‌قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران

تاریخ تصویب: ۱۳۶۷/۰۲/۰۸
تاریخ انتشار: ۱۳۶۷/۰۳/۲۲

ماده ۱- [اصلاحی ۱۳۸۲/۲/۲۴]
جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران (‌جمعیت سابق شیر و خورشید سرخ ایران) که در این اساسنامه جمعیت نامیده می‌‌شود‌ مؤسسه‌ای خیریه، غیر انتفاعی و دارای شخصیت حقوقی مستقل می‌باشد.
جمعیت، به کلیه تعهدات و قراردادهای بین‌ المللی مربوط به اهداف و‌ وظایف جمعیت‌ های هلال احمر و صلیب سرخ و نیز مقررات اتحادیه جمعیت‌ های صلیب سرخ و هلال احمر که با قانون اساسی و سایر قوانین‌ جمهوری اسلامی ایران مغایرت نداشته باشد، پایبند بوده و در مسائل امدادی و بهداشتی درمانی برون مرزی و درون مرزی و تعهدات مربوطه در راستای سیاستهای دولت جمهوری اسلامی ایران طبق اساسنامه عمل می‌کند.


ماده 2 – اهداف جمعیت عبارت‌اند از:
تلاش برای تسکین آلام بشری، تأمین احترام انسانها و کوشش در جهت برقراری دوستی و تفاهم متقابل و صلح پایدار میان ملتها و همچنین حمایت ‌از زندگی و سلامت انسانها بدون در نظر گرفتن هیچگونه تبعیض میان آنها.


ماده 3 – وظایف جمعیت در سطح کشور و خارج از کشور بدین قرار است:

1 – ارائه خدمات امدادی در هنگام بروز حوادث و سوانح طبیعی مثل زلزله و سیل و غیره در داخل و خارج از کشور.

2 – ارائه کمکهای اولیه در حوادث غیرمترقبه به وسیله امدادگران.

3 – برنامه ‌ریزی و اقدام در جهت آمادگی مقابله با حوادث و سوانح و آموزش عمومی در این زمینه و تربیت کادر امدادی و نیروی انسانی مورد نیاز.

4 – ارسال کمک و اعزام عوامل امدادی و درمانی به سایر کشورها در صورت لزوم.

5 – کمک به امر توانبخشی و ارائه خدمات اجتماعی در جهت تسکین آلام آوارگان، پناهندگان، مرضی و معلولین و ایجاد حس تعاون و تفاهم و‌ دوستی و نیکوکاری بین مردم.

6 – تلاش در جهت تسکین آلام بشری و کمک به امر سلامت جامعه و دفاع از ارزشهای انسانی و کوشش در جهت برقراری دوستی و تفاهم‌ متقابل و صلح پایدار میان ملتها.

7 – اداره امور جوانان جمعیت و توسعه مشارکت جوانان در تصمیم‌ گیری‌ ها و فعالیتهای مربوط به آنها و تربیت و آموزش جوانان مذکور بمنظور ‌آماده ساختن آنان در انجام خدمات امدادی و عام‌ المنفعه.

8 – کمک به تهیه دارو و وسایل و تجهیزات پزشکی مورد نیاز مراکز بهداشتی، درمانی و آموزشی کشور با موافقت وزارت بهداشت و با همکاری‌ هلال احمر و صلیب سرخ جهانی که عضو اتحادیه بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر جهانی هستند.

‌تبصره 1 – کمکهای ارسالی جمعیت به سایر کشورها بصورت جنسی و یا نقدی و یا خدمات انسانی خواهد بود.

تبصره 2 – هزینه آن قسمت از خدمات و کمکهای اولیه امدادی و یا سایر خدماتی که از طرف دولت در سطح کشور و کمک امدادی و درمانی و‌ بهداشتی خارج از کشور بعهده جمعیت محول میشود، توسط دولت به جمعیت پرداخت میگردد تا طبق مقررات و ضوابط خاص جمعیت بمصرف رسانیده شود.

تبصره 3 – جمعیت مکلف است حتی‌ الامکان نسبت به کمکهای نقدی و جنسی که به آسیب ‌دیدگان و نیازمندان خصوصاً در خارج از کشور انجام‌ میدهد دقت و نظارت کامل اعمال کند تا این کمکها به افرادی که استحقاق آنرا دارند برسد.


