هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۶/۴/۱۰ بنا به پیشنهاد شماره ۲۴۰۴ پ۱. – ۷۲۰ ۴۲۳ مورخ ۶۵.۱۱.۲۶ وزارت امور خارجه و با توجه به ماده ۲۸ قانون کنوانسیون مربوط به وضع پناهندگان و پروتکل آن مصوب ۱۳۵۵ آییننامه اجرایی صدور سند مسافرت پناهندگان سیاسی را به شرح زیر تصویب نمودند:
ماده ۱ – سند مسافرت سندی است که از طرف مقامات صلاحیتدار دولت جمهوری اسلامی ایران برای مسافرت پناهندگان سیاسی به خاجر از ایران صادر میشود.
ماده ۲ – سند مسافرت با ارائه دفترچه اقامت پناهندگی و پس از احراز هویت متقاضی صادر خواهد شد.
ماده ۳ – ورود و خروج پناهندگان با سند مسافرت تنها از مرزهای مجاز کشور و پس از کنترل مأمورین صلاحیتدار مرزی میسر خواهد بود.
ماده ۴ – سند مسافرت مشتمل بر چهل (۴۰) صفحه و در قطع ۱۰ X 15 سانتیمتر بوده که با جلد مخصوص گذرنامه به رنگ آبی مجلد شده و عبارت “کنوانسیون ۲۸ ژوییه ۱۹۵۱” در وسط و دو خط مورب سیاهرنگ بالای سمت چپ روی جلد منقوش است.
ماده ۵ – مدت اعتبار سند مسافرت از تاریخ صدور یکسال است که برای پنج نوبت یکساله دیگر قابل تمدید خواهد بود.
ماده ۶ – صدور سند و نگهداری آن منحصراً در اداره امور اتباع خارجه شهربانی جمهوری اسلامی ایران در تهران انجام خواهد شد.
ماده ۷ – سند مسافرت برای سفر به کلیه کشورها اعتبار دارد. به جز کشور متبوع سابق پناهنده و کشورهایی که دولت جمهوری اسلامی ایران در موارد مقتضی مسافرت دارندگان سند فوق را به آن کشورها ممنوع و یا محدود نموده باشد.
ماده ۸ – در صورتی که سند مسافرت غیر قابل استفاده یا مفقود شود پس از رسیدگی لازم و طی مراحل قانونی سند مسافرت دیگری برای پناهنده سیاسی صادر خواهد شد.
تبصره ۱ – دارنده سند مسافرت در صورت مفقود شدن سند باید در اولین فرصت ممکن مراتب را با ذکر علت در داخل کشور به یکی از مراکز پلیس و در خارج از کشور به یکی از نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران اطلاع دهد.
تبصره ۲ – نمایندگیهای جمهوری اسلامی ایران در خارج میتوانند در صورت اطلاع از مفقود و یا غیر قابل استفاده شدن سند مسافرت پناهنده با استیذان از مرکز برگ بازگشت به ایران (مخصوص پناهندگان) جهت وی صادر نمایند.
تبصره ۳ – مدت زمان لازم برای صدور سند مسافرت جدید کمتر از شش ماه نخواهد بود. در موارد ضروری با موافقت ارگانهای مذکور در ماده ۹ این آییننامه، سند مزبور بدون رعایت مدت پیشبینی شده در این تبصره صادر خواهد شد.
ماده ۹ – اجازه خروج پناهنده از کشور توسط شهربانی جمهوری اسلامی ایران (اداره امور اتباع خارجه) و پس از استعلان از وزارت اطلاعات، وزارت کشور و وزارت امور خارجه داده خواهد شد. چنانچه پناهنده نظامی باشد استعلام از ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز الزامی خواهد بود.
ماده ۱۰ – مرز خروجی در اجازه خروج پناهنده قید خواهد گردید.
ماده ۱۱ – [اصلاحی ۱۳۶۷/۴/۱۵]
دارندگان سند مسافرت میتوانند تا زمانی که سند مذکور اعتبار دارد در خارج از کشور اقامت نموده و یا به کشور مراجعت نمایند.
ماده ۱۲ – دارندگان سند مسافرت میبایست مادامی که به عنوان پناهنده جمهوری اسلامی ایران محسوب میشوند شئونات جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور را رعایت نمایند.
ماده ۱۳ – نحوخ دریافت سند مسافرت پناهندگان سیاسی.
