خانه‌ها و دستگاه‌های ذیربط در مناطق‌ عشایری با توجه به نسبت جمعیت عشایر.
(۵) پیگیری ایجاد تسهیلات و امکانات لازم جهت بهبود توسعه و تضمین خرید تولیدات دامی، لبنی، زراعی و صنایع دستی عشایر از طریق مناسب.
(۶) ارایه و تعیین خط‌مشی و تصمیم‌گیری در مورد طرح‌های زیربنایی در ارتباط با مسایل امنیتی، آموزشی، فرهنگی، بهداشتی و خدماتی ـ عمرانی عشایر در‌ مسیر کوچ و در مناطق ییلاق و قشلاق به وسیله ارگان‌های ذیربط و تأمین اعتبارات مورد مورد نیاز.
(۷) ایجاد هماهنگی بین استان‌هایی که دارای عشایر برون کوچ می‌باشند.
(۸) پیشنهاد تأمین بودجه خاص جهت پرداخت خسارات احتمالی و کمک به عشایر در هنگام سوانح طبیعی از قبیل سیل، بیماری‌های واگیر دامی و خشکسالی‌ و غیره.
(۹) کمک به ایجاد زمینه‌های لازم جهت پرورش و رشد و بکارگیری استعدادهای رزمی و نظامی عشایر در جهت حفظ و حراست از دستاوردهای انقلاب‌ اسلامی و مرزهای کشور اسلامی.
(۱۰) کمک به ایجاد زمینه‌های لازم جهت توسعه و بسط و گسترش فرهنگ اسلامی و سنت‌های اصیل عشایری.
(۱۱) تهیه طرح و پیشنهاد تأمین بودجه مورد نیاز طرح‌های عمرانی و برنامه‌های توسعه جامع مناطق عشایری به هیأت دولت.
(۱۲) اقدام در سایر مسایل مرتبط با زندگی عشایر به پیشنهاد کمیسیون‌ها یا دبیرخانه شورا یا شوراهای استان‌ها و یا یکی از اعضای شورا.

‌تبصره ـ شوراهای عشایری در سطوح مختلف و در کله موارد فوق‌الذکر صرفاً مسئولیت سیاست‌گذاری و نظارت و هماهنگی بین دستگاه‌های ذیربط را اعمال‌ می‌نمایند و هر کدام از دستگاه‌ها حسب وظیفه مسئول مستقیم تهیه و اجرای برنامه‌ها و طرح‌ها و تأمین اعتبارات مربوط به وظایف خود را ارایه گزارش مرتب و‌ مستمر به شورا می‌باشند.

ب ـ وظایف دبیرخانه شورای عالی عشایر.
(۱) تهیه دستور کار جلسات شورای عالی عشایر.
(۲) ابلاغ تصمیمات شورای عالی عشایر به دستگاه‌های ذیربط و پیگیری و نظارت بر اجرای آنها.
(۳) مطالعه و بررسی و تحقیق پیرامون اوضاع و احوال جوامع عشایری با جمع‌آوری اطلاعات لازم و تهیه سوابق مورد نیاز از طریق شوراهای استان‌ها و‌ کمیسیون‌های ذیربط.
(۴) ایجاد هماهنگی و ارتباط لازم فیمابین دبیرخانه‌های استان‌ها، کمیسیون‌های فوق‌الاشاره و حل و فصل موارد اختلاف و پیگیری و نظارت بر امر تشکیل‌ جلسات و تصمیمات مربوطه و گزارش مراتب به ریاست شورا و جلسه شورای عالی عشایر.
(۵) تهیه طرح‌ها و پیشنهادات مناسب با هماهنگی کمیسیون‌ها و شوراهای استان‌ها و ارایه به شورای عالی عشایر.
(۶) بررسی شکایات و درخواست‌های عشایر در ارتباط با مجریان امور عشایر با همکاری دستگاه‌های ذیربط و اعلام نتیجه و پیشنهاد به ریاست شورا عالی‌ عشایر جهت اقدام لازم.
(۷) تهیه گزارشات مستند و مستمر از عملکرد و نتایج تصمیمات شورای عالی توسط دستگاه‌های اجرایی و اعلام نتیجه به ریاست شورای عالی عشایر جهت‌ اقدام لازم.
(۸) تهیه و ارایه طرح‌ها و سایر پیشنهادات مناسب در کلیه امور مربوط به عشایر به شورای عالی به منظور اخذ تصمیم لازم.