ماده ۴- در زمان جنگ و در تصادمات و برخوردهای مسلحانه، جمعیت و عوامل امدادی آن طبق مقررات ملی و بین المللی و مصون از هرگونه ‌ممانعت و یا تعرض دستجات متخاصم، بیطرفانه به کمک مجروحین و آسیب دیدگان و پناهندگان و آوارگان و اسراء و جستجوی مفقودالاثرها ‌شتافته و به طرفین درگیر به نحو یکسان و بدون هیچگونه تبعیضی کمک ‌های انسانی خود را عرضه می‌ نماید و طرفین متخاصم مکلف به احترام و‌ همکاری با جمعیت و عوامل آن میباشند.

تبصره – [الحاقی ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]
علامت هلال احمر نشان اختصاصی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران بوده و استفاده از این علامت به استثناء بهداری نیروهای ‌مسلح جمهوری اسلامی ایران بدون اجازه قبلی از جمعیت ممنوع می‌ باشد.


ماده 5 – کلیه وزارتخانه ‌ها، سازمانها و شرکتها و مؤسسات دولتی بالاخص هواپیمائی و کشتیرانی و شرکت سهامی راه ‌آهن جمهوری اسلامی ‌ایران و گمرک ایران موظفند خصوصاً به هنگام بروز حوادث و یا در زمان جنگ در اجرای وظایف جمعیت همکاری و تشریک مساعی لازم را بنمایند.


ماده ۶- هر کس از زن و مرد و کوچک و بزرگ بدون ملاحظات سیاسی، مذهبی، نژادی و با رعایت این اساسنامه و مطابق آیین‌نامه ‌عضویت جمعیت می‌ تواند عضو جمعیت گردد.


ماده ۷- [اصلاحی ۱۳۸۲/۲/۲۴]
ارکان جمعیت هلال احمر عبارتند از:
1 – [اصلاحی ۱۳۸۸/۲/۳۰]
مجمع عمومی – شورای عالی – رئیس – دبیرکل – بازرس یا بازرسان – نمایندگی ولی فقیه در جمعیت با اذن معظم‌له
2 – [اصلاحی ۱۳۸۸/۲/۳۰]
مجمع استان – هیأت مدیره – مدیرعامل استان – بازرس یا بازرسان – مسؤول دفتر نمایندگی ولی فقیه در استان.
3 – مجمع شهرستان – شورای اجرائی شهرستان – رئیس شعبه – بازرس یا بازرسان.

تبصره 1 – کلیه اعضاء و داوطلبین فعال جمعیت در هر شهرستان عضو مجمع شهرستان محسوب شده و اعضای مجمع استان از نمایندگان معرفی شده مجامع شهرستانهای تابعه و اعضای مجمع عمومی نیز از نمایندگان معرفی شده از مجامع استانها تشکیل می شوند.

تبصره 2 – حدنصاب تشکیل و رسمیت یافتن جلسه مجمع عمومی و مجامع استانی و شهرستانی در نوبت اول با حضور دو سوم اعضاء هر مجمع خواهد بود و درصورت عدم تأمین حد نصاب در نوبت اول، جلسه دوم که حداکثر پانزده روز بعد از نوبت اول خواهد بود با حضور هر تعداد از اعضاء رسمیت خواهد یافت.

تبصره 3 – شورای عالی فعلی موظف است در اولین فرصت ممکن آیین‌نامه و دستورالعمل برگزاری انتخابات مجمع عمومی و مجامع استان و شهرستان را تدوین و تصویب نماید به نحوی که حداکثر ظرف مدت نه ماه پس از لازم الاجراء شدن این قانون، مجامع استان و شهرستان و ظرف مدت یک سال مجمع عمومی و سایر ارکان جمعیت مطابق این اصلاحیه تشکیل گردد.

تبصره 4 – جمعیت هلال احمر در سراسر کشور دارای شخصیت حقوقی واحد است.


ماده 8 – [اصلاحی ۱۳۸۲/۲/۲۴]
وظایف و اختیارات مجمع عمومی و مجامع استان و شهرستان عبارت است از:

الف – وظایف و اختیارات مجمع عمومی:
1 – تعیین و تصویب سیاستهای کلان جمعیت.
2 – تصویب مرامنامه و نظامنامه جمعیت در چارچوب اساسنامه و مقررات فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر.
3 – تصویب برنامه و بودجه و ترازنامه سالانه جمعیت.
4 – تصویب آیین‌نامه ها و دستورالعملهای لازم در مورد شرح وظایف و اختیارات شورای عالی.
5 – استماع گزارش بازرس یا بازرسان.
6 – انتخاب هفت نفر از اعضای شورای عالی.
7 – انتخاب بازرس یا بازرسان.