الف – متقاضاین جهت دریافت سند مسافرت به اداره امور اتباع خارجه شهربانی جمهوری اسلامی ایران و یا شهربانی محل سکومت مراجعه و پرسشنامه مربوطه را تکمیل و به هر ماه ۶ قطعه عکس ۲ X 6 و تفوکپی دفترچه اقامت پناهندگی سیاسی به آن اداره تحویل خواهند داد.
ب – اداره امور اتباع خارجه شهربانی جمهوری اسلامی ایران پس از استعلان از مراجع مذکور در ماده ۹ این آییننامه نسبت به صدور سند و اجازه خروج از کشور اقدام خواهد نمود.
ج – متقاضی هنگام دریافت سند مسافرت، دفترچه اقامت پناهندگی خود را به مأمورین اداره امور اتباع خارجه شهربانی جمهوری اسلامی ایران و یا شهربانی محل سکونت خویش تحویل داده و در قبال تسلیم اعلامیه ورود به اداره مزبور دفترچه اقامت پناهندگی خود را مجدداً دریافت خواهد نمود.
ماده ۱۴ – در صورتی که همسر و فرزندان کمتر از ۱۶ سال پناهنده بخواهند همراه وی مسافرت نمایند نام و مشخصات آن در سند مسافرت قید خواهد شد.
ماده ۱۵ – هسمر و فرزنان کمتر از ۱۶ سال پناهنده در صورت درخواست وی و موافقت مقامات ذیربط میتوانند سند مسافرت قید خواهد شد.
ماده ۱۶ – هنگام ورود پناهنده به کشور سند مسافرت وی به وسیله مأمورین مرزی در قبال تسلیم اعلامیه ورود اخذ و تحویل اداره امور اتباع خارجه شهربانی جمهوری اسلامی ایران خواهد شد.
ماده ۱۷ – چنانچه معلوم شود دارنده سند مسافرت از کشور دیگری اجازه اقامت یا پناهندگی جدید دریافت نموده است سند مسافرت نامبرده از درجه اعتبار ساقط است.
ماده ۱۸ – چنانچه دارنده سند مسافرت نسبت به در اختیار گذاشتن سند به غیر اقدام نماید، سند مسافرت وی اخذ و با او طبق قوانین جزایی جمهوری اسلامی ایران رفتار خواهد شد.
ماده ۱۹ – در صورتی که صاحب سند نسبت به مخدوش نمودن سند اقدام نماید سند از درجه اعتبار ساقط و با درانده طبق قوانین جزایی جمهوری اسلامی ایران رفتار خواهد شد.
ماده ۲۰ – اگر دارنده سند از مسافرت منصرف شود، مکلف است ظرف مدت دو هفته پس از انقضای اعتبار اجازه خروج، سند مذکور را به اداره امور اتباع خارجه شهربانی جمهوری اسلامی ایران و با شهربانی محل سکومت خود عودت دهد و دفترچه اقامت پناهندگی خود را دریافت نماید.
تبصره – مدت اعتبار اجازه خروج سه ماه میباشد در صورتی که دارنده سند در انقضاء مدت اعتبار اجازه خروج از کشور بنا به دلائل موجه و قابل قبول موفق به خروج از کشور نگردد، اداره امور اتباع خارجه شهربانی جمهوری اسلامی ایران نسبت به تمدید اجازه خروج وی برای یک نوبت دیگر اقدام خواهد کرد.
ماده ۲۱ – حسب تقاضای شخص پناهنده برای خروج دائمی از شکور و یا چنانچه ادامه اقامت پناهنده، به مصلحت تشخیص داده نشود پس از استعلام از مراجع مندرج در ماده ۹ و اخذ دفترچه اقامت پناهندگی پروانه عبور بدون بازگشت جهت وی صادر خواهد شد.
ماده ۲۲ – قیمت صدور سند مسافرت مبلغ ۵۰۰۰ ریال است که از متقاضی اخذ خواهد گردید.
ماده ۲۳ – ماده ۷، تبصره یک و بخش اول تبصره سه ماده ۸ قسمت اول مواد ۱۱، ۱۲، ۱۷، ۱۸، ۱۹ و ۲۰ جهت آگاهی متقاضیان سند مسافرت در ظهر پرسشنامههای مربوط به متقاضیان دریافت سند مسافرت درج و به امضاء آنان خواهد رسید.
ماده ۲۴ – نمونه سند مسافرت و پروانه عبور و برگ بازگشت به ایران “ویژه پناهندگان و آوارگان” و نمونه نقش مهرها و پرسشنامههای مربوط ضمیمه است.
میرحسین موسوی – نخستوزیر