‌قانون اصلاح موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی [مصوب ۱۳۷۲]

تاریخ تصویب: ۱۳۷۲/۰۹/۲۳
تاریخ انتشار: ۱۳۷۲/۱۰/۱۱

ماده واحده – موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به شرح ذیل اصلاح می‌شود:

۱ – بند ج ماده ۷۶:
ج – برای مذاکره در باب کلیات لایحه بودجه سالانه کشور ده ساعت شامل سه و نیم ساعت برای مخالفین، سه و نیم ساعت برای موافقین، یک ساعت‌ مخبر کمیسیون و دو ساعت نماینده دولت و برای هر ناطق پانزده دقیقه که می‌تواند تمام و یا قسمتی از وقت یک نفر دیگر را نیز استفاده نماید.

۲ – ماده ۱۰۶:
‌ماده ۱۰۶ – لایحه بودجه کل کشور و یا چند دوازدهم و متمم و اصلاحیه‌های آن دو شوری است و ترتیب رسیدگی به شرح ذیل می‌باشد:
‌الف – شور اول:
1 – نمایندگان مجلس از زمان تقدیم لایحه بودجه توسط دولت تا مدت پنج روز می‌توانند پیشنهادهای درآمدی و حداکثر تا سه روز پس از تصویب‌ شور اول در مجلس، دیگر
پیشنهادهای خود را کتباً به کمیسیونهای تخصصی و رونوشتی از آن را به کمیسیون برنامه و بودجه تحویل نمایند.
2 – کمیسیونهای تخصصی موظفند حداکثر پس از دو هفته از تاریخ ارجاع لایحه به کمیسیون ضمن بررسی پیشنهادهای نمایندگان، گزارش خود را در‌ زمینه درآمدهای مربوط به بخش خود به کمیسیون برنامه و بودجه تقدیم نمایند.
3 – کمیسیون مشترک برنامه و بودجه و امور اقتصادی و دارایی و تعاون در شور اول درآمدهای مالیاتی، نفت، سایر درآمدها و درآمدهای اختصاصی را‌ بررسی نموده و پیشنهادهای کمیسیونهای تخصصی را مورد توجه قرار می‌دهد. در صورت وجود اختلاف نظر با کمیسیون تخصصی موضوع با حضور‌ و حق رأی اعضاء کمیسیون مربوطه مجدداً بررسی و تصمیم نهایی اتخاذ می‌گردد.
‌تبصره ۱ – در هنگام رأی‌گیری اعضاء کمیسیون تخصصی و کمیسیون برنامه و بودجه حق رأی خواهند داشت.
‌تبصره ۲ – کمیسیون مشترک برنامه و بودجه و امور اقتصادی و دارایی و تعاون موظفند حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ تقدیم بودجه، گزارش شور‌ اول به انضمام قسمت درآمدها را جهت بررسی به مجلس تقدیم نمایند.
4 – در شور اول پس از بحث در کلیات بودجه و تصویب آن، بحث در مورد درآمدها (‌نفت، مالیات، درآمدهای اختصاصی و سایر درآمدها) انجام‌ خواهد شد.
5 – در بررسی هر قسمت از درآمدها ابتدا پیشنهادهای چاپ شده کمیسیونهای تخصصی و سپس پیشنهادهای جامع نمایندگان مطرح خواهد شد و‌ نهایتاً پیشنهاد کمیسیون مشترک برنامه و بودجه و امور اقتصادی و دارایی و تعاون با تلفیق پیشنهادهای مصوب به رأی گذارده خواهد شد.
‌تبصره ۱ – پیشنهادهای کمیسیونهای تخصصی و نمایندگان بایستی همراه با گزارش کلیات بودجه توسط اداره کل قوانین تکثیر و توزیع گردد.
‌تبصره ۲ – در بررسی پیشنهادها مطابق معمول شور دوم عمل می‌گردد.
ب – شور دوم:
1 – درآمدهای مصوب در شور اول غیر قابل تغییر بوده و هزینه‌ها بایستی حداکثر در سقف درآمدها تعیین گردد.
2 – کمیسیون برنامه و بودجه پس از تعیین سقفهای درآمدی در شور اول موظف است سهم هر بخش را بر اساس منطق برنامه تعیین و همراه سیاستهای‌ بودجه به کمیسیونهای تخصصی ابلاغ نماید. کمیسیونهای تخصصی بایستی ضمن بررسی پیشنهادهای نمایندگان حداکثر ظرف یک هفته گزارش خود‌ را به کمیسیون برنامه و بودجه ارائه نمایند.
‌تبصره ۱ – ایجاد و یا حذف هر گونه ردیف با پیشنهاد کمیسیون تخصصی مربوطه خواهد بود.
‌تبصره ۲ – نمایندگان پیشنهاددهنده در صورتی که پیشنهادهایشان در کمیسیون تخصصی تصویب نشده باشد می‌توانند پیشنهاد خود را در جلسه علنی‌ مطرح نمایند.
3 – کمیسیون برنامه و بودجه حداکثر یک هفته پس از تصویب شور اول نسبت به تشکیل کمیسیون مشترک با کمیسیونهای تخصصی بر اساس جدول‌ زمانی اعلام شده اقدام نموده و نسبت به بررسی پیشنهادها و اخذ رأی اقدام می‌نماید.
‌مدت زمان تشکیل کمیسیونهای مشترک حداکثر ده روز خواهد بود.
4 – کمیسیون برنامه و بودجه پس از تشکیل آخرین جلسه کمیسیون مشترک حداکثر ظرف یک هفته نسبت به تنظیم مصوبات کمیسیونهای مشترک‌ اقدام و گزارش نهایی را تقدیم مجلس می‌نماید.
‌تبصره – تنظیم نهایی گزارش در حد تراز نهایی درآمدها و هزینه‌ها و هماهنگی مصوبات با قانون برنامه (‌موضوع ماده ۱۱۳) مجاز می‌باشد.
5 – در شور دوم، گزارش کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس مطرح می‌گردد و پیشنهاد جدید پذیرفته نمی‌شود، و به ترتیب به پیشنهادهای چاپی در‌ مورد ماده واحده و تبصره‌ها و ردیفهای رسیدگی می‌گردد.
‌پیشنهادهای کمیسیونهای تخصصی و نمایندگان به ترتیب پیشنهاد جامعتر به تشخیص هیأت‌رییسه از بین پیشنهادهای چاپ شده مطرح خواهد شد.
‌تبصره – آن تعداد از پیشنهادهای نمایندگان که در کمیسیونهای تخصصی به تصویب نرسیده باشد همراه با گزارش کمیسیونهای تخصصی و به کمیسیون‌ برنامه و بودجه بایستی توسط اداره کل قوانین چاپ و همزمان با گزارش شور دوم کمیسیون برنامه و بودجه در بین نمایندگان توزیع گردد.
6 – در بررسی پیشنهادهای مدت توضیح توسط پیشنهاددهنده، مخالف، موافق، مخبر کمیسیون برنامه و بودجه و نماینده دولت هر کدام پنج دقیقه‌ خواهد بود.