ب – وظایف و اختیارات مجامع استان و شهرستان:
1 – تدوین برنامه های کلی استانی و شهرستانی در چارچوب مقررات و سیاستهای کلان جمعیت.
2 – پیشنهاد برنامه و بودجه سالانه جمعیت مربوط به سطوح بالاتر و تصویب ترازنامه سالانه جمعیت مربوطه.
3 – استماع گزارش بازرس یا بازرسان.
4 – انتخاب چهار نفر اعضای هیأت مدیره برای استان و شورای اجرایی برای شهرستان.
5 – انتخاب بازرس یا بازرسان.

تبصره – شرایط اعضاء، چگونگی و شیوه دعوت و تشکیل مجامع استان و شهرستان و مجمع عمومی و برگزاری انتخابات براساس آیین‌نامه هایی خواهد بود که در دوره اول توسط شورای عالی فعلی و در دوره های بعد توسط مجمع عمومی تصویب می گردد.


‌ماده 9 – وظایف و اختیارات رئیس جمعیت به قرار زیر است:

1 – انتخاب و نصب یا عزل دبیرکل و خزانه‌ دار کل و نظارت مستقیم و مستمر بر کار آنان.

2 – تشکیل و اداره جلسات شورای عالی.

3 – تمهید مقدمات تشکیل کنفرانس‌ های بین‌ المللی و منطقه‌ ای مربوط به جمعیت هلال احمر و صلیب سرخ بین‌‌المللی در ایران.

4 – برقراری ارتباط با مقامات جمهوری اسلامی ایران.

5 – نظارت مستقیم و مستمر بر امور بین‌ المللی جمعیت.

6 – دستور ارسال کمکها و عوامل امدادی به سایر کشورها.

7 – مراقبت بر حسن اجراء اساسنامه و نظارت بر اجرای مقررات بین‌ المللی انسانی.

8 – مراقبت بر حسن اجرای مصوبات شورای عالی و سایر مقررات ناظر بر کار جمعیت.

9 – [حذف ۱۳۸۲/۲/۲۴]


ماده ۱۰- [اصلاحی ۱۳۸۲/۲/۲۴]
ترکیب و وظایف شورای عالی، هیأت مدیره استان و شورای اجرایی شهرستان:

الف – اعضای شورای عالی عبارتند از:
1 – هفت نفر عضو منتخب مجمع عمومی به مدت چهار سال.
2 – چهار نفر از شخصیتهای برجسته و صاحب نظر کشور، مطلع و مسلط به امور امدادی، بهداشتی، درمانی امور جوانان و حقوق بشر دوستانه با معرفی رییس جمهور به مدت چهار سال.
3 – رییس جمعیت.
4 – دبیرکل.
5 – خزانه دار کل.
6 – یک نفر از مدیران ارشد اجرایی جمعیت به انتخاب رییس جمعیت.
7 – بازرسان «بدون حق رأی».
8 – [الحاقی ۱۳۸۸/۲/۳۰]
نماینده ولی فقیه در جمعیت با اذن معظم‌له.

تبصره – [حذف ۱۳۸۸/۲/۳۰]

ب – وظایف و اختیارات شورای عالی:
1 – تدوین سیاستهای کلان و پیشنهاد آن به مجمع عمومی.
2 – تنظیم برنامه و بودجه و ترازنامه سالانه جمعیت و ارائه آن به مجمع عمومی.
3 – تدوین راهکارهای لازم جهت اجرای مصوبات مجمع عمومی.
4 – تصویب آیین‌نامه های داخلی شورای عالی و آیین‌نامه های مالی، محاسباتی، معاملاتی و استخدامی و ضوابط ساختار تشکیلاتی و پست های سازمانی جمعیت.
5 – معرفی دو نفر مدیر مدبر شایسته از افراد واجد شرایط به رییس جمهور جهت انتخاب یکی از آنها به عنوان رییس جمعیت به مدت چهار سال.
6 – بررسی و تصویب پیشنهادات رییس جمعیت.