ج ـ وظایف کمیسیون سیاسی ـ اجتماعی
(۱) بررسی و اظهارنظر در مورد طرح‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت جهت حل و فصل و تنگناهای سیاسی ـ اجتماعی عشایر پیشنهاد شده توسط اعضا یا شورای‌ عالی عشایر استان‌ها حسب مورد ارایه گزارش و پیشنهاد به شورای عالی عشایر به منظور تصمیم‌گیری نهایی.
(۲) تهیه و ارایه پیشنهاد و خط‌مشی لازم جهت تأمین امنیت و حل مسایل سیاسی ـ اجتماعی عشایر در مسیر کوچ و در ییلاق و قشلاق.
(۳) پیشنهاد چگونگی ایجاد هماهنگی در مسایل فیمابین استان‌هایی که دارای عشایر برون کوچ هستند.
(۴) بررسی و ارایه طرح‌های مناسب در ارتباط با ایجاد زمینه‌های لازم جهت پرورش و رشد و شکوفایی و بهره‌گیری از استعدادهای رزمی و نظامی در جوامع‌ عشایر در جهت حفظ و حراست از دستاوردهای انقلاب اسلامی و حفاظت از مرزهای کشور اسلامی.
(۵) تهیه و ارایه پیشنهادات لازم جهت توسعه و رشد فرهنگ اسلامی و اصیل عشایر در مناطق عشایری.
(۶) بررسی و ارایه طریق در جهت حل مسایل آموزش و پرورش عشایر از طریق پیشنهاد تشکیلات متناسب با زندگی کوچ‌نشینی و سوادآموزی در بین عشایر.
(۷) ارایه راه‌حل برای حل اختلافات بین کشاورزان و عشایر در ارتباط با مراتع.
(۸) ارتباط و هماهنگی لازم با دبیرخانه شورای عالی عشایر در انجام وظایف محوله.
(۹) ارتباط و هماهنگی با شورای عشایر استان‌ها در رابطه با امور مربوطه.
(۱۰) تصویب و اجرای مواردی که از طریق ریاست یا شورای عالی به کمیسیون جهت اقدام محول می‌شود.
(۱۱) اقدام در سایر مواردی که مرتبط با امور سیاسی ـ اجتماعی عشایر می‌باشد.
(۱۲) بررسی و ارایه پیشنهاد در ارتباط با کمک به عشایر در هنگام وقوع سوانح طبیعی و اقدامات پیشگیرانه به کمک جهاد سازندگی.

د ـ وظایف کمیسیون اقتصادی ـ عمرانی
(۱) بررسی و اظهارنظر در مورد طرح‌های کوتاه‌مدت و درازمدت جهت حل مسایل و تنگناهای اقتصادی ـ عمرانی عشایر، پیشنهاد شده توسط اعضا یا شوراهای‌ استان‌ها حسب مورد و ارایه گزارش و پیشنهاد به شورای عالی عشایر به منظور تصمیم‌گیری نهایی.
(۲) تهیه و تدوین پیشنهاد ایجاد تسهیلات و تهیه امکانات لازم جهت بهبود و توسعه و تضمین خرید تولیدات دامی، لبنی، زراعی و صنایع دستی عشایر.
(۳) پیش‌بینی و ارایه طرح‌ها و خط‌مشی لازم به منظور بالا بردن سطح درآمد خانوارهای عشایری و فروش به موقع و مناسب تولیدات عشایر.
(۴) پیشنهاد برنامه‌ها و خط‌مشی لازم جهت تأمین امکانات بهداشتی، درمانی، خدماتی و طرح‌های عمرانی مورد نیاز عشایر.
(۵) بررسی چگونگی ارایه تسهیلات لازم جهت حمل و نقل عشایر در زمان کوچ.
(۶) بررسی و تهیه طرح‌های مناسب پیرامون حل مسایل و مشکلات موجود در رابطه با مراتع، علوفه و کلیه امور مربوط به دام عشایر.
(۷) بررسی و پیشنهاد چگونگی فراهم نمودن تسهیلات لازم و تهیه امکانات مورد نیاز جامعه عشایری از قبیل ارزاق عمومی و سایر وسایل مورد نیاز زندگی آنان.
(۸) ارتباط و هماهنگی لازم با دبیرخانه شورای عالی عشایر در انجام وظایف محوله.
(۹) ارتباط و هماهنگی با شوراهای عشایر استان‌ها در رابطه با امور مربوطه.
(۱۰) اقدام در سایر مواردی که مرتبط با امور اقتصادی ـ عمرانی عشایر می‌باشد.

‌ه‍ ـ وظایف شورای عشایر استان. مشابه با وظایف شورای عالی در سطح استان مربوطه خواهد بود.

‌تبصره ۱ ـ شورای عشایر استان در اموری که تبعات منطقه‌ای و کشوری دارد موظف به هماهنگی با شورای عالی عشایر و ناظر بر امور شورای عشایر شهرستان‌ خواهد بود.

‌تبصره ۲ ـ وظایف دبیرخانه شورای عشایر استان مشابه با وظایف دبیرخانه شورای عالی در سطح استان مربوطه خواهد بود. و دبیرخانه شورای عشایر استان‌ موظف به هماهنگی با دبیرخانه شورای عالی و ناظر بر امور دبیرخانه شورای عشایر شهرستان خواهد بود.

‌و ـ وظایف شورای عشایری شهرستان مشابه با وظایف شورای عشایر استان در سطح شهرستان مربوطه خواهد بود.

‌تبصره ۱ ـ شورای عشایر شهرستان در اموری که تبعات منطقه‌ای و استانی دارد موظف به هماهنگی با شورای عشایر استان خواهد بود.

‌تبصره ۲ ـ وظایف دبیرخانه شورای عشایر شهرستان مشابه با وظایف دبیرخانه شورای عشایر استان در سطح شهرستان خواهد بود و دبیرخانه شورای عشایر‌ شهرستان موظف به هماهنگی با دبیرخانه شورای عشایر استان خواهد بود.

۵ ـ این مصوبه جایگزین مصوبه جلسه مورخ ۱۳۵۹/۲/۳ شورای انقلاب اسلامی ایران خواهد بود.

‌میرحسین موسوی – نخست‌وزیر