۳ – ماده ۱۰۷:
‌ماده ۱۰۷ – هنگام طرح شور اول و دوم لایحه بودجه در مجلس، جلسات باید بلاانقطاع در کلیه ایام هفته غیر از جمعه و تعطیلات رسمی حداقل‌ روزی شش ساعت منعقد گردد و تا موقعی که شور و مذاکره پایان نیافته و رأی مجلس اخذ نشده است از دستور خارج نمی‌شود و هیچ لایحه و طرح‌ دیگری قابل طرح نیست مگر لایحه یک یا چند دوازدهم بودجه در صورت ضرورت.
‌تبصره ۱ – در صورت ضرورت با پیشنهاد رییس مجلس و تصویب مجلس در روزهای جمعه و تعطیلات رسمی نیز می‌توان برای بررسی لایحه بودجه‌ تشکیل جلسه داد.
‌تبصره ۲ – اگر مطلب فوری و فوتی اعم از لوایح و طرح‌های دوفوریتی و غیره پیش آید که به تشخیص مجلس تأخیر آن موجب زیان جبران‌ناپذیری‌ باشد در این صورت برای طرح و تصویب آن زمان محدودی معین می‌شود.


‌قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز سه شنبه بیست و سوم آذرماه یک هزار و سیصد و هفتاد و دو مجلس شوری اسلامی تصویب و در‌ تاریخ ۱۳۷۲.۱۰.۱ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

‌رئیس مجلس شورای اسلامی – علی‌اکبر ناطق نوری