تبصره – [الحاقی ۱۳۸۸/۲/۳۰]
نماینده ولی فقیه در جمعیت بر نحوه مصرف اموال اهدایی و تبدیل هدایای مردمی در صورت لزوم اداره موقوفات و تعیین خط مشی و امور فرهنگی در جهت انطباق با موازین شرعی نظارت خواهد کرد.
اختیارات مصرح در این اصلاحیه نافی وظایف و اختیارات مفوضه از سوی ولی فقیه نمی باشد.

ج – ترکیب و وظایف هیأت مدیره استان عبارتند از:
1 – چهار نفر منتخب مجمع استان به مدت چهار سال.
2 – مدیرعامل.
3 – خزانه دار.
4 – یکی از معاونین جمعیت استان.
5 – [الحاقی ۱۳۸۸/۲/۳۰]
مسؤول دفتر نمایندگی ولی فقیه در استان.
6 – بازرس یا بازرسان «بدون حق رأی».

د – وظایف و اختیارات هیأت مدیره استان عبارتند از:
1 – تدوین برنامه های کلی استان و پیشنهاد آن به مجمع استان.
2 – تنظیم برنامه و بودجه و ترازنامه سالیانه جمعیت استان و ارایه آن به مجمع استان.
3 – تدوین راهکارهای لازم جهت اجرای مصوبات مجمع مربوطه.
4 – معرفی دو نفر مدیر واجد شرایط به رییس جمعیت جهت انتخاب مدیرعامل.
5 – تصویب پیشنهادات مدیرعامل در چارچوب وظایف.

هـ – اعضای شورای اجرایی شهرستان عبارتند از:
1 – چهار نفر منتخب مجمع شهرستان به مدت چهار سال.
2 – رییس شعبه.
3 – خزانه دار.
4 – معاون شعبه.
5 – بازرس یا بازرسان (بدون حق رأی).

و – وظایف و اختیارات شورای اجرایی شهرستان عبارت است از:
1 – تدوین برنامه های کلی شهرستان مربوطه و ارایه آن به مجمع شهرستان.
2 – تنظیم برنامه و بودجه و ترازنامه سالیانه جمعیت مربوطه و ارایه آن به مجمع شهرستان.
3 – تدوین راهکارهای لازم جهت اجرای مصوبات شهرستان.
4 – معرفی دو نفر مدیر واجد شرایط به مدیرعامل استان جهت انتخاب مدیر شعبه.
5 – تصویب پیشنهادهای رییس شعبه در چارچوب وظایف.

تبصره ۱- [اصلاحی ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]
نماینده مقام معظم رهبری در صورتی که توسط معظم له تعیین شده باشد در جمعیت بعنوان ناظر شرعی در جلسات این هیأت ‌شرکت خواهند نمود.

تبصره ۲- وظایف و اختیارات شورای عالی را آیین‌نامه‌ای که توسط رئیس جمعیت تهیه و به تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ‌میرسد، تعیین می کند.


ماده 11 – اعضای شورای عالی در قبال تصمیماتی که در اجرای وظایف هیأت اتخاذ خواهند نمود دارای مسئولیت مشترک می‌ باشند.


ماده 12 – جلسات شورای عالی حداقل ماهی یک بار تشکیل میگردد.
رئیس جمعیت می ‌تواند در شرایط اضطراری شخصاً بجای شورای عالی ‌اتخاذ تصمیم نموده و گزارش آن را در اولین جلسه شورای عالی ارائه دهد. ترتیب اجرای این ماده را آیین‌نامه ‌های جمعیت مشخص خواهند نمود.


ماده 13- دبیرکل جمعیت سمت معاون کل رئیس را در امور اداری و اجرایی به عهده داشته و موظف است گزارش اقدامات خود را بطور مستمر‌ به رئیس و شورای عالی تسلیم نماید. دبیرکل نزد مراجع قانونی و دولتی و محاکم و سازمانها و ادارات و اشخاص حقیقی و حقوقی نمایندگی رسمی‌ جمعیت را با حق توکیل غیر دارا میباشد.


ماده 14 – وظایف و اختیارات خزانه‌ دار کل:

1 – بکار بردن مساعی لازم در وصول درآمدها و ارائه پیشنهاد در مورد ایجاد انواع درآمدهای جدید ضمن اشتراک مساعی با دبیرکل.

2 – حفظ دارائیها و اموال و حقوق و منافع مالی جمعیت ضمن اشتراک مساعی با دبیرکل.

3 – نظارت مالی بر تنظیم و اجرای بودجه و مصرف هزینه ‌ها.

4 – تنظیم ترازنامه و تفریغ بودجه.

5 – همکاری مشترک با دبیرکل جهت تخصیص اعتبار.

6 – افتتاح حساب در بانکها و برداشتن از آن و نیز مسدود کردن حسابها و صدور چکها و سفته‌ ها و اوراق بهادار و قبوض و انعقاد قراردادهای ‌مالی (متفقاً با امضاء خزانه ‌دار کل و دبیرکل بعمل می ‌آید.)

7 – ایجاد هماهنگی در امور مالی جمعیت.

تبصره 1 – معرفی امضاهای مجاز کلیه شعب جمعیت به بانکها از طریق دبیرکل و خزانه‌ دار کل بطور مشترک بعمل می‌ آید.

تبصره 2 – در مواردی که خزانه‌ دار کل هزینه کردن وجوهی را خلاف مقررات بداند، باید مراتب را کتباً به دبیرکل گزارش نماید و چنانچه توافق ‌حاصل نشد، خزانه‌ دار کل پس از گزارش کتبی امر به رئیس جمعیت و بازرسان و اخذ دستور کتبی از رئیس جمعیت نسبت به امضاء اسناد اقدام‌ می‌ نماید و موظف است گزارش امر را برای وزیر امور اقتصادی و دارائی و دیوان محاسبات کشور ارسال نماید.


‌ماده 15 – وظایف و اختیارات بازرسان به قرار زیر است:

1 – بازرسی و نظارت مستمر بر اجراء و انطباق نحوه اداره امور جمعیت با اساسنامه و آیین‌نامه ‌ها و مقررات داخلی و بین‌ المللی جمعیت بالاخص‌ در مواقع امداد و مددکاری اجتماعی.

2 – رسیدگی به کلیه حسابها و دفاتر و اوراق و اسناد و مدارک مالی و درآمدها و دارائیهای نقدی و جنسی و اوراق بهادار، در صورت لزوم با ‌استفاده از خدمات کارشناسان و مؤسسات رسمی حسابرسی.

3- اعلام کتبی تخلفات در نحوه اداره امور جمعیت و تجاوز از حدود اساسنامه و آیین‌نامه ‌ها و مقررات به رئیس جمعیت و شورای عالی.

4 – بررسی و اظهار نظر در خصوص گزارش‌ های سالانه شورای عالی ترازنامه و تفریغ بودجه سال پیش، صورت دارایی و همچنین درباره صحت‌ مطالب و اطلاعاتی که توسط شورای عالی در اختیار رییس جمعیت گذاشته می‌ شود.

5 – تهیه گزارش جامعی راجع به وضع جمعیت با توجه به بند فوق و تسلیم آن به رئیس جمعیت.

6 – [حذف ۱۳۸۲/۲/۲۴]

تبصره – [حذف ۱۳۸۲/۲/۲۴]


ماده ۱۶- [اصلاحی ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]
جمعیت می‌‌تواند بر اساس نیاز و شرایط منطقه‌‌ای شعبی در مراکز استان و یا در مرکز بعضی از شهرستان‌ ها و بخش ها و یا نمایندگی‌ هایی در سایر مراکز‌ تأسیس نماید. جمعیت استان دارای هیأت مدیره‌ای مرکب از مدیر عامل، رئیس و خزانه‌ دار و شعب دارای رئیس شعبه و نمایندگی دارای مسوول دفتر خواهد بود که‌ حدود وظایف و اختیارات آنها را شورای عالی مشخص خواهد نمود. شعب جمعیت توسط یک هیأت مدیره متشکل از رییس، خزانه‌ دار و مدیر عامل اداره می‌ شود و نحوه اداره آنها مطابق آیین‌ نامه خاصی‌ می‌باشد که با پیشنهاد شورای عالی به تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی خواهد رسید.

تبصره – مدیران عامل و سرپرستان شعب استانها و شهرستانها باید افرادی مؤمن و ملتزم به اسلام و قانون اساسی بوده و قبل از انقلاب اسلامی ‌از عوامل حزب منحله رستاخیز نباشند.


‌ماده ۱۷- منابع مالی جمعیت علاوه بر آنچه که قانون در گذشته مشخص نموده است عبارتست از:

1 – چهل و دو درصد از درآمد حاصل از حق ‌الثبت اسناد رسمی.

2 – پنجاه و پنج درصد از محل درآمد یک درصد کار مزد ثبت سفارشات.

3 – یک ریال از هر مراسله سفارشی و بیمه اعم از داخله و خارجه و مبلغ دو ریال از هر امانت پستی اعم از داخله و خارجه و مبلغ دو ریال و نیم‌ از هر تلگراف اعم از داخله و خارجه که بوسیله الصاق تمبر خیریه از فرستندگان دریافت میشود.

4 – اعانات، عواید و اموالی که در اجرای تصمیمات و مصوبات مراجع و سازمانهای دولتی و شهری اختصاص به جمعیت داده میشود و‌ همچنین اعانات مردمی و کمکهای خارجی.

[قانون تفسیر بند (۴) ماده (۱۷) قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران]

5 – کمکهای دولت بمنظور تأمین منابع مالی کافی و تقویت و تحکیم نیروی جمعیت که باید همه ‌ساله ردیف اعتباری بعنوان اعانه در بودجه‌ کل کشور منظور گردد.

6 – معادل یک درصد قیمت هر بلیط هواپیما و کشتی که از هر مسافر باید اخذ و به حساب جمعیت واریز گردد.

تبصره – کمکهای دولت که همه ‌ساله در ردیف اعتباری به عنوان اعانه در بودجه کل کشور منظور میگردد، طبق این اساسنامه و مقررات و ضوابط‌ خاص جمعیت بمصرف میرسد. دولت موظف است علاوه بر مبلغ فوق در شوون مختلف بذل مساعدت و همکاری لازم را با جمعیت بنماید.


ماده ۱۷- دولت موظف است کلیه وجوهی را که بموجب قانون تحت عنوان جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران وصول می‌ نماید، به ‌خزانه واریز و معادل آن را در بودجه سال آینده بحساب جمعیت منظور دارد.


ماده ۱۹- کلیه اموال و دارائیها و اعتبارات جمعیت که از طریق عقود ناقله شرعی از قبیل وقف، صلح، هبه و امثال آن سابقاً و از این به بعد به‌ تملک جمعیت در آمده و یا بوسیله جمعیت ایجاد و احداث شده است، کماکان در مالکیت جمعیت باقی مانده و کلیه مقررات و قوانینی که موجب‌ تضییع حقوق شرعیه جمعیت شده باشد، لغو و بلااثر خواهد بود.

تبصره 1 – [اصلاحی ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]
با حفظ مالکیت جمعیت، اداره مؤسسات بهداشتی درمانی و آموزش پزشکی کماکان بعهده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی‌ خواهد بود.

تبصره 2 – [الحاقی ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]
کلیه ارگانها، نهادها سازمانهای دولتی، نیروهای نظامی و انتظامی موظفند ظرف مدت یک سال از تصویب این قانون نسبت به تخلیه ‌ساختمانها، املاک و مستغلات جمعیت و تحویل آن اقدام نمایند. در غیر این صورت تصرف غیر قانونی محسوب گردیده و دادگاهها خارج از نوبت‌ نسبت به صدور حکم تخلیه مبادرت خواهند نمود.


‌ماده ۲۰ – [اصلاحی ۱۳۷۹/۲/۲۸]
جمعیت و مؤسسات وابسته به آن و شرکت‌هایی که حداقل نود و نه درصد (۹۹%) سهام آنها متعلق به جمعیت باشد و درآمدهای آن در‌ راستای اهداف و وظایف جمعیت به مصرف برسد از پرداخت مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، سود بازرگانی، حق‌الثبت و هر گونه عوارض دیگر در‌ مورد اموال، املاک، مستغلات، وسائط نقلیه، کالاها و خودروهای اهدایی و کلیه خریدهای خارجی و واردات تجهیزات ضروری و حیاتی امداد و‌ نجات معاف می‌باشد.
جمعیت از پرداخت کلیه هزینه‌های دادرسی در تمام مراحل رسیدگی معاف است.


ماده ۲۱- برای مقابله با پیش ‌آمدها و حوادث و تأمین نیازمندیهای آتی جمعیت همه ‌ساله مبلغی معادل 5 ٪ کل بودجه سالیانه جمعیت بعنوان ‌ذخیره احتیاط بحساب اندوخته جمعیت منظور میشود.


ماده ۲۲- خدمت در جمعیت افتخاری است. مگر در مورد پستهایی که بنا به دلایل اداری و تشکیلاتی و یا بموجب قوانین و مقررات کادر ثابت‌ و حقوق ‌بگیر لازم داشته باشد.

تبصره ۱- جمعیت موظف است ظرف ۱۰ سال نیروهای زائد خود را بازخرید یا بازنشسته نموده و حتی‌ المقدور از افراد داوطلب خدمت افتخاری بصورت تمام وقت یا نیمه وقت استفاده نماید.

 [تمدید به مدت ۵ سال دیگر: ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]

تبصره ۲- [الحاقی ۱۳۹۴/۱۲/۱۶]
حضور کارکنان دستگاههای اجرائی که با فراخوان جمعیت هلال احمر و موافقت دستگاه مربوطه در حوادث ملی، منطقه ای و استانی در امر امداد رسانی و مقابله با بلایا و حوادث طبیعی غیر مترقبه به عنوان امدادگر و داوطلب فعال شرکت می کنند، مأموریت اداری بدون دریافت حق مأموریت تلقی می شود. پرداخت هرگونه وجهی تحت هر عنوان به امدادگران و داوطلبانی که با اختیار خود و با تکمیل فرم خدمت داوطلبانه با جمعیت همکاری می نمایند، مشمول قوانین کار و تأمین اجتماعی نمی باشد و دعاوی آنان در هیأتهای حل اختلاف کارگر و کارفرما و دیوان عدالت اداری قابل طرح نیست.
آیین‌نامه اجرائی این تبصره ظرف مدت سه ماه از تاریخ لازم الاجراء شدن این قانون توسط جمعیت هلال احمر تهیه می شود و به تصویب هیأت وزیران می رسد.

[آیین‌نامه اجرایی تبصره (۲) الحاقی ماده (۲۲) قانون اساسنامه جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران]


ماده 23 – [اصلاحی ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]
امور استخدامی کارکنان اداری ثابت و حقوق ‌بگیر جمعیت تابع قوانین و مقررات استخدام کشوری است و مشاغل کارگری مشمول‌ قانون کار خواهد بود. از نظر بیمه، کارکنان جمعیت تابع قانون تأمین اجتماعی و مشمول ماده 114 این قانون میباشند.

‌تبصره 1 – [اصلاحی ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]
ضوابط سنی و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی کارکنان جمعیت قبل از موعد مقرر تابع ضوابط و مقررات قانون‌ استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن خواهد بود.
حقوق بازنشستگی این افراد طبق تبصره ذیل ماده 77 قانون تأمین اجتماعی تعیین و به وسیله سازمان تأمین اجتماعی بر قرار و پرداخت می‌ گردد.

تبصره 2 – [الحاقی ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]
با توجه به شرایط جمعیت و تعدیل نیروی انسانی و استفاده از نیروهای داوطلب افرادی که به استناد تبصره ماده (22) اساسنامه بازنشسته‌ می ‌شوند نیاز به درخواست بازنشستگی نداشته و در صورت داشتن حداقل 25 سال سابقه پرداخت حق بیمه با احتساب مدت خدمت وظیفه بدون‌ شرایط سنی با سنوات خدمت بازنشستگی انجام خواهد شد.

تبصره 3 – [الحاقی ۱۳۷۴/۱۲/۲۲]
نقل و انتقال کارکنان رسمی جمعیت به وزارتخانه‌ ها و سایر سازمانها و شرکتها و موسسات دولتی و وابسته به دولت و بالعکس با‌ احتساب سوابق خدمتی بلامانع است.


ماده 24 – جمعیت در رسیدگی به تخلفات اداری کارکنان ثابت و حقوق ‌بگیر مشمول قوانین و مقررات دولتی است.


ماده 25 – نحوه رسیدگی به اختلافات احتمالی فی‌مابین کارکنان و جمعیت را آیین‌نامه استخدامی جمعیت پیش‌ بینی خواهد نمود. بهرحال ‌موضوع، از شمول قانون کار خارج است.


ماده 26 – شکایت از تصمیمات و اقدامات جمعیت مشمول قانون و مقررات دیوان عدالت اداری است.


قانون فوق مشتمل بر بیست و شش ماده و سیزده تبصره در جلسه علنی روز پنجشنبه هشتم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و شصت و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 29 /2 /1367 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

‌رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی